De liefste revolutie
van Latijns-Amerika
Salarisrekenlng?
Boekhouder Roel lansen
kiest voor de Nutsspaarbank.
NUTSSPAARBANK
MAANDAG 27 AUGUSTUS 1979
TROUW/KWARTET
door Wim Jansen
MANAGUA Langzaam komt het normale leven in Nicaragua weer op gang. Gematigdheid
is het parool van de nieuwe regering. In dertig dagen van revolutie is al veel bereikt, maar het
is nog absoluut niet te voorspellen in welke richting het proces zich zal ontwikkelen. Veel zal
afhangen van de steun die het buitenland gaat geven.
De bewoners van de sloppenwijken
van Managua hebben nog nooit zo
veel zorg besteed aan het uiterlijk
van hun buurten als ln de laatste
twee weken. Honderden mensen zijn
voortdurend ln de weer met het snoei
en van bomen, het herstel van elektri
citeitsleidingen en het aanbrengen
van revolutionaire schilderingen op
de muren van de houten huisjes.
Straat- en wijknamen worden veran
derd en krijgen nu de namen van
heldhaftige sandinisten, die ln de
strijd zijn gesneuveld. Ploegen men
sen breken de barricades al. die zijn
opgebouwd uit duizenden betonste-
nen waarmee Somoza enige Jaren ge
leden de straten in de arme wijken
liet plaveien
In deze buurten staan de houten huis
jes met zinken daken dicht op elkaar.
Wie het huis aan de achterzijde ver
laat en drie stappen doet. staat in het
huis van de achterbuurman. Pas als
Je door zo'n buurt loopt wordt het Je
duidelijk dat het sterkste wapen van
de sandinisten in de strijd tegen de
Nationale Garde de steun van de be
volking was. Wie die steun heeft, is
bijna onverslaanbaar. Tenzij de vlieg
tuigen van de vijand de buurt volle
dig platbombarderen. wat met een
aantal van deze wijken ten koste van
vele doden inderdaad is gebeurd.
dat ze onwillige bewoners met de
wapens dwongen dergelijke bijeen
komsten in de buurthuizen bij te wo
nen. In andere gevallen moesten be
woners onder dwang de straten voor
hun huizen opruimen en de bomen
snoeien. Vooral in de rijkere buurten
leverde dat veel wrijving op. De mili-
cias namen er geen genoegen mee dat
daar het huispersoneel de klus op
knapte en de bewoners weigerden
dergelijke arbeid te verrichten
Wapens
op dit moemnt kampt. Ongeveer vijf
tig procent van de beroepsbevolking
heft geen vast inkomen. Op de plaat
sen waar mensen de barricades afbre
ken en de wegen herstellen, wordt
van de passerende auto's een bijdra
ge gevraagd om het eten van de arbei
ders te kunnen betalen. Voor een aan
tal Nicaraguanen is die werkloosheid
en het vooruitzicht dat de vernietigde
Industrie voorlopig slechts zeer ge
deeltelijk op gang zal kunnen komen,
reden om hun heil in het buitenland
te zoeken.
Milities-
Het probleem is dat de comité's nog
de wapens van de volksmilities heb
ben en die ook regelmatig gebruiken,
zonder overleg met officiële sandlnls-
te legereenheden. Zo ontstonden er
ernstige diplomatieke moeilijkheden
met Honduras, nadat milicias ln Ma
nagua de ambassadeur in Managua
hadden aangehouden en in het ge
vang gestopt omdat hij zich niet had
gehouden aan het uitgaansverbod
De sandinisten zijn nu begonnen met
het ontwapenen van de comité's en
het aantal meldingen van moeilijkhe
den neemt snel af.
Vooral dit militante optreden vooi
een totalitaire staat aan. De centrali
satie van het gezag, die nu op gang is
gebracht. Is een van de duidelijkste
tekenen dat de toestand in het land
zich stabiliseert.
Nutteloos-
De milicias. de volksmilities, in de
sloppenbuurten hebben een belang
rijk aandeel gehad bij het behalen
van de sandinistische overwinning.
Nu functioneren ze als het plaatse-
lljkge gezag, georganiseerd in de
..sandinistische verdedigingscomi-
té's". Die vormen kleine eenheden
welke weer met elkaar zijn verbonden
in een overkoepelende organisatie.
Zij zorgen voor de organisatie en het
herstel van de buurt, vangen mensen
zonder geld op en spelen verder de rol
van wijkagent
Aanvankelijk waren er nogal wat
moeilijkheden met deze comité's, om
dat de algemene richtlijnen van de
regering verschillend werden uitge
legd. Na het verzoek van de regering
om regelmatige voorlichting te geven
over de achtergronden van de revolu
tie, gingen sommige comité's zover
Bedrijvig-
„Normaal" zal het leven in Nicaragua
de eerste Jaren nog wel niet zijn.
Negentig procent van de grote indu
strieën is vernietigd. Hele winkelcen
tra zijn geplunderd en platgebrand
en honderden kleine werkplaatsen
zijn niet meer te gebruiken. Maar er
heerst enorme bedrijvigheid en een
sfeer van bevrijding. De markten in
de hoofdstad hebben een snel groei
end aanbod van voedsel en gebruiks
voorwerpen, de taxichauffeurs zeg
gen dat ze nog nooit zulke goede
tijden hebben gehad en bulldozers
zijn begonnen het puin te ruimen van
de kapotgeschoten gebouwen. Een
week geleden was van deze activitei
ten nog weinig te bespeuren.
De werkloosheid is een van de groot
ste problemen, waarmee de regering
Maritza, een meisje van zeventien, en
de twee jaar oudere Humberto heb
ben allebei door de oorlog hun baan
verloren. In de laatste weken van de
strijd stonden zij aan de zijde van de
sandidnisten op de barricaden, maar
ze zien er nu weinig heil in te blijven.
Niet dat ze bang zijn voor de politieke
toekomst van Nicaragua; ze vinden
alles beter dan een leven onder Somo
za. Maar ze voelen zich nutteloos en
willen in de Verenigde Staten gaan
studeren voor waterbouwkundig in
genieur. Daarom slenteren ze nu de
hele dag door de stad op zoek naar
buitenlanders die dollars tegen cor-
doba's willen wisselen. Ze zeggen
vastbesloten te zijn terug te komen
na hun studie, om het land te helpen.
De meeste jongens en meisjes van
hun leeftijd hebben zich aangesloten
bij het sandlnistisch leger of de mili
cias. Zij bewaken de gebouwen, rege
len het verkeer of begeleiden belan
grijke transporten. Van diplomaten
hoor je vaak de opmerking dat dit de
vriendelijkste revolutie is die het con
tinent ooit heeft gekend. Geen barse
gezichten of strenge bevelen van mili
tairen. maar een lieve glimlach van
donkerharige meisjes die ln veel te
grote guerrillakledij en met de mi
trailleur in de hand de controleposten
bemannen. Altijd verontschuldigin
gen voor het oponthoud en de uitleg
dat het noodzakelijk is voor de eigen
veiligheid. Iedereen wordt beleefd
met „companero" kameraad
aangesproken, of het nu een klein
kind is of een vroegere aanhanger van
Somoza.
Het Frente heeft afdelingen opge
richt die zich bezig moeten gaan hou
den met het vervaardigen van revolu
tionaire films en revolutionair toneel.
Een eerste uitvoering van dit laatste
leek sprekend op de bekende Chinese
revolutionaire toneelstukken. Radio
Sandino, tot woensdag de enige zen
der in het land, zendt de hele dag
revolutionaire liederen uit en toe
spraken van regeringsleden. Alle
nieuwe wetten worden woord voor
woord voorgelezen en het volk krijgt
opvoeding in revolutionaire theo
rieën.
Een nieuw Cuba dus? Dat is de vraag
waarover de vele buitenlanders in
Managua zich voortdurend het hoofd
breken. Iedere nieuwe stap van de
regering wordt op een gouden schaal
tje gewogen om te zien of het een
afwijking naar links of naar rechts
betekent.
„Het volk van Nicaragua is niet mar
xistisch, communistisch of kapitalis
tisch. Het is sandlnistisch". Dat is het
geijkte antwoord van de regering op
de vraag welke koers ze vaart. Maar
met dat begrip kunnen diplomaten
niet overweg. In feite wil het alleen
maar zeggen dat Nicaragua zijn eigen
weg wil gaan. Geen zinnig mens kan
van een regering verwachten dat ze al
na een maand precies weet hoe ze het
land, dat ze in volledige chaos heeft
overgenomen, moet sturen.
De vijf leden tellende Junta van Nicaragua, die ondanks alle ideologische meningsverschillen een steeds
eenheid begint te vormen. Van links naar rechts zijn het Sergio Ramirez, Daniel Ortega, Violeta Chamorro,
Robelo en Moises Hassan.
so Robelo, de meest conservatieve
van het vijftal, wordt zichtbaar naar
voren geschoven en is de man die op
de televisie verschijnt om de plannen
van de regering bekend te maken. Op
die manier probeert men de hogere
klassen van de Nicaraguaanse sa
menleving, die het sandlnisme als ge
volg van Somoza's propaganda nog
steeds gelijkstellen aan het marxis
me, te winnen voor de nieuwe rege
ring. Want deze mensen, die in de
startblokken staan om met hun kapi
taal het land te verlaten bij de eerste
tekenen van echt onheil, zijn brood
nodig voor de wederopbouw van het
land.
Eenheid
De nieuwe junta, de uit vijf mensen
bestaande leiding van de regering,
profileert zich steeds duidelijker. De
genen die beweerden dat deze groep
binnen een mum van tijd als gevolg
van politieke meningsverschillen uit
elkaar zou vallen, lijken ongelijk te
krijgen. Het vijftal, een revolutionai
re marxist, twee socialisten, een
vrouw uit de bourgeoisie en een con
servatief zakenman, vormen steeds
duidelijker een eenheid.
De regering speelt de kaart van de
gematigdheid; niet in de laatste
plaats om de economische hulp van
het buitenland aan te trekken. Alfon-
Gematigd-
Maar het naar voren schuiven van het
meest behoudende lid van de junta
wil nog niet zeggen dat de regering
een conservatieve koers gaat varen.
Robello's politieke inzichten lijken te
zijn veranderd en meer naar het soci
alisme te neigen, terwijl het andere
uitserste van de Junta, de uitgespro
ken marxist en cbmmandant in het
Frente. Daniel Ortega, zich steeds
gematigder uit. Ortega en Robelo
vertonen zich de laatste tijd steeds
meer samen ln het openbaar.
Natuurlijk zegt het nog lang niet alles
dat de top van de regering naar el
kaar toegroeit. Ieder persoon verte
genwoordigt een stroming. En als de
aanhang niet naar elkaar toegroeit,
komen er toch conflicten. Voorlopig
ziet het er echter naar uit dat dit niet
gebeurt en dat de junta het nog een
tijdje samen uithoudt. Het uiteenval
len van deze groep zou de Nicaragua
nen verdelen en desastreus zijn voor
de wederopbouw van het land.
Studie
De maatregelen die de regering tot
dusver heeft afgekondigd, geven
evenmin een indicatie voor de toe
komstige koers. Er zullen landhervor
mingen komen en er komt een betere
gezondheidsorganisatie, is aangekon
digd. Hoe dat moet worden aange
pakt is echter nog in studie. Met
name op deze gebieden zit men niet
alleen met de schade van de oorlog,
maar ook nog met die van veertig
Jaar dictatuur.
De perswet garandeert vrijheid van
meningsuiting in de ruimste zin, ware
het niet dat ergens een zinnetje is
opgenomen dat men niet wordt ge
acht zich tegen de belangen van het
volk of die van de revolutie te uiten.
Alles hangt af van de interpretatie
van die regel. Een kwestie van af
wachten dus. Hetzelfde geldt voor de
grondwet, die progressief te noemen
is, maar waarin ook een paar van die
tweeslachtige regeltjes schuil gaan.
Overigens heten alle wetten en
de regering nog steeds nadrukki
„voorlopig". Het ligt in de
in de toekomst verkiezingen uif"
schrijven voor een
vergadering.
Iedere dag brengen de kranten
Nicaragua nieuwe berichten
dememingen of
die door Somoza of zijn aanhan
op het laatste moment zijn lee
plunderd. Enorme bedragen zij]
naar buitenlandse banken ovi
schreven.
Daarom wacht de regering met
op buitenlandse hulp van enige b
kenis, waarbij zij zich voornami
richt op de westerse en Latijns-A d
rikaanse landen. Waarnemers ziei
toch als een teken dat het lant ,e
kant op wil van een gematigd s< p
listisch systeem met behoud vai
mogelijkheden voor „vrije onde
mingen".
Het feit dat de Amerikaanse hul
ganisatie AID heeft besloten de
aan Nicaragua niet langer meer
particuliere organisaties maar di i"c
aan de regering van dat land te sï
ven, wijst er op dat men in de
enigde Staten vertrouwen beginfg
krijgen in de politiek van de jui a'
Cl
e:
De enorme vreugde van vlak na de val van Somoza wordt langzamerhand wat getemperd door de zorgen van
alledag: te weinig geld. te weinig werk. te weinig mogelijkheden.
Salarisrekening? Zeg maar gerust:
van-alles-en-nog-wat-rekening. 't Gaat
immers om een bankgirorekening die
voor legio doeleinden te
gebruiken is? Niet alléén
dus voor het giraal
ontvangen van bedragen
(zoals salaris of pensioen),
maar ook voor het doen
van girale betalingen.
Dit laatste gebeurt
voor incidentele over
schrijvingen met een
speciaal opdrachtformu
lier, dat gratis wordt
verstrekt en voorbedrukt
is met uw naam, adres en
rekeningnummer.
gen (zoalsgas,
water, telefoon, etc.)
geeft u een incasso
opdracht. Daarmee machtigt u een
bepaald bedrijf/instelling
(dus b.v. het Energiebedrijf) de
verschuldigde bedragen van uw
rekening af te schrijven.
Ook kunnen stortings-/acceptgiro-
kaarten (b.v. in geval van een
abonnement of een bekeuring) via de
bankgirorekening worden voldaan.
Een ander pluspunt
van de bankgirorekening:
betalen zonder
contanten? Hoe? Met
cheques. Dat kunnen zijn
betaalcheques, die tot
een maximum bedrag
van f 100,- zijn gegaran
deerd dan wel de tegen
verlies en diefstal
verzekerde eurocheques,
die gegarandeerd zijn tot
maximaal f 300,- per
cheque (voor contante
betaling te gebruiken in
vele landen in Europa).
Tenslotte kan via
een eigen bankgiro
rekening ook worden gespaard. Dit door
automatische overschrijving naar een
spaarrekening.
U ziet: redenen genoeg voor een
eigen salarisrekening bij de
Nutsspaarbank. Doen!
