Doven doen van zich spreken
Van der Luit
DE VRIES
RIJSWLf
ALLES VOOR OW HOI
Hun keus mag er zijn!
89-
75.-
75.-
89-
r
vakbekwame
onderhoudsschllders
LOOPT UW KIND
MOEILIJK?
aktieve agent(e)
VROOM ^S> DREESM ANN
Eerste nationale congres moet sociaal isolement doorbreken
Na schooltijd
begint de
vereenzaming
Nieuwe boeken
Begrafenissen -Crematies
Transporten
EMMASTRAA110
CENTRUM
t WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1979
TROUWKWARTET
door Jac. Leis*
DEVENTER De doven van Nederland treden uit de stilte,
zogezegd, met een eerste nationaal dovencongres. Dat zal,
niet in de laatste plaats, gericht zijn op het doorbreken van
het sociaal isolement van de doven. Het congres wordt op 18
en 19 oktober gehouden ln Deventer. Het is de bedoeling
voortaan om de drie jaar dergelijke bijeenkomsten te organi
seren, waarbij het licht steeds op een ander facet van de
dovenproblematiek zal vallen. Dergelijke congressen zijn
geen luxe, want behalve dat de doven de hinderlijke gevolgen
van hun handicap zoveel mogelijk moeten overwinnen, moet
er ook nog met kracht gewerkt worden aan een verandering
van de houding der horenden ten opzichte van doven.
Er zijn in Nederland ongeveer 15.000
doven (volgens sommigen zijn het er
meen Daarnaast zijn er enkele hon
derdduizenden. waarvan gezegd kan
worden dat ze slechthorend zijn. Aan
genomen wordt dat er circa één mil
joen mensen zijn met. in welke graad
dan ook. hoorproblemen. Speciaal
wat betreft de doven en de in ernstige
mate slechthorenden mogen de moei
lijkheden niet onderschat worden. Er
zijn in ons land verschillende institu
ten voor hen. in de loop der jaren is er
een flink aantal organisaties opge
richt. en tal van initiatieven, waar
mee ze hun winst konden doen, wer
den ontwikkeld.
Kloof
De kloof tussen de wereld van de
horenden en de doven bleef groot.
Drs F. Delhez. de voormalige direc
teur van het Koninklijk Instituut
voor Doven ..Guyot" te Groningen,
heeft erop gewezen dat dove kinderen
tot ongeveer twaalf jaar redelijk mee
kunnen komen met horende leef
tijdgenoten. Daarna ontstaat er on
der horende kinderen steeds meer
groepsvorming. formeel vanuit
school, sport. kerk. informeel door
zogeheten ..peer groups"' (groepen
van gelijken). Voor de dove begint
dan de vereenzaming.
Obstakels
Enige jaren geleden hebben G. Kron-
Jee en J. Zwaard onder auspiciën van
het Nederlands Instituut voor Maat
schappelijk Werk Onderzoek, opge
richt door het ministerie van CRM. de
moeilijkheden geïnventariseerd. Het
resulteerde in een geschriftje met de
titel ...Obstakels voor auditief gehan
dicapten". Daaruit bleek dat van de
doven een derde geen goedhorende
vrienden of kennissen heeft. Zij voe
len zich geïsoleerd in bijeenkomsten
van verenigingen en clubs van goed-
horenden.
Doven blijven nogal eens thuis om op
straat de weg niet te hoeven vragen.
Zij hebben ook geregeld problemen
met hun chef. Eén op de drie doven
wordt niet goed door de huisarts be
grepen (slechthorenden zitten daar
ook wel mee) Zij missen de trein
soms omdat de NS alleen via de om
roepinstallatie meedeelt dat deze van
een ander perron vertrekt. Horende
maken het doven extra moeilijk door
snel spreken, door te spreken met
afgewend hoofd, overhangende snor.
een sigaret in de mond. of door bij het
spreken te moeilijke woorden te ge
bruiken.
Aan tal van kortsluitingen tussen do
ven en horenden heeft de Nederland
se Dovenraad in de loop der Jaren al
wat proberen te doen. en deze is daar
op 't moment nog druk mee bezig.
Volgend Jaar zal het 25 Jaar geleden
zijn dat de Nederlandse Dovenraad.
als overlegorgaan van de landelijke
belangenorganisaties en de stichtin
gen op 't gebied van het dovenwezen.
in het leven werd geroepen. Pas de
laatste Jaren is de Dovenraad goed
kunnen gaan functioneren, met name
ook op het gebied van de voorlich
ting. Aan voorlichting bleek grote be
hoefte te bestaan. In korte tijd werd
een aantal door doven zelf ontworpen
voorlichtingsboekjes in een oplage
van 10.000 exemplaren verkocht.
Zelfvertrouwen
..De Nederlandse Dovenraad maakt
sinds 1975 een explosieve groei door",
zegt voorzitter Johan Wesemann. stu
dent Sociale Academie te Leiden.
„Gezien die groei is de Dovenraad nu
bezig met het opnieuw structureren
van de organisatie. De Dovenraad
doet ook aan kadervorming ter ver
sterking van de bestuursformatie. Op
deze manier hoopt de Dovenraad be
paalde rechten voor de doven te kun
nen verwerven, een brug naar de sa
menleving te slaan en het sociaal
element te doorbreken. Door samen
bundeling van de dovenorganisaties
zal deze groep steeds betere kansen
krijgen om haar invloed uit te oefe
nen, ook bij de overheid. Het meest
positieve van al deze activiteiten is
wellicht dat de doven, door hun ge
voel van betrokkenheid, steeds meer
zelfvertrouwen krijgen om naar bui
ten te treden."
Helen Keiler, de Amerikaanse dove
en tevens blinde vrouw, die wereldbe
roemd werd. overleed tien jaar gele
den. Zij had een eigen kijk op de
maatschappij, het ondernemerschap,
de politiek, het sociale leven en werd
eredoctor van de Harvard University,
tegelijk met Konrad Adenauer. Ze
hield lezingen, ontmoette de groot
sten der aarde. Charley Chaplin leer
de speciaal voor haar het vingeralfa
bet en Henry Ford leidde haar per
soonlijk zijn fabrieken rond. Eens zei
de uitvinder Thomas A. Edison tegen
Helen Keiler dat het hem een voor
deel leek doof te zijn. Haar reactie (ik
citeer het door Walter Pause over
haar geschreven boekC „Dit begrijp
ik niet. mijnheer Edison Wanneer
ik zo'n beroemde uitvinder was als u
dan zou ik een instrument willen uit
vinden waardoor het mogelijk werd
dat iedere dove weer horen kon
Waarop Edison zei dat hij het jammer
van zijn tijd zou vinden omdat de
mensen zo weinig zeggen wat de
moeite van het luisteren waard is.
Een wrange en tevens extreme vorm
van humor.
Onbegrip
Onbegrip verpakt in humor. Er zijn
vele soorten van onbegrip. Ten op
zichte van allerlei gehandicapten, in
clusief doven. Velen beschouwen hen
als abnormaal, op z'n minst hun ge
dragingen. De Griekse wijsgeer Aris-
toteles. die vond dat doven (en stom
men) geen verstand bezaten, heeft
velen beïinvloed: de mogelijkheid
van het onderwijzen van kinderen
met dit gebrek hoefde men niets seri
eus te nemen. Ten onrechte hebben
sommigen er ook de bijbel bij ge
haald om tot uitdrukking te brengen
dat van hen weinig te verwachten
was. bijvoorbeeld Romeinen 10 vers
17: „Zo is dan het geloof uit het horen
en het horen door het Woord van
Christus."
Volgens de heer Wesemann hebben
doven het gevoel dat ze door hun
beperkte mogelijkheden „overgele
verd zijn aan superieure wezens, de
horenden. Bij het opstellen van leer
programma's zouden de doven zelf
meer moeten kunnen meepraten.
Dan is er de ontoegankelijkheid van
zaken als radio, televisie, intercom en
huistelefoon. Voorts aangelegenhe
den als theater, politieke meetings,
nederlandstalige films zonder onder
schriften, studiebijeenkomsten, die
vaak nog evenzovele gesloten boeken
zijn.
Er is nog heel wat achterstand in te
halen, vindt de voorzitter van de Ne
derlandse Dovenraad. Van het eerste
nationaal congres voor doven op 18
en 19 oktober in Deventer heeft hij
veel verwachtingen. Voorafgaande
aan een forumdiscussie zullen er vier
sprekers zijn: dr J. C. Denmark, psy
r
cu
n
eri
ne;
b;
r d
d
be
llee
sle
jd
in
rin
chiater van de psychiatrische afde
ling voor doven in het Wittingham
Ziekenhuis (Engeland). over
„Psychiatrie en doofheid". Dr A. P. J.
M. van der Horst, wetenschappelijk
medewerkster (psycholoog) aan de
Universiteit van Amsterdam, speekt
over „Assertief gedrag als sociale
functie", prof. dr B. Th. Tervoort,
verbonden aan het Instituut voor Al
gemene Taalwetenschappen van de
Universiteit van Amsterdam, belicht
de „Taal en communicatie". Dr ir A.
P. Bolle, adjunct-directeur van het Dr
Neherlaboratorium van de PTT. ten-
Uv
Tekening uit het
„Niet zo maar
van de uitgaven van
derlandse Dovenraa J
voorlichting van de
den. Praten met eer
Nooit met een sigaaiflt
sigaret in de mond!
slotte spreekt over „Koratf81
communicatiemogelijkheden®'
doven".
AO-boekje nr 1780: Waarom is Ne
derland een koninkrijk? van P. v.
Moerkerken. Ultg. Stichting IVIO,
Lelystad. 20 blz. 1,75
Mien van 't Sant schreef de romans
Hoeve „De Terp" en De zonen van
„De Terp". Uitg. Callenbach. Nij-
kerk. 2e druk. Per deel 187 blz.
17.90
Houden van bloemen, is de titel
van een boekje van 108 pagina's
waarin Julia Voskuil schrijft over
het verzorgen van snijbloemen.
Ultg. Elsevier Amsterdam. Prijs:
ƒ14.90
Het hydrocultuurboek (met extra
informatie over watergeefsystemen
en het verzorgen van snijbloemen)
door W. Oudshoorn. Ultg. Zomer en
Keunlng te Ede. 104 blz. 19.90
Handleiding psychol.-analytische
groepstherapie, door f. Hiddema.
Ultg. W Wagner te Maarssen. 104
blz. 22.50
Psychologie van de adolescentie,
van prof. dr J. de Wit en drs G. v.d.
ADVERTENTIE
In het rouwcentrum is gelegenheid tot
opbaring in onze aula's. Koffiekamer
beschikbaar. Ruime parkeergelegenheid
Willem de Zwijgerlaan 179
Postbus 432. 2300 AK Leiden. Telefoon 071-142644*
Veer 4e druk. Ultg. Callenbach.
NIJ kerk. 323 blz. ƒ37 .50
Van uitgeverij Elsevier/boekerij/
Meulenhoff te Amsterdam zijn de
volgende boeken: Als gelouterd
goud, roman van C. Cookson (222
blz. 24.90); In de ban van het
heelal (kosmische Invloeden op de
mens) van O. L. Playfalr en 8. HUI
(352 blz. ƒ39.50); Bridge, van
start tot finish (3) van C. 81nt en T.
8chlpperheyn (120 blz. 11.50);
Duitse wijnen gids geschreven
door H. 81egel (118 blz. 14.90
BIJ uitgeverij Christofoor te Rot
terdam zijn verschenen: Ieder Jaar
Is anders, de spirituele achtergrond
van de kalenderindeUng, geschre
ven door W. Bühler (128 blz.
18.50); Sprookjeswijsheid, de mo
tieven ln de sprookjes, door R.
Meyer (294 blz. 29.75); Zondag
de eerste dag, schepping en op
standing; het begin van de week en
de Indeling van de kalender door R.
Friellng en W. Hoerner (54 blz.
9.50).
Attentiepunten voor het Interna
tionaal commercieel opereren,
door P. Schmidt. Ultg-Kluwer, De
venter. 148 blz. 45
BIJ uitgeverij Tiebosch ln Amster
dam verscheen de herdruk van
Krentenbollen, kogels en klater
goud, geschreven door Rijk de
Gooijer. 190 blz. geen prijsop
gave.
Mensen ln een kleine wereld, ro
man van Piet Terlouw. Ultg. Zomer
en Keunlng, Ede. 191 blz. 17.90
In de serie Wlna's Culinaria van
uitgeverij Zomer en Keunlng, te
Ede zijn verschenen: Goede wijnen
(92 blz.) en Dessert/Toetjes (104
blz.). Prijs per deeltje 6.75
Grote wereldstromen, een avontu
ren-, geschiedenis- en natuurkun
deboek. Een uitgave van The Rea
der's Digest. 271 blz. 63.85
De prijs van de onschuld, roman
van T. CaldweU. Achtergrond in
deze roman is het Amerika van
rond 1900. Uitg. Luitingh, Laren.
488 blz. 34.90
Perceval van Chrétlen de Troyes
(155 blz. ƒ29.50; pocket-
uitvoering: 8.90).
Betaling naar
keuze!
kontant: 2% korting
3-maandsrekening netto
huurkoop tot 18 maanden
Eigen financiering
lage rente
Gevraagd:
Tel na 18 uur:
070-684363
Heel vaak zijn de schoenen de oorzaak.
Schoenen van 't Konijn Benjamin brengen meestal
snel verbetering, omdat het euvel soepel, maar
doeltreffend wordt aangepakt.
't Konijn Benjamin.
Goed voor de kindervoet.
T» tMrwhan met tram 3. 10. 11 en bu* 13.
Na ruim 30 jaar gaat onze agent van
SCHEVENINGEN
afscheid van ons nemen.
Wij zoeken, ter vervanging van hem een
die leiding wilt geven aan een aantal
bezorgers, zodat onze abonnees da
gelijks het Ochtendblad TROUW be
zorgd knjgen.
De werkzaamheden hieraan ver
bonden zijn:
de kranten voor de bezorgers uit
tellen;
wekelijkse uitbetaling aan de be
zorgers;
nabezorging van gemelde
klachten;
het behouden van een eenvoudig
kaartsysteem.
Men dient in het bezit te zijn van een
telefoonaansluiting.
Wi| stellen daar tegenover een aan
trekkelijke bijverdienste.
Voor nadere inlichtingen kan men ons kantoor
te Den Haag. Parkstraat 22 bellen te bereiken
onder nummer 070-469445, na 19.00 uur 070-
630229
Tweed jongensjack
Van 65/35 wol polyester. Met imitatie
leren piping, verdekte rits. tricot kraag
en ruiten binnenvoering. In beige of
bruin. Maten 152 t/m 170
Chintz meisjesjack
Van Nino 65/35 polyester katoen. Met
gepiisseerd voorpand, leuke piping en
warme borgvoering. In zwart of paars.
Maten 122 t/m 146
Sportief corduroy jongensjack
Van 100% katoen Met doorgestikte
voering en tricot kraag. In petrol,
tabak of cognac. Maten 122 t/m 146
Kraagloos meisjes borgcoatje
Van 100% acryl. Met brede lakceintuur
en steekzakken in de zijnaad. Kleur
zwart. Maten 152 t/m 170
