Indermishandeling eerder gesignaleerd
Meubelfabriek Oisterwijk
nanciën Antillen
gezond maken'
:hamelijk letsel niet eens het ergste'
Aantal meldingen
enorm gestegen
king voor meer loon bij slachterij
^ringsverklaring premier Pourier:
Omdat wij alles in eigen hand houden, vanaf het met
zorg selekteren van het hout, het drogen, het met liefde bouwen
van het meubel, tot en met de aflevering bij u thuis, durven wij die
lange garantie te geven van 12 jaar op het hout en de konstruktie.
nliouitzending
D herhaalt
lijfelijk Beatrix
Zendtijd voor
Israëlitisch
kerkgenootschap
Onveilige zone
in Lauwersmeer
mogelijk kleiner
Manifestatie voor
kleinere groepen
beroepsonderwijs
i 17 AUGUSTUS 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET P 6 - RHS 9
■'■li
I I Hagen
JAAG Het aantal bekende gevallen van kindermishandeling is de laatste jaren snel
In. Van nog geen negenhonderd in 1976 tot bijna 2300 vorig jaar. Meer mankracht voor
jaus van de vertrouwensartsen lijkt dan ook geen overbodige luxe. Maar minstens even
Hjk is dat de oorzaken van deze onrustbarende stijging worden onderzocht en
len. Zeker hier geldt dat voorkomen beter is dan genezen.
tegen kindermishandeling
ndP betrekkelijk jonge datum.
Mn van de jaren zestig be-
sen zich zorgen te maken
die onverklaarbare verwon-
0(n merkwaardige botbreuken
oSZien kregen. Vooral wanneer
Rllbij herhaling met hoofd-
]beenbreuken of verbrandin-
gujet spreekuur kwamen, leek
t 2Jisie gewettigd dat er van
^handeling sprake was. En
.j meer mensen zich in de
Chipten. gjQg^g het inzicht.
8 ^jke of psychische mishan-
eidin kinderen bleek een wijd
^verschijnsel, dat speciale
s^"de
kwam die zorg tien jaar
op gang. De toenmalige
ïtaris van volksgezondheid
stelde in 1969 een commis-
let probleem te bestuderen,
ihtten particulieren de Ver-
;gen Kindermishandeling
(jaar later stelde de minister
sgezondheid de eerste ver-
aan. Op dit moment
zijn er tien bureaus met in totaal
achttien vertrouwensartsen.
Taboe
Door het werk van de vertrouwens
artsen en de vereniging is het taboe
op de kindermishandeling iets min
der klemmend geworden. „Kinder
mishandeling bestaat", stond er vorig
jaar in de advertenties van de Stich
ting Ideële Reclame en het lijkt erop
dat de mensen de werkelijkheid
sindsdien beter onder ogen zien. Bu
ren, onderwijzers, huisartsen en an
deren zullen eerder de vertrouwens
arts alarmeren als zij denken dat een
kind wordt mishandeld.
Directeur Jan Baneke van de Vereni
ging tegen Kindermishandeling vindt
het op zich een vooruitgang dat het
euvel van de kindermishandeling eer
der wordt gesignaleerd dan vroeger.
De voorlichting heeft kennelijk ef
fect. Maar tegelijkertijd is hij teleur
gesteld. „Nu worden er meer gevallen
aangemeld en kunnen we meer doen
om mensen te helpen, en dan krijg je
de middelen niet om het meerdere
werk aan te pakken," zegt hij.
een aanzienlijke stijging is van het
aantal gevallen, maar de meest recen
te cijfers vermeldt hij niet. Hij be
roept zich erop dat het moeilijk is de
cijfers van de verschillende bureaus
en van de verschillende jaren te ver
gelijken.
Uitbreiding van de mankracht lijkt er
op dit moment niet in te zitten. De
minister wil eerst het advies van de
begeleidingscommissie afwachten.
Wel is duidelijk dat hij niet veel voelt
voor een taakuitbreiding van de ver
trouwensartsen. Zij moeten signale
ren en verwijzen, maar hun bureaus
mogen niet uitgroeien tot zelfstandi
ge instellingen van hulpverlening.
Een van de vertrouwensartsen, E. van A
Ruller van het bureau in Arnhem, AdVipdK
heeft de minister een brief geschre
ven waarin hij aankondigt dat hij
met het werk zal stoppen, als het
bureau niet beter wordt bemand. En
de bureaus zelf hebben laten weten
dat uitbreiding van het personeel
dringend noodzakelijk is. Ook de Ver
eniging tegen Kindermishandeling
wordt volgens Baneke nog onvol
doende gesubsidieerd.
Moeilijk
De Tweede-Kamerleden Drenth en
Haas-Berger (beiden PvdA) hebben
tot tweemaal toe vragen gesteld aan
de minister van justitie De Ruiter en
de staatssecretaris van volksgezond
heid, maar de beantwoording door
minister De Ruiter heeft weinig ver
helderd. De minister erkent dat er
>1
cc
AG/UTRECHT (ANP) De
Ktfeeelsleden van de varkens-
j Van der Bent in het Gro-
.jeek zijn gisteren in staking
Inzet van de actie vormt een
insverhoging van veertig gul-
ugiinee k.
26jig van het personeel van de
is een gevolg van het mis-
de<erleg, afgelopen woensdag,
e vakbonden en de werkge-
deae vleeswarenindustrie over
vinjentijdse herziening van de
nn|e herziening is -volgens dë
nodig geworden doordat
milp drietal grote ondernemin
gen zich niet houdt aan de eerder dit
jaar afgesloten CAO. Zij betalen hun
werknemers of een deel hiervan meer
dan is overeengekomen. Vooral in die
gevallen waarin ze moeilijk aan per
soneel kunnen komen.
De voedingsbonden eisten woensdag
bij de onderhandelingen voor alle
werknemers een loonsverhoging van
twintig gulden per week, met terug
werkende kracht tot 1 juli. De Voe
dingsbond CNV verlangt een verho
ging van vierenveertig gulden per
week. De werkgevers zeiden „nee" op
het veizoek.
Een woordvoerder van de Vereniging
voor de Nederlandse Vleeswarenin-"
dustrie, de werkgeversorganisatie,
deelde mee dat het gesprek van
woensdag met de voedingsbonden
niet als mislukt kon worden gekwali
ficeerd. „Er zijn punten op tafel ge
legd, daar is over gepraat en de partij
en gaan nu terug naar hun achter
ban,", aluds de woorvoerder.
De werkgevers zijn echter niet inge
gaan op de looneisen van FNV en
CNV. Het drietal bedrijven dat wel
tot loonsverhoging is overgegaan,
buiten de CAO om, heeft volgens een
woordvoerder van werkgeverszijde
een afwijkende bedrijfsstructuur.
Baneke: „Dat is niet onze bedoeling.
De hulpverlening kan best door be
staande diensten (maatschappelijk
werk, huisartsen, wijkverpleging,
enz.) worden verzorgd. Maar kinder
mishandeling is toch wel zo'n veelom
vattend probleem dat er mensen no
dig zijn die daarop gespecialiseerd
zijn. De herkenning, de doorverwij
zing, de nazorg en de voorlichting
over kindermishandeling vergen een
deskundige aanpak."
Baneke kan niet precies zeggen wat
de oorzaken zijn van de stijging van
het aantal (al dan niet serieuze) mel
dingen van mishandeling. Voor een
deel kun je dat verklaren uit de grote
re bekendheid die het instituut ver
trouwensarts heeft gekregen. Mis
schien worden hardhandige straffen
nu ook eerder dan vroeger als mis
handeling ervaren. Maar dan blijft
het toch een vraag hoe het komt dat
zoveel duizenden ouders (die 2300
meldingen zijn slechts de top van de
ijsberg) hun kinderen lichamelijk of
psychisch kwellen.
Spanningen
Baneke laat aan de hand van de
gegevens van de bureaus zien dat
kindermishandeling in vier van de
vijf gevallen voortkomt uit spannin
gen binnen het gezin. Werkloosheid,
dreigend ontslag, vermindering van
inkomen, schulden, gebrekkige huis
vesting, sociaal isolement, huwelijks
problemen, psychische stoornissen;
het zijn allemaal factoren die de ketel
onder druk zetten. Er ontstaan dan
crisissituaties, waarin de ouders zich
zelf niet meer de baas zijn. Alcoholis
me kan die spanning verergeren.
De factoren die Baneke noemt, liggen
voor een deel op sociaal-economisch
terrein. Dat lijkt merkwaardig, om
dat de mensen het gemiddeld een
stuk beter hebben dan vroeger. Bane
ke: „Dat is wel zo. maar de verwach
tingen zijn hoog gespannen. En daar
om is de frustratie des te groter".
Primair gedrag
Ook de verhoging van het ontwikke
lingsniveau van de bevolking en de
betere voorlichting over opvoeding
vormen kennelijk geen garantie voor
een redelijk gedrag. Baneke: „Dat is
maar een dun laagje was. Zodra zich
een crisis voordoet, smelt dat eraf en
vallen mensen terug op hun primaire
gedrag".
Desondanks pleit Jan Baneke voor
een betere voorlichting. Dat moet
vroeg beginnen, al voordat mensen
besluiten dat zij kinderen willen. Die
voorlichting moet realistisch zijn: ba-
bies verzorgen is niet alleen maar
leuk en kinderen groot brengen gaat
nimmer zonder problemen. Moeders
die geïsoleerd op een flat zitten met
twee jengelende kinderen weten dat
allemaal. Maar niet alle aanstaande
ouders realiseren zich dat.
De opvoeding is er waarschijnlijk ook
niet gemakkelijker op geworden,
sinds de vaste normen van vroeger
vervangen zijn door het ideaal van
het redelijk overleg. Kinderen weten
niet altijd waar ze aan toe zijn. Daar
door ontstaat soms onduidelijkheid
in de verhouding tussen kinderen en
ouders. Als de ouders dan op een
gegeven moment toch hun gezag wil
len laten gelden, levert dat proble
men op. Misschien zou je mensen
toch beter moeten trainen in het pra
ten met kinderen, zegt Jan Baneke.
Dat betekent niet dat je voortdurend
over alles met je kinderen moet over
leggen. Kinderen hebben ook behoef
te aan bepaalde afspraken en regels.
Beschadiging
De hulp aan mishandelde kinderen
blijft een moeilijk punt. Vaak zijn
kinderen al zo beschadigd, dat ze
nauwelijks meer vertrouwen durven
stellen in andere mensen. Lichame
lijk letsel is niet eens het ergste, dat
herstelt soms nog. Maar psychische
beschadiging is veel moeilijker onge
daan te maken, zegt Jan Baneke.
Kindertelefoon
Het is mogelijk dat in de toekomst
meer meldingen binnen komen van
kinderen zelf. In Amsterdam is enke
le maanden geleden een kindertele
foon begonnen voor kinderen die
voor hun gevoel nergens meer heen
kunnen. De eerste berichten hierover
wijzen erop dat de nood van kinderen
groter is dan velen denken. De strijd
tegen kindermishandeling zou via dit
initiatief een nieuwe impuls kunnen
krijgen.
Een hoopvol teken is tenslotte dat
ouders die hun kinderen mishandelen
tegenwoordig vaker zelf om hulp ko
men vragen. Als zij weten dat zij niet
de enigen zijn die zich aan zulk ge
drag schuldig maken, is het makkelij
ker daarvoor uit te komen. In groe
pen van „anonieme ouders" kunnen
ze dan elkaar helpen. In Amerika zijn
daarmee al goede ervaringen opge
daan.
aal
lodn onzer verslaggevers
Ie ilAAG Het interim-kabinet van de Nederlandse
dm wil de korte tijd die het beschoren is vooral gebruiken
ur9' financiën van het land te saneren. Dat blijkt uit de
'Igsverklaring, die premier Miguel Pourier in het parle-
Tan de Nederlandse Antillen in Willemstad heeft afge-
ADVERTENTIE
Garantie tot 1992
deri
r a» interim-kabinet op de Antil-
jat na de parlementsverkie-
i vflan 6 juli (waarbij de regering-
li een grote nederlaag leed)
Ule ministers met onmiddel-
gang hun ontslag vroegen,
"■"de vorming van een nieuw
is pjwaarschijnlijk nogal lang op
laten wachten, vroeg gouver-
|to daarop aan Don Martina,
t overwinnaar van deze ver-
ii, alvast te beginnen met de
van een interim-kabinet
periode van vier maanden,
terim-kabinet hebben vijf
zitting: twee van de MAN
icao. twe^ van de MEP van
dat alles onder leiding van
'ourier van Bonaire. In het
cht^nt beschikte deze interim-re
ceiver een meerderheid van der-
i de 22 zetels.
naire en de drie bovenwindse ei
landen).
Het kabinet-Pourier zegt te rekenen
op medewerking van de eilandbestu
ren om te komen tot een beleid dat
meer in overeenstemming is met de
financiële mogelijkheden van ieder
eiland. De uitgaven van de centrale
regering maar vooral die van de ei
landbesturen zijn de laatste tijd zo
buitensporig gestegen, dat de Neder
landse minister Van der Stee het dit
voorjaar nodig oordeelde om te drei
gen met inhouding van Nederlandse
hulp als er niet drastisch zou worden
gesaneerd. Ook premier Pourier legt
in de regeringsverklaring de grootste
verantwoordelijkheid voor de finan
ciële moeilijkheden bij de eilandbes
turen.
Iting
Personeelsstop
■net-Pourier wil dat het parle-
u zo spoedig mogelijk de be-
voor 1979 behandelt, terwijl
joft om vóór 1 november de
voor 1980 te zullen indie-
staat nu al vast dat er krach
eten worden gesnoeid, niet
b de uitgaven van de centrale
[1 maar ook in de uitgaven van
'.ntilliaanse en met nogal wat
ïvoegdheden toegeruste ei-
"fieden (Curacao, Aruba, Bo-
D onzer verslaggevers
ftSUM Het KRO-radiopro-
pre* ..Terug luisteren in de tijd"
stutfdaag van twaalf tot vijf uur
Versum I wordt uitgezonden
traajelt onderwerpen uit 1966 en
uinfet archiefmateriaal herleven
ka(%rpen als het huwelijk van Be-
Claus, de provo-rellen, het
n van bisschop Beckers, het
van hoofdcommissaris van
an der Molen, de nacht van
:er, de zesdaagse oorlog en de
it van D'66 en de PPR.
®l,e irogramma, dat gepresenteerd
tftoor Hans van Willigenburg,
de voormalige provo Roel van
'at er van zijn idealen terecht
eei|e van de KRO heeft al meer-
!n paniek gezaaid. Bij herhalin-
laxiJn de treinramp bij Harmeien
nu milieuramp bij Vlaardingen
ledde KRO veel telefoontjes van
j "tuste luisteraars. Tijdens het
bij tnma wordt echter telkens dui-
femaakt dat het om gebeurte-
liit het verleden gaat De KRO
■I de luisteraars niet scherp ge-
luisteren.
Puntgewijs wat maatregelen van het
kabinet-Pourier om de financiële
moeilijkheden op korte termijn het
hoofd te bieden: een personeelsstop
bij de overheid (met uitzondering van
gekwalificeerd personeel), sanering
van overheidsdiensten en bedrijven,
een duidelijker beleid op het punt
van voorschotten aan het overheids
personeel, minder overwerk, minder
recepties, minder gebruik van dienst
auto's, minder dienstreizen, versnel
de inning van belasting, verhoging
van overheidstarieven en verhoging
van bepaalde indirecte belastingen.
Omdat deze maatregelen pas op lan
gere termijn effect zullen hebben, zal
wel aan de Nederlandse regering om
een overbruggingskrediet worden ge
vraagd.
DEN HAAG Het Nederlands-Israë
litisch Kerkgenootschap krijgt met
ingang van 1 oktober een half uur
televisiezendtijd per half jaar. Minis
ter Gardeniers van CRM heeft dit
gisteren besloten na advies van de
omroepraad. De toewijzing gaat ge
paard met een uitbreiding van de
totale zendtijd met een half uur per
half jaar.
In haar overwegingen schrijft de mi
nister dat het kerkgenootschap vol
doende leden heeft om toewijzing van
zendtijd te rechtvaardigen, dat het
van belang is dat de leden verspreid
over het land wonen, waardoor de
uitzendingen in een behoefte zullen
voorzien en dat aannemlijk is dat bij
een groter publiek belangstelling be
staat voor de uitzendingen.
12 jaar garantie
Massief Europees eiken
geloogd volgens oud recept
ongekende service ook na jaren
voorzien van eigen brandmerk
Oisterwijk, Heusdensebaan 65, tel. 04242-9012. a
DEN HAAG (ANP) De inrichtings
plannen voor de oefen- en schletter-
rein in Lauwersmeer zullen een kleine
wijziging ondergaan. Doordat on
langs een nieuw type oefenmunitie
beschikbaar is gekomen met een klei
nere schootsafstand zal de onveilige
zone kleiner zijn dan eind 1977 was
voorgesteld.
Dit blijkt uit de resultaten, vermeld
in het nu verschenen rapport „In
spraak op het militaire project Lau
wersmeer". De inspraakprocedures
onder meer hoorzittingen en schrifte
lijke reacties hebben onder geleid
tot de wijziging in de plannen. De
verkleining en verdraaiing van de on
veilige zone in de Marnewaard strekt
zich uit over een deel van het wad
dengebied ten noorden van het Lau
wersmeer.
Dit maakt het mogelijk een door-
vaartgeul buiten de onveilige zone te
graven, waarmee in belangrijke mate
wordt tegemoetgekomen aan de be
zwaren van de zijde van de visserij en
de recreatievaart. Deze bezwaren wa
ren vooral gericht op de beperking
van de doorvaartmogelijkheden,
doordat de onveilige zone de natuur
lijke oost-westverbinding zou over
lappen.
Veel inspraakreacties hadden betrek
king op de onzekerheid over de
geluidoverlast. Defensie bestudeert
de resultaten van geluidmetingen
nog. Onderzocht wordt of de geplan
de schietbanen in de Kollumerwaard
(Fries gedeelte van het Lauwersmeer-
gebied) kunnen draaien. Hierdoor zou
ongeveer 250 hectare landbouw
grond. die volgens de oorspronkelijke
plannen binnen de onveilige zone van
het schietterrein komen te vallen,
voor de landbouw beschikbaar
blijven.
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM De Nederlandse
Federatie van Onderwijsvakorgani
saties organiseert op 13 september
een landelijke manifestatie voor ver
laging van de groepsgrootte in het
lager beroepsonderwijs. De gemiddel
de groepsgrootte ligt thans op twin
tig. De NFO wil dat dit aantal in twee
Jaar tijd tot achttien terugbrengen.
De groepsgrootte in het lager be
roepsonderwijs werd op 1 augustus
1972 door de toenmalige minister van
onderwijs Van Veen van achttien
naar twintig verhoogd. Jarenlange
overlegprocedures hebben hierin
geen verandering gebracht. Minister
Pais heeft in het Jongste actieplan
voorrang gegeven aan het onderwijs
van anderstaligen. Hij geeft verlaging
van het leerlingenaantal voor buiten
landse kinderen een hogere prioriteit.
De NFO heeft berekend dat verlaging
van de groepsgrootte in het lager
beroepsonderwijs de komende Jaren
circa 2300 arbeidsplaatsen zal opleve
ren. De groepsgrootte in het individu
eel technisch onderwijs moet uitein
delijk 10,5 worden, volgens de plan
nen van de NFO. De groepsgrooU* in
het lager beroepsonderwMi**} QP»»en
duur zestien kunnen worden.
