psychotherapie kost middeld 5000 gulden Mensen van het wad De Parijse pret gaat door Personalia Blanke slaven en slavinnen 'eek-end Zeeland Uitwaaien in Zeeland Kamperen in Zeeland ger 'Vluchten van Rotterdam Airlines ten koste KLM' ,>itiek op werkwijze instituten ti Protest tegen aanvraag lijnvluchten tklep rïkkeld twintig jaar functioneren' Ginjaar: zoeken naar alternatief voor dierproeven klSDAG 22 AUGUSTUS 1979 BINNENLAND /BOEKEN TROUW/KWARTET R H S 9 ,£ïen onzer verslaggevers en fERDAM Een behandeling bij een instituut voor multidisciplinaire psychotherapie in ons land komt gemiddeld per jaar neer op 5350 gulden. Dit blijkt uit een onderzoek e Vereniging van Nederlandse Psychiaters (VNP), gedaan naar de praktijk van de zestien in Nederland. ADVERTENTIE ne idd stituten behaalden vorig jaar tefizet" van zo n 43 miljoen en de jing noemt het bedrag per .ongehoord hoog". Zij wijst op het feit, dat bij dit onder- Ss de vaak korte tot zeer korte de afgebroken therapieën zijn en. uit verder kritiek op de werk- ïg van de therapeuten (psy- psychologen en maatschap- irerkenden) van de IMP's. „Los vaak uitgebreide staf besteed- in 1977 al 23 procent van hun :t aan het behandelen van Als deze cijfers al niet ge- 1 zijn, dan is nog 23 procent ijd' een ongehoord hoog per- aldus de VNP. Het onder- erd verricht naar aanleiding te* juêteresultaten die de Neder- vereniging voor ambulante jke gezondheidszorg -G), waarbij de IMP's zijn aan- i, gestuurd heeft aan de werk- MP van de Ziekenfondsraad. lie»'!' et\ bedreiging vormt voor de broodwin ning van de vrij gevestigde psychia ters die ook psychotherapie bedrij ven, wordt sinds 1976 bekostigd door de algemene ongeschiktheidswet (AAW). Echter alleen voorzover die behandeling gericht is op behoud of herstel van de arbeidsgeschiktheid. Het zit zelfstandig werkende psychia ters dwars, dat de AAW niet betaalt voor langdurende individuele thera pieën en groepsbehandelingen die zij geven. Ziekenfondsverzekerden hebben recht op maximaal negentig „zittin gen" bij een psychiater, maar niet op vergoeding van groepstherapie (ge- zins- of relatietherapie). Patiënten die meer dan negentig individuele zittin gen of een groepstherapie nodig heb ben en die geen beroep kunnen doen op de AAW, zijn doorgaans aangewe zen op de bijstandswet. De „zelfstandige" psychiaters en de ziekenfondsen hebben in 1977 al over eenstemming bereikt over een „mini- pakket" groepstherapie, maar die overeenkomst moet nog steeds be krachtigd worden door de Zieken fondsraad. Volgens de VNP heeft de raad tegen de aanvankelijke opzet in de beoordeling van dat pakket losgekoppeld van de advisering over het al dan niet onderbrengen van de IMP's bij de AWBZ. De reden is dat de staatssecretarissen van volksgezondheid en sociale za ken haast hebben met het overheve len van de instituten van de AAW naar de AWBZ. Dit wegens de sterk stijgende kosten van de IMP's. Als de instituten onder de AWBZ worden gebracht, krijgen ze jaarlijks een vast budget, gebaseerd op normen voor de personeelsbezetting en de duur van de behandeling. id moet staatssecretaris Ve- t van volksgezondheid advi- het onder de algemene wet ziektekosten (AWBZ) van de IMP's. De Zieken- ad heeft onlangs nog de :retaris gevraagd wat ze pre- staat onder deze instituten en bedoelt met „in de huidige i omvang", zoals zij het in de ivrage formuleert. ;eheten „instituutstherapie", i de Vereniging van Neder- 'sychiaters vindt dat deze een L/tW ADVERTENTIE low of appartement voor iki end of midweek vanaf f 90,— de gratis brochure "Korte lies in Zeeland". 80 - 280 51, WV Zeeland. Van een onzer verslaggevers ROTTERDAM Als Rotterdam Airlines (RAL) vergunning krijgt om te gaan opereren vanaf de Rotterdamse luchthaven Zestienhoven, dan zal dat ten koste gaan van de KLM. Bovendien zal een vergunning aan de RAL de luchtvaartpoli- tiek onderhandelingen voor de KLM met het buitenland schaden. „Onze lijndiensten van Amsterdam naar Bazel en van Rotterdam naar Londen zullen aan bloedarmoede gaan lijden, als ook Rotterdam Airlines naar deze steden zal gaan vliegen". )VEN (ANP) De techni- ;eschool Eindhoven heeft een itige hartklep ontwikkeld l men verwacht dat hij zo'n Jaar in het lichaam van de ,ënt meegaat. Met de kleppen chirurgen tot nog toe inbouw- itonden hardnekkige materi- lemen. Meestal vertonen ze tijd allerlei gebreken: er ko- ieurtjes in, of de bevestiging t te deugen. re klep is ontwikkeld op ba- een onderzoek waarop ir A. ;nhoven in oktober promo- is als wetenschappelijk me- verbonden aan de afdeling gbouwkunde van de TH. wordt voor het eerst exact ven hoe een gezonde natuur- irtklep werkt. Op basis daar- fen prototype van een kunst- maakt, dat erg veel lijkt op de ijke hartklep. Details worden i in oktober gepubliceerd, om- log octrooikwesties lopen. De overleg met een Nederlands lat de nieuwe klep eventueel iktie wil nemen. Men schat dat het nog zo'n vijf jaar zal >rdat het nieuwe produkt op :t kan worden gebracht. Met deze woorden heeft de KLM bij monde van de heer K. Veenstra ge protesteerd tegen de aanvraag van Rotterdam Airlines om lijnvluchten naar Europese bestemmingen te be ginnen. Gisteren werd in Rotterdam een hoorzitting gehouden van de Rijksluchtvaartdienst om voor- en te genstanders gelegenheid te geven hun standpunt te verdedigen. Behalve de KLM ontpopten zich ver der de Nederlandse Luchtvaart Maat schappij (NLM) het Centraal Comité Anti-Bulderbaan en de gemeente Bergschenhoek als de belangrijkste tegenstanders van uitbreiding van het vliegverkeer vanaf Zestienhoven. Volgens NLM-functionaris H. Jonker zal een dodelijke concurrentiestrijd ontstaan tussen de NLM en de RAL, als de nieuwe Rotterdamse lucht vaartonderneming haar aanvragen gehonoreerd ziet. Ook zou er een ver traging komen in de bestellingen van de NLM voor nieuwe Fokker Fellow ships, als de RAL de lucht ingaat, zei de heer Jonker. Hij waarschuwde het panel van de rijksluchtvaartdienst ervoor voorzichtig te zijn met de prognoses van RAL-directeur A. Ver linden. „In de praktijk blijken de cijfers vaak niet te worden gehaald". Jonker staafde deze bewering aan de hand van de ervaringen met de ruim een jaar geleden geopende luchtlijn van de NLM van Rotterdam naar Parijs. Deze lijn heeft tot nu toe nog geen veertig procent opgeleverd van het aantal verwachte passagiers, al dus Jonker. Geluidshinder Het te verwachten extra vliegtuigla waai is voor de gemeente Bergschen hoek niet te verteren, merkte burge meester A. van Gent op, die de steun kreeg van het Anti-Bulderbaancomi- té, dat al jarenlang protesteert tegen het lawaai van dalende en stijgende vliegtuigen. RAL-directeur Verlinden, die van plan is te gaan vliegen op Le Havre, Bordeaux, Londen-Gattwick, Luxemburg, Bazel, Innsbrück, Kla- genfurt, Turijn en Genua, kreeg tij dens de hoorzitting steun van de Ka mer van Koophandel van Rotterdam, de Stichting Rotterdams Vliegsyndi- caat, het comité werknemers Zestien hoven en een aantal kwekers in het gebied Berkel-Bleiswijk-Bergschen- hoek. Deze laatsten wezen op het belang van uitgebreidere lijndiensten vanaf Zestienhoven ter wille van het vervoer van bloemen en groenten uit deze streek. Ook de Kamer van Koophandel wees op het grote econo mische belang van een goede lucht haven in het Rijnmond-gebied, Bo vendien zal de RAL werk bieden aan 630 man, de werkgelegenheid van 650 man op Zestienhoven veilig stellen en het verlies van de luchthaven weg werken. Capaciteit Het is de bedoeling dat de rijkslucht vaartdienst van de hoorzitting ver slag uitbrengt aan staatssecretaris Smit-Kroes van verkeer en water staat. De dienst verklaarde gisteren dat Zestienhoven weliswaar een on misbare functie vervult, maar dat dit geenszins betekent dat het vliegver keer op Zestienhoven zich ongebrei deld mag uitbreiden. Volgens de RLD bedraagt de maxi male capaciteit van Zestienhoven 30.000 (vliegbewegingen) met een eventuele uitloop naar 40.000 per jaar, rekening houdend met de ge luidshinder. Vorig jaar bedroeg het ahntal vliegbewegingen ruim 11.000. De komst van de RAL zou het aantal vliegtuigbewegingen jaarlijks op maximaal 20.000 brengen. De maxi maal toelaatbare geluidsbelasting zou dus niet worden overschreden, aldus de RLD. 3,5 en 8-daagse hotelvakanties vanaf f 76,50 p.p. Vraag de gratis brochure "Korte vakanties in Zeeland". Bel 01180-280 51, flTH Prov. VVV Zeeland. kvi UTRECHT (ANP) Hoewel dier proeven in de huidige stand van de wetenschap onmisbaar zijn, moet men blijven zoeken naar alternatie ven. Minister Ginjaar pleitte daar gis teren voor in een toespraak op het zevende symposium van de interna- tionele proefdieren-commissie in Utrecht. De minister erkende dat het experimenteren met dieren voorde len heeft. Er kunnen bijvoorbeeld in korte tijd aanwijzingen worden ver kregen over kankerverwekkende wer kingen. Maar onderzoeken op dieren zijn kostbaar en arbeidsintensief. Bij dieren kan er iets misgaan: ze kunnen ziek worden of tijdens het onderzoek sterven. Alternatieven leveren, zeker bij gebruik van meetapparatuur, exactere resultaten op en het risico van verspreiding van ziekten is in bepaalde gevallen kleiner. Zolang het dierexperimentele onder zoek onontkoombaar is, moet er vol gens de minister op gelet worden dat de dieren er zo min mogelijk onge mak van ondervinden. In dit verband legde hij de commissie een aantal elementen voor. Zo moet onderwijs worden bevorderd in de ethische, de wetenschappelijke en de praktische aspecten van laboratoriumdierkun- de. Tevens is een goede samenwer king nodig tussen „proefdierkundi- gen" en wetenschapsmensen, die bij hun onderzoek van dieren gebruik maken. Verder moet volgens minister Ginjaar de kennis over de fokkerij, huisvesting en verzorging van de proefdieren worden bevorderd en moet men zich voortdurend ethisch bezinnen over het gebruik van die dieren. Manusama: regering moet afkeuring over grafschennis uitspreken DEN HAAG (ANP) Ir J. A. Manusa ma, president van de RMS, heeft er in een telegram aan minister-president Van Agt zijn teleustelling over uitge sproken, dat de regering nog geen afkeurende reactie heeft laten horen over de vernielingen aan het monu ment op het graf in Assen van de zes Zuidmolukkers, die werden gedood bij de treinkaping bij De Punt. door Hans Schmit Bij diegenen die de vakantie (ten dele) in eigen land doorbrengen, mogen de Waddeneilanden zich in een nog steeds toenemer _ie populariteit verheugen. Niet alleen in de zomermaanden, maar het gehele jaar door trekken de liefhebbers van vogels, planten, stilte en rust naar de vijf eilanden in het noorden. Voor wie meer over het wad wil weten, liggen de boekwinkels vol: over de vogels en de planten, over de eilanden en de bewoners, over de rijke historie, over de gevaren die de Wadden bedreigen. De reeks boeken over de Waddenzee is inmiddels zo uitgebreid, dat het moeite kost iets nieuws of iets anders over het wad te schrijven. Sietse van der Hoek en fotograaf Theo Kampa hebben dat geprobeerd en een boek gemaakt over de mensen die op en aan de Waddenzee leven en werken. Gesprekken met en verhalen over. mensen van het wad: Ties van Ter schelling, de vissers van Ameland, de garnalenvissers van Usquert, maar ook stukken over het geheim van de boei, de zeehond, de inpolderingen etc., het geheel wat pretentieus ge presenteerd als „een maatschappelij ke beschrijving van het Waddenzee gebied." „Leven op het wad" biedt, voor wie de Wadden kent, eigenlijk nauwelijks iets nieuws. De mensen die zijn geïn terviewd zijn vooral van Ameland en Terschelling afkomstig, hoewel ook op andere eilanden (Schiermonni koog bij voorbeeld) mensen wonen die zeker niet mogen ontbreken in wat een maatschappelijke beschrij ving van het Waddengebied wordt genoemd. Ieder Waddeneiland heeft zijn eigen geschiedenis, zijn eigenaar digheden, zijn gebruiken en zijn be woners. Wie een vollediger beeld daarvan wil hebben, kan beter te recht in bij voorbeeld de Triangel-' reeks over de vijf bewoonde eilanden en Rottum. In de reeks „bedreigingen" staat het boek ook stil bij de plannen tot inpol dering van het buitendijkse gebied en een deel van de Waddenzee aan de Friese noordkust. Het voor en tegen wordt opgetekend uit de monden van de Friese gedeputeerde Eringa en Hemmo Muntingh van de Wadden zeevereniging. Kort nadat het boek verscheen, is die discussie overbodig, geworden: zoals reeds lang van te voren was te voorzien, heeft het kabi net geen toestemming verleend tot inpoldering. De Waddenzee ontleent zijn aantrek kingskracht vooral aan het feit dat het een getijdengebied is met de daarbij behorende rijkdom aan leven. Het boekje „Het wad" biedt degenen die iets willen weten over eb, vloed, springtij en doodtij, die willen weten wat schorren, kreken, prielen en slen ken zijn en wat er op en in het slik en het zand leeft, beknopte en handige informatie. En wie nog geen vogel kenner is, vindt in deze gids een be schrijving en een foto van een twin tigtal vogels die op en rond het Wad leven. Sietse van der Hoek en Theo Kampa:. Leven op het wad. Uitg. De Boer Maritiem, Bussum. 176 blz, geïllu streerd. 19,50 na 1 september 29,50. H. Janus: Het wad, gids voor natuur vrienden. Nederlandse bewerking P. Boer. Uitg. Thieme, Zutphen 80 blz., geïllustreerd, 9,90. door W. F. Stafleu Overleden Op 92-jarige leeftijd is in Den Haag de rechtshistoricus mr L. J. van Apeldoorn overleden. Van 1921 tot 1945 was hij hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam voor de geschiedenis van de Nederlandse rechts- en staatsinstellingen en de inleiding tot de rechtswetenschap. Van Apeldoorn, die in 1886 in IJlst geboren werd en in 1915 promoveerde op een proefschrift over de kerkelijke goederen in Friesland, werd in 1945 als hoogleraar geschorst vanwege zijn houding in de oorlog. Van zijn hand verscheen de „Inleiding tot de studie van het Nederlands recht", die in 1964 haar vijftiende druk beleefde. In de achtste druk van dit voor vele rechtenstudenten verplichte boek (1948) werd de naam van de auteur weggelaten en werden politieke op vattingen van Van Apeldoorn ge schrapt. Dorpsraad Tot voorzitter van de dorpsraad van de gehandicaptenge meenschap „Het Dorp" werd gekozen mevrouw M. van der Wal-Duyvendak. Zij volgt in deze functie mr. W. P. BIJ le veld op. Mevrouw Van der Wal is sedert 1970 voorzitter van de her vormde generale diakonale raad. Zij is ook voorzitter van het commissari aat voor maatschappij en cultureel werk vanwege de Hervormde kerk, en is oud-burgemeester van Gelder- malsen. Christenen, of wat daarvoor doorging, hebben zich lange tijd bezondigd aan slavernij, maar omgekeerd zijn drie eeuwen lang ook vele duizen den miljoenen? christe nen het slachtoffer geweest van Noordafrikaanse kapers en sultans, die van mensen roof een winstgevende handel maakten. Stephen Clissold beschrijf hun lot in een boekje, dat veel wetenswaardigs t bevat, zij het een wat chaotische en daardoor niet altijd makkelijk lees bare manier verteld. Zeerovers onder wie beruchte Hol landers als Jan Janssen en Claes Compaen plachten invallen te doen in Spanje, Italië, maar zelfs tot op IJsland toe, om mannen, vrouwen en kinderen te roven. Sterke mannen moesten op de Barbarijse galeien roeien, rijkere slachtoffers werden ge bruikt om losgelden te verkrijgen, een derde categorie diende particulie ren als huisslaaf of om de akker te bewerken. Het ergste waren de staatsslaven eraan toe, die in de bag no's van Algiers, Tunis, Tripoli of Salé werden opgesloten. Tal van paters hebben daar goed werk verricht. Zij en een aantal sla ven hebben beschrijvingen van hun leven nagelaten, zodat er vrij veel over hun lot bekend is. Een van hen was de beroemde schrijver de Cer vantes, en menigeen prijst hem om zijn liefdevol, troostend optreden in de kerkers van Algiers, tot hij zelf na enkele mislukte vluchtpogingen door loskoop vrijkwam. De Barbarijse moslem beschouwde, zegt Clissold. zijn slaven als een na tuurlijk onderdeel van de orde der dingen. Gewoonlijk besteedde hij het soort zorg aan hen, dat hij ook voor zijn os of zijn ezel zou hebben, wilden ADVERTENTIE Een weekend in een Iuxe6-pers. stacaravan voor f 87,50; met eigen tent of toercaravan voor f 27,50. Vraag de brochure. Bel 01180-280 51, Prov. VVV Zeeland. die hun werk naar behoren doen. Soms ging hij verder en accepteerde hij een trouwe slaag, als lid, zelfs als een geliefd lid, van zijn gezin. De particuliere bezitter mishandelde ui teraard zijn slaven slechts in bepaal de omstandigheden: om jongelieden of vrouwen te bewegen hun geloof te verzaken (dat betekende nog geen vrijlating) of als straf voor een ver grijp. Maar de meeste slaven schikten zich in hun lot. Voor hen die zo geluk kig waren om een redelijke meester te treffen en enige middelen van be staan, kon het leven heel draaglijk worden. Zij konden het met hun meester overeengekomen losgeld ge leidelijk afbetalen en er waren er zelfs die geen haast schenen te hebben met het nakomen van hun verplich tingen en hun terugkeer naar huis. Maar. zoals gezegd, op de galeien en in de bagno's was hun lot ellendig. Clissold noemt de Noordafrikaanse slavenkerker een even grimmig ken merk van die tijden als de werk- of concentratiekampen dat tegenwoor dig zijn. „Barbarije was de Goelag Archipel van de christenheid". Ook buiten dit soort vergelijkingen bevat het boekje een schat aan informatie, die elders maar moeilijk te krijgen is. De Barbarijse slaven, door Stephen Clissold. Uitgave Fibula-van Dis- hoeck, 148 blz., 26,50. TROUW/KWARTET PARIJS We weten nu echt wel wat we van de winter moeten aantrekken. Jurken en Jasjes met opgevulde schouders. Smalle, ingesnoerde taille, geen laarzen meer, maar naaldhak ken. Laten we hopen dat het deze winter niet vriest, anders kan nie mand meer een stap verzetten. In Parijs gaat Intussen dat is zo wat tot eind oktober de pret nog door. Dat wil zeggen daar worden de modeshows „prêt porter" gehou den. Dat zijn shows waar de confec- tieindustrie kan uitzoeken wat ze ons deze winter wil verkopen De confec- tionnairs mogen daar een keus doen uit wat de „haute couture"-ontwer- pers bedacht hebben. Die shows gaan de hele door. De ene show na de andere. Enfin, het zal wel nodig zijn. We hebben het al eens eerder erover gehad: het geld moet rollen. Als wij ons kleden eoals de mode het wil, zijn er weer enkele arbeidsplaatsen nodig. En is er weer wat minder werkloos heid in de confectieindustrie. Dat wil len we toch zeker wel? Niet lelijk We moeten er dus uitzien als de film sterren van 1930. Marlène Dietrich bijvoorbeeld: wit van gezicht, zeer mager, ingevallen wangen en afge schoren wenkbrauwen. Ook die afge schoren wenkbrouwen hebben iets met het arbeidsproces te maken. Daar hebben schoonheidspecialistes dan weer werk aan. Zo draait die hele modecirkel rond. Maar om eerlijk te zijn: het is niet allemaal zo lelijk als het lijkt. Ook met deze mode. die waarschijnlijk géén lang leven heeft, valt best te leven. Tenminste, als Je het geld hebt om mee te doen en als je ervan uit gaat dat die mode waarschijnlijk het komende voorjaar afgelopen is. Want dan moet er weer iets anders komen om ons vrouwen, lief, leuk en sexy te houden! Maar zoals gezegd, allemaal erg lelijk is het niet. Daar is bijvoorbeeld het modehuis De Givenchy. Dat huis brengt beeldschone mantels van rul lig tweed. Met een kraag, die eigenlijk een shawl is. Ook natuurlijk brede opgevulde schouders. Maar bij die ruige stof misstaat dat niet. Het misstaat wel als Je een klein dikkertje bent. Waag je er dan maar liever niet aan. Verder is er ook nog Dorothee Bis. Zij borduurt voort op de minirok van Mary Quant, de Engelse ontwerpster. Ze is in de modewereld nog een „nieuwkomer" en dacht kennelijk: waar Mary zo'n succes mee gehad heeftlaat ik dat ook eens probe ren. Ze brengt maillots en minirokjes en gebreid goed. Och, laat ze maar. Je kunt het natuurlijk altijd proberen. Heel wat beter komt Chloe uit de bus. Gebreide kleding doet het haast al tijd. Zit dik en dun meestal wel goed. Op het bijgaande plaatje geeft dit huis een gebreide jurk. roklengte over de knie. Hierbij gebreide kousen of een maillo en een Jasje dat driek wart lang is. Leuk. Maar als Je hier in Nederland zo'n gebreid Jasje hebt is dat niet altijd praktisch. De wind waalt er doorheen en dan komt de kou op je lijf. Wol Al die modehuizen hebben veel ge bruik gemaakt van „eerlijke" materi alen. Zuiver wol bijvoorbeeld. Dat is inderdaad lekker om aan te hebben maar niet zo erg lekker om zelf te wassen. Waar moet Je zo'n jasje bij voorbeeld drogen als Je kleinbehuisd bent? Hang je het op de waslijn, dan zakt het uit. Het moet namelijk lig gend drogen en dat is een probleem apart. Juist in die gebreide pakken van zuiver wol komen veel asymme trische belijningen voor. Dat woord „belijningen" is ook al weer zo'n „mo dewoord". Wat verstaan ze daar nu onder? Gewoon, de lijn van het pakje. Leuk zijn ook de „Joyeuse" rokken. Erg aardig, maar welk mens weet wat een „joyeuse" rok is? Nog even een voorbeeld: „Naast een soepele belij ning komen eveneens streng uitge werkte geometrische constructies voor". 'Dessins' „De dessins hebben asymmetrische vlakken in twee contrasterende kleu ren. Geometrische en grafische des sins vielen tijdens de shows in Parijs op." Jazeker. Maar vertel dat maar eens aan iemand die een Jurk wil kopen. Verder „echt opvallend was dat vele ontwerpers de echt klassieke tartans verwerkten voor zowel rok ken, jumpsuits, knickers, kilts, Japon nen en zelfs voor avondkleding". Weet iemand wat ze ermee bedoelen? Snapt er iemand wat van als ik zulke woorden in de moderubriek zou ge bruiken? Uit de aard der zaak weet ik natuur lijk wat ze ermee willen zeggen. De inkopers, die daar zaken willen doen weten het (waarschijnlijk) ook. Toch spijt het me erg want ik wil de lezers graag zo duidelijk mogelijk iets voor zetten, opdat ze ook weten waar het om gaat. Dat was dan voor vandaag de mode met alle gedoe er om heen. Als Je mode wilt begrijpen, lijkt het er wel op dat Je een halve (of een hele) architect moet zijn. Dit is slechts een kleine gTeep uit de folders, die Je op de Parijse shows krijgt uitgereikt om Je in de mode wegwijs te maken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 9