Botha wil afschaffing
van 'kleine apartheid'
Gebrek aan opvang houdt
patient in ziekenhuizen
Stakers Shell
krijgen steun
uit buitenland
Hartelijk
Kiesttwkado
i
falestijnen
strekken
ij gesprek
Victor Noach
tn deze krant
PIKEURTJE:
je proeft de
bessen er
bóven
t Nieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Af en toe regen i:i=I^YJ
In der Klaauw:
^A-werkgroep
jen nieuwe
rnwapens
ïk valt voor
üuwbouw bij
IC-Verschure
o:
Verandering onzedelijkheidswet in Zuid-Afrika
_V
Commissie verdeeld over „sociale indicatie"
ienplaag kwelt
ie Amsterdam
Met Mazda blijf je rijden Show
Trouw
Altijd aardig
Bezorg Trouw een nieuwe abonnee
Lees een krant met overtuiging: TrOUW
i
i
i
i
i
i
i
rouw
H 37STE JAARGANG NR 10961 DONDERDAG 27 SEPTEMBER 1979
Veel bewolking en al en toe regen Middagtemperaturen ongeveer zeven
tien graden. Matige tot krachtige zuidwestenwind, kracht vier tot zes
MORGEN EN OVERMORGEN; Droog en vri| zonnig Weinig verandering in
temperatuur. Kans op mist.
Nieuwe voorraden
^||y grootse keuze
oosterse tapijten
Grote Marktstraat 26
LOSSE NUMMERS 60 CENT
YORK (ANP) Minis-
der Klaauw van biii-
andse zaken vindt dat de
estijnen moeten worden
okken bij het vredespro-
in het Midden Oosten.
der Klaauw verklaarde gisteren
|n rede voor de algemene verga-
g van de Verenigde Naties in
Vork dat de toespraak van de
minister O'Kennedy „geheel en
Nederlandse opvattingen weer-
elde". De Ierse minister van bui-
ndse zaken had namens de ne-
unden van de Europese Gemeen-
in verhulde termen gesproken
een Palestijns recht op zelfbe-
king en had voor de eerste maal
LO en de kwestie Jeruzalem en
Dor de eerste maal de PLO en de
Ktie Jeruzalem met name
|tmd.
Ier Klaauw verklaarde dat de
„een belangrijke factor bij de
Itijnse vertegenwoordiging, bij
vredesproces moet worden be
ken". maar dat zonder erkenning
ne staat Israël door de Palestij-
|geen Palestijns-Israëlisch over-
gang kan komen.
i réde voor de VN-vergadering
fe Van der Klaauw „het lijden en
jgst van de mannen en vrouwen
Israël", „het lijden en verlangen
pet Palestijnse volk" en „het
Ivergieten dat door elk geweld
l veroorzaakt" op één lijn.
eens met rapport
lede en veiligheid"
[onze parlementsredactie
HAAG De CDA-werk-
„Niet bij brood alleen"
zich gedistantieerd van
Rapport „Vrede en veilig-
dat onlangs door de
wetenschappelijke insti-
n van het CDA werd uit-
acht.
Fiame de uitspraken in dit rap-
over de Nederlandse medewer-
aan de invoering van nieuwe
rapens in de NAVO worden met
van de hand gewezen. De werk-
k die het kabinetsbeleid en het
^oen van de CDA-fractie in de
ie Kamer toetst aan het verkie-
Hkropram, vindt dat het CDA
^■onduidelijkheid mag laten be-
H over de opvatting dat het CDA
■■itbreiding van het kemwapen-
mal afwijst.
Mer liet prof. Goudzwaard, een
|e samenstellers van het verkie-
brogram „Niet bij brood alleen",
relijke geluiden horen. Hij zei
fDA-minister Scholten niet ak-
zou mogen gaan met NAVO-
Jellen om in West-Europa nieu-
>omraketten te installeren. Vol-
oudzwaard laat zich dat niet
met het ontwerp-beginselpro-
van het CDA. dat mede door
n is ondertekend.
|en onzer*^erslaggevers
ERDAM De nieuwbouwwerf
HC-Verschure in Amsterdam
ilcht. Voor 500 man is ontslag
rraagd. De raad van bestuur
tC-Holland heeft dit besloten,
minister Van Aardenne te ken-
id gegeven geen bezwaar tegen
g te hebben.
PAGINA 2:
Paus houdt jezuieten
strak aan de lijn
PAGINA 3:
Vervoer gevaarlijke
stoffen misdrijf
PAGINA 5:
Toeslag in ruit
vijfploegendienst
PAGINA 7:
Cubaan krijgt
loon naar werken
PAGINA 11:
Weekbladen
PAGINA SPORT:
Toch goede dag
voor Nederlands
elftal
PAGINA ECONOMIE:
Shell verwacht
minder vraag
naar olie
PAGINA SERVICE:
De encyclopedie
voor kleuters
door Hennie Serfontein
JOHANNESBURG De Zuidafrikaanse premier Pieter Botha lijkt vastbeslo
ten een aantal wetten van de „kleine apartheid" af te schaffen of te verande
ren. Deze wetten waren gedurende 31 jaar de hoeksteen van de rassenfilosofie
van de Zuidafrikaanse regering.
Premier Botha zinspeelde in
een toespraak op een bijeen
komst van de Nationale Par-
gie om „aanvaardbaarder" te zijn
voor de zwarte buurlanden en de be
langrijkste rol te spelen In een bond
van Zuidafrikaanse staten die poli
tiek. economisch en militair zullen
worden overheerst door Zuid-Afrika
Pretoria laat daarom enkele heilige
koeien in zijn politiek vallen
tij in Kaapstad sterk op spoe
dige afschaffing of verande
ring van de onzedelijkheids
wet en de „gemengd huwe
lijkswet.
De uitspraken van Botha kunnen als
moedig worden gezien, omdat ze de
rechtervleugel van de Nationale Par
tij weer een argument er bij geven om
kritiek te hebben op de „liberalisatie"
van de regering. Tegen de achter
grond van de nationalistische rassen-
ideologie hield premier Botha zich in
feite bezig met ketterij. Nog maar
twee jaar geleden dwong premier
Vorster twee ministers die soortgelij
ke suggesties deden hun verklaringen
in te trekken.
De nieuwste uitspraken van Botha
behoren tot een nieuwe lijn in de
politiek van Pretoria, die van de klei
ne apartheid af wil en zoveel mogelijk
discriminerenede maatregelen wil ai-
schaffen Pretoria verlaat het tijd
perk van de apartheid oude stijl en is
nu op weg naar het tijdperk van de
„neo-apartheid", waarin de Afrikaan
se nationalisten politieke overheer
sing en manipulatie op een subtielere
manier gaan uitoefenen
Zuid-Afrika heeft een nieuwe strate-
Verbetering
Een muurkrant van de Industriebond FNV met een wat raadselachtige tekst aan het hek van
de kunstmestfabriek Albatros.
AMSTELVEEN (ANP) De Ziekenfondsraad moet zich vandaag uitspreken over een
verdeeld ontwerp-advies over verpleging op „sociale indicatie". Het gaat om het verschijnsel
dat mensen langer in een ziekenhuis of verpleeghuis blijven dan medisch gezien strikt
noodzakelijk is. Dat gebeurt dan omdat de patiënt niet thuis of in een andere opvangmogelijk-
heid voldoende kan worden verzorgd.
Een deel van de commissie die het
ontwerp voorbereidde, wil dat de ver
pleging in zulke gevallen niet langer
wordt betaald door het ziekenfonds
of de Algemene wet bijzondere ziek
tekosten (AWBZ). Niet dat de patiën
ten op straat zouden moeten worden
gezet, maar ze zouden na vier weken
de kosten verder zelf moeten dragen,
of een beroep doen op de Bij
standswet.
Een ander deel van de commissie
voelt daar niets voor. Als ontslag of
overplaatsing niet op tijd mogelijk is,
moet worden nagegaan of dat te wij
ten is aan een gebrek aan voorzienin
gen bij de patient thuis of elders, dan
wel aan onwilligheid van de verzeker
de zelf. Dit deel van de commissie
vindt het onverantwoord, de gevol
gen van een mogelijk tekortschieten
van voorzieningen, instellingen en
uitvoeringsorganen af te wentelen op
de verzekerde, „waardoor deze voor
onoverzienbare kosten komt te
staan".
Doorstroming
Het probleem is dat patiënten vaak
niet uit het verpleeghuis kunnen wor
den ontslagen omdat er voor hen
geen plaats is in een verzorgingshuis.
Ook de doorstroming van ziekenhuis
naar verpleeghuis wordt vaak be
moeilijkt door gebrek aan capaciteit,
met name in de drie grote steden.
Aan verpleeghuisbedden voor de
mente bejaarden bestaat zelfs een
vrij algemeen tekort
In het ontwerp-advies staat dat. nu
de minister van erm het aantal plaat
sen in verzorgingshuizen wil beper
ken, een gelijktijdige uitbreiding van
andere voorzieningen, zoals de ge
zinsverzorging. absoluut noodzake
lijk is. De doorstromingsproblema-
tiek kan alleen worden opgelost met
een samenhangend beleid, waarmee
de onder volksgezondheid en CRM
vallende voorzieningen beter op el
kaar afgestemd zijn.
ADVERTENTIES
En tóch maar 3.95 per liter!
Van onze verslaggevers
ROTTERDAM/MOERDIJK De stakende Shell-werkne-
mers hebben steun uit het buitenland gekregen. De Britse
chemiebond heeft zijn leden opgeroepen om elk Shell-vervoer
van en naar Nederland te boycotten. De Belgische chemlevak-
bond kondigt „passende maatregelen" aan en de Westduitse
chemiebond heeft alle ondernemingsraden van Westduitse
Shell-bedrijven gevraagd informatie te geven over de staking
bij Shell in Moerdijk en Pernis.
Nog geen tien dagen geleden kondig
de premier Botha aan dat hij dc land
wet van 1936 wilde afschaffen. Deze
wet bepaalde dat slechts dertien pro
cent van de Zuidafrikaanse grond
voor de thuislanden bestemd was
Volgens de nieuwe benadering zullen
„blanke' gebieden ingelijfd worden
bij de thuislanden
Dinsdagavond sprak Botha over
eventuele afschaffing van de onzede
lijkheids- en „gemengd huwelijk"
wetten. Zijn regering zal leder posl
tiel voorstel tot verbetering van deze
wetten in overweging nemen. Botha
geloofde niet dat een gemengd huwe
lijk een zonde was. Dit was volgens
hem ook de mening van de Neder
duits gereformeerde kerk. Maar, al
dus Botha, dit betekent niet dat zul
ke huwelijken wenselijk zouden zijn
in een land als Zuid-Afrika. omdat ze
ernstige sociale problemen kunnen
veroorzaken voor families en hun kin
deren. Maar ik realiseer me dat er een
probleem ontstaat als mensen elkaar
werkelijk liefhebben en willen trou
wen Ieder voorstel om dat probleem
op te lossen zal door dc regering in
overweging worden genomen, aldus
Botha
Over de onzedelijkheidswet zei hij
dat in een christelijke staat alle as
pecten van onzedelijkheid bestreden
moesten worden, maar hij zinspeelde
er op dat de wet moest worden
herzien
De reacties op de uitspraken waren
gemengd De liberale en oppositie
groeperingen verwelkomden de uit
spraken en sommige conservatieve
nationalisten waren vertoornd. Ook
de Nederduits gereformeerde kerk
Vervolg op pagina 15
per kilo goedkoper!
FNV-voorzitter Wlm Kok heeft in
middels In het arbeidsconflict minis
ter Albeda van sociale zaken partij
digheid verweten. Volgens Kok heeft
de bewindsman een vertekening van
de werkelijkheid gegeven „door
schrikbeelden te verspreiden over de
economische gevolgen van een dras
tische arbeidstijdverkorting in het
hele bedrijfsleven".
Albeda heeft dinsdagavond op een
politieke bijeenkomst gezegd dat in
voering van een vijfploegendienst en
een 35-urige werkweek bij Shell met
name in zwakkere bedrijven kan lei
den tot verlies van arbeidsplaatsen.
Met het Verbond van Nederlandse
Ondernemingen vreest de minister
dat invoerng van een vijfploegensys-
teem bij Shell een uitstralingseffect
op andere bedrijven zal hebben.
„Door te verwijzen naar mogelijke
uitstralingseffecten op zwakkere be
drijven steekt de minister de directie
van Shell de helpende hand toe om
zich tegen de eisen van de industrie
bond FNV te blijven verzetten", al
dus Wim Kok, die erg kwaad is over
de uitspraken van Albeda. De FNV
voorzitter is van mening dat de indus
triebond terecht strijdt voor een ver
korting van de arbeidstijd en verbete
ring van de arbeidsvoorwaarden voor
de werknemers bij Shell.
Kok meent dat de directie van Shell
verantwoordelijk is voor het ontstaan
van het huidige arbeidsconflict, om
dat ze de eisen van de bond niet
bespreekbaar heeft willen maken De
winstpositie van Shell maakt inwilli
ging van de vakbondseisen zeer wel
mogelijk, vindt de FNV-voorzitter
Schoonebeek
In het conflict bij Shell hebben zich
gisteren enkele strubbelingen voorge
daan tussen de directie en postende
stakers. De stakers gaven geen toe
stemming om olie uit Schoonebeek te
lossen op de raffinaderij in Pernis
Shell wil de olie graag lossen omdat
anders dc produktie in Drenthe in
gevaar komt. Er wordt in Schoone
beek 2370 kubieke meter ruwe olie
per dag geproduceerd. De produktie
wordt gelijk gedeeld door Shell en
Esso. Die is heel moeilijk weer op
gang te brengen als ze eenmaal terug*
geschroefd is, zegt een woordvoerder
van Shell. Het risico is groot dat de
putten verzanden. Shell heeft de op
merking van de stakers, dat ze de olie
alleen willen lossen in vijf-ploegen
dienst. „kinderachtig" genoemd.
De industriebond verwijt Shell omge
keerd dat ze de stroom heeft laten
afsluiten bij postende werknemers in
Pernis. Die zitten sinds dinsdag
avond zonder warmte of licht in hun
keetwagens bij de poort van de raffi
naderij
Volgens de industriebond maakt
Shell zich ook schuldig aan intimida
tie van stakende werknemers Pro
motiekansen zouden verkeken zijn
als de mensen niet bereid zijn te
breken met de actie. Shell ontkent
dat er intimidatiepogingen worden
ondernomen.
Vervolg op pagina 3
ADVERTENTIE
Moskou beschuldigt Peking van aanzwengelen van de
anti-Sowjetpropaganda. Daar staat tegenover dat de
heren in Peking zich nog onlangs vanuit Moskou met de
nazi's hoorden vergelijken. Kortom, men maakt zich
wederzijds op voor verzoeningsbesprekingen. Sterkte
Boetseersel (A) Authentiek Slavisch
Koctsccrklci mei verf in .1 kleuren en kleedje (C)
mei Ir.i.n dtcrmoftcl Als ontlui
legger ul voor tic Met
Lederen halstasje (D)
penseeltje Windt zonder oven
ovenhard
Schroevedraaierset <B)
(imlc. kleine en kruiskopschrocvc-
draaier in tin. I landgRcne met J"-"'1"1* l'n "'.'ki.seh
umNlMi.Kchaniek.UHii eM.a gemak '""enthen clu naturel lerlc. mei
gev liKihten kt n>rdjc
Maak iemand abonnee op Trouw, het ochtendblad met een over
tuiging. L it erkentelijkheid ontvangt u een van deze ka doo s naar
keuze.
Naam nieuwe abonnee
Adres nieuwe abonnee:
Postcode en plaats:
l w nuant:
l"u adres:
_Gin>
Postcode en plaats
Tel.
Voor hei kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaalperiode
een vvelkomstkorting van 17
Kado naar keuze ClA.OB.CX OD (aankruisen a o h
Bon in een open envelop zonder postzegel zenden aan Trouw
Antwoordnummer 2792. KMX) PA Amsterdam
Ol bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven!
Voor hezorginformalie 020-913456
