hurch: SALT-2 onmogelijk
olang Russen op Cuba zijn
bolwerk van
ingenomen
-larre faalt maar mag premier van Frankrijk blijven
Amnesty publiceert lijst 'vermisten'
Thatcher en Lynch
komen niet verder
Pol Pot wil pact met
Sihanoek voor nieuw
bewind in Cambodja
)nderzoek in Argentinië
Uitstel van bouw
kerncentrale Spanje
Veiligheid Ulster verscherpt
l Li yan kambodja
POSTGIRO 5261
Vietnamezen naar zee teruggestuurd
UDAG 7 SEPTEMBER 1979
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
MEXICO (AFP) De
Mexicaanse afdeling van
ipesty International
ieeft een lijst gepubliceerd
iet de namen van 2.665
onen die in Argentinië
.vermist" zijn.
as
aga
an t
lgen
De lijst is overhandigd aan de
nteramerikaanse commissie voor
nensenrechten die van 6 tot 20
itember in Argentinië is om een
lerzoek in te stellen naar de
I situatie van de mensenrechten ln
land.
dit l
wij]
eze b
de
n zoi
icht
ie Vli
glaU
wei 1
aiser
zeke
estii
Volgens Amnesty is er SDrake van
honderden andere vermissingen.
„Alle vermiste personen werden
vastgehouden om politieke rede
nen in veel gevallen door de rege
ring." aldus Amnesty.
Op de lijst komen ook namen van
vermiste mensen in 28 andere lan
den. De Jongste vermiste is een
baby van twintig dagen, wiens
moeder werd vrijgelaten uit de
gevangenis, maar nog steeds niets
van haar kind heelt vernomen. De
oudste is een 81-jarige man.
In Argentinië is een wet ontwor
pen, die het mogelijk maakt men
sen die vermist zijn officieel dood
te verklaren. Een rechter kan een
vermiste oproepen per adverten
tie. Als hij daar binnen drie maan
den niet op reageert wordt hij
dood verklaard.
Het Solidariteits Komitee Argen
tinië in Nederland (SKAN) en de
organisatie van Argentijnse bal
lingen noemen dit een „juridische
dwaling die moord tracht te legali
seren". Dit toont aan dat „staats-
terrorisme vandaag echt bestaat
in Argentinië", aldus de twee orga
nisaties. Ze vragen de Nederland
se instanties alles te doen om visa
af te geven voor Argentijnen.
De twee organisaties vragen alle
manifestaties van Argentijnse
vluchtelingen tegen hun land te
ondersteunen. Bovendien ls het
nodig om protesttelegrammen te
sturen aan de Argentijnse rege
ring en de onderzoekscommissie
van de OrganlsaUe van Ameri
kaanse Staten, die op het ogenblik
in Argentinië een onderzoek doet
naar de mensenrechten. Veroor
deel in deze telegrammen de In
stitutionalisering van de moord en
els de afschaffing van deze wet,"
aldus het SKAN en de Argentijnse
ballingenorganlsaUe.
t gHINGTON (Reuter, AP.AFPm) De voorzitter van de commissie voor buitenlandse
1 uit de Amerikaanse senaat de democraat Frank Church heeft gisteren verklaard dat er
sprake zal zijn van goedkeuring van het SALT-H-akkoord zolang de Russen gevecht-
op Cuba blijven legeren.
bespreking met de Ameri-
le minister van buitenlandse za-
Vance en de directeur van
Stansfleld Turner zei de sena-
,,Wij moeten de regering alle gele-
eid geven deze zaak uit te praten
le Russen. Het heeft geen effect
u al in termen van ultimata te
De belangrijkste Republi-
In de commissie, Jacob Javlts
few York was het echter geheel
met de opstelling van Church.
issie begon gisteren aan de
discussieronde over de goed-
vanhet SAtT-II-akkoord.
igbemocratische (meerderheids) lei-
n de Senaat Robert Byrd stélde'
nnetfren dat de regering genoeg tijd
afwi t om een resolutie uit te werken
over de kwestie van de Russen op
Cuba voordat de Senaat aan het alge
mene debat over SLAT-II begint. Se
nator John Stennis deelde mee dat
zijn commissie voor defensie zich vol
gende week maandag ook met deze
affaire zal gaan bezighouden.
Geen ontkenning.
Buba heeft gisteren verklaard dat de
Amerikaanse beschuldigingen een
poging zijn om Cuba tijdens de top
van niet-gebonden landen in diskre
diet te brengen. Het is een poging om
hoe dan ook de top te laten misluk
ken, aldus een verklaring van het
officiële Cubaanse persbureau Pren-
sa Latina. Ondanks het sarcasme
waarmee Cubaanse leiders de kwes
tie afdoen is er van een ontkenning
nog geen sprake. „Jullie Amerikanen
zien ook overal Russen, niet" sneerde
een woordvoerder van het Cubaanse
ministerie van buitenlandse zaken te
gen Amerikaanse journalisten.
De Sowjet-Unie zelf heeft gisteren het
stilzwijgen over deze kwestie be
waard. De mening van Moskou zal
hoogstwaarschijnlijk onder vier ogen
aan de VS worden meegedeeld. De
leiders iri het Krmlin maken zich ken
nelijk grote zorgen over de bedreiging
die de zaak vormt voor de bekrachti
ging van het SALT-akkoord.
De Amerikanen hebben gisteren de
verkenningsvluchten boven Cuba
sinds iets meer dan twee maanden
hervat. Ten dele dankzij de fotografi
sche gegevens die de verkennings
vliegtuigen verzamelden kon de aan
wezigheid van de Sowjet-gevechtsbri-
gade op het eiland worden vastge
steld. Kort na zijn intrek in het Witte
&ERAN (Reuter, AP, AFP) Iraanse regeringstroepen hebben gisteren de Koerdische
|1 Sardasht ingenomen. Volgens het Iraanse persbureau Pars was dit het laatste bolwerk
kde Koerden.
De begrafenis van lady Bra-
bourne en Mountbattens
kleinzoon Nicholas op de be
graafplaats van Mersham in
het graafschap Kent
Huls in 1977 had president Carter MADRID (Reuter) De Spaanse mi-
opdracht gegeven die vluchten te sta- nister voor energiezaken, Carlos Bus
ken ten teken van goede wil Jegens telo heeft de beslissing voor de bouw
het bewind van Fidel Castro van een kerncentrale in west-Spanje
Die vluchten waren vorig jaar herfst tot 15 oktober uitgesteld. Aanleiding
voor korte tijd hervat nadat de Sow- hiervoor was de twee weken durende
Jet-Unie 15 ultramoderne MIG-25-toe- bezetting van een stadhuis door meer
stellen aan Cuba zou hebben gele- dan honderd burgemeesters van na-
verd. burige gemeenten.
PEKING, BANGKOK (AFP, Reuter) De Rode Khmers van
de verdreven Cambodjaanse leider Pol Pot willen een „Groot
Front van Nationale Eenheid" van alle tegenstanders van het
huidige Vietnam- en Moskougezlnde bewind van Heng Sam-
rin. Prins Norodom Sihanoek ls uitgenodigd voorzitter van
het Front en tevens, na de bevrijding, staatshoofd van Cam
bodja te worden.
LONDEN (Reuter, AP, AFP) Met uitzondering van het
voornemen de veiligheidsmaatregelen aan de grens tussen
Noord-Ierland en de Ierse republiek drastisch te verscherpen
heeft het beraad tussen de Britse premier Margaret Thatcher
en haar Ierse ambtgenoot Jack Lynch geen algeronde beleids
beslissingen opgeleverd.
Vooral over de vraag welke politieke
initiatieven er moeten worden geno
men om althans een aanzet te krijgen
tot een oplossing van de kwestie-
Ulster verschillen Thatcher en Lynch
nog duidelijk van mening. Lynch zei
gisternacht na afloop van het beraad
dat hij Thatcher de noodzaak onder
ogen heeft gebracht van machtsde
ling op hoog niveau tussen de protes
tanten en katholieken in Noord-Ier
land. Er moeten wezenlijke bespre
kingen komen over de politieke ont
wikkeling. De toestand zoals die nu is
kan niet langer voortduren, aldus de
Ierse premier.
Uit het gezamenlijke communiqué
blijkt echter dat de regering in Lon
den momenteel niet verder wil gaan
dan de leiders van belde gemeen
schappen een voorstel te doen over
het lokale bestuur in de provincie.
De primaat van de kerk van Enge
land, aartsbisschop Donald Coggan
van Canterbury, heeft er gisteren
voor gepleit de haat in Noord-Ierland
uit te bannen. Dr, Coggan zei dit in de
preek bij de begrafenis van de klein
zoon van Lord Mountbatten, Nicho
las Knatchbull en zijn grootmoeder
van moeders kant, Lady Brabourne,
die beidèn met de graaf omkwamen
bij de aanslag van de IRA. De aarts
bisschop zei dat de omstandigheden
die aanleiding geven tot schandda
den als die in west-Ierland te lijf
moeten worden gegaan.
ADVERTENTIE
zou volgens de Iraanse rege-
korte gevechten binnen twin-
luten zijn veroverd. De Koerdi-
•tratiftuerrillastrijders zijn de heuvels
)elt (flucht, om vandaar de regerings-
070 *n te bestoken. Volgens oogge-
zouden bij een aanval met
Dpters eerder op de dag één per-
gedood en zeven gewond zijn.
'1t van de bevolking van het
e zou de vlucht genomen heb-
n Sardasht ligt op ongeveer hon-
kilometer afstand van de grens
iuurland Irak.
^Iksdagavond hadden regerings-
^Den de stad Piransjahr, 35 kilo
ten westen van Mahabad ver-
op de Koerden. Ook hier waren
errillastrijders de heuvels inge-
seu4t Aan de bezetting van de stad
ad hevige vuurgevechten vooraf-
vanp1 tussen het regeringsleger en
u jkv >erden, die de opmars met mor-
IU*Hen artillerievuur probeerden te
lgen.
i mu
huu cutie
dan
t be aanse blad Keyhan meldde gis-
opi
tern dat Koerden zich meester had
den gemaakt van de grenspost Ta-
marsjin, elf kilometer ten westen van
Piransjar. Dit is de belangrijkste
grenspost van het gebied van de
Koerden dat grenst aan Irak. In de
Koerdische stad Saqqez heeft een
Islamitische revolutionaire recht
bank onder leiding van de religieuze
leider ajatolla Khalkhali vier mannen
laten doodschieten, omdat zij gewa
pend weerstand hadden geboden. Na
een vuurgevecht met regeringstroe
pen waren deze Koerden gevangen
genomen.
Een groep inwoners van de door
Iraanse troepen bezette stad Maha
bad heeft ajatollah Khomeini ver
zocht het tribunaal van Khalkhali
niet naar deze stad te laten komen.
Deze rechtbank heeft tot nu toe al
meer dan vijftig Koerden terecht ge
steld. De bewoners van Mahabad
hebben Khomeini om een algemene
amnestie verzocht.
Verzoek Bazargan
De Iraanse premier Bazargan heeft
de religieuze leider ajatollah Khomei
ni voor de tweede maal verzocht zijn
residentie van de plaats Qom naar de
hoofdstad Teheran te verplaatsen.
Khomeini zou dan voor een soepele
behandeling en bespoediging van het
afhandelen van staatszaken kunnen
zorgdragen, zo deelde een woordvoer
der van de premier mee. „De huidige
omstandigheden vereisen dat Kho
meini naar Teheran komt. Zijn aan
wezigheid kan bijdragen tot het op
lossen van 's lands yraagstukken en
maatregelen bespoedigen op politiek
sociaal en economisch terrein. Bo
vendien zou zijn komst een stabilise
rende factor betekenen", aldus de
woordvoerder van Bazargan. Vorige
week vrijdag had Bazargan ook al om
de terugkomst van Khomeini naar de
Iraanse hoofdstad gevraagd.
De Iraanse minister van onderwijs
Kholam Hossein Khokouhl ls afge
treden. Zelf geeft hij als reden op dat
hij uit de politiek gaat om gezond
heidsredenen. Volgens het Khomeinl-
gezinde blad Etelaat zou de minister
van onderwijs het hebben betreurd
dat hij zelf geen revolutionaire pro
gramma's kon doorvoeren.
Het ontwerp voor een democratisch
Cambodja voorziet ln vrije en gehei
me verkiezingen onder toezicht van
de Verenigde Naties. Vertegenwoor
digers van verschillende politieke en
sociale groeperingen zullen kunnen
deelnemen aan het parlementaire be
wind. De particuliere eigendom, de
vrije meningsuiting en de vrijheid om
politieke partijen te vormen zullen
worden beschermd. Het onafhanke
lijk, verenigd en nlet-gebonden Cam
bodja zal diplomatieke en economi
sche betrekkingen met alle landen
aanknopen op basis van de vijf begin
selen van vreedzame coëxistentie.
Volgens diplomatieke bronnen ls het
waarschijnlijk dat deze opzet de uit
komst is geweest van het gesprek dat
de Amerikaanse vice-premier Walter
Mondale onlangs met de Chinese vi
ce-premier Deng heeft gehad. Men
neemt dan ook aan dat dit initiatief
van de Rode Khmers van Chinese
zijde is ingefluisterd. Een samenwer
king tussen Slnahoek, die in het Wes
ten een goede reputatie heeft, en Pol
Pot, die met zijn guerrillaleger op
Cambodjaanse grond aanspraak op
de macht kan maken, biedt ongetwij
feld ruimere mogelijkheden op inter
nationale erkenning.
Sihanoek heeft nog niet gereageerd
op het voorstel. In het verleden heeft
hij enkele malen samenwerking met
Pol Pot afgewezen. In een recent
vraaggesprek met het Franse week
blad L'Express heeft Sihanoek ver
klaard dat een volksfront naast de
bevrijding van Cambodja als doel zou
moeten hebben het volk te ontdoen
van de aartsmisdadlgers Pol Pot en
leng Sary. Als reden voor zijn vertrek
van Peking naar Pjongjang in Noord-
Korea gaf Sihanoek: „Ik wil niet de
zelfde lucht inademen als Pol Pot en
leng Sary, de troeteldiertjes van
China.
Volgens Sihanoek, die een militaire
oplossing afwijst, zou slechts een In
ternationale conferentie over het
Cambodjaans probleem uitkomst
bieden. Hij is zich ervan bewust dat
een dergelijke conferentie slechts
kans van slagen heeft als ook China
en de Sowjet Unie hieraan meedoen.
Dit zou ondenkbaar zijn zolang hun
„vazallen" Pol Pot en Heng Samrin
zich op Cambodjaans grondgebied
bevinden. Nu geen van belden inter
nationale erkenning heeft gevonden
op de conferentie van niet-gebonden
landen in Havana, en China en de
Sowjet Unie onverminderd de steun
aan hun beschermelingen voortzet
ten, is er voorlopig nog geen zicht op
de door Sihanoek voorgestane poli
tieke oplossing.
IPI D hongerende bevolking
(zie T.V. uitzending Brandpunt hedenavond)
Stort uw gift op
van Stichting Oecumenische Hulp, Utrecht
HONG KONO (Reuter, AP. UPI)
Een boot met zestien deserteurs uit
het Vietnamese leger is gisteren in de
Portugese enclave Macao aange
spoeld. De boot met de nog in legeru
niform geklede deserteurs zal na re
paratie weer de open zee op worden
gesleept.
Op bijna 500 kilomter van de Vietna
mese kust heeft een Amerikaans ma
rineschip 49 vluchtelingen opgepikt
van een door motorpech getroffen
Jonk. De Amerikaanse ambassade ln
Bangkok deelde mee dat de Verenig
de Staten ln augustus 3350 Indochi-
nese vluchtelingen heeft opgenomen,
waarmee het totale aantal sinds 1975
op 55.121 komt.
In Hong Kong zijn 67.000 vluchtelin
gen opgenomen. Gisteren legde er
een vissersboot met 291 Vietnamese
vluchtelingen aan, die door het aan
grenzende Macao de open zee op was
gestuurd.
De Thaise regering verklaarde dat
voor het einde van de mocssontijd
100.000 Cambodjaanse vluchtelingen
worden verwacht vanwege ernstige
voedseltekorten ln Cambodja De mi
litaire regering van Thailand zal de
vluchtelingen niet op haar grondge
bied toelaten. Wel zal zij medewer
king verlenen aan Internationale
hulporganisaties die voedsel en medi
camenten verstrekken.
h t Bert van Panhuis
:>okf kunt de Franse economie niet van de ene dag op de andere
?ei i anderen. En duurzaam herstel neemt drie jaar in beslag", zei premier
pmond Barre toen hij in augustus 1976 de rechterhand werd van
sident Valéry Giscard d'Estaing. En Barre werd geacht het te kunnen
en want hij geldt als de beste econoom van Frankrijk en zijn boeken
'orig i verplichte studiestof voor studenten economie. Voor veel mensen is
J Jdie zekerheid verdwenen want drie jaar nadat de premier met zijn
en api Barre het herstel van de economie aanpakte komen vriend en
n ra ind tot de slotsom dat de poging mislukt is.
jk I
t vota moet weg. zeggen de publieke opinie,
hie Tanten en uiteraard de politici uit het
Eenc asitionele kamp. Maar de premier lijkt
nu* alleen fysiek op een duikelaartje. Ook
tiek staat hij na de hardste meppen
i de Ir binnen de kortste keren overeind. Hij
ien igt zijn alsmaar groeiende impopulari-
>eza met. blijdschap. In het eigen kamp ziet
ihad i echter ook weinig reden tot vreugde,
tlge rgaande jaren was er voor de premier
st U de verjaardagen als eerste minister een
ur v t met kaarslicht. Dit jaar ontbrak de
leslift en dat was vaste prik voor de politieke
laars. „Ach, ik hou niet van feestjes",
Barre, maar dat is het verweer van
m, die het de neus voorbijgaat.
.eiflatie
;n
heeft het Plan-Barre de Fransen de
lopen drie jaar opgeleverd? De waarde
[13 de Franse franc is sinds 1976 met 32
exa ent verminderd en het kabinet heeft al
en t 6e(deeld dat de inflatie dit jaar boven de
aag procent zal komen. Een misrekening
s dit Barre, die bij zijn ambtsaanvaarding
ekerde dat de strijd tegen de inflatie bij
i 3J nummer één is. Wat dat betreft heeft
iet maar weinig beter gedaan dan zijn
eaU
voorganger Jacques Chirac die in 1976 wel
iswaar 15 procent scoorde maar dat cijfer
vooral haalde vanwege de forse injectie, die
hij de Franse economie trachtte toe te die
nen. En Barre kan de schuld ook al niet
geven aan de gestegen olieprijzen want
vastgesteld is dat olie en benzine maar voor
2,7 procent hebben bijgedragen aan de geld
ontwaarding.
Ook op andere terreinen van het econo
misch beleid vallen de (verkiezlngs)beloften
als helden op het slagveld. De franc zou
worden beschermd zodat men uiteindelijk
de geldmachine enkele versnellingen lager
kon laten draaien maar voor het komende
begrotingsjaar 1980 zal het tekort op de
begroting meer dan het dubbele bedragen
van het tekort van 7 miljard gulden, dat het
staatshuishoudboekje voor dit jaar laat
zien. Chirac kon het in 1976 nog met minder
dan de helft af. De waarde van de franc is in
drie Jaar ten opzichte van de Westduitse
markt met 15 procent gezakt. Als lichtpunt
je geldt dat de positie van de handelsbalans
in enkele jaren veel is verbeterd.
Dat lichtpunt valt in het niet bij die andere
tegenvallers. De economische groei ln
Raymond Barre vorig jaar tijdens de verkiezingsstrijd voor een zetel in de
Nationale Vergadering. Toen was hij nog populair genoeg om al in eerste
termijn te worden gekozen.
1976 nog 4,6 procent komt dit jaar niet
verder dan 2.8 en volgend jaar zelfs maar tot
twee procent. De werkloosheid is van
900.000 tot 1,4 miljoen gestegen, een toena
me van meer dan vijftig procent. Vorig Jaar,
vlak voor de door centrum-rechts gewonnen
algemene verkiezingen beloofde Barre de
belastingen voor een jaar te bevriezen en de
prijzen të beheersen op tussen de vijf en zes
procent. Maar de belastingen, met name de
ndlrecte. zijn verzwaard en volgens de eco
nomische deskundigen staat er voor vol
gend jaar bij voorbeeld weer een forse stij
ging van de belasting op autobezit en van
de accijnzen op alcohol en tabaksartikelen
op het programma. Voor de sociale premie
druk geldt ook al: forse toename
Met de prijzen is het al niet anders gesteld.
Réné Monory, de als sociaal-liberaal be
kend staande minister van economische
zaken, heeft de prijsbeheerslng er aan moe
ten geven en zo schieten her en der de
prijzen, zoals die van het openbaar vervoer,
omhoog. Tekenend ls dat in één Jaar zelfs de
prijs van het brood met dertig procent ls
gestegen en dat, terwijl de staat sinds de
Franse revolutie deze eerste levensbehoefte
steeds in bescherming heeft genomen. De
Franse minimumloners zijn ondanks een
verhoging van hun Inkomsten er door
deze ontwikkelingen niet beter op ge
worden.
De vakbonden en de politieke partijen de
communistische CGT en haar politieke arm
de PCF van George Marchals voorop
willen nu na de rentrée. de traditionele
terugkeer van de vakanties het koppel Bar-
re-Giscard deze herfst inpeperen dat deze
economische politieke niet wordt genomen.
Voor CGT-leider Georges Seguy betekent
dat: stakingen, vooral de veel chaos veroor
zakende plotselinge acties Maar de vak
bonden zi1n het verre van eens met elkaar.
Ofschoon de socialistische CFDT van Ed-
mond Malre en de zeer gematigde Force
Ouvrière van André Bergeron de bezwaren
tegen Barres beleid wel delen zien ze de
COT-activlteiten als U politiek gekleurde
PCG-taktiek.
De leider van de PCF, Georges Marchals
zoekt in het politieke veld de bundeling van
het verzet tegen Barre. „Daarvoor ben ik
zelfs bereid tot een pakt met de duivel",
verklaarde hij. Menigeen dacht dat hij daar
mee Jacques Chirac's gaullistische RPR
bedoelde omdat beide leiders niet onder
doen ln afkeer voor president en premier.
Maar het bleek toch Frangols Mitterrand te
zijn. de nog steeds erg wankel ln het zadel
zittende leider van de Franse socialisten.
Die zag meteen zijn kans schoon om herstel
van de in september 1977 zo smadelijk
ontplofte Unie van Links, de schaduwcoall
tie van communisten, socialisten en linkse
radicalen, weer nieuw leven in te blazen.
Niets wijst er op dat de zich sinds enkele
maanden weer in een strak isolement stor
tende PCF al weer zo ver wil gaan Per slot
van rekening gaan beide partijen met eigen
kandidaten de presidentsverkiezingen van
1981 in en zo'n al te hechte samenwerking is
alleen maar voordelig voor de socialisten
weet Marchals uit ervaring.
Of gezamenlijke acties tegen Barre zin heb
ben valt te betwijfelen omdat er simpelweg
geen alternatief is. Seguy mag dun nog zo
hard roepen dat deze pre mier niet bezuinigt
maar berooft, de president lijkt voorlopig
niet van plan hem te vervangen. Barre, een
man zonder ambitie om hogerop te komen,
vangt uitstekend de klappen op die eigen
lijk voor Giscard zijn bedoeld. Tegen het
eind van het volgende Jaar. als Giscard
voelt dat het Impopulaire economische be
leid hem bij de verkiezingen van 1981 het
Elysee kan kosten zal hij tot actie overgaan.
Dan is er maar één, die voor Giscard de
trofeeën kan binnen halen: Slmone Veil, de
nog maar sinds goed een maand dienst
doende voorzitter van het Europese Parle
ment. Politiek Frankrijk rekent er op dat de
Franse president niet te vergeefs een be
roep zal doen op deze ln zijn land buitenge
woon populatie vrouw.
