emier Suarez vreest
feuwe golf van geweld
pvolger Bokassa
!>n grappenmaker
loskou heeft geen greep op Afghanistan
26655
Vakbondsrechten voor
zwarten in Zuid-Afrika
Palestijnen en Israeli's
op zoek naar meer begrip
naar Verenigde Staten uitgesteld
Europese
boter naar
Sowjet-Unie
jrster gaf
stemming
Rhoodie
gE
Aflevering van
hulp Kampuchea
groot probleem
'Cuba doelwit van lastercampagne'
")peloze interventiepolitiek van de Sowjet-Unie
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
7
jtlD (AP. AFP, UPI) De Spaanse premier Adolfo Suarez vreest kennelijk een nieuwe
an politiek geweld. Hij heeft een tiendaagse reis naar de Verenigde Staten en Midden-
Ika uitgesteld, onder meer met het oog op de volksstemming over een zekere mate van
ktuur voor Baskenland.
leidingsbeweging ETA vindt
[uwe statuut veel te gematigd
laar strijd voor een echt onaf-
marxistisch Baskenland
der voort. Zij noemde giste-
regering-Suarez een „nieuwe
i imperialisme" en beloofde
harde actie" tegen het
t leger.
in in Spanje hebben de alge-
jagen drie mensenlevens ge-
ijl het dodental sinds het
dit jaar zeker 108 bedraagt,
jee waarnemers menen dat
nd> op het ogenblik de grootste
oef doormaakt sinds de dood
neraal Franco, nu bijna vier
e leden,
e ptste harde actie van de ETA
ngb moord op de militaire gouver-
1(j ,ran de Baskische provincie
,en zcoa. zondag, in San Sebas-
mii lt zou voor Suarez de doorslag
De gegeven morgen niet af te
[er2naar Costa Rica, van waaruit
bou Panama zou doorreizen naar
we enigde Staten. Officieel werd
1ietvond meegedeeld dat de pre-
ne jn beslissing heelt genomen na
hetp overleg met militaire opper-
Juv£bbers en na een telefoonge
sprek met minister van buitenlandse
zaken Marcelino Oreja.
Tussen Spaanse ministers en militai
re leiders zou onenigheid bestaan
over de wijze waarop de Baskische
terroristen moeten worden aange
pakt. De legerchef op de Canarische
eilanden (die tot Spanje behoren).
Gonzalez del Hierro. met name zou
Suarez machteloosheid hebben ver
weten.
Openlijk wordt gesproken over een
herhaling van het scenario van 43
jaar geleden toen het leger onder lei
ding van Franco in opstand kwam. en
na een bloedige burgeroorlog van drie
jaar de macht overnam. De gematig
de Baskische leider Carlos Garai-
choechea die het beperkt zelfbe
stuur voor zijn provincie steunt zei
het heel openlijk. „Wat de radicale
Basken willen is de militairen uitda
gen tot een staatsgreep." waarna zij
kennelijk meer mogelijkheden zien
hun eigen plannen voor een onafhan
kelijk Baskenland te verwezenlijken. Razend
Van onze correspondent
BRUSSEL Britse leden van het
Europese parlement hebben de com
missie gevraagd opheldering te ge
ven over de verkoop van 75.000 ton
boter aan de Sowjet-Unie.
Verder willen zij een toezegging dat
dergelijke verkopen in de toekomst
niet meer zullen geschieden zonder
de uitdrukkelijke voorafgaande toe
stemming van het parlement. De
vragenstellers vragen de commissie
hoe zij het tegenover de Europese
belastingbetaler denkt te rechtvaar
digen dat grote bedragen worden be
steed aan aankopen, opslagkosten en
uitvoerrestituties voor boter ten be
hoeve van een staat die minder dan
andere recht heeft op onze gesubsidi
eerde overschotprodukten.
De rechtse krant El Imparcial schreef
gisteren dat de ETA „in haar missie
slaagt, terwijl de regering faalt." De
liberale Diaro 16 sprak van een grote
„uitdaging" aan het adres van pre
mier Suarez en koning Carlos.
Het gaat om 75.000 ton boter van
Franse origine, die uiteindelijk de
Russische consument eenderde van
de prijs zal kosten, dan de Europese
consument ervoor betaalt. Volgens
de Daily Telegraph zou de verkoop
Parlement boos
over verkoop
met 400.000 gulden worden gesubsi
dieerd uit het gemeenschappelijk
landbouwfonds. Met name de voor
zitter van de parlementaire land-
bouwcommissie, Henry Plump, is
hier razend over. Vorige week sprak
hij met landbouwcommissaris Grun-
delach die hem zei juridisch en feite
lijk er weinig aan te kunnen doen.
Vaak zou de boter al verscheept zijn
eventueel met een andere bestem
ming als tussenhaven voordat de
subsidieaanvraag binnenkomt.
Reeds in 1977 leidde de verkoop van
gesubsidieerde Europese boter tot
schandalen in politieke kringen.
Toen ging het om 36.000 ton boter die
door de Franse communist Doumeg
aan de Russen werd verkocht. De
commissie beloofde toen alles in het
werk te stellen om de automatische
betalingen van uitvoersubsidies bij
verkoop van de Sowjet-Unie te stop
pen, maar bij kleinere verkopen zijn
deze subsidies toch nog doorbetaald.
Zo is er in de loop van dit jaar 60.000
ton gesubsidieerde boter verkocht
aan de Sowjet-Unie en Polen.
De commissie heeft verklaard niet
erg geschokt te zijn door de affaire.
Volgens haar is het allemaal de
schuld van de raad van minister die
er maar niet in slaagt de prijzen voor
raelkprodukten zoals de commis
sie heeft voorgesteld te bevriezen
waardoor de produktie worden afge
remd. Daardoor ontstaan er geweldi
ge overschotten. De bekende „boter
berg". waar we toch op een of andere
manier vanaf moeten zien te komen.
Verkopen aan de hoogsie bieder is
dan de oplossing. En dat de hoogste
bieder de Sowjet-Unie is, daar ligt de
commissie niet wakker van.
Burgeroorlog
Een militaire zegsman die niet met
name genoemd wilde worden gaf als
zijn mening dat het premierschap
van Suarez op een „kritiek punt was
gekomen." Zo zeer zelfs dat hij het
zich niet kan veroorloven tien dagen
buitenslands te zijn zonder het risico
te lopen daar te vervallen tot een
ambteloos burger. Daarbij spelen, al
dus deze zegsman, niet alleen de Bas
kische seperatisten een rol maar ook
de toenemende druk van rechtse mili
tairen die het vertrek van Suarez wil
len en voormalige Franco-aanhan
gers die toespraken houden „waar
voor zij anderhalf Jaar geleden nog
achter de tralies zouden zijn gezet."
bui (Reuter, AP, AFP) De nieuwe president van de
taal Afrikaanse Republiek, David Dacko, heeft gisteren
lard dat de mededeling dat zijn land diplomatieke
tri met Zuid-Afrika gaat aanknopen een „mop" is. Ook
e jdoodveroordeling van zijn neef en voorganger keizer
%sa is volgens de nieuwe leider een „grap".
Tijdens studiebijeenkomst in Rome
door James Dorsey
ROME Bestaat er een gespreksbasis voor een dialoog
tussen Israëliërs en vertegenwoordigers van de Palestijnse
Bevrijdingsbeweging (PLO)? Op zoek naar het antwoord op
deze vraag namen links zionistische Israeli's dezer dagen deel
aan een symposium ln Rome.
ten t
itb
n. rfl
an
RIA (Reuter, AP) De vroe-
atssecretaris van het Zuid-
nse ministerie van informatie,
Rhoodie. heeft gisteren voor
Rechtshof in Pretoria verklaard
•premier Vorster hem toestem-
ad gegeven om een „propagan-
Dg" te voeren met alle mid-
ie had op een bijeenkomst met
r in 1973 gevraagd: „Begrijp ik
lat bij deze campagne geen
gelden en dat ik bij voorbeeld
isten kan proberen te beïn-
door hun vrouwen bontman-
geven?" Premier Voster had
bi
tey
beiö
tig«bevestigend op geantwoord,
e rechtbank verklaarde Eschel
ie van dergelijke middelen ge-
hebben gemaakt en gaf hij
hij onregelmatigheden had
gd. Hij ontkende echter schul-
zijn aan de hem ten laste geleg-
allen van fraude.
Vorster die president werd
t het informatieschandaal aan
it kwam moest eerder dit Jaar
en toen een onderzoek had aan-
id dat hij een rol had gespeeld
schandaal en dat hij had gepro-
zijn aandeel te verdoezelen,
ie onthulde gisteren voor het
eveel de propagandacampag-
t ;ft gekost. Er was meer dan
Dnderd miljoen gulden gereser-
aldus Rhoodie.
)U! ie maakte op zijn reizen ge-
van een aktentas met inge-
en le bandrecorder, waarop hij
ng isprekken in Zuid-Afrika en in
ütenland opnam.
Als verklaring voor zijn grappighe
den gaf Dacko dat zijn land zich na
veertien jaar tirannie eindelijk wel
eens wilde ontspannen. „De medede
ling kwam niet van mij, maar van
jongeren die zich een beetje wilden
vermaken voor de radio", aldus
Dacko.
David Dacko heeft gisteren berichten
bevestigd dat de verdreven keizer Bo
kassa een kannibaal was. In een ka
mer van zijn paleis zijn stukken men
senvlees gevonden, aldus Dacko.
De nieuwe president heèft verder
aangekondigd dat minister Patasse,
die in de Centraal Afrikaanse Repu
bliek grote populariteit bij studenten
geniet, bij terugkeer gearresteerd zal
worden.
Dacko heeft maandag Ivoorkust om
uitlevering van keizer Bokassa ge
vraagd. Deze heeft hier politiek asiel
gekregen, nadat Frankrijk dit had
geweigerd.
De Franse troepen, die sedert de
staatsgreep vorige week in de Cen
traal Afrikaanse Republiek zijn, heb
ben tweehonderd Libische adviseurs
ontdekt. Dit wijst erop dat Libië zich
de laatste tijd steeds meer in de za
ken van keizer Bokassa ging mengen.
Naar verluidt heeft Bokassa de Li-
biërs zelfs toegestaan om een militai
re basis in de Centraal Afrikaanse
Republiek te vestigen.
De Fransen hebben in het land chao
tische toestanden aangetroffen. Het
ambtenarenapparaat stelde niets
meer voor en de ambtenaren kregen
al lange tijd geen salaris meer. De
economie van de republiek is volledig
ingestort en de schulden zijn enorm
groot.
TIRANA (AP. Reuter) Hysno
Kapo. de derde man en vice-premier
van Albanië is overleden. De 64-jarige
Kapo was na president Hoxha en
premier Shehu de belangrijkste man
in dit onafhankelijke communisti
sche landje. Albanië hééft vorig jaar
zijn banden met China uit ideologi
sche overwegingen verbroken.
JOHANNESBURG (AP, Reuter, UPI) De Zuidafrikaanse
regering heeft gisteren de zwarte bevolking toestemming
gegeven zich te verenigen in vakbonden. Alleen bewoners van
Zuid-Afrika mogen zich verenigen; buitenlandse arbeiders
blijven van vakbondsrechten uitgesloten.
Een hoge vakbondsfunctionaris
noemde het besluit „de meest voor
uitstrevende en dramatische stap
ooit door een Zuidafrikaanse regering
gezet". Eerder dit jaar had de com
missie Wiehahn geadviseerd dat alle
zwarten, dus ook de twee miljoen
migranten vakbondsrechten moesten
krijgen. Minister Fanie Botha van
arbeidszaken kondigde gisteren aan
dat de nieuwe wet, die vrijdag offici
eel wordt gepubliceerd, alleen van
kracht is voor de zwarten van de
„onafhankelijke" en „afhankelijke"
thuislanden en andere Zuidafrikaan
se zwarte ingezetenen. Op het ogen
blik zijn de zwarte vakbonden in
Zuid-Afrika „illegaal" en niet officieel
geregistreerd.
Naar verwacht zal er groot verzet
komen van de rechtervleugel van de
regerende Nationale Partij en van de
conservatieve „blanke" vakbonden.
Vooral in de mijnindustrie, waar
blanken begin dit jaar in staking gin
gen, omdat zwarten een hoger loon
konden krijgen, is veel protest te ver
wachten.
Het verlenen van vakbondsrechten
aan zwarten past in het nieuwe beleid
van premier Pieter Botha, die het
gezicht van de apartheid wil verande
ren en de kritiek op Zuid-Afrika op
deze manier wil tegengaan.
Het is overigens de vraag of de „ille
gale" zwarte vakbonden gebruik zul
len maken van de mogelijkheid om
zich te laten inschrijven. Bovendien'
is nog niet bekend of zwarte en blan
ke werknemers lid mogen worden van
een en dezelfde vakbond.
GIRO 26655
Een olieboycot tegen Zuid-
Afrika brengt het einde
van de oorlog dichterbij.
Steun de onderdrukten
ook financieel! Steun nu
de bevrijdingsbewegingen
ANC, SWAPO en
Patriottisch Front
Cambodjaanse kinderen in een kamp
ruim tachtig kilometer ten westen
van Pnom Penh. Zij xijn cynisch
genoeg nog niet eens zo slecht af
omdat de hulpverlening hen tenmin
ste bereikt.
BANGKOK (AFP. Reuter. UPI)
Het voedsel ook werkelijk bij de hon
gerende bevolking krijgen. Dat is op
het ogenblik het grote probleem bij
de hulpverlening aan Kampuchea
(Cambodja), aldus gisteren een
woordvoerder van het kinderfonds
van de Verenigde Naties (UNICEF) in
Bangkok. Volgens hem zijn verschil
lende landen en internationale orga
nisaties bereid de steun op te voeren.
Volgens de zegsman, die vorige week
een bezoek bracht aan Kampuchea
en die niet met name genoemd wilde
worden, sterven op het ogenblik dui
zenden Cambodjanen langzaam aan
ondervoeding en malaria. Velen zijn
er zo slecht aan toe dat ze zich niet
meer kunnen bewegen, en liggend de
dood afwachten. „Ik werk zeventien
jaar voor de VN maar ik heb het nog
nooit zo erg gezien". aldus de
UNICEF-functionaris.
De regering van Cambodja heeft veel
kritiek geleverd op de hulpzendingen
van de UNICEF en het Rode Kruis.
Het ministerie van buitenlandse za
ken in Phnom Penh omschreef de
hulpactie als een „slecht bedoelde
daad. die de soevereiniteit van Cam
bodja schendt". De Cambodjaanse
regering is in gevechten verwikkeld
met guerrillastrijders van de Rode
Khmer. Eeh woordvoerder van de
UNICEF verklaarde in antwoord op
deze kritiek dat de organisatie
slechts haar taak vervult door nood
lijdende kinderen voedselhulp te ge
ven en niet van plan is deze hulpvoor
ziening stop te zetten.
Het symposium over de „legitieme
rechten van het Palestijnse volk"
werd georganiseerd door de Italiaan
se Palestijnse Vriendschapsvereni
ging waaraan vertegenwoordigers
van de voornaamste Italiaanse poli
tieke partijen deelnamen. Het sym
posium maakt deel uit van een reeks
internationale conferenties over het
conflict in het Midden-Oosten die in
de komende weken in verschillende
westelijke hoofdsteden gehouden
worden.
In de dagen voorafgaand aan het
symposium in Rome twijfelden de
Israeli's-leden van de links zionisti
sche partij Sjelli en het comité voor
de Palestijns-Israëlische vrede of zij
aan de conferentie in Rome deel zou
den nemen. Vooral de afwezigheid
van dr. Issam Sartawi. een vertrouwe
ling van PLO-leider Jasser Arafat
deed hen aarzelen.
Hiertegenover stond echter dat de
PLO voor de eerste keer een officiële
delegatie uit Beiroet naar een confe
rentie over het Midden-Oosten stuur
de waarop ook Israëli's vertegen
woordigd waren.
Onafhankelijke staat
Tijdens een persconferentie stelde
Achmed Soedki Dajani-lid van de uit
voerende raad van de PLO dat de
Palestijnen een onafhankelijke staat
„in welk deel dan ook van Palestina
willen stichten" en „dat zij met Israël
op basis van de grenzen van voor de
zesdaagse oorlog van 1967 tot een
akkoord zouden kunnen komen".
Deze verklaring stelden Israëli's
voorstanders van een Palestijnse
staat naast de staat Israël gerust
omdat dit leek aan te geven dat Israë
li's en Palestijnen wel een gespreks
basis kunnen vinden. Eerder had Da-
jani in een toespraak tot de conferen
tie de Indruk gewekt een harde lijn te
kiezen.
Uri Awneri lid van het Israëlische
Parlement en hoofd-redacteur van
het weekblad Haolam Hazeh deed
een beroep op de PLO de strijd voor
een periode van zes maanden te stop
pen. Awneri herhaalde dat het con
flict vreedzaam op basis van weder
zijdse erkenning van Palestijnen en
Israeli s opgelost zou kunnen worden.
Niet alles verloopt even soepel op de
Romeinse conferentie. Telkens weer
komt de kwestie Jeruzalem aan de
orde. Israëli's en Palestijnen verwij
ten elkaar wat hun respectievelijke
landgenoten in de Heilige Stad zou
zijn aangedaan.
De deelnemers aan de conferentie
vormen een bont samengesteld gezel
schap. Naast Israëli's en Palestijnen
nemen parlementariërs uit verschil
lende Europese landen en zelfs een
delegatie zwarte Amerikanen deel.
Woedend reageerden Israëli's op de
toespraak van de Belgische christen
democraat Declerq die wel de Pales
tijnse rechten erkende maar de Israë
lische rechten met geen woord noem
de „Israël bestaat en heeft die erken
ning nodig" antwoordde hij de Israë
lische critici. Op het argument dat
„wij Israëli's hebben evenveel erken
ning nodig als de Palestijnen. willen
wij onze regering tot flexibiliteit kun
nen bewegen" gaf de Belg geen ant
woord.
NEW YORK (AFP. AP) Cuba is het
doelwit van een „propaganda- en las
tercampagne". De Verenigde Staten
moeten toegeven dat de hele zaak is
opgeblazen, en daarmee zijn dan de
moeilijkheden van de baan.
Zo simpel zag dat gisteren de Russi
sche minister van buitenlandse zaken
Gromiko tijdens een redevoering
voor de algmene vergadering van de
Verenigde Naties. Hij zinspeelde dui
delijk op de aanwezigheid van Russi
sche troepen op Cuba. waarover de
Verenigde Staten nogal verbolgen
zijn.
Gromiko heeft daarover gepraat met
zijn Amerikaanse evenknie Vance.
Vandaag komen de beide heren weer
bijeen. De Sowjet-Unie, aldus Gromi
ko, wenst normale betrekkingen met
de Verenigde Staten, maar dan is het
wel nodig dat ledereen zich houdt aan
„de beginselen van vreedzaam naast
elkaar voortbestaan en zich niet be
moeit met de binnenlandse aangele
genheden van andere landen".
Vance had maandag de algemene
vergadering er voor gewaarschuwd
dat de verhouding tussen oost en
west zou kunnen verslechteren wan
neer de mogenheden van Oost en
West eikaars veiligheidsbelangen
niet respecteren. Noch Vance, noch
Gromiko noemde ten overstaan van
de algemene vergadering de aanwe
zigheid van de Russische gevechts
eenheden op Cuba met name.
een onzer redacteuren
^.marxistische bewind in Kaboel houdt het zonder steun uit de
>ed iet-Unie waarschijnlijk niet lang vol. Dat Is niet alleen de mening
ing westerse waarnemers, ook Moskou denkt er kennelijk zo over. Op
,c Afghaanse ministeries zitten adviseurs uit het Kremlin, het leger
j onder leiding van Russische officieren en zelfs tanks en vliegtuigen
ai i len bemand door Russen.
wn
I tds in feite het Rode Leger dat voor
ent Amin de strijd voert tegen de
ng ttische rebellen, die nu al meer dan
ter naanden duurt. Volgens schattingen
peifr op dit ogenblik 5000 Russen in Af
wan en er kunnen meer volgen.
Jinator van Moskou's interventie is de
rvaren diplomaat Wasill 8afrontsJoek,
1 lal adviseur van de regering in Kaboel
gj; arriveerd na de massamoord van Her-
0 westelijke stad Herat was in maart en
ze van dit Jaar het toneel van een bloedi-
üterij. die uitliep op een lynching van
Jn. Het opstandige garnizoen verenig-
;h mpt oon monifftü inomnArv uon rio
ch met een menigte inwoners van de
Russische adviseurs werden samen
le,( ïun gezinnen uit hun huizen gehaald
n i straat letterlijk aan stukken gesne-
ov Officieel bewaarde men een diep stil-
1131 tn over deze gebeurtenissen, maar op
:an Uegveld va Kaboe^ landden daarna
ge%Uen uit Moskou om doodkisten in te
Een westers diplomaat telde er niet
er dan drieênnegentig.
I na
Vanaf april begon een massale leverantie
van wapens uit de Sowjet-Unie op gang te
komen. Het Kremlin stuurde en stuurt nog
steeds tanks, helikopters, vliegtuigen en
ander materieel via de rivier de Oxus (de
grens tussen de twee landen) of de lucht
machtbasis Bagram ten noorden van
Kaboel.
Uit het incident van Herat blijkt dat de
centrale regering onvoldoende kan rekenen
op het leger en dat de burgerbevolking de
Russen bijzonder haat. Voortdurend lopen
soldaten over naar de islamitische opstan
delingen met meeneming van de door Mos
kou geleverde wapens Opstandelingen-lei
ders beweren al spottend dat de Sowjet-
Unie nu hun belangrijkste wapenleveran
cier is geworden. Zij voelen zich zeker ge
noeg om te verkondigen dat de guerrilla is
overgegaan in een openlijke oorlog. Niet
toevallig maken zij een vergelijking met de
Vietnamoorlog. want daar begint de situa
tie in Afghanistan inderdaad op te lijken Er
wordt gevochten in 24 van de 29 provincies
van het land, de nieuwe „sterke man" Amin
staat zwakker dan zijn voorganger Taraki
en Moskou ziet zich gedwongen meer steun
te geven aan een regering die zij steeds
minder moet.
Daarbij kan de Russische leiding de
machtswisselingen in Kaboel ondanks de
aanwezigheid van 5000 „adviseurs" niet
goed onder controle houden. Want Amins
paleisrevolutie heeft Moskou volledig ver
rast. Taraki gold voor de Russen als een
weliswaar te impopulaire, maar in ieder
geval gematigde en acceptabele leider
Amin daarentegen gaat door voor een
houwdegen en een dogmaticus.
Hoe verrast de Russen waren door zijn
staatsgreep blijkt wel uit de plotselinge
uitnodiging voor een gesprek met ambassa
deur Alexander Poezanow op de dag na
Taraki's val en vóór de officiële aankondi
ging van een nieuwe Afghaanse president
Inconsequent
De Russische media tonen zich ten opzichte
van het regime ln Kaboel nogal inconse
quent. Taraki was vier dagen vóór zijn val
bijzonder hartelijk in Moskou ontvangen en
men kan hem niet zo snel en zo direct
afvallen. Aan de andere kant is het noodza
kelijk de nieuwe leider te legitimeren. Het
Russische persbureau Tass heeft nu laten
weten dat het Kremlin de machtswisseling
beschouwt als „een beslissing van de hoog
ste organen" van de regerende Revolutio
naire Volkspartij ln Afghanistan. Deze par
tij is in de praktijk een „broederpartij" van
de Communistische Partij van de Sowjet-
Unie, aldus Tass. De consequentie van deze
opstelling is dat de regering in Moskou
Afghanistan ziet als een „socialistisch broe
derland". Maar dat doet het Kremlin niet.
Uitdrukkelijk niet.
In een slotcommuniqué ter gelegenheid van
het bezoek van de Russische premier Alexej
Kosigin aan de Democratische Republiek
Jemen is alleen sprake van „steun aan het
Afghaanse volk dat zelfverzekerd de weg
naar progressieve veranderingen volgt". Dit
communiqué werd twee dagen na de officié-
le overname van het presidentschap door
Amin gepubliceerd. Afghanistan geldt voor
Kosigin en zijn regering niet als socialis
tisch land.
Geen marionet
Maar ook Amin heeft van zijn kant het land
nooit als zodanig aangeduid. In het recente
verleden gebruikte hij wél een term als
„staat van de arbeidersklasse maar hij
voegde daaraan toe dat zijn regime niet van
plan was om de landbouw te collectiviseren
en zelfs particuliere ondernemingen wilde
aanmoedigen. Amin prees wel de buiten
landse politiek van de Sowjet-Unie en de
andere socialistische landen.
Duidelijk is dat Moskou de regerende partij
ln Afghanistan beschouwt als een ideolo
gisch verwante partij, maar dat zij de poli
tiek van die partij niet socialistisch wenst te
noemen. Zij wenst Amin wél te steunen,
maar heeft hem niet aan de macht gebracht
en wilde dat ook niet doen.
Duidelijk is tevens dat Amin steeds afhan
kelijker van Moskou wordt, maar aan de
andere kant geen marionet is.
De Russische steun (of beter gezegd: inmen
ging ln) dit land dateert al van ver vóór het
huidige bewind. Ter gelegenheid van de
sluiting van het Russisch-Afghaanse
vriendschapsverdrag ln december 1978 ver
klaarde Amin dat het de „uitbreiding was
van een politiek van 60 jaar van zijn land.
dat als verarmde, geografisch ingesloten,
natie verplicht was sterke banden met de
noordelijke buur te hebben" Al onder de
tsaren maakte Rusland aanspraak op een
Afghaanse Invloedssfeer, waarvoor de nodi
ge oorlogen met de grote concurrent Enge
land gevoerd zijn. Militaire hulp aan Afgha
nistan geeft de Sowjet-Unie al sinds 1919,
toen het land nog een koninkrijk was.
De huidige grootscheepse interventie is het
gevolg van een zeer langdurige ontwikke
ling in de betrekkingen tussen de twee
landen. De haat van de Afghaanse burger
bevolking. die zich onlangs in het bloedbad
van Herat heeft ontladen, is dan ook al oud -
en bitter Er wordt veel gespeculeerd over
„het Russische Vietnam en volgens Ame
rikaanse berichten heeft het Kremlin aan
de grens met Afghanistan een divisie para
chutisten ln staat van alarm gebracht. Het
kan het begin van een troepenzending zijn,
maar voorlopig lijkt Moskou niet van plan
het soort „socialistische broederhulp" te
verlenen, die Tsjechoslowaklje ooit genoten
heeft.
