Zestien miljard nodig
voor stadsvernieuwing
Graven
leer eenheid in
merikaans beleid
Midden-Oosten
Eten en pijpekoppen van
walvisvaarders gevonden
I
In deze krant
Trouw
tt Nieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Wisselvallig
HET WEER
KOERDISTAN
Weerzien met
dr. Middelkoop
Wethouders praten met ministers
klter Mondale coördineert
inverkeer naar
nkrijk voor een
stilgelegd
Onderzoekers terug van Spitsbergen
Jgen over zin
jchotherapie
Goedkoop vliegen
door verzonnen
overlijdensgeval
Vier grootste
steden krijgen
geen toezegging
Blindenkrant
in Zweden
Trouw
Soms haast nostalgisch
I Bezorg Trouw een nieuwe abonnee
H 37STE JAARGANG NR 10930 WOENSDAG 22 AUGUSTUS 1979
rouw
Wisselend bewolkt en af en toe een bui. Middagtemperaturen omstreeks
achttien graden. Matige, aan de kust vrij krachtige, wind. Windkracht vier tot
vijf uit west tot zuidwest.
Morgen en overmorgen: wisselvallig en koel.
Morgen zon op: 06.36 onder: 20.49
Maan op: 07.15 onder 21.05
een waarll|k bijzondere collectie in: antieke oude en
hedendaagse TAPIJTEN, maar óók kelims en curiosa.
20 soorten BERBERS
oosters tapijthuls BV, LEIDEN
Korevaar8tr., Hogewoord (071-1311 78)
ouderwetse service volop parkeren
LOSSE NUMMERS 60 CENT
PAGINA 3:
Drie Groningers
geroyeerd als
lid van PvdA
PAGINA 4:
Casa Nova:
manifestatie
voor jongeren
PAGINA 5:
PAGINA ECONOMIE:
Resultaat Akzo
aanzienlijk beter
PAGINA 9:
Psychotherapie
is erg duur
PAGINA SERVICE:
Eetrubriek, strips, feuilleton, puzzel,
radio- en tv-programma's, weerover-
zicht.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De vier grote gemeenten Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht
hebben de komende tien jaar ongeveer zestien miljard gulden nodig om de stadsvernieuwing
op een goede manier te verwezenlijken. Dat betekent 1,6 miljard per jaar, terwijl het rijk dit
jaar slechts negenhonderd miljoen heeft uitgetrokken voor stadsvernieuwing.
lerikaanse minister van buitenlandse zaken Cyrus Vance (rechts) en
tende ambassadeur van de VS in het Midden-Óósten, Robert Strauss
tn de pers dat ze een gemeenschappelijk advies aan Carter hebben
•acht voor de te volgen koers inzaken het Midden-Oosten. Strauss zal
maand opnieuw gaan pendelen tussen Jeruzalem en Cairo.
HINOTON (AFP, AP, Reuter) Binnen de Amerikaanse
•ing is onenigheid gerezen over de aanpak van de proble-
in het Midden-Oosten en over de vraag wie daarvoor de
idelijke verantwoordelijkheid draagt. Om een einde te
n aan deze spanningen heeft Carter vice-president Mon-
gevraagd voortaan het beleid voor het Midden-Oosten te
iineren.
De wethouders van stadsvernieuwing
en van financiën van de vier steden
hebben dit gisteren duidelijk ge
maakt in een gesprek met ministers
en aanvankelijk de uitlatingen
e onlangs ontslagen ambassa-
lij de Verenigde Naties. Andrew
al niet bij tot een goede ver-
ïg tussen Washington en Jeru-
de mislukte missie van super-
sadeur Strauss, die de afdgelo-
agen bezoeken aan Israël en
bracht, heeft al evenmin het
proces een stapje verder gehol-
"ijdens zijn terugreis naar de
gde Staten liet Strauss er geen
stand over bestaan, dat hij
onderhandelen op basis van
'in oordeel verkeerde instruc-
minister Vance van buiten
zaken en van Carters adviseur
iationale veiligheid Zbigniew
iki.
•enigde Staten probeerden de
►en week de steun van Israël en
t te krijgen voor een vernieuw-
pie van resolutie 242, door de
e dienen bij het morgen begin-
I debat in de Veiligheidsraad
I VN. Deze resolutie zou moeten
i in een erkenning van de Pa-
rechten. wóarvóor Israël
;ypte op dit moment erg veel
Oosten te gaan coördineren. Overi
gens sprak het Amerikaanse ministe
rie van buitenlandse zaken tegen dat
er sprake zou zijn van onenigheid
over de te volgen politiek. Vance en
Strauss lieten weten Carter een ge
meenschappelijke aanbeveling te
hebben gedaan voor het te voeren
beleid.
De verwachting is nu dat de Verenig
de Staten zich vooralsnog terughou
dend zullen opstellen bij het komen
de debat in de Veiligheidsraad. Het
debat dat daar gehouden wordt, zal
zich toespitsen op een ontwerpreso
lutie van Koeweit en Nigeria waarin
gewag wordt gemaakt van het recht
van de Palestijnen op onafhankelijk
heid. Washington heeft al te kennen
gegeven tegen deze resolutie een veto
te zullen uitspreken. Van Arabische
zijde zou echter druk op de VS wor
den uitgeoefend om toch akkoord te
gaan met de erkenning van de rech
ten van de Palestijnen. In dat geval
zou toch wel weer een resolutie van
Amerikaanse makelij ter tafel kun
nen komen.
Camp David
i einde te maken aan de ge-
verhouding tussen de drie
jkenen, heeft Carter vice-presi-
pondale gevraagd d e diploma-
nitiatieven inzake het Midden-
JHT (ANP) Door een sta
an het Franse spoorwegperso-
ordt vandaag en morgen het
rkeer tussen Nederland en
ijk gedeeltelijk lamgelegd,
s een woordvoerder van de NS
woensdag en donderdag van
en dagelijkse diensten tussen
dam en Parijs maar drie naar
Het zijn de D-treinen die om
ir, 15.55 uur en 20.29 uur uit
dam vertrekken. De twee da
TEE-treinen keren ln Brus
d en de twee resterende trei
D-treinen rijden helemaa
e autoslaaptreinen Den Bosch-
ine (vandaag) en die naar
Raphael en terug (morgen)
fvenmin.
De Egyptische minister van buiten
landse zaken Boutros Gahli zei giste
ren dat Egypte elke resolutie in de
Veiligheidsraad zal steunen die de
positie van de Palestijnen versterkt.
Maar zo'n resolutie moet wel in over
eenstemming zjn met de huidige vre
desinspanningen aldus de minister.
De resolutie zou geen wijziging moe
ten inhouden van de akkoorden van
Camp David. Egypte zou er de voor
keur aan geven gematigde Palestij
nen uit de bezette gebieden te betrek
ken bij het onderhandelingsproces
boven rechtstreekse vertegenwoordi
gers van de Palestijnse bevrijdingsor
ganisatie PLO.
Twee Egyptisch-Israëlische werk
groepen hebben gisteren in Alexan-
drië drie dagen van besprekingen af
gesloten over Palestijnse autonomie.
Veel resultaat werd er niet bereikt.
Meer nieuws op pagina 7.
Een Nederlandse expeditie van het Arctisch Centrum in Groningen is gisteren teruggekeerd na een verblijf
van een maand op Spitsbergen. Tweede van links zit de leider van de acht leden tellende groep, de fysisch
geograaf drs. Louwrens Hacquebord.
Van een onzer verslaggevers
WINSUM Etensresten van walvisvaarders uit de zeventiende eeuw, schoenen,
slippers, sokken en pijpekoppen hebben Nederlandse onderzoekers uit de bodem van
Spitsbergen boven de grond gehaald. Met een kist vol opgravingen kwam de zeven
leden tellende groep gisteren in Nederland terug, twee weken eerder dan de bedoeling
was.
Oorzaak van de vervroegde terug
keer was onder andere de succes
volle graafpartijen op verschillen
de van de eilanden, die samen de
naam Spitsbergen dragen. In de
zeventiende eeuw vorrpde de ei
landengroep, die nu NoOrs bezit is,
de basis, voor de walvisvaart.
Na een zeer slechte eerste week
profiteerde de expeditie de vol
gende veertien dagen van het goe
de weer door dagelijks vijftien uur
te graven. „We waren zo opgescho
ten dat we een snellere terugreis
wel aandurfden, vooral omdat we
erg veel moeite hadden gehad om
op Amsterdam Eiland waar ons
kamp was, te komen. We wilden
niet het risico lopen dat ze zouden
vergeten om ons op te halen. Dat
is vorig jaar Bas Kist, de conserva
tor van het Amsterdamse Rijks
museum, overkomen, toen hij in
z'n eentje een week op het eiland
doorbracht. Wij konden nu mee
varen met de gouverneur van
Spitsbergen," vertelt drs. Louw
rens Hacquebord, leider van de
expeditie.
Enthousiast
Hacquebord, die als fysisch geof-
graaf verbonden is aan het Arc
tisch Centrum in Groningen, is
één en al enthousiasme over het
resultaat van de expditie. „We
hebben driehonderd vondsten ge
daan. Voor een proefopgraving is
dat erg veel. We hebben dingen
gevonden die in Nederland al lang
vergaan zouden zijn, maar die
daar in de permanent bevroren
bodem bewaard gebleven zijn. We
hebben in afvalputten erg veel
etensresten aangetroffen, zelfs
stukken vlees die nu wat leerach
tig waren geworden. We hebben
vloerplanken en een huis gevon
den, een straatje naast het huis en
een soort afwateringsgootje."
Stempels
De Groninger, die voor vijf Jaar
door de universiteit is aangetrok
ken om de geschiedenis van de
Nederlandse walvisvaart in de ze
ventiende eeuw vast te leggen'
.hoopt nog één of twee keer een
expeditie naar Spitsbergen te
kunnen uitvoeren.„Het is toch
zonde dat je niet een heel dorp
kunt opgraven. Het ligt er alle
maal zo gaaf bij. Dit is een unieke
gelegenheid om een stukje leven
te reconstrueren uit de zeventien
de eeuw. En dan niet het leven van
de hogere klasse, maar van de
doodgewone Nederlanders, als er
financiële middelen zijn wil ik
graag nog een tocht maken, die
dan wat grootser opgezet is. De
opgravingen op Spitsbergen vind
ik te vergelijken met het ontgra
ven van Dorestad bij Wijk bij-
Duurstede. Het is wel jonger,
rnaarhet gaat over een hele be
drijftak."
De expeditie, die naast Hacque
bord nog twee fysischgeografen,
een assistent-archeoloog, een we
tenschappelijk fotograaf, een
technicus en een Journalist telde,
heeft veel profijt gehad van het
meegenomen materiaal en de
technische uitrusting. „De lucht
vochtigheid liep tegen de honder-
d".aidus de expeditieleider.„We
konden bijna niets droog
houden."
De groep had slechts een deel van
de vondsten bij zich. Tal van ge
bruiksvoorwerpen moeten eerst
nog geconserveerd worden, voor
dat ze naar Nederland komen.
Hacquebord wil de vondsten in de
komende maanden onderzoeken
en eventueel tentoonstellen. Vol
gens de geograaf zijn er meer
schuimen pijpekoppen gevonden
met duidelijk leesbare stempels
en initialen. De exacte herkomst
van de pijpen moet vast te stellen
zijn, meent hij. De expeditie heeft
Smerenburg op' Amsterdam Ei
land, Zeeuwse Uitkijk, de Harlin-
gen Traankokerij en nog een ne
derzetting van Nederlandse oor
sprong bezocht. Een belangrijke
leidraad bij het bepalen van Ne
derlandse nederzettingen vorm
den gele IJsselsteentjes, die ka
rakteristiek waren voor de bouw
van ovens.
De ontploffing van een boiler in de Levensschool aan de Rutherfordstraat in Haarlem
gisternacht heeft een grote ravage veroorzaakt. Gevels en muren in het gebouw werden
vernield. Plafonds stortten in. De boiler zelf zweefde vijftig meter door de lucht en belandde
op een speelplaats. Persoonlijke ongelukken deden zich niet voor. De schade wordt geschat
op vijf ton.
PARAMARIBO (ANP/SNA)
Meer dan tweeduizend mensen
hebben gebruik gemaakt van
verzonnen overlijdensgevallen
om met het Apex-tarief goed
koper te vliegen op het traject
Amsterdam-Paramaribo.
Daardoor raakte het luchtver
keer op deze route danig in de
war.
Op verzoek van in Nederland
wonende Surinamers werd een
paar Jaar geleden bepaald, dat
bij sterfgevallen naaste fami
lieleden gebruik kunnen ma
ken van het Apex-tarlef. Dat is
enkele honderden guldens
goedkoper dan normale tarie
ven. Wel moet men ruim van
tevoren boeken en de datum
van heen- en terugreis vastleg
gen. Om bedroefde familiele
den niet te duperen, werd op
tickets een fictieve terugreis
geboekt. Dat werd de betrok
kenen verteld. Deze hielden de
maatschappij aan de terugreis-
datum, waardoor anderen op
wachtlijsten moesten.
Beelaerts van Blokland van volks
huisvesting en ruimtelijke ordening
en Andriessen van financiën en
staatssecretaris Koning van binnen
landse zaken. Daarbij hebben ze een
rapport overhandigd, waarin wordt
uiteengezet hoe het naar hun mening
de komende tien jaar moet met de
gezondmaking van de binnensteden.
Erkend
De wethouders vertelden dat de be
windslieden het probleem van de
stadsvernieuwing erkenden, dat zij
ook de omvang van het probleem
ernstig namen, maar dat zij geen wer
kelijke toezeggingen willen doen. Ze
ker wat de financiële kant van de
zaak betreft, is men niet verder geko
men. De regering heeft slchts beloofd
na Prinsjesdag de bedragen uit de
begroting naast die uit het rapport te
leggen en dan te proberen tot een
vergelijk te komen. Maar verder wil
de men niet gaan. Ook enige duide
lijkheid over deze begrotingspost kon
niet worden gegeven.
In die tien Jaar willen de steden
140.000 woningen aanpakken. Maar
in de geraamde kosten zitten ook
zaken als scholen, wegen en plantsoe
nen. De wethouders hebben er op
gewezen dat het niet aanpakken van
de stadsvernieuwing ook veel geld
kost. De beveiliging van verpauperde
buurten bij voorbeeld.
Decentralisatie
Een ander dringend veizoek dat aan
de bewindslieden werd gedaan is dat
om algehele decentralisatie. Naar de*
mening van de wethouders zijn het
uiteindelijk de gemeenten waar alles
moet gebeuren. De inmenging van
het rijk is nu nog zo vergaand dat het
de stadsvernieuwing op ernstige wij
ze stagneert. De ministeries van soci
ale zaken, economische zaken. CRM,
volksgezondheid en milieuhygiëne en
zelfs landbouw moeten bij elke stap
goedkeuring hechten aan de plannen
van de gemeenten.
Alleen minister Beelaerts van Blok
land wilde in het onderhoud toezeg
gen dat men op zijn ministerie een
begin zal maken met de decentrali
satie.
De gemeenten hebben aangeboden
om eventueel geld voor te schieten
als het rijk de kosten niet op korte
termijn kan ophoesten. De gemeen
ten zeggen ook nog andere geldbron
nen achter de hand te hebben, waar-
voor overigens ook toestemming van
het rijk voor nodig is.
Voor de tien nog resterende gemeen
ten in ons land. waar stadsver
nieuwing nodig is. willen de bewins-
lieden op eenzelfde manier een rap
port samen stellen over de „beno
digdheden" voor de stadsvernieu
wing. naar de methode van de vier
grote gemeente. Rekent men deze
gemeente mee, dan zou het rijk in
totaal twee miljard per Jaar kwijt zijn
aan de stadsvernieuwing.
Minister Beelaerts heeft verder nog-
toegezegd binnen enkele weken met
het gewijzigde wetsontwerp stadsver
nieuwing naar de Kamer te zullen
komen. De wethouders toonden zich-
niettemin enigszins teleurgesteld
over het minimale aantal toezeggin
gen, dat de bewindslieden wilden
doen.
GOTENBURG (UPI)
Iedere ochtend de krant
in braille uit de compu
ter. Dat kan sinds kort
in Gotenburg (Zweden).
Een plaatselijke krant
levert enkele blinde
abonnees een pagina per
dag. Zij krijgen die via
de telefoon, die is aange
sloten op een kleine
computer, die de tekst in
braille uittikt. Het hele
apparaat kost ongeveer
10.000 gulden en kan vol
gens de ontwerper, de
journalist Leif Anders-
son, overal worden ge
bruikt.
Onze voorvaderen, een pijpje smokend op Spitsbergen,
op sokken bij de haard, in een eeuw toen walvisvangst
nog iets anders was dan uitroeiing. Een idyllisch beeld,
hoewel het best een pittig bestaan zal zijn geweest.
Voorlopig verslag van een opgraving.
6 sprookjes op 1 LP (A)
Verteld door Ton van Duinhoven
Ko van Dijk, Hetty Blok en Ina van
Faassen
Lektuurhanger (B)
Nooit meer zoeken naar dc krant of
tv-gids. Decoratief jute Icctuur-
hanger.
Lederen halstasje (C)
Sierlijke eenvoud en praktisch bo
vendien. Echt naturel leder met ge
vlochten koordje
Ketting met armband (D)
De nieuwe modetrend: ketting cn
arm-bandje van keramiek.
Naam nieuwe abonnee:
Adres nieuwe abonnee:
Postcode en plaats:
Giro:
Uw naam:
Uw adres:
Postcode en plaats:
Tel.:
Voor het kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaal
periode een welkomstkorting yan 7.
Kado naar keuze: DA. DB. DC. DD. (aankruisen
a.u.b.)
Bon in open envelop zonder postzegel zenden aan
Trouw, Antwoordnummer 2792, 1000 PA Amsterdam.
Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven).
Voor bezorginformatie 020-913456.
