ftrek rente geleend geld wordt beperkt
erichte besteding van aardgasmiljarden
Ook koopkrachttop nog
niet gedaald sinds '75
binet wil uitzondering maken voer hypotheken
ALLE BELASTINGEN g
g
I
Rente spaargeld wordt
vrij tot 700 gulden
Overheidstarief niet meer dan 3,5 procent omhoog
oor werkgelegenheid, energiebesparing, 'innovatie'
SPAG 19 SEPTEMBER 1979
13
MILJOENENNOTA
an onze sociaal-economische redactie
N HAAG Betaalde
te op geleend geld zal
af 1981 nog maar be
lt aftrekbaar zijn
-r de belastingen. Hy-
eekrente blijft ech-
meestal onbeperkt
kbaar. Rente van
geld wordt vanaf
end jaar tot zeven-
derd gulden belas-
Jj. Volgend jaar
verder de belastin-
omhoog op nieuwe
*s, benzine, sterke
dag- en nieuws-
en, en sigaretten, ta-
en shag.
nieuwe regels voor aftrek-
eld van rente komen In
laats van de voorstellen
professor Hofstra voor een
tie-neutrale belastinghef-
De regering acht „Hof-
niet uitvoerbaar. In de
*mst mag men maximaal
olzend gulden rente per
aftrekken. Bij een rente-
van negen procent merkt
dan pas iets van de beper-
als men meer heeft ge-
dan 55.556 gulden. De
rking gaat in in 1981, maar
een overgangstermijn van
Jaar. Wie meer rentelast
dan vijfduizend gulden,
in 1981 dat meerdere dus
voor viervijfde aftrekken.
behalve leningen ook nog
vermogen heeft, mag ren-
ekken tot het bedrag van
uizend gulden plus de In-
-ten uit het vermogen. Ie-
met een ton spaargeld
acht procent spaarrente
daarnaast grote leningen,
dus de leenrente aftrek-
tot maximaal vijfduizend
plus achtduizend is dertiendui
zend gulden.
Hypotheekrente
Rente op hypotheken voor een
eigen woning (hoofdverblijf)
blijft onbeperkt aftrekbaar
voor zover de hypotheek dien
de voor aanschaf of verbete
ring van de woning. Hypothe
ken die vorige week vrijdag (14
september 1979) al waren geslo
ten. worden zonder meer ge
acht te hebben gediend voor
aanschaf of verbetering van de
woning, tenzij de hypotheek
hoger is dan de verkoopwaarde
leeg. Maar van hypotheken af
gesloten na die datum, zal
straks moeten worden aange
toond dat ze waren voor aan
schaf of verbetering. Hypothe
ken, opgetrokken of afgesloten
om bij voorbeeld een nieuwe
auto te kopen, vallen vanaf
1981 onder de aftrekbeperking.
tachüg miljoen voor de huidige
vrijstelling tot tweehonderd
gulden.
Voor bedrijven komt er in
plaats van ..Hofstra" een rege
ling dat een percentage nog
nader vast te stellen van de
boekwaarde van de voorraden
mag worden afgetrokken van
de winst. Voor deze regeling is
470 miljoen gulden beschik
baar. Verder wordt de zelfstan
digenaftrek met een jaar ver
lengd. De aftrek is tweeduizend
gulden voor inkomens tot
67.000 gulden, en loopt dan af
tot nul voor Inkomens boven
77.000.
DE BELASTINGOPBRENGST 1980 3
in miljoen gld. (raming)
Accijnzen
Sparen
De belastingvrijdom voor
spaarrente wordt vanaf vol
gend Jaar verhoogd van twee
honderd naar zevenhonderd
gulden. Wie spaargeld heeft
uitstaan tegen acht procent,
hoeft dan pas Inkomsten uit
rente aan te geven voor zover
het spaargeld meer is dan 8750
gulden. Het zal niet mogelijk
zijn aan de ene kant geld te
lenen en de rente af te trekken,
en aan de andere kant het ge
leende geld op een spaarbank
boekje te zetten met belasting
vrije rente tot zevenhonderd
gulden. Wie naast spaargelden
leningen heeft lopen, krijgt
slechts belastingvrijdom over
het saldo van spaarrente minus
leenrente, tot maximaal zeven
honderd gulden. De rentevrij-
stelling kost het rijk volgend
jaar 180 miljoen gulden, tegen
Sterke drank (35 procent alco
hol) wordt volgend Jaar 2,35
gulden per liter duurder (op
brengst 230 miljoen gulden).
Benzine, gewone en super, gaat
5,13 cent per liter omhoog (215
miljoen). Sigaretten, shag en
tabak gaan veertig cent per
pakje omhoog (265 miljoen). De
bijzondere verbruiksbelasting
wordt verhoogd voor auto's
van meer dan tienduizend gul
den, zodat de prijs voor mid
denklassers (tot 22.000 gulden)
stijgt met rond twee procent en
voor nog duurdere auto's met
rond vijf procent (opbrengst
tweehonderd miljoen). Verder
wordt vanaf volgend Jaar over
dag- en nieuwsbladen het lage
BTW-tarief van vier procent
geheven (thans BTW-vrij). Er
komt dus geen algemene BTW-
verhoging.
Samen brengen deze maatrege
len 910 miljoen gulden extra in
de schatkist. Voorts komt er 35
miljoen extra binnen als na
werking van belastingverho
gingen van 1979. Voorts be
spaart het rijk 215 miljoen gul-
co <r>
c
0/
o
LU «-
l£ O
tTS
—I
LU
CD
O
3
CO
cc
CO ju
O
- UJ
CE CC
§8
CVi
(D
Z
tri
3
UJ
CD
770 miljoen had het kabinet
nodig om de loon- en inkom
stenbelasting te verlagen met
175 gulden per Jaar (voor de
laagste Inkomens iets minder).
Zo'n verlaging had het kabinet
nodig om te bereiken dat de
inkomens beneden modaal niet
door de nullijn zouden zakken.
Ondanks de niet volledige in
flatiecorrectie wordt de belas
ting volgend Jaar toch lichter
voor alle inkomens beneden
ongeveer een ton. Belastbare
Inkomens rond 20.000 gulden
per jaar profiteren het meest
van de verlaging, namelijk
rond 150 gulden schoon. Het
restant 390 miljoen gulden
van de totale belastingverho
ging was nodig om gaten in de
rijksfinanciën te stoppen.
Successierecht
De belasting op erfenissen
(successierecht) zal volgend
Jaar 110 miljoen gulden meer
moeten opbrengen. Bekeken
wordt nog welke tarieven zul
len worden verhoogd. De op
brengst heeft het kabinet no
dig vanwege een herziening
van de vermogensbelasting.
Die gaat 155 miljoen kosten.
De plannen hiervoor worden
binnenkort bekend. Het res
tant van 45 miljoen van de kos
ten van deze herziening moet
komen uit het dichten van lek
ken in de belastingwetten. Bin
nen enkele weken zullen trou
wens nog een paar nieuwe
wetsontwerpen voor het repa
reren van lekken worden inge
diend bij de Kamer.
Er komt geen belasting op ver
mogenswinsten uit onroerend
goed en effecten. In het regeer
akkoord van CDA en WD was,
in navolging van het regeerak
koord van PvdA. CDA en D'66,
een studie aangekondigd naar
vermogenswinstbelasting. Het
kabinet deelt nu mee dat de
uitslag van die studie negatief
is. Nog dit Jaar komt er een
nota over de belasting op de
eigen woning, en de belasting
voor gehuwde vrouwen en on
gehuwd samenwonenden
De versnelde Inning van in
komstenbelasting en verhoog
de voorlopige aanslagen voor
vennootschapsbelasting. on
derdelen van de „noodrem"
van Andriessen van Juni dit
Jaar worden volgend Jaar
voortgezet.
Zwarte hoekje
8teeds meer mensen knippen
het zwarte hoekje van hun aan
gifte inkomstenbelasting, ten
teken dat zij geld denken terug
te ontvangen. De belasting
dienst heeft voortaan twee
maanden langer nodig om deze
voorrangsgevallen af te doen.
Voortaan moet men minstens
250 gulden (was 150) denken
terug te krijgen voordat het
hoekje mag worden afgeknipt.
Van onze sociaal-economische redactie
den doordat de inflatiecorrec- wordt doorgevoerd. Aldus ont-
tie op de tarieven voor loon-en staat een belastingverhoging
inkomstenbelasting voor niet v*n 1160 miljoen gulden,
meer dan tachtig procent De bulk van deze verhoging
DEN HAAG De overheldsta-
rleven zullen volgend Jaar met
maximaal 3,5 procent mogen
stijgen. Minister Van Aardenne
(economische zaken) meldt dit
in de toelichting op zijn begro
ting. Hij wil het huidige prijs
beleid ook in 1980 in hoofdlij
nen handhaven, maar wel reke
ning houden met achterstan
den die sommige bedrijven en
sectoren hebben opgelopen. Je
kimt kostenstijgingen bij be
drijven niet blijvend bulten de
prijzen houden zonder de ren
dementen aan te tasten, rede
neert de minister.
Ook andere bedrijven dan bv's
en nv's moeten binnenkort hun
nummer van inschrijving in
het handelsregister vermelden
op al hun brieven, facturen en
orders. Deze maatregel is be
doeld om de beunhazerij te be
strijden, en zal onderdeel uit
maken van een nieuwe wet op
het handelsregister. Voorts
komt er een wetsontwerp om
een openbaar kartel register in
te voeren. Een wijziging van de
wet economische mededinging
zal nieuwe regels brengen voor
aanbestedingen.
onze sociaal-economische redactie
HAAG Het aard-
brengt de komende
ruim twee miljard
den per jaar extra in
schatkist. Dat komt
r de koppeling van de
rijs aan de sterk ge
en olieprijs, nu al
'g procent sinds eind
g jaar. De regering
deze inkomsten ge-
iken voor gerichte
atregelen ter verster-
van de economie.
jaar geleden, na de hausse
de olieprijzen in 1973, kwa-
n de extra gasmiljarden
imamelijk terecht in het al-
nene uitgavenpatroon van
overheid. De regering wil nu
gerichte besteding. De re-
ing had ook zoals de
kgevers willen de gasmil-
len kunnen terugsluizen
r bedrijven en particulieren
vorm van lastenverlich-
of kunnen gébruiken voor
Üere verlaging van het fi-
icieringstekort.
zal in 1980 het beslag van de
rheidslasten op het natio-
e inkomen met 0,4 procent
eien. Het beslag van de soci-
premies loopt 0,1 procent
ug. Maar het beslag van de
astlngen stijgt 0,15 procent,
dat van de gasprijs acht
it per kubieke meter duur-
voor de kleinverbruikers
it met 0,35 procent omhoog,
(kabinet had met Bestek '81
nikt op stabilisatie van het
ale beslag van overheidslas-
op het nationale inkomen.
>r de groei van het beslag
0.4 procent zal ongeveer
rvijfde van de groei van het
tonale inkomen in 1980 wor-
afgeroomd door de over-
Minister Andriessen van
inciën vond dat zo'n geringe
png van het beslag nog wel
past binnen de doelstellin-
van Bestek '81.
financieringstekort het
tussen rijksinkomsten en -
aven dat Andriessen met
m moet zien te dichten
dt voor volgend jaar voor
totale overheid geraamd op
miljard gulden ofwel 5.3
cent van het nationale Inko-
X en dat is nauweljks min-
dan in het lopende jaar.
zal te veel zijn om te bele-
X zodat de minister opnieuw
enige geldschepping zal
eten overgaan. In lenen in
buitenland ziet hij geen
l ook al omdat dat dezelfde
komische uitwerking zou
^ben. Het doel uit Bestek '81
het tekort terug te brengen
4 4,5 procent, wordt nu
elljk uitgesteld, aldus An-
«sen
toeidsplaatsenplan
gerichte maatregelen van
miljard gulden bestaan
3er meer uit het „arbeids-
«tsenplan" van minister Al-
(sociale zaken). Dat plan
uiteindelijk rt.000 ar
beidsplaatsen opleveren. In
1980 moeten er daarvan 6500
worden gerealiseerd, bij over
heid en gesubsidieerde sector.
Verder zit op het terrein van
Albeda in het pakket gerichte
maatregelen gelden voor scho
ling en stimulering van aan
stelling van werklozen, voor
stimulering van het scheppen
van arbeidsplaatsen, voor bete
re arbeidsbemiddeling, voor
verbetering van de kwaliteit
van arbeidsplaatsen, en voor
vermindering van arbeidsaan
bod (zoals via vervroegd uittre
den, korter werken, en derge
lijke).
Op terrein van minister Van
Aardenne zit in het pakket geld
voor energiebesparing, bevor
dering van innovatie (vernieu
wing in de Industrie), en ver
sterking van de structuur van
het bedrijfsleven via een beleid
pakket gericht beleid 1980
arbeidsplaatsenplan465 min.
sectorbeleid (econ. structuur)400 min.
arbeidsmarktbeleid450 min.
energieprogram345 min.
innovatiebevordering140 min.
allerlei200 min.
TOTAAL 2.000 min.
gericht op de verschillende sec
toren. Dan zitten er nog allerlei
kleinere zaken in het pakket,
zoals stadsvernieuwing, ruil
verkaveling, aanleg riole
ringen.
Het gas zorgt, door de koppe
ling aan de olieprijs, niet alleen
voor twee miljard gulden extra
inkomsten in de schatkist. De
export van gas verbetert vol
gend jaar de betalingsbalans
met drie miljard gulden, zodat
het totale belanstekort van vo
rig Jaar in 1980 al weer is om
geslagen in een overschotje.
Maar daarmee is dan ook alle
positiefs gezegd over de enor
me stijging van de olieprijs.
Voor de rest zijn er alleen maar
negatieve effecten. Ook op de
internationale conjunctuur,
die toch al was begonnen te
STAATSSCHULD SINDS 1970
(In miljarden guldens en in procenten van het nationale Inkomen tegen netto marktprijxen)
kwakkelen vlak voordat de
olieprijs „ontplofte".
Het Centraal Planbureau heeft
uitgerekend dat zonder die
enorme prijsstijging voor olie
de werkloosheid volgend Jaar
met 23.000 personen was ge
daald. De inflatie zou ander
half procent lager zijn geweest,
en de koopkracht van de moda
le man 0,7 procent beter. (Ver
gelijk de cijfers in het staatje
„Economie in cijfers"). De eco
nomische groei was dan ander
half procent meer geweest.
Een omslag in de internationa
le economische bedrijvigheid
ligt nu in het verschiet, zegt het
Planbureau. In de Verenigde
Staten is er nu al een daling
van de produktle. In ons land
zal nog dit najaar de inflatie
weer aantrekken. In de meeste
landen om ons heen is dat al
aan de gang. Mede door het
aanwakkeren van de Inflatie
moet volgend Jaar een tragere
groei van de wereldhandel wor
den verwacht.
Toch is het planbureau niet
bang voor een economische re
cessie (inzinking) als in 1975,
volgend op de olieprijshausse
Van '73. De prijsexplosie is nu
minder, en de bedrijven draai
en nu al niet meer op volle
toeren. Een gunstig punt is ook
dat in het buitenland de loon
kosten harder stijgen dan in
Nederland. Het Planbureau
acht dan ook terreinwinst voor
Nederlandse bedrijven op bui
tenlandse mogelijkheden.
Maar gezien de internationale
economische tegenwind, en
'ook de vele vacatures, acht het
Planbureau het een illusie dat
de werkloosheid volgend Jaar
teruggedrongen zou kunnen
worden onder de 200.000 perso
nen. Bij de zwakke internatio
nale bedrijvigheid en de scherp
stijgende prijzen op de wereld
markt is het volgens het Plan
bureau ..onmogelijk" de doel
stellingen van de regering ge
lijktijdig te verwezenlijken.
Die doelstellingen zijn: kleiner
financieringstekort, meer ex
port, minder werkloosheid en
inflatie, meer economische
groei, minieme lastenstijging,
hogere bedrijfswinsten, en
handhaving van koopkracht.
Alleen door het financierings
tekort hoog te houden lukt het
volgend Jaar de koopkracht
voor de meeste mensen op peil
te houden de werkloosheid niet
erger te laten worden, en de
lastenstijging te beperken.
„Technisch miljard"
Minister Andriessen heeft met
een technische ingreep een mil
jard gulden op de rijksbegro
ting extra ruimte geschapen.
Elk jaar blijken niet alle begro
te uitgaven ook werkelijk te
worden gedaan. Dit Jaar zal
zo'n anderhalf miljard gulden
niet uitgegeven worden. Voorts
blijken sommige inkomsten
achteraf altijd mee te vallen.
De economie in cijfers
groei wereldhandel
loonkosten per werknemer
groei consumptie
economische groei
prijsstijging
koopkracht modale man
overschot betalingsbalans (miljard)
'aandeel winsten in nat. inkomen
arbeidsplaatsen (x 1000)
werkloosheid (x 1000 personen)
1979
7
6.5 ft 7
2.5
2.5 ft 3
4,5
0 ft 0,5
0
9,9
4683
210
1980
4
7.5
2
2.5
5.5 ft 6
0
9.5
4694
210
1
De cijfers geven, tenzij anders vermeld, de stijging in procenten ten opzichte van het
voorgaande jaar.)
Voortaan wil Andriessen hier
op vooruitlopen bij het maken
van de rijksbegroting. Voor
1980 heeft hij een globale af
trekpost opgenomen van een
miljard gulden. Bulten deze in
greep staat, dat min of meer
toevallig enkele belastingen
mee- en tegenvallen. De belas
tingen op rechtsverkeer (onder
meer bij overdracht van onroe
rend goed) worden nu voor 1979
175 miljoen lager geraamd dan
ln Juni. de inkomstenbelasting
250 miljoen, de winstbelasting
400 miljoen, maar de loonbelas
ting wordt nu 200 miljoen ho
ger geraamd.
SOCIALE ZAKEN
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Ondanks
het regeringsbeleid van
de algelopen Jaren om
een extra offer te vragen
van de hogere Inkomens,
zal ln 1980 de koop
kracht van topinkomens
boven een ton nog steeds
hoger zijn dan in 1975.
Wel is de koopkracht van
lagere Inkomens sneller
gestegen. In het lopende
jaar (1979) stijgt de koop
kracht van de topinko
mens even hard als die
van de sociale minima
zoals de AOW.
Dit blijkt uit cijfers ln Mlljoe-
nennota en begroting van Soci
ale ZakAn 1075 was het Jaar
van de laatste duidelijke eco
nomische inzinking. Het Jaar
daarop daalde de koopkracht
van Inkomens van tweemaal
modaal en hoger met één pro
cent. Maar sindsdien ls er ook
voor deze Inkomens weer een
stijging geweest. Voor 1980
heeft het kabinet echter een
daling ln petto met een half tot
één procent. Toch zal dan de
koopkracht van de Inkomens
boven een ton nog rond één
procent groter zijn dan ln 1975.
De koopkracht van de modale
man (gehuwd, twee kinderen,
dit Jaar bruto loon 32.000 gul
den) zal komend Jaar negen
procent groter zijn dan ln 1975.
Elk Jaar steeg de koopkracht
iets meer dan de regering ln
haar beleid had uitgezet. Zo ia
de algelopen zes Jaar de koop
kracht van de modale man
rond 6.5 procent hoger gewor
den dan wanneer steeds de be
doeling van de regering was
uitgekomen.
Zelfstandigen
De zelfstandigen hebben ge
middeld genomen hun inko
men vorig Jaar flink veel sneller
zien stijgen dan de modale
werknemer, zo blijkt uit de be
groting Economische Zaken. In
het lopende Jaar gaan koop
kracht van werknemers en zelf
standigen gemiddeld gelijk op.
Maar volgens staatssecretaris
Hazekamp ls de achterstand,
die zelfstandigen enkele jaren
geleden hadden opgelopen,
nog niet geheel Ingehaald.
Zelfstandigen van 58 Jaar of
ouder die met hun bedrijf wil
len stoppen, kunnen binnen
kort een uitkering Rijgen tot
hun 65ste. Voor jongere zelf
standigen die willen stoppen,
blijft de termijn voor de beêln-
digingshulp twee Jaren.
Uitkeringen
De sociale uitkeringen worden
op 1 oktober tussentijds ver
hoogd om te voorkomen dat ze
dit najaar door de nullijn zou
den zakken. Deze verhoging
zou ln mindering moeten wor
den gebracht op de automati
sche halfjaarlijkse verhoging
van 1 Januari. Maar minister
Albeda (Sociale Zaken) zal het
procent van oktober misschien
in de loop van 1980 geleidelijk
laten Inlopen, omdat anders
wellicht de uitkeringen ln het
begin van het nieuwe Jaar weer
door de nullijn zouden kunnen
zakken.
Koopkracht soorten inkomens fin procenten)
Sociale minima (AOWer)
Minimumloner
Modale man
Tweemaal modaal
Viermaal modaal
1979
0-0,5
0.5
1.5
0.5
0-0,5
1980
0
1
1
-0,5-0
-1—0,5
sinds 1975
