Een plaat uit Goes op het Begijnhof te Amsterdam
Het hangt in de lucht: een bijbelweek
..5
Trouw
SHALOM'79
Boekennieuws
VOORBUGAl
IRA-acties bij j£
bezoek van pau£e
ONTDEKKINGSTOCHTEI
door de landen van me,
bijbel
THACIR.
Reisstichting THACIR,
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1979
KERK
TROUW/KWARiD'
f=
door A. J. Ktei
Vandaag veertien dagen geleden
Is tot me doorgedrongen, dat er
voor mij een taak ls weggelegd op
de concerten, die elke
zaterdagmiddag In de Engelse
Kerk op het Begijnhof te
Amsterdam gegeven worden. Dit
zijn heel plezierige concerten en
de laatste tonen van een nummer
zijn nog niet verklonken of ik heb
de handen al op elkaar. De vierde
augustus speelden de organist
Kees van Eersel uit Goes en zijn
vrouw Hennie, die klarinettlste is.
Ze begonnen met een sonate,
waarvan de naam van de
componist me ontschoten is. maat
't was zo'n tierig stukje uit de
achtUende eeuw. Toen het uit
was. gleed mijn programma op de
grond en in plaats van te
applaudlseren, raapte ik het
papier op. Tot mijn verbazing
bleef het doodstil in de kerk en
opeens besefte ik. dat van mij
mocht gelden: méér dan een
geestdriftig luisteraar is hier! Ik
fungeer als voor-klapper: als ik
niet het sein tot klappen geef. laat
ledereen de handen In de schoot
rusten.
Dit brengt natuurlijk een zekere
verantwoordelijkheid meè en ik
vroeg me enigszins bezorgd af, of
't nu mijn plicht was tot eind
oktober want dan houdt de
serie concerten pas op elke
zaterdagmiddag naar 't Begijnhof
te gaan. Op zichzelf zou dit geen
ramp betekenen. Voor deze
middagen staat een stoet van
jonge kunstenaars gereed,
aangeworven door de organist van
de kerk Jos van der Kooy. die
samen met echtgenote Janeke al
voor het derde seizoen deze reeks
organiseert. Het zijn zangers en
speellieden van allerlei slag en zij
komen met alleraantrekkelijkste
programma's voor de dag. Je
hoort veel sierlijk spul uit de
tweede helft van de achttiende
eeuw. want dat is op het ogenblik
erg in de mode, en de romantiek is
gelukkig geen zonde meer. Jos van
der Kooy zelf laat graag de droeve
en zoete klanken van Guilants
Treurmars plus Engelenzang door
de kerk ruisen en heeft ons ook
eens getracteerd op een gezellige
uitsmijter van negentiende
eeuwse Parijse makelij.
Er zijn ook niet-muztkale factoren
die pleiten voor het bijwonen van
de zaterdagmiddagconcerten op
het Begijnhof. Ze beginnen om
vier uur. het is dan te laat om nog
serieus te gaan winkelen en te
vroeg om aan eten te denken, en
een bezoek aan de Engelse kerk
behoedt ons voor omhangen.
Voorts is de toegang gratis en
laten we als Hollanders maar
eerlijk wezen: we vinden 't altijd
mooi als iets niks kost. Wel is er na
afloop een open-schaalcollecte en
wanneer Janeke van der Kooy de
schaal hanteert, kijkt ze ons aan
met een blik. waarin een prachtig
midden is bereikt tussen
hartelijkheid en (geld)wervende
kracht. Wie dit te machtig wordt,
kan vóór 't eind de kerk verlaten.
Kees van Eersel
Welbeschouwd weerhoudt niets
me om van regelmatige bezoeker
vèste bezoeker te worden, maar ik
kan eens verhinderd zijn. En hoe
moet het dan met het applaus, dat
de uitvoerenden toch even hard
nodig hebben als onze gave op de
schaal? Bij de ingang krijgen we
behalve het programma altijd een
foldertje met bijzonderheden over
de concerten. Ik overweeg een
stencil te vervaardigen, dat
eveneens uitgedeeld kan worden
en van de volgende inhoud:
Dames en heren, u betreedt thans
de English Reformed Church en
naar reformatorische opvatting is
een kerkgebouw geen heiligdom,
maar gewoon een vergaderplaats,
zondags voor de gemeente en
doordeweeks voor alle mogelijke
ordentelijke personen, zoals
concertbezoekers. U kunt dus
ongestraft klappen voor uw
muzikale medemens.
Ik kom nog even op Kees van
Eersel terug. Deze had een aantal
exemplaren van een door hem
volgespeelde grammofoonplaat
meegebracht met het oogmerk,
deze aan zijn luisteraars in de
Engelse kerk te slijten (ook dit is
geoorloofd: orgelplaten verkopen
in de kerk). Niet om zich te
verrijken, maar om geld bij elkaar
Vignet van de concertserie in de
Engelse kerk aan het Begijnhof te
Amsterdam.
te krijgen voor het koororgel in de
Grote Kerk te Goes, waarvan hij
de organist is. Op de plaat horen
we het grote Marcussen-orgel van
deze kerk.
Dit instrument is nu bijna tien
jaar oud, het is het laatste dat
onder advies van Lambert Erné is
gebouwd en het bevat nog negen
registers van het aan 't begin van
deze eeuw verprutste
achttiende-eeuwse orgel.
Voorzover ik het bekijken kan,
behoort het Goesse orgel tot het
beste van wat Marcussen voor ons
land gemaakt heeft, maar
misschien wordt mijn opgewekt
oordeel mee ingegeven door de
trefzekere manier, waarop Kees
van Eersel de mogelijkheden van
zijn orgel aanwendt. De
totaalklank is van een fleurige
helderheid en er zijn prachtige
afzonderlijke stemmen.
Een en ander valt waar te nemen
aan de hand van Van Eersels
zorgvuldige vertolkingen van
composities van vroege en late
achttiende-eeuwers: de Spanjaard
Cabanilles en de Duitsers Walther
en Kittel, en de
negentiende-eeuwers Reger.
Brahms (van deze beiden een
koraalvoorspel), Saint-Saëns
(Prélude et fugue opus 99 nr. 3) en
Rheinberger (zevende
orgelsonate). Typerend voor het
spel van Kees van Eersel vind ik
de manier, waarop hij het
zoet-vloeiende tussendeel van
Rheinbergers sonate uitvoert:
beheerst-gevoelig. met aandacht
voor elk détail, 't Is een voornaam
soort orgelspel.
Ik beveel deze plaat met z'n
onalledaags programma graag
aan. Belangstellenden krijgen
hem franco thuisgestuurd als ze
ƒ21,50 hebben overgemaakt op
postgiro 324062 t.n.v. kerkvoogdij
hervormde gemeente, Korte
Kerkstraat 16, Goes. Voor wie nog
niet over de streep is: deze plaat
bevat een wereldprimeur, want
het hierop te beluisteren werk van
Bachs leerling Kittel (een reeks
variaties op de melodie van wat
wij kennen als: 't Jaar heeft haast
zijn loop volbracht) is nooit eerder
opgenomen. Tenslotte een
aanmerking: de hoestekst geeft
goede informatie over orgel en
bespeler, maar zwijgt geheel over
de gespeelde werken en dat terwijl
er genoeg ruimte voor was.
door dr H. C. Laan
Hoe komt men er toe? Twee jaar geleden gebeurde het voor
het eerst. De nationale bijbelweek van 1977. Het antwoord op
„hoe men er toe kwam" is ingewikkeld en vaag. Misschien
mag men een Engels lied citerend zeggen: „Het antwoord,
mijn kind, is het waaien van de wind". Het hangt ln de lucht.
Plotseling bundelen zich krachten en het Initiatief ls geboren.
Het bestond al ln het buitenland. In
Duitsland bijvoorbeeld. Ook ln lan
den achter het IJzeren Gordijn, ja
zejfs in derde wereldlanden. De bijbel
doet er wonderen. Enthousiaste be
richten over de bijbel als vormings
middel voor mensen om te leren le
zen. De bijbel als weg tot bewustwor
ding van de eigen situatie. Men ont
dekt hoe geïsoleerd men is. Men con
stateert hoe men onderdrukt wordt
en met de bijbel ln de hand ontstaat
er een indrukwekkende bevrijdings
beweging. Is het niet verrassend dat
voor de bijbelweek ln Hongarije vijf
duizend bijbeis beschikbaar waren en
er vijftigduizend werden besteld? In
heel de wereld grijpt men naar dit
wonderlijk boek. Waarom toch wor
den mensen Juist door dit boek
geboeid?
Al is het motief voor het houden van
een bijbelweek moeilijk nauwkeurig
te omschrijven, zie het als een poging
om mensen in contact met dit boek te
brengen. Niet omdat dit boek als
boek zo belangrijk zou zijn, maar
omwille van de mens, die het ter hand
neemt. Soms laten «dj ons wellicht te
veel Imponeren door hoge aantallen
bijbels die worden verspreid tot in de
uithoeken dezer aarde.
In Nieuw Guinea liet een papoea,
wonend in een paalhuis boven het
water mij trots bijbelteksten zien. Ze
kwamen uit Bloemendaal
Het is natuurlijk toch belangrijker
hoe de mens zich door dit boek laat
.boeien.
De mens
Aandacht vragen voor de bijbel is
aandacht vragen voor de mens. De
bijbel tracht ons op duizend en een
manier te zeggen: „Elk mens ls waar- 06CUVTIGn6
devol." God schept hem, roept hem,
begeleidt hem, God zelf wacht op de
mens. ziet vol verwachting naar hem
uit, en tracht steeds hem te laten
horen: „Kom thuis! Kom bij jezelf!
Kom bij Mijl"
FAMlLlfT Ö-AAV
MVëDUWE
GS>
gen leesgids", die de interna
tionale bijbelbond (postbus
352, Culemborg) uitgeeft als
hulp voor meisjes en jongens
van zeven tot tien jaar, om
thuis te raken in de bijbel. De
boekjes kosten vier gulden per
stuk; de hele serie twintig gul
den. Het puzzeltje is uit het
eerste deeltje overgenomen,
het plaatje van de profeet Elia
uit deel zes.
ADVERTENTIES
waarin opgenomen: De Rotier
dammer. met Dordls Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
'Hoofdredacteur Jenze Tamminga
Directeur mg. O Postma
iitOOfOKANTOOR
-fostbus 859
*1000 AW Amsterdam
-W'bauts traaf 131
Amsterdam
1et 020-913456
Iele* 13006
Postgiro 66 00 00
Rekenmgnr 23 00 12 574
Gemeentegiro Amsterdam
X11000
REGIO ROTTERDAM/OORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
lal 010-115588 (pt
en bezorging)
lel 010-115588 (redactie)
lel I15700(u<
REGIO DEN HAAG-LEIOEN
Posibus 101
2501 CC Oen Haag
lel 070-469445
Parkstraat 22
Oen Haag
REGIO NOORO/OOST-NE DE RLANO
(uitsluiten 1 admm.su af
Postbus 3
8000 AA Zwofle
lei 05200-17030
Melkmarkt 56
Zwo»e
Abonnementsprijzen:
Per maand f 15.90
Per kwartaal 47,70
Per ha» p» 95.40
Per »aar 188.60
Advertentietarieven op aanvraag
Oogave lam.iwbei.cWen 9-19 30 van
maandag I'm vr.,dag Op zondag van 18-
20 uur tale! 020-913456
Opgave mm.- advertenties tel
020-936868 of schrifteN* aan Mw-Adv
a'de'.ng postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
aan onze Amsterdamse adressen.
Is dat waar?
Als we slechts oppervlakkig de kran
tenberichten en de T.V.-beelden aan
ons voorbij laten gaan, dan zijn we
geneigd spontaan te roepen: „Dat is
niet waar!" Immers welk tafereel
komt er op ons af? Wat zien en horen
we? Dat mensen bang van elkaar zijn,
slordig en ongeïnteresseerd met hun
medemens verkeren, of erger nog, dat
mensen elkaar haten, elkaar het le
ven benemen, elkaar de kans niet
geven mens te zijn. Dat is toch mens
onwaardig.
De bijbel nu pleit juist voor een
menswaardig bestaan. Ondanks alle
misbruik, dat van de bijbel wordt
gemaakt om mens-onwaardige situa
ties te laten bestaan en te versterken,
hopen de organisatoren van de bijbel
week dat de bijbel zo ontdekt wordt
door mensen, dat het tot een mens
waar dig(er) bestaan leidt.
Overleg
Natuurlijk gaat er veel overleg vooraf
aan zo'n bijbelweek. Er moet een
commissie voor komen, niet te groot,
niet te klein. Deze commissie zou een
afschaduwing moeten zijn van kerke
lijk Nederland. Voorwaar geen gerin
ge opgave. Toch komt de commissie
tot stand. Het duurt wel even, voor
men het met elkaar eens ls over wat
er gebeuren moet. Bij de concrete
uitwerking komen echter de moeilijk
heden. Soms legt men het accent op
het wonderlijk boeiend boek, dat
meer mensen zouden moeten lezen,
en dat meer mensen beter zouden
moeten gaan lezen. Wat dat beter dan
betekent wordt niet direct duidelijk.
Anderen leggen de nadruk op een
stimulans voor de kerken om het zo
geheten bijbelwerk nieuwe impulsen
te geven. In stad en land zouden
bijbelgroepen moeten worden ge
sticht, zodat er een nieuw licht over
Nederland zou gaan schijnen. Weer
anderen vragen van de bijbelweek
een nieuwe impuls voor de feministi
sche theologie of voor de theologie
van de bevrijding.
Al snel wordt de waarschuwing ge
hoord, dat het niet te binnenkerkelijk
mag worden Juist nu afnemend
kerkbezoek wordt geconstateerd.
Als organiserend comité is men ech
ter van de basis afhankelijk. Welke
doelstellingen kiest men ter plaatse0
Het zal van de concrete omstandighe
den afhangen, wat voorrang krijgt.
Aan alle kerken en gemeenten is een
brochure gestuurd, waarin diverse
mogelijkheden voor activiteiten ln en
rondom de bijbelweek zijn opge
nomen.
Wie gaat er mee aan het werk? Wie
gaat er wat mee doen? Dat blijft
voorlopig nog even afwachten. Ge
zien de reacties op de bijbelweek van
1977 is er plaats voor een hoopvolle
stemming.
Vertegenwoordigers van kerken en
geloofsgemeenschappen zitten rond
om dezelfde tafel. Men komt niet bij
elkaar om in felle theologische debat
ten het recht van het eigen gelijk te
verdedigen, nee, men verdoezelt wat
verschillen en speurt naar dat wat
gemeenschappelijk is. En zie daar:
dat is de bijbel. Die is gemeenschap
pelijk. Daar kunnen we met elkaar
uit bidden. We kunnen aan elkaar
vertellen wat ons boeit in de Schrif
ten en waar ze ons bemoedigen.
Soms schrikken we van de uitleg van
een ander. Maar de schrik teweegge
bracht door een broeder is van andere
aard dan de schrik voor de vijand. We
komen tot oprichting van één com
missie en het materiaal dat voor de
bijbelweek wordt verspreid is hetzelf
de in alle christengemeenschappen,
die lid zijn van de „Raad voor contact
en overleg betreffende de bijbel". We
hopen nu maar dat de uitwerking op
locaal vlak iets zal weerspiegelen van
wat in de nationale Begeleidingscom
missie voor de bijbelweek is gebeurd.
Het zal dan voortgang betekenen op
het pad van de oecumene.
Kinderen
Het thema „...worden ais kinderen..."
werd gekozen omwille van .Het inter
nationale jaar van het kind". Met de
bijbel wil men graag aansluiten bij
wat onder mensen gaande is. Als
mensen slordig en onzorgvuldig met
elkaar omgaan, dan geldt dat ook
t.a.v. kinderen. En dat lijkt Gods'
hart extra zeer te doen. Is het niet
beter dat je met een molensteen om
de hals naar de bodem van de oceaan
verdwijnt, dan dat je ergernis geeft
aan een kind.
„Nog altijd kan de wereld nieuw be
ginnen,
in ieder kind kan het opnieuw be
ginnen.
zolang God kinderen ln ons midden
zendt
heeft Hij zich nog niet van ons afge
wend".
(Muus Jacobse)
Deze dichtregels citeert ds. N. van
den Akker in het werkboekje ten
dienste van liturgievieringen, ge-
spreks- en katechesegroepen, en voor
gesprekken met kinderen, dat ten
gunste van de bijbelweek nu reeds
aan 11.500 parochies en gemeenten is
toegestuurd.
Het gaat in het bovenstaande gedicht
minder over het kind dan over ons
volwassenen.
Het kind wordt ons als bron van
bemoediging aangewezen, als voor
beeld hoe in het leven te staan, open,
ontvankelijk en vooral pretentieloos.
Meer hierover in genoemd werk
boekje.
Twee aspecten
Er zijn twee aspecten aan het thema
ontleénd. Eerste aspect: kind in de
derde wereld. Men kan in 1979 moei
lijk zo'n slogan lanceren zonder te
denken aan de naar schatting 250
miljoen kinderen in deze wereld, voor
wie nauwelijks plaats lijkt te zijn in
deze wereld.
Ze lijden aan alle menselijke narig
heid die Je maar kunt bedenken, en
velen van deze kinderen betalen
daarvoor de prijs van een zeer vroeg
tijdige dood.
Tweede aspect: „met het oog op uw
kind-
Onder deze titel is door de commissie
een katalogus samengesteld. Daarin
vindt u een grote hoeveelheid publi-
katies samengebracht. Er staan korte
informaties in over die publikaties,
waar ze te verkrijgen zijn en tegen
welke prijs. Voor de talloos vele men
sen die kinderen vertrouwd willen
maken met de bijbel lijkt dit een
kostbaar, want reeds lang gemist
boekje.
a. We noemden reeds de publikatie
van het werkboekje „...Worden als
kinderen..." Het is nu te krijgen door
drie gulden te storten op gironummer
42618 van de Centrale voor Vormings-
werk/H.V.D. te Driebergen, bestelnr.
BK 121.
b. Katalogus: „Met het oog op uw
kind". Speciaal geschreven voor deze
bijbelweek. Te bestellen bij Ned. Bij
belgenootschap (Haarlem) of Kath.
Bijbelstichting, Boxtel.
c. Op maandag 3 september a.s. ver
gadert te Amsterdam de Arbeitsge-
meinschaft für Mitteleuropeische Bi-
belwerke (A.M.B.). Hierin komen de
katholieke bijbelorganisaties samen
van Oost- en Westeuropa. Een be
langrijk punt is dan steeds: „Hoe
kunnen we helpen om de bijbel ook
achter het IJzeren Gordijn te ver
spreiden".
d. Op dinsdag 4 september om vier
uur 's middags wordt aan de Katho
lieke Theologische Hogeschool te
Amsterdam een academische sessie
gehouden, waarin de huidige situatie
van de Nederlandse katholieken zal
worden belicht door de rector van de
Hogeschool, Dr. M.F.J. Marlet s.j.
Hoe o.a. onder katholieken wordt ge
dacht over het pastoraal gebruik van
fle bijbel en onder welke voorwaar
den dat vruchtbaar kan geschieden
spreekt dr., M.S.M. van den Berk on
der de titei: „Het woord van God is
niet gebonden. (2 Timotheus 2 vers 9).
Hiervoor zijn mensen uit de meest
uiteenlopende christelijke groeperin
gen uitgenodigd.
e. Op 8 september wordt te Utrecht
ln de Stephanuskerk (Overvecht) een
bijbeldag gehouden als afsluiting van
de bijbelweek. Ook hier vindt men
vele genodigden uit binnen- en bui
tenland.
f. De uitgave: Marijke ten Kortenaar,
drie verhalen voor de bijbelweek. „Jo-
sien lust wel acht pannekoeken" be
stemd voor de jongste leerlingen van
de basisschool. Het tweede verhaal
heet „Rode verf redt zeehondjes" en
is bedoeld voor klas 3 en 4. Het ver
haal voor de hoogste klassen heet:
„Ze hebben alles samen". Deze verha
len bevatten allen een verwijzing
naar de bijbel en zijn aangevuld met
tips voor verwerking in de klas. De
Katholieke Bijbelstichting stuurt
deze verhalen gratis toe aan alle kat
holieke basisscholen. Dat de bijbel
bij ons leven hoort mag men best
vroeg weten.
Dr. H.C. Laan, socioloog van
het r.k.bisdom Haarlem en
pastor te Haarlemmerliede, is
voorzitter van de begelei
dingscommissie van de natio
nale bijbelweek. De tekenin
gen bij dit artikel zijn gehaald
uit de zesdelige serie „Mijn ei-
Eindelijk is er meer:
Een krant ter gelegenheid
van de komende Vredes-
week met informatie en be
schouwingen over de vragen
van oorlog en vrede.
Niet links.
Niet rechts,
maar BIJBELS
Shalom'79 kan worden be
steld bij: St. Bijbel en Vre
desvraagstukken, Postbus
813780 BB Voorthuizen.
Help mee de kosten te be
strijden door middel van een
vrije gift: giro: 4173827.
St. Bijbel en Vredesvraag
stukken Huizen NH.
Verschenen In de serie Kamper Cahiers
Prol. dr H. Basrtlnk
ANTI-JUDAÏSME IN HET OUDSTE EVANGELIE?
32 blz.. t 9.90
Deze beiangrnke studie toont aan dat in het
Markus-evangelie geen gevoelens van anti-
ludaisme aanwezig zijn.
Dra. J. Faber
PREKEN VOOR DE VREDE
32 blz.. 9,90
Indnngende preken die op klemmende wijze
oproepen ernst te maken met de zaken van
oorlog en vrede Omdat de eindeloze bewape-
ningsspiraal geen uitzicht biedt op werkeii|ke
vrede
Prof. dr J. L. Koole
ASPECTEN VAN DE GODSKENNIS W HET OUDE
TESTAMENT
16 Wz 8.90
In deze waardevolle studie van belang voor de
identiteit van do theologie komen dne gezichi-
spunton ter sprake: 1 Godskennis en traditie. 2.
Godskennis en werkelijkheidservaring. 3. Gods-
kennis en praxis.
Prof. dr. H. N. Ridderbos
HET WOORD IS VLEES GEWORDEN
20 blz 8,90
DE TERUGWEG
en hij was op de terugweg
en las, in zijn wagen gezeten,
de profeet Jesa j a(1Z(
(Handelingen 8.
De vreemdeling uit Ethiopië, dilhf
Jerusalem gereisd is om daar tejaa
aanbidden, zit op de terugweg i|
wagen en leest „de profeet Jesi
Als een vermogend man heeft 1
misschien in Jerusalem de hant
weten te leggen op een rol van
profeet. Hij kan niet wachten i
lezen tot hij thuis is. Hij trotseeil
schokkende bewegingen van der
wagen om de woorden te ontcijf|
Heeft hij er een vreemde taal vol
geleerd? Dan gaat zijn belangstj
wel heel ver. En nog verder als vr
even realiseren wat zijn verblijf
Jerusalem hem met grote
waarschijnlijkheid heeft doen -j
ervaren. Als castraat moet hij d
de heilige stad herkend zijn, Hij£
bij de tempel gekomen zijn en d
zeer waarschijnlijk geweerd zij
de tora niet dat geen gesneden^'
„mijn huis mag betreden"? Waf
In de bedeling van de voorbereif n
is God allereerst de Heilige, diejg
genaderd mag wordendoor mei^i
met reine handen. Daarom majfe s
de mens met bloed bevlekt daai
komen. Een teken dat het werk!
om God en zijn heilige bedoeli
gaat. Hoe heeft hij dat verwerkfu(
Blijkbaar verrassend positief. 1
veronderstel dat hij niet boos
geworden is. Hij heeft de rol vaj
Jesa ja niet verscheurd en achtt
belangstelling voor deze God g(jF
punt gezet. Hij las op de teri
profeet Jesaja. Hij zqtte door. 1
hij bij Jesaja naar het antwoord
gezocht op dé vragen die hem t
gekweld moeten hebben? ïn i<
geval is dat een goede weg.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Barendrecht (18
gew. wijkgem.) en te Kinderr
Visser te Nieuwe Tonge; te Om|°®
Romein te Boven-Hardinxvelf'K
Bedankt: voor Moerkapelle F. 1df
te Kootwijk.
GEREF. KERKEN [dt
Beroepen: te Hallum W. Wijb^6'
Kollumerpomp.
GEREF. KERKEN (VRIJG.) *j;
Beroepen: te Brunssum A. de
Mussel 'Ke
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt: voor Amsterdam
der Schaaf te Dordrecht-Zuii
ooi
Ds. mr M. A. Klonu
Op 76-Jarige leeftijd is te BIL
overleden de geémeriteerde Bfc
strantse predikante mr M. A. f
aldaar. Mevrouw-Klomp is v2
tot haar emeritaat io 1969 pred^
van de remonstrantse gemePi
Hilversum geweest. Daarvóór
voorgangster van achtereenf
de Utrechtse afdeling van del
landse Protestantenbond en
afdeling te Laren-Blaricum,
Klomp bewoog zich op verst
terreinen binnen het vrijzini
testantisme. Zij was onder
secretaresse van dit commis;
het vrijzinnig protestantisme.1
BELFAST (KNAJ Een woq
der van het Ierse republikein!
(IRA) heeft meegedeeld, datï
zijn acties tijdens het bezoek?
paus aan Ierland van 29 sepE"
tot 1 oktober zal voortzetten. TL.
geen bestand, zei hij. De NotT
politie heeft de vrees uitgesl
dat de IRA zijn activiteiten d
zal versterken, om de aandat
de wereld extra op Noord-Ien^
vestigen. Gelijk bekend zal 4vrp
niet in Noord-Ierland komen.i^
De discipelen, de volgelingen van Jezus willen Hem
verdedigen met hun zwaarden.
Hebben ze gelijk?
kleur het ju/ste antwoord
Misschien is 1979J
jaar van uw reis l
ISRAEL
vertrekdata: 11/9:02/10}
10; 20/11; 22/12;
TURKIJE
vertrekdatum: 06/10; 1
GRIEKENLAND/W
ME I
vertrekdatum: 01/11;
Voor bovengenoemde k
stemmingen en vertt
hebben wi| voor hen. d
reageren, nog een
Voor 1980 zijn alle mogelijkheden nog openóók naar EGYP
Vraag geheel vrijblijvend inlichtingen bij:
Europalaan 14,
3844 AV HARDERWIJK (03410-21989).