Een belangwekkend bijprodukt
H
Apartheidsberaad drie boerenkerken
Chinese katholieken tegd
inmenging van Vaticaai
Trouw
Bisschop Bluyssen
verbaasd over
brief uit Rome
Alternatieve
vredeskrant
nu uitgekomen
UIT DE KERKBLADEN
en zijn
kinderen
VANDAA
VOORBIJGANG!
Duitse kardinaa
wijdt priesters
voor 'Opus Dei'
.MAANDAG 20 AUGUSTUS 1979
TROUW/KWARTET
door dr C Ri|nsdorp
Marie H. van der Zeyde heelt samen met Ida Gerhardt de psalmen uit het Hebreeuws vertaald.
Deze uitgave onder de auspiciën van de Katholieke Bijbelstichting en het Nederlands
Bijbelgenootschap dateert alweer van 1972. Sindsdien is deze Nederlandse bewerking ook
opgenomen in de Willibrord-vertaling van de hele bijbel.
Dat vertaalwerk van de psalmen
heeft, na de nodige voorbereiding,
„zes lange jaren" in beslag genomen,
waarvan psalm 119 alleen, naar ik
meen gelezen te hebben, een week of
zes.
„De meeste van onze vertalingen
zijn tot hun vorm gegroeid op reizen,
of op het ritme van lange wandelin
gen. Ze zijn tot ons gekomen aan een
bosrand waar de reeën graasden, en
neergeschreven op de buitentrap van
een Zwitsers chalèt; bij het turfvuur
in een oud Iers boerenhuis, met ein
deloze regen tegen de ruiten; soms
ook in de gastvrije stilte van een
Nederlands klooster. Het Initiatief
was altijd bij Ida, en zij ook bepaalde
de gang van het werk. want bij een
taak van deze omvang, een echt reu-
zenkarwei, zijn een vaste hand en een
vaste wil onmisbaar".
Aldus Marie van der Zeyde in het
Nawoord van haar recente boek
Vreugde van de Psalmen, een gecom
bineerde uitgave van B. Gottmer te
Nijmegen en Emmaüs te Brugge (135
blz., 15.90).
Dit boek. deel 14 in de serie Spiritua
liteit, verzorgd door „Benediktijns
Tijdschrift" onder redactie van Frans
Berkelmans, geeft meditatieve toe
lichting bij een paar dozijn psalmen
en psalmgedeelten. In haar Voor
woord zegt mevrouw Van der Zeyde.
dat de opzet niet wetenschappelijk is
en niet stichtelijk, nog minder is het
populariserend bedoeld.
„De 23 korte stukken zijn in wezen
ontmoetingen met een psalm en met
zijn dichter." Voor haarzelf zijn die
ontmoetingen tamelijk aangrijpend
geweest; zjj vroegen inzet van alle
vermogens. Een soortgelijke inzet
wordt ook van de lezer gevraagd.
Een berijming van de psalmen heeft
het duo voor ogen gestaan. Dit was in
de zestiende eeuw een geniale greep
van Calvijn geweest met het oog op
de zingende gemeente. Deze traditie
is na vier eeuwen door de nieuwe
psalmberijming gehandhaafd. De be
rijming van 1773, waarvan een selec
tie geestelijk bezit van het protes
tantse kerkvolk was geworden, bleek
in een andere tijd en voor een jongere
generatie toch wat de taal betreft
verouderd. De nieuwe berijming
moet het doen zonder de eeuwenlan
ge kerkelijke stabiliteit zoals de oude
die heeft meegehad en is aan heel
andere omstandigheden onderwor
pen. zoals kerkelijke verdeeldheid en
onkerkelijkheid. Maar ze is er en zal
op haar eigen manier geschiedenis
maken. Dit even terzijde.
Taalkundigen
De beide vertaalsters zijn geen vak
theologen. maar taalkundigen, wat
geen of nauwelijks een nadeel kan
heten. Des te onbevangener hebben
ze voor het karwei gestaan. De stuk
jes in het boek van Marie van der
Zeyde zijn niet specifiek op stichte
lijkheid ingesteld. Een goed voor
beeld van dit laatste vind ik altijd De
Psalmen Davids door C. H. Spurgeon
en 'andere beroemde godgeleerden',
in vier delen (Amsterdam z.j.), waar
van de teksten helemaal op dierbaar
heid zijn toegespitst. Als leek heb ik
wel eens over psalmen gepreekt,
maar met alle goede wil had ik daar
bij aan Spurgeon niets. Stichtelijk
heid, evenals fijn gebak, is niet lang
houdbaar.
In de derde plaats wijst Marie van der
Zeyde populariteit af. Dat de beide
vrouwen aan de anti-elitaire geest
van onze tijd geen concessie hebben
willen doen, geeft blijk va karakter en
bovendien van een goede strategie.
Bij een onderneming van deze om
vang en moeilijkheid is het onvermij
delijk, dat er een soort bij-produktie
ontstaat. Wijlen dr H. Schroten heeft
de onstaansgeschiedenis van de
Psalmberijming 1967 in een boek
werk van 853 pagina's uitvoerig be
schreven (Den Haag 1976; in onze
krant van 24 juli 1976 door Jac. Lelsz
besproken), maar dat zou ten aanzien
van het psalm-vertaalwerk een onmo
gelijke opgave zijn.
Dat er toch iets uit de bus gekomen
is, kan men alleen maar waarderen.
De lezer van het hier aangekondigde
boek krijgt toch een kijkje achter de
schermen. Maar wat belangrijker is;
de besproken psalmen worden dicht
bij de lezer gebracht en dat is op
zichzelf al stichtelijk.
Ida Gerhardt
Ida Gerhardt is onze grootste nog
levende dichteres. Zij zet de traditie
voort van vormvaste, bijna zou ik
schrijven vuurvaste poëzie van J. H.
Leopold, A. Roland Holst en voor een
deel H. Marsman. Dat er in onze tijd
van culturele stroomversnelling en
kele figuren van formaat en karakter
overeind staan die als brugpijlers
naar verleden en toekomst wijzen, is
een zaak om dankbaar voor te zijn.
Deze dankbaarheid omvat het hier
besproken bijprodukt van het ver
taalwerk. welk geschrift aan Ida Ger-
Dr Marie H. van der Zeyde (links) en dr Ida G. M. Gerhardt.
hardt is opgedragen.
Er is één ding dat ik volledigheidshal
ve even kwijt wil en dat geen kritiek
op de psalmvertaling bedoelt (een
kritiek waartoe ik de bevoegdheid
eenvoudig zou missen). In de psalm
vertaling GerhardtyVan der Zeyde
proef ik op menige plaats de klassie
ke vorming van Ida Gerhardt, ik be
doel in zinsconstructie en taalgebruik
(b.v. een voorliefde voor de spondee;
voet zet, inzicht, antwoord, aanroep,
uitzicht, tong zijn, goedheid, aftocht
enz., bij voorkeur aan het eind van
een regel). Het antwoord kan natuur
lijk een spondee zijn: „Mag ik?"
DEN BOSCH (ANP) - Met verbazing
heeft mgr. J. Bluyssen van Den Bosch
de brief gelezen over de congregatie
voor de geloofsleer in Rome met de
aansporing tot trouwe verkondiging
en verdediging van het christelijk ge
loof in het eeuwig leven.
In dezelfde brief wordt van de bis
schoppen gevraagd Jezus' beloften
omtrent de uiteindelijke bestemming
van de mens onverkort uit te dragen.
„Er zal toch geen bisschop zijn. die
niet oprecht wtl getuigen van Chris
tus' verrijzenis en van de verwachtin
gen die wij op grond daarvan mogen
koesteren," aldus de bisschop zon
dagmorgen voor de KRO-radio.
Hij zei te weten dat er velen onder de
gelovigen zijn die niet direct ten volle
kunnen beamen dat de dood niet het
einde is. Dat is ook geen schande,
zolang men gelovig wil blijven zoeken
naar de eigenlijke betekenis van Je
zus' boodschap. Juist op dit punt
geldt dat geloven tasten is, groeien en
een levenslang proces van eerlijke,
persoonlijke overgave aan Jezus
Christus, aldus de Bisschop.
Hij vertelde dat de brief uit Rome
merkwaardige reacties oproept, o.a.
de krantekop „Rome houdt vast aan
eeuwig leven," en uitlatingen in brie
ven als „Een intelligent mens laat
zich zulke waarheden niet meer aan
praten."
„Alsof geloof iets met intelligentie
PRETORIA (ANP) De drie blanke calvinistische kerken in Zuid-Afrika willen tot een
gezamenlijk standpunt komen over de rassenverhoudingen in hun land. Met het oog daarop
hebben zij vorige week in Pretoria een commissie ingesteld.
De commissie wordt geleid door pro- Verder zijn in de commissie benoemd
fessor Joh. Heyns, die lid is van het ds J. E. Potgieter, assessor van de
breed moderamen van de nederduit- NGK-synode, ds C. L. van den Berg
se gereformeerde kerk. Professor en dr Joh. Koekemoer van de neder-
Heyns maakte dit voorjaar deel uit duitsch hervormde kerk en prof. P.
van de NKG-delegatie, die onder an- Coetzee en prof. C. Coetzee van de
dere met de gereformeerden in Neder- gereformeerde kerk.
land overleg heeft gevoerd. Op grond De afzonderlijke kerken hebben elk
daarvan werd besloten het zg. Land- reeds een eigen stuk ingediend. Van
man-rapport over de rassenrelaties de drie is de nederduitse gereformeer-
grondig te herzien. de kerk de grootste en meest invloed
rijkste. De nederduitsch hervormde
kerk staat het minst kritisch achter
de apartheid. De gereformeerde kerk
(de zg. dopperkerk) staat het meest
kritisch.
De opzet van de commissie is aange
vochten van de zijde van de niet-
blanke NG kerken. Ds Willie Cilliers,
zendingssecretaris van de zwarte NG
kerk. noemde deze „blanke" strategie
polariserend.
Bisschop J. Bluyssen
VOORTHUIZEN „Shalom '79. Bij
bels vredesbericht", de alternatieve
vredeskrant over de komst waarvan
wij verleden week uitvoerig bericht
hebben, is nu uitgekomen. Het is een
uitgave van de uit EO-kring afkom
stige stichting „Bijbel en vredes
vraagstukken" te Voorthuizen (adres:
postbus 81) en deze vredeskrant is
een tegenhanger van de jaarlijkse
vredeskrant van het IKV (interkerke
lijk vredesberaad).
De krant heeft zich geconcentreerd
op de hoofdzaak, zo schrijft de redac
tie op de voorpagina, namelijk: het
hart van het bijbels onderwijs over
oorlog en vrede. „Elk verder praten is
immers zinloos als we niet weten wat
de diepste oorzaak is van oorlog en
geweld: nl. de zonde, en als we niet
weten welk antwoord God daarop
gaf: zijn Zoon, Jezus Christus."
De krant gaat niet uitvoerig in op wat
dit concreet betekent voor actuele
vragen als bewapening en verdedi
ging. De redactie schrijft in de ko
mende jaren die aspecten te willen
behandelen. De fundamentele zaak
dat vrede meer is dan geen oorlog,
heeft „vrijwel" ontbroken in de tot nu
toe in ons land verschenen vredes-
kranten.
In enkele artikelen wordt de vraag
behandeld wat de bijbel over vrede
en oorlog zegt en waar het ontbreken
van de vrede in de wereld vandaan
komt. Verder komt de roeping van de
overheid om het zwaard te dragen en
zonodig te gebruiken, aan de orde.
Voorts worden in deze krant de con
sequenties behandeld van een com
munistische overheersing in Europa,
inzake vrijheid van denken, geloven
en schrijven.
In een gesprek met vice-admiraal B.
Veldkamp b.d. worden de militaire
krachtsverhoudingen in Europa be
handeld. Verder geven mr W. Schol
ten („Mijn hoofdzaak is het bewaren
van vrede") en mr J. M. A. H. Luns,
resp. Nederlands minister van defen
sie en secretaris-gen er aal van de
NAVO, hun visie op (kernbewape
ning. Tenslotte worden enkele aspec
ten van de dienstweigering bekeken.
bisschop Bluyssen.
„Aisoi geioor iets met intelligentie 1
heeft te maken en intelligentie bepa- I 1/2) H /~\TY"ÏlTipp
len kan wat Je kunt geloven," zei -L't' VAA/11
waarin opgenomen: De Rotier
dammer. met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg O Postma
HOOFDKANTOOR
PostDus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautsiraat 131
Amsterdam
Postgiro 66 00 00
Bark Ned Credietbark
Peheningnr 23 00 12 574
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 9-18
3000 A\ Rotterdam
tel 010-115588 (Abonnementen
en beiorgmg)
tol 010-115588 (redactie)
lol 115700 (uitsluitend voor
advertenties)
Westblaak 4
Rotterdam
REGIO OEN HAAG1EIDEN
Postbus 101
2501 CC Oen Haag
fel 070-46944S
Parkstraat 22
Den Haag
REGIO NOORO'OOST-NEOERLANO
(u isluitend administratie)
Postbus r
8000 AA Zwo"e
let 05200-17030
Melkmarkt 56
Zwoife
Abonnementspri jzen
Per maand f 15.30
Per kwartaal 47.70
Per haH (aar 95,40
Per tear f 188,60
Adverfeoi.eMneven op aanv'aag
(lie adressen boven t
Opgave t«m.i.eöer<hten 9-19 30 van
maandag t'm vr ,dag Op Tondag »an 18-
20 uur leiel 020-913456
Opgave m.m-adverlent.es te'
020 936868 ol schriften* aan Mm-Atfy
aldet-ng postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
AdreswT7'g-ngon uisluitend schnteb*
aan onae Amsterdamse adiessen
Prof. dr G. P. Hartvelt schrijft in
Centraal Weekblad over het „aan
doenlijk" gebruik, dat dominees hun
eigen kinderen en kleinkinderen
dopen:
Het is nl. sinds onheugelijke tijden
gewoonte dat predikanten hun eigen
kinderen dopen en in het huwelijk
bevestigen; zij worden zelfs te hulp
geroepen om hun kleinkinderen te
dopen, ook al moet in sommige geval
len de plaatselijke predikant daar
voor het veld ruimen. Ieder vond
het aandoenlijk dat een predikant
zijn eigen kleinkind doopte en dat de
lijn der geslachten zo werd doorge
trokken. De meeste mensen vonden
het „stichtelijk" in de diepste zin van
het woord. De laatste jaren is mij
persoonlijk deze wijze van denken
opgebroken, en ik althans kan het
niet meer. om deze reden dat ik te
genover mijn eigen kinderen en mijn
eigen gezin de kerk niet meer kan
representeren. Domineeskinderen
moeten bij voorkeur ook niet bij hun
vader naar de kerk gaan. Of zij zou
den samen met hun vader een derge
lijk hoog ambtelijk besef moeten
hebben dat zij het samen wel zouden
kunnen opbrengen, maar ik denk dat
de meesten dat niet meer kunnen. Ik
althans kan het niet meer. Hetzelfde
heeft zich bij mij ook voorgedaan ten
aanzien van de viering van het avond
maal. De gangbare praktijk is dat de
predikant als eerste neemt van het
brood dat hij zelf gebroken heeft en
van de wijn die hij zelf heeft inge-
schoken. Nogmaals ik kan het niet
meer en vraag daarom altijd ook aan
de ambtsdrager die naast mij zit of
hij mij brood en wijn wil toereiken. Ik
ga toch ook mijn eigen preken niet
lezen wanneer ik onder aan de sloot
kant zit van het leven? Dan moet mij
het woord worden toegereikt, en ik
meen bovendien dat dit Juist een der
grondgedachten is van de „vreemde
gerechtigheid" die mij wordt toege
reikt.
Vervreemding
KRO-programmamaker M. Huy-
bregts schrijft in Kosmos en Oeku-
mene een zeer kritisch verhaal over
de kerken voor tv en radio:
Vanuit media bekeken zijn kerken
versnipperde, gesloten gemeenschap
pen met voor niet-lnslders moeilijk
toegankelijke codes en gebruiken.
Maar ze horen wel tot één pakket,
zodat de een de ander, tegen diens wil
in, kan schaden. Ze zijn geneigd tot
oordelen, ver over de eigen groep
heen. en dikwijls met een beroep op
bronnen, die moeilijk te verifiëren
van ernstig zakt, als de eigen autarkie
geen fundamentele kritiek van bui
ten verdraagt; dat men van „de we
reld" kwalijk rechtvaardigheid en
vrede eisen kan, terwijl men zichzelf
op eilandjes terugtrekt en op grond
van theorieën, die de massa volko
men ontgaan, op de eigen ponteneurs
blijft staan; dat men zélf de suggestie
in de hand werkt: godsdienst is privé-
zaak, kerken zijn er voor liefhebbers
en wat moet de gewone man er mee
an, als z'n lieve God in zo'n ongrijp
baar en ingewikkeld mechanisme
wordt verpakt; dat zelfs de gelovige
in verwarring komen moet, als hij van
de ene kant hoort, hoe universeel
Christus' heilswil is en het eeuwig
geluk van iéder in handen heeft, en
van de andere kant zo'n absolute
mededeling hem vermanend (en drei
gend) wordt toevertrouwd vanuit al
lerlei, uit eigen riten opgebouwde en
elkaar bestrijdende groepen. En me
dia die de wereld in haar veelzijdig
heid gecomprimeerd binnenshuis
brengen laten dit alles zien. Ze
hoeven er geen stelling voor in te
nemen. Ze genieten zelfs de volle me
dewerking van de kerken zelf.
De vraag naar het leerhuis
En de Geest zei tegen Philippusl
Ga er naar toe
en voeg je bij die wagen
En Philippus verhaastte zijn pap
en hoorde hem de profeet Jesaj a
lezen
en hij zei:
Verstaat u ook wat u leest?
(Handelingen 8 vers 29 en 30).
Levensstijl
De onthulling dat de NKG voor haar
bureau oecumenische zaken gelden
heeft aanvaard uit geheime fondsen
van het inmiddels opgeheven minis
terie van informatie en de bevesti
ging daarvan door het breed modera
men hebben veel reacties gewekt. Dr
J. S. Gericke. voormalig assessor van
de NKG en in 1974 betrokken bij de
oprichting van het omstreden bu
reau. zei tegenover het dagblad
Beeld, dat „ons land de gevaarlijkste
periode in de strijd om het bestaan
doormaakt." „Als het moderamen in
1974 een beoordelingsfout heeft ge
maakt door geld van het ministerie te
accepteren, vraag ik: in welke oorlog
worden geen fouten gemaakt?" Hij
vindt kritiek onbegrijpelijk omdat de
poging van de kerk, betere verhou
dingen met binnen- en buitenlandse
kerken te scheppen, in het belang van
het hele land en alle inwoners is.
Een kerk mag volgens dr Gericke wel
geld. afkomstig van de staat of uit
geheime fondsen aanvaarden, als
daar geen voorwaarden aan verbon
den zijn, maar mag zich „vanzelfspre
kend" niet in dienst stellen van par
tijpolitieke belangen. Dr Gericke
deed in 1974 op de synode de medede
ling, dat een lidmaat die zijn naam
niet bekend wilde maken, per jaar
ruim 40.000 gulden voor het bureau
oecumenisch zaken had aangeboden.
Het scherpste commentaar op de rol
van de NGK in het informatieschan
daal is afkomstig van de Broeder
kring, waarbij predikanten van dc
drie NG dochterkerken aangesloten
zijn. Het aannemen van het „besmet
te" geld van het ministerie van infor
matie is „een immorele daad, onwaar
dig voor de kerk van Jezus Christus",
aldus de Broeder kring in een verkla
ring. „Het bureau oecumenische za
ken heeft zich op onbeschaamde wij
ze laten gebruiken als propaganda-
kantoor voor de Zuidafrikaanse rege
ring. Juist het feit dat oecumenische
kanalen, gebouwd op het vertrouwen
in Christus, wereldwijd voor dit laak
bare doel benut zijn, moet als bijzon
der betreurenswaardig worden be
schouwd".
De Broederkring spreekt de vrees uit
dat de gespannen verhoudingen tus
sen de blanke NGK en de niet-blanke
dochterkerken hierdoor nog verder
vertroebeld zullen worden. Het be
stuur van de Broederkring heeft met
verontwaardiging kennis genomen
van het standpunt van het breed mo
deramen van de NGK als zou het
aannemen van het geld „Christelijk
verantwoord" zijn. „Wij doen een ern
stig beroep op de NGK om in dit
opzicht terug te keren tot de Schrift
en om er van haar kant zorg voor te
dragen dat de spanning tussen de
NGK en de zwarte kerken verlicht
wordt", aldus de verklaring van de
Broederkring.
„Ik denk dat kerken nauwelijks in de gaten hebben, hoe
vervreemdend ze overkomen" (M. Huybregts).
zijn, of op een gezag, dat niet ieders
gezag is en ook moeilijk te controle
ren valt. Ze werken vanuit eigen
structuren, waarvoor je ook al een
kenner moet zijn, en met behulp van
autonome en afwijkende rechten. Ze
vluchten in een tale Kanaöns, die
afwijkt van de gangbare wijze, waar
op mensen communiceren. Nochtans
rekenen ze bij de communicatie op
ieders begrip en welwillende mede
werking. omdat zij macht over de
wereld pretenderen te hebben en zeg
gen voor iedereen iets absoluut on
misbaars in haar ransel te voeren.
Met de gevoeligheid, de argumentatie
en het denken van anderen wordt
weinig rekening gehouden. En stokt
de communicatie, dan zoekt men de
fout niet in eigen gelederen, maar
wordt naar de anderen verwezen, „de
wereld", „het ongeloof", „niet willen
luisteren naar Gods Woord". Mis
schien is er helemaal geen sprake van
ongeloof, maar schort het gewoon
aan communicatie vanuit de kerken
zelf, omdat kerken beladen zijn met
tradities, structuren, spelregels, rech
ten, die tot tijden behoren, waarin
heel andere maatschappelijke ver
houdingen en spelregels golden. Ik
denk dat kerken nauwelijks in de
gaten hebben, hoe vervreemdend ze
overkomen; dat het prachtig klinkt te
zeggen, dat de kerken opkomen
voormaar dat de waarde daar-
in
M
fee
Nog steeds die concrete
aanwijzingen. Nu van de Geestz«
Slechts twee keer wordt de Gees|][J
dit stuk vermeld, maar het is er
natuurlijk vol van. De Geest is ni
het einddoel, de Geest verwijst.
Philippus is bij het doel waartoe
op weg gestuurd werd. Wat heeft
gedacht toen hij daar die
goedgesitueerde vreemdeling,
ongetwijfeld met een vreemd acc
de profeet Jesaja hoorde lezen?
opvallend gebeuren. Voor hij het
weet is het eruit: versta je dat wi
vraag „Verstaat gij wat gij leest'
intussen bijna beroemd geworde
aanleiding om over het verstaan
de Schriften te spreken en te
schrijven. Het is ook een heel zin
vraag, die we niet genoeg bij de
kunnen hebben. Vaak denken w(
vroeg wel te begrijpen wat de
Schriften ons zeggen. We begrijp
op de klank af en citeren dan ook j
de klank af. We hebben eens w
catechisatie gelopen en sedertdi
weten we wel. Gelukkig dringt h jl
steeds meer mensen door dat je
nog zo'n catechisatie hoogstens!
inleiding hebt gehad. Daarna bei11
het pas. Als ergens een „educatig^
permanente" nodig is, dan hier.
blijvend leerhuis is wat we behoc
De prediking is hier van belang
een voortdurend doen verstaan
wat er gezegd is.
;:2
Annie Verdelman
Een aantal artikelen van Annie
delman, die zij publiceerde" in
briek „Tussen de bedrijven door
het evangelisatieblad De Elisa
bode, is gebundeld in een 104
na's tellend boekje, dat als
kreeg: „Mijn hart is gerust". De
van het royaal met foto's geïllus
de boekje is bijzonder laag: J
evangelisatiecommissies, diako
en dergelijke kunnen korting kr
„Mijn hart is gerust" is een ui
van de Stichting Elisabethbode,
bus 100, Lochem.
Dr. F. de Miranda
In de krant van 10 augustus be
dr. C. Rijnsdorp een paar boeke
dr. F. de Miranda. Deze werkej
uitgegeven bij uitg. Miranani
Wassenaar (en niet: uitg. Mir
zoals per abuis gemeld werd).
Mej. W. A. Streefke
Donderdagavond 30 augustui
half acht vindt in de hervormde f
te Ameide de uitzending plaat
mejuffrouw W. A. Streefkerk i
door de gereformeerde zending
in de hervormde kerk als zen<i
verpleegkundige ter beschikkiz
gesteld aan de hervormde kef
Oost-Afrika te Pokot (Kenya).
MADRID De aartsbisscho
Keulen, kardinaal Hoeffner, h<
Spanje een vijftigtal priesters
van de internationale orgai
„Opus Dei". Zij zijn afkomst
achttien landen en bijna all
universitair afgestudeerden.
Dei" is een roomse organisatie,
omheen lange tijd een waas v
heimzinnigheid hing. Het wi
krachtig rooms kader bevorder
alle invloedrijke posten. Het
slaagde Opus Dei daarin in S
ten tijde van Franco; het zou
gegeven moment het totale Sp
regeringsapparaat beheerst hel
Een van de gespreksonderwerpen
van de Nederlandse kerkenconferen-
tie is de „nieuwe levensstijl". Het
blad Nieuwe Levensstijl Nieuws
(een uitgave van de koördinatiegroep
Nieuwe Levensstijl, Maliesingel 26,
Utrecht) geeft een impressie van het
eerste jaar:
In de concrete beantwoording van de
vragen over levensstijl, valt het op,
dat veel mensen weinig kritiek heb
ben op de Nederlandse machtsver
houdingen. bezitsverhoudingen en op
de hoge materiële welstand. De huidi
ge situatie zoals men die ervaart is de
norm voor het handelen. Het lijkt
weinig interessant of andere mensen
dat niveau ook halen, of dat ze le
venslang met een fractie van de ma
teriële welstand toe- moeten, waar
mee mensen in Nederland gemiddeld
toekomen. Het lijkt wel een natuur-
gegeven waar je niet verder ovei
hoeft na te denken en, vooral, waar je
ook niets aan hoeft te veranderen.
Het geeft te denken, dat velen zo
tevreden zijn of zeggen te zijn met df
huidige situatie. Ofwel men bekom
mert zich niet met het lot van miljoe
nen medemensen op de wereld, ofwel
men ervaart al wat men ziet als goed
en niet verbeterbaar, of beiden. En
steeds is dat niet juist. De gemakke
lijkste vraag voor veel groepen, was
de vraag omtrent het al dan niet
zuinig omgaan met energie. Veel
mensen doen dat. Maar vaak melden
ze er bijdat ze dat niet doen vanwege
de eindigheid van de energiebronnen,
maar vanwege de eigen girorekening.
In dat licht gezien, zou het een terech
te maatregel zijn als de prijscompen
satie zou worden geschoond van de
stijging van de energieprijzen.
PEKING De Chinese katholieke geestelijkheid heeft
dag een verklaring van het Vaticaan, waarin de erkenning
de nieuwe bisschop van Peking geweigerd werd, „een g
inmenging" in haar aangelegenheden genoemd.
Een woordvoerder van de katholieke
patriottische vereniging van China
kantte zich tegen een verklaring van
11 augustus van Rome naar aanlei
ding van de benoeming van mgr. Mi
chael Fu Tiesjan tot hoofd van het
diocees Peking. Het Vaticaan meen
de, dat deze benoeming, zonder zijn
goedkeuring, ongeoorloofd was.
Volgens de Chinese woordvoerder
heeft het Vaticaan hoegenaamd het
recht niet zich met de aangelegenhe
den van kerken in andere landen te
bemoeien. Hij zei, dat de macht tot
het benoemen van bisschoppen
„rechtstreeks van God stamt" en dat
„de stem van het volk die van God
Mgr. Fu Tiesjan werd benoemd tij
dens een bijeenkomst van de hele
geestelijkheid van het diocees Pe
king. „Zijn benoeming is volkomen
geoorloofd", aldus de Chinese woord
voerder. -
Mgr. Fu Tiesjan werd benoemd tij
dens een bijeenkomst van de hele
geestelijkheid van het diocees Pe
king. „Zijn benoeming is volkomen
geoorloofd", aldus de Chinese woord
voerder.
Mgr. Fu Tiesjan is de eerste bis
die in China na de culturele rev
is benoemd.
Waarnemers herinneren eraan,!
benoeming van bisschoppen
toestemming van Rome reeds ir
geleid heeft tot een breuk vai
betrekkingen tussen de Chinese
telijkheid en het Vaticaan.
De paus heeft zondag in eei
spraak tot tienduizend bezoeke
de pauselijke residentie in
Gandolfo verklaard, dat „de r(
gebeurtenissen" hem tot de
hadden gevoerd, dat overlev
van drie miljoen rooms-katho
in communistisch China weldra
godsdienstvrijheid zullen krijgt
De paus herinnerde eraan, d
1949, ten tijde van de commi
sche machtsovememing in Chi
meer dan drie miljoen Chinese)
leken waren. „Het was een le
kerk, die volmaakte eenheid n
Heilige Stoel bewaarde", aldi
paus.
„Na dertig jaar krijgen wij wei!
onzeker nieuws van onze broe j
Maar wij blijven de hoop koes
dat wij de banden kunnen h«
wen van dat rechtstreeks contai
geestelijk nimmer verbroken w
