amer wil helder
pen school-plan
Mogelijk reclameverbod
op medicijn en alcohol
5
mEinDinci
Kamer wil onderzoek
stichting ombudsman
Polen levert zes miljoen ton steenkool
fan Kemenade: Pais is veel te laat
itiek in Bern
tstandkoming
ieuverdrag
rdt vertraagd'
li 5
B.
U >u
n
Kamer unaniem tegen misleidende reclame
Verzet oneens met
eindrapport
commissie-Schöffer
Servall Nunspeet
voor de tweede
keer bezet
Subsidiekraan nog niet dicht
Verstrengeling
'Streekplannen
begrijpelijk maken
voor betrokkenen'
Potje biljarten
in de kerk
Volkstellingenwet wordt gewijzigd
Scheurtje in DC-9
A'er Elfferich
Eerste Kamer
Onderdeel van nieuw energiebeleid van kabinet Van Agt
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
1 onze parlementsredactie
HAAG Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft
1 wat kritiek op de plannen die minister Pais (onderwijs)
etto heeft voor de open school. Vorige week maakte de
ster bekend dat hij al volgend jaar wil beginnen met
m-school-activiteiten, maar volgens de meeste Kamerfrac-
I is dat onmogelijk.
lebben de bewindsman gisteren
Kamercommissie voor onder-
I gevraagd eerst meer duldelijk-
I te verschaffen over zijn plannen.
ober zal de open school dan
'lijnlijk opnieuw aan de orde
en via een Kamerdebat.
PvdA-kamerlid Van Kemenade
gisteren dat Pais veel te laat is
zijn plannen om ze volgend jaar
unnen uitvoeren. Allerlei organi-
zullen zich er eerst over moeten
ken en vervolgens zal het par
ut zich erover moeten buigen,
r komt bij dat de open school-
iten voor een deel gefinan-
zouden moeten worden door de
eenten en dat is volgens het Ka-
een onzer verslaggevers
Frankrijk en West-Duits
hebben de afgelopen Jaren be
de totstandkoming van een Eu-
es verdrag tegen de verontreini-
van internationale rivieren ver-
Dit verdrag ligt sinds 1974
maar zowel Frankrijk als
•Duitsland hebben onderteke-
van dit verdrag, dat van groot
ïg kan worden in de strijd tegen
ervuiling van de Rijn, tegen we-
e houden.
beschuldiging uitte het Tweede
'Iele:
erlid Stoffelen (PvdA) gisteren
D|E m. waar de derde Europese con-
9ew tie van ministers van natuurbe*
bel ming wordt gehouden. Volgens
elen hebben eerste Frankrijk en
ook West-Duitsland bij hun „be-
vertraglngsactle" de Europese
ivèenschappen als excuus ge-,
it. Belde landen staan op het
iwei 'Punt dat eerst binnen de Euro
gemeenschappen een akkoord
het tegengaan van de verontrei-
van rivieren zou moeten wor-
lereikt, voordat het door de
van Europa opgestelde verdrag
t ondertekend.
ik
crlnj
)NH
ID
merlid voor volgend Jaar al niet meer
te bewerkstelligen. Een en ander be
swaar vond hij dat Pais nu met een
subsidieregeling komt voor de vol*
wasseneneducatie, terwijl hij eerder
heeft toegezegd dat er volgend jaar
nog een nota over deze materie zal
komen.
Mevrouw Ginjaar-Maas (WD) liet
gisteren weten dat zij deze bezwaren
deelt. „Mijn verwachting is dat de
minister zijn plannen niet op tijd
rond krijgt," zei zij. Ook het CDA-
kamerlid Van Leljenhorst zei z'n twij
fels te hebben.
Hij vroeg zich al waar het nu heen
gaat. Er zijn nu veertien proefprojec
ten van de open school, die volgens
de plannen van de minister volgend
Jaar een definitieve vorm zouden
moeten krijgen. Daarnaast zouden er
nog eens zestien nieuwe projecten
moeten worden opgezet bij andere
instellingen voor onderwijs en vor
ming. Van Leljenhorst vroeg zich
daarom al hoe het moet met de ln
totaal 84 medewerkers die aan de
veertien bestaande proefprojecten
verbonden zijn.
Pais wil per project slechts twee me
dewerkers aanstellen en dat zou bete
kenen dat er in elk geval 24, voorna
melijk administratieve krachten zou
den moeten afvloeien. Bovendien ls
het nog de vraag of de resterende
medewerkers wel bij de nieuw op te
zetten open-school-projecten kunnen
worden geplaatst, aldus Van Leljen
horst.
Inmiddels heeft de Stichting proef
projecten open school een alternatief
plan op tafel gebracht om de open
school via een overgangsfase op po
ten te zetten. Dat plan zal waar
schijnlijk volgende week naar de mi
ni ter gaan. Eerder deze week heeft de
stichting er al over gesproken met de
vaste Kamercommissie. PvdA en
WD zijn het ln elk geval ln grote
lijnen met dit plan eens.
Het plan komt erop neer dat de proef
projecten, die officieel volgend Jaar
augustus zouden aflopen, met nog
een Jaar worden verlengd. Tussen
tijds kan er dan worden gewerkt aan
een geleidelijke invoering van de
open school.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Er komt mogelijk een verbod op etherreclame voor alcohol en geneesmiddelen.
Het maken van reclame voor tabak op radio en televisie zal binnenkort wettelijk worden
verboden. Staatssecretaris Hazekamp van economische zaken zei gisteren in de Tweede
Kamer, dat dit verbod wellicht zal worden uitgebreid tot alcoholhoudende dranken en
geneesmiddelen. De betrokken ministeries gaan thans na in hoeverre de reclame voor deze
produkten aan strakkere wettelijke regels kan worden onderworpen.
Minister De Ruiter.
Dat er tot dusverre geen reclame voor
tabaksartikelen ln de 8TER is ge
maakt. berust op een onderlinge af
spraak van da tabaluproducenten.
Voor sterke drank, pijnstillers en ze-
nuwkalmerende middelen is zo'n af
spraak er niet en voor deze produkten
wordt veelvuldig ln de STER gead
verteerd.
ADVERTENTIE
DEN HAAG (ANP) Het eindrap
port van de commissie-Schöffer over
de zaak-Menten heeft de onderste
steen ln deze zaak niet boven ge
bracht. Dit ls de mening van het
voormalig verzet 1940-1945, de orga-
nlsaUes van vervolgingsslachtoffers
1940-1945 en de werkgroep recht en
openheid ln de zaak-Menten, die naar
voren wordt gebracht in een open
brief aan de Eerste en Tweede
Kamer.
Volgens de organisaties blijkt uit het
rapport dat de commissie niet tot alle
bronnen toegang had. Als voorbeeld
noemen zU de Kortenhorstrarchie
ven. Voorts wijst het rapport in talrij
ke voetnoten naar documenten, die
niet openbaar toegankelijk zijn. Hier
door ls wetenschappelijke toetsing
van de feiten en de conclusies niet
mogelijk, aldus de briefschrijvers.
ZIJ vinden dat het eindrapport ln het
openbaar ln het parlement moeten
worden besproken. Daarbij kan beke
ken worden of nog een aanvullende
parlementaire enquête nodig ls over
het falen van het opsporlngs- en ver
volgingsbeleid ln de zaak-Menten.
Wending, het maandblad voor
evangelie, cultuur en samenleving.
In deze aflevering:
TONEEL OP HET SPEL
J. W. Overeem, W. Hogen-
doorn, Erik Vos, Peter v. d.
Linden, Maria de Groot,
C. Heering, Joost Smiers
verder o.a.
Rochus Zuurmond:
Is Jezus dè messias?
te bestellen bü:
Boekencentrum. Postbus 84176.
Den Haag: telefoon070-3121II.
Stuur mij I exemplaar van het
septembernummer van Wending
5,25 verzendkosten)
Stuur mij een proefabonnement
van 4 maanden voor 10,
tK'aam
Adres
Plaats
T8,
Van onze soc.-econ. redactie
NUNSPEET Het onderhoudsbe
drijf Serval Engineering BV te Nun
speet ls vandaag opnieuw door haar
werknemers bezet. Het ls de tweede
actie in korte tijd. De eerste bezetting Rpnprlnnfir
was eind augustus, begin september. 6
De Kamer aanvaardde met algemene
stemmen het wetsvoorstel ter bestrij
ding van misleidende reclame. De
wet biedt de consument ruimere mo
gelijkheden om zijn recht te halen.
Zijn positie sal nog verder worden
versterkt door een vereenvoudiging
van de rechtsprocedures voor de be
handeling van conauraentenklach-
ten. Minister De Ruiter van Justitie
zei, dat hieraan hard wordt gewerkt.
De wet geeft ook aan consumentenor
ganisaties en organisaties van onder
nemers en vrije beroepsbeoefenaren
de mogelijkheid om bij de rechter
actie te ondernemen tegen misleiden
de reclame. Op voorstel van CDA en
PvdA kunnen ook organisaties met
een Ideëel doel tot deze zogeheten
groepsactie overgaan.
Werknemers hielden toen het bedrijf
tien dagen bezet omdat zij van me
ning waren dat de directeur Wenning
door een a-soclaal beleid tot het be
sluit moest komen om de onderne
ming te sluiten.
In een kort geding, dat was aange
spannen tegen de bezetters door de
directeur, besloot de rechter dat bel
de partijen met elkaar rond de onder
handelingstafel moesten gaan zitten
om zo tot een bevredigende oplossing
te komen. De bezetting werd daarna
opgeheven en de onderhandelingen
vonden plaats.
Ie part
•ordat i
echter in een Impasse doordat men
het niet eens kon worden over de
financiering van de werknemers die
zouden moeten afvloeien. De moeder
maatschappij Hoechst wil de afvloei
ing namelijk niet financieel onder
steunen. Daarom besloot men van
daag weer over te gaan tot de bezet
ting van het bedrijf.
Op aandrang van minister De Ruiter
ls voor deze organisaties wel de be
perking aangebracht, dat door de
misleidende reclameboodschap hun
doel wordt of dreigt te worden aange
tast. De bewindsman vreesde dat
zonder deze beperking het aantal
groeperingen dat bij de rechter ln het
geweer zou komen „oeverloos" zou
zijn.
De regering ls bereid om organisaties
die tot groepsactles gerechtigd zijn,
te subsidiëren. Totnutoe hebben al
leen de Consumentenbond en Konsu-
menten Kontakt een subsidie-aan
vrage Ingediend.
Staatssecretaris Hazekamp kondigde
aan, dat nog dit Jaar met deze organi
saties zal worden overlegd over de
voorwaarden en de hoogte van het
subsidiebedrag. De bewindsman
heeft een potje van vijftigduizend
gulden voor dit doel. Of dit geheel zal
worden aangesproken ls mede afhan
kelijk van het aantal groepsactles dat
zal worden gevoerd.
Nederlands Kamerlid bracht
zaak ter sprake ln het overleg
eden van de parlementaire raad
le Raad van Europa ln Bern met
iropese ministers hebben ge-
Stof f elen vroeg tijdens dat
eg aan speciaal de Westdultse en
ranse afvaardiging waarom dat
rag nog steeds niet ondertekend
wanneer ondertekening elnde-
«gemoet kan worden gezien.
elen: „Reeds tien Jaar terug
de parlementaire raad van de
van Europa gevraagd om een
ig tegen de waterverontreinl-
Het ontwerp daarvan, dat overi-
duidelijk een compromis is, is ln
gereed gekomen, maar ls nog
s niet ter ondertekening gelegd,
i dwaas dat, als er een verdrag
ligt dan nog eens in een ander
ind te gaan werken ln nota bene
deiner verband, namelijk in dat
le negen landen van de Europese
enschap, zoals Frankrijk en
•Duitsland willen."
ns Stoffelen willen Frankrijk en
larro Duitsland van het verdrag van
s di ud van üuropa waarbij 21 Euro-
1/ be landen zijn aangesloten af van-
de gevolgen die dat met name
de Industrie aan de Rijn kan
'n. Het verdrag van de Raad van
C omvat alle vormen van ver
ging en geeft aan tot welke
Jen in welke periode de veront-
9 06 ingen meoten worden terugge
en. Het is daarmee veel breder
neld >ij voorbeeld de verdragen die
[esloten door de Rijn-oeversta-
oudfm de vervulling van de Rijn
te dringen.
•"Ven vreest dat het verdrag uit
ipnieuw op de lange baan wordt
a«|oven en dat momenteel op-
wordt gewerkt aan eén com-
infodis op een verdrag dat ln feite al
promls ls. Stoffelen stond ln
0/Apgewone uitval niet alleen, ook
orzitter van het overleg, de Zwit-
bondspresldent Hürlimann
n dringend beroep op de Fran-
Westdultse regering mee te wer-
ian een voorspoedig mogelijke
indkomlng van het verdrag.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Tweede Kamer heeft voor de stichting
Ombudsman nog een kiertje opengelaten, voor de deur zal
dichtvallen. Staatssecretaris Wallis de Vries had in het voor
jaar aangekondigd de subsidie van CRM voor de stichting per
1 juni volgend Jaar te beëindigen. De Tweede Kamer wil nu
eerst een onderzoek voor de kraan al dan niet dicht gaat.
In een motie vragen de regeringspar
tijen CDA en WD aan de bewinds
man om een gesprek met het bestuur
van de stichting. Uit een onderzoek
moet dan naar voren komen of de
stichting ombudsman geheel onaf
hankelijk kan worden, dus los van de
VARA. Ook moet worden nagegaan
of de stichting kan samenwerken met
bij voorbeeld de rechts- en wetswln-
kels.
Verder moet worden bekeken of de
stichting niet meer geld kan vergaren
uit eigen middelen ln plaats van af
hankelijk te zijn van subsidie van
CRM. Het rapport met gegevens hier
omtrent moet voor 1 juni volgend
jaar ln de Kamer worden besproken
alvorens wordt beslist over subsidie
en dus voortbestaan van de om
budsman.
De gehele Kamer ondersteunde de«
motie van CDA en WD gisteren tij
dens een debat, dat ging over de
subsidieafwijzing voor de ombuds
man. Ook de PvdA, die eerder een
eigen motie verworpen zag, stemde
voor. Woordvoerder Meijer legde de
CDA/WD-motie wel zodanig uit, dat
een bijdrage van de VARA of andere
omroepen er nooit voor kan zorgen
dat de stichting daarna niet meer
voor subsidie ln aanmerking zou ko
men. Tegen die uitleg protesteerden
de Indieners van de motie niet.
Het CDA meent dat er bij de huidige
manier van financieren van het werk
van de ombudsman een verstrenge
ling plaats vindt van omroepzaken en
puur maatschappelijk werk. De
VARA financiert namelijk drie ton
per Jaar van dit werk dat ln totaal
rond een miljoen kost. De overheid
bekostigt ook zo'n deel en de rest
komt uit bijdragen die de stichting
krijgt. De vroegere staatssecretaris
Meijer van CRM zegde de stichting in
'77 een subsidie toe voor drieJaar. Die
loopt tot Juni volgend Jaar. wallis de
Vries heeft geen zin met die subsidie
door te gaan.
HIJ vindt dat andere dingen voorrang
hebben bij sublsldlêrtng. Bovendien
meent hij dat er andere Instituten
bestaan, zoals de bureau's voor
rechtshulp die de taak van de om
budsman ln de loop der Jaren hebben
overgenomen,.
Hazekamp zei weinig mogelijkheden
te zien voor wettelijke maatregelen
tegen reclame die zich op het onder
bewustzijn van de mensen richt. BU
dit soort reclame moet volgens hem
niet alleen worden eedacht aan de
beruchte film flitsen die niet zlntulge-
lijk waarneembaar zijn, maar ook
aan reclame die bijvoorbeeld Inspeelt
op angstgevoelens
De staatssecretaris zei, dat wat deze
reclame betreft vertrouwd moet wor
den op de zelfregulerende maatrege
len van het reclamewezen. HIJ wees
erop. dat reclame van deze aard in de
reclamecode wordt afgewezen.
Van onze redacteur wetenschappen
WAGENINGEN Streekplannen en
bestemmingsplannen moeten begrij
pelijk en beleefbaar zijn voor de men
sen over wier omgeving het gaat,
vindt Ir Noor Desslng. Ruimtelijke
ordening k&n een positieve bijdrage
leveren aan de ontwikkeling van de
samenleving, maar dan moet het wel
van onderaf werken. De mensen moe
ten beter ln staat worden gesteld,
richting te geven aan hun leven. Hun
belevingswereld moet centraal staan.
Met een poging om daar wat aan te
verbeteren, promoveert mevrouw
Dessing vandaag aan de landbouw
hogeschool Wageningen. De allereer
ste els die aan ruimtelijke ordening
moet worden gesteld, is volgens haar
dat het geen puur technisch gebeuren
mag zijn. Toch komt het vaak zo op
de mensen af. Zij staan meestal
vreemd tegenover de plannenmaken-
de overheid. Mevrouw Dessing wil
dat tegengaan door de begrippen die
de deskundigen hanteren, terug te
brengen tot begrippen die de gebrui
ker van de te ordenen ruimte wat te
zeggen hebben.
Volgens promotor prof W. van Mourlk
zullen haar theorieën vooral (maar
niet alleen) van belang kunnen wor
den voor de ordening van de landelij
ke gebieden. Dat werd tijd, vindt hij,
want de planologie ls ln de stad ont
staan, en de ontwikkelde methoden
leenden zich vaak nauwelijks voor de
ordening van de landelijke gebieden.
En toch zijn Juist de streekplannen
tegenwoordig van het grootste be
lang. En acties bij ruilverkavelingen,
wegenaanleg, planning van land
schapsparken en dergelijke komen
De christen-Turken, die zich ln
de Grote Kerk van Almelo be
vinden omdat se bang zijn het
land te worden uitgezet, verdrij
ven de tijd aan de bilarttafel.
DEN HAAG (ANP) Minister Van
Aardenne (economische zaken) heeft
bij het parlement een wetsontwerp
Ingediend tot wijziging van de volks
tellingenwet. Met deze wijziging
wordt beoogd de bezwaren weg te
nemen die tegen de volkstelling ln
1971 zijn ingebracht. De strafsanctie
op het niet deelnemen aan een volks
telling komt te vervallen en ook voor
ziet het ontwerp erin, dat bij een
volkstelling voortaan alleen gegevens
worden verzameld over personen, die
feitelijk ln een persoonsregister zijn
opgenomen en niet meer over al dege
nen. die ln een dergelijk register be
horen te sUn opgenomen.
Verder zullen volgens het ontwerp
geen gegevens meer aan de gemeen
tebesturen ter beschikking worden
gesteld voor controle op de Juistheid
en de volledigheid van de persoonsre
gisters. Hieraan Ugt ten grondslag,
dat de bij de telling verkregen gege
vens alleen voor statistische doelein
den dienen te worden gebruikt.
geregeld voor. Van Mourlk hoopt dat
het werk van mevrouw Dessing „door
de deskundigen in de praküjk sal
worden opgepakt".
Van een onzer verslaggevers
AM8TELVEEN BIJ een van de
twee DC-9-toestellen van de KLM die
gisteren op versoek van de vliegtuig
fabriek McDonnell Doublas zijn ge
controleerd. ls een haarscheurtje ge
constateerd. Het ging om een scheur
tje van 1 cm ln het drukschot. dat de
cabine afscheidt van de staartkegel.
Volgens de KLM zou het scheurtje,
dat Inmiddels gerepareerd ls, op geen
enkele wijze de veiligheid van het
toestel hebben beïnvloed. „Al sinds
drie Jaar voeren we op dit punt op
verzoek van de fabrikant extra in
specties uit. De Inspectie van gisteren
viel samen met de normale onder
houdsbeurt. Ook zonder het verzoek
van de fabrikant zou het het scheur
tje dus ontdekt zijn".
Maandag verloor ln de buurt van Bos
ton een DC-9 van de Air Canada de
staartkegel als gevolg van dese
scheurtjes. BIJ een tweede toestel van
de vloot van deze maatschappij werd
bij controle eveneens een scheurtje ln
het staartstuk ontdekt.
DEN HAAG (ANP) Minister Tuljn-
man van verkeer en waterstaat heeft
de Nederlandse spoorwegen toestem
ming gegeven de bagageruimte te
vergroten ln nog te verbouwen en in
nieuwe treinen, zodat reizigers ge
makkelijker een flets ln dezelfde trein
kunnen meenemen.
ADVERTENTIE
)nze Haagse redactie
HAAG Het Eerste Kamerlid
«Elfferich (CDA) zal deze week
sid nemen als 8enator. Bij die
tnheid ls hij benoemd tot com-
'fur in de Orde van Oranje Nas-
Het vroegere ARP-Eerste Ka
ils 70 jaar. Elfferich heeft vanaf
net een korte onderbreking, ln
maai gezeten.
vember '46 werd hij lid van de
gemeenteraad, wat hij tot
Jleef Hij was 21 jaar wethouder.
>tste jaren van zijn wethouder-
was hij ook loco-burgemeester.
tijd stond hij bekend als de
:CH1 'koning van Delft.
Van een onzer verslaggevers
WARSCHAU De Nederlandse radio NQS-veralaggever Dick Verkijk zal van de Poolse
autoriteiten alsnog een visum krijgen om dat land te bezoeken. Minister van der Klaauw
(buitenlandse zaken), kwam dit gisteren in Warschau meedelen na een gesprek onder vier ogen
met zijn ambtsgenoot Wojtaszek over de gerezen problemen rond het visum voor Verkijk.
Alhoewel Verkijk gelijk met andere
verslaggevers een visum ln Den Haag
had aangevraagd om het officiële be
zoek van premier Van Agt en minister
Van der Klaauw aan Polen te ver
slaan, beeft hij dat visum tot nu toe
niet gekregen. De Polen voelden daar
kennelijk niet voor omdat Verkijk
tijdens zijn bezoeken aan Oost-Euro-
pese landen nogal eens ln het nieuws
gekomen ls door zijn contacten met
dissidenten en problemen die de au
toriteiten daarover dan maken.
De Nederlandse verslaggevers die wel
ln Warschau aanwezig waren hebben
gisteren op een Nederlands-Poolse
persconferentie tegenover premier
Van Agt verklaard de visumwelge
ring als een schending te beschouwen
van de afspraken die Oost en West
hebben gemaakt over de vrije uitwis
seling van personen en Informatie.
Minister Van der Klaauw zegde toe
de zaak met zijn collega te zullen
bespreken. De Poolse minister bleek
daarop voorbereid te zijn want. zei
Van der Klaauw na afloop, hij zegde
direct toe dat Verkijk alsnog een vi
sum zal krijgen.
De Nederlandse minister heeft toen
niet verder geprotesteerd tegen het
feit dat door de hele gang van zaken
het Verkijk ln leder geval onmogelijk
ls gemaakt het Nederlandse bezoek
voor de NOS te verslaan.
In hetzelfde gesprek onder vier ogen
heeft dr Van der Klaauw ook de posi
tie aan de orde gesteld van de Poolse
Nederlander Ladka die sinds mei ln
Polen gevangen zit. De officiële be
schuldiging ls nog steeds niet uitge
bracht maar onofficieel wordt Ladka
van spionnage verdacht. Van Agt
heeft onder meer weten te bereiken
dat Ladka's echtgenote hem nu mag
bezoeken en dat de consulaire bij
stand kan worden verbeterd. Voor de
rest wilde de minister niet ingaan op
de Inhoud van zijn gesprek over de
heer Ladka om de positie van de
betrokkene niet te schaden.
De Pools-Nederlandse besprekingen
hebben gisteren tenslotte geleld tot
het allang verwachte akkoord over
een grote kolentr ana actie. Polen zal
Nederland tien Jaar lang zeshonderd
duizend ton steenkolen leverea voor
de twee electriclteltscentrales ln res-
pectleveUJk Nijmegen en Oeertrul-
denberg. Die kolen, die worden ge
kocht door de 8teenkolenscheep-
vaartmaaUchapplJ ln Rotterdam,
kosten per Jaar rond 75 miljoen
gulden.
De Nederlandse staat heeft zich ga
rant gesteld voor een soort voorschol
aan de Poolse staat van zestig mil
joen dollar (120 miljoen gulden).
Daarmee kan Polen de kolenmijnen
die voor de transactie worden ge
bruikt ln bedrijf stellen. De zestig
miljoen dollar zal gewoon door parti
culiere banken aan Polen worden ge
leend maar de Nederlandae overheid
dekt het risico, met andere woorden
betaalt het bedrag aan de banken
terug als er ln Polen met de transac-
Ue iets misgaat ln de loop der Jaren.
