avenwerkers willen
sociale dienst
Wat kiest u?
J
Twijfel aan nut grammatica-onderwijs
jnrust over adoptie
nderen uit Irian
joch subsidie voor
gionale zenders
Of Hokatex?
|V-kantoor bezet om stakingskas open te krijgen
si? bi
FNV: 'Niet gebonden aan
het 'knelpuntenrapport'
:aaas WordteenHokatex halte.
Bent u van alle zorgen af.
HOKATEX ft(l
Onderzoek in Nederland pas op gang
Voorrang voor
strijd tegen
analfabetisme
Rijk neemt UCN
spoedig over
Nicaragua krijgt
ruim 23 miljoen
voor wederopbouw
Familiedrama
eist vier levens
ir s,
Waardering
leerkrachten
juist positief
;OAG 11 SEPTEMBER 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3
een onzer verslaggevers
wen TERDAM Alleen gisteren al zijn enkele tientallen aanvragen om een uitkering bij de
lie dienst van de gemeente Rotterdam ingediend. Verwacht wordt dat nog veel meer
inwerkers zich zullen melden voor financiële bijstand, nu het stakingscomité heeft laten
lugub!!n onverminderd door te gaan met de acties.
aroffOi
staani eren werd het kantoor van de Vervoersbonden FNV aan de Westzeedijk in Rotterdam
n in hei i d00r ongeveer 25 stakers. Met deze actie willen ze de bonden dwingen de stakingskassen
k wap« >enen. De bonden zijn niet van plan burgemeester Van der Louw te vragen de politie in te
m zijn tn om het gebouw te ontruimen.
lden' t--"dag op de vraag of ze bij het ministe
rie van CRM aandacht moeten vra
gen voor de nijpende situatie in ver
schillende gezinnen. Of er bij CRM
inmiddels gestudeerd wordt op een
andere beleidslijn, kon deze woord
voerder echter niet bevestigen.
ionale
Ik
evens
zou
er voo
pis da
Dat
werk'^ meer gezinnen krijgen te kam-
mel fbianciële problemen. Dat
t om vlndt met name de gemeentelij-
oeven |Ciale dienst- die maandag tien-
ullte i telefoontjes kreeg van have-
iptheii!iders- ^e vroegen of ze in aan-
:e deer 106 kunnen komen voor een uit-
nens S- °P grond van de huidige rege-
ermee 11 is het verboden een uitkering
vasde ren aan stakers en werkwilligen lg.
heer lderen die gedupeerd worden Werk Willigen
een staking. De sociale dienst is
te erotr wel verplicht de aanvragen in
ldclinS te nemen,
vorm
om mensen die gisteren hebben ge
dans »hebben we verwezen naar het
dat is
toelichten", aldus een woord-
er van de sociale dienst. B en w
dompt otterdam beraden zich vanmid-
ine staf»
nloos.
dat
ran de
en
De meerderheid van de havenwerkers
heeft zich gisteren voor, noch tegen
voortzetting van de stakingsacties
uitgesproken. Volgens een woord
voerder van de Vervoersbonden FNV
is er sprake van een sterk groeiend
aantal werkwilligen, dat zich echter
niet durft uit te spreken uit angst
voor intimidaties.
ngelische Christelijke kerk
Het FNV-kantoor aan de Westzeedijk
werd gisteren rond het middaguur
bezet. Tevoren hadden stakers gepro
beerd de bestuurders van de bonden
over te halen tot het openen van de
stakingskassen. Daarvan zal geen
sprake zijn volgens de bonden, die
zoals bekend niet achter de staking
staan. Voorlopig verrichten de Rot
terdamse vakbondsbestuurders hun
werk vanuit Utrecht. De bezetters
kunnen vooralsnog blijven zitten
waar ze zitten. „Het zijn onze eigen
leden en het is eigenlijk hun eigen
kantoor," aldus een zegsman van de
bonden.
Verontruste FNV-leden hebben er
voor gepleit op korte termijn een con
gres te houden om te praten over een
oplossing voor het havenconflict. Ze
willen een scheuring in de arbeiders
beweging voorkomen.
een onzer verslaggevers
naisi JSTERDAM De synodeleiding van de Evangelische
Lijkt stelijke Kerk in West-Irian is diep geschokt over de
itie van Irianese kinderen via de Nederlandse organisatie
ie
i houc nodeleiding zegt dit in een tele-
landel aan de Raad voor de Zending
de Nederlandse Hervormde
- Volgens haar is er kennelijk
doende voorlichting aan de ou-
ÖC eweest. „Er is een groot verschil
wat op West-Irian onder adop-
Drdt verstaan en wat men daar
in Nederland verstaat," aldus
r.d. Wplegram. De synodeleiding heeft
Eegd een onderzoek in te stellen
resultaten daarvan zo spoedig
mogelijk aan de raad voor de zending
bekend te maken.
De raad voor de zending heeft laten
weten, dat aanstaande adoptiefou
ders voor kinderen uit West-Irian er
verstandig aan doen van adoptie af te
zien. Ze hebben geen enkele zeker
heid, dat door adoptie alle banden
met West-Irian zijn doorgesneden.
Het in orde zijn van de juridische
papieren is geen enkele garantie hier
voor, aldus de raad.
luide
aar;
oogviHAAG (ANP) De regionale Omroep Brabant en Stad
io Amsterdam kunnen hun werk voorlopig voortzetten,
iiken ster Gardeniers van CRM zal de zenders tot 1 januari 1981
lag- en subsidiëren.
KoJ
Hervat
Op twee Rotterdamse havenbedrij
ven is gisteren het werk hervat na
stemmingen over het bereikte onder
handelingsresultaat tussen bonden
en werkgevers. Die overeenkomst
houdt in: 28,60 gulden bruto per
week. pensioen vanaf 62 Jaar en 23
betaalde vakantiedagen per jaar. De
stakers eisen dertig gulden schoon
per week, pensioen vanaf 60 jaar, 25
vakantiedagen en doorbetaling van
de gestaakte dagen.
Volgens voorzitter mr L. Pieters van
de Rotterdamse havenwerkgevers
piekeren de werkgevers er niet over
verder te gaan dan het bereikte
akkoord.
Hij ontkent dat op een aantal bedrij
ven de bereidheid zou bestaan om die
28,50 gulden al per 1 januari 1979 uit
te betalen, in plaats van per 1 juli
1979, zoals is overeengekomen. Vol
gens Pieters zou uitbetaling per 1
januari de nekslag betekenen voor
vele bedrijven. Bij Multi Terminals
Unit Centre en Multi Stores, twee
containerbedrijven, is het werk giste
ren hervat, nadat de meerderheid van
het personeel (500 man) ingestemd
had met het onderhandelingsresul
taat. Volgens de bonden komt dat
resultaat globaal neer op 35 gulden
bruto erbij per week.
De directie van Multi Terminals (600
man) is boos op het Rotterdamse
gemeentebestuur, dat de stakers de
hoop zou geven dat er nog meer resul
taten te behalen zijn. Verder heeft het
bedrijf kritiek op het politie-optreden
in de haven, dat „stakers de kans
mp t,
aarde is, dat de colleges van
an Noord-Brabant en Noord-
id er bij provinciale staten en
entebesturen op zullen aandrin-
lat die daarna zullen bijdragen
kosten van de omroepen. De
ter schrijft dit in een brief aan
colleges.
ep Brabant en Stad Radio Am-
im hadden aanvankelijk van
miers te horen gekregen dat de
ige Rijksfinanciering op 1 janu-
10 afgelopen zou zijn.
istëipnister schrijft verder dat ze op
^erdere besluit is teruggekomen.
ze vindt dat er op sociale gron-
ïkerheid moet komen voor de
;ken omroepen. De regionale
?den hebben steeds gezegd dat
t in staat zouden zijn de finan-
l op tijd rond te krijgen. Ook
n ze principiële bezwaren tegen
itting van de financiering uit de
epmiddelen. Ze zeiden bang te
at de journalistieke onafhanke-
Id in het geding zou komen als
jionale overheden zouden moe-
leebetalen.
bister wil voor 1 oktober van de
Jes van gedeputeerde staten de
[ife dat ze zich bij het provinciale
en bij de gemeentebesturen
uilen maken voor gedeeltelijke
lame van de financiering.
^Jestie uniform
Jfi is Bernhard
r PvdA afgedaan
door de beugel. De FNV acht zich hier
volstrekt niet aan gebonden," aldus
Kok gisteravond, nadat de federatie-
raad van de FNV over het rapport
had vergaderd. De FNV werkt nu aan
een eigen rapport, dat nog deze
maand wordt uitgebracht. Men acht
het bij de FNV ondoenlijk het rap
port nog te verbeteren door wijzigin
gen voor te stellen. De twee FNV-
leden in de werkgroep blijven wel
meewerken in die groep, om daar de
FNV-inzichten verder te bepleiten.
FNV-bestuurder Ter Horst vond dat
de werkgroep niet alle knelpunten op
geeft onbelemmerd werkwilligen te
gen te houden". Zoals gemeld heeft
de Rotterdamse politie de opdracht
de orde te handhaven en alleen op te
treden in geval van vernieling of mis
handeling.
Smit
Bij de stadssleepdiensten van Smit
Internationale duurt de staking
voort. Hoewel de Vervoersbonden
FNV toegeven dat er sprake is van
„informatieve" contacten tussen de
bonden en de slepers, ontkennen ze
dat ze zich gaan mengen in het sle
persconflict. De slepers hebben al een
CAO voor dit jaar maar willen er 50
gulden netto per week bovenop. De
bonden hebben deze staking van
meet af aan afgewezen.
De directie van Smit Internationale
heeft gisteren meegedeeld dat het
„open huis" dat 14 september in haar
nieuwe gebouw zou worden gehou
den, niet doorgaat „wegens de huidi
ge situatie in de Rotterdamse
haven".
De directie van het petrochemische
bedrijf ICI in Rotterdam heeft vol
gens de Industriebonden FNV een
CAO-voorstel gedaan dat verder gaat
dan voorstellen van andere bedrij
ven. De bonden leggen het voorstel 24
en 25 september voor aan hun leden.
Over de inhoud ervan is niets bekend.
Het partijbestuur van de PSP heeft
verklaard dat de vakbeweging voor
lopig vast moet houden aan het mati-
gingsbeleid dat is gericht op behoud
van de werkgelegenheid. Het partij
bestuur toont wel begrip voor de sta
kers, omdat het matigingsbeleid van
de bonden niet tot meer werkgelegen
heid heeft geleid. Uitdrukkelijk
wordt het recht van de arbeiders er
kend om voor betere arbeidsvoor
waarden te staken.
Een delegatie van het Chinese volksleger is gisteren op Schiphol aangeko
men voor een driedaags bezoek aan Nederland. De delegatie, die het bezoek
brengt op uitnodiging van de chef defensiestaf van de Nederlandse strijd
krachten, wil zich in Nederland oriënteren op het gebied van de scheeps
bouw en vliegtuigbouw. Op de foto daalt de adjunct-chef defensiestaf van
het Volksleger, Wang Shangrong, op de Schiphol de roltrap af, daarbij
ondersteund door commodore J. A. J. Evelo (rechts).
ADVERTENTIE
Van onze sociaal-economische redactie
AMSTERDAM De FNV neemt volledig afstand van het
voorlopige rapport van een werkgroep van werkgevers, vakbe
weging en ministerie van sociale zaken, over het aanpakken
van knelpunten op de arbeidsmarkt. In dit voorlopige rapport
stond onder meer, dat het de moeite waard zou zijn te
onderzoeken, of het verschil tussen de laagste uitkeringen en
het minimumloon niet kan worden vergroot.
„Dit rapport kan zo volstrekt niet de arbeidsmarkt heeft onderzocht, en
y
i
met te weinig mensen heeft gespro
ken. Maar vooral heeft de FNV be
zwaren tegen enkele meer principiële
uitgangspunten in het voorlopige
rapport van de werkgroep. Zo'n uit
gangspunt is dat het loon de prijs
van de arbeid meer zou moeten
afhangen van de schaarsteverhoudin-
gen op de markt. Dus: hoge lonen
voor arbeid waarvoor weinig mensen
zijn. Dit uitgangspunt gaat in tegen
de FNV-opvattingen voor een goed
loonbeleid. Voorts verwerpt de FNV
het pleidooi voor meer technisch on
derricht en minder algemene vor
ming in het programma van de lts'en.
De keus is niet zo moeilijk. Hokatex zorgt voor schone, perfekt passende
beroepskleding, Elke week weer. Stipt op tijd.
Hokatex; - haalt en brengt
- vervangt tijdig.
Dat alles voor een redelijk bedrag.
Als üw bedrijf de beroepskleding
bij Hokatex kompleet laat verzorgen,
bent van alle zorgen af.
Waarom belt u zelf niet t ven met
ons hoofdkantoor te Voo. burg?
Tel. (070) 69 4031.
Hokatex heeft door het hele land
vestigingen: Amsterdam, Deventer,
Eindhoven, Leeuwarden, Utrecht,
Voorburg, Zevenbergen.
nljnj
Nota Vorming Volwassenen:
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Bij onderwijs en vor
ming aan volwassenen moet aan
dacht worden gegeven aan de strijd
tegen het analfabetisme en aan cultu
rele minderheden. Voorts moeten er
cursussen worden opgezet, die de ge
schiktheid voor diverse beroepen ver
groten. Instellingen die zich met vol
wasseneneducatie bezig houden,
kunnen gebruik maken van de werk
wijze die tot nog toe door de open
school werd toegepast.
Dit blijkt uit de ontwerp-beleidsnoti-
tie, die de ministers Pais, Gardeniers
en Albeda hebben opgesteld
De bewindslieden willen voor de alfa
betiseringsprogramma's en voor on
derwijs en vorming aan culturele
minderheden een bedrag van duizend
gulden per leerling uittrekken. Bij de
invoering van de open-school-werk-
wijze in buurthuizen, vormingscen
tra. volksuniversiteiten en overige In
stellingen die aan volwasseneneduca
tie doen, wordt rekening gehouden
met twee werknemers per project en
voorts een percentage van de kosten,
tot een maximum van honderddui
zend gulden. Daarbij wordt uitge
gaan van een uitbreiding van het
aantal open-school-experimenten
met zestien, naast de veertien die er
al bestaan
In de beleidsnotitie schetsen de be
windslieden hoe de cursussen eruit
moeten gaan zien. Daarbij wordt
voorrang gegeven aan de strijd tegen
het. analfabetisme en onderwijs aan
culturele minderheden
Voor de alfabetisering houden de be
windslieden rekening met uitbreiding
van het aantal deelnemers tot om
streeks tweeduizend in het komende
jaar. Daarna zal uitbreiding tot zes
duizend verwezenlijkt kunnen wor
den in de volgende jaren. Tot de
culturele minderheden behoren vijf
tig- tot negentigduizend analfabeten
in ons land. Van hen leren thans
ongeveer 7600 Nederlanders. Elk jaar
komt daar naar verwacht een dui
zendtal bij. tot 11.000 in 1983
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Het ministerie van
Economische Zaken legt de laatste
hand aan plannen voor de overname
door de staat van de ultra-centrifuge-
fabriek in Almelo (UCN).
Het is de bedoeling dat hetstaatsaan-
deel in deze fabriek, vijfenvijftig pro
cent op dit moment en vijfenveertig
procent voor het bedrijfsleven, zal
stijgen naar 97,5 procent. De regering
is hier wel toe gedwongen, omdat het
bedrijfsleven er weinig meer voor vo
let geld in UCN te steken. Men vindt
de risico's, met name politiek, te
groot, na alle problemen in de Twee
de Kamer rond de levering van ver
rijkt uranium (de brandstof voor
kernenergiecentrales) aan Brazilië.
De uitbreiding van UCN ln kapitaal
en de overname van de aandelen die
(momenteel nog in het bezit zijn van
het bedrijfsleven, gaat de staat ruim
driehonderd miljoen kosten. De
UCH-fabriek zelf zal ln de toekomst
aanzienlijk worden uitgebreid om de
contracten voor de levering van het
verrijkt uranium onder meer aan Bra
zilië (via West-Duitsland» te kunnen
nakomen. Het geld voor deze uitbrei
ding zal op de kapitaalmarkt worden
geleend.
DEN HAAG (ANP) - Nederland
heeft ruim 23 miljoen gulden beschik
baar gesteld voor hulp aan de
Middenamerikaanse staat Nicara
gua, waar tot voor kort een burge
roorlog woedde
De hulpverlening aan Nicaragua is
erop gericht de bevolking zo direct
mogelijk bij de wederopbouw van het.
land te betrekken. Hoge prioriteit
heeft het weer op gang brengen van
de produktie en daarmee van de
werkgelegenheid, De hulp ls onder
verdeeld in drie categorieën: beta
lingsbalanssteun. voedselhulp en
nood- en reconstructiehulp op korte
termijn.
RIDDERKERK (ANP) - Een 45-Jari-
ge inwoner van Ridderkerk heeft ln
de nacht van zondag op maandag zijn
vier jaar jongere echtgenote en twee
kinderen om het leven gebracht
Daarna heeft hij waarschijnlijk de
hand aan zichzelf geslagen. Een buur
jongetje ontdekte het drama toen hij
's middags de lunch zou gebruiken bij
het gezin.
onze parlementsredactie
HAAG De PvdA-fractie be-
iwt de kwestie rond om het uni-
tvan Prins Bernhard als afge-
Premier Van Agt heeft bevestï-
geantwoord op de vraag van
(emend fractievoorzitter Van
i of de regering nog steeds de
usies onderschrijft die regering
in 1976 verbonden aan het
t van de Commissie-Donner
ie Lockheed-affaire.
'dA legt dit antwoord uit als een
kering van de premier, dat de
niet nog eens toestemming zal
verleend ln het openbaar een
i te dragen. „Een van de con-
destijds was dat de prins
i niet meer in uniform zou
verschijnen. Daarop is vorige
een uitzondering gemaakt. Dit
zal geen precedentwerking
Daarmee is voor ons de zaak
zei gisteravond de
irder van de PvdA-fractie
DEN HAAG (ANP) Er bestaat twijfel aan of de grammatica die op de
scholen op grote schaal wordt onderwezen nuttige kennis is, die vooral ten
goede komt aan het vreemde talenonderwijs en aan de moedertaalbeheer-
sing. In ons land is dit nut tot nu toe nog nooit onderzocht en buitenlands
onderzoek heeft nog niet bewezen dat kennis van de grammatica de moeder-
taalbeheersing gunstig beïnvloedt.
Tot deze conclusie kwamen
dr. H. Wesdorp en drs. A. Tor-
doir in hun onderzoek op het
Research Instituut voor de
Toegepaste Psychologie in
Amsterdam. Het onderzoek
werd uitgevoerd met financië
le steun van de Stichting voor
Onderzoek van het Onder
wijs. Een tussentijds rapport
van het onderzoek is gisteren
gepubliceerd
De conclusie uit het rapport
gaan tegen de algemene me-
ning van de leerkrachten in,
die veel waarde hechten aan
het grammatica-onderwijs en
dat onderwijs geen doel op
zichzelf vinden. Meer dan de
helft denkt dat het grammati
ca-onderwijs het logisch den
ken schoolt en dat het de leer
lingen taalgevoeliger maakt
Het idee voor het onderzoek is
al jaren oud. De grammatica
discussie laaide vorig najaar
op toen de Adviescommissie
voor de Leerplanontwikkeling
Moedertaal adviseerde om het
gebruikelijke grammatica-on
derwijs op de lagere school af
te schaffen. Het rapport van
projectleider Wesdorp en we
tenschappelijk medewerker
Tordoir wil aan de discussie
bijdragen.
Het onderzoeksrapport bevat
de resultaten van een voorstu
die die tussen Juli 1978 en juli
1979 is uitgevoerd om ant
woord te krijgen op vragen die
van belang zijn voor de opzet
van het hoofdonderzoek.
Daarin is de centrale vraag: is
grammatica-onderwijs nut
tig? De conclusies van de
voorstudie zijn gebaseerd op
antwoorden van leerkrachten
van 1207 scholen van het ba
sisonderwijs én het voortgezet
onderwijs, (lager) huishoud
en nijverheidsonderwijs, tech
nisch onderwijs, middelbaar
en hoger algemeen onderwijs,
en voorbereidend weten
schappelijk onderwijs. Voor
negentig procent is er door de
leerkrachten geantwoord.
In de vijfde en zesde klassen
van het basisonderwijs wordt
gemiddeld ongeveer één uur
grammatica per week gege
ven. Dit is een kwart van de
tijd die op lagere scholen in
die klassen aan moedertaal
onderwijs wordt besteed. In
het lager beroepsonderwijs
wordt in alle klassen gemid
deld een klein half uur voor
grammatica-onderwijs uitge
trokken Bij de MAVO-oplei-
dingen is dit ln de eerste en
tweede klas veertig minuten;
bij de HAVO en het VWO zijn
het er ongeveer vijftig
De leerkrachten vinden de
leerstof niet al te moeilijk.
Ontleden en woordbenoemen
zijn geen onoverkomelijke
struikelblokken op de basis
scholen. Dit is ook bewezen
door de centrale toetsen. In
twaalf Jaar werd gemiddeld 72
procent van alle opgaven
goed gemaakt.
De onderzoekers bestudeer
den ook andere, buitenlandse
onderzoeken Zij vonden dat
het erop lijkt, dat een gram
maticaloos moedertaalonder
wijs evenveel en vaak zelfs
nog meer effect heeft, met
name als het erom gaat de
schrijfvaardigheid te verbete
ren. Dit mag niet zonder meer
geldig worden verklaard voor
de Nederlandse situatie.
Daarvoor ls vervolgonderzoek
nodig, aldus de onderzoekers.
„Hier moet mond-op-mond be
ademing worden toegepast. Roep
snel onze leidster
