Sanely Newman
indelijk beroemd
i\
n
)P OP DE PL A ATI
Weekendpuzzel
V
Rekwaproprimapuzzel
±m mm
IJmuiden
verzwakt
m 0
iJSÊJt i,
0 W 0.
V 'ai
fTn'
_SL
m m
MM,
m
G
s* B S
jbmm s. m
m m m z
s//t
m H ïp
Opkomend
talent
■HUM
i m
i: wr'M
m
RDAG 18 AUGUSTUS 1979
TROUW/KWARTET 31
■VARIAi
Willem-Jan Martin
het voorgaande werk-
„Little Criminals" nog
n anderhalf jaar in rou-
kon dezer dagen een
h iwe elpee van Randy
I 'man worden begroet,
rn Again" (Warner
6. WB 56 663) is de titel
deze wel uitermate
le manoeuvre voor een
die in zijn nu bijna
elfjarige carrière in to-
slechts" zeven elpees
te produceren (inclu
de laatste) en bijvoor-
d na „Sail Away", num-
vijf in de reeks, rustig
jaar liet verstrijken al-
tyns zijn aanhang op een
we portie prachtsongs
acteren.
moet dus ergens iets aan de
v^cer wezen, zou men zeggen,
t klopt ook: Randy Newman
rsèdelijk beroemd geworden. Al
va|r bestond weliswaar een re-
:e schare fans in Europa en
ïame in Nederland: in zijn
irteland Amerika was New-
tot voor kort toch weinig
dan een artiest, die slechts
n waarde werd geschat door
a's en een handvol gekken.
tfjjtatusverandering wordt ge-
Mj ;erd door de „release" in
£jika het vorig jaar van de van
Criminals" afkomstige
„Short People". Door velen'
gens ten onrechte) voor ra-
:h versleten, werd het lied
;en heel aantal radiostations
cot en dat op Zijn beurt was
voor menigeen weer een aan-
g om eens te gaan horen wat
deze beweerde misantroop nu ei
genlijk te melden had: „Short-
People" werd Randy's eerste num
mer één op de Amerikaanse hit
lijsten en trok in zijn kielzog de
elpee „Little Criminals" mee naar
daarvóór evenmin bereikte, gou
den verkoopcijfers.
Werd Randy Newman daarmee op
35-jarige leeftijd een nationale
(anti)held, wat natuurlijk een ple
zierige zaak is voor iemand die
met spelen en zingen zijn brood
moet verdienen, de manier waar
op dit is gebeurd moet Newman
niet lekker hebben gezeten en dat
laat zich aan „Bom Again" dui-
mendik afluisteren. De elpee
draagt het karakter van een gi
gantische wraakoefening, van een
genoegdoening voor alle onbegrip
die Newman tot en met de ont
vangst van „Short People" ten
deel is gevallen. Genadeloos en
ijselijk precies wordt gewerkt aan
de afbraak van het beeld van de
zachtmoedige, eigenlijk een beet
je belachelijke, zanger-pianist die
de dingen af en toe zo aardig kan
zeggen („They got little baby legs/
And they stand so low/You got to
pick 'em up/Just to say hello"
uit: „Short People"), dodelijk zijn
de uithalen naar de „business" en
het platenkopend publiek, dat
zich moeiteloos de rommel van
ELO door de strot laat wringen
(„The Story Of A Rock And Roll
Band") en Newman intussen heeft
genegeerd om hem dan tenslotte
op volstrekt verkeerde gronden
enig commercieel succes te be
zorgen.
Bizar
In de muzikale aankleding van het
tekstmateriaal heeft Randy New
man zijn. bedoelingen perfect
vorm gegeven. Verdwenen zijn de
zoetgevooisde steun van de Eagles
en de weldadige orchestrale arran
gementen, terwijl slechts inciden
teel De Man en Zijn Piano worden
gehoord. Daarvoor in de plaats
gebruikt Newman op „Bom
Again" (overigens ook een veel
zeggende titel) bizarre synthesi
zer-effecten, loeiende achter
grondvocalen. volstrekt mis
plaatst lijkende instrumentale in
leidingen („Pants") en tussen
voegsels („Half A Man") en kun
nen we hem ook eens flink horen
schreeuwen, hetgeen in dit theater
nog niet eerder werd vertoond.
Dit alles kan geen andere bedoe
ling hebben gehad dan oude en
nieuwe aanhang te shockeren en
de zaken eens duchtig op hun kop
te zetten. Men kan zich daarbij
afvragen of Randy's kakelverse
populariteit een dergelijke han
delwijze zal overleven. Mocht dat
niet zo zijn, dan zal hij zich daar
over weinig zorgen maken: het ei
gen gelijk is dan immers bewezen
en voor deze professionele lui
aard ook heel belangrijk het
leven wordt weer een stuk rusti
ger. Mocht het wel zo zijn, dan is
dat ook goed, want vast staat na
tuurlijk wel, dat Randy Newman
met „Bom Again" wederom een
schitterende elpee heeft afgele
verd.
Californisch
Blijven we even in de hoek van de
zingende en musicerende compo
nisten, dan treffen we daar deze
week nog John David Souther met
„You're Only Lonely" (CGS
83753), Louise Goffin en „Kid
Blue" (Asylum 6E-203) en „In Sty
le" (Blue Sky SKY 83745) van de
hand van David Johansen. Drie
teleurstellende platen eigenlijk. In
de twee eerste gevallen is dat niet
Randy Newman gigantische wraakoefening in „Bom Again"
zo verwonderlijk, het gaat hier Im
mers om typisch Californische
muziek, en dat betekent nu al
sinds jaren de aanmaak van futlo
ze, vooral vormbepaalde klanken.
Voorzover er dan nog va enige
inhoud sprake is, gaat dat bij Sou
ther om zijn zoveelste portie zeur-
kouserij over het leven, terwijl me
vrouw Goffin, die haar kans voor
al gekregen heeft door het feit dat
haar ouders destijds de befaamde
songschrijverstandem Goffin
King vormden, de wijsheid zelf
tracht uit te hangen en met haar
nauwelijks negentien jaar komt
melden, dat ze alles al heeft ge
zien. Intussen wijst haar uiterma
te kinderlijke (en hinderlijke
stemgeluid voorlopig in een ande
re richting.
Met betrekking tot David Jo
hansen lag en ligt een tegenvaller
minder voor de hand. Nog niet zo
lang geleden scoorde de ex-New
York Dolls frontman met een el
pee vol moddervette „rock and
roll', die wel zoveel kwaliteit in
huis had, dat reikhalzend naar een
„follow-up" kon worden uitgezien.
„In Style" kan de belofte echter
niet of maar ten dele waarmaken.
Johansen lijkt de wortels te heb
ben verlaten en beweegt zich hier
op gevarieerd terrein, waarbij nu
eens wordt geknipoogd naar „reg
gae" en „disco" en hij dan weer de
Indruk wekt te willen klinken als
Bruce Springsteen in diens laag
ste versnellingen. Het resultaat is
een onsamenhangende plaat. Niet
goed, niet slecht, maar in elk geval
het talent van David Johansen
onwaardig.
Reserves
En dan zijn we er al weer bijna
doorheen. Daar is dan nog een
nieuwe portie pop voor monoma
nen uit de koker van Talking He
ads („Fear Of Music" Warner
Bros. WBN 56707) en de nu vrijwel
definitief tot stilstand gekomen
formatie Atlanta Rythm Section
(„Underdog" Polydor 2391 398),
terwijl tenslotte de reserves in
beeld verschijnen. Dat zijn dit
keér: Congo („Congo"), Pat Tra
vers Band („Go For What You
Know"), Rainbow („Down To
Earth"), Ruth Waters („Spinning
Top"), Walter Egan („Hi-Fi"),
Charlie („Fight Dirty"). AC/DC
(„Higway To Hell"), Chic („Ris-
qué"), Neil Larsen („High Gear")
en de Alessi Brothers („Words And
Music"). Ziezo.
Horizontaal: 1. reistas, 4. tas, 7. ver
trouwelijk, 9. water in N.Br., 10
plaats in Zeeland, 12. jongensnaam,
13. interest, 14. wier. 15. gramschap
18. schrijfgereedschap. 20 spaans
paard, 23. schildpad, 25. werktuig, 26.
ontwikkelen, 27. elk, 29. fier, 31. aan
tal, 32. gil, 37. verharde huid, 39.
bloem, 40. hijswerktuig, 41. droogo
ven. 42. zangstuk, 43. maat van, noors
hout, 44. brede grove lat, 45. zalf-
47. sen, 49. email, 50. aar. 51. aren, 53.
alge, 54. leeuwenaandeel.
Vert.: 1. toren. 2. reek. 3 alm, 4. Ne., 5.
feil, 6. raar. 7. ar., 8. TEE, 9. ieme, 10.
etter, 14. tal. 15. roem, 16. nis. 19.
kordaat, 20. element, 22. koets, 24.
armee. 25. dos, 26. ora, 27. ark, 29.
gem, 34. lama. 36. sisal, 38. koe, 39.
aal, 40. merel, 42. tere. 44. emoe, 45.
Aida, 46. rage, 48. nee. 50. ale, 52. nu,
53. ad.
Verticaal: 1. onbezet, 2. honingbij, 3.
tuinkamer, 4. hatelijke opmerking, 5.
opera van Verdi, 6. verborgen, 8. man
netjesgans, 9. rivier in Italië, 11. aan
loop, 16. bevel, 17. uitslag op metalen,
18. verfbordje van de kunstschilder,
19. mist, 21. vat met een hengsel, 22.
slot, 23. steen, 24. kever, 28. speels, 29.
toethoorn, 30. gekheid, 33. profeet, 34.
soort duif, 35. huisdier, 36. tinne, 38.
kraam, 40. verbond.
Oplossing per briefkaart t/m. woens
dag a.s. zenden naar: Trouw/kwartet,
Postbus 859, Amsterdam, linksboven
vermelden: Weekendpuzzel.
Oplossing vorige puzzel
Hor.: 1. transformatie, 11. oele, 12.
reet, 13. rem, 14. tiran, 17. emt, 18. e.k.,
19. kalorie, 21. Ee, 22. kol, 23. sla, 25.
dor, 26. oma, 28. erg, 30. moeder, 31.
rommel, 32. sta. 33. alk, 35. Eem, 37.
sak, 39. Ane, 41. it., 43. toemaat, 46. re,
De prijswinnaars zijn: Tineke
Bentvelsen, Kon. Enimalaan 14,
2635 HJ Den Hoorn (NH); Me
vrouw P. Spek-de Jong, Korten-
hoevedijk 5a, 4128 LZ Lexmond;
de heer Joh. J. Collet, Voormcu-
lenweg 13, 1402 TG Bussum.
De zetfout in de opgave heeft bij
de oplossers weinig problemen ge
geven: de oplossingen stroomden
al binnen, voordat de correctie
was gepubliceerd. Ondanks de
mening van enige puzzelaars, dat
nevenoplossingen mogelijk wa
ren, voldoet alleen de hier afge
beelde oplossing aan alle voor
waarden. 11 en 19 mochten in de
figuur niet worden gebruikt, om
dat zij als voorbeeld waren ge
bruikt. Om die reden strandde 441
op 59V en de voorgestelde neven
oplossingen voor 103H en 109H,
alsmede de priem 901 op 27H.
Van de 2e rij was gegeven, dat de
vier getallen (13,15,16 en 18H) alle
cijfers behalve de 8 bevatten en de
2 en 5 meer dan eenmaal. Velen
hadden moeite met de 2 vieren,
die bovendien nog op de tweede rij
voorkwamen, maar die vielen bui
ten die vier getallen.
„Dat was een mooie puzzel. Echt
Niet piekeren maar puzzelen
Oplossing opgave 630 van de ladderwedstrijd
wat voor de vakantie. Goed in
elkaar gezet", vertolkt de heer J.
Dijkstra (187) veler mening. Dan
moeten de priemen en kwadraten
wel een plaatsje krijgen in het
vakantiepakket. Velen hebben de
tabellen tijdens hun vakantie
gem=t.
L. J. Snellink (197) te Den Haag
vindt: „Puzzels als deze horen ei
genlijk in de koude winteravon
den bewaard te blijven, want in de
vakantie schiet er eigenlijk niet
genoeg tijd voor over".
„Graag weer van dit soort 'brain-
stormers' verzoekt W. de Jong
(256) te Hellendoorn.
De heer J. J. A. Harbrink Numan
(242) te Apeldoorn daagt uit: „Ik
adviseer de heer W. Oord zijn
naam te veranderen in M. Oord"
en de heer G. J. Kottier (145) te
Westbroek vraagt: „Graag spoe
dig eens het woord aan de heer W.
Oord".
De waardering van deze opgave
was hoog, n.l. gemiddeld 8,88, ver
kregen uit: 6 (2%), 7 (6%), 8 (21%), 9
(43,8%), 10 (27,2%).
De top van de ladder daalde
één sport tot 256. Daar
boven kwamen:
Mevr. Drs. G. W. Fokkens, Uilen
stede 226-1576, 1183 Amstelveen
(le maal)
Mr. G. Koorevaar, Spinel 28,2691
TM 's-Gravenzande (3e maal)
J. Kooijman, Van Reeslaan
14,3431 BV Nieuxyegein (14e maal)
S. Vermeer, Borgerbrink 41,7812
NB Emmen (6e maal).
De 631ste opgave Magische
vierkanten met letters en cijfers
is vrijwel onleesbaar afgedrukt in
de krant van 4 augustus. De opga
ve is daarom herplaatst in de
krant van donderdag 9 augustus
jl-
Over enige weken begint de com
petitie weer en in de hoofdklasse
verwacht ik dat het bijzonder
spannend wordt. Titelkandidaat
IJmuiden lijkt vooral in mijn ei
gen club, het Gelderse Lent een
geduchte concurrent te hebben
gekregen, want de versterking in
de personen van oud-wereldkam
pioen Isser Koeperman, nationaal
kampioen Hans Jansen en de ster
ke jeugdspeler Rob Schippers is
natuurlijk wel bedoeld om dit jaar
de hoogste titel binnen te slepen.
IJmuiden is ook ernstig verzwakt
door het wegvallen van groot
meester Rob Clerc. Hij is naar
Huissen gegaan na een vervelende
controverse met Sij brands. Voor
Huissen, dat vorig jaar in ernstige
degradatiezorgen verkeerde, is
dat een flinke versterking. Gro
ningen zag Jannes van der Wal
verdwijnen naar de een klasse la
ger spelende ploeg van sponsor
1!
Wim Baar en ook Bauke Bies van
het Friese Huizum heeft het heite-
lan vaarwel gezegd voor enige
pecunia.
Huizum wist zich daarentegen te
verzekeren van de steun van de
herrezen oud-kampioen van Ne
derland Pieter Bergsma, die nadat
hij de boot jarenlang had afgehou
den voor de druk uit de Friese
hoofdstad is bezweken. Tijdens
mijn vakantie op het schitterende
eiland Terschelling maakte de van
een lichte hartaanval herstelde
onderwijzer uit Terwispel bij een
H „Él
C ,.e
toevallige ontmoeting op een ge
zellig terrasje aan de haven in
West-Terschelling een enthousias
te indruk op mij en ik kreeg het
gevoel dat hij zelfs denkt aan een
rentree op nationaal niveau.
Wat zou het Friese Huizum overi
gens een geweldig tiental op de
been kunnen brengen als alle top
pers voor hun thuisclub zouden
uitkomen, maar bet professiona
lisme in de denksporten is een niet
te stuiten beweging. Wat denkt u,
zou een ploeg met Wiersma, Van
der Wal, Bergsma, Visser, Bies,
Scholma, Capelle, Schotanus,
Kloosterman en ondergetekende
geen vreselijk grote kans maken
op een kampioenschap? In de ko
mende competitie gok ik voor de
bovenste drie plaatsen op het
Haagse RDG, IJmuiden en mijn
eigen club, maar ook de damschij
ven zijn rond en er kan dus weer
van alles gebeuren.
Nu een paar combinaties uit min
der bekend Russisch werk.
Diagram 344 uit het boekje van N.
Kozlow. De oplossing is leuk maar
niet al te moeilijk denk ik. Wit
wint door 1. 32-28 22x31 2. 30-25
19 x 30 3. 25-20 15 x 33 4. 39 x 28 30 x
50 5. 41-36 50x22 6. 36x7 2x11 7.
21x5!
Zie diarram 2
In deze tweede diagramstand kan
wit zeer verrassend winnen door 1.
35-30 24 x 44 2. 25-20 15 x 24 3. 27-21
16 x 27 4. 31 x 13 9 x 18 5. 26-21 17 x
26 6. 36-31 26 x 28 7. 33 x 13 44 x 33 8.
38x7 2x11 9. 13x2!
Tussendoor een miniatuurtje. Wit
7 schijven op 19, 21,22,23.33,36 en
47. Zwart 7 schijven op 1, 6,7,8,12,
20 en 37. Wit wint met de Coup
Turque door 19-14 20 x 9,47-41 37 x
46, 36-31 46x5, 33-28 5x17, 22x4!
Zie diagram 3
Tenslotte nog een grote combina
tie, die heel wat van uw voorstel
lingsvermogen vraagt. Xh deze
partij, die gespeeld is tussen Van
der Sluis en Wim de Jong. ver
zuimde de witspeler de winst met
33-28 22x31. 23-19 27x38. 36x27
21x32, 23-19 8x19, 24x22 17x28,
29-23 28x19, 39-33 38x29, 34x3
25x34, 3x3!
Het Open Kampioenschap van
Nederland is gewonnen door John
van der Wiel, die tijdens het toer
nooi twintig jaar werd. In de laat
ste ronde versloeg Van der Wiel
zijn naaste concurrent Langeweg,
eigenlijk nauwelijks een verras
sing, want in het verleden is al
vaker gebleken dat Langeweg
slecht tegen spanningen bestand
is.
Van der Wiel wordt als het opko
mend talent beschouwd, die de
mogelijkheden heeft in de voet
sporen van Timman te treden. Hij
rekent bijzonder diep. heeft een
hyper-scherpe stijl, deinst niet te
rug voor complicatie en heeft een
vechtersmentaliteit, die de echte
schaker nodig heeft. Waarschijn
lijk is hij binnen vier jaar de nieu
we Nederlandse grootmeester.
Zijn theoretische kennis is nog
beperkt en eenzijdig, terwijl zijn
positionele kijk op het spel nog
niet geheel volgroeid is, maar als
het plan doorgaat om voor hem
een stage in Rusland te financie
ren, zal hij in korte tijd ook deze
manco's te boven kunnen komen.
Van der Wiel studeert nog rechten
in Leiden maar hij zal als zijn
resultaten in opgaande lijn blijven
gaan ongetwijfeld beroepsscha
ker worden. Hij is een beminnelijk
en zachtaardig mens, onder scha
kers toch enigszins een zeldzaam
heid: in dit opzicht lijkt hij nog
het meest op Jan Timman. Van
der Wiel heeft nog een vreemd
tikje: hij noteert zijn zetten tij
dens de partij in het Russisch!
Een teken van echte bezetenheid,
waarmee hij aangeeft het schaken
volstrekt serieus en bijna humor
loos op te nemen.
Wit: Van der Wiel. Zwart: Lan
geweg.
1. e2-e4 c7-c5 2. Pgl-f3 e7-e6 3. d2-
d4 c5xd4 4. Pf3xd4 e7-e6 5. Pbl-c3
d7-d6 6. Lfl-e2 Lf8-e7 7. Lcl-e3
Pb8-c6 8. 0-0 0-0 9. f2-f4 a7-a6 10.
a2-a4 Dd8-c7 11. Kgl-hl Lc8-d7 12.
Pd4-b3 (Om de opstelling 12.
Pd4x 13. Dd4x Lc6 te vermijden.)
12b7-b6 13. Le2-f3 Ld7-c8 (Een
zeer verrassende hergroepering,
overigens nog alles theorie.) 14.
Ddl-e2 Lc8-b7 15. g2-g4 Ta8-b8 16.
g4-g5 Pf6-d7 17. h2-h4 Pc6-a5 (Al
les zeer thematisch. Aan het be
zorgen van een dubbelpion door
18. Pa5x zou wit weinig vreugde
beleven, aangezien zwart dan op
de damevleugel op de open lijnen
vrij spel krijgt.) 18. Pb3-d2 Tf8-c8
19. De2-g2 Pa5-c4 20. Pd2xc4
Dc7xc4 21. Tal-el b6-b5 22. a4xb5
a6xb5 23. Lf3-e2 Dc4-b4 24. Le3-cl
Pd7-c5 25. Le2-f3 Db4-a5 26. f4-f5
b5-b4 27. Pc3-e2
DIAGRAM I
Zwart heeft niet echt tegenspel,
terwijl wit op koningsaanval kan
spelen. Niettemin is het evenwicht
nog niet werkelijk verbroken. 27.
e6xf5 28. e4xf5 Lb7xf3 29.
Dg2xf3 Da5-a8 30. Dg2xa8 Tb8xa8
31. Pe2-f4! (Op weg naar het gewel
dige veld d5. Dameruil heeft de
druk op de witte stelling nauwe
lijks doen verminderen.) 31.
Le7-f8 32. Pf4-d5 Ta8-b8 (De enige
mogelijkheid om b4 te dekken en
Pb6 te verhinderen.) 33. Pd5-e7t?!
(Ik moet zeggen dat deze zet mij
verbaasde. Weliswaar krijgt wit de
zevende rij, maar toch heeft hij
zijn machtige paard geruild tegen
de hulpeloze loper op f8. Een alter
natief is 33. Tf3 b3 34. c3 Te8 35.
Tfe3 met zeer goed spel voor wit.)
33. Lf8xe7 34. Telxe7 b4-b3 35.
c2xb3 Pc5-d3! (Sterker dan 35.
Pb3x 36. LI4 of 35. Tb3x 36.
Tfel.) 36. Lcl-d2 Tc8-c2t(?) (In
tijdnood begint zwart riskant te
spelen. Goed voor remise was in
ieder geval 36. Pb2x.) 37. Ld2-
a5 Pd3-f2t (Van dit schaak moet
zwart zich te veel hebben voorge
steld. Beter was 37. Tb2x of 37.
Pb2x.) 38. Khl-g2 Pf2-e4t 39.
Kg2-gl d6-d5 40. Tfl-dl (Plotse
ling is zwart in ernstige moeilijk
heden. Als d5 valt is de positie van
het zwarte paard hachelijk gewor
den. terwijl een van wits b-pion-
nen een geduchte vrijpion zal wor
den.) 40. Kg8-f8 41. Te7-e5 f7-f6
42. Te5xd5 f6xg5 43. h4xg5 Pe4xg5
44. Td5-d8t Tb8xd8 45. Tdlxd5t
Kf8-e7 46. Td8-d3!
ZIE DIAGRAM II
Nu staat wit definitief gewonnen.
46. Tb2x gaat helaas niet we
gens 47. Ld8t met stukwinst.) 46.
Pg5-f7 47. La5-c3 Tc2-clt 48.
Kgl-g2 Pf7-h6 49. Td3-f3 Ke7-f7 50.
ES
f5-f6! (Maakt het Ujden kort.) 50.
g7-g5 51. Tf3-d3 Kf7-g6 52. Td3-
d7 Ph6-f7 53. b3-b4 (Eindelijk rukt
deze versmade pion zegevierend
op.) 53Tcl-c2t 54. Kg2-gl g5-
g4 55. b4-b5 g5-g3 56. b5-b6 en
zwart gaf op. Terwijl de g-pion
weinig presteert, gaat de b-pion
promoveren.
