Document Bonnh1dezekrant
erkenning
en Israël
voor
PLO
Met 'smog' moeten
wij leren leven
IHC-Verschure
loet dicht
Sponsor
Kiesuwkado
Te weinig vrijwilligers voor Libanon
Trouw
Nieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Opklaringen
HET WEER
KOERDISTAN
/-Al jaren overleg tussen VS en PLO
Helft Friese
vrouwen bang
voor kanker
Trieste conclusie medewerker TNO:
Beleidscommissie Scheepsbouw:
Het milieu
Bootvluchtelingen leren Nederlands
Nederland kan
nog niet aan
norm voldoen
Bij bosbrand
in Spanje 22
toeristen dood
Trouw
Helder ingedeeld
I Bezorg Trouw een nieuwe abonnee
I
I
Lees een bant metovcrtmgiiig: TfOUW
Trouw
37STE JAARGANG NR. 10918 - WOENSDAG 8 AUGUSTUS 1979
met
Van het westen uit opklaringen maar langs de oostgrens mogelijk eerst nog
een bui. Middagtemperaturen van achttien graden aan zee tot 21 graden in
Limburg. Matige wind uit zuidwest tot west, windkracht 4.
Morgen en overmorgen: eerst nog opklaringen, later buien. Middagtempera
turen van ongeveer twintig graden.
Morgenzonop: 06.13onder: 21.17
Maan op: 22.00 onder: 07.51
WEST-DUITSLAND DM 1,90 ENGELAND £0,50 ITALIË LIRE 800 LUXEMBURG Bfr 13
een waarlijk bijzonder# collectie in: antieke oude en
hedendaagse TAPIJTEN, maar óók: kelims en curiosa.
20 soorten BERBERS
oosters tapljthuls BV, LEIDEN
Korevurstr., Hogmwwrd (071-1311 78)
ouderwetse servfce volop parkeren
PAGINA 2:
loor James Dorsey
PARIJS West-Duitsland heeft deze week de Palestijnse
Bevrijdingsorganistie PLO een informeel document voorge
legd, dat de weg naar wederzijdse erkenning tussen Israël en
ie PLO moet banen. De Verenigde Staten blijken al sedert de
lerfst van 1976 directe en indirecte contacten met de PLO te
inderhouden.
Goed ingelichte kringen in de Libane
se hoofdstad Beiroet hebben het be
staan van het Westduitse document
bekend gemaakt. Palestijnse functio
narissen in Parijs en Beiroet wilden
het bericht ontkennen noch beves
tigen.
Het acht punten tellende Westduitse
plan zou deze week op tafel zijn geko
men tijdens besprekingen tussen
PLO-leider Jasser Arafat en het West
duitse liberale parlemenslid Jürgen
Moelemann. Moelemann, die niet al
leen specialist is op het gebied van de
buitenlandse politiek maar ook be
kend staat als een vertrouweling van
de Westduitse minister van buiten
landse zaken Hans Dietrich Gen-
scher, voert momenteel in Beiroet
besprekingen met de Palesijnse lei
ding. Moelemanns bezoek aan Bei
roet komt na een rondreis van Gen-
scher door verschillende Arabische
staten en nu het bezoek van Arafat
aan de Oostenrijkse bondskanselier
Bruno Kreisky en de voormalige
Westduitse bondskanselier Willi
Brandt.
Het informele Westduitse document
zou constateren dat de Bondsrepu
bliek reeds diplomatieke betrekkin
gen met Israël onderhoudt en nu be
trekkingen wenst aan te knopen met
het Palestijnse volk. In het papier zou
de Bondsrepubliek zich uitspreken
voor een stichting van een Palestijn
se staat in de door Israël bezette
gebieden en voor een wijziging van
resolutie 242 van de Veiligheidsraad
om dit mogelijk te maken. De Bonds
republiek zal bij de PLO aandringen
op wijzigingen van de paragraaf van
het Palestijnse handvest, dat geheel
Palestina als het rechtmatige Pales
tijnse thuisland definieert en stopzet
ting van terroristische activiteiten
binnen en buiten de door Israël be
stuurde gebieden. Verder zou Bonn
de PLO vragen Israël in principe te
erkennen.
Vervolg op pagina 7
LEEUWARDEN (ANP) Uit
een enquête die is gehouden
onder vijfhonderd Friese vrou
wen is gebleken dat ongeveer
de helft wel eens bang is kan
ker te hebben. Deze gegevens
zijn afkomstig uit een rapport
dat in opdracht van de provin
ciale commissie ter voorberei
ding en begeleiding van een
bevolkingsonderzoek in Fries
land werd opgesteld. Enkele
studenten van het andrago
gisch instituut van de rijksuni
versiteit te Groningen stelden
het rapport op.
De enqulëte onder de vrouwen,
variërend in leeftijd van 35 tot
55 jaar, werd gehouden samen
met een bevolkingsonderzoek
naar baarmoederhalskanker.
Uit het uitvoerige rapport
komt naar voren dat de meeste
vrouwen positief staan ten op
zichte van het laten maken van
een ultstrijkje: 86 procent
vindt zo'n onderzoek noodza
kelijk. Veertien procent zei om
zeer uiteenlopende redenen
geen onderzoek te willen.
Uit het rapport blijkt wel dat
de voorlichting niet altijd even
goed overkomt. De schrijvers
van het rapport hebben nogal
wat bedenkingen. De voorlich
tingsbijeenkomsten waren be
doeld voor veelzijdige informa
tie maar helaas, aldus de sa
menstellers, lag de klemtoon
veel te vaak op werving van
een maximale opkomst.
PAGINA 5:
.Leger des Heils
moet in de
wereldraad blijven'
PAGINA 3:
Zwavel maakt
de Nederlandse
lucht vuiler
PAGINA 4:
Schatkamer voor
de watersporter
in Sneek
PAGINA 9
Kissinger dreigde
Arabieren
Weerzien met
mevrouw Pereira
d'Oliveira
Van onze redacteur wetenschappen
DEN HAAG Met fotochemische luchtverontreiniging („smog") zuilen we moeten leren
leven. Tot deze trieste conclusie komt dr R. Guicherit, plaatsvervangend hoofd van de
afdeling Buitenlucht van het Instituut voor milieuhygiëne en gezondheidstechniek TNO.
Het is uitgesloten dat ln Nederland
binnen afzienbare tijd kan worden
voldaan aan de kwaliteitsnorm die de
Wereldgezondheidsorganisatie op dit
punt voor lucht heeft opgesteld: niet
meer dan 0,06 kubieke centimer ozon
per kubieke meter lucht (ppm). Om-
,dat dit niet haalbaar was, heeft Ame
rika de wettelijke norm onlangs ver
soepeld tot 0,08 ppm ozon. Maar ook
die Amerikaanse norm is voor Neder
land bij lange na niet te verwezenlij
ken, blijkt uit een artikel van Guiche
rit in het maandblad TNO Project.
Ozon en andere prikkelende en scha
delijke gassen worden vooral 's zo
mers onder invloed van zonlicht ge
vormd door chemische reacties tus
sen stikstofoxiden (NOx) en koolwa
terstoffen (CH) Met name bij stabiel
Van een onzer verslaggevers
3EN HAAG De Amsterdamse nleuwbouwwerf IHC-Ver-
ichure, waar 500 mensen werken, moet dicht. Bij overige
jedrijven van IHC-Holland moeten nog eens 200 man afvloei-
len. Zo luidt het (verwachte) advies van een meerderheid in de
[Beleidscommissie Scheepsbouw aan minister Van Aardenne
■economische zaken).
minderheid in de beleidscommis-
de vertegenwoordigers van de
erknemers, zijn het met dit advies
[ineens. Zij vinden, dat de overheid
leer geld moet uittrekken voor de
Amsterdamse werf, omdat de
icheepsbouw daar al flinke aderlatin-
in heeft ondergaan. Burgemeester
fn wethouders van Amsterdam delen
lit standpunt
De Beleidscommissie Scheepsbouw,
lie de herstructurering van de hele
Nederlandse scheepsbouw begeleidt
en waarin werkgevers, vakbonden en
overheid paritair zijn vertegenwoor
digd, is al ettelijke maanden bezig
met de problematiek van IHC-Hol
land. Gisteren gebeurde dat aan de
hand van een rapport van de raad
van bestuur van IHC-Holland, een
alternatieve nota van de onderne
mingsraad van de werf en een advies
van oud-minister Langman, die op
treedt ais gespreksleider van werf-
groep III in de beleidscommissie. De
werfgroep III houdt zich bezig met de
reorganisatie van werven waar bag-
gervaartuigen worden gebouwd en
waaronder dus ook IHC valt.
Zie ook pagina 9.
De Nederlandse taal
spreken en bood
schappen doen zijn
twee van de activitei
ten die de ln Steenwij-
kerwold neergestre
ken bootvluchtelin
gen moeten leren. In
het opvangcentrum
wonen nu ruim zestig
gevluchte Vietname-
zen van Chinese af
komst. Het grootste
deel van de vluchte
lingen kent alleen
Chinees. De bovenste
foto toont een plaat
selijke bakkerij waar
twee Vietnamese
vrouwen brood heb
ben gekocht. Foto on
der: een 73-jarige leer
ling in de klas tenein
de de Nederlandse
taal onder de knie te
krijgen.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Voor de aflossing van Nederlandse VN-militairen in Libanon zullen vandaag
enige tientallen dienstplichtige soldaten worden aangewezen. Er zijn onvoldoende vrijwilli
gers voor de vervanging van het detachement van ongeveer driehonderd man, dat op 19 en 25
september wordt afgelost.
Bovendien hebben verscheidene mili
tairen hun oorspronkelijke bereidver
klaring ingetrokken. Ook zijn er tij
dens de opleiding enkele vrijwilligers
afgevallen. Er is nu een tekort aan
vrijwilligers van ongeveer veertig
vijftig man voor hoofdzakelijk speci
alistische functies, aldus een woord
voerder van het ministerie van de
fensie.
Toelage
Minister Scholten van defensie heeft
in zijn streven voor uitzending naar
Libanon zoveel mogelijk vrijwilligers
aan te wijzen, wel steeds het voorbe
houd gemaakt dat voor specialisti
sche functies toch een beroep op
dienstplichtigen moet worden
gedaan.
Volgens de Federatie van Algemene
Christelijke Organisaties van Militai
ren (FACOM) is het tekort aan vrij
willigers ontstaan door de te geringe
toelagen. „De toelage ls destijds on
voldoende verhoogd. Gehuwden krij
gen nu twintig dollar en ongehuwden
ongeveer veertien dollar per dag.
Deze bedragen zouden met vijf dollar G6V6Cht6Il
moeten worden verhoogd tot vijfen
twintig en negentien dollar," aldus
een FACOM-woordvoerder.
Deze belangenorganisatie vindt dat
er tevens wat mankeert aan de voor
lichting over de situatie ln Libanon.
„De omstandigheden daar worden
door de politieke leiding te opper
vlakkig voorgesteld. De mensen kun
nen kranten lezen en de verhalen van
zonnig weer blijft het mengsel han
gen. Op hun TNO-instituut hebben
Guicherit en Plasse een model opge
steld, waaruit af te lezen ls hoeveel
ozon kan worden gevormd uit bepaal
de concentraties NOx en CH 's mor
gens vroeg, voordat de fotochemische
processen op gang gekomen zijn.
Met dat model kan ook worden nage
gaan wat het effect zou zijn van te
genmaatregelen. Wanneer de uitworp
van NOx tot de helft zou worden
teruggebracht, zouden de hoogst op
tredende ozongehalten (één op de
twintig metingen komt nu boven 0,28
ppm) dertig procent lager komen te
liggen, bij 0,20 ppm. En het zou nau
welijks extra resultaat hebben wan
neer tegelijkertijd ook de CH-ultworp
zou worden aangepakt.
Denneboom
Dat laatste is bovendien aanzienlijk
lastiger, omdat de koolwaterstoffen
niet alleen uit de uitlaatpijpen van
auto's en bromfietsen komen, maar
ook ln grote hoeveelheden kunnen
worden afgegeven door dennebomen
en weilanden.
Verder, schrijft Guicherit, moet Je er
rekening mee houden dat Als Je bij
voorbeeld in 1985 een vermindering
van de NOx uitworp wilt bereiken
van vijftig procent ten opzichte van
het niveau-1978, de doeltreffende ver
mindering aanzienlijk méér dan vijf
tig procent zou moeten zijn. Want
zonder bijzondere maatregelen zou
den de geproduceerde hoeveelheden
jaarlijks blijven stijgen. Het ls zeer de
vraag, aldus Guicherit, of een derge
lijke vermindering voor NOx econo
misch haalbaar is of zelfs technisch
mogelijk.
NOx ontstaat bij elk verbrandings
proces, in hoeveelheden die sterk af
hangen van de verbrandingstempera-
tuur. Belangrijkste bronnen zijn het
wegverkeer en de industrie; de ver
warmingssector speelt voor het
smog-probleem nauwelijks mee, om
dat het zich tot de zomermaanden
beperkt. Maar de hoeveelheid NOx
die schoorstenen en uitlaatpijpen
verlaat, is door technische voorzie
ningen maar heel moeizaam te beïn
vloeden.
Onbetaalbaar
Als wij in Nederland in 1985 aan de
Amerikaanse norm voor luchtkwali-
teit zouden willen voldoen, zou vol
gens het TNO-model de uitworp van
zowel NOx als CH moeten worden
teruggebracht tot eentiende van het
niveau van 1978. Dat is technisch niet
mogelijk, denkt Guicherit, en als het
al zou kunnen ls het onbetaalbaar.
Maar dat betekent voor hem niet dat
we de boel maar op zijn beloop laten.
We moeten alles doen om
luchtverontreinigng te voorkomen of
te beperken. Alleen daardoor kan
voorkomen worden dat de fotochemi
sche luchtverontreinigng hier net zul
ke vormen aanneemt als bijvoorbeeld
in Los Angeles, Tokio, Sydney en
Mexico Stad.
BARCELONA (AFP, AP, Reuter)
Een bosbrand bij Lloret de Mar aan
de 8paanse Costa Brava heeft giste
ren aan zeker 22 mensen het leven
gekost De slachtoffers zouden 12
mannen. 6 vrouwen en vier kinderen
zijn. Van de nationaliteit is nog niets
bekend.
De toeristen bevonden zich op de
kampeerplaats Los Pinares en in een
kamp met vakantiehuisjes. Een aan
tal kinderen zou in een droge rivier
bedding door het vuur zijn verrast.
De brandweer en andere hulptroepen
probeerden gisteravond andere kam-
peergelegenheden zoals de plaats
Lloret Blau voor het vuur te behoe
den. De bosbrand was gistermorgen
uitgebroken en liet zich aanvankelijk
niet ernstig aanzien. Toen de wind
echter toenam breidde het vuur zich
met enorme snelheid uit en was er
geen houden meer aan.
Het ministerie van boter kaas en eieren gaat het
paardspringen begunstigen. Het gaat daar drie Jaar
mee door. Of korter, wanneer blijkt dat deze activiteit
onvoldoende boter kaas en eieren aan de man brengt.
Daar hebben wij een mening over. Op pagina 5.
6 sprookjes op 1 LP (A)
Verteld door Ton van Duinhoven
Ko van Dijk, Hetty Blok en Ina van
Faassen
Lektuurhanger (B)
Nooit meer zoeken naar dc krant of
tv-gids. Decoratief jute lectuur-
hanger.
Lederen halstasje (C)
Sierlijke eenvoud cn praktisch bo
vendien. Echt naturel leder met ge
vlochten koordje
Ketting met armband (D)
Dc nieuwe modetrend: ketting en
arm-bandje van keramiek.
soldaten die terugkomen schrikken
af doordat er een andere voorstelling
was gegeven. Er wordt te gemakke
lijk van uit gegaan dat mensen zich
uit eergevoel of voor het opdoen van
ervaring vrijwillig zullen melden,
waarbij het aspect van honorering
wordt onderschat," aldus de FACOM.
Naam nieuwe abonnee:
Adres nieuwe abonnee:
Postcode en plaats:
Giro:
Uw naam:
Uw adres:
Postcode en plaats:
Tel.:
Nederlandse en Ierse VN-milltairen
waren gisteren, volgens reizigers in
Zuid-Libanon, ln gevecht gewikkeld
met de door Israël gesteunde militie
van majoor Haddad. ZIJ verklaarden
dat troepen van Haddad met raket
ten het vuur hadden geopend op Ne
derlandse VN-mllltairen in Haris. Het
VN-vredeskorps zou het vuur hebben
beantwoord.
Voor het kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaal
periode een welkomstkorting van 7.
Kado naar keuze: DA. DB. CDC. GD. (aankruisen
a.u.b.)
Bon in open envelop zonder postzegel zenden aan
Trouw, Antwoordnummer 2792, 1000 PA Amsterdam.
Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven).
Voor bezorginformatie 020-913456.
