mogen grond
open in bezet gebied
iolen heeft westerse kredieten broodnodig
Akkoord Rhodesië
zit er nauwelijks in
fj»afat bemiddelt
strijd om de
efestelijke Sahara
Opnieuw doden in Salvador
'VS moeten Vietnam erkennen'
Papieren
Kennedy
stijgen
Voor hulp vluchtelingen:
~jjwG 17 SEPTEMBER 1979
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
.5
\LEM (Reuter, AFP, AP) Israëlische burgers die grond willen kopen in de bezette
den, zullen daarvoor toestemming kunnen krijgen. Het Israëlische kabinet besloot
■en hiertoe tegen de zin in van vice-premier Jigal Yadln, die zich de afgelopen tijd fel
Kt heeft tegen de vestiging van nieuwe nederzettingen in bezet gebied.
raëlische kabinet gal gisteren
ng voor de aanleg van twee
^nederzettingen bij de plaats
y de Westelijke Jordaanoever.
lacht van zaterdag op zondag
i leden van de extreem-ortho-
poodse beweging Goesj Emoe-
t eerste hand aan een nieuwe
ng. waarvoor de regering
geleden toestemming had
Dit gebeurde nadat het Is-
e hooggerechtshof een els van
grondbezitters had afge-
dat het te bebouwen gebied
Tebehoorde.
«reel
fcrdvoerder van de Israëlische
j verklaarde dat het kabinet
moreel' had gevonden dat Jo-
fot dusver geen toestemming
D krijgen om grond te kopen in
?ek die naar het oordeel van de
iche regering tot het Israëli-
indgebied behoort. Wel zullen
^rs die grond kopen toestem-
>eten hebben van de militaire
kelten als ze langer dan twee
lop hun bezit willen blijven.
iver konden alleen regerlngs-
igen grond aankopen doen in
:tte gebieden. Door nu ook
eren deze mogelijkheid te
lost premier Begin een belofte
verkiezingscampagne in. Is-
1e woordvoerders hebben ver
dat heel wat Arabieren op de
|ke Jordaanoever bereid zijn
Israëliërs te verkopen. Om
.eden te vermijden zouden
Insjke transacties zoveel moge-
e sJliet geheim moeten plaats vin-
tHd-prdanië vaardigde in 1967 een
jt waarbij de doodstraf werd
t wijd voor Arabieren die grond
hl
aan Joden verkopen.
Vice-premier Yadin zei gisteren een
beroep op de parlementscommissies
van buitenlandse zaken en defensie
te zullen doen de beslissing van het
kabinet te herroepen.
Vijfde ontmoeting
De Israëlische premier Menachem
Begin en de Egyptische president An
war Sadat zullen elkaar voor de vijfde
keer ontmoeten in de Egyptische
stad Aswan. De volgende ontmoeting
tussen beide leiders vindt in novem
ber plaats en zal waarschijnlijk wor
den vooraf gegaan door een bezoek
van de Israëlische president Navon
aan Egypte. Dit meldde een Egyp
tisch weekblad gisteren, dat daaraan
toevoegde dat de daarop volgende
bijeenkomst zal plaats vinden in Ti
berias aan het Meer van Galilea.
Een Israëlische man is gisteren om
het leven gekomen in het oosten van
Jeruzalem toen het vuur werd ge
opend op de auto waarin hij zat. De
Israëlische politie schuilt de verant
woordelijkheid voor de aanslag op
„Arabische terroristen". Het is de
tweede maal dat Palestijnen met
vuurwapens een aanslg plegen.
Meestal worden aanslagen met
springladingen gepleegd. De Pales
tijnse Bevrijdingsorganisatie PLO
heeft de verantwoordelijkheid op
zich genomen voor een bomaanslag
afgelopen zaterdag in Tel Aviv, waar
bij een Israëlische politieman ge
wond raakte.
Schandaal
In Israël is een politiek schandaal
ontstaan over de begenadiging van
een Jonge Israëlische officier die tot
acht Jaar gevangenisstraf was veroor
deeld wegens moord op vier Libane-
zen tijdens een Israëlische actie in
het zuiden van Libanon. Verscheide
ne parlementsleden en een aantal
dagbladen hebben het altreden ge
elst van generaal Rafael Eytan, die
door het geven van een valse voor
stelling van zaken erin geslaagd zou
zijn de straf van acht jaar om te
buigen tot een celstraf van twee Jaar.
WASHINGTON (AFP. AP. Reuter)
De kans dat de democratische sena
tor Edward Kennedy de presidents
kandidaat van zijn partij wordt in
plaats van de zittende president Car
ter is verder toegenomen. Kennedy
zei dit weekeinde in een Interview
bemoedigd te zijn door de enorme
steun voor zijn eventuele kandida
tuur. Maar liefst zeventig procent van
de Amerikanen gelooft niet meer dat
Carter nog enige kans op herverkie
zing heeft.
Volgens een opiniepeiling uitgevoerd
door de Boston Sunday Globe zou
Kennedy, zelfs wanneer hij zich niet
kandidaat zou stellen, bij de voorver
kiezingen in de staat New Hampshire-
president Carter met een meerder
heid van twee tegen één verslaan.
Maar liefst 58 procent van de kiezers
zou zijn naam op het stembiljet
schrijven, hetgeen formeel mogelijk
is. terwijl president Carter slechts op
28 procent van de stemmen zou mo
gen rekenen. De gouverneur van Cali-
fomlë. Jerry Brown, is goed voor nog
eens elf procent. New Hampshire is
de eerste staat waar voorverkiezin
gen worden gehouden.
Senator Kennedy noemde de uitge
breide steun voor zijn kandidatuur
hartverwarmend en bemoedigend.
Kennedy zei besloten te hebben over
zijn kandidatuur te gaan denken na
tot de conclusie te zijn gekomen dat
zijn kandidatuur de democratische
partij niet zou splijten, „omdat dc
splitsing nu al een feit is afgezien van
het antwoord op de vraag of ik nu wel
of niet kandidaat ben". Een uiteinde
lijke beslissing over het meedoen ay
de verkiezingscampagne wil Kennë-.
dy laten afhangen van de reacties die
hij krijgt op zijn nieuwe uitlatingen.
Kennedy zei dat de verschillen tussen
zijn persoon en president Carter niet
het beleid betreffen als wel de stijl
van het leiderschap. De leider van de
democratische meerderheid in de
Amerikaanse Senaat. Robert Byrd,
zei gisteren geen vreselijke conse
quenties te voorzien voor zijn partij
ais er een wedloop zou ontstaan tus
sen Carter en Kennedy. Byrd zei zich
neutraal te willen opstellen bij deze
confrontatie. Waarnemers zien hierin
een duidelijke steun van de demo
craat voor een campagne van Edward
Kennedy.
door Hans Massellnk
LONDEN Het gesprek over een nieuwe grondwet voor
Zimbabwe-Rhodesië kan vandaag in Londen beginnen, nadat
de partijen er een week over hebben gedaan een agenda te
bepalen en hun eisen op talel te leggen. De voorstellen van de
guerrillaorganisatie Het Patriottisch Front, de Britten en het
huidige regime van bisschop Muzorewa liggen ver uit elkaar
en een overbrugging van de standpunten lijkt vrijwel onmoge
lijk.
nes Dorsey
RID PLO-leider Jasser Arafat gaat in het conflict
1 Marokko en Algerije over de Westelijke Sahara bemid-
Dit heeft PLO-woordvoerder Mahmoed Labadi ver
vlak voor Arafats vertrek zaterdag uit Madrid naar
5. Arafat is gisteren naar Marokko doorgereisd.
SAN SALVADOR (AP. Reuter) Tij
dens een demonstratie in de Midden-
amerikaanse staat El Salvador zijn
twee doden en minstens dertig ge
wonden gevallen nadat scherpschut
ters vanaf het dak van het politiebu
reau het vuur op de menigte openden.
Het bloedige treffen in de hoofdstad
El Salvador vond plaats aan de voor
avond van de viering van de onafhan
kelijkheidsdag in het land. Ongeveer
duizend aanhangers van het Revolu
tionaire Volksblok, de meest gema
tigde van een tiental verzetsbewegin
gen in het land. demonstreerden te
gen het dictatoriale bewind van presi
dent Roemro en eisten zijn aftreden.
Plotseling werd er door scherpschut
ters van de politie het vuur op de
betogers geopend, waarbij twee do
den vielen. In de menigte onstond
paniek en sommige betogers schoten
met kleine handwapens terug. De de
monstranten staken vervolgens een
tiental auto's ln brand. Nadat de rust
was teruggekeerd lagen de straten
bezaaid met de geel-rode vlaggen van
het Volksblok.
Na een spoedzitting van het kabinet
kondigde president Romero persoon
lijk aan dat alle feestelijkheden voor
de viering van onafhankelijkheids
dag op zaterdag waren afgelast. Wel
vond de begrafenis plaats van twee
onderwijzers, die eerder vorige week
waren doodgeschoten bij een beto
ging. De begrafenis werd begeleid
door een vreedzame betoging waar
aan ongeveer tweeduizend mensen
deelnamen.
De Amerikaanse regering heeft er bij
de Salvadorlaanse president Romero
op aangedrongen de beloofde verkie
zingen zo vroeg mogelijk te houden.
Dit werd bekendgemaakt door een.
woordvoerder van het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken.
De speciale Amerikaanse gezant voor
Centraal-Amerlka, William Bowdler.
brengt deze week een bezoek aan
Guatemala, Honduras en El Salva
dor. De Amerikaanse regering oefent
druk uit op de regeringen van deze
landen het democratiseringsproces te
bespoedigen, uit angst voor een alge
mene volksopstand zoals die in Nica
ragua heeft plaatsgevonden.
i bemiddelingspoging werd tij-
i ongebonden top in Havana
Dken. Op een persconferentie
nd verklaarde Arafat dat de
ken standpunt inneemt ln het
lin de westelijke Sahara. Pa-
p functionarissen stellen ech-
j de noodzaak van een staat
ktigdulzend mensen niet zo
s zien. Palestijnse functlona-
lonen zich ook in andere op-
sympathiek tegenover Ma-
e standpunten. Zo lijkt men
pphef te willen maken van het
.t)
lé-II nu gereed
ondertekening
11 BL
'rhap i
mei
indifi^
r dl
el
t h(
roui
info
(AP) De Europese Ge
en 57 ontwlkkelingslan-
;n in november een nieuw
en ontwikkelingshulpak-
^tekenen. Met dat akkoord,
e de 57 landen uit Afrika, het
ch en Pacific-gebied na twee
inderhandelen instemden, is
Irag van 61 miljard gulden
1. Het akkoord, dat wordt ge
il Lomé. de hoofdstad van de
staat Togo, zal het eerste
van Lomé vervangen.
%se s
recente Marokkaanse verzoek aan
Egypte om militaire steun tegen het
door Algerije gesteunde Frente Poli-
sario, de bevrijdingsbeweging van de
Westelijke Sahara. Deze beweging
zou volgens het Egyptische weekblad
Oktober van de Sowjet Unie de be
schikking krijgen over Mig-23 ge
vechtsvliegtuigen. Politieke waarne
mers achten dit echter onwaarschijn
lijk. Weliswaar is Algerije een
bondgenoot van de Sowjet-Unie
maar ook met de pro-westerse Marok
kaanse koning Hassan onderhoudt
Moskou goede betrekkingen.
Vredesconferentie
Palestijnse functionarissen in Madrid
ontkennen dat PLO-leider Arafat en
koning Hoessein van Jordanië over
een zijn gekomen op te roepen tot een
vredesconferentie over het Midden-
Oosten waaraan de V8, de 8owJet-
Unie en de Europese Gemeenschap
zouden deelnemen. Dit werd gemeld
door het in Parijs verschijnende Ara
bische weekblad Al Mostakbal. die
een anonieme Jordaanse regerings
functionaris citeerde. Deze conferen
tie zou bedoeld zijn om de vredeson
derhandelingen te internationalise
ren." Palestijnse functionarissen stel
len dat de PLO streeft naar een vre
desconferentie binnen het dader van
de Verenigde Naties.
WASHINGTON, HONG KONG (AFP, Reuter, AP) Leden van het Amerikaanse congres
hebben er bij president Carter op aangedrongen het handelsembargo tegen Vietnam op te
heffen. Dat zou kunnen leiden tot afname van de vluchtelingenstroom uit dit land. Waarne
mers berichten dat het aantal vluchtelingen de laatste weken weer sterk is toegenomen als
gevolg van de gestegen spanning aan de grens tussen China en Vietnam en een verslechtering
van de situatie in Cambodja.
Amerikaanse congresleden, die de af
gelopen maanden vluchtelingenkam
pen in Zuidoost-Azië hebben bezocht,
hebben president Carter het advies
gegeven de onderhandelingen over
het vestigen over het vestigen van
diplomatieke betrekkingen met Viet
nam te hervatten en in afwachting
van het resultaat alvast verbindings
kantoren in dit land openen. Volgens
de leden van de speciale missie wordt
de stroom vluchtelingen „wezenlijk
beïnvloed" door de economische
moeilijkheden in Vietnam en zou de
opheffing van het handelsembargo
van de Verenigde Staten het aantal
vluchtelingen sterk doen verminde
ren. De missie heeft ook gesproken
met Vietnamese leiders in Hanoi en
van hen de verzekeringen gekregen
dat er alleen sprake was van illegale
vluchtelingen. De missie, die onder
meer een grootscheepse internationa
le voedselactie voor de vluchtelingen
heeft voorgesteld, is tot de conclusie
gekomen dat het ontbreken van rela
ties tussen Amerika en Vietnam „een
belemmering vormt voor een langdu
rige oplossing van het probleem".
Nog meer
De stroom vluchtelingen in Zuldoost-
Azië is sterk toegenomen de laatste
weken, aldus de Franse staatssecre
taris voor buitenlandse zaken Olivier
Sttm. De Fransman, die zich de afge
lopen week op de hoogte heeft ge
steld bij Aziatische waarnemers en de
Vietnamese ambassadeur ln Parijs.
voorsDelt dat alleen uit Vietnam nog
ongeveer 700.000 mensen zullen
vluchten. Het aantal vluchtelingen
uit Laos en Cambodja zou nog hoger
liggen. Als oorzaak voor het toene
mende aantal mensen dat hun land
wil verlaten noemde de staatssecreta
ris de snel toenemende spanning ln
het gebied.
Vietnam heeft China er het afgelopen
weekeinde van beschuldigd een nieu
we grensoorlog voor te bereiden. De
Vietnamese krant Nhan Dan, die
wordt uitgegeven door de communis
tische partij, schreef gisteren dat Chi
na voortdurend gewapende provoca
ties pleeft en dat hierdoor „de span
ning langs de hele grens pijlsnel stijgt
en bijna het explosieve punt heeft
bereikt".
Er wacht de Britse voorzitter Lord
Carrington een zware taak om de
gesprekken in het historische Lan-
casterhouse in goede banen te lelden.
De voorstellen van het Patriottisch
Front van Joshua Nkomo en Robert
Mugabe zijn hard aangekomen, voor-
ai bij bisschop Muzorewa en zijn dele
gatie. Het Front wil de ontmanteling
van de politie, het leger en het ambte
narenapparaat en wil volkomen op
nieuw beginnen ln Zimbabwe-Rhode
sië met een door het volk gekozen
president die grote macht krijgt
Bovendien wil het Front niet dat be
paalde groeperingen ln de bevolking
privileges krijgen. Dat betekent dat
de vier procent blanken in het land
hun onevenredig grote zeggenschap
kwijt zullen raken. De Britten denken
daar anders over en stellen voor de
blanken een waarborg te geven zodat
zij hun privileges kunnen behouden
en grotere bestaanszekerheid zullen
hebben en „niet het land uitgejaagd
zullen worden", zoals tegenstanders
van Nkomo en Mugabe beweren. De
Britse regering wil wel dat de blanken
geen veto meer houden ln het parle
ment en alle veranderingen kunnen
tegenhouden. Opvallend is dat de
Britten niet durven spreken over
blank en zwart, maar wel over Euro
peanen en Afrikanen, uit vrees voor
de kritiek dat zij een „racistische" of
zelfs apartheidspolitiek voeren.
Het bewind van Muzorewa dat onder
grote invloed staat van de blanken,
verdedigt de komende week zijn el-
gen grondwet, maar ls niet bepaald
eensgezind. De bisschop heeft al la
ten doorschemeren dat hij er wel voor
voelt de macht van de blanken iets in
te perken. Het feit dat de blanken nog
steeds alles te zeggen hebben, zit Mu
zorewa niet zo lekker en hij lijkt daar
om bereid een beetje water in de wijn
te doen en het vetorecht van de blan
ken af te schaffen of ln te perken. Op
het ogenblik kunnen de 28 blanken ln
het Huls van afgevaardigden van
honderd parlementariërs steeds ver
anderingen tegengaan omdat elke
goedkeuring 78 procent van de stem
men vereist. Ex-premier Smith lid
van Muzorewa's delegatie voelt
weinig voor inlevering van macht
door de blanken en zal alles doen
deze invloed in een toekomstig Zim
babwe volgens nieuw model te be
houden.
Dominee Slthole neemt binnen de
delegatie een geheel eigen standpunt
in. Na de verkiezingen ln april dit
jaar. die Muzorewa een overwinning
hebben gebracht, voelde hij zich be
drogen. Hij zal alles ln het werk stel
len om dit Muzorewa betaald te zet
ten. Vorige week was hij het eens met
de agenda van het Patriottisch Front
voor deze conferentie en kreeg hij
zware kritiek van zijn delegatieleden
te verduren, omdat hij uit de school
klapte en zijn eigen mening aan de
pers voorlegde. De rol van Slthole
deze week is nauwelijks voorspel
baar. omdat zijn gedrag volledig ge
baseerd is op wrok Jegens de bis
schop.
Vorige week woensdag leek volledige
overeenstemming bereikt over de
agenda voor deze conferentie. De
voorstellen van het Patriottisch
Front werden in gewijzigde vorm
overgenomen door de Britse regering,
en Muzorewa en zijn delegatie gingen
akkoord. De bisschop kwam hierop
echter later ln de week terug. HIJ zegt
dat hij ls uitgenodigd voor een grond
wetgevende conferentie ën hij wil dan
ook in Londen alleen over de grond
wet praten. HIJ heeft er al op gezin
speeld dat hij wegens drukke werk
zaamheden terug gaat naar Zimbab
we-Rhodesië als de besprekingen
over de grondwet achter de rug zijn.
De Britten hebben flink kritiek op de
voorstellen van het Patriottisch
Front. Volgens conservatieve kringen
ligt de weg naar „dictatorschap"
open als een grondwet volgens het
model Nkomo-Mugabe wordt aan
vaard. Anderen zeggen dat er te wei
nig elementen ln zitten die een demo
cratie garanderen. De president
krijgt te veel macht en het parlement
ls niet voldoende in staat hem te
controleren
Enorm" haat
Een probl bij deze conferentie Ls
de enorme dat van het Patriottisch
Front jegens bisschop Muzorewa. De
bisschop ls een „verrader" en met
zulke mensen kun Je niet praten ls de
mening van het Front. Vreemd is
echter dat de delegatie van Nkomo en
Mugabe minder moeite schljne te
hebben met ex-premier Ian Smith,
één van de grootste tegenstanders
van het Patriottisch Front. De leider
van het leger van Mugabe, Tjongara-
ra, heeft gedurende tien minuten een
vriendelijk gesprek gevoerd met
8mith en gepraat over hun wederzijd
se kennissen. De belde heren toonden
zelfs een houding van wederzijds poli
tiek respect. Een delegatielid van Mu
zorewa. geïnspireerd door het
schouwspel, liep daarop naar iemand
van het Front om ook een gesprekje
aan te knopen, maar deze gaf geen
kik en weigerde zijn hand uit te ste
ken en met die „verrader" te spreken.
Een opvallend gebeuren en zeker
geen goed voorteken voor de komen
de besprekingen.
De delegatie van Muzorewa doet er
alles aan om in Engeland aan popula
riteit te winnen. Ian Smith, die hier
overal als een soort „vermoeide oor
logsheld" wordt binnen gehaald,
hoeft daar niet zoveel aan te doen. De
uitnodigingen stromen hem toe. Een
oudere vrouwelijke fan zei ons zelfs
dat ..Smith de enige is die Engeland
nog kan redden".
Bisschop Muzorewa heeft gisteren
weer een poging ondernomen om zijn
imago op te krikken.
In de Westley-shapel ln Londen heeft
hij voor een voile kerk de Britten
laten zien hoe vroom hij ls en een
preek gehouden. Bulten stonden tien
tallen demonstranten die er op wezen
dat Smith en hij duizenden doden op
hun geweten hebben in de Rhodesl-
sche oorlog.
i ve:
nul
ster
Al «en Boef
e all
rder
i ev
■ui ïdii
hu Ie
tel
hi
fde
zijn t
0 u hedi
ust »et
olen. dat deze week bezoek krijgt van premier Van Agt en minister
ütenlandse zaken Van der Klaauw, is uitbreiding van de handel
estelijke landen waaronder Nederland, van groot belang om de
gende economische ontwikkeling weer in de goede richting om
in.
blemen kampen. Vandaar dat Polen contac
ten met het Westen moet nastreven.
Voedselproduktle
Polen gaat nu de technische reconstructie
van de landbouw versnellen. De Jaarlijkse
investeringen ln deze sector en de levens
middelenindustrie belopen meer dan 130
miljard zloty (ongeveer 10 miljard gulden),
hetgeen een vijfde deel ls van de totale
investeringen ln de economie. Bijzonder
belangrijk is voor Polen de uitbreiding van
de eigen voedselproduktle Thans moet het
land ondanks onvoordelige importvoor-
waarden nog graan en voedselconcentraten
kopen, welke laatste onmisbaar zijn voor de
vleesproduktie.
Voor de Poolse economie is dit een grote
belasting. In de jaren sinds 1971 was men ln
Warschau door zes slechte oogsten gedwon
gen om meer dan 50 miljoen tor -r^an en
ander voedsel in te voeren uit het Westen.
«hau maakt men er geen geheim
deze ontwikkeling niet zonder
iden verloopt. Premier Jarosze-
i 'klaarde dat de moeilijkheden gro-
c geworden als gevolg van de bljzon-
inge winter, die een stagnerende
i ng had op de gehele economie,
lelijk op de landbouw, de energie-
Ie en het transport. Een andere oor-
it de premier in de economische
het Westen, waardoor steeds hogere
betaald moeten worden voor grond-
graan en andere belangrijke goe-
een
li
ami
hall
?lan
•emi tn
Limi teruj
'g.
'O-pfc'
11 au 1
Het d(
s Tooi
er D
ook de vraag uit de westelijke
ngloopt. zal Polen streven naar
lenwerking met de Sowjet-Unie en
•ociallstische landen, aldus de pre-
is echter de vraag of hij in deze
slagen, omdat het geen geheim is
socialistische landen, de Sowjet-
»rop. met grote economische pro-
De voorlopige schatting ls dat Polen dit
jaar vier miljoen ton graan en een half
miljoen ton koolzaad minder heeft geprodu
ceerd dan vorig Jaar. Het moet waarschijn
lijk graan invoeren ter grootte van de helft
van de eigen produktie.
Het is duidelijk dat de prijzen voor de
belangrijkste levensmiddelen, die om poli
tieke redenen in de afgelopen tien Jaren
bijzonder laag zijn gebleven, ondanks forse
loonsverhogingen, voorlopig nauwelijks
zullen stijgen. Wel probeert men nu met het
openen van meer „delicatessen-winkels",
waar men tegen belangrijk hogere prijzen
schaarse levensmiddelen kan kopen (tegen
zloty) een deel van het probleem op te
lossen.
Kolen
De handel met het Westen kan Polen aan de
deviezen helpen die nm op korte
termijn de groots problemen op ie lossen.
Uitbreiding van deze handel is echter af
hankelijk van de bereidheid van de westelij
ke landen om kredieten ter beschikking
stellen. Ook bij de onderhandelingen tussen
Polen en Nederland speelt deze kredietver
lening een belangrijke rol. met name bij het
zoeken van een akkoord over de levering
van Poolse kolen voor Nederlandse energie
centrales.
Het is vrijwel zeker dat tijdens het bezoek
van premier Van Agt aan Warschau een
akkoord zal worden getekend over de leve
ring van tenminste 600.000 ton stoomkolen.
Enkele maanden geleden leek de overeen
komst al rond te zijn. Op het laatste ogen
blik doken er echter problemen op en kon
geen overeenstemming worden bereikt over
de hoogte van het Nederlandse krediet ter
uitbreiding van de Poolse mljncapaclteit.
de door Polen te betalen rente en het tempo
van terugbetaling.
Volgens de ons ter beschikking staande
gegevens ls men het eens geworden over een
krediet ter grootte van zestig miljoen dol
lars. maar moet men het nog eens worden
over de rentevoet en de wijze van terugbeta
ling. Polen heeft gevraagd of het in de
eerstkomende Jaren mag volstaan met een
betrekkelijk geringe terugbetaling om ver
volgens met hogere bedragen de achter
stand in te halen.
Or punten moet de Nederlandse part
ner van Polen, de Steenkolen Scheepvaart
Maatschappij (een dochteronderneming
van de 8HV in Rotterdam) nog met het
departement van financiën overleg plegen.
Nederland betrekt reeds ketelkolen uit Po
len en importeert tevens kolen uit Zuid-
Afrika, de Verenigde 8taten en Australië.
Polen beschikt over enorme kolenvoorra-
den en onlangs zijn in het zuidoosten van
het land nieuwe voorraden ontdekt. Een
bijzonderheid is dat de Poolse stoomkolen
bijzonder weinig zwavel bevatten (ongeveer
1 procent), wat niet het geval ls met de
kolen van de andere leveranciers van ons
land.
Petro-chemie
In Warschau ziet men ook grote mogelijkhe
den voor samenwerking op het gebied van
de petro-chemische industrie. Men denkt in
de eerste plaats aan Nederlandse investe
ringen in de Poolse petro-chemische Indus
trie en vervolgens aan een taakverdeling, in
het kader waarvan afspraken worden ge
maakt over de produkten die door elk der
partners vervaardigd zullen worden. Met
maatschappijen uit landen als Frankrijk en
Zweden wordt al samengewerkt.
Er worden onderhandelingen gevoerd met
drie Nederlandse kaasfabrieken over de
bouw van een aantal kleine kaasfabrieken
ln Polen, die niet alleen in de Poolse behoef
ten moeten voorzien, maar ook voor de
export moeten werken. In Warschau denkt
men aan de massaproduktle van een be
paalde kaassoort, die voordelig op de markt
kan worden gebracht omdat de Poolse melk
voordeliger is dan de Nederlandse. De bouw
van een potato-chips-fabriek in Polen (een
Nederlands initiatief) ls onderwerp van
gesprek.
Weichsel-project
De kans bestaat voorts dat zes Nederlandse
ondernemingen gaan deelnemen aan een
grootscheeps programma om de Weichsel te
kanaliseren. Voor een deel is deze voor
Polen zo belangrijke rivier al „gereguleerd",
maar er zijn enkele belangrijke redenen,
waarom men nu hard wer-t aan een pro
gramma op lange termijn: 1. verbetering
van de kwaliteit van drinkwater, 2. meer
water voor de landbouw, 3. betere trans
portmogelijkheden (kolen), 4. de opwekking
van energie en 5. meer recreatie-mogelijk
heden.
Het project, waaraan waarschijnlijk 25 Jaar
moet worden gewerkt, is zo enorm dat Po
len met ondernemingen uit verscheidene
landen besprekingen voert. De onderhande
lingen met de Nederlandse ondernemingen
zullen nog enige tijd ln beslag nemen. Moge
lijk worden volgend voorjaar de eerste re
sultaten geboekt en gaan Nederlandse des
kundigen meewerken aan de aanleg van
zoals de Polen voor ogen staat een geheel
nieuwe rivier.
