geil voorziet dit jaar geen
stijging olieprijs
inst Shell steeg krachtig
irkoop witte platen verboden
Boeren en professoren hebben
veel te bepraten over dieren
'Zorg over mogelijke
aanvoer LPG-gas'
Inkomsten
en uitg
av
en
Staaloverschot langdurige zaak
n n nHB n
|raden moeten dringend aangevuld
raad waardering speelde belangrijke rol
po vergissingen voor rekening V D
Rente hoog in VS
Per 100 mensen
42 telefoons
Groeiende produktie in derde wereld
Werkgroep Eemsmond
17 AUGUSTUS 1979
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
onzer verslaggevers
[am „we verwachten niet, dat in de loop van dit
een verdere verhoging van de prijs van ruwe olie zal
Sliden. Ik geloof niet, dat er op de OPEC-bijeenkomst
2 tember a s. veel zal gebeuren dienaangaande. We
«vj dus op de december-vergadering van de OPEC (in
SS i, waar de prijzen voor het komende jaar zullen
Vastgesteld. Tegen die tijd, zo hopen wij, is er wellicht
[voorziening in de wereld zoveel ruimte gekomen, dat
öf slechts een bescheiden prijsverhoging nodig zal
SS heer D. de Bniyne. presi-
onF^teur van de Koninklijke
^oy^sche Petroleum Maat-
Shell) tijdens een toelich-
i kwartaal- en halfjaarcij-
es er in dit verband op, dat
abië met ingang van 1 juli
sur. en vaten ruwe olie per dag
«"«an produceren (olie. waar-
°Jllell overigens geen toegang
dat zij geen deel uitmaakt
Lramco). Dit heeft ruimte
i om de prijzen in de hand
176,
!69. op de Rotterdamse vrije
n?' (één van de spotmarkten,
9. i) bewegen zich de laatste
invloed van deze pro-
"®5 ioging van Saoedi-Arabië
troffen bezuinigingsmaatre-
minder vraag) in dalen-
;Jig. „Mede hierdoor hopen
derde kwartaal aan wat
te kunnen komen. Onze
j thans voor ongeveer 65
n, tegen vorig jaar om deze
77 dagen moeten beslist
'y Opgebouwd. In het tweede
is dat niet gelukt, daarom
5 nog heel wat gebeuren, voor
i de winter kunnen ingaan."
harkten
jildus de heer De Bruyne,
p de spotmarkten (Rotter
dam, Genua, Singapore, Caraibisch"
gebied en in Afrika en het Midden
Oosten, waar zich nu ook spotmarkt
en hebben ontwikkeld) dit jaar even
veel ruwe olie bij gekocht als in ande
re jaren." Wij zijn een maatschappij,
die altijd al een tekort aan ruwe olie
heeft gehad. Daarom zijn we ook al
tijd kopers van ruwe olie geweest. Dit
om onze klanten te kunnen beleveren
en onze voorraden zo goed mogelijk
op peil te kunnen houden." In dit
verband wees de Shell-president op
de „pijnlijke ontwikkeling", dat be
paalde produktielanden olie, die con
tractueel aan de Shell toekwam, niet
leverden maar die wel via de spot
markten aan de Shell (tegen hogere
prijzen uiteraard dan de contractue
le) aanboden.
De toekomstige prijsontwikkeling
van ruwe olie houdt mede verband
met wat Saoedi-Arabië zal doen. Hoe
lang zal dit land doorgaan met het
produceren van een extra-hoeveel-
heid ruwe olie van 1 miljoen vaten per
dag? Een andere vraag is: hoe lang
zal Iran zijn huidige produktie van 4
miljoen vaten per dag voortzetten?
Van Iran kreeg Shell aanvankelijk
(na het sluiten van een contract met
de nieuwe machthebbers) 235.000 va
ten ruwe olie per dag. Dit is inmiddels
verlaagd tot 208.000 vaten voor het
derde kwartaal. „We hopen dat dit
niveau in het vierde kwartaal ge
(In miljoenen ponden sterling)
Inkomsten:
Tweede kwartaal Eerste halfjaar
1979 1978
197S
1978
Verkopen
8.263 7.281
16.181
14.181
Omzetbelasting,
1.655 1.573
3.243
2.956
accijnzen e.d.
6.608 5.708
12.938
11.225
Andere inkomsten
182 182
366
321
Aandeel verbonden
maatschappijen
150 90
318
140
Interestbaten
79 56
149
106
7.019 6.036
13.771
11.792
Kosten:
Aankoop- en bedrijfs
8.343
kosten
4.650 4.145
9.159
Verkoop- en algemene
498 650
1.058
1.380
kosten
Opsporing
84 85
163
156
Research
46 43
92
86
Afschrijvingen
208 184
414
363
Interestlasten
83 88
169
172
Belastingen
679 407
1.287
832
Aandeel van derden
61 40
101
66
6.309 5.642
12.433
11.398
Nettoresultaat
710 394
1.328
394
Per aandeel
„Koninklijke"
14,28 7,53 25,97 7,53
handhaafd blijft." De contractprijs
voor lichte olie uit Iran, die in decem
ber '78 12,81 per vat was, is nu 22.
Een stijging-van 72 procent. Daaren
tegen nam de prijs van Arabische
lichte olie. die de Shell niet geleverd
krijgt omdat zij niet tot de Aramco-
groep behoort, slechts toe van 12,70
tot 18. Een verschil dus van 4 per
vat, dat Shell meer moet betalen.
1 onzer verslaggevers
1RDAM De gang van zaken bij Shell-maatschappijen is in het tweede kwartaal van
t gunstig geweest. Behalve aan de algemene verbetering van de oliemarges was dit te
i aan de gestegen afzet van olieprodukten met een hogere waarde, de toegenomen
tie van ruwe olie uit de Noordzee en betere resultaten in de chemische sector.
Ie tot een nettoresultaat van
hklijke/Shell Groep over het
kwartaal (na valutaomreke-
|et betrekking tot voorraden
taire posten) van 710 miljoen
rling, 1 pond sterling is mo-
4,50, tegen 394 miljoen
rling in de overeenkomstige
pan vorig jaar. Over het eer
aar ging de winst omhoog
hiljoen pond sterling tot 1328
pond sterling. Het nettoresul-
:de Groep vóór het effect van
Inrekeningen nam toe van
»en pond sterling tot 653 mil-
hd sterling in het tweede
I en in de eerste zes maanden
hiljoen pond sterling tot 1204
pond sterling.
|n ander blijkt, dat het voor-
eet van de valutaomrekenin-
;t tweede kwartaal van dit
Ijoen heeft bedragen, tegen
jaar in dezelfde periode
ioen. Voor het eerste half-
kwam dit uit op een voorde
van 124 miljoen, tegen een
Ifect van 191 miljoen in de
It van 1978.
igvoorziening
etdiettoresultaat van de groep
I tweede kwartaal en de eerste
len van dit jaar is niet be-
;n vrijgevallen bedrag aan
belastingvoorzieningen van ongeveer
£120 miljoen, voortvloeiende uit de
jongste Britse belastingmaatregelen,
voor zover deze betrekking hebben
op de fiscale waardering van voorra
den. Dit bedrag zal in de resultaten
over de tweede helft van dit jaar
worden opgenomen.
De resultaten van de Shell over het
tweede kwartaal van dit jaar zijn in
aanzienlijke mate beïnvloed door de
toegepaste methode van voorraad-
.waardering, te weten de FIFO-met-
hode („first in, first out"). Dat wil
zeggen dat de oudste voorraden die
dus het eerst werden gekocht (tegen
lagere prijzen dan de nu geldende)
ook weer het eerst worden verkocht
(tegen sedert het moment van aan
koop gestegen prijzen). Het is het
toepassen van deze FIFO-methode
geweest, die in deze tijd van stij
gende aankoopkosten voor ruwe olie
uiteraard de op resultaten van de
Shell een gunstige uitwerking heeft
gehad. Wordt het FIFO-effect, dat
een belangrijk voorraadwinst schept,
en het voordelige effect van valuta
omrekeningen buiten beschouwing
gelaten, dan zou de stijging van het
netto-resultaat van de Groep over de
eerste helft van dit jaar, vergeleken
met hetzelfde tijdvak van verleden
jaar ongeveer 23 procent hebben be
dragen en in het tweede kwartaal 15
procent. In cijfers uitgedruk: het
voordelig effect van de FIFO-metho
de op het nettoresultaat van de Shell
bedroeg in het tweede kwartaal £280
miljoen en in het eerste halfjaar onge
veer 400 miljoen.
Prijzen omhoog
In een toelichting op de cijfers wordt
voorts gezegd, dat in het tweede
kwartaal van 1979 de marktprijzen
stegen. Hierdoor konden de maat
schappijen van de Koninklijke/Shell
Groep de door de produktielanden
opgelegde prijsverhogingen voor
ruwe olie sneller goedmaken. Volgens
de Shell is dit in het huidige klimaat
van stijgende olieprijzen dringend
noodzakelijk, als de Groep in staat
wil blijven haar voorraden tegen de
hogere prijzen te vervangen. Deze
voorraden van de Shell, die op dit
ogenblik bijna op een minimaal ope
rationeel niveau liggen, hebben een
waarde van ongeveer 2500 miljoen.
De kapitaaluitgaven en de investerin
gen ten behoeve van deelnemingen in.
verbonden maatschappijen bleven in
de eerste helft van het jaar op een
hoog peil van meer dan 1000 mil
joen. Deze uitgaven blijven in belang
rijke mate gericht op nieuwe energie
projecten. Voorts werd een bedrag
van meer dan 900 miljoen geïnves
teerd in verband met de noodzakelij
ke vergroting van het werkkapitaal.
Ten aanzien van de besparingen op
olie en benzine meent Shell, dat de
aandacht niet te veel op de benzine
moet worden geconcentreerd. „Dit is
misschien wel spectaculair, maar el
ders (industrie, kantoren e.d.) liggen
veel grotere mogelijkheden voor een
efficiënt energiegebruik dan aan de
.benzinekant. Wij hebben de elektrici
teitsrekening van onze kantoren al 10
procent naar beneden kunnen krij
gen. Ook Shell is fel op besparingen,
maar een betere efficiency is nog veel
belangrijker. Zo is de efficiency van
onze centrale verwarmingsketels nog
belangrijk op te voeren. Isolatie kan
nog veel verder gaan. Daarom drin
gen wij bij Economische Zaken
steeds erg aan om meer subsidies te
verstrekken aan privé-personen, die
meestal wat minder ver vooruitzien
dan de industrie om voor die groep
het doen van bepaalde energiebespa
rende investeringen te vergemakke
lijken."
Toevoeging van alcohol aan de benzi
ne, wat in Brazilië al op grote schaal
gebeurt, acht Shell ook in Europa
mogelijk. Anders dan in Brazilië,
waac met ethanol wordt gewerkt (al
cohol uit suikerriet), komt voor Euro
pa eerdec methanol in aanmerking.
Dat kan bij voorbeeld uit aardgas
worden gemaakt. De aardgas, die
thans in de olieproduktiegebieden
wordt gewonnen en nu als vloeibaar
aardgas wordt verscheept, zou bij
voorbeeld goed kunnen worden om
gezet in methanol. Shell voegt nog
geen methanol aan de autobrandstof
toe. „Maar misschien gebeurt dat
over enige tijd wel. Diverse autoindu
strieën zijn erg actief op het gebied
van de toepassing van methanol in
automotoren."
Teerzand
Het teeraandproject van Shell Oil en
Shell Canada in de Canadese provin
cie Alberta nadert het beslissings-
punt. Gehoopt wordt, dat in de twee
de helft van dit jaar een begin kan
worden gemaakt met de winning van
olie uit teerzand. Het project, zo
wordt op dit moment geraamd, zal
makkelijk 5 miljard dollar kunnen
gaan kosten. Het is bedoeld om gedu
rende een 20-tal jaren dagelijks
125.000 vaten olie op te leveren. On
danks het feit, dat de kostprijs van
deze olie erg hoog ligt (ruim boven de
lOper vat), denkt Shell toch dat het
project uiteindelijk rendabel zal zijn.
Het blijft evenwel riskant.
-
RDAM Vroom
0l|iiann mag van de rech-
~:n witte platen of cas-
meer verkopen. Vice-
ient mr. B. Ascher van
insterdamse rechtbank
>d de verkoop van deze
kten waarop geen au-
echten zijn betaald in
Dit was aan-
onder meer
iekauteursrechtenbu-
ling was de vondst van een
witte" cassettes met muziek
Is Presley in de Amstelveense
ig van V D. De cassettes
Sen tot een partij in Amerika
te opnamen, die het grootwin-
ff uit de handel had geno-
idat Stemra had gewaar-
dat het om „witte" opnamen
e cassettes waren per abuis in
kei blijven liggen, stelde V
tting werd namens V D
at het grootwinkelbedrijf al-
id is platen en cassettes uit
el te nemen, zodra Stemra
n, dat het om „witte" opna-
Maar ook stelde V D niet
en garanderen, dat nooit
abuis „witte" opnamen in
p terechtkomen.
kpre:
sident vond. dat V D
maar moet opdraaien voor de risico's,
verboden aan de verkoop van „witte"
opnamen. Voor iedere overtreding
van het verbod moet het grootwinkel
bedrijf vijfduizend gulden betalen
aan de Vereniging van platenproduk-
ten en importeurs tot een maximum
van 1 miljoen. Hetzelfde bedrag
(met hetzelfde maximum) moet wor
den betaald aan de betrokken platen
maatschappijen, voor zover deze ei
sers waren in het geding.
SCHEEPJESWOL (Kon. D. S. Van
Schuppen) in Veenendaal heeft in
het op 30 april afgesloten boekjaar
de jaarwinst zien dalen van 0,61 tot
0,19 miljoen. Een en ander na aftrek
van buitengewone baten van 1,1
miljoen, die voortvloeiden uit de
verkoop van niet in het produktie-
proces opgenomen vaste activa. De
omzet daalde van 72,8 tot 69,6 mil
joen. Voorgesteld is het dividend te
verlagen van 25 tot 10. De oorza
ken van het slechte resultaat lagen
zowel bij het hoofdbedrijf als bij
twee dochters. Volgens de directie is
het dieptepunt gepasseerd.
De NED. CREDIETVERZEKE-
RING MIJ is tevreden over de eerste
zes maanden van dit Jaar. Er was een
gestage uitbreiding van het aantal
verzekerde relaties. De binnenland
se schaden waren lager dan in het
overeenkomstige tijdvak van 1978,
de buitenlandse echter aanzienlijk
hoger. Aan het eind van dit jaar
komt het „tekenjaar" 1975 tot afslui
ting. En daardoor zullen de uiteinde
lijke resultaten over 1979 in ieder
geval veel lager zijn dan over 1978.
Als de gang van zaken van de eerste
helft van 1979 zich voortzet, rekent
de NCM op een zeer bescheiden jaar
resultaat (vorig jaar 750.000).
VAN DORP (groothandel in kan
toor-, school- en drukkerijbenodigd
heden behaalde een omzet van 49,5
(35) miljoen in het eerste half jaar.
De winst steeg van 1 tot 1,2 miljoen
gulden.
NKF KABEL heeft opdracht ge
kregen voor de vernieuwing en uit
breiding van telefoonkabelnetten in
Noord-Jcmen In de hoofdstad Sana,
de tweede stad Taiz en nog tien klei
nere plaatsen. Met de opdracht is in
eerste instantie een bedrag van ruim
ƒ40 miljoen gemoeid met de'waar
schijnlijkheid, dat een uitbreiding
zal plaatsvinden tot ca. 60 miljoen.
NEW YORK (Reuter; Drie van de
grootste banken in de Verenigde Sta
ten hebben de „prime rate", dat is de
rente die zij vragen aan hun belang
rijkste klanten, verhoogd van 11V. tot
12 procent. Deze rente was sinds 1974
niet meer voorgekomen. Onder de
banken die de prime rate omhoog
brachten is de Chase Manhattan de
op twee na grootste bank in de VS.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Nederland heeft
42,1 telefoons per honderd in
woners. Daarmee staat ons
land op de negende plaats in de
rij van landen met de grootste
telefoondichtheid. Dit staat in
„Aangetekend, de personeels-
krant van de PTT.
De Verenigde Staten zijn kop
loper met 74,7 toestellen per
honderd mensen. De tweede en
derde plaats worden ingeno
men door Zweden (71,7) en
Zwitserland (65,9). Boven Ne
derland staan ook nog Canada,
Nieuw-Zeeland, Denemarken,
Japan en Finland.
Tegenover 42,1 toestellen per
honderd inwoners staan aan
zienlijk hogere cijfers in de gro
tere steden; wat te verklaren is
door de concentratie van han
del en industrie in deze plaat
sen. Een bedrijf van een beetje
omvang heeft al gauw tiental
len toestellen en brengt op die
manier het gemiddelde om
hoog. Vandaar dat Amsterdam
67,7 toestellen per honderd in
woners heeft, Arnhem 60.7 Den
Haag 58,9 en Utrecht 58,7. In
Rotterdam staan er 55,4 per
honderd mensen.
In 223 ianden, praktisch de
hele wereld, stonden vorig Jaar
432 miljoen telefoons. Bijna
een verdubbeling ten opzichte
van 1968.
Deze Zwitserse bakker, de 62-jarige André Escher, dpet het nog ouderwets. Hij stookt
uitsluitend hout om zijn vier meter lange oven aan de praat te houden
WASHINGTON (AP) Volgens een rapport van de CIA, de
Amerikaanse inlichtingendienst, zijn er te veel hoogovens in
de wereld en zal dit overschot tot ver in de jaren tachtig
blijven bestaan. De CIA ontleent deze wetenschap aan top
functionarissen in de Europese en Japanse staalindustrie.
Naar verwachting zal de toenemende
"staalproduktie in de ontwikkelings
landen de groei in de oudere indu
strielanden afremmen, aldus het rap
port. Daarin wordt voorspeld dat de
staalproduktie in de derde wereld te
gen 1985 een jaarlijkse capaciteit zal
hebben van 110 tot 115 miljoen ton,
tegen 64 miljoen ton eind 1978. De
ontwikkelingslanden zouden daar
door over zes jaar voor 75 procent in
hun eigen staalbehoeften kunnen
voorzien tegen slechts 61 procent in
1978. Toch zullen de industrielanden
meer last hebben van hun verminder
de exportmogelijkheden dan van ex
port uit de derde wereld. Slechts In
dia voert per saldo meer uit dan het
importeert en daar zullen de komen
de jaren hooguit een of twee landen
bijkomen.
Omdat de arme landen hun invoer uit
de industrielanden zullen beperken,
worden de rijke landen gedwongen
steeds meer staal aan elkaar te verko
pen, zo meent de CIA. De inlichtin
gendienst gaat daar niet dieper op in
maar een feit is dat de lagere prijs
waartegen Japan zijn staal aanbiedt
al geleid heeft tot invoerbeperkingen
oöor de VS en de Europese Gemeen
schap.
In een analyse van de stijgende pro
duktie in de derde wereld stelt de CIA
dat enkele landen meer staal maken
om tegemoet te komen aan de snelle
groei van hun thuismarkten. Brazilië,
Zuid-Korea en Taiwan zijn daar voor
beelden van. Andere landen, het rap
port noemt India en Argentinië, heb
ben hoge kosten geaccepteerd om in
de toekomst concurrerend te kunnen
zijn. Weer andere landen, zoals Egyp
te en Bangladesh bouwen hoogovens
om prestigeredenen. Er is weinig
kans dat ze ooit zonder overheidssub
sidies kunnen draaien, aldus het
rapport.
door Henk Graaskamp
Professor dr P. R. Wiepekema
is welkom tussen de collega's.
Met die collega's zijn de boe
ren bedoeld. Wij zijn namelijk
met het zelfde werk bezig: in
de praktijk bestuderen en bij
sturen waar het fout gaat. De
professor zal het meest van
achter zijn bureau doen, wij
aan de voet. In het bijzonder
de vleesproduktie van onze
boeren-dieren heeft zijn aan
dacht. Hij wil het niet emotio
neel benaderen. Welnu, dat
doen wij ook liever niet.
Van bepaalde kant doet men dat lie
ver juist wél. De consument bewer
ken. Een schuldgevoel aanpraten.
Ach die arme dieren, die éten we.
Toch is het volkomen natuurlijk. Al
les leeft van en door elkaar. Van de
spin en de vlieg tot de mens. Als
collega's zullen we moeten uitvinden
in welk opzicht we de dieren laten
lijden. Hij heeft veel gestudeerd in de
theorie en wij in de praktijk. Dan
moeten we elkaar toch ergens tegen
komen. Als nu blijkt dat de kip zich al
scharrelend prettiger voelt en de ei-
eter wil best een paar cent meer ge
ven, welnu dan moeten wij boeren
ons aanpassen. Daarvoor is natuur
lijk discussie nodig. Dagelijkse erva
ring, gelschatenlang, is niet maar zo
weg te wuiven. Een paar kleinigheden
Couperen van biggestaartjes is af
keurenswaardig volgens de professor.
Kippen snavelbranden en koeien ont-
hoornen evenzo. Daarmee ben ik het
niet eens. Het gebeurt in de eerste
levensdagen en is maar een kleine
ingreep, vergelijkbaar met een injec
tie bij de peuter. Die staart heeft bij
de big, bij het varken, weinig belang.
Vliegen horen niet in de stal. In een
ver grijs verleden hadden wij mensen
wellicht ook een staart, mist u die?
Snavelbranden bij kuikens evenzo.
Alleen het haakje is weg. Wij mensen
hebben ook geen lange nagels meer
om de grond open te trekken. De kip
ook niet.
Horens
De koe heeft de horens niet meer
nodig om haar kalf in de vrije natuur
te verdedigen. Bij al deze zaken halen
we een element van agressie bij voor
baat weg. Beter voorkomen dan gene
zen. Natuurlijke agressie onderling
willen we zo veel mogelijk intomen.
Dat doen we bij de mens ook. we
moeten ons allemaal aanpassen in de
huidige samenleving. Vroeger, thuis,
hadden we een hok met echte schar-
relkippen. We kregen wel eens onver
wachts kippesoep. De darmen uit het
lijf gevreten. Zeugen vraten ook wel
eens hun eigen jongen op. Dat komt
nu minder voor We fokken zeugen
met goede moedereigenschappen. Bij
de mens niet mogelijk Wellicht dan
minder kindermishandeling en on
derlinge ruzie?
De koe met de scherpe horens werd
door de anderen gevreesd. Soms werd
er wel een punt afgezaagd. De profes
sor wil ook onderzoek naar dieren die
tam gemaakt zijn. Daar zijn we al
lang mee bezig. Het huidige dier lijkt
even weinig op zijn wilde soortgenoot
als mevrouw Jansen in haar flat van
vijf hoog lijkt op haar wilde zus in de
binnenlanden van Australië. Wij heb
ben ze tam gemaakt, de dieren. Wat is
daar op tegen? Het voelt zich thuis in
zijn betonhok. het kost vaak de
grootste moeite het vee uit de stal te
krijgen, de flat waarin ze opgroeiden.
Alles bij elkaar genomen, er is veel te
bepraten door boeren en professoren.
Wanneer hij en zijn studenten met
goede voorstellen komen, dan zijn ze
ons welkom. We hebben er als boeren
ook geld voor over. Door de minister
van landbouw is een jaar geleden een
commissie „Welzijn Dieren" inge
steld. Jaarlijks brengen we als boeren
één miljoen bijeen voor die pot Dat is
niet niks.
Proberen of we samen nieuwe wegen
kunnen vinden, tot meer welzijn van
de dieren en de eigenaren.
Afgelopen zaterdag 11 augus
tus, publiceerde onze krant
een vraaggesprek met dr P. R.
Wiepkema, die benoemd is tot
hoogleraar in Wageningen en
zich zal bezighouden met het
gedrag van dieren in land
bouw en veeteelt. De schrijver
van de hierbij afgedrukte re
actie, Henk Graaskamp te
Vorden, is landbouwer en lid
van de commissie „Welzijn
Dieren".
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN De werkgroep Eemsmond, verbonden aan
de landelijke vereniging tot behoud van de Waddenzee, maakt
zich zorgen over de mogelijke aanvoer van vloeibaar petro-
leumgas (LPG) naar de Eemshaven. „We zullen ons over de
komende weken over beraden. Het bericht dat de Eemshaven
in de markt is, heeft ons een beetje overvallen." zegt Hans ten
Houten van de werkgroep.
De werkgroep Eemsmond is een van
de milieu-organisaties die ook be
zwaar heeft gemaakt tegen de huidi
ge plannen voor opslag op de Maas
vlakte niet zonder meer af. maar plei
ten voor een beter situering dan het
huidige plan," aldus Ten Houten.
De werkgroep Eemsmond vindt wel
dat aanvoer van LPG geconcentreerd
moet plaatsvinden en niet over aller
lei havens verspreid. Ten Houten
meent dat dit vooralsnog beter op de
Maasvlakte kan, dan in de Eems
mond. Vooral de aanvoer over zee
naar de Eemshaven ziet hij als pro
blematisch. Er hangt overigens veel
af van de grootte van de tankers,
waarover het ministerie van verkeer
en waterstaat nogal uiteenlopende
ideeën heeft gespuid.
Voordat Je er definitief iets over kunt
zeggen zullen toch eerst de rapporten
van TNO. de diverse ministeries en de
stukken van het havenschap Delfzijl
op tafel moeten liggen, meent Ten
Houten. Hij vreest dat de besluitvor
ming net zo „krakkemikkig" zal gaan
als bij het besluit om het Algerijnse
vloeibaar aardgas bij de Eemshaven
aan land te brengen.
Voor de werkgroep speelt ook nog op
de achtergrond de vrees dat aanvoer
van allerlei gassen en olie de kansen
dat zich ooit petrochemische indus
trie bij de Eemshaven ontwikkelt, zal
vergroten. Gerustellend vindt Ten
Houten anderzijds dat een dergelijke
industrie economische voorlopig niet
haalbaar lijkt te zijn.
Ten Houten vindt dat eerst ook de
vraag moet worden beantwoord of
LPG wel zo nodig is. Een deel van dit
gas. dat als grondstof 'voor industrie-
en wordt gebruikt, is ook geschikt
voor het verkeer in de vorm van
autogas.
„Je kunt je afvragen of de regering
niet moet beslissen de belasting op
het goedkope LPG-gas te verhogen.
De invoer kan dan wellicht beperkt
worden. Ten slotte bestaat er nogal
wat zorg over de situering van veel
tankstations met LPG-gas in dicht
bevolkte gebieden," aldus Van Hou-
gen. Hij verwacht ook weer werk van
Duitsland. Het LPG-gas is veel explo
siever dan het vloeibare aardgas
LNG- De tankers moeten langs het
Duitse eiland Borkum varen en bij
westenwind kunnen ontsnappende
gaswolken ook gemakkelijk de Duit
se kust bereiken, aldus Ten Houten.
Provincie
De provincie Groningen heeft tot nu
toe nooit onderzocht of invoer van
LPG wenselijk zou zijn. Wel beston
den er toen de discussie over de aan
landing van LNO nog volop aan de
gang was. al kaartjes bij provinciale
waterstaat waarop ook locaties met
LPG en de chemische stof VPC waren
ingetekend Verder zijn er wel eens
losse gedachten over de mogelijkhe
den van LPG-invoer ontwikkeld.
De provincie wees enkele Jaren gele
den opslag in een tanker voor de kust
van de hand Opslag aan de vaste
wal. zoals ook met het LNO het geval
is. weid tot nu toe niet in de onderzoe
kingen betrokken.
Bij de provincie bestaat volgens de
milieu-gedeputeerde Meijer geen el-
gen rapport over LPG-opslag. De pro
vincie wacht vooralsnog het onder
zoek op rijksniveau af.
