Combines
eheersen
itelstrijd
Ecclestone buit
zijn macht uit
r -
Vs I 1lS§£9
oorgangshuis bij amateurs
Heineken wenst alle bezoekers van het
Wereldkampioenschap Wielrennen het actiefste peleton,
de edelmoedigste knechten, de spannendste
sprints en dat hun favoriet maar winnen mag.
ill
idere opzet WK gewenst
r v -V-
8
el liefhebbers op drempel van profcarrière
Grand Prix-races commercieel circus
TT 1 I T i
Straf voor
Zoetemelk
Jan Lammers 24ste
jHeinekenj
RDAG 25 AUGUSTUS 1979
SPORT
TROUW/KWARTET
15
Johan Wotdendorp
^.ENBURG Het wereldkampioenschap wielrennen op
ig is als een miss-verkiezing. Uiterlijk spelen toevallige
digheden te vaak een belangrijks rol, achter de scher-
aken onderling gekonkel en (soms) dubieuze afspraken
et zo fris ogende evenement een wanstallig gebeuren.
Hif/at voor iedereen zichtbaar is, de nummer één van het
ci- jaar slaagt er zelden in de titel te prolongeren. Lukt dat
ie Knetemann wel, dan is de oud-Amsterdammer bij de
ostpsrenners pas de vierde na de Belgen Georges Ronsse
en '29), Rik van Steenbergen (1956 en '57) en Rik van
(1960 en '61), die zich daarvoor op de borst mag kloppen.
Be
lel
Hn
enkele tak van sport is het zo
ik om een prognose van de uit-
de race om de mondiale titel
;n als bij het wielrennen. Zeker
in, dat de nieuwe drager van de
loogtrui uit een klein groepje
gde namen komt. De krabbers
peloton, zoals in 1963 de Belg
l^gjii Beheyt en zes jaar later de
k lander Harm Ottenbros, zullen
selectieve parcours in het pok-
Zuidlimburgse landschap on-
Ifeld uit de boot vallen.
gezegd kent het wegkampioen-
geen brandschoon verleden,
leeste betrokkenen hebben er
ins weinig behoefte aan om be
lde etiketten los te weken van
l in de ogen van het publiek
t smaakvolle product. In de
wereld wordt grote waarde aan
tenement toegekend, maar aan
aere kant is het als gebeuren te
Mg om het gelijk de Tour de
om te dopen in een mythe,
ijk zou het .wegkampioenschap
huidige opzet zijn langste tijd
d moeten hebben, om de jacht
).\titel nog enkele geloofwaardige
ichappen mee te geven. Het
men behelst immmers meer.
m rit van bijna driehonderd
iter op geaccidenteerd terrein,
itste jaren is een nieuwe formu-
wegwedstrijd en een tijdrit)
lan eens in brainstormende bij-
Imsten ter sprake gekomen,
de vernieuwingsdrang binnen
^ternationale wielerunie (UCI)
allerminst gelijke tred met an-
,ees: commerciële) ontwikkelin-
de wielersport.
jdr hebben de bonden van lan-
waar openlijk beroepssport
wordt bedreven, alle belang bij het
afschaffen van nationale ploegen in
de eendagswedstrijd, waar de wereld
titel op het spel staat. Op zich schuilt
er een logische gedachte achter die
innige wens, maar het zal er voorlopig
niet van komen. Getalsmatig hebben
de belangrijke professionele wieier-
landen op de UCI-congressen te wei
nig invloed om hun zin door te drij
ven. Bij de stemmingen wordt het
principe „one man, one vote" gehan
teerd en dat houdt in, dat de kleine
wielernaties de balans vaak in hun
voordeel kunnen laten komen.
vier alleenstaanden geen alternatieve
strijdplannen achter de hand. Zoete
melk zou weliswaar kunnen rekenen
op zijn knecht Frits Pirard, maar
evenals Hennie Kuiper hoeft hij uit
het Franse kamp geen steun te ver
wachten. De ploeg uit het land is
voornamelijk opgebouwd rond de
Tour de France-winnaar Bernard Hi-
nault. Jo Maas, rijdend in Belgische
dienst, kan tamelijk onbevangen te
werk gaan. Hij is geen potentiële we-
geld, veel geld. de nationale eenheid vn°°I,d„e
hooi rtient te honden Maar in weven' ?lsche renners te fietsen en zal omge-
Wat overblijft is een uitermate
schijnheilige constructie, waarin
hoog dient te houden. Maar in wezen
zijn alle ploegen, die morgen aan de
start verschijnen, bommen, die ieder
ogenblik kunnen ontploffen. In de
dagen voorafgaand aan de wedstrijd,
moet iedere bondscoach met „zijn"
renners tot overeenstemming komen
als het om werken voor elkaar gaat.
Bij de Nederlanders gaat dat vanmid
dag waarschijnlijk betrekkelijk een
voudig. De ploeg Post is met negen
renners sterk vertegenwoordigd,
waardoor de minderheid (Joop Zoete
melk, Hennie Kuiper, Frits Pirard en
Jo Maas) wel genoodzaakt is om
eventueel Jan Raas of Gerrie Kne
temann te helpen in het streven als
eerste over de finish te flitsen. Aan de
andere kant verplichten de coureurs
van Peter Post zich om Kuiper of
Zoetemelk bij te staan zodra één van
hen zich in een kansrijke positie heeft
gemanoeuvreerd. De beloning ligt bij
succes aan de streep: de wereldkam-
keerd geen speelbal van commerciële
belangen worden. Interessant wordt
het als de Nederlandse ploeg Hennie
Kuiper in het zadel moet helpen.
Sinds zijn vertrek naar de ploeg De
Muer is hij binnen de équipe Post ten
onrechte een persona non grata ge
worden. Zozeer zelfs, dat Knetemann
al heeft laten doorschemeren geen
bondgenootschap met de op één na
strijdlustigste renner uit de Ronde
van Frankrijk te willen sluiten.
De derde reden, waarom een talent
volle Nederlandse coureur uit een an
dere ploeg dan de stal Post baat bij
het tekenen van het boterbriefje
heeft, is lijfsbehoud. Het niet nako
men van de verplichtingen betekent,
dat hij de komende jaren niet meer in
de Nederlandse WK-selectie wordt
opgenomen. Tenzij uiteraard de ge
zagsverhoudingen in het Nederlandse
pïwnzalzijn hel^rsroya^voorhun ..Ploegenbestmd» veranderen, maar
- dat zit er met de alleenheerschappij
van Post voorlopig niet in. Een voor
beeld van iemand, die tijdens de WK
steun betalen.
Ook in een ander opzicht hebben de
sen onzer verslaggevers
SENBURG Het kwantum toeschouwers op een speeldag in het betaalde voetbal is bij
na niet zo hoog als het aantal mensen, dat vandaag en morgen als een onafzienbare sliert
het parcours vocir het wereldkampioenschap wielrennen op de weg slingert. De grootste
acht zal daarbij overigens niet uitgaan naar de dames en de mannelijke amateurs, die
aag hun jacht op het „wereldgoud" ontketenen.
bij de dames Keetie van Oos-
aage na een jarenlange staat
ienst afscheid van het interna-
wielertoneel neemt, is het bij
en liefhebbers een doorgangs
an renners die op de drempel
;en carrière als professional
Van het zestal, dat Nederland
enwoordigt, zeggen Jos Lam-
ik. Theo de Rooy en Hennie
nijder de amateurstatus zeker
el. Jacques van Meer loopt met
ie plannen rond, maar stelt be-
eisen, die hij in aanbiedingen
ikele ploegen niet heeft aange-
van der Poel (19) en Ad Wij-
(20) voelen zich nog te jong om
ong in het (betrekkelijke) duis-
wagen. Wijnands had zich voor-
aen om aan het eind van dit jaar
orbeeld van Lammertink c.s. te
maar op advies van zijn
ploegleider Herman Krott wacht hij
minimaal een seizoen om lichamelijk
en geestelijk tegen het avontuur op
gewassen te zijn.
De Amsterdammer geniet de reputa
tie, dat hij zijn renners met alle voor
en nadelen van het beroepsfietsen
kennis laat maken. Voor een veelbe
lovend amateur kan zo n introductie
niet uitgebreid genoeg zijn. De prak
tijk heeft geleerd, dat er tussen het
wielrennen tegen geringe vergoeding
en het fietsen om den brode enorme
verschillen bestaan. Niet alleen de
manier van koersen is anders, ook
mentaal wordt er van de professional
het nodige geëist. Het huiselijke le
ven verwaarloost door het vele reizen
en de aalgladde commercie legt een
steeds grotere claim op het leven van
de beroepssporter, om maar iets te
noemen. Allen om het feit, dat Lam
mertink een meer gesloten karakter
heeft dan Wijnands, denkt Krott, dat
de laatste een betere professional kan
worden dan de sterke Twent.
In ieder geval is een geslaagde we
reldkampioenschap geen garantie
voor een gloedvolle carriere bij de
professionals.
Hennie Kuiper (in 1972 Olympisch en
■daarmee ook wereldkampioen), Regis
Ovion (1971), Eddie Merckx (1964) en
in mindere mate Evert Dolman (1966)
zijn de weinige voorbeelden van de
wegkampioenen bij de amateurs, die
het ook in het andere wereldje ver
hebben gebracht. De tot dusver laat
ste Nederlandse titeldrager in dit mi
lieu, Ad Gevers (1975), heeft in zijn
profloopbaan alleen maar teleurstel
lingen ontmoet. Momenteel is hij nog
een anonieme renner in de ploeg
Post, maar volgend Jaar zal hij op
zoek moeten naar een andere
sponsor.
door Peter Onvlee
Joop Zoetemelk, Jo Maas en Leo van Vliet verkennen met
een groep collega's het parcours, waarop morgen de strijd
om de wereldtitel wordt beslist.
zijn eigen glazen in gooide is Cees
Bal. Twee jaar geleden meldde hij in
het Venezolaanse San Cristobal opge
wekt, dat hij de belangen van Eddy
Merckx (toen zijn kopman in het da
gelijks leven) zou verdedigen.
Een bont mixture van combines is
morgen niet van de lucht. Hoe er ook
heen en weer wordt geschoven met
landelijke en commerciële belangen.
Een groepje zoekt zijn weg dwars
door alle obstakels heen: het keur
korps vedetten, waarvan de leden el
kaar al dan niet geïnspireerd door
financiële onderhandelingen tijdens
de koers, de regenboogtrui wel gun
nen, maar een „indringer" niet. Het
winnen van wegwedstrijd in een WK-
toernooi is slechts een momentopna
me, die officieel met 1800 gulden
wordt beloomd. De leuke dingen ko
men pas daarna, bij het tekenen van
de lucratieve contracten. En omdat
er ook nog royale startgelden over
dienen te blijven voor de hoogvlie
gers, die bulten de prijzen vallen,
zorgt de elite-combine er wel voor,
dat het voor een krabber krabben
blijft.
VALKENBURG Joop Zoetemelk
heeft twee dagen geleden van de
Franse wielerbond het schriftelijke
bewijs ontvangen, dat het dopingon
derzoek na afloop van de laatste
etappe van de Ronde van Frankrijk
een positief resultaat heeft opge-
lverd.
De Franse wielerbond schreef voorts
dat Zoetemelk de gebruikelijke sanc
ties voor de eerste overtreding van
het dopingreglement waren opge
legd. Hij kreeg een voorwaardelijke
schorsing van één maand, 1200 gul
den boete en tien minuten straf in het
algemeen klassement. Bovendien
verloor hij de tweede plaats in de
laatste etappe.
Joop Zoetemelk verklaarde in Val
kenburg, dat hij overweegt protest
aan te tekenen. Er zijn procedurefou
ten gemaakt bij het onderzoek. De
betrapte renner kreeg niet de gele
genheid om de getuige-deskundlge
drs Ketelaers bij het tweede onder
zoek aanwezig te laten zijn. Indien
Zoetemelk een bezwaarschrift in
dient zal dit in elk geval door de
internationale wielerunie in behande
ling worden genomen.
De voorzitter van de medische com
missie van de UCI, professor Mlchele
Montanaro, heeft dit bevestigd. „Er is
een kans dat Zoetemelk alsnog vrij
uit gaat", aldus Montanora. „Dit ge
val zullen we bespreken tijdens onze
vergadering in oktober en daarna uit
spraak doen".
Overigens hebben de eerste controles
van de wereldkampioenschappen op
de weg in Valkenburg allen een nega
tief resultaat opgeleverd. Het ging
hierbij om de urinemonsters van de
deelnemers aan de honderd kilome
ter ploegentijdrit.
ZANDVOORT Zo'n slordige
twee, drie miljoen gulden kost het
Grand Prix-feestje, dat dit week
einde traditiegetrouw op het Zand-
voortse circuit wordt ingericht.
Een gigantisch bedrag voor in feite
twee uur zinloos en uiterst lawaaierig
geraas, dat onder de noemer „sport"
door moet gaan, maar dat in al zijn
uitingen een meer dan bizar en com
mercieel circus is, waarin glitter en
glamour hoogtij vieren en de 24 toe
gelaten coureurs in hun als auto's
betitelde voertuigen risico's (moeten)
nemen, die meer dan eens te groot
blijken te zijn. De Britten Courrage
en Williams waren op Zandvoort voor
enkele Jaren de laatste die dat tijdens
een Grand Prix ongewild bewezen.
De Nederlandse Grand Prix 1979 is
nog niet eens gehouden of er wordt al
weer lang en uitgebreid gesproken
over hét evenement van volgend Jaar.
Voorlopig is er op de kalender op 31
augustus plaats voor de Nederlandse
editie Ingeruimd, maar of het werke
lijk ook zover komt, durven alle be
trokkenen nog zeker niet te beamen.
„Voor dit jaar hebben we nog een
contract. Augustus 1980 is nog een
eind weg. Voorlopig weinig redenen
om overhaast te gaan onderhandelen
met de FOKA", liet Johan Beeren-
poot, directeur van het door de direc
te omwonenden gezien de lawaaio
verlast nog altijd uiterst omstreden
Zandvoortse circuit in de afgelopen
weken weten.
De FOKA, voluit de Formule One
Constructors Association. Nog beter,
topman Charles Bernard Ecclestone,
kortweg Bernie genoemd. De 48-Jari-
ge Brit is de ongekroonde koning
achter het race-circus anno 1979. De
godfather, wordt hij soms genoemd.
Een man in ieder geval, die zijn onge
breidelde macht te pas en te onpas
gebruikt om zijn steeds hogere finan
ciële eisen erdoor te slepen, die de tot
op heden nog te onsamenhangend
samenwerkende organisatoren van
de Grand Prix-races steeds meer
voorwaarden stelt. Doordat sommige
circuitdirecties daaraan niet meer
wilden of konden voldoen, heeft Ec
clestone Inmiddels zelf al complete
organisaties in handen gekregen.
Hockenheim, waar vorig jaar de
Westduitse Grand Prix werd gereden,
was de eerste. Absurd hoog opge
schroefde entreeprijzen (tot 125
Mark) deden de buidels extra ramme
len. Dit jaar volgden al Sao Paulo in
Brazilië en Jarama in Spanje, terwijl
Ecclestone daarnaast de radio en te
levisierechten van Zeltweg in Oosten
rijk voor zich opeisten. Het daaruit
voortvloeiende financiële conflict
met de EBU (Europese Omroep Orga-
nistie) leidde tot een algehele radio en
televisie boycot van de Oostenrijkse
Grand Prlx-race. Jody Scheckter,
met nog vier races te rijden de leider
in de strijd om het wereldkampioen
schap van de Formule I-coureurs,
sprak er zijn bezorgdheid over uit.
„We hebben de televisie hard nodig.
Zonder de televisie daalt de belang
stelling, van de zijde van het publiek
en de sponsors".
Bernie Ecclestone is over dit soort
zaken nauwelijks benaderbaar.
Wenst zich ook in geen geval uit te
spreken over de financiële achter
gronden van de FOKA en zijn eigen
aandeel (hij moet er volgens ingewij
den grote sommen aan overhouden)
daarin. Heel wat openhartiger is
Zandvoorts circuitdirecteur Johan
Beerenpoot. HIJ: „Wij betalen de
FOKA volgens contract dit Jaar nog
een bedrag van 370.000 dollar, zo'n
ZANDVOORT Jan Lammers is tij
dens de eerste officiële training voor
de grote prijs van Nederland op het
circuit van Zandvoort als 24ste geëin
digd. Er deden 26 coureurs mee aan
deze training, waarvan er twee moe
ten afvallen. De snelste tijd werd ge
maakt door de Zwitser Clay Regaz-
zoni.
Bernie Ecclestone, de
godfather van het Grand
Prix-gebeuren.
driekwart miljoen gulden. Dit is het
laatste Jaar van de driejarige over
eenkomst. Het bedrag zal, als het aan
Ecclestone en zijn organisatie ligt, tot
560.000 dollar plus radio en televisie
rechten, ook nog altijd zo'n ton moe
ten oplopen".
Bernie Ecclestone, het zou het ver
haal van de armoedzaaier die miljo
nair werd kunnen zijn, als zijn positie
midden in het web van de Formulie I-
wereld niet veel intrigerender was. De
naar althans wordt gezegd: contro
leerbaar zijn dit soort zaken uit Ec-
clestone'8 verleden nauwelijks in
armoe opgegroeide ex-autosportjour
nalist (er lopen er in Zandvoort dezer
dagen weer zo'n 850 rond die hun
verwantschap met het gebeuren niet
verbloemen en eerder derhalve pro
motor genoemd kunnen worden)
slaagde er in het begin van de Jaren
zeventig middels de toen nauwelijks
van de grond gekomen FOKA een
aantal renstallen bijeen te krijgen en
de macht naar zich toe te trekken.
Ecclestone kocht toen. in 1971, een
nauwelijks meedraaiend Formule I-
team (op het ogenblik leidt hij de
„stal" met onder meer Nlki Lauda),
schroefde in korte tijd de eisen op,
werd een berucht man aan de onder
handelingstafel en ondervond aan
vankelijk weinig tegenstand. „Het
geld dat de Grand Prix-races opleve
ren moet aan de mensen toekomen,
die de Grand Prix mogelijk maken,
de constructeurs, de rijders, de
teams", luidt zijn credo. En verder
wijst hij plichtmatig naar de ook voor
zijn organisatie gestegen kosten, die
aan de races zijn verbonden. Naar de
kosten van het steeds exclusievere en
daardoor duurdere materiaal, de ge
stegen vervoerskosten, de hoge per
soneelsuitgaven om de stallen com
pleet te houden.
Vanwaar die grote macht van Bernie
Ecclestone? Het antwoord is feitelijk
uiterst simpel. In wat de autoren-
sport wordt genoemd is het Formule
I-circus een soort kurk waarop het
geheel drijft. De waanzinnig grote
publiciteit die de Grand Prix-races
omgeeft leidt ertoe, dat Juist deze
races (16 in totaal per seizoen) tot de
best bezochten horen en de circuits
op de Inkomsten uit hun Grand Prix
een vol Jaar moeten en kunnen teren.
In Nederland bij voorbeeld zou
„Zandvoort" met een groot tekort
komen te zitten, indien er niet de
(zeker in de laatste jaren) grote win
sten van de Grand Prix tegenover
zouden staan. Zou, wellicht, het gehe
le racegebeuren aan een zijden draad
hangen.
Buiten de door de Jaren heen „be
voorrechte" circuits, die een Formule
I licentie bezitten, staan er nog velen
te trappelen Ecclestone's circus ook
binnen hun poorten te krijgen. In het
uitspelen van deze troeven is de Brit
met achter zich de hecht operende
Formule I-stallen, een uiterst bedre:
ven man. Zo heeft hij de Zandvoorter
organisatoren al meerdere keren la
ten weten, dat de Grand Prix in de
toekomst nog maar eens in de twee of
zelfs drie Jaren te verwachten zou
zijn, wanneer de gevraagde som een
te hoge zou zijn. Nederland en Belglfii
zouden dan om en om maar de Bene
lux-Grand Prix moeten organiseren
op Zandvoort, Spa (Francorchaps) en
Zolder. Polen en Mexico zouden met
het gevraagde geld in de hand staan
te dringen de organisatie over te
nemen.
Johan Beerenpoot: „We worden al
jaren bedreigd met een Grand Prix in
bij voorbeeld het Midden-Oosten, Sai
oedi-Arabië. Het is een stok achter
deur, zo zie ik het tenminste. Maar
het toont eens te meer aan dat we als
organisatoren van de Grand Prix-r&i
ces de handen nadrukkelijk ineen
moeten slaan. Doen we dat niet, dan
bestaat de kans dat Ecclestone
straks meer organisaties geheel iri
handen krijgt en uiteindelijk zelfs
zijn eigen Grand Prix-circuit zou
kunnen gaan organiseren".
Er zijn meer zaken, die Ecclestone tot
zijn onderhandelingswapens maakt.
Onwillige circuits worden met op
zichzelf wellicht verstandige, maar
binnen de gehele organisatie absurd
overkomende veiligheidseisen opge
scheept. Terwijl het stratencircuit
van Monaco meer gelijkt op een slap
koord waarop de circusartiesten hoog
in de nok zonder vangzeil hun kun
sten moeten vertonen en er van enige
aanpassingen geen sprake behoeft te
zijn (het geld voor Ecclestone is er
goed) krijgen andere circuits eisen als
de nu op Zandvoort versneld aange
legde chicane (extra bocht om de
snelheid op het scheivlak bij tunnel
oost terug te brengen; het circuit is er
per ronde rond anderhalve seconde
langzamer door geworden) te verwer
ken. Beerenpoot werd, in Monte Car
lo notabene waar in het geheel geen
zinnige ruimte beschikbaar was,
voorts geconfronteerd met een eis de
pits (werkruimte voor de monteurs
langs de baan) tot minimaal honderd
vierkante meter per stal te vergroten.
Zijn reactie: „Ecclestone deinsde er
ook daarbij niet voor terug een flinke
portie chantage te gebruiken. Maar ik
bespeur dat hij toch ook aan een
portie hoogmoedswaanzin gaat
lijden".
Vooralsnog is die hoogmoedswaanzin
nog niet voor de val gekomen. Inte
gendeel. De macht van Ecclestone is
(waar hij het geld vandaan heeft ge
haald om zich in 1971 binnen de For
mule I-wereld te dringen is een vraag
die ook de Britse schandaalpers be
zighoudt en rond Ecclestone en zijn
vaste Jurist Max Mosley circuleren de
meest wilde verhalen, tot aan de gro
te treinroof uit 1963 toe) nadrukkelij
ker dan ooit.
De televisieuitzendingen zijn zijn vol
gend object. Hij wenst meer deskun
dige uitzendingen (lees: kritiekloze
propagandabeelden van het commer
ciële circus) en vooral veel hogere
uitzendrechten, nu nog veelal ten
goede komend aan de organisatie
zoals dit weekeinde in Zandvoort.
„Wij weigeren", zo deelt de EBU mee,
„te onderhandelen met derden over
uitzendrechten van evenementen. In
gevallen waarbij men ons dat toch
dwingt te doen, zullen we het evene
ment moeten boycotten".
In Zandvoort gaan al deze zaken
straks nadrukkelijk weer spelen.
Straks, wanneer het lawaai is ver
stomd, wanneer het circus is wegge-
rel8d, wanneer Johan Beerenpoot
weet of hij er ook dit Jaar weer finan
cieel goed is uitgesprongen. 80.000
mensen moet hij deze dagen binnen
de poorten van zijn duinencircuit
krijgen voor prijzen die ook niet mis-»
selijk zijn; het goedkope duinterrein
vraagt al een uitgave van dertig gul
den. Twee, drie miljoen gulden voor
het auto-feestje van 1979. Een volgen
de keer zal het dankzij de zichzelf
toch ook als voorvechter voor de ra
ce-sport betitelende heer Bernie Ec
clestone ongetwijfeld weer heel wat
duurder zijn.
ADVERTENTIE
B-
owQ ab ntt 'do