Nyerere gematigd
op top Gemenebest
giro 999
Etiket
Kiesuwkado
j
Crisis VS - Israël
bedreigt overleg
Radio-uitzending
maakte veel
mensen ongerust
Van der Stoel geschokt
door rapport over boycot
s In deze krant
Darmkanker:
met Nieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Hogere temperaturen
HET WEER
Tiengemeten:
Eiland van stilte
Zoenend groeten neemt
wang over wang toe
Latijns-Amerika grijpt
gretig naar kernenergie
Een vakopleiding
voor gehandicapten
Vroegtijdige ontdekking
is van levensbelang
Poprubriek
Filmrubriek
Pleidooi voor conferentie Rhodesië
Eenzijdig beeld van Nederlands beleid
Tweetal berooft
postkantoor
Brandstichting in
landhuis van Menten
Nederlands schip
pikt weer Vietnamese
bootvluchtelingen op
HELP BOOTVLUCHTELINGEN
Haagse kerk uitgebrand
Gesprek over autonomie Palestijnen
Ook instanties
belden met NS
Trouw
Gegarandeerd
I Bezorg Trouw een nieuwe abonnee j
Lees een krant met overtuiging: Trouw
I
A
Trouw
H 37STE JAARGANG NR 10915 ZATERDAG 4 AUGUSTUS 1979
Wisselend bewolkt en nog maar een kleine kans op een bui. Matige wind
windkracht drie tot vier uit west tot noordwest. Middagtemperaturen circa
negentien graden.
De vooruitzichten voor morgen en overmorgen: droog en zonnig, iets
hogere middagtemperaturen.
Zon op: 06.05/06.06 onder: 21.26/21.24
Maan op: 18.05/19.06 onder: 02.12/03.02.
VOOR AL UW ONROEREND GOED ZAKEN
Zoekt U een woning?
Loopt dan «en» bi| om binnen
In onze fotohal *tndt U circa 450 woningen
uit de regio, compleet met toto.
gerangschikt op pri|tklasse
Rijnsburgerweg 100 Ri|nsburg. telefoon 01718- 29301
HD GOED ZAKEN 1
De Leeuw
mokelaaidij
01719-293 01
WEST-DUITSLAND DM 1.90 ENGELAND E 0,50 ITALIË LIRE 800 LUXEMBURG BFR 13
LOSSE NUMMERS 60 CENT
PAGINA 17:
PAGINA 2
PAGINA 19:
PAGINA 21:
PAGINA 23:
PAGINA 25:1
PAGINA 27:
LOESAKAfAP, Reuter, AFP) De Tanzaniaanse president Julius Nyerere heeft op de
Gemenebestconferentie in Loesaka opvallend gematigde voorstellen gedaan voor een oplos
sing van de kwestie Zimbabwe-Rhodesië.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Mr. Van der Stoel (PvdA), oud-minister van
buitenlandse zaken, is zeer geschrokken van het gisteren in
Trouw gepubliceerde rapport van buitenlandse zaken over
het Nederlandse beleid inzake de olieboycot tegen Rhodesië.
Van der Stoel meent dat dit rapport een eenzijdig beeld geeft
van het beleid van de Nederlandse regering vanaf het begin
van de boycot in november 1965.
„Ik heb. gegeven de mogelijkheden in
die tijd. gedaan wat ik kon om een
goede uitvoering van de boycot te
verzekeren. Naar mijn mening ben ik
daar toen redelijk in geslaagd, maar
daarvan vind ik in het rapport onvol
doende terug," reageerde oud-minis
ter Van der Stoel gisteren.
Onder minister van buitenlandse za
ken mr. Luns was Van der Stoel in het
kabinet Cals (april 1965 tot 22 novem
ber 1966) als staatssecretaris speciaal
belast met de Verenigde Naties, ver
antwoordelijk voor het Nederlandse
Rhodesiëbeleid.
Uit het rapport van buitenlandse za
ken komt naar voren dat Nederland
vanaf begin 1966 op de hoogte was
van de grootscheepse ontduiking van
de olieboycot, maar daar weinig te
gen heeft ondernomen en zich in het
algemeen nogal passief heeft opge
steld. „Het rapport van buitenlandse
zaken bevat geen onjuistheden, maar
het heeft mij wel verbaasd dat er
bepaalde stukken ontbreken die de
zaak wat meer helder hadden kunnen
maken," aldus oud-minister Van der
Stoel.
Nyerere, die wordt gezien als woord
voerder van de vijf Frontlijnstaten en
die zich altijd een fervent supporter
van het Patriottisch Front heeft ge
toond, pleitte voor een conferentie
waaraan alle partijen meedoen. Hij
zei tevens dat hij bemoedigd was
door de toespraak van de Britse pre
mier Thatcher eerder deze week.
De Britse regering heeft gisteren op
de gematigde reden van Nyerere ge
antwoord met de belofte dat Enge
land spoedig met nieuwe voorstellen
zal komen.
President Nyerere vroeg gisteren om
een wapenstilstand in het door voort
durende oorlog geteisterde Zimbab
we-Rhodesië. De woordvoerder van
de Frontlijnstaten de Rhodesische
buren Tanzania, Zambia, Mozambi
que, Angola en Botswana pleitte
voor nieuwe verkiezingen onder inter
nationaal toezicht en voor een nieuwe
grondwet, die de blanken minder
macht geeft. Opvallend was dat pre
sident Nyerere toegaf dat de komst
"van het bewind van bisschop Muzore-
wa in Zimbabwe-Rhodesië een „poli
tieke verandering" te weeg had ge
bracht.
Fonds
De Tanzaniaanse president stelde
ook voor dat het Gemenebest een
speciaal fonds zou instellen waardoor
„blanken die niet onder een echte
zwarte regering kunnen leven" de
mogelijkheid krijgen het land uit te
gaan.
De belangrijkste handelspartner
van Engeland, Nigeria, liet gisteren
kritischer geluiden horen over de
Rhodesië-politiek van mevrouw
Thatcher. Het land dat eerder deze
week tot nationalisatie van de Britse
oliemaatschappij BP overging, waar
schuwde de Britse regering dat het
„iets concreets" verwachtte en niet
alleen woorden.
Mevrouw Thatcher zei gisteren dat
men in Afrika, de Verenigde Staten
en West-Europa algemeen van me
ning is dat de huidige grondwet van
Zimbabwe-Rhodesië op bepaalde be
langrijke punten fout is. Dé blanke
minderheid kan in het parlement
grondwetsveranderingen tegenhou
den die haar niet welgevallig zijn, zo
zei de Britse conservatieve premier.
„We zijn het er allen wel over eens dat
het belangrijk voor Rhodesië is, de
Europese minderheid aan te moedi
gen en een nuttige rol in het land te
blijven spelen. Maar dat is iets heel
anders dan hen in staat te stellen
veranderingen tegen te houden."
President Nyerere, die het woord Pa
triottisch Front niet in zijn mond
heeft genomen, zei gisteren dat er nog
geen aanleiding was om de guerrilla
in Zimbabwe-Rhodesië te beëindi
gen. Margaret Thatcher zei daarente
gen: "Ik kan eenvoudig niet geloven
Hoorzitting
Hij rekent erop dat de speciale Twee
de-Kamercommissie, die het beleid,
van de regering en de grote oliemaat
schappijen inzake de boycot onder
zoekt, op deze punten aanvullende
vragen zal stellen aan de regering. De
commissie zal zich hierover in sep
tember beraden. Vervolgens zal op 3
oktober een eerste hoorzitting wor
den gehouden waarop organisaties en
individuele personen hun mening
over de zaak kunnen geven. De olie
maatschappijen zelf zullen pas later
in een hoorzitting aan bod komen.
Op pagina 3 een uitgebreid ge
sprek met de heer Van der Stoel.
Ons commentaar staat op pag. 5.Julius Nyerere
DUBLIN (ANP) Vier gewapende en
gemaskerde mannen zijn gisteroch
tend vroeg het landhuis van Pieter
Menten in Leamybrien aan de zuid
kust van Ierland binnengedrongen en
hebben daar geprobeerd brand te
stichten.
Volgens de politie besprenkelden zij
de trap van het vijftig kamers tellen
de huis met een brandbare vloeistof
die zij aanstaken. Maar het vuur ont
wikkelde zich niet en er werd slechts
zeer lichte schade aangericht.
DEN HAAG (ANP) De Nederland
se kustvaarder Enak uit Schevenin-
gen heeft gistermiddag weer zeventig
Vietnamese bootvluchtelingen opge
pikt, zo heeft de rederij van het schip
gemeld. Donderdag had de Enak al
zeventien vluchtelingen aan boord
genomen.
Het waren ditmaal meest vrouwen en
kinderen.
hoe krijgen we die post
zegels anders de deur uit
vluchtelingenhulp Den Haag
dat er iets is dat het volk van Rhode
sië verdeelt, dat waard is om bommen
en geweren te gebruiken om mannen,
vrouwen en kinderen bij duizenden te
doden of te verminken, of dat de
ellende van honderdduizenden in
vluchtelingenkampen rechtvaar
digt."
Een voormalige kerk aan de Haagse Hoefkade is gistermiddag volledig
uitgebrand. De hitte die door de brand ontstond was zo groot dat de ruiten
van de gebouwen in de omgeving van de kerk sprongen. De voormalige
hervormde kerk was in gebruik als tijdelijk clubhuis voor een Haagse
buurtvereniging.
De brandweer gebruikte drie motorspuiten, een ladderwagen, een hoogwer
ker en een beademingswagen. Omwonenden van de kerk zaten een tijdje
zonder stroom doordat de elektriciteit uit voorzorg was uitgeschakeld. De
brand trok veel bekijks waardoor een grote verkeerschaos ontstond.
WASHINGTON, JERUZALEM (Reuter, AFP, AP) Een
sfeer van crisis in de betrekkingen tussen de Verenigde Staten
en Israël zal de komende ronde van onderhandelingen over
Palestijnse autonomie op de door Israël bezette gebieden
domineren. Aan deze onderhandelingen, die morgen in het
Israëlische Haifa hervat zullen worden, wordt deelgenomen
door Egypte, Israël en de Verenigde Staten.
De Israëlische vice-premier Jiggal
Yadin liet gisteren ronduit weten dat
het overleg met Egypte over de Pales
tijnse autonomie zou worden afge
broken, als de Amerikanen zouden
proberen deze autonomie meer in
houd te geven dan in Camp David
was afgesproken. Hij zal dat Ameri
kaanse voorstellen in Alexandrië
(waar het drielanden-overleg over de
autonomie is begonnen) in die rich
ting wezen. Hij weigerde die voorstel
len bekend te maken.
De crisis is ontstaan nadat woord
voerder Tom Reston van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken had toegegeven dat de Vere
nigde Staten nlet-rechtstreekse on
derhandelingen met de Palestijnse
bevrijdingsbeweging PLO hebben ge
voerd, zoals de afgelopen weken al in
Trouw is geschreven. Deze onderhan
delingen zijn via landen in West-Eu
ropa gevoerd zonder dat Israël daar-
'bij betrokken werd. Ook de PLO
heeft deze niet-rechtstreekse contac
ten met de Verenigde Staten toegege
ven. Talal Naji, lid van het uitvoerend
comité van de PLO, zei tegenover het
persbureau Qatari in Amman dat „de
Verenigde Staten en de PLO niet
rechtstreekse onderhandelingen zljr,
aangegaan via een derde partij, voor
al landen in West-Europa
Verwijt
Israël heeft kwaad gereageerd op
deze berichten en de westerse lander
een kniebuiging naar de Arabische
olieleveranciers verweten. Het Israë
lische kabinet zal zich er in de weke
lijkse kabinetsvergadering van zon
dag over bulgen. Israëlische rege
ringskringen spreken over „de veran
dering in de Amerikaanse politiek ten
Telefoontjes: wéér treinramp bij Harmeien?
Van onze radio- en tv-redactie
AMSTERDAM Een documentair radioprogramma
over de jaren zestig van de KRO, waarin een onderdeel
handelde over de treinramp van 7 januari 1962 bij Harme
ien, heeft gisteren ondermeer bij de Nederlandse Spoor
wegen geleid tot een lawine telefoontjes van verontruste
mensen. Velen meenden ten onrechte dat er zich bij
Harmeien opnieuw een ernstige treinramp had voorge
daan.
Kort nadat het programma-onder-
deel tegen de middag was uitge
zonden, stond de telefoon bij de
NS-lnformatrices en de spoorweg
politie roodgloeiend. Een woord
voerder deelde gistermiddag mee
dat er in totaal zo'n kleine twee
honderd telefonische reacties wa
ren binnengekomen. Niet alleen
verontruste familieleden belden
op, ook diverse hulpverlenende in
stanties en vakbonden, waaronder
het CNV, reageerden. De meeste
instanties namen contact op met
-de NS, nadat zij waren ingelicht
door mensen die op dat moment
het KRO-radioprogramma had
den aanstaan.
Geen contact
De NS-woordvoerder liet verder
weten dat de KRO mogelijk meer
voorpubliciteit aan het program
ma had kunnen geven, dan was cr
waarschijnlijk minder deining
ontstaan. Ook heeft de KRO niet
van te voren contact opgenomen
met de NS over de uitzending,
aldus de woordvoerder.
De KRO sprak gisteren over een
ongelukkige samenloop van om
standigheden. De afdeling voor
lichting van de KRO deelde giste
ren mee dat de omroep zorgvuldig
heeft gehandeld. De voorpublici
teit is optimaal geweest. Bijna alle
dagbladen hebben aandacht be
steed aan de serie over de jaren
zestig, die de KRO radio nu uit
zendt. In het programma waarin
van twaalf tot vijf uur elke vrijdag
een terugblik wordt gegeven op
gebeurtenissen in de jaren zestig
(ditmaal de jaren 1962-1963), zei
presentator Hans van Willigen-
burg voor en na ieder onderwerp
dat het een „herhaling" betrof van
gebeurtenissen.
„Mensen die hebben gebeld heb
ben wel zeer slecht geluisterd,"
aldus een KRO-woordvoerder.
„Kennelijk staat de radio ergens
aan in huis of bedrijf en vangt
men slechts flarden op van pro
gramma's. Toen men de archief
opname hoorde van de ramp bij
Harmeien, ontstond er bij sommi
gen paniek. Het blijkt dat er
schokeffecten mogelijk zijn als
men niet verder luistert. Toen de
dood van prinses Wilhelmina ter
sprake kwam in een van de pro
gramma's werden we opgebeld
door iemand die meldde dat er een
lid van het Koninklijk Huis was
overleden.
Later in de middag is presentator
van Willlgenburg teruggekomen
op het incident. De luisteraars is
toen nogmaals gezegd dat het een
archiefopname betrof en dat er
geen enkele reden tot paniek be
hoefte te bestaan.
In het radio-programma Ratel
(dinsdag 11.30-12.16 uur) zal de
KRO opnieuw ingaan op de
schrikreacties van de luisteraars.
In de uitzending komt dan ook
een woordvoerder van de NS aan
het woord, die het een en ander zal
vertellen over de bij de spoorwe
gen binnengekomen telefoontjes.
ADVERTENTIES
HOLWERDA
Erkend verhuizer
NIET duurder, WEL. beter
Almere. 03240-11522
Lelystad: 03200-21600
Kampen: 05202-16652
voor meer aansluit.
DOC HET ZELFMONTAOEBET
j*CHRADE^ovoe^sBiE«3
Op etiketten kun je niet blindvaren. Zelfs een genees
middelenfabrikant blijkt in staat te zijn om de verkeer
de pillen in een potje te stoppen, en dan moet je maar
net een kleine apotheker hebben. Overigens: een krant
waar Trouw op staat, is
opzichte van de PLO, welke strijdig is
met de Amerikaanse beloften aan Is
raël."
Ook de berichten dat Saoedi-Arabië
en andere gematigde olielanden op
het punt staan druk uit te oefenen op
de olieverbruikers in de wereld, met
name die in West-Europa, om de Pa
lestijnse autonomie dichter bij te
bren-gen, worden door Israël in het
zelfde licht bezien.
Kort gezegd moet Arabische oliedruk
de Westeuropese landen tot een mil
der standpunt ten opzichte van de
Palestijnen brengen. En dat op niet al
te lange termijn. Van belang hierbij is
dat de Veiligheidsraad van de Vere
nigde Naties op 23 augustus bij el
kaar komt om over de Palestijnse
zaak te praten. Woordvoerder Tom
Reston zei dat de Verenigde Staten,
„samen met andere landen" werken
aan een agenda voor het debat. Het
debat werd vorige week uitgesteld
omdat er aanwijzingen bestonden
dat de PLO bereid zou zijn haar on
verzoenlijke standpunt jegens Israël
te wijzigen.
Tekst
De Verenigde Staten zijn bezig met
pogingen een tekst uit te werken van
een VN-resolutie over de Palestijnse
kwestie die aanvaardbaar is voor de
PLO. Daartoe zou resolutie 242, waar
in de Palestijnse zaak als een vluchte
lingenprobleem wordt gezien, gewij
zigd moeten worden, zodanig, dat ook
het Palestijnse recht op zelfbeschik
king en het recht op een eigen staat,
erin vermeld worden.
Vervolg op pagina 7, kolom 4
6 sprookjes op I LP (A)
Verleid door Ton van Duinhoven
Ko van Dijk. Hctty Blok en Ina van
Faasven
Lekfuurhanger (B)
Nooit meer zoeken naar de krant ol
tv-gidv Decoratief jute lectuur
hanger
Lederen halstasje (C)
Sierlijke eenvoud en praktisch bo
vendien. Echt naturel leder met ge
vlochten koordje
Ketting met armband (D)
De nieuwe modetrend ketting en
arm-bandje van keramiek
Naam nieuwe abonnee:
Adres nieuwe abonnee:
Postcode en plaats:
Giro:
Uw naam:
Uw adres:
Postcode en plaats:
Tel.:
Voor het kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaal
periode een welkomstkorting van 7.
Kado naar keuze: DA. DB. DC. OD. (aankruisen
a.u.b.)
Bon in open envelop zonder postzegel zenden aan
Trouw, Antwoordnummer 2792, 1000 PA Amsterdam.
Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven).
Voor bezorginformatie 020-913456.
