'ekening van een lezer
'rouw
commentaar
onsequent
'4
Vervalser (1)
Vervalser (2)
Bedenksels (1)
Bedenksels (2)
Bedenksels (3)
straatkind
paus zegent paus
NSOAG 11 SEPTEMBER 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
5
PARLEMENTPARLEMENTAIRPARLEMENTARIËRSPARLEMENTARISMEPARLEMENT
Onder redactie van Hans Qoallnga Bijdrage: Ferry Mingelen
tt is vervelend niet alleen voor de gemeente
isterdam. maar ook voor de betrokkenen en de
>oe] schouwers, want zo boeiend is het tenslotte ook
t, s r niet dat er nog steeds geen „slot volgt" kan
et rden geplaatst onder het lange en zich over
allen jaren uitstrekkende verhaal over het Am-
imse stadhuis en het nationale operagebouw.
kort is dat inderdaad één verhaal. Want nadat
regering op een vrij abrupte wijze had laten weten
het in glas gevatte (en dus zowel in de winter als
zomer energieverslindende) stadhuisproject van
;lm Holzbauer maar beter niet kon doorgaan
ie dat „vijf procent haalbaar moet zijn", kwam de
na*-cnte Amsterdam al even onverwacht met een
linatie van beide lijdensgeschiedenissen in één
..jal op de proppen, alsof men de bui allang had
I hangen.
in
de l betoog over de energieverspilling is wat laat
^wijomen, maar daarmee laten we dat voorop
len kan het nog allerminst als kletskoek
ju£ rden afgedaan. Integendeel, als het afremmen van
Lef t ene project door de regering een signaal betekent
rba r een herbezinning op het architectonisch vorm-
en van openbare en particuliere gebouwen tegen
ga r de dreiging van uitputting van deze aarde, dan is
alleen maar winst.
t niemand argumenteren dat het hier gaat om een
uldbare ingreep in de vrijheid van de vormgeven-
architect, want één rondwandeling door Amster-
i of welke andere oude stad in Nederland ook,
begrip voor vorm en kennis van de geschiedenis,
nt aan hoezeer maatschappelijke en economische
itanden en verhoudingen hun stempel op het
ld van de stad hebben gedrukt.
t daar „schande" over wenst te roepen, geeft blijk
or! s van de geschiedenis begrepen te hebben; wie nu
5 hi hande" roept over de beslissing van de regering
>st zichzelf buiten de actuele werkelijkheid,
ie
nid uwens, er zijn nog wel wat bijkomende voordelen
oemen van de combinatie van beide gebouwen op
open plek aan Amstcl en Waterlooplein (de
tenbesparing, de stedebouwkundige situatie en
:a| eikbaarheid van het nieuwe muziekgebouw, de
j"aa traling die dit gebouw op de weliswaar verpauper-
55 maar toch nog zeer aantrekkelijk deel van de
Jjjf nenstad kan hebben). En al zijn die voordelen
Jnjj ral van plaatselijk belang; het is omwille van de
jak ibinatie van al deze voordelen verheugend dat
t-ai
mee
toek
Adn
met
Ral
Amsterdam en de regering het ten slotte eens zijn
geworden over de uitgangspunten.
Alleen, het schijnt haast niet anders te kunnen: één
punt moest kennelijk toch nog open blijven, omdat
het voor sommige mensen blijkbaar een te mooie
kwestie is om zomaar in één keer af te doen.
De kwestie van de financiering van de gebruikers van
het nieuwe muziekgebouw (de Nederlandse Opera
en het Nationale Ballet) blijft, door dat Amsterdam
de tekorten heeft teruggespeeld, in de lucht hangen
en daarmee waarschijnlijk het hele plan. Dat is
vervelend, want op die manier verraadt de overheid
gebrek aan ernst en zo'n demonstratie kan zij zich
maar zelden veroorloven.
De plannen voor de bouw van een opera en de
berekeningen voor de exploitatie van het gebouw en
de gebruikende instellingen kunnen niet gescheiden
worden. Het lijkt tijd om het hele probleem tot zijn
eenvoudigste vorm te herleiden, tot de vraag: vindt
de overheid het nodig, dat Nederland in de gehele
cultuur van de westerse wereld deelt en vindt zij,
afgezien van eigen voorkeuren en nuttigheidsvragen
dat opera en ballet daar bij horen?
Die vraag is tot nu toe steeds indirect bevestigend
beantwoord. De overheid onderhoudt een operage
zelschap en een nationale balletgroep. Kennelijk wil
zij nu ook wel wat aan de huisvesting van die groepen
doen en daarvoor heeft zij Amsterdam als de stad
met de meest geschikte culturele infrastructuur uit
verkoren.
Maar uitgaande van deze gegevens is het dwaasheid
om nu verder de handen af te trekken van de
exploitatielasten en die aan Amsterdam te laten,
alsof het na oplevering van het nieuwe gebouw
opeens om een zaak van regionale cultuur gaat Dat is
je hoeft geen Amsterdammer te zijn om dat in te
zien inconsequent.
Amsterdam zal zeker ook een bijdrage moeten
leveren aan die exploitatie (evenals de provincie
Noord-Holland), maar het leeuwedeel zal zeker van
het rijk moeten komen, omdat het hier om nationale
instellingen gaat, een feit dat döor de gang van zaken
tot nu toe stilzwijgend is bevestigd.
Met een langer durende halfhartigheid en een elkaar
over en weer toeschuiven van de zwarte piet is
niemand gediend. Het hele gebeuren is er ook niet
boeiend genoeg voor.
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat. sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus §59, 1000 AW Amster
dam Naam en adres aan de achterzijde
vermelden. Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon.
V/OW NIET ALTUD BELOOND...
De affaire-Smit-Kroes heeft voor de
WD-fractie ln de Tweede Kamer
nog een venijnig staartje. Onder
leiding van fractievoorzitter Riet
kerk en vlce-voorzltter Anneilen
Kappeijne van de Coppello is een
Intern onderzoek gaande naar de
vraag of een medewerker van de
fractie zich schuldig heeft gemaakt
aan de vervalsing van een CDA-
document. De medewerker wordt
ervan verdacht op dit stuk opzette
lijk een valse datum (1 mei) te heb
ben ingetikt om aannemelijk te ma
ken dat dit het stuk betrof dat de
liberale staatssecretaris Neelie
Smit-Kroes onder ogen had gehad
en op grond waarvan zij (op 3 mei)
het CDA van politiek verraad be
schuldigde.
De falsificatie moet gepleegd zijn
op of omstreeks 6 Juli. Op die dag
publiceerde de CDA-fractle een
nota van de commissie-Steenkamp
over de politieke koers van het CDA
en het verslag van een CDA-be-
stuursvergaderlng daarover. Aan
leiding voor de publlkatie was het
feit, dat het ANP de Inhoud van
belde stukken 's morgens vroeg we
reldkundig had gemaakt. De nota
was gedateerd op 18 april 1879. het
verslag was niet van een datum
voorzien.
Diezelfde dag circuleerden in de
wandelgangen van het Tweede Ka
mergebouw kopieën van het verslag
die gedateerd waren op 1 mei. De
vooriichter van de WD-fractie, als
mede enkele Kamerleden (o.a. Keja
en Lauxtermann), liepen met deze
kopieën onder hun arm en vestig
den de aandacht van Journalisten
nadrukkelijk op de datering.
Het NOS-Joumaal confronteerde
die avond secretaris Krajenbrink
van het CDA-bestuur met de 1 mei-
kopie. Zijn antwoord was. dat het
hier om een falsificatie moest gaan.
Want, zei hij, dat verslag is pas op
30 mei uitgetikt. Volgens Krajen
brink was het dus onmogelijk dat
mevrouw Smit-Kroes hiervan vóór
3 mei kennis had kunnen nemen.
In dezelfde uitzending kreeg de be
windsvrouw de kans om klare wijn
te schenken. Dat deed zij echter
niet. Ze weigerde veTder commen
taar te leveren. Ze vond, dat de
mensen zelf maar hun conclusies
moesten trekken. „Het stuk spreekt
voor zichzelf," voegde ze daaraan
toe. Door dit glibberige antwoord
kon de indruk achterblijven, dat zij
toch gelijk had gekregen. Zij nam
die Indruk in elk geval niet weg.
Vice-fractlevoorzitter Kappeijne
van de Coppello had aan het einde
van de middag al laten doorscheme
ren. dat zij niet erg geloofde in de
authenticiteit van het 1 mei-stuk.
Na het spoedberaad van haar frac
tie over de zaak zei ze, dat het met
de huidige kopieertechnieken een
koud kunstje was om een stuk te
falsificeren.
In de officiële verklaring die de
WD-fractie uitgaf, werd het punt
van de datering evenmin opge
speeld. Men wist wel dat er iets niet
klopte. Ook al omdat de beschuldi
ging van Smit-Kroes aan het CDA
op grond van de inhoud van de
CDA-stukkan op geen enkele wijze
hard te maken viel. Met de verkla
ring dat haar mededelingen „in een
ander daglicht waren komen te
staan" probeerde de WD nog te
redden wat er te redden vieL
Na die dag verdween de affaire op
merkelijk snel in de duisternis,
waaruit zij ook was geboren. De
fracties van CDA en WD wensten
er, omwille van de onderlinge ver
standhouding, de coalitie en de po
sitie van het kabinet-Van Agt/Wie-
gel, een streep onder te zetten. Nu
de kwestie in een soort „onbeslist"
was geëindigd, liet men de vele in
trigerende vragen die bleven, maar
liever onbeantwoord.
Wel kon men in de eerste dagen
nadien nog CDA'ers tegen het lijf
lopen, die hun boosheid uitten over
„die rotstreek". Daarmee doelden
ze op de falsificatie. Die kwestie zat
ook de leiding van de WD-fractie
niet lekker. Weliswaar had niemand
openlijk de WD of een WD'er van
dit vergrijp beschuldigd, maar het
lag voor de hand dat de verdachte
in de eerste plaats in de liberale
gelederen moest worden gezocht.
Daarbij kwam, dat in de wandel
gangen wel degelijk in dit verband
de naam werd gefluisterd van een
medewerker van de fractie. Riet
kerk en Kappeijne namen de zaak
hoog op. Zij meenden, dat als de
falsiflcateur zich in hun gelederen
bevond deze persoon daaruit ver
wijderd diende te worden. Iemand
met zulke vergaande opvattingen
over politieke loyaliteit kon niet
worden getolereerd.
Vandaar dat er een onderzoek op
gang kwam. Volgens onze zegslie
den is hierbij uiterst minutieus te
werk gegaan. De Juristen Rietkerk
en Kappeijne van de Coppello stel
den voorop, dat het bewijs van de
falsificatie overtuigend moest wor
den geleverd. Naar verluidt is het
onderzoek thans zo goed als afge
sloten.
Nu regering een parlement de han
den vol hebben aan zaken van na
tionaal belang, is het goed dat de
Tweede Kamer een officiële voor
lichter heeft, die tijd vindt ook de
kleintjes in de gaten te houden. Hij
heeft zijn kritisch oog laten vallen
op de kleding van Journalisten op
het Binnenhof. Sinds Anneke
Goudsmit (D'68) in een al grijs ver
leden het damesbroekpak ln de ver
gaderzaal Introduceerde en staats
secretaris Jan Schiefer (PvdA) met
zijn spijkerjack de laatste barrières
doorbrak, maakt niemand zich
meer druk over een colbertje meer
of minder. Dachten we.
Zo niet echter onze nijvere voorlich
ter Van Mierlo, blijkt uit een recen
te brief van hem aan het Journalis
tenvakblad De Journalist. Met ge
paste bescheidenheid schrijft hij
daarin. „Wij in de Tweede Kamer
hebben ons over de kleding van
Journalisten nog nooit druk ge
maakt. Voor het werken van foto
grafen en omroepmedewerkers ln
de zaal staat wel ln de spelregels,
dat men zo onopvallend mogelijk
dient te opereren. Nu gebeurt het ln
toenemende mate. dat in de zaal
werkende fotografen en omroepme
dewerkers door de aard van hun
kleding een wel zeer opvallende ver
schijning worden in het gebeuren,"
aldus Van Mierlo. Hij roept vervol
gens de lezers op hun mening te
geven over zijn stelling dat Journa
listen hun gedrag en kleding zo veel
mogelijk ondergeschikt moeten
maken aan de gebeurtenis waar ze
bij aanwezig zijn.
Het probleem bij dit soort stellin
gen is doorgaans: „Wie maakt nu
uit wat wel en niet kan. Een om-
roepmedewerkster ln bikini dient,
men zal het daarover eens zijn, uit
de vergaderzaal geweerd te worden
teneinde de werkzaamheden ge
woon doorgang te laten vinden,
maar voor de rest? Wat ons betreft
is de politiek een kleurrijk gebeu
ren, dat blijkt ook al uit de zeer
uiteenlopende kleding van politici
zelf. Zo gezien is de kleding van
Journalisten doorgaans minder op
vallend dan de traditionele rokkos-
tuu:ns waarmee de Kamerbedien
des in de vergaderzaal rondlopen,
maar wie zou dat willen verbieden?
De Kamervoorllchter zal het wel
niet met onze benadering eens zijn,
maar smaken verschillen nu een
maal. Dat is geen probleem, verve
lend wordt het als Van Mierlo zijn
smaak tot regel verheven wil zien.
Het is daarom maar goed dat nie
mand tot nu toe zijn bedenksels
serieus heeft genomen.
De Kamervoorllchter richt zijn acti
viteiten ook op belangrijker zaken
zoals de berichtgeving uit het parle
ment. Hij meent te weten dat „de
echte verslaggeving van een debat
volgens veel Journalisten uit de tijd is
en dat de voorlichtingsfunctie van de
media ook ln toenemende mate in het
gedrang komt." Vanwaar dit pessi
misme? Omdat, volgens Van Mierlo.
de media slechts zelden aandacht be
steden aan de overigens behartens-
waardlge bijdragen van de kleine
fracties aan een debat.
Van Mierlo duldt hiermee op een oud
Journalistiek probleem dat er, gege
ven een beperkte ruimte c.q. zendtijd,
gekozen moet worden. De kleine frac
ties vinden uiteraard dat ze door
gaans te weinig aandacht krijgen.
„Ook ais we echte Interessante din
gen hebben, worden we wel overge
slagen," zegt de PPR-fractleleider
Ria Beckers desgevraagd. Maar ook
hier geldt weer de vraag: wat is echt
interessant en wat niet. wie bepaalt
dat?
Van Mierlo heeft ln ieder geval het
vertrek van Ton Planken en Fred
Verbakei bij Den Haag Vandaag aan
gegrepen om de NOS-leiding per brief
te verzoeken voortaan meer aan
dacht aan de kleine fracties te beste
den. „In het verleden," zo schrijft hij,
„hebben wij (dat wil zeggen zowel de
Kamervoorzitter ais de voorlichtings
dienst) bij uw scheidende medewer
ker» gepleit voor een analytisch ver
slag van het gebeuren in de Tweede
Kamer".
„Nou, daar kan ik me weinig van
herinneren", reageert Ton Planken
desgevraagd. Planken is lichtelijk
verbaasd over Van Mierlo's initiatief,
want, zo zegt hij, Van Mierlo heeft zelf
geschreven grote waardering voor
mijn werk te hebben en zegt zelfs zich
ervan bewust te zijn dat hij mijn werk
nooit zou kunnen doen. Afgezien
daarvan, ik bestrijd dat we zo weinig
aandacht aan de kleine fracties ge
ven. denk ik dat, als Je dat echt
onderzoekt, ze nog verrassend veel
aan bod komen. Maar natuurlijk niet
zoveel als de grote fracties. Van Mier
lo wil een analytisch verslag. Nu. we
doen niet anders dan analyseren wat
er in de politiek gebeurt en waarom,
welke onderwerpen interessant kun
nen zijn voor grote groepen kijkers,
wie ln de Kamer op die terreinen de
meeste Invloed hebben. De kleine
fracties hebben nu eenmaal minder
greep op het gebeuren, maar als ze
echt nieuws opleveren, komen ze
heus wel aan bod".
Interessant is de vraag waarom Van
Mierlo zich eigenlijk zo bezighoudt
met kleding en berichtgeving van
Journalisten. Ton Planken: „Om te
beginnen denk ik dat hij zichzelf een
beetje belangrijker wil maken dan
hij, en de voorlichtingsdienst, eigen
lijk is. Dat zie je vaak ln een bureau
era tie, die mensen willen de aandacht
op zichzelf vestigen. Hij heeft ook een
beetje een waterige functie: enerzijds
de public relations van de Kamer,
puzzels uitdelen, klasjes rondleiden,
anderzijds voorlichting. Maar voor
lichting ls heel wat anders. In een
politiek huis als de Tweede Kamer
zorgen de fracties daar zelf wel voor.
Van Mierlo gaat eigenlijk op de stoel
van politici zitten, alsof de kleine
fracties niet mans genoeg zijn zich
zelf te redden."
Een tweede reden voor Van Mierlo's
actie ziet Planken ln de plannen die
Van Mierlo al eerder naar buiten
heeft gebracht om op den duur een
eigen nieuwsvoorziening vanuit dc
Kamer te gaan verzorgen. „Hij denkt
dan zeker niet voor keuzeproblemen
te komen. Het is namelijk onmogelijk
al het nieuws uit de Kamer uit te
zenden, zonder uit te leggen en te
selecteren. Het ls gevaarlijk als poli
tieke organen zelf hun nieuwsstroom
willen gaan regelen Het ls waar
schijnlijk niet toevallig dat Juist nu
Vondeling als Kamervoorzitter weg is
en Dolman net op die stoel zit, Van
Mierlo de kans grijpt zich wat dikker
te maken." aldus Planken.
Dat leidt ten slotte tot de vraag: wat
vindt Kamervoorzitter Dolman van
de bedenksels van zijn ondergeschik
te. „Ach." zegt Dolman, ..ik heb zijn
brief aan de NOS wel ingezien, maar
ik heb daar geen mening over. Ik zou
dat van de kleine fracties persoonlijk
eerst wel eens statistisch onderzocht
willen zien, alvorens ik een oordeel
geef. Ik vind dat mijn medewerkers
een zekere vrijheid van menings
uiting moeten hebben, net als ambte
naren. tot op zekere hoogte. Als ik nu
ineens ga zeggen wat ik ervan vind,
lijkt dat op ingrijpen achteraf. Daar
heb ik geen zin in," aldus de Kamer
voorzitter.
PARLEMENTPARLEMENTAIRPAREEMENTARIËRSPARLEMENTARISMEPARLEMENI
In het boek .„Van moeder op
dochter" beschrijft dr. W. H.
Posthumus-van der Goot vele si
tuaties waaronder de vrouwen
hun recht op arbeid hebben moe
ten bevechten. De strijd om het
recht voor gelijke arbeid voor
mannen en vrouwen is nog niet
beëindigd. Nog steeds verklaren
bedrijven geen voruwen aan te
nemen omdat er geen faciliteiten
voor bestaan, waarmee ze bedoe
len dat het bedrijf geen dames
toilet rijk ls.
In 1898 werd de eerste nationale
tentoonstelling „Vrouw en Ar
beid" gehouden in Den Haag. De
gedachte achter de tentoonstel
ling was heel simpel: In het jaar
dat prinses Wilheimina de troon
zou bestijgen, zou er een over
zicht gegeven worden van de ar
beid die tot die tijd door vrouwen
werd verricht. Ook de slechte om
standigheden waaronder vrouwe
lijke arbeiders vaak moesten
werken zouden aan het licht wor
den gebracht.
In de hal van de tentoonstellings
ruimte stond een fors beeld van
een vrouw achter een kruiwagen
met klinkers. Oeorglne Schwart-
ze. de maakster van het beeld,
wilde daarmee aandacht schen
ken aan die arbeid die voor vrou
wen niet te zwaar werd geacht.
Verder trokken nieuwigheden,
als machlneschrijven en steno,
nu volkomen ingeburgerde vrou
wenberoepen, de aandacht.
Nu. in 1979 wordt de zoveelste
tentoonstelling „Vrouw en Ar
beid" georganiseerd. In het
NI NT, Nederlands Instituut voor
Nijverheid en Techniek in Am
sterdam beheert „het project
voor werkeloze Jongeren" de ten
toonstelling. De steungroep
„Vrouwen in technische beroe
pen" stelt haar verplaatsbare
tentoonstelling beschikbaar
Deze werd gemaakt om de
schoolveriaatsters wat extra in
formatie te geven over de beroe
pen die voor vrouwen niet zo ge
schikt worden geacht. De ten-
Karikatuur van de preparatieven voor de Tentoonstelling van
Vrouwenarbeid, uit de Spectator van 1898.
toonstelling „Vrouw en Arbeid"
zal nog uitgroeien door bijdragen
van de ABOP-vrouwen, het FNV-
vrouwensecretariaat en de groep
„Vrouwen eisen werk". Ook zal er
veel informatie worden verstrekt.
Eén van de belangrijkste Infor
matiepunten is de omscholing
van vrouwen zodat ze weer of als
nog ln het arbeidsproces kunnen
meedraaien.
De tentoonstelling „Vrouw en Ar
beid" ls tot 8 oktober te bezoeken
van dinsdag tot en met zaterdag
van 10 tot 18 uur in het NINT,Ro
zengracht 224 ln Amsterdam
Voor vader Vijf studenten
zijn dichtbij Avellino, ten oosten
van Napels, op heterdaad be
trapt, toen ze beledigende tek
sten aan het adre» van de plaat
selijke christen-democratische
burgemeester op de muren ston
den te kladden. Een van de Jon
gens was de achttienjarige zoon
van de burgemeester.
Oude bakker „Koekbakker
Klaassen bestaat 125 Jiar" lazen
we ln de Wlnschoter Courant.
Da's een oudje, denk Je dan.
maar dat viel tegen: des bakkers
voorvaderen bleken ln 1854 met
de bakkerij begonnen te zijn.
De buurt is voor de mensen die er
wonen, menen sommigen. Het
verkeer in woonwijken moet
daarom rekening houden met op
straat spelende kinderen Drem
pels ln de weg en het creëren van
woonwijken kan een oplossing
zijn maar er loopt een lange amb
telijke weg naar deze oplossing.
Voor de mensen die ln hun omge
ving verkeersproblemen zien en
willen oplossen heeft de pressie
groep „Stop de kindermoord" dit
najaar een curaus georganiseerd.
„Straat-kind" zoals de curaus ls
gedoopt, heeft als uitgangspunt:
we moeten er samen voor zorgen
dat kinderen veilige en vrolijke
straten krijgen.
De cursus is bedoeld om ervarin
gen uit te wisselen en te praten
over inspraak en acties. Door de
gegeven lezingen kan technische
kennis worden vergroot. Op de
eerste bijeenkomst zullen de
deelnemers een beschrijving
moeten maken van hun eigen
buurt en wat daarin ln moet wor
den veranderd. Deze beschrijvin
gen vormen de basis voor het
eerste gedeelte van de curaus.
De cursus „8traatklnd" wordt
twee maal op vier zaterdagen ge
geven. De eerste vier dagen wor
den besteed aan de onderwerpen:
kinderen en verkeer, ruimtelijke
ordenint. inspraak en actie voe-
Honderden mensen stonden afgelopen zaterdag om het standbeeld
van Paus Johannes de 23e heen toen Paua Johannes Paulus de He
het standbeeld zegende. Staande in een open wagen reed de Paus
langs het standbeeld naar bet Marta-heiligdom in Loreto.
ren. Het tweede gedeelte van de
cursus bestaat uit themadagen
over: de woonstraat. drukke we
gen. sluiproutes en plattelands
wegen. De laatste vier cursusda
gen kunnen naar belangstelling
worden bezocht.
De eerste cursusdag valt zater
dag 22 september De kosten van
de cursusdagen bedragen 5 gul
den per stuk. Voor meer informa
tie kunt u schrijven naar ..Stop
de kindermoord". Keizersgracht
116, 1015 CW Amsterdam.
