Iet kabinet-Van Agt als kop van jut
iuders haken af van actie tegen Pais
ederlanders zetten behoud
erk boven aan verlanglijst
Igesal forte
lelpt
iel
Ook bijslag voor
eerste en tweede
kind zelfstandige
M
NEDERLAND
MINITRIP
VAKANTIELAND
Dcwti
rSPIERPIJNSTIJVE NEK
Overheidssteun
erschure van
IHC
de baan
Texel
Afscheid van Van Norden
[iquête CNV bij 70-jarig bestaan
ister wil niet nog een onderzoek
er
nrrn
planning j
0251025645*1
ÖklNO
Meerderheid Kamer achter
voorstel De Graaf:
pleister op
de wonde
^itionale ouderavonden voor beter onderwijs
Doorzeuren
Trein
ENSDAG 26 SEPTEMBER 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3
Willem Breedveld
ITTERDAM Wat restte nog
l de onmiskenbare toonzetting
zelfbeklag, waarmee premier
Agt de kritiek op troonrede en
iljoenennota tot nu toe heeft ver-
d igd?
ai
reciezer gezegd, wat was er nog toe te
er|en aan de openlijke erkenning, dat Van
rel een ander beleid had willen voeren,
dat zulks vanwege de weerbarstigheid
de maatschappij niet mogelijk was
ken. Het kabinet had daarom maar
tri il mogelijk aansluiting gezocht bij wat
de maatschappij leefde. Wie zou daar
h< .nee" op kunnen zeggen?
rk
na zo'n bekentenis kritiek nauwelijks
mogelijk, gisteren bleek het bijna on
mogelijke. Van Agt bleek nog dieper voor
zijn critici te kunnen buigen. Sprekend voor
een eerbiedwaardig gezelschap van de Rot
terdamse afdeling van de Maatschappij
voor Nijverheid en Handel bood hij zijn
kabinet aan als kop van jut.
In zijn typerende taalgebruik zei hij onder
meer: „Dit land is moe, wordt er gezegd.
Zinloos
.Maar dat valt reuze mee. Dit verwijt moge
misschien voor kortere tijd voor enkele be
windslieden hebben gegolden (wie zou hij
toch bedoelen? - W.B.) Maar overingens is er
een fabuleuze energie in dit land." En toen
kwam de aap uit de mouw: „Alleen, die
energie richt zich nu op het kabinet. En
voorzover daarmee het onbehagen van de
maatschappij wordt gekanaliseerd is het
nog een appreciabele functie ook. We zou
den die energie echter voor betere doelein
den kunnen gebruiken."
Of anders gezegd: Van Agt houdt vast aan
zijn opvatting dat kritiek op het kabinet
zinloos is. Het kabinet heeft zich immers op
alle mogelijke manieren aangepast, zelfs in
die mate dat het het eigen beleid heeft
moeten prijsgeven. Het woord is nu echt
aan de maatschappij Het enige wat het
kabinet nog kan doen is als de kop van jut
het onbehagen in de maatschappij te kana
liseren.
Deze uitspraak vormde een wat merkwaar
dige anti-climax van een op zichzelf goed
opgebouwde verdediging van het kabinets
beleid. Zo wees de premier erop dat het
kabinet echt wel het een ander aan een
rechtvaardiger inkomensverdeling had ge
daan. Hij wees bijvoorbeeld op het wetsont
werp tot beheersing van de niet CAO-inko- McirfifGS
mens en de aftopping van de prijscompen- 6
satie voor ambtenaren. Bovendien, zo zei de
premier, geeft de koopkracht over de perio
de van 1974 tot en met 1980 van de mini
mumloner een stijging te zien van 20,4 pro
cent, die van de AOW'er een stijging van
23,4 procent, terwijl het inkomen van viei
keer modaal over dat tijdvak groeit met
slechts 0,6 procent.
De premier verdedigde ook met enig succes
het werkgelegenheidsbeleid van zijn kabi
net. Hij wees er onder meer op, dat in de
jaren 1973-1978 (kabinet-Den Uyl) de werk
gelegenheid in de marktsector jaarlijks met
gemiddeld 38.000 manjaren terugliep. Daar
stond een sterke stijging van het aantal
arbeidsplaatsen in de publieke sector te
genover, maar per saldo daalde de werkge
legenheid voortdurend. Het kabinet-Van
Agt heeft met name de daling van het
aantal arbeidsplaatsen in de marktsector
een halt toe geroepen.
zonder het stelsel van de sociale zekerheid
aan te tasten Wel zijn volgens de premier
de marges zo klein geworden, dat bij een
uitblijven van loonmatiging de gemeen
schapsvoorzieningen. dan wel de werkgele
genheid zullen worden aangetast.
Juist die oproep tot matiging bleek de
inleiding te worden tot Van Agts verzuch- Best gedcUHl
ting. Hij stelde vast, dat de bereidheid tot
matiging afneemt naarmate het langer
duurt alvorens de heilzame gevolgen daar
van zichtbaar worden.
te betalen dan met het matigingsbeleid in
overeenstemming is." Ja, hoe dan toch een
matiging af te dwingen, waar „het kabinet
zich ook aanzienlijke offers heeft getrootst
om de koopkracht van de modale werkne
mer te handhaven?
Van Agt wees er verder op. dat het kabinet
de koopkracht van het modale inkomen
toch maar heeft kunnen handhaven en dat
„De in zichzelf onweerlegbare redenering,
dat het uitblijven van winst tot het teloor
gaan van werkgelegenheid moet leiden
.heeft zeker op langere duur, te weinig moti
verende kracht. Het is moeilijk voor het
voetlicht te brengen, dat veel ondernemin
gen na jaren van verpietering eventueel
weer" opkomende rendementen nodig heb
ben om financieel weer op adem te komen."
aldus Van Agt. Volgens de premier heerst er
voorts spanning op de arbeidsmarkt, die
werkgevers „er allicht toe zal brengen meer
Volgens de premier is het woord nu aan de
maatschappij Het kabinet heeft zijn best
gedaan „Men zal moeten beseffen dat de
overheid niet alleen in staat is de sociaal- 1
economische problemen het hoofd te bie
den." zo stelde de premier.
Hij heeft met deze toevoeging natuurlijk
het grootste gelijk van de wereld. Tegelij
kertijd gaat het echter wel erg ver kritiek op
het kabinetsbeleid al op voorhand te be
stempelen als aan het verkeerde adres be
zorgd. Daarmee stelt het kabinet zich te
onkwetsbaar op en Inderdaad, dan rest al
leen nog maar de mogelijkheid om als kop
van jut te functioneren.
0112e sociaal-economische redactie
BIECHT Uit een enquête van het CNV blijkt dat werkgelegenheid voor de gemiddelde
irlander belangrijker is dan hoger loon. Ruim 91 procent van alle Nederlanders zet het
ud van werkgelegenheid boven aan de verlanglijst, zo'n 54 procent vindt een hogere
'z'ijhing het belangrijkst.
wordt er op 3 oktober een jubileum
bijeenkomst in Den Bosch gehouden
met als sprekers voorzitter Harm van
der Meulen en minister-president
Van Agt. Op 6 oktober volgt er een
ghj evenementen georganiseerd. Zo jubileumdag van Werkende Jeugd
ndCNV heeft deze enquête gehou-
ter gelegenheid van de viering
iet 70-jarig bestaan van de chris-
vakcentrale. Om dit jubileum
bij te zetten heeft het CNV een
Verkrijgbaar in tube van 40 gr en in de
voordelige tube van 100 gr
LG
Lees eerst de gebruiksvoorschriften. Uitsluitend bij apotheker en drogist.
f
onze parlementsredactie
HAAG Minister Van Aardenne van economische
is niet van plan nog eens een commissie van deskundi-
te laten onderzoeken of de Amsterdamse nieuwbouwwerf
zuiiverschure met overheidssteun kan voortbestaan.
>rd.
inister heeft dat gisteren laten
tijdens een vergadering van de
^oenissie voor economische zaken
Tweede Kamer.
K,e,
tekent dat de leiding van het
voor baggermaterialen voor OpDOSitiê
lan in Amsterdam en voor twee-
I j erd anderen in elders gevestigde
ac |ven van IHC-Verschure bij de
'mel stelijke arbeidsbureaus ontslag
j 2ianvragen. Volgens minister Al-
van sociale zaken kunnen de
leuren van de bureaus dan als-
n ve ten onafhankelijke deskundige
inschakelen om te onderzoeken of het
bedrijf nog levensvatbaar is. Wette
lijk is er altijd nog een maand speling
tussen ontslagaanvraag en werkelijk
ontslag.
Vooral de oppositie in de Kamer ziet
in zo'n oplossing helemaal niets. De
kans dat de problemen rond de IHC
nog in een openbare vergadering aan
de orde komen zijn uiterst klein óm
dat de Kamer de komende twee we
ken voor de algemene beschouwin
gen niet bijeenkomt.
brengt rust èn dynamiek I
in uw organisatie I
Al in augustus kwam het advies van
de beleidscommissie scheepsbouw
(aan minister Van Aardenne) om de
werf te sluiten. De minderheid van de
commissie die bestaat uit de werkne
mers was het met dit advies oneens.
Naar hun mening zou de overheid
.steun moeten verlenen omdat vooral
in Amsterdam de scheepsbouw al
sterk is ingekrompen. B en W van
Amsterdam deelden dat standpunt.
Volgens een groot deel van de com
missie zouden onafhankelijke des
kundigen nog eens moeten bekijken
of er in de toekomst geen mogelijkhe
den voor de werf bestaan.
CNV met staatssecretaris Kraaye-
veld-Wouters en een „WJ-tribunaal"
onder leiding van dr. Jan Terlouw en
met NCW-voorzitter 8. J. van Eijke-
lenburg als „beklaagde". Op 8 okto
ber treedt minister Albeda van socia
le zaken op een jubileumdag in Hoo-
geveen.
Gisteren is ook verschenen „Bewe
ging in beweging"; het vierde boek
over de geschiedenis van het CNV.
geschreven door Karst Dijkstra. Het
boek van Dijkstra behandelt de peri
ode 1945-1978. Zijn voorgangers wa
ren H. Amelink, A. Stapelkamp en J.
Schipper.
CNV-voorzitter Harm van der Meulen
wees er gisteren op dat de enquête is
gehouden in april van dit jaar. Hij
sloot niet uit dat de Rotterdamse
havenstaking en de daarna gevolgde
discussie over loonmatiging en werk
gelegenheid enige invloed op de me
ning van de werknemers heeft gehad.
„Maar," zei hij, „er zijn geen tekenen
dat de CNV-leden nu plotseling van
mening zijn veranderd. Het behoud
van werkgelegenheid heeft bij het
CNV nog steeds een zeer hoge priori
teit.
Uit de enquête, gehouden door het
bureau Intromart, blijkt verder dat
de ondervraagden na het behoud van
werkgelegenheid de individuele be
langenbehartiging het belangrijkst
vinden (82,3 procent). Daarna volgen
betere sociale voorzieningen (79,2
procent), vorming en scholing (78,6
procent), een andere werktijdverde
ling (77,2 procent) de positie van de
vrouw (73,5 procent), medezeggen
schap (70.6 procent), algemeen maat
schappelijke voorzieningen (69 pro
cent), hoger loon (54,5 procent) en
fundamentele maatschappelijke ver
anderingen (48,3 procent).
De lage score van het streven naar
fundamentele veranderingen wordt
overigens nog eens bevestigd door de
antwoorden van de groep studenten.
Ook zij delen de vakbeweging nauwe
lijks een maatschappij-kritische rol
toe.
Nuttige functie
Opvallend noemt het CNV het feit
dat enerzijds 60 procent van de be
roepsbevolking van mening is dat
elke werknemer In beginsel georgani
seerd behoort te zijn, 69 procent van
hen vindt dat de werknemer niet zelf
zijn belangen kan behartigen, maar
dat anderzijds de praktijk leert dat
slechts 39 procent inderdaad is aan
gesloten bij een vakbond. Een grote
meerderheid vindt overigens dat de
vakbonden een nuttige functie ver
vullen. ruim de helft meent dat de
bonden zich strijdbaar moeten op
stellen ten opzichte van de werkge
vers, maar 88,5 procent vindt ook. dat
ze wel zoveel mogelijk moeten stre
ven naar goede relaties met de werk-
gevrs. Ruim 84 procent zei dat de
vakbeweging pas in het uiterste geval
tot staking moet overgaan.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het personeel
van de Perscombinatie heeft gis
teren afscheid genomen van de
voorzitter van de hoofddirectie,
drs. W. van Norden. Van Norden
is hoofddirecteur geweest sinds
1968, toen de Perscombinatie ont
stond door de samenwerking tus
sen Het Parool en de Volkskrant.
In 1975 trad Trouw toe tot de
krantencombinatie.
Van Norden belandde bij de pers
via het verzet. Tijdens de Duitse
bezetting was hij één van de op
richters van het illegale blad Het
Parool. Na de oorlog werd hij
directeur van deze krant. Hij is
van 1956 tot 1966 voorzitter ge
weest van de Nederlandse Dag
bladpers, de werkgeversorganisa
tie in het dagbladwezen.
Van Norden, die in 1917 werd
geboren in Het Gooi, zei bij zijn
afscheid dat de zelfstandige weg,
die de Perscombinatie bewan
delt, voortgezet dient te worden.
„Aan de ene kant zijn wij een
ideële instelling en werken wij
met een niet-commerciële instel
ling. Aan de andere kant hebben
wij de gedaante van een onderne
ming en moeten wij centjes ver
dienen om die ideële gedachte
mogelijk te maken."
De voorzitter van de hoofddirec
tie, die bij zijn afscheid van het
bedrijf een piano cadeau kreeg,
zal zich de komende jaren vooral
inzetten als voorzitter van het
Wilheimina Gasthuis in Amster
dam en als „bouwpastoor" voor
het nieuwe academische zieken
huis in de hoofdstad.
Op de foto de heer Van Norden
(links) in gesprek met de heer
Postma, directeur van Trouw.
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Een meerderheid in de Tweede Kamer CDA.
WD en D'66 stemt ln met het voorstel van staatssecretaris
De Graal (sociale zaken) om zelfstandigen met kinderen ook
voor een eerste en tweede kind recht te geven op kinderbij
slag. Dit blijkt uit de eerste schriftelijke reacties van de
Kamerfracties op het wetsontwerp van de staatssecretaris
voor de „derde fase" van de herziening van de kinderhij-
slagen.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Stuur bloemen als
45.000 Fieurop-lnterflora
bloemisten bezorgen uw bloemen,
waar ook ter wereld.
Voor uw vakantie kort of
lang de VW Texel regelt
't graag voor u!
Hotel-nazomer-reisjes
3-daagse reis vanaf 82,—
5-daagse reis vanaf 150,—
8-daagse reis vanaf 240,—
2, resp. 4 of 7 dgn. hall-pension,
auto- en personenvervoer.verzeke
ring en reduktie-kaart.vanal 1/9).
en een
Nazomer-bungalow
huurt u er al vanaf 250,—
per week (vanaf 1/9).
Inlichtingen en boekingen:
VW Texel
Postbus 3
1790 AA Den Burg
Tel. 02220 - 2844
Publikalie li
Bureau vooi
i samenwerking mei hel Nationaal
Toerisme in Den Haag.
De staatssecretaris vindt echter nog
geen meerderheid in de Kamer voor
zijn plan om alle zelfstandigen voort
aan ook premie kinderbijslag te laten
betalen. Ook het voorstel voor koppe
ling van de bijslagen aan de prijsstij
ging in plaats van de loonstijging,
stuit op verzet bij de regeringspartij
en CDA en WD.
Zelfstandigen hebben nu pas recht op
bijslag vanaf een derde kind. Zij beta
len dan echter ook minder bijslagpre
mie. Zelfstandigen met kinderen
moeten straks premie betalen, maar
krijgen daarvoor in de plaats meer
terug aan bijslag. Zelfstandigen zon
der kinderen merken echter alleen de
nieuwe premie. De Oraal wilde vooi
hen, bij wijze van overgang, in het
eerste jaar (1980) de premie stellen op
de helft van de eigenlijk nodige pre
mie. Het CDA heeft echter voorkeur
voor een langere overgang. En de
VVD vindt voor 1980 de halve premie
nog te veel. Ook dan zou, volgens de
VVD, een zelfstandige zonder kinde
ren met minimuminkomen nog 1,1
procent in koopkracht terugvallen,
terwijl een zelfstandige met twee kin
deren en een inkomen van 50.000 gul
den er drie procent op zou vooruit
gaan. Net als het CDA voelt ook de
PvdA voor een langere overgangspe
riode. Wel heeft de PvdA als uit
gangspunt dat de zelfstandigen door
de zure appel zullen moeten heen
bijten.
De Graaf wil ook de bijslagen voort
aan bij de automatische halfjaarlijk
se verhogingen koppelen aan de prijs
stijging in plaats van de doorgaans
hogere loonstijging. Maar tegelijk
zou dan de bijslag voor het eerste
kind, die sinds 1972 niet meer Is ver
hoogd. weer in de koppeling worden
betrokken („ontdooid"). Het geza
menlijk effect zou ln belde gevallen
voor gezinnen met enkele kinderen
op hetzelfde neerkomen.
Nieuw systeem
Zowel CDA als WD voelen echter
meer voor handhaving van de be
staande koppeling en bevriezing van
bijslag voor het eerste kind. De VVD
heeft hierbij als motief dat geen hin
dernis mag ontstaan om in de toe
komst de bijslag voor het eerste kind
wellicht helemaal af te schaffen. Het
CDA wil handhaving van de bestaan
de koppeling totdat de Sociaal-Eco
nomische Raad heeft geadviseerd
over in studie zijnde plannen voor
een heel nieuw systeem voor de kin
derbijslagen.
In die studie wordt onder meer bezien
of de bijslag lager kan zijn naarmate
het kind jonger is. In het bestaande
systeem is ln principe de bijslag ge
lijk voor alle leeftijden, maar is de
gemiddelde bijslag per kind hoger
naarmate het gezin groter is.
Net als een meerderheid ln de SER
vraagt ook de PvdA zich af of het hele
voorstel van de staatssecretaris inza
ke de „derde fase" niet beter in de la
kan blijven liggen totdat die studie
naar een eventueel heel ander stelsel
is voltooid Zelfstandigen zouden dan
voorlopig geen recht krijgen op bij
slag voor een eerste of tweede kind.
maar ook geen hogere premie hoeven
betalen
ADVERTENTIE
Sharpfax
kopieermachines
Kopieën als originelen...
„^^ORMAS
bilthoven (030) 78 78 44*
'Nu Tommy ziek is, kan hij tijdelijk
mijn witte muizen krijgen.'
d
ooi
Regii„De 4000 extra arbeidsülaat- geen enkele insDraak gehad van de kwaliteit. Dat is ook
getrl
de
en
nd
.t te
lesj.
•und
onze onderwijsredactie
HAAG Drie landelijke ouderorganisaties doen niet mee aan de grote
irwijsdemonstratie op 12 oktober tegen het beleid van minister Pais. De
landse Katholieke Oudervereniging, de Landelijke Oudervereniging
mder Onderwijs op Algemene Grondslag, en de Werkgroep Protestants
stelijk Onderwijs i.o. vinden de actie van de Nederlandse Federatie van
erwijsvakorganisaties te ongenuanceerd. De Vereniging voor Openbaar
erwijs, waarin de ouders van de openbare scholen zijn vertegenwoordigd,
wel mee aan de demonstratie.
ech
wêw 'n
jen i
I. D
uid
rwi,
one
i 2'
op
fcfde
anifestatie op 12 oktober
'echt maakt deel uit van
ite landelijke actie voor
'onderwijs In het kader
actie is al een maga-
een oplage van één
;n op alle scholen ver-
De titel van het maga-
uidt: Bouwen aan Beter
ijs. De nationale ou-
onden, die ln de wéék
26 september en 5 ok-
op de meeste scholen
gehouden, zijn aan
Ide thema gewijd.
ouderorganisaties
hebben wél aan het magazine
en aan de ouderavonden mee
gewerkt. Zij doen echter niet
mee aan de nationale mani
festatie in Utrecht en aan de
handtekeningenactie. Deze
twee onderdelen van de actie
vinden de dne ouderorganisa
ties te ongenuanceerd.
Hans Petri, beleidsmedewer
ker van de Nederlandse Ka
tholieke Oudervereniging:
„De NFO heeft als vakorgani
satie een duidelijk ander be
lang dan de ouders. ZIJ vecht
voor de rechtspositie van haar
leden en dat is een goede
zaak Maar verbetering van de
kwaliteit van het onderwijs is
voor de ouders niet hetzelfde
als opheffing van de werkloos
heid in het onderwijs We ge
ven direct toe dat extra leer
krachten het onderwijs ten
goede komen, maar goed "on
derwijs hangt niet alleen van
het aantal leerkrachten af.
Het heeft ook te maken met
inzet, met motivatie, met sa
menwerking met de ouders."
De 4000 extra arbeidsplaat
sen, waarmee minister Pais
deze zomer de NFO enigszins
de wind uit de zeilen nam,
heeft grote Invloed uitgeoe
fend op de ouders. Hans Petri:
„Je kunt nauwelijks blijven
volhouden dat Pais niet het
onderste uit de kan weet te
halen. .Hij doet zijn best. Op
de vooravond van Prinsjesdag
heeft hij nog dwars gelegen
voor 48 miljoen extra op zijn
begroting. Je kunt als ouders
niet door blijven zeuren. De
koek is gewoon op. Er zijn
meer knelpunten. Denk alleen
maar aan de gezondheidszorg
en de bejaardenzorg."
Sjoerd Pieterse, beleidsmede
werker van de Nederlandse
Federatie van Onderwijsvak
organisaties vindt het bijzon
der jammer dat de drie oude
rorganisaties hebben afge
haakt „Wij zijn als NFO ook
heel tevreden over de extra
arbeidsplaatsen die Pais heeft
geschapen, maar we hebben
geen enkele inspraak gehad
over de verdeling van de
plaatsen. De actie b boven
dien niet tegen Pais gericht,
zoals veel ouders denken, om
dat er een massale bijeen
komst plaatsvindt."
„De actie is gericht op verbe-
rlng van het onderwijs. Wij
willen praten over verlaging
van de groepsgrootte, over de
begeleiding van de individue
le leerlingen, over de onder-
wijsstimulering en over alle
vernieuwingen die in het on
derwijs gaande zijn. Vanaf het
begin van de actie heeft het
accent gelegen op een con
structieve onderwljsactle. De
manifestatie, die op 8 juni
plaatsvond, had veel duidelij
ker het karakter van een actie
voor het behoud van de werk
gelegenheid. Maar de najaars-
manifestatie was vanaf het
begin gericht op verbetering
van de kwaliteit. Dat is ook
een zaak die de ouders aan
gaat."
Hans Petri wijt het verschil
van mening tussen de ouders
en de onderwijsvakbonden
aan het tijdstip waarop de sa
menwerking van start ging.
„De NFO had al het plan ge
maakt en het enige dat de
ouders nog konden doen was
ln de rijdende trein springen.
Onderweg hebben we wel
enigszins bij kunnen sturen,
maar het karakter van de ac
tie lag al vast. Bij een volgen
de gelegenheid moeten ouders
en leerkrachten vanaf het be
gin samenwerken. Het is al
tijd beter om op het station af
te spreken dan om halverwege
in te stappen."
Het Nederlands Oenootschap
van Leraren heeft al in een
eerder stadium afstand geno
men van de actie van de NFO
„Wij houden liever het kruit
droog", aldus het NGL.
ADVERTENTIE
Bijvoorbeeld
3 dagen Twente v.a. ULéCf,.P
Genieten in een van de mooiste streken
van ons land. Twente heeft alles! Ind. treinreis
Ivan elk stalion in Nederlandl, volpension.
lees de gids JslS/Trons Vakantie
reizen in herfst, winter, lente". En boek: bij
NS-stations, Rabobank. ANWfk uw reisbureau
of bel 030627844.
Reisbureau der N.V. Nederlandse Spoorwegen
lo» stond m someowv-vling mei
bot rtofonoo) Bwoov voo» loenvne. Oen Hoog.
