Tutu: koop geen kolen
uit Zuid-Afrika
Faillissement dreigt
voor joodse gemeente
hrfï. '-Av.Vv4
Bijbel bevrijdt de mens
van anefst en taboes
Trouw
Rechten van jongeren
't; r \\-
John Mpaayei tot jarig NBG:
Conferenties
VANDAAGJ
I'' ,1 I V, I'*"
UIT DE KERKBLADEN
Verscheidenheid
in de kerk
heeft grenzen
samen op weg
MAANDAG 10 SEPTEMBER 1979
TROUW/KWARTET
door Hennie Scrfontein
JOHANNESBURG De oproep door bisschop Desmond Tutu. de secretaris van de
Zuldafrikaanse raad van kerken (SACC), dat alle landen hun Invoer van Zuldafrlkaanse kolen
behoren stop te zetten, ook al zouden zwarte arbeiders hieronder te lijden hebben, heelt
opwinding veroorzaakt in Zuld-Alrlka.
Minister vin justitie Alwjm Schle-
busch heelt opgemerkt dat hl) wslgt
van de uitspraak, die de kloof Urnen
de regering en de raad van kerken
verder kan vergroten. Zes weken gele
den pleitte de 8ACC ln zijn Jaarverga
dering voor burgerlijke ongehoor
zaamheid. De raad stelde voor dat
christenen de onrechtvaardige en on
christelijke wetten van de regering
zouden trotseren.
Kort daarop gaf 8chlebusch een
waarschuwing uit waarin aan de
SACC maatregelen ln het vooruit
zicht werden gesteld. Indien de ker
ken gevolg zouden geven aan hun
plan zulke wetten naast zich neer te
leggen. In Zuld-Afrlka ls het verbo
den op te roepen tot Internationale
boycots tegen het land Die Vader
land. een regeringsgezinde krant,
heeft reeds de vTaag opgeworpen of
de regering bisschop Tutu niet zal
vervolgen.
De bisschop deed zijn uitspraak tij
dens een persconferentie ln Kopen
hagen. Tutu noemde het schandelijk
voor Denemarken en andere Wester
se landen indien zij Zuldafrlkaanse
kolen zouden kopen en daarmee de
regering economisch zouden steunen.
Tutu heeft lang getracht buitenland
se Investeringen in Zuld-Afrlka tegen
te gaan omdat alleen de blanke min
derheid er de vruchten van plukt.
Volgens hem zijn al zoveel zwarten
werkloos, dat hij bereid was de gevol
gen te aanvaarden van een wereldwij
de boycot van Afrikaanse kolen.
De 8ACC, die actief bezig ls met
legale en andere hulp aan politieke
gevangenen, ls vaak het doelwit ge
weest van de regering.
Naïef
In Zuld-Afrlka was de reactie ver
deeld. R. Bird, directeur van de vere
niging van mijnexploitanten, noem
de de oproep „naïef, onrealistisch en
strijdig met de gedachten van de
meeste verantwoordelijke mensen,
die zich bewust zijn dat desinveste
ringen en boycots niet ten goede zul
len komen aan de zwarte bevolking".
HIJ zei dat 40.000 zwarte mijnwerkers
ln 27 mijnen te lijden zouden hebben
onder de gevolgen indien het buiten
land niet langer Zuldafrlkaanse kolen
zou Importeren. Bird zei dat Tutu
wellicht nooit ln een kolenmijn was
geweest. „HIJ moest eens een moder
ne mijn bezoeken en zien wat daar
gedaan ls ten gunste van de werkers."
Dr Nthato Motlana, de voorzitter van
de invloedrijke Groep van Tien ln
8oweto, de zwarte zusterstad van Jo
hannesburg. vond de uitspraak van
Tutu ..verrassend en raadselachtig".
HIJ zei dat de bisschop wellicht ver
keerd was geciteerd en weigerde com-
Verandering
Enkele Jaren geleden werd hij geheel
vrijgesteld om de bijbel ln zijn eigen
stamtaal, het Masai, te vertalen. Het
gevolg van dit werk ls dat voor deze
kleurige en krijgshaftige nomaden
stam een nieuw tijdperk 1a aange
broken.
De Mas al trekken van oudsher met
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Oordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Letdse Courant
Uitgave Trouw/Kwartet BV
Hoo'd'edacteur Jenze Tammtnga
D'ccleuf mg O Posima
HOOFDKANTOOR
Ptn'Du* »1)9
1000 AW Amsterdam
WOauiV'aat 131
Amsietdam
le« 020 913456
1X06
Postgtv 66 00 00
Ned C'ed-MbarA
Rtken-rgr, 23 00 12 574
Gemeemeg*o Amsterdam
XI1000
REGIO ROTTEROAM/OORORECHT
PoMtHJ» 948
3000 ax Ronerdam
iel 010-115566 (at
en Deior^ng)
010- M 5566
i«i I15700(u«
Rotterdam
REGO OEN maag LElOEN
Postte» 101
2501 CC Oen Haag
ie* 070-469445
Par***aal 22
Oen Haag
REGO NOORO OOST NEOERLANO
(iMVwtend admevsiralw)
Po*1tW* 3
6000 AA Zwoae
lei 05200-17030
MeRmarht 56
Zmo*N
Abonnementsprijzen
Per maand 15 90
Per kwartaal 47.70
Per haN par 95.40
Per »aar 168 60
adrenerteeranerert op aanwaag
TeW«or**efte abonnememenooWacNew
U-e adretsen doven)
Opga«t lar vkedercwen 9-19 30 van
maandag i m wfdag Op zondag van 16-
20 ui* te*ei 020-913456
Opga.* mw-advenenaes Ie*
020-936866 0» «cdrR^ aan M*v-Adv
atdefcng poSMua 433
1000 AK AMSTEROAM
Adreswnryngen vntsAPiei
aan orvre Amaierdamae adressen
Tijdens het koloniale tijdperk werd
besloten dat het Jachtgebied van de
Masal wildpark zou worden. De stam
mocht niet worden bereikt door de
zending en er mochten geen scholen
ln het gebied worden gevestigd. Toe
risten kwamen om behalve olifanten
en leeuwen ook de Masal te bekijken
aldus ds Mpaayei. Hij was zelf één
van de eersten die bulten het stamge
bied onderwijs genoot HIJ haalde on
der meer een graad aan de universi
teit van Cambridge in Engeland.
Zijn grote verlangen bleef om de bij
bel te vertalen ln zijn eigen stamtaaL
Dat werd enige Jaren geleden moge
lijk. Het Nieuwe Testament ls zojuist
gereed gekomen en hij ls nu begon
nen aan de vertaling van het Oude
Testament
Dit werk heeft voor zijn stam gewel
dige gevolgen gehad. Waar de bijbel
se boodschap wordt aanvaard, veran
deren de mensen radicaal, zei hij. ZIJ
beginnen te vragen om onderwijs, zo
wel voor hun kinderen als voor hun
volwassenen en ook om gezondheids
zorg en landbouwvoorlichting. Ze
bouwen zelf hun scholen, vrijwel zon
der financiële hulp. Velen geven hun
nomadenleven op en vestigen zich
waar enkelen een kerkje hebben ge
sticht. De kerk van de Masal ls één
van de snelst groeiende kerken van
Afrika.
Mpaayei waarschuwde zijn gehoor
dat het oude type zendingswerk
steeds meer onmogelijk wordt. In
veel Afrikaanse staten worden zen
dingswerkers uitgewezen of niet lan
ger toegelaten. Maar de belangrijkste
„zendeling" blijft de Bijbel. Als dat
boek open gaat veranderen levens en
situaties, zei Mpaayei.
Maar niet alleen het Masai-gebied ls
zendingsveld. ook Nederland, zei prof
dr K. Runia ln de ochtendbijeen
komst van het NBO. De bijbel zelf
roept ons op om de boodschap van
dit boek door te geven aan anderen.
Spel
mentaar te geven alvorens met hem
te hebben gesproken. Maar dr Wol
fram Klstner, de plaatsvervangende
secretaris, zei dat het moeilijk ls de
Kinderen en wij, verweg en vlak
bij. 88e centrale diakonale conferen
tie gereformeerde kerken, zaterdag 6
oktober, 10.30-15.30 uur, Agora Lely
stad. Inf. en aanm. teL 033-43244.
Wat geloven qnakers? en Het we
ien van de quaker-samenkomst,
herfstvergadering quakers, 6-7 okto
ber, Woudschoten, Zeist. Inf. tel. 070-
649577.
Aan de slag! voor nieuwe leden
gereformeerde zendingscommissies,
6 oktober en 23 februari. Toerustings
centrum Leusden (teL 033-43244).
»ci;rciH*ria, ixi uïi net moeuijs is ae 1
gevoelens van de leden-kerken van de Kans OD SdHS hifif
SACC te peilen als gevolg van de 01F ooiioiag
verwarrende wetten ln Zuid-Afrika. nn nAllQ 1TI IPrliHin
Volgens Kistner staan waarschijnlijk U" "dUS 111 1CrW»U
DUBLIN (AP) Leger en politie ln
Ierland houden rekening met de mo
gelijkheid van een aanslag van UI-
sterse protestanten op paus Johan
nes Paulus II als die van 29 septem
ber tot 1 oktober een bezoek aan de
Ierse republiek brengt. Dit heeft een
woordvoerder van de O ar da, de Ierse
politie, gisteren gezegd.
HIJ wilde echter niet praten over een
bericht ln een Londense zondags
krant als zouden protestantse com
mando's uit de Engelse provincie
Noord-Ierland al plannen hebben ge-
veel politiek bewuste zwarten achter
de uitspraak. HIJ zei dat Tutu her
haaldelijk had gepleit voor onderhan
delingen. met name voor een nationa
le conventie, waaraan mensen zou
den deelnemen, die de huidige
machtsstructuur ln Zuld-Afrlka af
wijzen.
Peter Sorour, de directeur van de
regeringsgezinde Zuid-Afrika Stich
ting, zei dat economische druk zoals
bisschop Tutu bepleit, op korte ter
mijn geen verandering tot stand kan
brengen. De opvattingen van Tutu
werden ook verworpen door thuis
landleiders, zwarte zakenlieden en
door P. Dhlomo. de secretaris van om de Paus vermoorden.
Gatsha Buthelezi's Inkatha Bewe-'
ging, die zei dat Tutu niet de mening
vertolkte van miljoenen zwarte ar bel*
ders, die het eerst te lijden zouden
hebben onder desinvesteringen en
handelsboycots.
De woorden van Tutu zullen onge
twijfeld in de toekomst een belang
rijk gespreksonderwerp vormen. ZIJ
zullen niet alleen de tegenstelling tus
sen de SACC en de regering verscher
pen. maar kunnen tevens lelden tot
een conflict tussen de leden-kerken
van de raad en tussen zijn zwarte en
blanke leden.
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN Bijgaande „kop" staat op het omslag van „Rechten
van jongeren", een nieuwe aflevering van de Kwik-serie, die wordt
uitgegeven door het landelijk centrum voor gereformeerd Jeugdwerk,
LCGJ, en de hervormde jeugdraad (HJR) in Driebergen (adres: postbus
99). Dit „werkmateriaal" mikt op Jongeren van zestien en ouder. Aan
de orde komen o.m.: het (zelfstandig) wonen, werk, onderwijs, dienst
plicht. De prijs van deze uitgave is vijf gulden.
Van een medewerker
DEN HAAG De voormalige hervormde Goede-Vrijdagkerk aan de Bezuidenhoutseweg
staat weer te koop. De Joodse gemeente, die de kerk ln 1974 overname, zit zo ln de schulden,
dat zij het gebouw moet afstoten. Het ziet ernaar uit, dat de kerk die nog maar negentien Jaar
oud is, zal worden gesloopt.
Van een medewerker
„Toen de bijbel open ging begon voor de Masal ln Kenia een
nieuw tijdperk," zei ds John Mpaayei zaterdag ln Utrecht. HIJ
was één van de sprekers op de lustrumdag van het 165-jarige
Nederlands Bijbel Genootschap. Het thema van deze dag was
„de bijbel doorgevenwaarom? Hoe?". Het nawoord
van Mpaayei luidde: Omdat de bijbel de mensen bevrijdt van
de slavernij van oude taboes en van de angst voor straffen van
goden en voorouders.
Mpaayei was de eerste zwarte secre
taris van de bijbelgenootschappen ln
geheel Afrika. Hl) sUchtte zelfstandi
ge genootachappen ln zijn eigen land,
Kenia, maar ook In Taraanla. Oegan
da. Mauritius en Madagascar. Onder
zijn leiding werd de bijbel voor het
eerst vertaald ln zes talen die ln Ke
nia worden gesproken. Hl) ls nu vice-
president van de Wereldbond van Bil-
belgenootschappen.
hun kuddes witte koelen heen en
weer van het noorden van Kenia tot
het zuiden van Tanzania, een afstand
van ruim 2000 kilometer. De stam telt
ongeveer een miljoen leden. De laat
ste Jaren zijn hun mogelijkheden
steeds kleiner geworden, omdat hun
beste gTaslanden nu worden gebruikt
voor het verbouwen van tarwe.
i r Vhi
I ]A
De Joodse gemeente kocht het ge
bouw Indertijd voor 1,35 miljoen ter
vervanging van de synagoge aan de
Wagenstraat. Die ging voor 1,6 mil
joen over ln handen van de burgerlij
ke gemeente Den Haag. Vervolgens
werd er voor 1,1 miljoen aan de Goe
de Vrijdagkerk vertimmerd. Er wer
den een synagoge, een religieus bad
en nog wat lokaliteiten ln onderge
bracht, maar de grote kerkzaal ls nog
steeds niet benut.
Verbouw van aeze zaal voor bijeen
komsten zou nog eens 700.000 gulden
vergen. Om het gebouw rendabel te
maken, zou deze zaal dan voor
150.000 gulden per Jaar moeten wor
den verhuurd, een onmogelijke zaak.
Daarom besloot het bestuur tot
verkoop.
gemeente zich genoodzaakt faillisse
ment aan te vragen. Zij heeft nog
voor een miljoen aan scnuiaen en
verplichtingen. Tegenover vrijwel
geen kapitaal staat een jaarlijks te
kort van ongeveer 200.000 gulden.
De personeelskosten overschrijden
de inkomsten aan giften en kerkelij
ke belastingen. Daarom wil men ook
het personeelsbestand Inkrimpen. De
belangrijkste functionarissen zijn
echter gecontracteerd. Een proces
met de voorzanger-onderwijzer ver
loor de gemeente. Zijn contract loopt
pas volgend jaar af. Ook de secretaris
kan pas volgend Jaar weg. Opperrab
bijn 81mche Ansbacher heeft een
contract tot 1981.
Een belangrijke verplichting heeft de
Joodse gemeente van Den Haag bij de
burgerlijke gemeente Wassenaar. In
Bisschop Desmond Tutu, de
secretaris van de Zuldafrl
kaanse raad van Kerken.
1977 werd aan deze gemeente, mede
De besprekingen zijn al ver gevor- om een schuld van elfduizend gulden
derd. Het is de opzet, dat het gebouw te voldoen, van de joodse begraaf-
met de drieduizend vlerkante meter plaats grond, de aula en de oprijlaan
grond voor drie miljoen wordt ver- verkocht voor 350.000 gulden. De
kocht. Na afbraak zal dan op 500 joodse gemeente verplichtte zich een
vierkante meter een aan de behoefte nieuwe aula te bouwen. De bouw
aangepaste synagoge met feestruim- daarvan blijkt 300.000 gulden te
te, religieus bad en vergaderruimte vergen.
worden gebouwd voor één miljoen. Dan moet nog een nieuwe toegangs-
Op de rest van de grond zullen flats weg worden gemaakt naar de Joodse
komen.
velden en geld worden gereserveerd
Zouden niet op korte termijn oplos- voor nieuwe grond, aangezien het
singen komen, dan ziet de Joodse overgebleven stuk grond maar voor
35 Jaar graven kan bevatten. Wel is de
Joodse gemeente tienduizend vier
kante meter grond kwijt. Het bestuur
verkocht daarmee drieduizend meter
meer dan de kerkeraad had toege
staan.
Schandaal
Het Nieuw Israëlletlsch Weekblad is
fel ln zijn commentaar. „Wat zich in
Den Haag de laatste jaren heeft afge
speeld, is zonder meer een schandaal.
Het heeft er de schijn van, dat het
werken naar een faillissement van de
Nederlands Israëlietlsche gemeente
een diepere achtergrond heeft dan
alleen verkeerd beleid. Het heeft er de
schijn van, dat welbewust naar de
afbraak ls toegewerkt.
Het blad vraagt zich af of de be
stuursleden die te veel gTond aan de
gemeente Wassenaar hebben ver
kocht op een uitsluitend door deze
gemeente verrichte taxatie niet hoof
delijk aansprakelijk gesteld moeten
worden. „Niet om het geld bij hen
terug te halen,, wel om uitdrukkelijk
hun gedrag vast te stellen. Zo het er
thans uitziet hebben zij gespeeld met
het voortbestaan van de Joodse Ge
meente", zegt het Nieuw Israëlletlsch
Weekblad.
KWETSBAAR ANTWOORD
We hadden het over de heilige wegPe'
van Jesaja 35. Een heilsweg, een a f
naar de toekomst van God, het rij)
Ik ben de weg. zegt Jezus later. HIJ
in heel zijn verschijning, met alles
wat HIJ gesproken en gedaan en
geleden heeft en met zijn opstand!
uit de doden de weg. Een vraag diJ
velen bezig houdt is deze. Hoe v
dat ik op de goede weg ben? Een
terechte vraag, immers, het ls niet
vanzelfsprekend dat Je op de goedje
weg bent Er worden nog al wat
wegen aangeprezen! Vroeger zoch
mensen in dit verband naar „een
tekentje". Het verkleinwoord geeft
de onzekerheid aan. Een seintje vi
boven: jij zit goed. Als Jezus metp öc
vraag geconfronteerd wordt geeft
een antwoord dat een heel andere
kant uitgaat. In Johannes 7.14-24
lezen we van een gesprek van Jezu -
met de Joden. De Joden vragen zty
af: waar heeft-le het vandaan? Jea
antwoordt dan: Mijn leer ls niet vi
Mij, maar van Hem die Mij gezom
heeft, dus van God. Je hoort ze dj
denken: Ja, dat kan iedereen zegt
Iedereen beroept zich op bijzonde
openbaringen en gezichten, maa.'
maar eens waar! En dan blijkt dat
Jezus van geen zekerheid wil wete
los van wat Hij zelf zegt en vraagt
zegt: Indien iemand Gods wil do
wil, zal hij weten of deze leer van
komt of dat Ik uit MIJ zelf spreek,
is de weg naar de zekerheid vole
Jezus. Willen doen wat God wlL
Zekerheid ls niet los verkrijgbaar,
buitenom zogezegd. Het ls ermee i
met de naam die God van zichzelf
bekend maakt aan Mozes, de naaj
JHVH. Volgens sommigen beteke
die woorden, wat breder omschrei
Ik ben met Jullie en gaandeweg zu
Jullie 't merken dat Ik met Je ben.
weet lk dat lk op de goede weg bei
Door deze wegtn te slaan. Een
kwetsbaar antwoord, maar wel he
enige.
Prof. D. Deddens
Met een rede over „De verdweèj
ouderling" heeft prof drs D. Dedd
zijn ambt aanvaard als hoogleraa
de kerkgeschiedenis en het kerkre
aan de theologische hogeschool
de gereformeerde kerken <vrllt
maakt) te Kampen. Hij constatee
ln veel kerken problematiek rond
ambt. Allerlei vragen die vroeger i
de orde zijn geweest, komen tei
Boelend en leerzaam vond hij het
te zien hoe er over de ambten w
gediscussieerd ln de reformatory
kerken van de zestiende en zevent
de eeuw. Daarbij ging hij ln op
merkwaardige verschijnsel, dat li
congregatlonalistische kerken in!
-1*11
ni
geland en Amerika bij de ind'
denten de ouderling in de zevent
de eeuw eerst een grote plaats lm
en enkele tientallen laren later
wel overal van het toneel was
De dag was begonnen met een podl-
umspel. geschreven door Jan J. van
Capelleveen. de secretaris voor publi
citeit van het NBO. Het beeldde een
commissie uit die sprak over het
doorgeven van de bijbel ln een niet
met name genoemde plaats Allerlei
bezwaren en Ideeën werden geop
perd. Vla sketches werd aan de ande
re kant van het podium uitgebeeld
hoe de voorstellen van de commissie
ln de praktijk werkten.
Het NBO riep bij monde van de heer
H. van Til de aanwezigen op ln dit
komend werkseizoen zich te bezinnen
op allerlei vormen van bijbelversprei
ding in de eigen omgeving. Daarbij
moet het NBO niet op eigen houtje
werken, maar ook kerkeraden. evan
gelisatie- en zendlngscommlssles sti
muleren om daadwerkelijk aan de
slag te gaan. Het NBO heeft voor dit
doel een aantal werkboekjes gepubli-
De gezamenlijke zitting van de her
vormde en gereformeerde synode op
11 en 12 oktober werpt haar schadu
wen al vooruit in de kerkbladen. Be
langrijk onderwerp zal zijn, ln hoever
re verscheidenheid ln geloofsbele
ving, in prediking, in liturgie binnen
één kerk positief gewaardeerd kan
worden als een verrijking van leder
een. Ds G.C. Tromp betoogt ln het
hervormde ambtsdragersblad Woord
en Dienst, dat de hervormde kerk al
sinds de zestiende eeuw drie stromin
gen heeft: bijbelse humanisten, calvi
nisten en een middengroep. De gere
formeerde-bonder ds Jac. Westland
spoort in het Gereformeerd Week
blad (van de bonders) zijn mensen
aan om aan modallteltengesprekken
mee te doen, maar knoopt daar wel
een waarschuwing aan vast: „Het kan
nl. gebeuren dat een zekere roes zich
van ons meester maakt De roes. dat
het allemaal wel meevalt met die'
verschillen en zo. De roes zou wel
eens door een bittere ontnuchtering
gevolgd kunnen worden." Maar dit
maal vooral aandacht voor de be
schouwingen van prof. dr. D. Nauta in
het (gereformeerde) Centraal Week
blad:
Die verscheidenheid is niet enkel een
feitelijk gegeven, dat leder kan con
stateren ln de kerk. waartoe hij of zij
behoort Ook het Nieuwe Testament
weet ervan als van een normaal ver
schijnsel. Er ls sprake van christenen
uit de Joden zowel als uit de heide
nen. Er zijn onder hen slaven zo goed
als vrijen. Niet allen zijn even ver
voortgeschreden op de weg van het
geloof; naast volgroeiden zijn er ook
kinderen ln het geloof. En zo zou lk
kunnen doorgaan met het opnoemen
van onderscheidingen. Het is nu niet
de bedoeling te streven naar een zo
veel mogelijk volledige lijst van wat
als verscheidenheid ln het onderhavi
ge opzicht kan gelden. Maar wat
moet opvallen, en het ls mijn bedoe
ling Juist daarop de aandacht te ves
tigen. ls dat nergens een aanwijzing
wordt aangetroffen van uiteenlopen
de geloofsopvattingen welke naast el
kander aanwezig zijn en als een ten
volle aanvaardbare verscheidenheid
erkenning ontvangen. Het ls wel zo,
dat er onderscheid bestaat ln de wijze
van de benadering van die geloofsop
vattingen.
Het cartoon links staat op de
voorkant van Kerkinforma
tie en geeft de visie van het
blad op de komende „samen-
op-weg"-zitting van de her
vormde en de gereformeerde
synode. Blijkbaar corrigeer
de de redactie op het laatste
moment nog een heel lelijke
schrijffout. In ieder geval
lukte het niet meer, om de
correctie ook aan te brengen
in de herhaling van het car
toon in de colofon op pagina
2 van het blad (rechts).
.zal ln elk geval de conclusie a
ten worden getrokken dat we
preken-op-Vredeszondag niet zon
meer kunnen doorgaan zoals we
den. De predikant is met zijn pr^>
ongewild terecht gekomen in een
soleerde positie van waaruit zijn
treden tegenover de gemeente i
blematlsch wordt. Van zijn initial
van zijn overtuiging en politieke
lingname schijnt het effect van
preek en de betekenis van heel
liturgisch gebeuren ln het kader i
de vredesweek voor een groot 4
afhankelijk te zijn. Overtrokken
wachtingen inzake de preek zijn li
van het onvermijdelijk gevolg. Hl
ceerd die praktische modellen leve- Paulus en Jacobus, om slechts dit
ren voor dit werk. voorbeeld aan te halen, doen het niet
op eendere manier. Voor het besef
van Luther was er tussen beiden zelfs
een zodanig verschil, dat hij ging
spreken van de strooien brief van
Jacobus. Hoe begrijpelijk een derge
lijke uitlating bij hem ook moge we
ten. zij heeft geen algemene Instem
ming ontvangen, en in het bijzonder
alet bij de Gereformeerden. Het be
naderen van een of ander onderwerp
leidt natuurlijk tot nuanceringen in
het verstaan ervan; het inzicht kan
dientengevolge worden verrijkt en
verdiept. Maar dit is Iets anders dan
dat het bedoelde onderwerp zelf van
aard veranderd zou worden of in zijn
tegendeel zou worden omgezet. In de
grond der zaak gaat het bij Paulus en
bij Jacobus over een en dezelfde ge
loofsinhoud.
De eenheid van het geloof laat zich
dan ook bezwaarlijk denken zonder
eenheid ln de opvattingen van het
geloof. Hoe zou zij ooit werkelijkheid
kunnen worden, als niet van allen uit
de harten opklimt de lof voor Jezus
Christus als de Behouder van het
leven, de Heiland en Heer. de Gekrui
sigde cn de Opgestane, de Oezondene
van de Vader en die tevens met Hem
één ls ln zijn goddelijk Wezen? Herin
nerd zij alleen aan de uitspraak ln 1
Cor. 15: Indien Christus niet ls opge
wekt, dan Is Immers onze prediking
zonder Inhoud, en zonder inhoud is
ook uw geloofIndien wij alleen
voor dit leven onze hoop op Christus
gebouwd hebben, zijn wtj de bekla
genswaardigste van alle mensen.
Wat zo omtrent de geloofsopvatting
van Christus' opstanding verzekerd
wordt, ls van overeenkomstige kracht
met betrekking tot alle geloofsopvat
tingen. Eenheid daarin ls niet anders
dan een onontwijkbare aangelegen
heid.
Wanneer daarom bij het pleiten ten
gunste van verscheidenheid ln de
kerk de hier aangegeven begrenzing
niet duchtig ln het oog gehouden
wordt en steeds weer de sterkste na
druk ontvangt, moet het mislopen.
Dan ls iemand bezig de kerk ln haar
wezen en haar hartader aan te tasten.
En lk kan mij niet onttrekken aan het
besef, dat ln de discussies welke te
genwoordig ln onze kerken gaande
zijn, lang niet voldoende met het hier
dreigende gevaar rekening wordt ge
houden.
Ondertekening
De gereformeerde synode-deputaten
„voor de oefening van het verband
met de theologische faculteit van de
Vrije Universiteit" maken zich zorgen
over de aanstaande predikanten, blij
kens een verslag van deputaat dr F.
L. Bos in Kerkinformatie;
Maar de eigenlijke problematiek
rondom de ondertekeningsformulie
ren kwam pas goed naar voren ln
diverse gesprekken, welk op verzoek
door deputaten werden gevoerd met
een groep oudejaarsstudenten. De
moeite die zij toonden te hebben met
het verkorte formulier dat zij hebben
te ondertekenen om bij wijze van
oefening in kerkdiensten te mogen
voorgaan, bleek verder en dieper te
reiken dan deze specifiek voor hen
geldende bepaling. Vooral hun toe
komstige positie als predikant ln de
gereformeerde kerken bleek hierbij ln
het geding, en ln verband hiermee
hun visie op de betekenis van de drie
formulieren van enigheid. Van stu-
dentlkose afstandelijkheid was bij
hen geen sprake. Integendeel zij
zouden zich straks samen met de
gemeente roet hart en ziel willen In
zetten voor haar geestelijke opbouw,
ln confrontatie met de brandende
vragen en opdrachten van deze tijd.
Maar zij vonden dat zij hierin geremd
zouden worden door de verplichte
ondertekening van verouderde belij
denisgeschriften. Met alle begrip voor
hun Intenties, hebben deputaten ge
poogd hen duidelijk te maken, dat ln
de ondertekeningsformulieren de
door hen gewenste actualiteit van het
belijden der kerk niet wordt opgeof
ferd aan de continuïteit daarvan,
maar dat anderzijds die continuïteit
niet ter wille van de actualiteit mag
worden prijsgegeven. Juist te midden
van het gevaar dat ons in deze anti-
autoritaire tijd ernstig bedreigt: dat
de stroom van het belijden in een
oeverloze delta uiteenwijkt en ver
vloeit, is het, om ons samen-kerk-zljn
te beleven, meer dan ooit nodig, dat
wij ons ook door ons belijdend voor
geslacht kritische vragen laten stel
len omtrent het gehalte van ons be
lijden.
Vredeszondag
Het tijdschrift Praktische theologie
besteedde een heel nummer (72 blad
zijden) aan de preek op Vredeszondag
met bijdragen van J. W. Besemer, Jan
ter Laak, majoor A. A. Andriese, J.
Hendriks. F. H. Kuiper, J. Thomas. J.
H. van der Laan en M. J. G. van der
Velden. (Voor 8,50 te bestellen bij
uitgeverij Waanders, postbus 1129,
Zwolle). Een van de conclusies ls. dat
het, zo ooit, voor Vredeszondag raad
zaam ls. dat kerkdienst en preek door
een hele groep voorbereid worden en
niet door de dominee alleen. Hierover
drs J. Thomas:
alsof de preek ln de bestaande mc
loog-vorm het aangewezen mediui
om de verstrekkende doelstellln
van het IKV ln de gemeente te vei
zenlljken. BIJ deze centrale po«
van predikant en preek blijft de
meen te teveel op de achtergrond
fungeert daar min of meer als „pi
de réslstance". Het lijkt dan alsof
vooral aan de kant van die wi
stand-biedende gemeente de prol
men en de oorzaken van de frusl
ties hebben te zoeken. BIJ een no
zakelijke heroriëntering zullen ln
kere zin de verhoudingen omgeke
moeten worden: er zal meer van
gemeente dan van de predikant t
ten worden uitgegaan. Het beeld
de gemeente, die maar zo moe
meekomt op het spoor dat de pn
kant haar ln zijn vredespreek
wijst, zal moeten worden vervan)
door de gedachte aan een gemee
die zélf voor het aan de orde kofl
van de aktuele problemen op Vrti
zondag verantwoordelijk wil zijn.
alleen kan ook de predikant uit
beknelde positie worden bevrijd,
betekenis van zijn optreden ln
vredesdlenst kan dan tot (ook
hemzelf) meer aanvaardbare prop
ties worden teruggebracht en er
staat ruimte waarin de functie
zijn preek als monoloog kan wort
gerelativeerd. De preek kan ln
dienst van Vredeszondag nu eenffl
niet vrij en doelmatig function®
zolang de predikant zich vanuit
besloten situatie steeds tót de
meente moet richten. Onwillekeu
komt hij dan terecht in de positie
iemand die zichzelf en zijn werk n*
verdedigen. Vaak moet hij dan R
zijn eigen besef zicb in moeilijke
miletlsche bochten wringen om I
nemelijk te maken dat de omstre<
vragen betreffende de wereldvt
toch heus wel terecht door hem
de orde worden gesteld. Niet all
geïsoleerde figuur temidden van
gemeente, maar alleen samen met
gemeente kan het komen tot een
meenschappelljk bewust worden'
het onontkoombaar evidente dat
deze vragen is verbonden.
