echtsgrond uitzending
IfN-militairen ontbreekt
Als u een hypotheek nodighad,
en't moest maatwerk zijn
en geen confectie, met wie
zou u dan gaan praten?
J;c:
FGH hypotheekbank
est-Duitsland heeft
razilië in de tang
Export van agrarische
produkten stijgt verder
Derde Wereld moet
meer geld steken
in energiereserves
Verloskundigen oneens
over thuisbevallingen
Benelux wil meer export
vocaat haalt uit naar overheid
Trein rijdt door rood: 50 doden
Vrouw van Allende
bezoekt Nederland
Vrouwelijke arts
wordt militanter
i
M
ax., SÏ/S/m V'-'K&wlm.
Met de FGH bijvoorbeeld.
Kort over FGH-Vastgoed.
Kort over de FGH-pandbrief.
u DAG 14 SEPTEMBER 1979
TROUWKWARTET
P 15 - RHS 17
j een onzer verslaggevers
K HAAG Tijdens een kort geding dat gisteren diende voor de president van de Haagse
itbank, mr. J. H. Blaauw, heeft de Amsterdamse advocaat mr. C. Sjenitzer regering en
lement verweten zich nooit serieus verdiept te hebben in de vraag met welk recht
mi istplichtige militairen naar het buitenland kunnen worden gezonden.
noemde het „bijzonder treurig"
In politiek Den Haag iedereen
zaak „laat liggen" en er steeds
hoc-beslissingen" wbrden
>men.
itzer zei dit als raadsman van vijf
stplichtigen die zich tegen hun
ijwillige uitzending naar Liba-
ls leden van het Unifil-detache-
verzetten. Hij betoogde dat de
tsgrond voor deze uitzending
•kt.
5 hem mogen en kunnen
itplichtigen ervan uitgaan dat zij
el en alleen in dienst zijn ter
tdiging van de onafhankelijk-
van het Rijk en de behartiging
le belangen van de staat", en dat
niet toe verplicht kunnen wor-
deel te nemen aan akties van de
ïigde Naties. Sjenitzer wees er
jij op dat de Nederlandse staat
enkele verplichting heeft om
»en naar Libanon uit te zenden,
rerweet de regering er „klakke-
vanuit te zijn gegaan „dat alles
jar kon".
van het gerechtshof in Den Haag,
waarin werd gesteld dat de minister
een ondeugdelijke rechtsgrond had
gekozen voor uitzending naar Liba
non. Het hof vernietigde daarmee, in
augustus, het vonnis van de presi»
dent van de Haagse rechtbank, die in
kort geding had bepaald dat de staat
met uitzending niet onrechtmatig
had gehandeld. Dat kort geding was
in februari aangespannen door een
dienstplichtig militair en de WDM.
n omschrijving
nedepleiter mr. Th. de Roos had
k op het door de minister van
uitgevaardigde Koninklijk
grond waarvan uitzending
banon mogelijk is wegens
;ewone omstandigheden".
op dat enige omschrijving
begrip ontbreekt. Sjenitzer
laarover al gezegd: „Men krijgt
de indruk dat de buitengewone
indigheden enkel hieruit be-
dat een voor de staat onaange-
arrest is gewezen".
lee werd gedoeld op het arrest
SCHIPHOL (ANP) - Mevrouw Allen
de, de vrouw van de zes jaar geleden
bij een staatsgreep omgekomen Chi
leense president, is gistermiddag om
ongeveer vier uur op Schiphol aange
komen. Ze is hier tot zaterdag op
uitnodiging van de Chili-beweging
Nederland.
Mevrouw Allende zal vandaag in Am
sterdam een gesprek hebben met ver
tegenwoordigers van de PvdA, CPN
en PSP. Het is de bedoeling dat ze
morgen een krans legt bij het Salva
dor Allende-monument in het Sloter-
park in de hoofdstad.
Aan het eind van die middag vertrekt
ze naar Londen op uitnodiging van de
Chili-beweging Engeland. Op zater
dag 22 september komt ze naar ons
land terug om het programma af te
werken dat ze oorspronkelijk begin
deze week zou hebben afgewerkt. Ze
moest haar bezoek toen uitstellen
omdat haar vliegtuig niet kon ver
trekken in verband met de orkaan
David.
Tijdens haar tweede bezoek, dat tot
en met 26 september duurt, zal ze
onder meer een onderhoud hebben
met premier Van Agt, Tweede-Ka
mervoorzitter Dolman en politici van
CDA, D'66 en PPR
Vreugde
Na het arrest van het hof, waarvan de
minister in cassatie is gegaan bij de
Hoge Raad, is het door Sjenitzer en
De Roos aangevochten Koninklijk
Besluit uitgevaardigd. Volgens de
twee advocaten, die met nauw verho
len vreugde uit het arrest van het
Haagse hof citeerden, is daarmee nog
geen deugdelijke wettelijke basis on
der de uitzending gelegd. De Roos
verwees daarbij naar uitspraken die
de minister zelf, voordat hij het arrest
van het hof op zijn weg vond, in de
Tweede Kamer had gedaan.
De landsadvocaat, jhr. mr. J. A. E.-
van der Does, beperkte zich in zijn
verweer tot de constatering dat de
Tweede Kamer zich in een recent
gehouden debat niet tegen het Ko
ninklijk Besluit heeft verzet. De op
positie heeft ook niet ontkend, zei hij,
dat met het Koninklijk Besluit de
wettelijke basis van de uitzending
voorhanden is.
In zijn verweer legde de landsadvo
caat er de nadruk op dat de taak en
het risico voor de in Libanon aanwezi
ge Nederlandse militairen ernstig ver
zwaard zouden-worden, als de els van
de vijf militairen die niet naar Liba
non willen, zou worden ingewilligd.
De president van de Haagse recht
bank zal op 20 september uitspraak
doen.
STALAC (DPA, Reuter Zeker 50
mensen zijn om het leven gekomen
en meer dan 100 gewond, toen in
Joegoslavië een zwaarbeladen goede
rentrein in de Servische plaats Stalac
in volle vaart Inreed op een stilstaan
de exprestreln van Belgrado naar
Skopje. Volgens een eerste onderzoek
werd het ongeluk veroorzaakt, door
dat de machinist van de goederen
trein door een rood sein was gereden.
Hij werd zwaar gewond. Volgens de
politie bevinden zich vier buitenlan
ders onder de slachtoffers. In de ex-
prestrein zaten vele militairen die
van verlof terugkeerden.
De locomotief en de eerste drie wa
gons van de exprestrein werden ge
heel vernield. De machinist bleef ech
ter ongedeerd. Reddingsploegen uit
Servië en Macedonië waren urenlang
in de weer om passagiers uit de wrak
stukken te bevrijden. Met helikopters
werden gewonden overgebracht naar
ziekenhuizen tot in Belgrado. Hon
derden mensen reageerden op oproe
pen via de radio om bloed af te staan.
Het was het ergste spoorwegongeluk
in Servië, de grootste van de zes deel
staten van Joegoslavië. Vijf jaar gele
den werden bij een ongeluk in de
republiek Kroatië 124 mensen ge
dood en 150 gewond.
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN Binnen de Nederlandse organisatie van
verloskundigen (NOV) bestaat onenigheid over de wenselijk
heid van thuisbevallen. „We zijn het als NOV niet eens met de
Groningse vroedvrouwen die eisen dat elke eerste bevalling ln
het ziekenhuis gebeurt. Ze volharden echter ln hun stand
punt," aldus mevrouw A. Lems, secretaresse van het NOV-
bestuur.
DE JANEIRO (IPS) West-Duitsland heeft Brazilië in
eng wat betreft de nucleaire ontwikkeling van dat land.
ns de krant Gazeta Mercantil
ns, heeft Brazilië 75 procent van
ndelen in de Nuclen, de firma
kerncentrales bouwt, maar
beslissingsbevoegdheid. De
luitse Kraftwerk Union zou het
lechts 25 procent van de aande-
»r het zeggen hebben.
jlecht
kor hi
razil
liliaanse regering nam de
met dit bericht in beslag, maar
het blad op twee plaatsen ge
wordt kwam het verhaal toch
openbaarheid. Oppositielid Ita-
Yanco liet onmiddellijk weten
ij al maanden probeerde meer
ijkheid te krijgen over de over:
mst, maar zonder succes.
aziliaanse regering zag zich ge-
jen opheldering te verschaffen,
eur Paulo Nogueira Baptista
luclebras zei dat de overeen-
tussen West-Duitsland en Bra-
le het congres in 1975 had goed-
rd niet meer was dan een lijst
oelstellingen. Nuclebras is het
bedrijf dat verantwoordelijk is
het kernenergieprogramma in
ié.
Het congres, aldus Nogueira was niet
op de hoogte geweest van protocollen
die uitgewisseld waren tussen Bonn
en Rio de Janeiro, en waarin de de
tails van de overeenkomst werden
geregeld. Dit is in strijd met de grond
wet van het land, die uitdrukkelijk
regelt dat het congres moet weten
van alle internationale overeenkom
sten. Nogueira kon niet aangeven
waarom de nationale industrieën in
Brazilië niet of nauwelijks aan de
uitbouw van kernenergie voor
„vreedzame doeleinden" konden
meedoen.
Een andere voor Brazilië vervelende
kant is dat dit land niet de exclusieve
rechten krijgt om de verworven nu
cleaire technologie te verkopen aan
de buurlanden. Brazilië had gehoopt
zijn kernprogramma te financieren
met de levering aan met name de
buurstaten.
Senator Itamar Franco heeft er nu bij
de regering op aangedrongen niet
langer „verstoppertje te spelen", en
„in ernst de invoering van kernener
gie in Brazilië te overwegen".
Vereniging groeit snel
UTRECHT (ANP) De sinds 1933
bestaande Vereniging van Neder
landse Vrouwelijke Artsen (VNVA)
maakt de laatste tijd een opmerkelij
ke groei door. Begin 1978 telde zij
zevenhonderd leden en op de verga
dering die de vereniging zaterdag in
Bilthoven houdt wordt het duizend
ste lid verwelkomd.
Een gebeurtenis die de belangstelling
heeft gestimuleerd is het vorig Jaar
gehouden congres „Vrouw en arts",
waarop duidelijk werd dat vrouwelij
ke dokters het doorgaans aanzienlijk
moeilijker hebben dan hun mannelij
ke collega's. Tijdens hun studie heb
ben ze ongeveer dezelfde voorkeuren
als de mannelijke studenten, maar
uiteindelijk komen ze vaak in func
ties terecht die bepaald geen „eerste
keus" zijn.
Afgezien van het feit dat volgens de
vereniging voor de opleiding voor be
paalde specialismen mannen nogal
eens worden „voorgetrokken", is het RlsicofdCtOT
voor veel vrouwen, vooral als ze een
gezin hebben, vaak ook praktisch on
mogelijk om een baan met lange en
onregelmatige werktijden te aan
vaarden. Dan worden ze geen huis
arts of specialist maar komen ze te
recht in de zogenaamde „overige"
functies (consultatiebureau-arts bij
voorbeeld).
Een Groningse werkgroep „Thuisbe
valling" is ln verzet gekomen tegen
de eis. Zij vindt dat bevallingen waar
bij geen medische complicaties ver
wacht worden gewoon thuis kunnen
gebeuren. Ook de NOV geeft de voor
keur aan een omgeving waar het kind
z'n leven kan beginnen ln „warmte,
rust en geborgenheid" ln plaats van
in een steriele ziekenhuiskamer. Ook
voor de ouders wordt dat beter
geacht.
Vier van de vijf Groningse verloskun
digen zeggen elk risico zoveel moge
lijk te willen uitbannen. Ze worden
gesteund door prof. dr H. J. Huisjes,
gynaecoloog in het academische zie
kenhuis van Groningen. Volgens Ma
rijke Drooglever Fortuyn is het argu
ment over het risico pas achteraf ge
hanteerd. „Ik moest in een ziekenhuis
omdat dat verloskundige vond dat ze
anders teveel tijd kwijt was. Ze moest
dan het Groninger verkeer trotseren
en vreesde ook dat ze te weinig vrije
tijd overhield als ze dag en nacht en
in het weekend klaar moest staan."
Volgens de werkgroep kunnen de
vroedvrouwen meer cliënten afhan
delen als die naar het ziekenhuis ko
men en worden ze per cliënt betaald.
De verloskundigen ontkennen echter
dat dit hun motief is. Overigens kost
poliklinische bevalling de ouders 330
gulden extra wegens ziekenhuiskos
ten. Ze krijgen dat bedrag niet van
het ziekenfonds vergoed.
Prof. Huisjes kwam enkele maanden
geleden, nog voordat de werkgroep
naar bulten trad, op een persconfe
rentie al bij voorbaat met statistisch
cijfermateriaal waaruit bleek dat in
tien procent van de thuisbevallingen
ziekenhuisopname toch nog nodig is
en dat een aantal kinderen sterft. De
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Dat de betalingsbalans van Nederland ln 1978
een tekort te zien gal van ruim twee miljard gulden, heeft niet
gelegen aan het agrarische handelsverkeer. Het exportover
schot van landbouwprodukten bedroeg vorig Jaar 8.5 miljard
gulden. Dit jaar zijn de vooruitzichten nog beter, meldde
minister Van der Stee van landbouw en visserij.
-
In een toespraak ter gelegenheid van dus Van der Stee, staat enigszins on-
de overdracht van de kleurrijk be- der druk. Het geslonken aandeel van
schilderde expositie-trein „Remark- de export naar de Bondsrepubliek
able Holland", die ln Groot Brittan- deed zich vooral voelen bij produkten
nlë onder meer Nederlandse agrari- waarvoor een EG-marktverordenlng
sche produkten zal tonen, zei de be- bestaat. De reden daarvan is vermoe-
windsman, dat in de eerste helft van delijk de naar verhouding hoge mo-
dlt Jaar het exportsaldo voor agrari- netaire compenserende bedragen, die
sche produkten toenam tot 4,6 mil- het handelsverkeer met onze ooster-,
Jard gulden. Deze groei is vooral het buren sterk negatief beïnvloeden,
gevolg van een opnieuw gestegen ex
port. In guldens groeide de uitvoer De uitvoer van landbouwprodukten*
met 8 procent, ln hoeveelheden met naar Groot-Brittannlë geeft volgen^
zelfs 13 procent. Het exportprijspeil Van der 8tee een kentering ten goede
lag gemiddeld vier procent beneden te zien. Voor het eerst is de al cnkelè
dat van de eerste helft van 1978. Jaren dalende lijn doorbroken en valt
De export naar West-Duitsland, al- groei waar te nemen.
BRUSSEL/DEN HAAG De Nederlandse Kamer van Koop
handel voor België en Luxemburg en de Belgisch-Luxemburg-
se Kamer van Koophandel voor Nederland gaan de handen
ineen slaan om te trachten de export van de drie landen te
verbeteren.
Dat la nodig, vindt men ln de kamers,
omdat de drie landen van export af
hankelijk zijn en omdat de uitvoer de
laatste jaren minder is gegroeid als
wenselijk was. De omvang van de
Beneluxexport bereikt nu een waar
de van ongeveer 140 miljard gulden.
De Benelux is daarmee de op drie na
grootste exporteur van de wereld, na
de Verenigde Staten, West-Duitsland
en Japan. De groei van de uitvoer is
nu al enkele Jaren gelijk aan de groei
van de wereldhandel en dat vinden de
kamers te weinig. Gestreefd wordt de
groei de komende vijf Jaar met twee
tot drie procent omhoog te brengen
en in de tweede helft van het komen
de decennium met vijf tot zeven
procent.
In het „Beneluxhuis" ln Brussel ver
klaarde drs E. D. J. Kruljtbosch, se
cretaris-generaal van de Benelux, dat
geprobeerd zal worden niet gebruikte
samenwerkingsvormen aan te boren.
De voorzitters van belde kamers van
koophandel willen daartoe een kli
maat scheppen, waarin kleine en
middelgrote ondernemers meer be
reid zijn tot samenwerking bij het
veroveren van exportorders.
Op 18 oktober houden de beide ka
mers, onder auspiciën van de Bene
lux, ln de Eeuwfeestpaleizen op de
Heizei bij Brussel een exportdag.
risicofactor is dus statistisch aan
toonbaar, zei hij.
De werkgroep verwerpt echter dit
„medisch-statistische" argument.
De groep beijvert zich alleen voor
„gewone" bevallingen en is het ermee
eens dat ziekenhuisopname wordt ge
ëist als daartoe een medische aanlei
ding bestaat. Men heeft allerlei in
stanties aangeschreven. Dit heeft er
ondermeer toe geleid dat het Groene
Kruis aan de provinciale raad voor de
volksgezondheid in Groningen heeft
voorgesteld een bijzondere werk
groep in te stellen.
Volgens mevrouw Lems kan de NOV
in feite niets doen om haar leden te
dwingen de keuzevrijheid van aan
staande ouders te respecteren. „Ver
loskundigen zijn zelfstandige be
roepsbeoefenaren". Ook in enkele an
dere plaatsen (Nijmegen, Enschede,
Almelo, Weesp en Vlisslngen) eisen
vroedvrouwen ziekenhuisopname.
Overigens bestaat er volgens me
vrouw Lems Juist onder Jongere ver
loskundigen een tendens naar thuis
bevalling. Frappant is dat co-assis
tenten in het academisch ziekenhuis
in Groningen leerlingen dus van
prof. Huisjes om nadere informatie
hebben gevraagd omdat ze vinden te
eenzijdig te worden voorgelicht.
Volgens mevrouw Lems zijn zieken
huisbevallingen pas in zwang geko
men toen de kraamaantekening, die
vroeger apart moest worden gehaald,
ingebakken werd in het verpleeg
stersdiploma A. In allerlei zlekenhui-
xen kwamen toen kraamafdelingen
en kraamvrouwen moesten dienen
als „lesmateriaal". De werkgroep zegt
al veel reacties te krijgen van ouders
die zich tekort gedaan voelen omdat
de keuzevrijheid hun is ontnomen.
WASHINGTON De ontwik
kelingslanden moeten meer
en ln hoger tempo geld steken
ln de ontginning van hun
energiereserves om hun beta
lingsbalans een beter aanzien
te geven. Dat staat ln het
Jaarverslag van de Internatio
nale Financieringsmaat
schappij (IFC) over het boek
jaar tot en met 30 Juni 1979.
De oplossing, die de IFC de derde
wereldlanden aandraagt, komt voort
uit haar conclusie dat de ontwikke
lingslanden als gevolg van een vrijwel
onontkoombare aanpassing van het
energiebeleid en stagnatie in de eco
nomische groei van de industrielan
den komen te staan voor een onaan
vaardbaar laag bruto nationaal pro-
dukt en een matige exportvergroting.
De IFC vormt samen met de Wereld
bank en de Internationale Ontwikke-
lings-Associatie (IDA) een groep in
stellingen ten dienste van de Derde
Wereld. De IFC heeft als bijzondere
taak de tot haar beschikking staande
gelden uit te lenen dan wel aandelen
ermee te verwerven in particuliere
ondernemingen in ontwikkelingslan
den. De in 1956 opgerichte maat
schappij telt na toetreding van Bots
wana het afgelopen boekjaar 109
leden.
In het boekjaar 1979 is het startschot
gegeven voor een vij fj arenprogram-
ma, dat uitbreiding van en bezinning
op de activiteiten behelst in vooral de
allerarmste landen. Ontwikkeling
van natuurlijke hulpbronnen en dan
ln het bijzonder van de energiebron
nen staat daarbij voorop. Volgens de
IFC voorziet een zestigtal ontwikke
lingslanden (exclusief de OPEC-ild-
staten) ln zes procent van de oliebe
hoefte in de wereld, terwijl zij be
schikken over zestig procent van de
mogelijke oliereserves.
De IFC heeft ln het afgelopen boek
jaar voor 48 projecten in 33 landen
425,4 miljoen dollar toegezegd, 26
procent meer dan ln het boekjaar
1978. Overeenkomstig de doelstellin
gen werd ruim 45 procent van het
geld geïnvesteerd ln landen met een
gemiddeld inkomen van niet meer
dan 581 dollar per hoofd van de bevol
king. Bijna veertig miljoen dollar is
gestoken ln projecten voor de ontwik
keling van natuurlijke hulpbronnen.
Van de uitgaven van de IFC ls 29
procent terechtgekomen in Zuld-
Amerika. Een even groot deel In Azië,
25 procent ln Afrika en 17 procent in
Europa en het Midden-Oosten. Voor
het eerst was de maatschappij be
trokken bij projecten ln Bangladesh,
Guyana, Botswana, Oman, Papoea-
Nleuw-Gulnea en Opper-Volta.
SCH GRONINGSCHE HYPOTHEEKBANK NV, Hoofdkantoor: Amsterdam.Herengracht 433,(020 221272). KANTOREN: Amsterdam.Herengracht 468,(020 - 262515) Amhem.Zijpendaalseweg 59. <085 427348) Eindhoven.Ten Hagestraat 11,(040 - 446855) Enschede,M.H.Tromplaan 12,(053 312445) jij
1 Haag,Lange Vijverberg9,(070-605900) Groningen.UbboEmmiussingel 75,(050 183183) Rotterdam. Westblaak67,(010 115550) •Utrecht,Gildenkwartier43.(030-310344) FGH-VASTGOED,Amsterdam,Herengracht 468, (020-262515).
Het ligt voor de hand dat de Friesch-
Groningsche Hypotheekbank alles van
hypotheken weet. We kunnen u onder meer
helpen aan een hypotheek met gelijkblijvende
of dalende lasten of - in samenwerking met
verzekeringmaatschappijen - aan een hypotheek
in combinatie met een levensverzekering.
Voor uw eerste huis of uw tweede. Voor uw
winkel,kantoor, bedrijfshal of boerderij.
Ook tijdens de bouw.
En elke FGH-hypotheek is maatwerk.
Onze kredietspecialisten zoeken de hypotheek-
vorm die het best past bij uw situatie.
Bij uw gezins- en beroepsomstandigheden
op langere termijn.Zonder daarbij de fiscale
aspecten uit het oog te verliezen.
Belangstelling? Komt u dan eens praten.
Onze adressen vindt u hieronder vermeld.
U kunt natuurlijk ook uw eigen adviseur
hierbij inschakelen.
Projectontwikkelaar van formaat.
Met name actief op het gebied van woning
bouw en recreatie. Ruime financieringsmogelijk
heden, projecten van niveau. Actuele voor
beelden: exclusieve schakelbungalows in Zeist,
een ambitieus recreatiedorp in de Ardennen,
karakteristieke grachtenappartementen in
Amsterdam.
Geïnteresseerd in overleg? Een afspraak
is snel te maken.
Als u uit bent op hoge rente, maar er niet
voor voelt om uw spaargeld vast te zetten,
dan is de FGH-pandbrief een goeie belegging.
Veilig. Goed rendement,korte looptijd.
Altijd tussentijds te verkopen.
Ze luiden aan toonder, en u kunt ze overal
kopen: bij onze kantoren,of via uw bank of uw
effectencommissionair.
