Chrysler strijdt om zijn voortbestaan Makelaars mogen courtage verhogen Jonkere dagen voor Amerika's auto-industrie Grote distillateurs ontkennen prijsoorlog Prijsvoordeel gevolg van EG-regels Belgische melk minder lekker maar goedkoop Advertenties Sola misleidend 'Velen in rode cijfers beland' hypotheekrente gaat omlaag en* no""' Disconto omhoog in Ver. Staten V&D wil belang in City Courier Consumenten: onverteerbaar *RU TERDAG 18 AUGUSTUS 1979 FINANCIEN EN ECONOMIE TROUW/KWARTET 11 JSTERDAM Het Amerikaanse Chrysler-automobielconcern. de bezetter van derde plaats onder de Amerikaanse autogiganten en nummer tien op de nglijst van de grootste industrieën in de VS, strijdt om zijn voortbestaan. Op de merikaanse regering is een beroep gedaan om steun tot een bedrag van niet inder dan één miljard dollar. Een ongekend hoog bedrag in de geschiedenis van Amerikaanse industrie, dat de regeringsgarantie van 250 miljoen dollar voor jckheed in 1971 en het verzoek om steun van de spoorwegmaatschappij Penn ■ntral uit 1970, ter grootte van 750 miljoen dollar, volledig in de schaduw stelt. por J. G. Wolters ziet er naar uit, dat de Ame- aanse regering hoewel het ,ngres eerst over ongeveer een iand dienaangaande een be- ising zal nemen Chrysler bijspringen, zij het ook op van voorwaarden. De Ameri- anse minister van financiën, lliam Miller, heeft al laten ten de redding van Chrysler het algemeen belang te vin- n. Iets, dat begrijpelijk is, in to wordt bedacht dat liefst j.000 arbeidsplaatsen op het el staan, nog afgezien van de Ie tienduizenden banan, die een niet overleven van l^sler bij alle mogelijke toe- reringsindustrieën op de cht zullen komen. ecord verliezen irysler zag zich in het tweede rartaal van dit jaar geplaatst or een recordverlies van 207 iljoen dollar, wat het verlies de eerste zes maanden eft gebracht op 261 miljoen Har. Een bedrag dat het tot isverre grootste verlies, be- ald in één heel Jaar, te weten 75 toen 259 miljoen dollar erd verloren, belangrijk te bo- n gaat. De laatste 18 maan- n kwam het totale verlies op 6 miljoen dollar uit. een wonder, dat hier en daar de VS al wordt gesproken er een te verwachten verlies n het autoconcern over ge il 1979 in de orde van grootte n 525 miljoen dollaar. Een rlies dat de top van Chrysler, aronder de van concurrent afkomstige „wonder- laap" Lee Iacocca, niet zal innen tegenhouden, tenzij er n wonder gebeurt. Daar ziet echter op dit moment niet r uit. In Amerika's autocentrum De troit heerst in deze dagen een gedrukte stemming. Na drie opeenvolgende jaren van hoog conjunctuur in de de Ameri kaanse auto-industrie, draaien de lopende banden in een veel langzamer tempo. Bij de grote automobielfabrikanten, Ford, General Motors en Chrysler, zijn tot dusverre al 54.000 men sen ontslagen. Alleen bij Chrys ler 23.800 en nog eens 5000 ar beiders staan hier op de nomi natie voor ontslag. Nóg slechter En de toestand zal nóg slechter worden. In de eerste tien dagen van augustus werden, nu de ko pers met het oop op de onduide lijke ontwikkeling van de Ame rikaanse economie liever eerst de kat uit de boom kijken, in vergelijking met de overeen komstige periode van verleden jaar, 18 procent minder perso nen- en vrachtauto's verkocht. De vermindering van de verko pen bij Chrysler bedroeg zelfs 38 procent. En daarmede hopen de voorraden auto's in het bij zonder van de grote achtcylin- ders, die eens het paradepaard je van Detroit waren, maar die nu vanwege hun grote benzine- dorst vrijwel niet meer in trek zijn zich op. Terwijl normaal de autovoorra- den bij industrie en handel de produktie van ongeveer zes we ken vertegenwoordigen, zijn de autovoorraden nu opgelopen tot een produktie van vijf maanden. Reden, waarom de in troductie van de nieuwe model len voor 1980 al verschillende malen is uitgesteld, teneinde zo de oude voorraden eerst wat te kunnen opruimen. Daarvoor wordt dan ook geen middel on beproefd gelaten. Het succes van al de verkoopacties om de grote sleeën kwijt te raken is tot dusverre evenwel allesbehalve overweldigend. Ook in de toeleverende indus trie worden de gevolgen van de slechte autoverkopen nu duide lijk zichtbaar. US Steel heeft al 2000 werknemers moeten ont slaan. Andere staalfabrikanten koesteren eveneens plannen om tot ontslagen over te gaan. Ook de bandenfabrikanten zitten in de hoek waar de klappen vallen. Goodyear en Firestone willen hun fabrieken in Los Angeles sluiten. In dat geval zullen een kleine 2000 arbeidsplaatsen ver loren gaan. Als overmaat van ramp staat er dan ook nog een staking bij één van de grote autoproducenten voor de deur. Op 30 augustus zal de machtige bond van automo bielarbeiders bijeenkomen om te bepalen welke autofabriek dit lot zal treffen teneinde zo de looneisen voor de nieuwe CAO kracht bij te zetten. Het staat overigens vrijwel vast, dat dit niet het geval zal zijn bij Chrys ler, welk bedrijf momenteel bij na 2 miljoen dollar per week nodig heeft om zijn voorraad van 80.000 onverkochte auto's, waarvan de waarde op zo'n 700 miljoen dollar wordt geschat, te financieren. Dat is overigens niet het enige probleem waarmede Chrysler, de specialist in grote sleeën, zoals het bedrijf wel wordt beti teld, worstelt. Het allergrootste vraagstuk is wel, dat het bedrijf niet in de gelegenheid is de no dige miljoenen, vereist voor het ontwikkelen en het produceren van nieuwe kleinere auto's op tafel te leggen, als gevolg van een volstrekt onvoldoende kas- positie. Financiële positie De financiële positie van het concern is er de laatste Jaren steeds verder op achteruitge gaan, omdat de verkopen ach terbleven, doordat de modellen niet bij het publiek aansloegen. Dit niet alleen omdat de auto's volgens zeggen, een verouderde indruk maakten (de ontwerpers bij Chrysler zouden geen voor uitziende blik hebben gehad), maar daarenboven ook ondeug delijk en onveilig zouden zijn. Van Chrysler-auto's is wel eens beweerd, dat het allemaal „maandagsauto's" zouden zijn. Dat dergelijke uitlatingen niet bepaald stimulerend op de ver kopen en derhalve op de inkom sten uitwerkten behoeft wel geen nadere uitleg. Zo ook niet, dat de hierdoor in de laatste Jaren door Chrysler geleden verliezen de financie ring van het concern op zeer losse schroeven hebben gezet. Reden, waarom de Chrysler-top zich heeft gehaast allerlei nood sprongen te maken teneinde nog enigszins te trachten het vege lijf van het concern te red den. Eén van de besluiten om het concern de nodige financië le soelaas te verschaffen was de verkoop van de Europese Chrysler-bedrljven. Een besluit, waarmede de Chrysler-fabrie- ken in Engeland, Spanje en Frankrijk definitief in handen kwamen van de Franse automo bielcombinatie Peugeot-Ci- troën. Laag brandstofgebruik De hiermede verkregen contan ten (alsmede een aandelenbe- lang van 15 procent in Peugeot- Citroën) betekenden overigens maar een druppel op de gloeien de plaat voor Chrysler, bij de leiding waarvan inmiddels dui delijk het inzicht was doorge broken, dat de dagen van de grote achtcylinders voorbij zijn en dat auto's met een laag De ETV-1, een nieuw type electrische auto dat door Chrysler is uitgebracht in samenwerking met General Electric en het Amerikaanse ministerie voor energie. De wagen is uitgerust met 18 batterijen en moet eens in de 160 kilometer worden opgeladen. brandstofgebruik nu de grote troef vormen. In het proces van omschakeling van groot naar klein, dat de gehele Amerikaanse auto-in dustrie, volgens ingewijden, op een slordige 80 miljard dollar (ruim 160 miljard gulden) zal komen te staan, hebben Gene ral Motors en Ford het er tot dusverre beter afgebracht. Op zichzelf niet zo verwonderlijk, immers in tijden van zorg zijn het de zwakkere broeders die het eerst de klappen krijgen. Zoals gezegd, Chrysler mist op dit moment de nodige middelen om de omschakeling van grote re op kleinere auto's de laat ste produceert het concem ove rigens ai wel op bescheiden schaal grootscheeps te kun nen aanpakken. Vandaar het beroep op de regering om bij te springen met een bedrag van 1 miljard dollar, waarbij wordt gedacht aan een soort belas tingkrediet van 500 miljoen dol lar in dit jaar en eenzelfde be drag voor 1980. Bedoeling is, dat de terugbetaling van deze kre dieten zal geschieden uit belas tingen op toekomstige winsten. 'Cadeautje' Deze laatste lijken er echter niet direct in te zitten. Reden, waarom het wellicht beter is maar te spreken van een „ca deautje" van de Amerikaanse regering aan Chrysler. Of het zover komt zal blijken als het Congres terug is van vakantie. Tot dat moment probeert het concern met behulp van allerlei „lapmiddelen" zijn voortbe staan te rekken. Daartoe be hoort o.m. het verzoek van de Chrysler-leidlng om de salaris sen gedurende twee Jaar te mo gen bevriezen, wat door de bond van automoblelarbelders overi gens is afgewezen. Verder heeft Chrysler Finance Corp., de fi nancieringsmaatschappij van het autoconcern, inmiddels voor een bedrag van 500 miljoen dollar aan vorderingen overge dragen aan de Amerikaanse fi nancieringsmaatschappij Household Finance Corp. Dit alles om zo de kortlopende schulden te kunnen afbouwen. General Motors Aan personeelsleden en dealers geeft Chrysler voorts op dit ogenblik aanzienlijke kortingen in een poging zo de autovoorra den te verminderen en midde len, die nu nog nodig zijn voor de financiering van die voorra den vrij te maken. Dezer dagen is ook concurrent General Motors het in adem nood verkerende Chrysler-con cern bijgesprongen. General Motors Acceptance Corp. heeft zich namelijk ook bereid ver klaard een bedrag van 230 mil joen dollar op tafel te leggen voor overneming van de vorde ringen van de financierings maatschappij van Chrysler. Mag het op het eerste gezicht wat vreemd lijken, dat General Motors haar concurrent bij springt, de werkelijke aanlei ding voor deze hulp is minder onbaatzuchtig dan op het eerste gezicht lijkt. Amerika's auto producent nummf 1 zou name lijk bang zijn, dat de grote kor tingen die Chrysler momenteel aan haar personeel en aan han delaren geeft als zij het concern maar van de voorraden willen afhelpen, wel eens een prijs- drukkende Invloed op de Ameri kaanse automarkt zouden kun nen hebben. Een andere veelgehoorde verklaring is, dat General Mo tors bevreesd is, dat wanneer Chrys ler als autoproducent zou verdwijnen, het daardoor ont stane gat in de automarkt on middellijk zal worden opgevuld door de buitenlandse concur rentie, te weten Volkswagen en de Japanners. Deze hebben de laatste jaren hun marktaandeel dankzij hun kleinere en zuini ge auto's in de VS al belang rijk kunnen opvoeren. Met de hulp van General Mo tors is overigens de kans op bijstand voor Chrysler van de kant van de regering in Wash ington er beter voor komen te staan, zij het ook dat, volgens de laatste berichten, Washing ton niet langer zou denken aan een (renteloos) krediet van 1 miljard dollar, maar aan kre dietgaranties tot een maximum van 750 miljoen dollar. Wash ington heeft echter al wel laten doorschemeren, dat dit alleen 2al doorgaan als ook het parti culiere bedrijfsleven (industrie en banken) in de VS bereid is om steun te verlenen aan Chrysler. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Belgische melk smaakt anders dan Nederlandse. De Belgen steriliseren hun melk, een langer verhittingsproces (om bacteriën te doden) dan het pas teuriseren wat in Nederland gebeurt. Volgens melkken- ners is het produkt van onze zuiderburen minder lekker dan de vaderlandse melk maar toch houdt dat het succes van de Belgen niet tegen. Belgische volle melk is in sommi ge supermarkten voor 99 cent te koop en dat is een stuiver minder dan de verplichte minimumprijs van 1,04 die de winkelier voor een liter Nederlandse volle melk moet vragen. Let wel, dit is een minimumprijs. De kleine hande laar vraagt vaak 1,10 1,12 en hij moet dat wel doen om een beetje redelijke verhouding tus sen zijn kosten en zijn opbreng sten te krijgen. Maar het verschil met het litertje uit België dat uit sluitend in supermarkten wordt verkocht is er natuurlijk wel gro ter door. En vooral voor een gezin tikt dat aan. De import uit België wordt op het ogenblik geschat op 50 miljoen liter wat overeenkomt met onge veer 5 procent van de Nederlandse consumptie. Voorèl in het zuiden van het land maar ook in Gronin gen en Friesland is het produkt populair, in de randstad wordt het nog weinig gedronken. EG-principes Een voor de hand liggende vraag is of er aan de melkinvoer niets valt te doen, gezien de overpro duce van onze eigen koeien. Het antwoord is „nee", zegt een woord voerder van het Produktschap voor zuivel. Een van de belangrijk ste principes van de EG is dat een produkt daar gemaakt moet wor den waar dat het goedkoopst kan en dan vrijelijk in alle uithoeken van de Gemeenschap verkocht moet kunnen worden. Inderdaad is de Belgische melk goedkoper. Het is daar een bulk- produkt, Belgische zuivelfabrie ken leveren weinig anders, dus geen yoghurt of vla. De melk wordt afgeleverd in plastic flessen wat goedkoper is dan onze karton nen of glazen verpakking. Boven dien behoeven de melkfabrieken in België iets minder te betalen aan de boeren. De afgesproken garantie (minimumprijs is voor de Belgische boer iets lager dan voor de Nederlandse. In beginsel is die garantieprijs binnen de EG gelijk maar om een ingewikkelde techni sche reden krijgt de Belg toch iets minder. De Belgische prijsconcurrentie speelde tot begin 1978 in het ge heel geen rol in Nederland. De minimumprijs gold voor alle volle melk, waar deze ook vandaan kwam. Tot op het moment dat een Rotterdamse sterkedrankwinke lier een proces won voor het Euro pese Hof van justitie. Minimum prijzen voor gedistilleerde drank gelden uitsluitend voor binnens lands vervaardigde produkten zei het Hof en daarom ging de Rotter damse slijter die zich met buiten lands gedistilleerd niets aan trok van de prijsafspraken vrijuit. De afspraken in de zuivelwereld leken erg op die van de prijsrege ling voor sterke drank. Vandaar dat de regels voor de melkprijs toen ook moesten worden aange past en de prijs voor Belgische melk geheel vrij werd. Met als gevolg nu een niet onbelangrijke import die mogelijk wel groter zal worden. Aan de andere kant, zo zegt de woordvoerder van het pro duktschap, Nederland voert weer veel kaas en boter uit naar België. De Belgische produktie van kaas en boter is betrekkelijk gering. AMSTERDAM (ANP) Be- stekfabriek Sola In Zeist mag in advertenties niet stellen dat zij bestek verkoopt met een zilvergehalte van 100 procent waardoor de aangeboden cou verts ook een waardevolle geld belegging zouden vormen. De prijs van de couverts bedraagt het dubbele van de zilverwaar- de, aldus het college van be roep van de reclamecommissie. Het college deed uitspraak na dat de fabriek tegen een eerde re uitspraak van de reclame- commissie beroep had aange tekend. Sola moet van het college van beroep vier zinsneden uit haar advertenties verwijderen om dat deze misleidend zijn. Een daarvan is de mededeling dat Sola „zilversmid is sins 1863" en de zilveren couverts nog volgens het klassieke mo del uit die tijd maakt. Het col lege wijst erop dat Gerritsen NV (Sola) pas in 1968 het mees terteken van zilversmid heeft gekregen. Van onze sociaal-economische redactie DEN HAAG Met ingang van vandaag mogen de makelaars hun courtage bij koop en verkoop van woningen verhogen met gemiddeld 15 procent. Het ministerie van economische zaken heeft dit gisteren officieel bekend gemaakt. De organi saties van makelaars hadden een verhoging van minstens 25 procent gevraagd. kn een onzer verslaggevers ^STERDAM De hypotheekrente gaat weer iets dalen. Een aantal ""tellingen heeft, gezien de ontwikkelingen op de geld- en kapitaalmarkt, "lelijk besloten de hypotheekrente met een kwart procent te verlagen. 5e Amrobank brengt nu voor standaardhypotheken 9V« procent (was 10) in ekenlng, voor hypotheken met gemeentegarantie 9'/« (9V.) procent en voor ®Phypotheken 10 (10'/«) procent. Postgiro en de Rijkspostspaarbank hebben eveneens het besluit genomen e hypotheekrente met een kwart procent omlaag te brengen. Hierdoor komt f rente voor gewone hypotheken bij deze Instellingen op 9'/. procent en voor ^hypotheken op 9'/. procent. et Bouwfonds Limburgse Gemeenten heeft de rente voor 2-jarlge hypothe- en verlaagd van 9.6 op 9.4 procent en voor 5-jarige hypotheken van 9.7 op 9.5 rocent. 10 op 9,75 procent gebracht. Bij 5 Jaar vast gaat er ook 0,25 procent vanaf. Met gemeente-garantie wordt 9.5 pro cent en zonder garantie 9,75 procent. Voorzitter Arie Groenevelt en vice-voorzitter Piet Spijkers van de Industriebond FNV hebben gistermiddag: de eerste paal geslagen voor een nieuw FNV-gebouw op het Amster damse plein 40-45. AMSTERDAM (ANP) De grote fabrikanten van gedistil leerd (Heineken en Bols) ontkennen dat er een drankenoorlog zou zijn uitgebroken zoals is gesuggereerd door Dirk van den Broek. Een woordvoerder van Bols zei vrijdag desgevraagd dat volgende week een prijsverhoging van 15 cent per liter gedistilleerd wordt doorgevoerd et toestemming van het mi nisterie van Economische zaken. Nader u nog bekend geworden dat ABN de tarleven verlaagt. De ■"te is voor hypotheken 1 Jaar vast en zonder gemeentegarantie van „Heineken heeft nu een extra korting op enkele produkten Ingevoerd die hooguit twee dubbeltjes per fles In houdt. WIJ doen hieraan echter niet mee en zullen ons aan de afgesproken prijzen houden", aldus de Bols- woordvoerder die ontkende dat er een prijzenslag op komst zou zijn ln verband met een mogelijke accijns verhoging per 1 Januari 1980. Een woordvoerder van Heineken be vestigde de extra korting van hooguit twee dubbeltjes per literfles maar zei dat deze korting slechts geldig ls tot en met eind volgende week. Het Produktschap voor gedistilleerde dranken bereidt een verordening voor waarbij verkopen door de han del beneden de Inkoopprijs, eventu eel verhoogd met een bepaalde mar ge, worden verboden. Bovendien heb ben de belangrijkste distillateurs vrijwel volledige overeenstemming bereikt over de toekomstige prijsont wikkeling. Er ls aanleiding te ver wachten dat binnenkort aan het stunten met gedistilleerd paal en perk wordt gesteld, aldus het Pro duktschap. WASHINGTON (Reuter) De Fede ral Reserve Board, het bestuur van het stelsel van centrale banken ln de Verenigde Staten, heeft vier van de twaalf banken toestemming gegeven voor een verhoging van hun disconto van 10 tot 10,5 procent. Het zijn de centrale banken in New York, Phila delphia. Richmond en Kansas City. Het disconto, de officiële rentevoet, van de Amerikaanse centrale banken is nog nooit zo hoog geweest. In een verklaring van de „FED" staat dat alle zeven leden van het bestuur vóór de verhoging waren. De maatregel heeft te maken met de sterke inflatoi re krachten, die zich in de Ameri kaanse economie voordoen en met de tamelijk snelle uitbreiding van de geldomloop. De vorige discontoverhoging was op 20 juli. Deze bedroeg een half procent. AMSTERDAM (ANP) Vroom Dreesmann wil een meerderheidsbe lang hebben in de snel transport dienst City Courier. Dit om tot verde re spreiding van de dienstensector van het concem te komen. City Cou rier zou met steun van V&D haar internationalisering versneld kunnen doorzetten. De directies voeren mo menteel besprekingen. Voor de werk gelegenheid bij City Courier zouden er geen nadelige gevolgen zijn. City Courier ls gespecialiseerd ln koeriers diensten en sneltransport van kleine, tijdgevoellge zorgelsende zendingen lokaal, nationaal en internationaal. Vroom Dreesmann ls verder be sprekingen begonnen met Holdings- maatschappij Techno Holland met vestigingen in Amsterdam. Bij verkoopprijzen tot ongeveer 70.000 gulden gaat het makelaarsloon iets omlaag, evenals bij prijzen van vijf miljoen gulden en meer. Bij prij zen tussen één en drie ton ls de verho ging meer dan het gemiddelde, maar hoogstens 20 procent. Door deze ver hoging is de gedwongen verlaging van de courtages van twee Jaar gele den weer ongedaan gemaakt. Bij verkoopprijzen tot 50.000 gulden is de hoogst toegestane courtage nu 1.8 procent, in plaats van twee pro cent. Bij hogere prijzen geldt als maximaal toegestane courtage geen percentage, maar een vast bedrag. Die vaste bedragen (zie tabel) komen echter nooit neer op meer dan ander half procent. De regering heeft tot de verhoging besloten na een spoedonderzoek in de makelaardij. Gebleken ls dat het ge middelde inkomen per makelaar in het eerste kwartaal van dit Jaar was teruggelopen met 75 procent ln verge lijking met het eerste kwartaal van 1978. De verwachting is dat ln het tweede kwartaal de toestand slechts weinig ls verbeterd. In het najaar zal worden bekeken of verdere verhoging van de courtage nodig is. Huizenprijzen Met name ln het noorden en oosten van het land zijn „veel makelaars ln de rode cijfers beland", aldus het ministerie. Niet alleen kwam er een kentering in de huizenprijzen, maar ook daalde het aantal kopen fors. Mede doordat verkopers nog niet erg geneigd zijn hun vraagprijzen te ver lagen. nam voor de makelaars de in spanning per opdracht sterk toe. De courtage was daarmee te laag gewor den „om gemiddeld per makelaar tot een redelijk Inkomen te geraken", aldus het ministerie. Koopsom woning Hoogst toegestane courtage Oude courtage tot 50.000 1,8% van koopsom 2% 60.000 900 1000 70.000 970 1000 80.000 1130 1000 90.000 1290 1125 100.000 1450 1250 150.000 2250 1875 200.000 2950 2500 250.000 3650 3125 300.000 4250 3698 350.000 4850 4271 400.000 5450 4843 450.000 6050 5416 500.000 6650 5990 750.000 9150 8593 1.000.000 11.400 10.937 2.000.000 18.900 18.740 5.000.000 36.900 37.500 10.000.000 61.900 63.525 DEN HAAG De Consumenten bond, Konsumentenkontakt en de Vereniging Eigen Huis noemen dc toegestane verhoging van de make laarscourtage met vijftien procent een onverteerbare zaak. De organisa ties menen dat de consument nu moet opdraaien voor het bekostigen van de wildgroei ln de makelaardij in de Jaren toen er nog goed werd ver diend. In 1975 en de twee daarop volgende Jaren zijn de prijzen van huizen naar ongekende hoogte gestegen en hier mee de inkomsten van makelaars, omdat hun provisie is gekoppeld aan de huizenprijzen. Alleen aön het eind van de prijsexplosle vond een zeer geringe verlaging van de provisie plaats. Nu de bedrijfsresultaten in de makelaardij achteruitgaan, worden de tarieven wel ineens flink naar bo ven aangepast. Terwijl begin dit Jaar de provisie al met gemiddeld vier procent is verhoogd, aldus de consu mentenorganisaties. Vermindering van het aantal bemiddelaars in on roerend goed is volgens de organisa ties noodzakelijk. De PvdA-fractle ln de Tweede Kamer heeft de tariefsverhoging voorbarig en willekeurig genoemd. „De motive ring van de regeringsbeslissing lijkt vaag en onvolledig en niet met cijfers onderbouwd", aldus de PvdA.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 11