Blank of zwart - allen zijn gelijk
.tgnubi
'Afrika kent
geen leiders
zonder macht'
'Strijd tegen
onderdrukking
is ons recht'
e
PvdA-Den Haag
kiest Van Otterloo
als fractieleider
Getuigschrift voor
eerste chiropedisten
KORT NIEUWS
Orgelmuziek uit
twintigste eeuw
zaaaaiige
stappers
DINSDAG 25 SEPTEMBER 1979
TROUW/KWARTET
•BUITENLAND!
Twee sleutelfiguren bi] de oonferentie in Londen over de
toekomst van Zimbabwe-Rhodeslë zijn Robert Mugabe en
Joshua Nkomo. Gemeen hebben si] hun langdurige verblijf
in de gevangenis. De 01-jarige Mugabe zat tien jaar
gevangen, de 62-jarige Nkomo nog een jaar langer. Samen
hebben zij de leiding van het Patriottisch Front, de
overkoepelende organisatie van Mugabe's guerrillabeweging
ZANU en Nkomo's guerrillaleger ZAPU. Maar belangrijke
verschillen zijn er tussen hen ook. Mugabe opgevoed op
een missieschool koestert marrlstisoh-leninlstlsohe
denkbeelden. Hij is zeer militant en lijkt niet tot
gemarohandeer bereid. Nkomo, een methodist en
lekenprediker, is veel grilliger. Het Westen vertrouwt erop
dat achter zijn radicale uitspraken de bereidheid schuil gaat
compromissen te sluiten. Nkomo behoort de Ndebele-stam,
die Zimbabwe's grootste stam, de Shona, vijandig gezind is.
Mugabe is een Shona.
door Hans Masse link
Waarom bent u tegen een blanke verte
genwoordiging in het parlement?
Joshua Nkomo: „Het Patriottisch Front
ls niet geïnteresseerd in de blanke men
sen van het land. wij vinden dat blanken
of Europeanen, hoe u ze maar wilt
noemen net zo goed burger zijn van
het land als ieder ander en als Ikzelf. De
kwestie van kleur ls niet belangrijk. Het
is niet goed om ze afzonderlijk te behan
delen. Het kan leiden tot omgekeerde
apartheid en dat willen we voorkomen.
ZIJ zijn geen minderheid onder de bevol
king. De bescherming van de nieuwe
grondwet moet gelden voor het gehele
volk van Zimbabwe. En zij zijn ook inwo
ners van Zimbabwe
Bent u bereid een blanke vertegenwoor
diging te aanvaarden0
„Wat'is blank? Dit is een beschuldiging.
Er 2ijn geen Europeanen en Afrikanen.
Hoe word Je Europeaan in Afrika? Ik
vind het niet aardig dat u mensen be
schuldigt. Zij zijn net zo goed burgera
van Zimbabwe als leder ander. Het Pa
triottisch Front wil geen speciale verte
genwoordiging voor deze mensen. Kijk
naar onze delegatie. Twee wat u noemt
Europeanen, twee Aziaten en een zoge
heten gekleurd persoon. Maar wij geven
niet om hun kleur We denken ook niet
aan het soort haar of de vorm van hun
neus."
Gescheiden
.Hoe bunt u rechtvaardigen dat deze
burgers van Zimbabwe van ons worden
gescheiden cn tegelijkertijd ook over de
apartheid m Zuid-Afnka praten? Ook de
mensen van de partij van Ian Smith zijn
burgers van Zombabwe. Als hij met ons
van mening verschilt, dan is dat niet
anders dan wanneer zwarte mensen het
onderling oneens zijn.
..Als Je een vertegenwoordiging naar
kleur wilt. dan heb je een staalkaart
nodig. Je hebt de blanken, de bijna-
blanken, de bruinen, de donkeren, de
zeer zwarten en allerlei andere kleuren.
Al die kleuren moet Je dan percentages
geven. Dat ls kleurschakering. Maar als
de Britten blijven aandringen op racis
me, dan zullen we onderhandelen. We
willen niet alleen maar onmogelijk zijn.
We willen ons van apartheid vrijwaren
en niet anders"
Bent u bereid na verkiezingen een coali
tie te vormen met bisschop Muzorewa?
..Kijk, bij de uitwerking van een over
gangsgrondwet o! een permanente
grondwet denk Je niet aan personen. Je
denkt in termen van een mechanisme
dat de mensen bijeen houdt. Als je geen
meerderheid hebt, vorm Je een coalitie.
Dat is een politieke beslissing. Je hoeft
de persoon niet lief te hebben, wie het
ook is. Als Je een regering wilt vormen,
dan vorm Je een regering. Of het nu met
een bisschop ls, een dominee, een stam
hoofd of een eenvoudig persoon zoals
Ik."
Waarom wil het Patriottisch Front een
president met uitvoerende macht?
„We willen een uitvoerende president,
omdat Je in Afrika nooit een leider hebt
zonder macht. Dat ls vreemd. Ten twee
de, zelfs de landen die van Engeland hun
onafhankelijkheid kregen, hebben als
Je tenminste naar Afrika kijkt niet
hun oude regeringsvorm. Ze hebben het
veranderd. De enige landen die overblij
ven zijn de koninkrijken. Deze konink
rijken kunnen dan wel staatshoofden
hebben volgens de Britse grondwet,
maar die passen toch Afrikaanse syste
men toe en hebben net zoveel macht."
Joshua Nkomo
Robert Mugabe
Gekozen
Wordt een president elke vijf jaar
gekozen?
„Ja, dat staat in onze grondwet. We eisen
een persoon die het mandaat van het
hele volk heeft Nu wordt een premier
aangewezen door zijn partij, en niet door
het volk. Hij ls niettemin leider van
ledereen. Dat is niet goed voor Iemand
die te maken kan krijgen met erg moei
lijke situaties. Hij moet meedoen aan
verkiezingen in het gehele land. steun
krijgen van het gehele volk, en boven
dien van zijn partij, die een meerderheid
dient te hebben. De president zal net
zolang aanblijven als het parlement. En
dan komen er weer nieuwe verkiezingen
voor een president."
Iets heel anders. Hoe vindt u het verloop
van de conferentie?
„Conferenties veranderen als het weer.
Vandaag ls het koud. morgen ls het heet,
de dag erna is het koel. (Lulde lach) Je
kunt eindigen met een storm. De atmos
feer is erg vriendelijk."
De Rhodesië-conferentie van 1976
in Oenève had dan toch nog één
resultaat: om sterker te staan bij de
onderhandelingen met de Britse re
gering en het bewind van Ian Smith
•besloten de guerrilla-organisaties
Afrikaanse Nationale Unie van Zim
babwe (de ZANU van Robert Muga
be) en Afrikaanse Volksunie van
Zimbabwe (Nkomo's ZAPU) het
overkoepelende Patriottisch Front
in het leven te roepen.
De ZANU heeft onderdak gevonden
in het buurland Mozambique ten
oosten van Zimbabwe, de ZAPU
opereert voornamelijk vanuit Zam
bia in het noordwesten. In Zimbab
we zelf heeft vooral de ZANU veel
invloed.
Nkomo's partij heeft als belangrijk
ste steunpunten de Sowjet-Unie en
Oost-Duitsland. Mugabe was vooral
op Peking georiënteerd, maar om
dat de Chinezen slechts weinig wa
pens leverden zoekt de ZANU
steeds meer hulp bij andere socialis
tische landen waaronder Joego
slavië.
De twee vleugels hebben altijd gro
te moeite gehad om eensgezind op
te treden; op het politieke terrein
zijn ze het ook lang niet altijd met
elkaar eens. Ook stamverschillen
kunnen daarbij een rol spelen Maar
in Londen weten ZANU en ZAPU de
geschillen goed te verbergen en tre
den zij eendrachtig op. Him hou
ding bij de conferentie ls verrassend
gematigd, hetgeen de Britten en de
delegatie van bisschop Muzorewa
en Ian Smith niet hadden verwacht.
Bisschop Muzorewa heeft in een preek
in Londen verband gelegd tussen poli
tiek en religie. U bent opgevoed op een
missiepost in Zimbabwe. Speelt het ge
loof een rol in uw politieke opvattingen?
Robert Mugabe: „Religie speelt een
enorm belangrijke rol in de politiek. De
normen en de zeden van het geloof zie je
ook in de politiek terug. Er is in Zimbab
we een minderheidsbewind dat de meer
derheid van het volk onderdrukt op al
lerlei manieren. Ze hebben hun op on
rechtvaardige wijze het land ontnomen
en zich toegeëigend. Ze buiten de meer
derheid van de Afrikaanse bevolking uit
in het werk, betalen erg lage lonen. Ze
exploiteren hen door ze afzonderlijk en
als ondergeschikten te behandelen.
„De principes van het geloof zijn ook
onze belangrijkste waarden, waarop wij
ons oordeel baseren. Het zijn waarden
die Je niet uit de weg kunt gaan. De
rechtvaardiging van onze strijd spruit
voort uit onze erkenning van deze
nonnen."
Wreed
Hoe kunt u deze principes combineren
met het voeren van een wrede oorlog?
„We voeren geen oorlog met wreedhe
den, maar tegen wreedheden. Een min
derheidsregime ls bezig met een massa
moord op ons volk. Op burgers, niet
alleen in Zimbabwe, maar ook in Mo
zambique, Zambia, Botswana en
Angola.
„We vechten om onze mensen te verdedi
gen en te beschermen. Deze bescher
ming bieden wij in de gebieden die we
onder ons bestuur hebben.
„Het ls verkeerd te denken dat wij
wreedheden begaan. We vinden dat
mensen het recht hebben een regering
naar eigen keuze te hebben en te vech
ten tegen onderdrukking. In het verle
den gebruikten we vreedzame middelen
tegen een bewapend regime. We werden
gedwongen tot de gewapende strijd over
te gaan om onze rechten te verdedigen.
We werken samen met missionarissen.
Zij zijn onze partners in de strijd en we
hebben belde een humaan doel voor
ogen."
Wat was het effect van de missieschool
op uw huidige politieke activiteiten?
„Het was een noodzakelijke ondergrond
voor mij. Het heeft me bestand gemaakt
tegen het systeem dat het bewind in
Salisbury hanteert tegen ons volk.
„De christelijke principes die op de mis
siescholen zijn geleerd, kunnen beter in
de praktijk worden uitgevoerd dan dat
er alleen maar over wordt gepreekt. Met
andere woorden, als je mensen leert el
kaar lief te hebben en elkaar niet uit te
buiten, doe dat dan niet alleen in preken,
maar in de praktijk van alle dag. Dit
aspect van het christendom betekent
voor mij veel meer dan een mis en een
gebed. Het is de praktijk van de sociale
rechtvaardigheid, die wij proberen uit te
voeren. Sociale rechtvaardigheid houdt
in eerlijkheid van mens tot mens, geen£
uitbuiting meer en niemand als slaaf van2
een ander. Deze principes gelden voor
alle samenlevingen."
Op de conferentie hier in Londen is de
blanke vertegenwoordiging in het parle-j
ment een groot struikelblok. Wat vindt ulj
daarvan? L
„Wij zijn hier om te praten over voorstel- I
len voor een nieuwe grondwet, die vol»!
gens ons moet leiden tot een op gelijk-r
held gebaseerde, niet-raciale samenle-jj
ving. We vinden dat er geen verdeling
mag komen van het volk in zwart, wit,
rood en geel. Het is principieel onjuist-
dat de blanken apart willen worden be
handeld."
Troepen»
Waarom wilt u troepen van de Verenigv
de Naties in de overgangstijd in Zimt,
babwe, en geen Gemenebest-leger, zoals
de Britten voorstellen?
li
„Al na de Engels-Amerikaanse voorstel-^
len van vorig jaar aanvaardden wij VN
troepen. Ons standpunt is in feite niel
veranderd. Deze conferentie was eei
nieuwe ontwikkeling, die we uiteindelij 1
accepteerden. De vorige minister vari")
buitenlandse zaken. David Owen, is ei
niet meer en nu hebben we te maken met
Lord Carrington. Die spreekt helema:
niet meer over VN-troepen. Het was hui
idee, en zij dwongen ons het te aanvaar
den. Waarom zouden ze er nu tegen zijn'
VN-troepen zijn onafhankelijker en onJ
partijdiger. Daarom hebben we dal
standpunt ingenomen."
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAO Een sterk verdeelde
PvdA-gemeenteraadsfractle in Den
Haag heeft in het afgelopen weekend
ir. O F van Otterloo als haar nieuwe
voorzitter aangewezen. Van Otterloo
won met acht tegen zeven stemmen
van de tweede kandidaat voor het
fractievoorzltterschap. A Th Duive-
steljn
De 29-jarige Van Otterloo was sinds
de laatste gemeenteraadsverkiezin
gen vice-voorzitter van zijn fractie. In
die functie was hij opvolger van Dui-
vesteljn. „de rebel uit de Schilder-
wijk". die in de verkiezingstijd door
het gewestelijke bestuur van de Par
tij van de Arbeid uit de top van de
fractie werd gehaald. Duivesteljn is.
ter compensatie van zijn verlies, nu
niet opnieuw terecht gekomen op een
plaats in het driekoppige fractiebu-
rau Ais vice-voorzitter is mevrouw
LEIDSCHENDAM (ANPi De eer
ste twintig gediplomeerde chirope
disten in Nederland kregen gisteren
hun getuigschrift uitgereikt op het
ministerie van volksgezondheid, dat
hun experimentele opleiding had ge
subsidieerd Het is de bedoeling de
chiropedisten. die verschillende
voetkwalen behandelen, over enige
tijd binnen de werking van de Wet op
paramedische beroepen te brengen,
aldus het ministerie De Centrale
raad voor de volksgezondheid had
hiertoe reeds jaren geleden geadvi-
ir. G. F. van Otterloo
drs F A G Vooys-Bosma gekozen,
de nieuwe secretaris is drs. J A. R.
Heemskerk
Van Otterloo. die ooit als lid van de
Kabouter-fractie in de Haagse raad
zat. is opvolger van dr. J. R Tous-
salnt. die kort geleden een vrijgeko
men zetel In de Tweede Kamer aan
vaardde
Vrijheidsstraffen
DEN HAAG Drie Delftse jongeren,
die de afgelopen weken het voortouw
hebben genomen in de rollen met
Haagse jeugd, zijn door de Haagse
politierechter veroordeeld tot twee
weken gevangenisstraf, met een
proeftijd van twee Jaar. De drie Jon
geren werden vorige week zondag bij
een politiecharge tijdens één van de
hevigste rellen opgepakt. De officier
van justitie heeft de verdachten op-
ruling. geweldpleging en mishande
ling ten laste gelegd
Voortuinen
DEN HAAG In het kader van de
verbetering van de groenvoorzienin
gen In de Zuidoostelijke wijken van
Den Haag, heeft de dienst gemeente
plantsoenen in overleg met de bewo
ners een constructieplan voor de
voortuinen in Morgenstond gemaakt
Het gaat hierbij om de tuinen in 15
straten begrensd door de Hengelo
laan. de Meppelweg. de Layweg en de
Loevestelnlaan De herinrichting van
de tuinen is ook nodig om het eazon-
onderhoud efficiënter te kunnen ple
gen. Bij het tuinonderhoud zullen in
de toekomst ook de bewoners zelf
worden betrokken. De raadscommis
sie voor Jeugd, sport en recreatie
spreekt zich 28 september over het
reconstructieplan, dat 350.000 gulden
kost, uit. Inmiddels zijn de herinrich
tingsplannen voor tuinen in Moer-
wijk al zo ver gevorderd dat in het
najaar met het werk kan worden be
gonnen.
Zoeterwoude
DEN HAAG Gedeputeerde Boone
(gemeentelijke herindeling) van Zuid-
Holland voelt er niets voor een deel
van Zoeterwoude binnen de Leidse
gemeentegrenzen te brengen. Dit is
gebleken tijdens een vergadering van
de provinciale statencommissie voor
algemene en bestuurlijke aangele
genheden van de voorlopige plannen
voor gemeentelijke herindeling in de
Rijnstreek en Midden-Holland. Die
herindeling moet de komende tien
jaar gestaite krijgen. Het gemeente
bestuur van Leiden zou graag het
Rijndijkgedeelte van Zoeterwoude
bij Leiden ingedeeld zien. Boone
heeft echter duidelijk gemaakt Zoe
terwoude vooralsnog tot de Rijn
streek en niet tot de Leidse regio te
willen rekenen.
DEN HAAO Vanuit artistiek oog
punt kan de door het Haagse Orgel
Kontakt georganiseerde concerten
reeks „Muziek uit de St Clothilde en
haar invloedssfeer" alleszins ge
slaagd genoemd worden. Ondanks
het feit, dat men voor deze concerten
In de St. Jacobuskerk vooraanstaan
de organisten contracteerde, zou men
zich echter de belangstelling groter
kunnen denken
Het voorlaatste concert van deze
maand werd gegeven door de in Bern
geboren Jean-Frangois Vaucher. Hij
is organist-titularis van de kerk 8t
Francois, winnaar van de Prix de
Vlrtuoslte. docent aan de Academie
voor orgel in 8t. Dié en hij vormt met
Plen-e Pllloüd een orgel-klavecimbel-
duo HU was assistent van Jean Gull-
door Adr Hager
lou en daaraan dankte het langdurige
programma de „Scènes denfanta
een parafrase naar de novelle van
Henry James. „The turn of the
screw" In dit driedelige werk met het
verhaal van spoken, geesten en de
monen. vraagt Guillou van de Inter
preet het uiterste aan virtuoze kwali
teiten. Vaucher gaf een fascinerende
weergave Als rustpunt fungeerde het
Adagio uit Vieme's derde symfonie,
overgang naar Tournemire. de cen
trale figuur in deze serie. Zijn Premier
Fresque symphonique sacrée heeft
een mysterieuze inslag, bijzonder in
trovert van karakter zal het werk niet
aanslaan bij een groot publiek. Dat
geldt trouwens voor het gehele oeu
vre van Tournemire. die het orgel van
de St Clothilde veertig jaar lang be
speelde Het 20e-eeuwse programma
werd besloten met de vierdelige
symphonie Passion van Dupré. Zeer
knap gespeeld op het Ademaorgel
van de 8t. Jacobuskerk. Vrijdag a s.
neemt Jozèf Sluhs plaats op de orgel-
bank voor de vertolking van werken
van o m. Franck. Tournemire en
Langlals
DE COMMISSIE VOOR
JEUGD, SPORT EN
RECREATIE
vergadert op vrijdag 28 september om 14.00 uur in
het gebouw Javastraat 26 over o.a. de volgende
punten:
- vaststelling structuurschets Schipperskwartier
- beantwoording brief van mevr.A.P. Leget-Gron-
loh over afsluiting van het Zuiderpark
- beantwoording brief van de Buurtgroep De Pij
pen over hérinrichrtn schoolspeelplaats Dibbets-
straet/Koningin Emmakade
- beantwoording brief van de Haagse Lawn Tennis
Club Tennessee over verbetering van de verlich
ting van de grote zeel van het voormalig Milvakamp
aan de Ouinlaan
- Nota over problematiek kleedgebouwen op ge
meentelijke sportparken
- nieuwbouw clubhuizen „De Mussen" aan de Rijs-
wijksestreat/Hoefkade
- bouw sport-/spelhal c.e. aan de Schimmel weg
- instelling commisie Openbare Bibliotheek o.g.v.
artikel 61 van de gemeentewet
- reconstructie voortuinen in 'n gedeelte van Mor
genstond
Wanneer u over een of meer agendapunten meer
wilt weten, kunt u de tekst van de stukken die
worden behandeld, inzien in het Gemeentelijk In
formatiecentrum een de Groenmarkt (geopend op
maandag tot en met vrijdag van 09 00 tot 17.00
uur en op zaterdag van 10.00 tol 16 00 uur). Deze
stukken zijn bovendien tegen betaling van de kos
ten verkrijgbaar in het Stadhuis. Burgemeester De
Monehyplein 14, bij de afdeling Interne Zaken, ka
mer 2136. telefoon 624121. toestel 2183.
Spreekrecht
Wanneer u tijdens de vergadering Iets wilt zeggen
of iets wilt vragen neer aanleiding van een van de
agendapunten, kunt u dit een de voorzitter kenbaar
maken, MJ voorkeur voor aanvang ven de vergade-
"Op zieken zult gij de handen leggen...enu
zij zullen genezen worden"
Mare. 16:18
GEBEDSGENEZINGS
DIENST
o.l.v. Johan en Willy Maasbach
a.s. donderdagmorgen van 10 tot 12 uur
CAPITOL EVANGELIE CENTRUM.
Loosduinsekade 222, Den Haag.
Toegang vrij! ledereen welkom!
Met ruimte voor zes tenen.
Soepel maar toch
steungevend.
Sportief, maar niet al te
zwaar.
Ware voetenvrienden voor
als U echt moet lópen
Er zijn nu vele modellen in
leuke kleuren als espresso
cognac, bordeaux en lever
Ook voor steunzolen.
Wacht niet tot de winter.
Nu is Uw maat er nog!
