legering van Spanje pflirt' met Palestijnen Ongeregeldheden in Peking la Ullsten: een beetje voor, een beetje tegen Venda afhankelijk van Zuid-Afrika Muzorewa voelt zich onbehaaglijk Tafat uitgenodigd voor bezoek aan Madrid stduitse -nazi's oordeeld lei" Vloedgolf Irian: 10.000 daklozen 'Geen Amerikaanse troepen in Dominicaanse republiek' _pTïI SEPTEMBER 1979 BUITENLAND TROUW/KWARTET James Dorsey J)RID De leider van de Palestijnse bevrijdingsorganisatie PLO, Jassir Arafat is in rid aangekomen voor een officieel bezoek van twee dagen. Het is de eerste keer dat een trse regering de PLO-leider heeft uitgenodigd. G. lusl toen Arafat begin Juli naar reisde werd zijn bezoek aan pas op het laatste ogenblik est< gemaakt. In tegenstelling tot waar hij de gast was van de itische Internationale, is Ara- Jdadrid officieel door de Spaan- 1 ak ring uitgenodigd, en Palestijn- jtionarissen noemen vooral dit lang van het bezoek dat zij als een „routine-bezoek" om voert tijdens zijn bezoek be- QfJigen met premier Adolfo Sua- dlljens minister van buitenlandse t* Marcelino Oreja, en de leiders II t Spaanse socialistische en inlstische partijen, Felipe en Santiago Carrlllo. rv acten nut is ter laar >rief t de est ïn H ng 115' p hetM< ;eve iter it er rie rme* de Socialistische Internatio- eg li srkt Gonzalez samen met de ?stu» rijkse bondskanselier Bruno Haai f aan het bevorderen van de •tuur nse zaak. Vorig Jaar septem- 1de Gonzalez bij een vergade- n de Internationale in Parijs iags< chtstreekse contacten met de eziei in te knopen, ebou >ekei ens een vergadering in 8tock- t na, i juli, waar Arafats bezoek aan bovenaan de agenda stond, IJ dat de PLO als waarnemer t congres van de Internatlona- nodigd diende te worden. Dit wordt volgende maand in an j gehouden. Gonzalez' voorstel dege ,en echter afgewezen. Spanje ^ïien van het Vaticaan, het 'esteuropese land dat geen 'Jfctleke betrekkingen met Is-' Verhoudt. De PLO heeft sinds [adrid een kantoor. De Israë- VreJresldent' Jitzak Navon, heeft week nog op aangedrongen „clandestiene flirt" tussen en Israël af te stappen en betrekkingen aan te gaan. t, 01 ?t te erie Borg m in et Vr Is bo n o^ nen geei or h< iilsvi )at L cza: i m< lie c Lan: besfa cheld 16e est. ft de rijks Bod 5rs l preel iot b iing het e :eet celijl rint .nder Het ontbreken van diplomatieke be trekkingen tussen Israël en Spanje is een erfenis van de pro-Arabische poli tiek van wijlen generaal Franco. Maar in Madrid geeft men vrij open lijk toe dat de Arabische olie een grote rol speelt bij de vraag of met Israël betrekkingen aangeknoopt moeten worden. Het Spaanse standpunt zou wel eens moeilijkheden kunnen opleveren bij de onderhandelingen tussen 8panje en de EG over het Spaanse lidmaat schap van de Europese Gemeen schap. De EG-landen onderhouden wel diplomatieke banden met Israël en zij streven naar een gemeenschap pelijke buitenlandse poliUek. In tegenstelling tot de EO stemt Spanje in de Verenigde Naties vaak ten gunste van de PLO. En in 1973, tijdens de oktoberoorlog stond Span je Amerikaanse wapentransport- vliegtuigen met bestemming Israël niet toe een tussenlanding te maken op Spaans grondgebied. Aan de ande re kant maakte minister Oreja, toen hij het internationale terrorisme ver oordeelde, geen onderscheid tussen de Baskische afscheidingsbeweging ETA en de PLO. Spaanse correspondenten in Brussel hebben in de kranten hier melding gemaakt van ongerustheid bij de EG over het bezoek van de PLO-leider aan Madrid. De Spaanse regering ver dedigt echter het bezoek van Arafat als passend in het kader van de „Eu ropese contacten met de Arabische wereld". Verder herinneren functio narissen in Madrid er aan dat de EG in verschillende verklaringen het be leid van Israël bekritiseerd en de legi tieme rechten van het Palestijnse volk erkend heeft. Op basis van de EG-verklaring deze week in Dublin concludeert men in Spanje dat Euro pa zich in de richting van de PLO beweegt. Zij wijzen verder op de tra ditionele vriendschap tussen 8panje en de Arabieren. 8panje heeft politiek gezien een vrij invloedrijke positie. Waarnemers me nen dat 8uarez namens de Verenigde Staten zal proberen Arafat tot aan vaarding te bewegen van een formu le, waarin de PLO de staat Israël impliciet erkent. Hetgeen echter door Palestijnse delegatieleden gisteren werd ontkend. De Joodse Gemeenschap in Madrid is intussen niet bijster gelukkig met het bezoek van Arafat. De leider van deze gemeenschap, Mauricio Hatchwell Toledano, vertelt dat Suarez onlangs nog tegen hem gezegd heeft dat de erkenning van de staat Israël door 8panje slechts een kwestie van tijd was. Toledano vindt dat de Israëli sche premier Menachem Begin, na het bezoek van Arafat, ook het recht moet hebben zijn kijk op de Midden- Oosten-kwestie toe te lichten. Arafat, ten slotte, prees bij zijn aan komst de Spatinse regering voor het niet-onderhouden van banden met Is raël en zei dat de Palestijnen dat niet zullen vergeten. Arafat omarmt een meisje bij zijn aankomst In Madrid. Politie verricht arrestaties IBURG (AP, AFP) Een Iitse rechtbank heeft zes neo- /eroordeeld tot gevangenis van 4 tot 11 jaar. htbank bevond de hoofdbe- de 24-jarige Bundeswehr-lui- Michael Kühnen, schuldig aan 'ekken tot rassenhaat, het ver- van propaganda voor een ;n organisatie en het aanzet- chauvinisme. itbank kon niet aantonen dat de leider van de neo-nazi en misdadigersbende had op- Daarom kwam hij er vanaf laagste straf vier jaar. Aan- LSfÉühnen een jaar in voorarrest Seten hoeft hij nog maar drie 'angenisstraf uit te zitten. er van de Amerikaanse nazi- Gary Lex Lauck, legde een nis af ten gunste van Kühnen. in opdracht van de rechtbank de Verenigde Staten naar altsland gevlogen, en had een 1de gekregen omdat hem eer verboden West-Dultsland om e redenen binnen te komen. gste straf, 11 jaar, werd uitge- tegen een vroegere legerser- méde 26 jaar oude Harold Schul door de rechtbank schuldig ll^evonden aan een aanval op n van het Nederlandse leger oefenterrein in februari 1978, en aanval hij de automatische van de Nederlanders had ge- THOHOYANDOU (Reuter, AP) Met sa luutschoten, tromgerof fel en vrijheidsfakkels is gisteren de „onafhan kelijkheid" van het Zuidafrikaanse thuis land Venda gevierd. Eerder gaf Zuid-Afrika Transkei en Bophu thatswana deze status. De oppervlakte van Venda is een vijfde van Nederland en het heeft ruim 460.000 inwoners. Bijna driekwart van de actieve mannen blijft echter in Zuid-Afrika werken en het buurland neemt meer dan tachtig procent van de begro ting voor zijn rekening. i Naast deze economi sche afhankelijkheid blijft Venda militair ook afhankelijk van Zuid-Afrika Een voor malig Zuidafrikaans veiligheidsagent staat aan het hoofd van de strijdkrachten en Zuid afrikaanse troepen blij ven in het noorden van het land gelegerd om het hoofd te bieden aan Rhodesische guerrilla- troepen. In een niet- aanvalsverdrag met Zuid-Afrika heeft Ven da op zich genomen geen hulp, verblijf of doorgang te verlenen aan vreemde troepen. Zuid-Afrika betaalde ruim veertig miljoen gulden voor de bouw van parlementsgebou wen, huizen voor minis ters, een sportcomplex en een gevangenis. Modderpaden De nieuwe asfaltwegen gaan na de hoofdstad Thohoyandou over in modderpaden, waar langs lemen hutten zijn gebouwd. De economi sche vooruitzichten voor Venda zijn niet erg PEKING (AFP, Reuter, AP) Op het grote Tien An Men- plein (plein van de hemelse vrede) in het centrum van Peking hebben zich gisteren incidenten voorgedaan toen soldaten probeerden te voorkomen dat er pamfletten werden uitge deeld onder de ongeveer duizend mensen die op het plein aanwezig waren voor een politieke discussie. Er werd één man gearresteerd, maar sprekers op de bijeenkomst zeiden dat twee van de organisatoren van de ontmoeting al eerder waren opgepakt. MMMhmm De groep die de bijeenkomst organi seerde noemt zich de „Chinese Asso- 'ciatie voor de bestudering van het wetenschappelijk en democratisch socialisme". Het doel van de bijeen komst was te pratèn over China's toekomst en op te roepen tot meer vrijheden. De belangrijkste spreker veroordeelde de arrestaties en zei dat vrijheid van vergadering en menings uiting waren opgenomen in de Chine se grondwet. Hij maakte zich tevens kwaad over de arrestatie van activis ten voor de rechten van de mens in maart van dit Jaar, en zei dat ook in andere steden in China jonge dissi denten waren opgepakt. De grootste tegenstelling in de Chine se samenleving was volgens de spre kers die tussen „de luxueus levende leiders en de arme massa's die zelfs nog geen stuk brood kunnen bemach tigen". „Ik vrees voor de toekomst van China, niet omdat het revisionis tisch zou zijn, maar omdat het feo daal is," zo zei een van de sprekers. In eerste instantie hielden de solda ten en de politie zich afzijdig, maar toen iemand pamfletten begon rond te delen, grepen ze in. Er ontstond een licht handgemeen, toen omstan ders probeerden de soldaten tegen te houden. gunstig. Slechts inter nationale erkenning zou de nieuwe staat toe gang verschaffen tot de- ontwikkelingshulp van internationale organi saties. Transkei en Bo phuthatswana worden alleen door Zuid-Afrika en Rhodesië erkend, en hetzelfde geldt voor Venda. Met de nieuwe „onafhankelijkheid" verliezen de Vendanen de Zuidafrikaanse na tionaliteit. Zuid-Afrika wil de zwarten in „onaf hankelijke" thuislan den politiek isoleren om in eigen land de macht in handen van de blan ken te houden. Misbruikt Nadat de orde was hersteld werd er over de overleden partijvoorzitter Mao Zedong gepraat. Sommigen wa ren van mening dat Mao's naam nu wordt misbruikt door de huidige machthebbers om in het zadel te blij ven, hoewel er ook kritiek geuit werd op de daden van Mao. De bijeenkomst op het plein was de vorige dag aangekaart op de naburi ge „muur van de democratie" en het was de eerste grote bijeenkomst sinds in april een eind gemaakt werd aan allerlei protestdemonstraties. Het lijkt er op dat de Chinese over heid weer wat milder is ten opzichte van andersdenkenden; de muur van de democratie hangt weer vol met kritische muurkranten en sinds enke le dagen zijn er ook weer groepen mensen van het platteland die bij de regeringsgebouwen aandacht eisen voor hun armoede en de harde om standigheden waaronder zij hun werk moeten doen. Het nationale volkscongres, de Chi nese variant op een parlement, heeft gisteren de vroegere minister van bui tenlandse zaken, Ji Pengfei, aange wezen als de zeventiende vice-pre mier. Ji was bevriend met de overle den premier Zhou Enlai en hij is de Culturele Revolutie ongeschonden doorgekomen. Hij legt zijn functies van vlce-voorzltter en secretaris-ge neraal van het volkscongres neer. JAKARTA (AP, Reuter) Een zware aardbeving, gevolgd door een vloed golf, heeft in Indonesië 10.000 mensen dakloos gemaakt. De vloedgolf trof het eiland Japen, voor de noordelijke kust Irian-Jaya (het voormalige Nederlands Nieuw- Gulnea). De stad Ansus, waar 8000 mensen woonden, werd grotendeels verwoest. De vloedgolf sleepte veel vaii de hulzen, die op palen staan, mee, maar er zijn geen berichten over slachtoffers. De regent van Japen heeft om voedsel en medicijnen ge vraagd. De aardbeving was de zwaar ste in twee en een half jaar. 'Hoerastemming' bij Patriottisch Front door Hans Masselink LONDEN Premier Muzorewa van Zimbabwe-Rhodesië is op de Rhodesië-conferentie ln Londen ln een uiterst onbehaaglijke positie gemanoeuvreerd De bisschop ls ln de tang genomen door de Britse voorzitter, Lord Carrlng- ton en zijn eigen delegatie ls niet meer ln staat om met een eensgezinde mening naar bulten te treden. Het bekwame voomttenchap van de Britse minister van buitenland se zaken, die de twee strijdende partijen in Zimbabwe-Rhodesië met zijn kalme manier van optre den aan het praten heeft gebracht over een nieuwe grondwet, heeft er toe geleid dat de bisschop nu wel aan de eisen van het Patriot tisch Front moet voldoen. Joshua Nkomo en Robert Mugabe willen dat naast de grondwet ook alle andere zaken aan de orde komen (overgangstijd, overgangigrond- wet, en wapenstilstand). De Brit ten hebben hier naar alle tevre denheid van het front, aan vol daan en twee agendapunten opge steld. Eerst een nieuwe grondwet en dan regels voor de tijd voor de onaf hankelijkheid. Lord Carrington stuurde de delegaties een vijftien pagina's tellend „geheim" stuk, waar, naar verluidt, alle proble men die zich in een overgangstijd kunnen voordoen in staan. Bisschop Muzorewa werd min of meer overrompeld door de Britse agenda en vooral door de Inter venties van zijn delegatieleden do minee 81thole en ex-premier Smith, die volledig Instemden met het Britse plan. Verrast mompelde hij dat wat hem betreft Lord Car rington kan doen wat hij wilde, omdat hij vertrouwen in hem had. De bisschop voelde zich gisteren echter genoodzaakt hier op terug te komen en in hoogst eigen per soon de pers toe te spreken en te verklaren dat zijn manschappen eensgezind waren. De praktijk wees echter anders uit. Dominee Slthole blijkt toch wel te voelen voor ideeën van het Patriottisch Front om alle problemen hier in Londen nog eens op een rijtje te zetten en Ian Smith zal. sluwe vos als hij is, zeker wel een bijbedoe ling hebben met zijn interruptie van woensdagmiddag. Qistermld- dag kwam de ex-premler evenals Sithole niet opdagen bij het ge sprek, omdat hij „onwel" zou zijn. Tij gekeerd Het tij is duidelijk gekeerd op deze conferentie, die tot nu toe naar volle tevredenheid van de Britten en het Patriottisch Front verloopt. Begin deze week werd Jn de wandelgangen druk gespe culeerd over meningsverschillen tussen de twee vleugels van Nko mo en Mugabe in het Patriottisch Front. Ze hadden begin deze week lang tijd nodig om tot een geza menlijk standpunt te komen en telfs hun woordvoerders waren tij dens de eerste persconferentie niet eensgezind. Nu is van moei lijkheden binnen de delegatie van het front niets meer te merken en -komt via de „Welingelichte bron nen" alleen maar een „hoera stemming" naar bulten. Muzorewa die gistermiddag op merkte dat hij het na de bespre kingen voor een nieuwe grondwet wel voor gezien houdt, kan zich niet permiteren om na overeen stemming over deze grondwet zijn blezen te pakken. Hij speelt dan het Patriottisch Front ln de kaart: Nkomo en Mugabe krijgen dan de gelegenheid om in volle rust alleen met de Britten verder te onder handelen. Bovendien zal de rege ring van Muzorewa niet worden erkend en zal de last van een eco nomische boycot blijven bestaan. WASHINGTON, Moskou (AFP, Reuter) Er zijn geen Ameri kaanse troepen in de Dominicaanse republiek. Etna Volgens de Franse vulkanoloog Ha- Prptipnli roun Tazleff was het gisteren onver- CUCI m antwoord toeristen een bezoek te la ten brengen aan de vuurspuwende Etna. De uitbarsting was een gevolg van gasophoping, onder de „dop" van de hoofdkrater. Tanzieff zegt dat deze dop er leder moment had kun nen afvliegen. Volgens de gidsen op Die verzekering heeft de Amerikaan se ambassadeur in Santa Domingo gegeven, na Russische beschuldigin gen over Amerikaanse aanwezigheid. Ook een lid van het Dominicaanse huis van afgevaardigden. Janvier Castillo, heeft gezegd dat er Ameri kaanse militairen op het eiland zijn. Dat zou officieel verband houden met reddingsoperaties nadat orkanen over het gebied waren geraasd, maar volgens het parlementslid zijn de ma riniers ln feite het Amerikaanse ant woord op de Russische troepen op Cuba. Volgens het persbureau Tass maken de Amerikanen zich zo druk om de aanwezigheid van Russische militai ren op Cuba, om de aandacht van de eigen bezigheden ln de Dominicaanse republiek af te leiden. Verschillende Amerikaanse senato ren hebbengezegd dat zij tegen het SALT-akkoord (inzake de beperking van strategische kernwapens zullen stemmen) als de Russen niet worden de Etna was er geen enkele aanwij zing dat de vulkaan ging spuwen. Het aantal doden is gestegen tot tien. teruggetrokken. Senator Russel Long heeft zich gisteren bij hen aangeslo ten. Volgens hem lappen de Russen afspraken die ln 1962, na de „grote" Cuba-crisis met president Kennedy, zijn gemaakt aan hun laars. ADVERTENTIE* De kustbewoners van Louslana, Mis- slslppi, Alabama en Florida ls aange raden hun hulzen te verlaten op de nadering van de orkaan Frederik. ZIJ richtte grote verwoestingen aan, maar tot nu toe zijn er geen slachtof fers gevallen. JONGf 0U88EIE w GRAAN JW VER die moei u proeven. die isQewekliq I van Panhuis SHOLM Weinig Zweedse politici hebben zo snel carrière kt als de huidige liberale premier Ola Ullsten. Ironisch genoeg lij die carrière eerder aan anderen dan aan zichzelf te danken, de leider van het huidige minderheidskabinet is meer iemand die op de winkel past dan een persoonlijkheid met opvallende rige Ullsten was toen hij ln 1976 van ontwikkellngsssunenwerklng het „burgerlijke" kablnet-F&lldin, nk maar opvallend doorgedrpngen Bb-top. De zoon van een houtbewer- [het Noordzweed8e Umea werd na ding tot maatschappelijk werker tlemedewerker, daarna leider van jongeren, vervolgens parle- en voorzitter van de afdeling ^xn van de Folkspartlet en tenslotte Tvangend leider en minister. Alle aandacht ging echter naar Per sociaal-economisch expert, vice- en leider van de liberalen. Maar pge de rit van het kablnetrF&lldin nark plotseling om persoonlijke I uit de politiek. En, pats boem, Ola vu de leider van de Folkspartlet en »k vice-premier. firaarnemer nde fase brak vorig Jaar herfst aan. atioD|en leste zat het kabinet in de ver- ïsenr list] wachte crisis over het kernenergiebeleid met als gevolg het aftreden van de regering. Niemand wilde grootscheepse politieke ver schuivingen, een Jaar voor de reglementaire algemene verkiezingen. En zo kwam na veel vijven en zessen een liberaal minderheids kabinet onder Ullsten tot stand. I De verhoudingen in het parlement 39 liberalen op 349 volksvertegenwoordigers gaven al aan dat de gloednieuwe premier weinig speelruimte had. Hij was een duide lijke zaakwaarnemer, maar dat is een rol die Ullsten wel ligt. Om hem ln Nederlandse poltleke begrippen te plaatsen: hij combi neert de jongensachtigheid van D'66s Jan Terlouw met de kleurloosheid van WD- leider Koos Rietkerk. Zelfs Ulistens pakken zijn bij voorkeur grijs. De praktische, technocratische eerste mi nister stopte ln 1978 meteen alle hete hang ijzers in de befaamde ijskast. Vooralsnog verdween de kernenergie naar het tweede plan en werd de aandacht gericht op de hoogte en het stond als een paal boven water dat Ullsten bij een overwinning van de burgerlijken de preraiersrol zou toeval len. Maar het tij is gekeerd: de liberalen liggen ln de opiniepeilingen .al weer ver achter bij de conservatieven en het cen trum. Of dat nu aan hetredelijk alternatie- Va a a mid dan ve" karakter van de Foikspartiet ligt of aan Ullsten? weer: een sociaal-gecontroleerde-vrije- markteconomle. En Ullsten is niet ontevre den over de manier waarop de liberalen dit het afgelopen Jaar ln de praktijk hebben gebracht. Ola Ullsten: premier ondanks sichzelf. economische situatie. Ullsten zette met en- rele werkloosheid, de concurrentiepositie kele nuances het beleid van Fftildln voort van Zweden wel slechter en slechter, en dat betekende: steun aan in moeilijkhe den verkerende bedrijven om zodoende de Dit voorjaar nog boekte Ullsten met lijn werkloosheid enigszins weg te masseren, „real-polltik" flinke resultaten. De popula- Maar onderwijl werd, zoals bij veel structu- riteit van de liberalen steeg tot ongekende De kleurloosheid ls die middag ln het ten zuiden van Stockholm liggende SödertAlJe wel treffend. Ullsten staat, voorafgaand aan zijn toespraak in de avond, campagne te voeren vanaf het schavotje in het moderne winkelcentrum van de stad. Een paar hon derd mensen staan wat lauw toe te kijken. Nadat Ullsten uitgebreid invaliden op kruk ken heeft toegesproken over het ultkertngs- beleid van de liberale regering, stelt zich precies op de dag dat de Chllenen binnen en buiten Chili herdenken dat 6 Jaar geleden de regering Allende werd omvergeworpen een vluchteling uit dat land op achter de microfoon. Halverwege zijn lange vraag breekt hij af: „zeg, luister Je eigenlijk wel?" Ullsten voelt zich niet op zijn gemak. Hij was zichtbaar met zijn gedachten ergens anders. Duidelijk stelling nemen is niet zijn favorie te bezigheid. Dat blijkt ook uit het pro grammatische optreden van de partij. De liberalen zijn voor goede sociale voorzienin gen maar tegen te veel bureaucratie en planning. Het door de liberalen nagestreef de stelsel geeft hij later ln het hotel prima Wat de kernenergie aangaat zit de Foiks partiet in een vaag midden. Eerst was men voor. maar na Harris burg is het „een beetje voor en een beetje tegen". Ullsten probeert zich ook duidelijk te ontworstelen aan de felle twisten tussen voor- en tegenstanders van de kernenergie. HIJ wil de vraagstelling bij het referendum van volgend Jaar maart ook uit de sfeer van Ja en Nee halen. „De mensen zijn toch al zo in de war gebracht. Het is beter om te werken met mogelijkheid 1 en mogelijkheid 2." Of de steeds heel ernstig kijkende Ullsten een sociaal-democraat heeft spottend opge merkt dat zijn verkiezingspamfletten ont worpen zijn door een doodgraver na 16 september premier blijft, - het is met geen mogelijkheid te zeggen. Er zijn politici die er duidelijk op speculeren. Voor hen is een voortzetting van de minderheidsregering tot het referendum van maart eerste keus. Maar veel hangt af van de krachtsverhou dingen na de verkiezingen. Ullsten zelf sluit niet uit dat de liberalen een mlnderheidska- btnet van de sociaal-democraten zouden gedogen. Het lijkt het lot van de liberalen dat ook dit maal anderen kiezers danwel partijen beslissen over de carrière Ola Ullsten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 7