Jaap Vegter: Ik heb een hekel aan strips y* Rijksacademie vecht tegen opheffi 1 DE BOEKEN VAN VARA: Losse band met PvdA-NVV Popdagen Bekroond met de stripschapprijs Zwartboek en kontra-memorie bij opening studiejaar Roemeense musici vragen asiel in Frankrijk Juliana Regina ZATERDAG 22 SEPTEMBER 1979 KUNST/RADIO/TELEVISIE TROUW/KWARTET TE door Johanneke Leestemaker In zijn tekenlabrlek. zoals Vegter één van de grote kamers ln zijn statig huis in Den Haag noemt, staat zijn werktafel, bezaaid met oude en nieuwe schetsen. Daar ontstaan de tekeningen die Vegter voor allerlei bladen maakt. HIJ werkt ol werkte voor de Consumentenbond, NRC- Handelsblad, het weekblad De Tijd, Sekstant en wekelijks voor Vrij Nederland Daarnaast voert hij nog een enkele reclameopdracht uit. Zaterdag, een week geleden, ont ving de tekenaar Jaap Vegter de lesde stripschapprijs in de strip dag in Drongen. De vreugde over de onderscheiding wordt overscha duwd door het plotseling overlij den van zijn vrouw in hetzelfde weekeinde. Hal! oktober komt zijn derde bundel teke ningen uit bij Bert Bakker Het boek „Zei d'r iemand lets'?" Is een bundeling van zijn strips in dat blad Jaap Vegter zélf is een grote, wat verlegen man met een opvallende bos grijs haar voor zijn leeftijd (48) HIJ Is een vriendelijke maar verwarde prater Vrijdagavond voor de stripdag: „Ja. ik moet morgen naar Dronten om de prijs te halen. Ach. op zich stelt het niet zoveel voor Het is een bronzen beeldje van een mager mannetje, maar het streelt Je eergevoel als je hem krijgt toegewezen. Ze zeggen dat de stripschapprijs gelijk staat aan de P C. Hooftprljs voor schrijvers, die Remco Cam pert dit Jaar kreeg. Misschien ruilen we wel volgend jaar. hij de strip schapprijs (Campert tekent ook, wist je dat? In het NRC Handelsblad) en ik de P. C. Hooftprljs Het ls eigenlijk heel eigenaardig dat lk deze prijs krijg Ik weet niet of lk het hardop mag zeggen, maar lk heb een hekel aan strips. De lees ze ook nooit. Ik kijk wel naar het werk van Peter van 8traaten en als kind las lk Kuifje, maar daar houdt het mee op. Ande re tekenaars zijn vaak stripoflelen. Ik zou niet eens ln een stripblad willen tekenen. BU De Tijd stond mijn strip als een teke ning in fasen tussen de redactionele artike len. dat ls Ideaal. Toen lk twee Jaar geleden voor Vrij Nederland ging werken, vond lk het ook niet zo prettig dat lk daar achterin de kleurenbljlage zat. tussen het kook- praatje van Hugh Jans en de whiskyadver tentie. Zo wordt de strip ln een bepaald hoekje gedrukt. Net als -de strips ln de krant, tussen het weerbericht en het televi sieprogramma Dat is geen redactionele plaats. Terwijl lk mijn werk niet eens als strips beschouw, word lk opeens opgebeld met de vraag of lk de stripschapprijs wil aanne men. Vier weken lang hoorde lk er niets meer over en ik dacht al dat het een grap van vrienden was. Pas toen ik door Martin Lode wijk werd opgebeld dacht lk: „Dus het is toch waar?" Martin heeft vorig Jaar de prijs gekregen en hij ls een echte stripof lel. Thuis heeft hij een gigantische stripbibliotheek. Uitgaven die nergens meer te vinden zijn, heeft hij ln zijn archief. HIJ zei eens tegen mij: „Wat JIJ maakt, zijn helemaal geen strips!" Hij had gelijk Wat lk maak ls een getekend verhaal tje. beetje cartoonachtig maar het zijn sta tische plaatjes zonder bewegingen. Juist die beweging maakt een tekening tot een strip. Mijn tekeningen zijn ook absoluut niet ge schikt voor kinderen die het stripblad ..Eppo" graag lezen. Pas als ze een Jaar of Jaap Vegter twaalf zijn beginnen ze er belangstelling voor te krijgen." Actualiteiten „De eerste strips in Vrij Nederland zijn nog Dirk-Jan, Johan en Gré op de omslag van „Zei d'r iemand iets?" een verza meling van Vegters strips in Vrij Ne derland. zoals lk ook in De Tijd tekende, losse ver haaltjes naar de actualiteit. En ln het na- Jaar '7? was er veel actualiteit, de kabinets- crises, het geharrewar met het CDA, de kapingen. Het werd ln mijn ogen allemaal steeds absurder. Tot aan de verkiezingen heeft er heel veel politiek in mijn strips gestaan. Het werden haast cartoons. Ik ver onderstel natuurlijk niet dat mijn kleine bladzijde in Vrij Nederland iets bepaalt ln de conflicten ln het politieke wereldje. Maar toen merkte ik dat niet alleen mijn werk niets hielp maar ook niet dat van andere tekenaars als Opland ln de Volkskrant en Müller in de Haagse Post. Integendeel, je jaagt er alleen maar mensen mee ln het harnas. Het kabinet blundert bij het leven en als je het belachelijk probeert te maken, krijg je stromen brieven in de trant van. „Jullie moeten niet zo gemeen zijn tegen die arme Van Agt! Het heeft niets meer met politiek te maken. Dus besloot ik van de ene dag op de andere iets totaal anders te gaan doen en ben met het familieverhaal van Gré. Dirk-Jan en Johan begonnen. Het fa milieleven speelt zich grotendeels ln de huiskamer of tuin af maar de actualiteit komt via een achterdeurtje toch de strip weer binnen. Het is wat indirecter en daar houd ik meer van. Ik ben geen politiek tekenaar als Opland of Müller. Ik vind het prima wat ze doen maar zo doe ik het niet. Het meest fascinerende vind ik de weer klank die een politiek besluit heeft op de mensen in de straat. De kwestie-AantJes, bij voorbeeld, zelf schrik Je toch wel even als je het voor de radio hoort. Even later ga je de straat op om een pakje sigaretten te halen en bij de sigarenboer hoor je Je buurman zeggen: „Die man was helemaal niet fout!" en een ander meent: .Hij moest zich scha men, de leugenaar!" Op wat voor manier de mensen er dan ook over denken, het heeft effect op het dagelijks leven. En dat teken ik.. Comfortabel Deze week heb ik alweer de honderdste strip naar Vrij Nederland verstuurd. Nu hoef ik er een paar dagen niet aan te den ken, maar maandag krijg ik al het gevoel „O Ja, woensdag of donderdag moet het gebeu ren. Maar ik ben natuurlijk met allerlei andere dingen bezig en ik stel het nog even uit. Dinsdag begint het al te spannen en woensdag zit ik televisie te kijken met het gevoel van „nu moet er een idee komen, ik moet eigenlijk aan het werk." Donderdag klim ik in de gordijnen als ik nog geen idee heb. Ik maak in elk geval nooit een afspraak 't voor donderdag, dat heb ik wel al erl Vaak werk ik op het nippertje en i kh jongen met de bromfiets al klaar i )rj de drukker te rijden als ik nog tekenen ben. Zo'n familie-leven is ook wel com 1 Als er nu eens een actualiteit is waa raad mee weet, gebruik ik die gew( ail Dan laat ik de familie een nieuw l kn kopen, iets heel alledaags. Maar de telt moet er geregeld in voor kome er dan ook geen been in om Lun _ar familie thuis te laten komen. Ik gewoon een oom van. Het is absurd en flauwekul maar ik doe h Clou Elke week een strip in Vrij Nederl I betekent elke week een clou wan n, noodzakelijk voor zo'n strip. Ik ga n situatie uit, die werk ik uit en in he plaatje moet een soort uitsmijte Dat is het moeilijkste. Ik heb het gehad dat ik de strip al twee dag En had liggen op de tekst van het plaatje na. Ik kan er gek van word ha zo'n tekst niet kan vinden. Als je Icll vorm schrijft zou je altijd nog kui aa bruiken „Ik weet geen clou". Ten 0 dat ook een clou. Maar ik wil dt j jaren niet meer in de ik-vorm werke heb ik bij Vrij Nederland ook con niet gedaan. De mensen hebben gei schap aan mij, denk ik. Dus moet| week op zoek naar de clou. Elke week weer, want ik kan het nle ier het af te laten weten. In de twee ja !W voor Vrij Nederland werk heeft de tf vier keer niet in gestaan, door vak waanzinnige drukte. Maar het is n niet te verschijnen. En ik vind helemaal niet leuk donderdag de derland in de bus te krigen en ik si niet in. ei isti bi Dit fraaie „Stadsgezicht" <67 bij 86 cm) van W. Koekkoek (1839-1895) behoort tot de ruim 200 schilderijen, tekeningen, aquarellen en grafiek die maandagavond 24 september tijdens de veiling van kunst en antiek in veilinggebouw De Zon te Amsterdam onder de hamer komen. Van onze radio- en tv-redactie AMSTERDAM Het perso neel van de VARA heelt zijn goedkeuring gegeven aan het plan van het hoofdbestuur om de banden met de PvdA. de vakbond NW en de Wlardi Beekman Stichting (het we tenschappelijk bureau van de PvdA) losser te maken. Het plan ls een onderdeel van de reorganisatie binnen de VARA en beoogt de kwali teitszetels, die deze drie orga nisaties ln het hoofdbestuur hebben, op te heffen. Sp«ciaal vandaag Het hoofdbestuur stelt met nadruk dat het geenszins Ln de bedoeling ligt de banden geheel te verbreken. Het hoofdbestuur Ls al twee Jaar bezig geweest om het plan door te voeren. Men is van mening dat het bezetten van de kwaliteitszetels door de drie organisaties onzuiverheid ln de hand werkt. Het hoofdbestuur acht de VARA sterk genoeg om zelf die zetels te bezetten. Verder vindt men dat de VARA een eigen Inbreng heeft ln de socialistische beweging die onafhan kelijk la van de PvdA en de vakbond. De VARA wil echter wel nauw con- tact blijven onderhouden met de par tij en vakbond. Men denkt bijvoor beeld aan een periodiek overleg van Speciaal morgen Doctor at large. Laatste van een drietal films over het ru moerige leven van een jonge arts. In de hoofdrol Dirk Bo- garde als Simon Sparrow. Ned 1 19.55 uur Werk in uitvoering. Show rondom Willem Nijholt met muziek, dans, toneel en variété. Medewerkenden: Thea Enge len, Tetske van Ossewaarde, en vele anderen. Ned 1 21.55 uur Z.l. over de zaak Aantjes. De Erfenis. Naar aanleiding van de zaak Aantjes en de zaak Men- ten wordt gesproken met prof. mr. Belinfante en de heer Haeks, die beiden direct be trokken zijn geweest bij de bij zondere strafrechtspleging. Hilversum 1 09.30 uur In de Rooie Haan. Discussie over de Troonrede en dé Mil joenennota tussen de partij voorzitters van CDA. D'66, PvdA en WD. Hilversum 1 13.03 uur Macbeth. Opera van Giusep pe Verdi, geproduceerd en gere- giseerd door Brian Large. Met in de hoofdrollen: Norman Bal ly als Macbeth en Patricia John son als lady Macbeth. Ned 1 20.00 uur Modern Leven. Famlliedocu- mentaire In vijf delen. Spannin gen op het werk, moeilijkheden In het huwelijk. Herkenbare si tuaties uit het leven van een familie. Aflevering 4: Het ver leden. Ned 1 20 40 our II Conformist». Italiaanse speelfilm met in de hoofdrollen Jean-Louis Trintlgnant en Do minique Sanda. Het verhaal gaat over een bange man die gebruikt wordt om een tegen stander van het fascisme uit de weg te ruimen. Ned 2 21.35 uur de besturen of vla de programma- adviesraad. De ondernemingsraad van de VARA heeft Inmiddels het personeel om een mening gevraagd. Het personeel stelt de voorwaarde de kwaliteitszetels van PvdA, NW en de Wiardi Beek man Stichting niet op stel en sprong af te stoten. Men vindt dat de vereni gingsraad zich over het plan moet bulgen en een datum voor het afsto ten van de zetels moet vaststellen. De PvdA heeft Inmiddels laten weten dat men het plan betreurt, maar er wel begrip voor heeft. De PvdA is van mening dat het verbreken van de formele banden in de eerste plaats een zaak ls van de VARA zelf MARSEILLE (AFP) De vier musici van het Roemeense strijkkwartet Athenaeum uit Boekarest, die een tournee maken door het zuiden van Frankrijk, hebben daar asiel aange vraagd. Zij hebben besloten niet naar hun land terug te keren omdat zij daar verplicht worden „propaganda muziek" te spelen en door allerlei administratieve dwangmaatregelen in hun artistieke scheppingsdrang belemmerd worden. Zij betreuren het dat hun vrouwen nog ln Roemenië sljn. Grijpstra en De Gier schadelijk voor jongeren AMSTERDAM De Nederlandse speelfilm .Grijpstra en De Gier' met Rijk de Oooyer en Rutger Houwer, zo pas in première gegaan, is slechts toegelaten voor personen boven de twaalf jaar De Nederlandse filmkeu ring acht haar schadelijk voor jonge kinderen De keurders motiveren: In de fUm komen beelden voor van een aantal vermoorde mensen Het drug gebruik wordt er uitdrukkelijk in ver toond Politieagenten gebruiken hasj Zij bezitten en hanteren voorts een stiletto Van onze kunstredactie AMSTERDAM Bij de Tweede Kamer ligt een wets ontwerp van de ministers van C. R. M. en van O. en W„ dat de opheffing van de Rijksaca demie van Beeldende Kun sten ln Amsterdam beoogt. Bij de opening van het nieuwe studiejaar, aanstaande maan dagmiddag, maakt de acade- mie een „Zwartboek" en een „Kontra-memorie" openbaar, waarin zij de gronden, waarop de ministers de opheffing ba seren, uitvoerig aanvecht. Het Zwartboek geeft een chronolo gisch overzicht van wat er allemaal gebeurd is voordat het wet ontwerp er was. Het is beknopt gehouden, maar niettemin een lang en nogal ingewikkeld verhaal. Het is begonnen ln 1968, in de periode dat de kunste naarswereld ln opstand kwam tegen allerlei bestaande Instituten. Ook te gen de Rijksacademie, die bij een wet van 1870 in het leven was geroepen als het enige instituut, dat op 's Rijks kosten en onder toezicht van de mi nister moest opleiden ln de vrije beel dende kunsten. Een eeuw later von den bepaalde stromingen in de we reld van de beeldende kunstenaars dat Instituut niet alleen oud. maar ook verouderd. En uit de kringen van de veel later ontstane andere acade mies. meestal opgericht als instituten die een hogere beroepsopleiding in de kunstambachten gaven, kwam het verwijt, dat de Rijksacademie wel een erg luxueuze uitzonderingsposi tie innam. Die en andere bezwaren drongen tot minister Klompé en haar departe ment door. Er werd een commissie benoemd, die adviseerde dat er één wettelijk kader voor het kunstonder wijs moest komen, waarbinnen ook de Rijksacademie moest passen, maar wel met behoud van de eigen Identiteit. De haar opvolgende ministers En gels, Van Doorn, Gardeniers heb ben, naar zij stellen, wel op dat advies doorgewerkt, maar naar het oordeel van het Rijksacademie, zonder echt- rekening te houden met de basisvoor waarden: het behoud van de eigen identiteit en het ontwerpen van een passend kader. Splitsing Wat de ministers en uiteraard hun ambtenaren wilden was de Rijks academie splitsen in twee delen: een opleidingsinstituut, dat onder O. en W. moest gaan ressorteren, en een Werkcentrum voor vernieuwing en ontwikkeling onder C.R.M. De Rijks academie heeft in die jaren, door en kele wisselingen in de leiding, niet altijd, maar in toenemende mate wel krachtig stelling genomen tegen der gelijke voornemens, en ook verschil lende andere voorstellen gedaan. Haar verwijt is nu, dat nooit iemand op C.R.M. daar serieus op is inge gaan. Waaruit zij de conclusie trekt, dat de opheffing van de academie voorop ls gesteld, ook al kan het departement daar geen sluitende en overtuigende argumenten voor aan voeren. De argumenten, die wel worden ge hanteerd. worden ln de Kontra-me- morie in grote lijnen kritisch bekeken en verworpen. Slechts één punt daaruit. De minis ters voeren aan: Er bestaat geen be hoefte aan de continuering van dit onderwijsaanbod. De academie: Er is geen sprake van dat men ooit onder zocht zou hebben hoe groot de be-, hoefte aan deze vorm van onderwijs in feite isWIJ stellen er als onze mening tegenover dat de Rijksacade mie een uniek en specifiek onderwijs aanbod verzorgt, en de ervaring leert, dat de vraag naar deze vorm van onderwijs nog steeds vele malen gro ter is dan de opnamecapaciteiten van het instituut. (Ongeveer tweehonderd studenteq.) Advies Behalve de opheffing van de Rijks academie regelen de ministers van C.R.M. en O. en W. ook de opbouw van een werkcentrum gericht op de ontwikkeling en de vernieuwing van de kunst. Over dat laatste heeft mi nister Gardeniers een advies gekre gen van de nieuwe Raad voor de Kunst, maar het ls nog opgesteld door een ad hoe commissie van de oude raad, bestaande uit drs. H. Haa: ren, J. Sarneel, J. Hardy, L. Pennock en J. Maaskant. Zij vinden, dat die werkplaats, die in de plannen van de minister een on derdeel is van de zogeheten ontwik- kelingsstructuuur voor de beeldende kunsten, ter dienste moet staan van: jonge kunstenaars, die hun vakoplei ding nog geen vier jaar hebbt digd; kunstenaars van erkeni ra; teit; gekwalificeerde vertegei l(1 gers van diverse wetenscha, disciplines en geïnvolveerde "n schappij vraagstukken voor™ door hun participatie (mede tistiek belang wordt gediend Letterlijk citaat uit het advi P De Jan van Eyck-academie ttricht ls al zo'n werkplaats melijk gericht op „de vrije le daarbij kunst met speciale i 31 voor het gebruik van nieuv lijkheden technische en on tv d' gen". Bij de Werkplaats Ara d zal het hoofdaccent liggeien vormgeving van het leefmili id 'jr De muziek van de Crusaders heeft zich sinds 1953 langs twee sporen, de blues en jazz. ontwikkeld. Later zijn daar roek-elementen aan toegevoegd, zodat zij zowel een pop- als Jazzpu- bliek weet aan te spreken. Enkele jaren geleden gaven ze een matig concert in Paradiso. hopelijk wordt het 24 september goed gemaakt wan neer zij in Carré hun enige Nederland se optreden verzorgen "Woodstock-Revival Op 15 augustus was het precies tien jaar geleden dat zich in de buurt van New York meer dan 400.000 mensen verzamelden voor het Woodstock Festival. Niet alleen was dit het grootste popfestival aller tijden, maar ook een afscheid van de Jaren zestig (in twee betekenissen). Nu, tien jaar later heeft men geprobeerd deze manifestatie op dezelfde plaats en met dezelfde omvang te doen herle ven; vooral commercléle motieven tplaat- en filmopbrengsten) lagen hieraan ten grondslag. Resultaat van deze pogingen is een ronddreizend Woodstock-revival geworden waarbij vier van de oorspronkelijke artiesten zullen aantreden en wel: Joe Cocker. Ario Guthrie, Richie Havens en Country Joe McDonald. 27 september in de Amsterdamse Jaap Edenhal. aanvang 19.CO uur. Frau Hagen Iedere Privé-lezer weet ondertussen dat Nlna Hagen van de bakker (Her man Brood) naar de melkboer (Ferdi Carmelk) ls overgestapt Bovendien betekent haar vestiging in Nederland een afscheid van haar oude band die nu door Nederlandse musici is ver vangen. Hiermee maakt zij een tour nee door ons land die 26 september de Meervaart in Amsterdam aandoet, 29 september de IJsselhai van Zwolle en '30 september De Flint. Inferno in Paradiso De brand die onlangs in Paradiso optrad heeft zoveel schade aange richt. dat er vermoedelijk tot oktober geen concerten kunnen plaatsvinden. Hierdoor komen de bezoeken van DEVO <25 september) en Nils Lofgren (28 september) te vervallen. In dc reeks, die gewijd is aan een jaarlijks overzicht van gebeurtenis sen rondom het koninklijk gezin, is Juliana Regina (deel 31) verschenen. De samensteller, Fred Lammers, heeft andermaal een keur van belang wekkende. soms huiselijke, foto's ver zameld. Dat laatste geldt opnamen van de prinsjes. Voorts beelden van het staatsbezoek aan Tanzania, va- kan tie-snap-shots van het nieuwe va kantieverblijf in zuid-west Ierland, herinneringen aan de koperen brui loft van het koninklijk paar. konin-. klijke bezoeken ln het binnenland en een beschouwing over het feit, dat honderd jaar geleden Koning Willem III met prinses Emma huwde. Uiter aard wordt verwezen naar de kerst toespraak van onze vorstin en de film .Juliana in zeventig bewogen Jaren" Al met al weer een aantrekkelijk icijk- lees-album. keurig verzorgd door Uit geverij Hollandia Baarn. Prijs: ƒ9.90. Alleen en alleen is twee Relaties binnen het celibaat. Joke Forceville-van Rossum. NRC-Han- delablad: Een opvallende 'eye-ope ner' in een wereld van gedachten en gevoelens waarvoor de officiële r.k. kerkstructuur vooralsnog geen ruimte heeft. (Anthos, nu al 2e dr., 18,50) De laatste tsaar en tsarina Virginia Co wies vertelt het tragi sche verhaal van een verlegen en politiek onvolwassen heerser, eerst gedomineerd door lijn moeder en later door zijn vrouw. (Torenboek, 39,50) Einstein en het heelal Nigel Calder legt Einsteins theorie ën zo uit, dat de lezer ze niet alleen begrijpt, maar er ook door wordt gefascineerd (Sesam, 2e dr., tot 30 aept. 19,75 daarna 24,50) Pedagogie in ontwikkeling De praktische uitwerking van de pedagogische theorie van Paulo Freire in een jonge Afrikaanse staat. (Anthos, 22.50) Overtijd... en dan? Marjory Skowranski geeft op even' wichtige wijze informatie voor vrouwen die een abortus overwe gen. (Anthee, 17,50) Voor een Israël zonder grenzen Lucaa Grollenberg onderschrijft de woorden van Isaac Deutscher: Wanneer wij de oorlog van Israël tegen de Arabieren wettigen of goedpraten, dan bewijzen wij Israël j daarmee op de lange duur geen dienst. (Anthos, 19,50) Kijken naar monumenten in Nederland Het 51e-05e duizendtal van dit boeiende en schitterend geïllus treerde overzicht van de talrijke Nederlandse monumenten ver scheen deze maand. (Bosch Keu- ning, 19,50) Een meeuw die wegvliegt overzee Het authentieke verhaal van een vader over de vroege dood van zijn j zoon Paul. Een aangrijpend boek. (Bosch A Keuning. 18,50) Problematiek van de strafrechtspraak Een publikatie van het NederlandaT Gesprekcentmm, die de belang rijke controversen en onzekerhe den op het terrein in kwestie laat zien. Een verslag. (Bosch Keu ning, 10,50) Leven van het land John Seymours radicale oplos sing voor onze ecologische cri sis. De weg terug naar m held. Een praktisch boek voor n sen die kreatief zijn en over fants- siebeschikken (Kosraoa/ In den Toren, 29,60p C ir zelfstandig- I bij iedere oprechte boekverkopei

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 4