eleggen in diamant
steeds erg riskant
Verlies voor
RSV kleiner
uurdere mark doet Nederland weinig
t|p
raluta wijzigingen
jn onvoldoende'
sico een stuk verminderd, maar:
Mede dankzij overheidssteun
Interventiekoersen
Nederlandsche Bank
akiers en handelaren:
Zweden willen
Arenco verkopen
aan directeur
WAAROM VRAGEN WIJ ONZE BELEGGERS DEZE BON
IN TE VULLEN? Beleggers in onze fondsen bezitten aandelen
Robeco, Rodamco, Rolinco of Rorento. Hebben als aandeelhouder
het recht op de hoogte te zijn van ontwikkelingen bij hun fonds. Te
"I weten wat er met hun geïnvesteerde
I geld gebeurt. Die informatie stuurt
I de Robeco-groep u graag toe.
I Tweemaal per jaar voor elk fonds,
I recent bijgewerkt
I Dat is een service waarop elke aan-
I deelhouder recht heeft. De service
I van een beleggingsfonds dat zich
I
DE ROBECO-GROEP:
L VERTROUWEN j geld
van anderen. Ontvangt u nog geen rechtstreekse informatie? Vul dan
de bon even in en stuur die in een open ongefrankeerde envelop aan
Robeco, Afdeling 152, Antwoordnummer 1957,3000 VB Rotterdam.
Oppassen met
spaarbil jetten
Goud en zilver
stuk hoger
Bij Philips Hasselt
24-uurs staking
AG 25 SEPTEMBER 1979
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
11
ten onzer verslaggevers
HAAG Beleggen in diamant is nog steeds een zeer riskante zaak. Ofschoon de prijs
uwe diamant in tweeëneenhalf jaar tijd met ongeveer negentig procent is gestegen, kan
irticuliere belegger die destijds in diamant „stapte", tóch nog op verlies zitten.
ijkt uit een (hernieuwd) onder-
an de Consumentenbond. Vast-
wordt dat er sinds het vorige
oek In februari 1976 wel het
ander Ls verbeterd, maar dat
nier, waarop de diamantmarkt
irganiseerd, risico's heeft be-
reinlg slijpers om precies te
weehonderdvijftig krijgen
Uamant aangeboden van De
welke organisatie in feite de
epaalt. Een deel van die ruwe
it wordt vervolgens doorver-
vla de diamantbeurzen, waar-
tsluitend andere handelaren
g hebben. De particulier komt
us niet aan te pas.
nde is een consument (beleg-
diamant wil kopen, aangewe-
slijpers, diamantairs en juwe
len handelaar blijkt bij de ver-
van een steen aan een consu-
twintig tot honderd procent
e vragen, dan hij ervoor op de
ntbeurs moest betalen. Ook
die rechtstreeks aan de con-
t leveren, houden een dergelij-
rge aan. Dit betekent dat de
fan het ruwe materiaal en de
op de diamantmarkt behoor-
leten stijgen, wil de consument
ilge kans op winst zijn stenen
aan de handelaar kunnen terugver
kopen.
Onverkoopbaar
In de praktijk blijkt, dat de diverse
handelaren voor een steen met dezelf
de omschrijving, een sterk verschil
lende prijs vragen. Daarnaast wensen
de handelaren meestal geen stenen
van particulieren te kopen, die ze niet
eerst zelf hebben geleverd.
Het feit, dat de consument bij ver
koop van diamant bijna uitsluitend
op de eigen handelaar is aangewezen,
houdt grote risico's in. Indien bij
voorbeeld blijkt dat de betrokken on
derneming niet meer bestaat, kan dat
betekenen dat de diamanten vrijwel
onverkoopbaar zijn geworden. Dit ri
sico is verre van denkbeeldig, gezien
faillissementen, sluitingen en reorga
nisaties. Iemand die geld in diamant
heeft gestoken en deze belegging te
gelde wil maken, kan dus verschillen
de problemen tegenkomen.
Weinig gunstig
De ervaringen van consumenten met
belegging in diamant blijken weinig
gunstig te zijn. Van de honderdveer
tien reacties op een desbetreffende
vraag, kreeg de Consumentenbond
maar vijf brieven met positieve erva
ringen (waaronder het verkopen met
winst). In niet minder dan zeventig
procent van de reacties werd gezegd
dat verkoop wel mogelijk was, maar
dan tegen een prijs die gemiddeld
vijfendertig procent onder de aan
koopprijs lag. De verliezen schom
melden van twintig tot zestig procent
van de betaalde prijzen. Bijna twintig
procent van de briefschrijvers liet we
ten dat de „eigen" handelaar soms
tijdelijk terugkoop weigerde.
Voorts viel het op, dat niet minder
dan zestig procent van de reacties
betrekking had op Schaap Citroen
Van Gelder, welke onderneming be
gin 1976, door ongunstige publikaties
van de Consumentenbond, de dag
waarde van diamant drastisch moest
verlagen (in sommige gevallen zelfs
halveren).
Schaap Citroen Van Gelder heeft in
tussen de handel in diamant overge
dragen aan Edelsteen Belegging (óók
een dochterbedrijf van het verzeke
ringsconcern AMEV). Een bezitter
van bij Schaap Citroen Van Gelder
gekochte diamant, kan bij verkoop
aan Edelsteen Belegging voor „ver
rassingen" komen te staan.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Rijn-Schelde-Verolme heeft ln de eerste 32
weken van dit Jaar een verlies van 15,4 miljoen geleden.
Vorig Jaar zat het concern ln dezelfde periode voor 47.8
miljoen ln de rode cijfers. Geheel vergelijkbaar zijn de cijfers
niet want sinds 1 Januari komen de resultaten van de grote
scheepsbouw en grote off-shore (booreilanden etc.) niet meer
ten laste van RSV maar van de Staat. De onderneming heeft
ln de genoemde periode 9 miljoen minder afgeschreven dan
vorig Jaar.
De Star of Sierra Leone, de op drie na grootste ruwe diamant ter wereld, in
1972 gevonden. Vanaf 1975 werd hij gesleten en geslepen in 17 diamanten
met een totaal gewicht vsa 228,48 karaat.
BIJ problemen wordt geadviseerd blijkt goed te functioneren. De be-
contact op te nemen met het Dia- handeling van een klacht kost echter
mantcollege. Van de Spiegelstraat 3, geld (meestal niet meer dan 250) en
2518 ES Den Haag. Deze Instelling kan vrij lang duren.
ien onzer verslaggevers
TERDAM De gevolgen van de koersaanpassing van de Westduitse mark binnen het
>ese Monetaire Stelsel (EMS) voor de inflatie en de concurrentiepositie van Nederland
zeer gering zijn.
minister Andriessen van fl-
na afloop van het beraad van
lsters van financiën en de pre-
n van de centrale banken van
t Europese landen, die deelne-
in het EMS, te weten alle EG-
behalve Engeland.
KsAgochtend vroeg, even na twee
^Wvijftien uur te hebben verga-
^riel in Brussel het besluit de
—4 mark ten opzichte van de an-
bunten in het EMS met twee
it te revalueren (duurder te ma
tt de Deense kroon met drie
t te devalueren (in waarde te
deren). Door het laatste be
de devaluatie van de Deense
ten opzichte van de mark in
J jf procent.
eek geleden wijdden de mlnis-
n financiën ook al een bespre-
an de werking van het Europe-
netaire Stelsel, dat in maart
jaar tot stand kwam met het
onderlinge handel te bescher-
gen de gevolgen van te grote
melingen van de wisselkoer
gaven toen een verklaring uit.
werd gezegd dat het stelsel
igend werkte, afgezien van en-
chnlsche probleempjes,
waarom van het doorvoeren
paalde koersaanpassingen was
n. De aanhoudende daling van
de dollar, die zich de afgelopen week
voltrok en de Duitse mark opdreef,
als gevolg waarvan bepaalde koers-
verhoudingen binnen het EMS in
sterke mate dreigen te worden ver
stoord. maakte uiteindelijk een in
grijpen toch noodzakelijk.
Marathonzitting
Dat het geheime beraad in Brus
sel van zondag op maandag uiteinde
lijk de vorm kreeg van een marathon
zitting moet, naar verluidt, worden
toegeschreven aan het optreden van
minister Andriessen, die er voorstan
der van zou zijn geweest de Neder
landse gulden in het EMS gelijke tred
te doen houden met de Duitse mark
en die dus ook met twee procent op te
waarderen. Toen België voor de Bel
gische frank hetzelfde wilde, zou uit
eindelijk zijn besloten zowel de gul
den als de Belgische frank ongemoeid
te laten, zoals ook de onderlinge
koersverhoudingen tussen Frankrijk,
de Benelux-landen, Ierland en Italië
onveranderd zijn gebleven.
Aan een koersaanpassing van de
Westduitse mark viel echter niet te
ontkomen wilde men vermijden, dat
de (opwaartse) druk op deze valuta tè
grote spanningen binnen het EMS
zou gaan veroorzaken. Omdat de
Deense kroon al lange tijd binnen het
EMS ln een zwakke positie verkeerde,
werd besloten deze munt in waarde te
verminderen.
Voor de Duitse mark is het al de
zevende maal dat de waarde van deze
munt sedert haar geboorte (na de
monetaire hervorming van 1948 in
West-Duitsland) wordt herzien. Drie
van deze herzieningen (het waren alle
opwaarderingen) vonden plaats vóór
de creatie (op 24 maart 1972) van de
„slang", het valutaverbond van een
aantal Europese landen. De resteren
de revaluaties geschiedden in het ka
der van het mechanisme van deze
„slang", die de voorloper was van het
nu in kracht zijnde Europese Mone
taire Stelsel.
De laatste maal, dat de Westduitse
mark werd opgewaardeerd, was op 15
oktober 1978. Toen ging het om een
revaluatie van vier procent ten op
zichte van de Deense en Noorse kroon
en één van twee procent ten opzichte
van de gulden en de Belgische en
Luxemburgse frank.
Duitse produkten
De gevolgen van de opwaardering
van de Westduitse mark met twee
procent ten opzichte van de gulden
voor de Nederlandse economie zullen,
zoals minister Andriessen heeft ver
klaard. gering zijn. Terwijl er ener
zijds een positieve invloed van zal
uitgaan op de export van Nederland
se produkten naar de Bondsrepu
bliek (het Nederlandse produkt wordt
voor de Duitsers wat goedkoper), zul
len omgekeerd de Duitse produkten
in ons land iets duurder worden.
Door het duurdere Duitse produkt
zullen wij dus een beetje Duitse infla
tie gaan importeren. In oktober 1978,
toen de mark eveneens met twee pro
cent werd opgewaardeerd ten opzich
te van de gulden, verklaarde minister
Andriessen dat dit stukje inflatie in
de orde van grootte van een half
procent zal liggen.
In Duitsland zal overigens, omdat de
import van produkten uit het buiten
land voor Duitsland wat goedkoper
wordt, een gunstige invloed op de
inflatie uitgaan. Iets, dat geheel past
in het kader van de anti-inflatoire
politiek van de Westduitse regering
en de Bundesbank (de centrale bank).
Oostenrijk
De opwaardering van de Duitse mark
betekent voor de Oostenrijkse schil
ling intussen, dat deze munt, die ge
koppeld is aan de Duitse mark, in
feite voor de tweede maal deze
maand wordt opgewaardeerd. De na
tionale bank van Oostenrijk, welk
land geen lid is van het EMS, revalu
eerde op 7 september Jl. de Oosten
rijkse schilling namelijk met 1,5 pro
cent ten opzichte van alle andere
Westelijke valuta's.
AMSTERDAM (ANP) De Neder
landsche Bank heeft maandag enkele
nieuwe interventiekoersen bekendge
maakt, die verband houden met de
revaluatie van de Duitse mark en de
devaluatie van de Deense kroon in
het Europese Monetaire Stelsel. Voor
de mark geldt nu een hoogste lnter-
ventiekoers van ƒ113,05 (was
110,835) en een laagste van
108,0775 (105,96).
Het laagste punt dat de Deense kroon
mag bereiken, gaat van ƒ37,5425
naar ƒ36,4163 en het hoogste punt
van 39,27 naar 38,1475. De mid
denkoers voor de mark is 110,537 en
voor de kroon 37,2998. De Europese
muntrekeneenheid ECU is nu
2,74748 waard.
Onderlinge koersverschillen tussen
de EMS-munten mogen niet meer
dan 4,5 procent bedragen. Als die
marge dreigt te worden overschre
den, moeten de centrale banken in
terveniëren (ingrijpen) door middel
van aan- of verkoop van die munten,
die in de gevarenzone verkeren.
Finland heeft eind vorige week zijn
munt, de markka, met twee procent
gerevalueerd ten opzichte van de
voornaamste valutas.
Behalve het niet meer meetellen van
een deel van de activiteiten in de
cijfers, dankt RSV de verbetering aan
het feit dat de scheepsreparatiesector
quitte speelde. Hoewel deze markt
duidelijk tekenen van herstel ver
toont, acht RSV een langere periode
nodig om te kunnen beoordelen of
hier sprake is van een structureel
herstel.
Een nadere raming over het Jaarver
lies geeft RSV niet maar wel vindt het
bestuur het duidelijk dat het totale
verlies lager zal zijn dan over 1978,
toen de verliezen in de grote scheeps
bouw en de off-shore nog ten laste
van de onderneming kwamen.
De omzet van de produktie over de
eerste 32 weken bedroeg 1,5 miljard
tegenover 1.6 miljard in 1978. De
totale waarde van de opdrachten in
portefeuille beloopt, exclusief repara
tie-opdrachten, circa 5,5 miljard
(eind 1978 5.6 miljard). Hiervan res
teert ter verwerking ƒ2,9 miljard,
waarvan 2.2 miljard in Nederland
en 0.7 miljard ln Brazilië (eind 1978
waren deze cijfers 2.2 miljard resp.
0,8 miljard). Deze cijfers voor 1978
en 1979 zijn exclusief de cijfers van de
grote scheepsbouw en grote off-shore.
Wat de overige divisies betreft, de
rederij doet het beter maar lijdt nog
verlies. De bijdrage van de landdlvi-
sies energievoorziening en montage
en elektrotechniek, alsmede de divi
sie marine hebben een positieve bij
drage geleverd. Dat geldt niet voor de
scheepsmachlnebouw en de in
dustriële produkten.
De Industriebond FNV staat niet ne
gatief tegenover de voorstellen om
RSV op te splitsen ln zeven groepen
die elk een grote mate van zelfstan
digheid krijgen. Zoals gemeld heeft
het organisatiebureau Horringa en
De Koning deze opsplitsing voorge
steld. De reorganisatie werd door mi
nister Van Aardenne als voorwaarde
gesteld voor overheidssteun.
IHC Holdings heeft in het eerste
halfjaar een nettowinst behaald van
9 miljoen. Het bedrijfsresultaat was
weliswaar 1 miljoen negatief maar
uit deelnemingen werd ƒ8,1 min ont
vangen. De post bijzondere baten en
lasten was 2 min negatief en de
interestpost was 7 min positief, zo
blijkt uit het halfjaarbericht. Door de
herstructurering van de vennoot
schap ln 1978 en de daarmee verband
houdende consolidatie vindt het be
stuur het niet zinvol vergelijkende
cijfers voor dezelfde periode in 1978
te geven. Maar voor geheel 1979
wordt een hogere winst verwacht dan
de 9.9 miljoen ln 1978.
NIJVERDAL TEN CATE heeft in
de eerste zes maanden een winst ge
boekt van 1,5 miljoen nadat de ver
gelijkbare periode in 1978 een verlies
van ƒ2,2 miljoen had opgeleverd.
Omzet: 230 (223) miljoen. Voor de
tweede helft van dit jaar verwacht
een onzer verslaggevers
TERDAM Valutahandelaren en bankiers hebben gis-
de valutaherzieningen binnen het Europese Monetaire
el, die tijdens het weekeinde bekend zijn gemaakt, als
Idoende bestempeld om te komen tot een periode van
op de valutamarkten.
ADVERTENTIE
algemeen waren zij van me-
lat het hier om niet meer gaat
t verschaffen van een „adem-
voor de problemen, waarvoor
itamarkten zich zien geplaatst.
:n van de valutahandel was
oordeel, dat drastischer
ilen beter zouden zijn
en in Hongkong meenden,
i opwaardering van de mark
l een kortstondig effect zou
hop de dollar en dat de Ameri-
p munt in het verdere verloop
Week opnieuw zou dalen. „De
rzaak van de zwakte van de
i namelijk de inflatie en het
n de handel van de VS met het
nd en geen kunstingrepen op
tebied kunnen hierin verande-
ïngen", zo redeneerden zij.
k er gisteren overigens op, dat
r enig voordeel wist te putten
I opwaardering van de Duitse
|jn zoverre dat de daling be-
fef. De druk op de dollar van
lopen weken was nameUJk
i niet onbelangrijk deel het
|van speculatie op een mogelij-
irdering van de mark. Dit
I gevolg, dat men dollars voor
1 verkocht in de hoop straks
kunnen maken. Nu de mark
|e besluiten van het weekeinde
I wat duurder is geworden
p>t men deze marken weer en
tt de winst binnen.
norgen zakte de Duitse
de valutamarkt in Amster-
nerkelijk enigszins in en wel
110,25. De daling werd met
I toegeschreven aan winstne
mingen na de revaluatie van de West
duitse munt. Rond elf uur werd ech
ter al weer 110,35 betaald. De slot-
koers was 110.385. Marken ln bank
papier noteerden 108,75-111,75.
De dollar ging per saldo toch iets
achteruit. In Amsterdam werd gister
morgen 1,9538 voor één dollar geno
teerd, tegen vrijdagmiddag 1,9525.
Het slot was iets lager, namelijk
1,9485. Dollars in bankpapier deden
1,90-2,00. In Frankfort zakte de dol
lar in tot DM 1,7653 (1.7732). na een
opening op DM 1,7675.
BEST (ANP) Het Zweedse concern
Swedish Match is bereid de machine
fabriek Arenco PMB in het Brabant
se Best voor een niet nader te noemen
bedrag te verkopen aan directeur
Broms en stafmedewerker KJellberg.
BIJ de overname ls ook inbegrepen
een klein fabriekje in het Zweedse
Kalmar. Arenco PMB, dat in de toe
komst PMB zal gaan heten, maakt
machines voor de tabaksverwerken-
de industrie.
Volgens districtsbestuurder Wes
tenbrink van de Industriebond FNV
zijn de vakbonden voor de keus ge
steld: instemmen met de verkoop of
rekening houden met een totale slui
ting van het bedrijf. In Best werken
ongeveer 350 man.
Naam:
Voorletters:.
Adres:
Woonplaats:.
Ik heb belegd in:
I Robeco Rodamco Rolinco Rorento
Ik wil regelmatig informatie ontvangen over:
Robeco Rodamco O Rolinco Rorento
het bestuur eveneens een bescheiden
positief resultaat. Over heel 1979 ver
diende het textielconcern ƒ2.4 mil
joen. Een daling van de omzet in
onrendabele produkten kon meer
dan gecompenseerd worden door een
omzetvermeerdering in beter rende
rende produkten. Daardoor steeg het
exploitatieresultaat van 3,2 tot 6.2
miljoen. Het resultaat in de weefsel-
divisie was echter weer sterk nega
tief. De ingrijpende herstructurering
daar wordt voortgezet.
BOLS zag de nettowinst voor bui
tengewone baten en lasten toenemen
van ƒ20,3 tot 26,2 miljoen in het
eerste halfjaar. De winstgToel voor
heel 1979 zal groter zijn dan werd
verwacht. De omzet steeg tot nu toe
met 12 procent (in hoeveelheden.).
Kritisch is het bestuur over het ren
dement van de Nederlandse bedrij
ven. Die leveren 13 procent van het
concembedrijfsresultaat maar geven
werk aan veertig procent van alle
personeelsleden terwijl 45 procent
van het werkzame vermogen in Ne
derland wordt aangewend.
DIKKERS (staalgieterswerk, af
sluiters) zag het verlies (le halfjaar)
teruglopen van 2.9 tot 0,46 miljoen.
De omzet steeg van 14,9 tot 23,3
miljoen. Hoewel de periode met zwa
re verliezen achter de rug blijkt, zul
len der resultaten slechts geleidelijk
verbeteren. In het tweede halfjaar
komt er nog geen winst.
BOS KALIS houdt het op een
jaarwinst van 60 miljoen (v.j. 50,5
miljoen) In deze winstverwachting ls
rekening gehouden met het aandeel
van Bos Kalis in het exploitatiever
lies van de Nederlandse Offshore
Company (NOC) van ongeveer 20
miljoen. Maar bulten beschouwing
bleef het aandeel van ca. 45 miljoen
in het liquidatieverlies, ontstaan bij
de overdracht van de NOC-activa.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Het is zaak. de
rentepercentages in adverten
ties over spaarbiljetten en -brie
ven nauwlettend te vergelijken.
Dit blijkt uit een artikel in de
Consumentengids van oktober,
onder de kop „Gerommel met
rentevermelding".
Zo adverteert de Centrumhank
met klimspaarbiljetten met een
rentepercentage, dat voor biljet
ten op naam hoger is dan voor
biljetten aan toonder. Als de be
dragen echter in guldens met
elkaar worden vergeleken blijkt,
dat op toonderstukken méér
wordt terugontvangen dan op
spaarbiljetten op naam.
Voorts wordt voorgerekend, dat
de rente die wordt vergoed be
paald niet hoog is te noemen.
Andere banken geven op verge
lijkbare stukken naar verhou
ding vaak veel meer rente.
LONDEN/AMSTERDAM De reac
tie op de goudmarkt na de opwaarde
ring van de Duitse mark was zeer
nerveus. Al ln de ochtenduren ging de
koers scherp omhoog en de slotkoers
ln Londen van 378,50 dollar was ne
gen dollar hoger dan vrijdag. In
Frankfort werd 377,50 dollar geno
teerd. een record.
Goud werd per kilo in Amsterdam
ƒ340 duurder. De adviesprijs, opge
maakt door de goudhandel Drijfhout
was ƒ23.410 inkoop en ƒ23.910 ver
koop. Verhoudingsgewijs was de
sprong bij de zilverprijs veel specta
culairder. Vrijdag was de adviesprijs
nog 776 per kilo Inkoop en 903,50
verkoop. Gisteren waren de noterin
gen 894/1021,50.
De platlnaprijs was in Londen hoger
dan ooit.
BRUSSEL (ANP) Een groot aantal
arbeiders bij Philips in Hasselt heeft
maandag voor 24 uur het werk neer
gelegd. Het gaat om een proteststa
king waartoe ls opgeroepen door het
gemeenschappelijk vakbondsfront in
België. De staking wordt gehouden
uit protest tegen het door Philips
aangekondigde ontslagbeleid en te
gen het mislukken van besprekingen
over die toekomstige ontslagen.
Bij Philips ln België werken ln totaal
12.500 mensen. De vestiging te Has
selt heeft 3.500 personeelsleden, van
wie 2.790 in de directe produktie wer-
•ken. Onder hen zijn er 1.946 vrouwen.
De ochtendploeg bleef maandagoch
tend voor het grootste deel buiten de
deur. Postende stakers lieten alleen
de onderhoudsploeg naar binnen
gaan. Ook het administratieve perso
neel (ruim 800 mensen) kon ongehin
derd het bedrijf binnengatn
