revaarlijk hobbyisme met oorlogstuig Uit brieven va^ lezers abinet komt casino's edeeltelijk tegemoet Politici stellen weinig belang in consument Brabants CDA komt op voor kleine gemeenten Gesprek met Tinbergen dieptepunt zomer-tv Met schrik vrij elfs kinderen lopen met detectors door de bossen Renkum wil een verbod Aardappelfabriek jril maatregel tegen iichtverontreiniging Importeur licht winkeliers op Konsumenten Kontakt in jaarverslag: Wiegels plannen aangevallen Ook CNV-bond wil loonsverhoging in vleeswarenindustrie Pakistaan moet na kort geding land verlaten iRIJDAG 3 AUGUSTUS 1979 BINNENLAND TROUW/KWARTET P 6 RHS 9 een onzer verslaggevers ENKUM In 't gebied waar de Slag om Arnhem heeft iwoed, worden weer in toenemende mate projectielen gevon- in. Dit wordt vooral veroorzaakt door het feit dat steeds eer mensen met detectors, die vrij in de handel verkrijgbaar jn de bossen van Oosterbeek, Wolfheze en Doorwerth (ge- ieente Renkum) intrekken. heeft zich rondom het oorlogstuig die dramatische septemberdagen i 1944 een levensgevaarlijk hobby- le ontwikkelt. Voor de gemeente- Dlitie van Renkum is dat aanleiding vorden burgemeester en wethou- rs van deze gemeente te adviseren de algemene politieverordening i bepaling te doen opnemen waar- het verboden wordt zich met de tector in de bossen te bevinden. lfs kinderen worden regelmatig ngetroffen met een detector in de ssen benoorden de Rijn, waar he- 5 gevochten is en waar nog veel ajectielen van zowel Engelsen als litsers in de grond zitten. Een bos- ichter van het Gelders Landschap ^mivpnitx eft verteld dat hij dagelijks kinde- i van dertien, veertien jaar met een tector moet wegsturen. Zo'n detector kost, naar gelang van de kwaliteit, een bedrag variërend van zo'n twee- tot achthonderd gul den. Adjudant G. Koning van de ge- meente-politie in Renkum: „Vroeger kreeg je een hobbelpaard of iets der gelijks, maar tegenwoordig geven sommige ouders hun kinderen een detector." In veel gevallen gaan de mensen ermee op zoek naar munten, maar vaak draait het uit op granaten. Volgens een functionaris van de Ex plosieven Opruimingsdienst te Cu- lemborg, die regelmatig te gast is in de gemeente Renkum, drijven lief hebbers in die dingen levendig handel. De belangstelling voor de Slag om Arnhem neemt weer duidelijk toe, in positieve en negetieve zin. Positief, omdat in één jaar tijds het Airborne Museum te Oosterbeek, sinds het een jaar geleden werd verplaatst naar de villa Hartenstein, het hoofdkwartier van de commandant van de Eerste Engelse luchtlandingsdivisie majoor- generaal R. E. Urquhart, honderddui zend bezoekers uit alle delen van de wereld trok. Negatief, omdat de markt voor „souvenirs" uit het voor malige rampgebied zodanig aantrekt, dat niet weinigen bereid blijken de risico's van het speuren voor lief te nemen. In de loop van de jaren zijn er al veel afschuwelijke ongelukken met ge vonden projectielen gebeurd, in een aantal gevallen met dodelijke afloop, in een groter aantal gevallen met levenslange verminkingen. Soms staan granaten, die nog kunnen ont ploffen, opgepoetst als een zilveren vaas, op de schoorsteenmantel te pronken. Er zijn er, die het niet kun nen laten aan een granaat te draaien en zelfs dat! er met een hamer op te slaan. Nog dezer dagen werd onder meer een brisant-pantsergranaat van een halve meter lengte door de Explo sieven Opruimingsdienst onschade- lijk gemaakt. Soms rijdt een boer, die aan het ploegen is, argeloos over een granaat. Geschat wordt dat van de projectielen, die in de Tweede wereld oorlog op het aardrijk neerdaalden, één op de vijf een blindganger (ex cuus voor dit germanisme) was. Wekelijks komen er meldingen bij de politie in Renkum binnen van gevon den projectielen. Het aantal wordt de laatste tijd weer groter, met name onder invloed van de detector. Adju dant Koning vindt het 't veiligst wan neer de mensen er niet zelf mee aan de gang gaan. Ze doen er goed aan ze niet eigenhandig met een schop uit te graven. Er mee gaan lopen is evenmin aan te bevelen, zo'n helse machine, hoe klein of groot ook, op het bureel van de politie deponeren is ook niet alles. Daarom is het 't verstandigst om, als men iets ontdekt, een kruisje aan een naburige boom te maken of een ander herkenningstekentje aan te brengen. Waarschuwt men de poli tie. dan geeft deze de melding door aan de Explosieven Opruimings dienst, die over deskundigen be schikt. Verbod Intussen is de gang van zaken in de laatste tijd in het gebied van de Slag om Arnhem voor de politie van Ren kum aanleiding geworden om bij bur gemeester en wethouders het advies op tafel te leggen vla de algemene politieverordening het gebruik van detectors te verbieden, behalve dan misschien in het eigen tuintje. De zaak wordt nu in het verband van het gewest Arnhem verder gespeeld. Het euvel komt, hoewel dat waarschijn lijk het meest geconcentreerd is in de gemeente Renkum, ook voor in de aangrenzende gemeenten waar hevig is gestreden in het kader van Market Garden, veldmaarschalk Montgome ry's mislukte operatie, die ten doel had via de Nederlandse rivieren het Roergebied te nemen en zo door te stoten naar Berlijn, om snel aan de wereldoorlog een einde te maken. De belangstelling voor oorlogstuig is niet van vandaag of gisteren: deze foto werd vlak na de oorlog genomen an onze parlementsredactie EN HAAG Het kabinet blijft erbij, dat een deel van de ilastingschuld van de Nederlandse casino's moet worden e, uitgescholden. Staatssecretaris Nooteboom (financië)n lopt, dat de Tweede Kamer haast maakt met haar voorstel- n voor een nieuwe belastingregeling, omdat de schuld nog eeds oploopt, zelfs al worden er regelmatig betalingen eildaan- arj e staatssecretaris ziet niets in de jjj rd A-suggestie om de belasting- d huid te laten terugbetalen door ver- v iging van de entreegelden. „Het en- e( tegeld zou tenminste vervijfvou- M gd moeten worden om enkele de mtelast te dragen," aldus Noote- m tj vreest dat de toegangsprijs zo wg wordt, dat slechts grove gok- va frs (de term is van Kamerleden) de i/o sino's zouden bezoeken. De staats- j cretaris zegt een en ander in een h actie op de stevige kritiek vanuit de t(amer om de miljoenenschuld ge- v eltelijk kwijt te schelden. Noote- een onzer verslaggevers 'OLLE/DE KRIM Nadat in voor- ide jaren door de aardappelmeel- iek „Onder Ons" in De Krim (ge- inte Gramsbergen) al ruim dertig joen gulden werd geïnvesteerd in latregelen om het afvalwatervraag- op te lossen, staat het bedrijf j mieuw voor een uitgave van vele ta uij oenen guldens. Het gaat om de „g duw van een aparte zuiveringsin- allatie voor dat deel van het afval pa ïter dat de meeste luchtverontreini- N ng veroorzaakt. Er waren zowel bij .ft t provinciaal bestuur van Overijs- (Uj 1 als bij de inspecteur van de Volks- n zondheid (milieuhygiëne) veel achten binnen gekomen over een ndraaglijke stank". stank werd veroorzaakt door het drijfsafvalwater dat gedurende de i rdappelmeelcampagne tijdelijk jrdt opgeslagen op de vloeivelden n de fabriek. Een aantal instanties eft vervolgens met Avebe, de eige- res van de fabriek, naar een oplos- ig gezocht. Dit heeft ertoe geleid t met ingang van de campagne 79 een aantal maatregelen wordt nomen waarvan men niet verwacht t ze de stankhinder helemaal uit de treld zullen helpen, maar wel dat jze wordt gereduceerd. Op langere jmijn zitten ook maatregelen in het t. Bij de campagne '79 wordt ge ut met een proefinstallatie, maar 1980 zal worden begonnen met de iuw van een definitieve waterzuive- igsinstallatie. boom zegt dat deze beslissing niet zijn „eerste keus" is geweest. Minder kritiek had de Kamer op de voorstellen om de kansspelbelasting op andere wijze te heffen, waardoor in de toekomst belastingschulden vermeden kunnen worden. Noote boom onderstreepte nog eens de noodzaak van zijn voorstellen: „Handhaving van het bestaande regi-' me zal het voortbestaan van de casi no's op het spel zetten." Het staat voor de bewindsman buiten kijf dat „de casino's in een behoefte voorzien". Het aantal bezoeken ligt „ver boven de verwachtingen". De twee casino's (Zandvoort en Valken burg, de derde in Scheveningen gaat later dit jaar open) trokken vorig jaar zevenhonderdduizend bezoekers, van wie twintig procent buitenlanders. De staatssecretaris weet niet, op wel ke schaal in casino's zwart geld ..wit" gemaakt wordt. „Dat is op zichzelf al moeilijk vast te stellen, omdat zwart geld in werkelijkheid geen andere kleur heeft dan wit geld," zegt hij laconiek. Nooteboom kon ook geen „expliciet" antwoord geven op de vraag, of het casinospel niet een al te makkelijke manier is om zwarte biljetten van duizend gulden te witten. „De erva ring leert dat de meeste bezoekers het casino met verlies verlaten." De ge middelde bezoeker verspeelt onge veer vijfenzeventig gulden per bezoek. Van een onzer verslaggevers RENKUM De politie in Renkum heeft een 53-jarige importeur te Door werth, gearresteerd op verdenking van het oplichten van winkeliers tot een bedrag van honderd vijftigdui zend gulden. De man heeft bij een dertigtal zaken inkopen gedaan en betaald met post- en bankcheques zonder dat daar een positief saldo tegenover stond. Het betrof winkels in de gemeenten Renkum. Arnhem, Rheden, Apel doorn, Deventer en Culemborg. De man werd aangehouden kort voordat hij zijn voornemen kon uitvoeren om enkele zeer grote aankopen te doen. Het grootste deel van de goederen is achterhaald. DEN HAAG Terwijl de belangstelling van het publiek en de media voor consumentenzaken voortdurend toe neemt, blijft de politieke belangstelling voor de consu ment gering. Vooral parlementsleden laten het afweten, tenzij het gaat om onderwerpen die in de publiciteit staan. Het Konsumenten. Kontakt schrijft dit in het jaarverslag. Volgens de organisatie is de be- hoefte aan consumenteninforma tie erg groot. Vorig jaar ontving zij vele duizenden aanvragen om in formatie. Het aantal abonnees op „Koopkracht" steeg tien procent tot ruim 30.000. De meeste aanvra gen om informatie hadden betrek king op onderwerpen op het ge bied van de voeding en de gezond heid. Sinds eind 1977 besteedt Koopkracht maandelijks aan dacht aan voedingsonderwerpen. Uit alle onderzoeken op dit punt bleek, dat er geen enkele relatie bestaat tussen prijs en kwaliteit van een levensmiddel. Dure mer ken zijn soms aanzienlijk slechter dan goedkope merken. Het KK betreurt het, dat zoveel consu menten denken, dat dure en be kende merken beter zijn dan de goedkope. De invloed van de re clame is kennelijk groot, ook al zijn de gebruikte slogans vaak onjuist. Volgens KK was de serie voe dingsonderzoeken voor Unilever aanleiding om intern te gaan pra ten over produktverbetering. De minister van justitie heeft toege zegd aan een vereenvoudigde rechtsprocedure voor consumen tenklachten te gaan werken, na dat KK in een brochure de slechte juridische positie van de consu ment aan de kaak had gesteld. De chauffeur van een vrachtwagencombinatie kwam gisternacht met de schrik vrij nadat de wagen een val van ruim zeven meter had gemaakt. Door onbekende oorzaak raakte de wagen in de stromende regen van de weg af en kwam terecht langs de spoorlijn Tiel-Geldermalsen. De trein was net gepasseerd. Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten, oproepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te worden). De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor. Hierover of over het niet plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas niet corresponde ren. Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw. Postbus 859,1000 AW Amsterdam. Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver vermeld. Onrecht Met tranen in mijn ogen las ik in Trouw van zaterdag 28 juli j.l. het verhaal van het grove onrecht dat mevrouw Truus Hageman is aange daan door 'n ongevoelig materialis tisch middenstander in het Drentse dorp Norg. Wanneer er bijna aan het eind van het schrijnende artikel van de hand van Henriëtte Theunissen gezegd wordt "een werkloze verkoop ster, er valt veel over te vertellen, niemand vindt het lang interessant", kan ik alle lezers verzekeren dat ik dit voorval en alle andere staaltjes van onmenselijke behandeling door de kapitaalkrachtige ten opzichte van hun ondergeschikten altijd interes sant zal blijven vinden als voorbeel den van grove uitbuiting door de be zittende en heersende klasse. Het viel me ook nu weer op dat de betrokken kruidenier z'n medewerkster nadat zij voor de rechten van haar jongere collega's was opgekomen voor "communist" uitschold. Vreemd toch, en ik heb dat zelf ook als mar xist verschillende keren ervaren, dat zo gauw je de onrechtvaardigheid in ADVERTENTIE de wereld aan de kaak stelt door bijvoorbeeld de grote verschillen in inkomsten aan te vallen je heel vaak voor communist wordt uitgemaakt. En wat mij nu zo opvalt is, dat zo iemand nooit uitgemaakt wordt voor "christen", terwijl deze strijd voor gelijkheid en rechtvaardigheid juist een fundamenteel christelijke eigen schap zou moeten zijn. Ik heb de grootste bewondering voor mevrouw Hageman. Heiloo W. Gomes Herinnering In uw blad van 30 juli vond ik een stukje als antwoord op een vraag over „Zeeuwse babbelaars". Ik ben in Veere geboren in 1891 en heb er tot mijn zestiende jaar gewoond. Mijn moeder bakte zelf babbelaars op de zelfde manier als de vrouw van Jan Brouwer. Ik kan me deze Brouwer en zijn vrouw nog goed herinneren. Van deze Brouwer weet ik nog, dat hij elk jaar met een schaal rondging voor de Unie-Collecte. De Christelijke school ter plaatse was arm. Ik heb er acht jaar zelf schoolgegaan. Zijn vrouw, aangeduid als „Dure Pietje" herinner ik mij nog als een zeer goedige vrouw. We kregen van haar wel eens melk of een babbelaar. Als ik me niet vergis, woonden ze in de „Oude Straat". Met sympathie denk ik nog aan dit echt paar terug! Heerjansdam Alarm Trouw, 31 juli 1979: Nodeloos alarm schreeuwt om strikte controle. Ja! Ja! Absoluut noodzakelijk is om onmid dellijk het belachelijke luchtalarm op de eerste maandag van de maand af te schaffen. Dit steeds weerkerend, nodeloos luchtalarm schept een sfeer van voortdurend oorlogsgevaar en roept angsten op voor wat gebeuren kan. Het levert beslist geen positieve bijdrage aan de vrede. Laat liever de vredesgedachte goed tot alle mensen doordringen. Het Amsterdams Phil- harmonisch Orkest o.l.v. Anton Kers jes probeert van de nood een deugd te maken door middel van zijn sirene concerten, welke gratis toegankelijk zijn. Buitengewoon goed! Navolging gevraagd en vooral afschaffing van maandelijks nodeloos alarm. Amsterdam Gerda C. van der Laan Van onze correspondent TILBURG Het CDA-Noord Brabant heeft felle kritiek op het plan van minister Wiegel om gemeenten met minder dan tienduizend inwoners samen te voegen. Dit blijkt uit een gisteren verschenen rapport, samengesteld door een aantal CDA-bestuurders in deze provincie. Volgens het rapport moet gekozen worden tussen democratie en doel matigheid, het CDA-Noord-Brabant kiest voor het eerste. De mening van Wiegel dat kleine gemeenten over minder ambtelijke daadkracht en kennis beschikken wordt bestreden. Er is door de grote verschillen in salaris tussen grote en kleine ge meenten een leegloop ontstaan van goede krachten. Gepleit wordt voor hogere salarismogelijkheden in de kleinere gemeenten om de verschillen met grote gemeenten weg te werken. Dit zal opwegen tegen de kosten van ongeveer twee-en-een-half miljard gulden die het plan van minister Wie gel kost. Het rapport zegt dat ook grote gemeentes deskundigheid „in huren" die zijzelf niet voor handen hebben. Niet krenterig UTRECHT (ANP) Na de Voedings bond FNV wil nu ook de voedings bond van het CNV het overleg over de in april afgesloten CAO voor de vlees warenindustrie (12.000 werknemers) heropenen. Ook de CNV-bond constateert in de vleeswarensector een loongolf waar bij individuele bedrijven op eigen houtje hun produktiepersoneel forse loonsverhogingen geven van 30 tot 40 gulden per week bovenop de CAO- verhogingen. De loongolf kwam op gang nadat de CAO in april al was afgesloten. Terwijl de werkgevers ge zamenlijk aan de onderhandelingsta fel de hand op de knip hielden, bleek er bij sommige vleesbedrijven, tot verontwaardiging van de vakbonden, individueel wel degelijk een extraatje af te kunnen. Volgens de Voedings bond FNV doen de betrokken bedrij ven ineens zo royaal, omdat ze anders niet aan personeer kunnen komen. De vleeswarenindustrie met veel vuil, onaangenaam werk ligt nu een maal niet zo goed op de arbeids markt. Een woordvoerder van de Voedings bond FNV verwacht dat wellicht in de loop van volgende week een eerste gesprek met de vleeswaren-werkge vers kan plaatsvinden. Het Brabants CDA verwijt Wiegel dat hij in zijn voorstel selectief ervarin gen uit de praktijk noemt om zijn ideeën te ondersteunen. „Er is beslist in kleine gemeenten geen sprake van kneuterige toestanden", aldus mr. Burgers, van het Brabantse CDA. „Vanaf de Haagse schrijftafel wordt geoordeeld zonder kennis van za ken". In grotere gemeenten neemt d$ bureaucratie toe en de democratische kracht vermindert. Gemeenten, di« nu elf raadsleden hebben krijgen als ze door samenvoeging vijf keer zd groot worden geen 55 raadsleden, zo dat de afstand tussen bevolking en bestuurder vergroot wordt. Ook het door de minister genoemde voorzie^ ningenniveau stijgt niet, ook daarin moet nu al worden samengewerkt iii de regio. Het zou beter zijn de ge meenten meer financiële armslag te geven waardoor dit niveau nog verder kan stijgen. In het rapport worden samenvoegin gen niet onmogelijk geacht, maar dan moet niet lichtwaardig tewerk worden gegaan en moet de noodzaak duidelijk worden aangetoond. De grens moet dan zeker niet bij tiendui zend inwoners liggen. Verder moeten samenwerkingsverbanden van ge meenten in gewestverband bevor derd en gesubsidieerd worden. Dat dit strijdt met het plan van Wiegel om van elf naar zeventien provincies te gaan, spreekt volgens het CDA vanzelf, maar dat plan blijft het dan' ook consequent afwijzen. AMSTERDAM (ANP) De vice-pre sident van de rechtbank in Amster dam, mr. B. Asscher, heeft gisteren bepaald dat een 29-jarige illegaal in Nederland verblijvende Pakistaan zijn huwelijk, dat de dag daarop in Amsterdam voltrokken zou worden, A. Janse-de Jong niet mag afwachten. Mr. Asscher deed deze uitspraak in een kort ge ding dat door de Pakistaan, tegen de Staat der Nederlander was aange spannen. Eind maart kwam de Pakistaan naar Nederland om zijn broers op te zoe ken. Hij had geen visum en geen werk. Kort na zijn aankomst ont moette hij een 26-jarige Amsterdam se. In Juli ging hij met haar in onder trouw en het toeval wilde dat hij diezelfde dag bij een verkeerscontro le werd aangehouden. De vreemdelin gendienst eiste onmiddellijke uitzet ting omdat de Pakistaan geen papie ren had, maar trok dit gebod in nadat bleek dat de Pakistaan op 3 augustus in het huwelijk zou treden. Daarna ontstonden er bij de vreem delingenpolitie twijfels omtrent de „oprechtheid" van het huwelijk. Vol gens de advocaat van de staat, mr. J. C. de Wljkerslooth, werd de doopceel van de Amsterdamse gelicht. door J. G. A. Thijs De zomerschaarste misschien ook wel de zomermoeheid bij de televisie heeft deze week tot een triest dieptepunt in de program ma's geleid. Wie, zonder alle hoog ten en diepten van de economie te kunnen meebeleven, affiniteit ge voelt met de persoon van professor J. Tinbergen, gaat met enige ver wachting klaarzitten als er een ge sprek met deze ontwikkelingsdes- kundige wordt aangekondigd. Zo ging het dus woensdagavond maar het werd een aaneenschake ling van ergernisjes, waaraan pro fessor Tinbergen niets en de televi sie alles kon doen. Dat het gesprek op de beeldbuis kwam zonder enige mededeling dat interviewer Joos Florquin overle den is in de tijd, die sedert de opna me verstreken is, was al zeer betreu renswaardig. Dat er iets vreemds aan de hand was bleek verder al direct aan het begin van het inter view: de socialist Tinbergen zei over „dit" kabinet iets positiefs. Een so cialist enthousiast over het kabinet- Van Agt? Nee, Tinbergen bedoelde het kabinet Den Uyl, want het ge sprek was door de Belgische BRT opgenomen in 1976 (toen Den Uyl nog minister-president was) en werd pas nu door de NOS aan de Nederlandse kijker voorgezet. Daartegen was niet zo veel bezwaar geweest, Indien vooraf duidelijk ge zegd was van wannéér het interview dateerde. Aan zo'n mededeling had dan wel een verhaaltje vastgekop peld moeten worden dat heel wat opmerkingen van de professor ver staan moesten worden met de oren van 1976. Nu kreeg de luisteraar pas halver wege het gesprek, door een terloops gemaakte opmerking met intervie wer Joos Florquin, te horen dat het „nu 1976 is". De opmerking over „dit" kabinet was niet het enige in het gesprek dat verouderd en achterhaald was. Tinbergen bracht ook Iran ter spra ke op een nu verwarrende manier. HIJ rangschikte Iran namelijk on der die landen waar „nu" iets meer terecht lijkt te komen van het door druppelen van de rijkdommen van boven naar beneden. Veel kijkers zullen gedacht hebben aan het Iran Professor Tinbergen: de- mensen hebben het wel be grepen van na de staatsgreep, maar Tinber gen bedoelde natuurlijk: Iran vóór dat de sjah verjaagd werd. Nog twee opmerkingen die woens dagavond verwarrend werkten. Tin bergen had het over een belangrijk overleg dat „nu" in Parijs aan de gang was en op een ander moment zei hij dat een bepaald rapport wel gereed was maar pas „dit" najaar zou verschijnen. Voor alle zekerheid gisteren even de NOS gebeld. Er is toch geen waar schuwing-vooraf gegeven die me ontgaan is? Na enig onderzoek be vestigt men daar: dat is niét ge beurd. Aan die mededeling voegt men zonder veel aarzeling toe: na tuurlijk had het beter wel kunnen gebeuren. Professor Tinbergen zeil vertelt me dat hij woensdagavond niet geke ken heeft. Wel heeft hij gehoord dat het gesprek hier en daar wat verou derd was. maar voor een klacht bij de N08 ziet hij geen reden: „De mensen zullen wel begrepen hebben waarover het ging" Zoals uit het bovenstaande blijkt: Ik vrees dat de professor op dót punt ongelijk heeft.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 9