Christenen en kerken falen in Zuid-Afrika
Godsdienst en wetenschap
reiken elkaar de hand
worden als een kind
bijbelweek 2-8 september
Evangelische 'lobby' in Washington
Trouw
Zwarte kerkleider Sam Buti:
Conferenties
Christian Reformed
Church schort
vrouw in ambt op
VANDAAG)
VOORBIJGANGER
Kerk gestraft
om te hard
zingen
DONDERDAG 26 JUU 1979
TROUW/KWARTET
door Hennia Serfontein
HAMMANSKRAAL Onze
hoop voor de toekomst is, dat
wij ons als christenen richten
tot de blanke christenen in dit
land en tot hen zeggen: Uw
geloof in de levende God en in
de opgestane Christus vraagt
van u, dat u uit uw zelfge
maakte gevangenis stapt van
angst, van egoïstisch zich
vastklampen aan macht en
voorrechten, en dat u nee zegt
tegen deze valse zekerheden.
Stap eruit om uw zwarte broe
der te omarmen als uw broe
der in Christus en hem uw
zonden te belijden.
Dat zei ds. 8am Buti, de secretaris
generaal van de zwarte nederduitse
gereformeerde kerk, toen hij de jaar
vergadering van de Zuidafrikaanse
raad van kerken opende, in Ham
mans kraal bij Pretoria.
Ds Buti, voorzitter van de Zuidafri
kaanse raad van kerken, vervolgde:
„Onze hoop voor de toekomst is, dat
wij ons als christenen richten tot de
zwarte christenen in dit land en tot
hen zeggen: Christus is de Bevrijder.
Hij vereenzelvigt zich met uw strijd
en daarom doe ik dat ook, in gehoor
zaamheid aan Hem. Hij verlangt van
mij als christen, dat ik solidair ben
met u, om te lijden zoals u Lijdt,
verwerping, verbanning, zeis gevan
genschap te riskeren, totdat wij alle
maal vrij zijn."
Buti had als thema voor zijn ope
ningswoord „De schaduwen van de
dood en de hoop voor de toekomst
van Zuid-Afrlka". Over de schadu
wen van de dood sprak hij in drie
punten: de verdeeldheid tussen de
kerken, het conflict tussen kerk en
staat en het zwijgen van de stem der
profetie.
Verdeeldheid
Buti zei, dat hij zich diep bewust was
van de pijnlijke verdeeldheid tussen
de nederduitse gereformeerde ker
ken. De polarisatie groeit, vooral na
dat de blanke NG kerk het voorstel
om tot een overkoepelende synode te
komen heeft afgewzen. „Het klinkt
ongelooflijk, dat kerken van dezelfde
belijdenis, dezelfde kerkorde, in het
zelfde land niet tot eenheid kunnen
komen", aldus Buti.
Hij wees verder op de verdeeldheid
tussen de Afrikaans sprekende ker
ken en de Engelssprekende of multi-
raciale. Alle pogingen om deze ker
ken dichter bij elkaar te brengen heb
ben tot nu toe gefaald. Bovendien zei
Buti, dat de multiraciale kerken de
eenheid in Christus, die zij met de
mond belijden, in hun dagelijks leven
en getuigen op allerlei manier ver
loochenen.
Wat zijn de oorzaken van de grote
kerkelijke verdeeldheid in Zuid-Afri
ka? Sam Buti wees er twee aan: „Vele
kerken willen hun ware natuur, dat
zij het lichaam van Christus zijn, niet
zien. Zij zijn zo druk met discussies
en debatten over wereldse identitei
ten (van hun stam, hun volk of hun
ras), dat zij hun echte identiteit niet
zien als het volk van God en daaruit
niet de consequenties trekken in de
situatie van ons land, in gehooreaam-
heid aan Christus."
„Vele christenen in sommige van
deze kerken, zo vervolgde Buti, willen
hun weigering om andere kerken te
ontmoeten rechtvaardigen met de be
wering, dat die kerken te druk zijn
met wat zij „activistische theologie"
noemen alsof echte theologie ooit
iets anders zou kunnen zijn dan acti
vistisch. Was de komst van Christus
op aarde niet een opperste daad van
God? „Werd Christus" prediking niet
bijna altijd gevolgd door daden van
genezing of getuigen? Was Christus'
verdediging voor Pilatus niet een
daad van protest tegen de ongerech
tigheid, waaraan hij onderworpen
was?"
Kerk en staad
Over zijn tweede punt, het conflict
tussen kerk en staat, zei de voorzitter
van de Zuidafrikaanse raad van ker
ken: „Het gevolg van de gebeurtenis
sen in ons land van de laatste tien,
vijftien jaar is een toenemende span
ning tussen kerk en staat en een
conflict in de kiem. Als de kerk als
geheel gehoorzaam was aan het evan
gelie en bereid was de prijs voor die
gehoorzaamheid te betalen, zou dit
verborgen conflict al lang uitgebar
sten zijn."
Buti stelde vast, dat veel christenen
en kerken hun verantwoordelijkheid
ontlopen door de Zuidafrikaanse
raad van kerken af te schrijven als
het lokale bijkantoor van de wereld
raad. Daarom houden zij hun mond
en willen zij de raad niet te hulp
komen. De vorige minister van justi
tie, Jimmy Kruger, ging de vragen
van de raad van kerken uit de weg
door de raad ervan te beschuldigen,
zeven miljoen rand van de wereld
raad te hebben gekregen. Daarom
houden christenen hun mond, wan
neer politie-invallen worden gedaan
in de kantoren van de raad van ker
ken zonder enige officiële beschuldi
ging.
„Ontelbare mensen worden vastge
houden zonder proces of verbannen
zonder beschuldiging, terwijl de ker
ken zulke schending van de gerech
tigheid lijken te aanvaarden als voor
deze tijd normaal. De kerk is een
zwijgende kerk geworden, alsof zij
geen stem meer heeft, en dat terwijl
de kerk altijd de stem der stommen
heeft te zijn."
Profetie
In de derde plaats zijn de stemmen
van de godsmannen die het profeti
sche woord spraken, tot zwijgen ge
bracht. „Soms door gevangenschap
of verbanning, soms ook door leugen
propaganda, belachelijk of verdacht
maken. Geen wonder dan ook, dat als
een lichaam als de raad van kerken
het ontmoetingspunt wil zijn, waar
christenen een zinvol gesprek kunnen
voeren over belangrijke zaken, vele
christenen en zelfs kerken weigeren
mee te doen."
Maar, zo vervolgde Buti, „wanneer
mensen, zwarten en blanken, bereid
zijn elkaar te ontmoeten op alle ter
reinen des levens, samen te leven,
samen te lachen, samen te huilen,
samen te zoeken Gods wil voor de
toekomst dan zal God zijn profe
tisch woord weer openbaren."
De christenen moeten weer willen be
grijpen, dat er geen verzoening te
krijgen is zonder gerechtigheid. De
prediking van het nieuwe testament
is zeer duidelijk, wanneer het verkon
digt, dat God de mens rechtvaardigt
in Christus en dat Hij daarin de mens
met Zich verzoent en dan ook wil, dat
de mensen zich met elkaar verzoenen.
Daarom moeten de kerken op hun
hoede zijn voor de verleiding, om
Gods genade te verkleinen, een gena
de van God te prediken zonder de
noodzaak van gerechtigheid voor alle
mensen, inzonderheid voor de ver
trapten, de armen, de beroofden, de
vreemdeling, de weduwe die geen hel
per heeft, de slachtoffers van uitbui
ting en onderdrukking."
Nieuwe weg
Aan het slot van zijn openingswoord
zei dominee Buti: „Eens zullen wij dit
begrijpen en aanvaarden. Dan zijn
wij in staat om nee te zeggen tegen
onrecht, nee tegen de beklemmende
vrees die de levens van miljoenen
blanken beheerst, nee tegen de groei
ende haat in de harten van vele zwar
ten, en ja tegen het nieuwe leven en
de nieuwe weg. Maar dat kan alleen
komen, als Gods volk van alle cultu
ren en huidskleuren bereid is, te luis
teren naar de profetische stem van de
levende Christus. Dan, en alleen dan,
zullen wij een weg vinden uit het dal
van de schaduw des doods."
door Aldert Schipper
BOSTON Het zijn niet alleen de kerken en christenen, die perplex staan van
de ontwikkelingen, die de wetenschap de laatste decennia doormaakt.
op ethische vragen die de wetenschap
stelt en waar de beoefenaren van de
wetenschap inmiddels zelf ook mee
zitten, zoals de manipulatie met dier
lijk en menselijk erfmateriaal. Maar
grote duidelijkheid heeft de conferen
tie in deze niet weten te scheppen.
Dus komt er hierover een studie
groep, als de conferentie haar zin
krijgt.
Sinds de kerk en theologie hun greep op de wetenschap verloren hebben, in de tijd van de
Verlichting, is er een steeds toenemende kloof ontstaan tussen deze twee werelden. De
wetenschap kreeg als verwijt toegeworpen, dat zij tot een pseudo-religie was geworden en de
godsdienst moest de beschuldiging aanvaarden zich niet met de werkelijkheid bezig te Technologie
houden, ja zelfs dat zij zich overgaf aan idealisme of projecties.
Zulke grove verwijten hebben de 350
natuurwetenschappers en theologen
elkaar in de conferentie van de afde
ling geloof en samenleving van de
wereldraad van kerken de afgelopen
dagen in Boston niet gemaakt. Maar
de beschuldigingen over en weer blij
ven bestaan. Wanneer wetenschap en
godsdienst elkaar ontmoeten. Hier in
Boston heeft zich evenwel een nieuw
verschijnsel voorgedaan dat wellicht
een wending in de gespannen verhou
ding tussen wetenschap en technolo
gie aan de ene en godsdienst aan de
andere kant kan betekenen.
Problemen
Wetenschapsmensen en christelijke
theologen hebben hier veertien dagen
lang met elkaar gesproken en zijn tot
de conclusie gekomen, dat weten
schap noch religie een kant en klare
oplossing bieden voor de reusachtige
problemen, waar de wereld in het
einde van de twintigste eeuw mee
worstelt. Het grootste probleem, daar
waarin opgenomen: Oe Rotter
dammer, met Oordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jen?e Tamminga
Directeur mg O Poslma
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Postgiro 86 00 00
fijoti Ned C'odietbonk
Rekcrvngnr 23 00 12 574
Gemeentegiro Amsterdam
XU000
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
tel 010-115588 (abonnementen
en bezorging)
tel 010-115588 (redactie!
lel 115700 (uitsluitend voor
WestWaak 4
Rotterdam
REGIO OEN HAAG'IEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
Parkstraat 22
Den Haag
REGIO NOORO/OOST-NEDERLAND
(u'ts'uilend administratie)
Postbus 3
80Ö0 AA Zwolle
lel 05200-17030
Melkmarkt 56
Abonnementsprijzen:
Pw maand I 15.90
Per kwartaal 47.70
Per haH ,aar f 95.40
Per jaar f 188.60
Advertentietarieven op aanvraag
Telefonische abonnementenopdrachten
(zie jdressen boven)
Opgave familieberichten 9-19 30 van
maandag t-'m vf|dag Op zondag van 18-
20 uur tetet 020-913456
Opgave m.m-a-)vertent-es M
020-936868 of schnrteh|k aan Mmi-Adv
atde'-nq postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswijzigingen ufs»wlend schnfteiiik
aan onze Amsterdamse adressen
wordt niet aan getwijfeld, is dat van
de armoede. Wanneer men dan ook
denkt aan hoe wetenschap kan bij
dragen aan een menselijke toekomst,
is de eerste noodzaak die van de
gerechtigheid. Het debat over de
grenzen van de groei, dat met name
hier in de Verenigde Staten nu werke
lijk aan de oppervlakte van ieders
bewustzijn is gekomen, dwingt de no
tie van de gerechtigheid uit te brei
den met die van de houdbaarheid van
onze aarde.
Naar aanleiding hiervan heeft de con
ferentie gezegd, dat de oecumenische
beweging de strijd voor een recht
vaardige, houdbare en op ieders in
spraak gerichte maatschappij moet
plaatsen in bredere samenhang van
de verhouding tussen God, de mens
heid en de natuur. Het theologische
rapport dat hierover gaat geeft een
uitvoerige beschrijving van de situa
tie van de wetenschappelijke wereld
waaruit de vragen voortkomen. Daar
naast wordt de bijbelse boodschap
geplaatst en vervolgens wordt er een
relatie tussen deze beide beschreven.
Tenslotte bevat het theologisch rap
port een aantal aanbevelingen. Deze
aanbevelingen komen vooral neer op
de wens van de wetenschappelijke en
godsdienstige zijde de op gang geko
men gesprekken voort te zetten en
vooral veel te studeren. Het accent op
dat laatste is een uitspraak die vrij
wel alle van de tien discussiegroepen
een of meerder malen hebben ge
daan. Dit is tekenend voor de verwar
ring, die niet alleen onder de theolo
gen maar ook onder natuurkundigen
en andere wetenschapsbeoefenaren
heerst.
Kernenergie
Verwarring alom en dat heeft ook tot
gevolg dat theologen teruggrijpen
naar hun theologische bezweringsfor
mules en dat de wetenschappers hun
toevlucht nemen tot hun sjibbolets in
hun vakgebied. Alleen op het punt
van de kernenergie en kernbewape
ning, deze twee zeer dubieuze vruch
ten van de wetenschappelijke ont
wikkeling, wisten de natuurkundigen
en theologen tot een duidelijke uit
spraak te komen: laten we voorlopig
voor vijf jaar maar eens kijken naar
de gevolgen en de risico's van kerne
nergie en laat ons voor wat betreft
kernwapens terugkeren op deze wel
bij uitstek onzalige weg.
Op het punt van de kernenergie is de
conferentie een succes te noemen.
Ook al moet men zich uiteraard me
teen afvragen, wat de waarde en in
vloed van dit soort conclusies is. Men
kan echter de oecumenische bewe
ging niet verwijten, dat zij deze be
slissing overhaast heeft genomen. Er
zijn talrijke en langdurige gesprek
ken aan voorafgegaan en tenslotte
heeft de wereldraad zijn vroegere
standpunt („ja, mits er voldoende vei
ligheid is ingebouwd") uitgebouwd
tot een „nee, tenzij er zekerheid be
staat over de belangrijkste veilig
heidsaspecten."
De conferentie in Boston heeft zich
voorts met enthousiasme geworpen
Vooral de landen uit de derde wereld
kwamen met het verwijt dat de rijke
landen hun technologische ontwikke
ling voor zich willen houden en daar
mee hun macht verder willen vergro
ten. Het voorbeeld hiervan vormt het
kernenergieproject dat de Westduit
sers bezig zijn in Brazilië uit de grond
te stampen en waar geen Braziliaanse
wetenschapper van betekenis aan te
pas komt. De conferentie formuleer
de een handjevol normen, waar de
technologische overdracht van de rij
ke naar de arme landen aan moet
voldoen. Ze moet bijvoorbeeld de be
staande industrieën in deze landen
niet stuk maken, de rijkdom van de
rijken in de derde landen zelf niet
vergroten en geen onnodige con
sumptie doen ontstaan. Een gevaar
waar de conferentie op wees is, dat de
rijke landen hun reeds verouderde
technologische kennis zullen expor
teren. Daar waarschuwt de conferen
tie dan ook tegen.
De technologische uitbuiting van de
derde wereld vindt de laatste tien
jaar in steeds heviger mate plaats
door middel van de zogenaamde
transnationale ondernemingen, waar
de grote landen onvoldoende greep
op hebben en die de kleine weerloze
landen in de derde wereld volledig
naar hun hand kunnen zetten. De
wereldraadconferentie stelt voor deze
TNO's op te splitsen, zodat ze hun
macht moeten opgeven. De Neder
landse gedelegeerden dr A. Kouwen-
hoven van de Vrije Universiteit in
Amsterdam trachtte deze eis op het
verlanglijstje van de conferentie nog
wat af te zwakken, maar de vraag is
of zijn opmerking begrepen werd en
Van links naar rechts metropoliet Paulos Gregorios uit India, voorzitter
van de conferentie, dr Keith Bridston, directeur van het bureau van de
wereldraad in New York, die de conferentie hielp voorbereiden, en prof.
David Rose van het Massachusetts Institute of Technology (MIT), waar het
evenement werd gehouden, en zelf een van de belangrijkste deelnemers aan
de conferentie.
of zij in de definitieve stukken nog
terug te vinden zal zijn.
Tijdnood
Deze vraag geldt trouwens voor meer
van de aanbevelingen. Het karakter
van de conferentie bracht met zich
mee dat de laatste dagen behoorlijke
tijdnood ontstond, ook al doordat de
voorzitter van de conferentie de Indi
ase metropoliet Paulos Gregorios
niet steeds even gedisciplineerd met
de spreektijd omging.
Naast deze wat vrijmoedige omgang
met de tijd was er nog wel wat meer
aan deze wereldraadconferentie op te
merken. De derde wereld was, op en
kele uitzonderingen na, vooral door
technocraten vertegenwoordigd.
Vooral op het gebied van de econo
mie werd de aanwezigheid van de
begin dit iaar overleden Indiase pro
fessor Samuel Parmar gevoeld. Zijn
plaats werd nu ingenomen door een
econometrist C. T. Kurien, die weinig
moest hebben van het idee dat de
groei van de economie weieens be
perkt zou moeten worden.
Niet alleen de derde wereld, maar ook
de vrouwen waren qua kwaliteit en
qua kwantiteit ondervertegenwoor
digd. Dat leidde tot zwakke uitspra-
Jezelf zijn in je werkVoor
mensen die willen nadenken over ei
gen werksituatie en die met de werk
situatie van anderen bezig zijn. 27 au
gustus 1 september, Venwoude,
Lage Vuursche (tel. 02156-204).
Samen uit - samen thuis, voor
predikantsechtparen die in de ge
meente werkzaam zijn, 27-29 augus
tus (voor 40-plussers) en 4-6 septem
ber (jongeren tot ong. 40 jaar), Den
Alerdinck, Laag Zuthem (tel. 05290-
541).
Alleen en/of samen, remonstrantse
najaarsconferentie voor vrouwen met
o.a. mevr. dr. J. W. Vinke-Herfst, ds.
W. J. Overdiep en mevr. ds. A. de
Jonge. 3-7 september. De Hoome-
boeg. Hilversum (tel. 02157-231).
GRAND RAPIDS (RES) De syno
de van de Christian Reformed
Church in Noord-Amerika heeft uit
gesproken. dat in deze kerk voorlopig
geen vrouwen meer tot diaken beves
tigd mogen worden. De vrouwelijke
diakenen die er al zijn. mogen hun
ambtstermijn wel uitdienen.
De synode besloot hiertoe, omdat zij
een nieuwe studiecommissie heeft in
gesteld. die de bezwaren gaat bekij
ken die zijn ingebracht tegen het sy
nodebesluit van 1978 om het diake
nambt open te stellen voor vrouwen.
De zaak komt in 1981 weer op de
synode. De Christian Reformed
Qiurch onderhoudt nauwe banden
met de gereformeerde kerken in Ne
derland.
j i
Van een onzer verslaggevers
HAARLEM „Vooraan, goed
zichtbaar voor iedereen, gaan er
twee staan: een kind en een vol
wassene, een paar meter van el
kaar vandaan. Op een tafeltje
vlak bij hen liggen strookjes pa
pier en wat viltstiften. En een rol
letje plakband. Ieder mag naar
voren komen, een woord of een
paar woorden opschrijven, waar
van men denkt: dat is typisch voor
het kind of voor de volwassene.
Dat papiertje wordt met een stuk
je plakband aan het kind of aan de
volwassene geplakt. Men hoeft
zich niet te beperken tot de 'leef
tijdsgenoot'. Nee, wat denkt een
kind over de volwassene? Of over
zichzelf? En omeekeerd.
Als het heen en weer lopen wat
lastig is. de kerk te vol zit. kunnen
ook kinderen met de strookjes pa
pier rondgaan en de beschreven
papiertjes aan onze twee 'stand
beelden' hangen.
Na vijf. tien minuten, stopt de
leider van het spel het schrijven
en gaat. bezig met de opgeschre
ven woorden. Daar staan er stellig
tussen die boeien, die vragen op
werpen, die tegenspraak uitlok
ken. Men kan de predikant vragen
of hij wellicht dit spel kan afslui
ten met een paar bijbelse gedach
ten over worden als een
kind
Je kunt dit spel natuurlijk even
goed spelen in een gewone samen
komst. buiten de kerkdienst om."
Dit is een van de tips voor een spelle
tje met kinderen in de kerkdienst op
2 september, die ds. H. Aalbers aan
reikt in het deze week verschenen
werkboekje voor de tweede nationale
bijbelweek.
Deze week wordt gehouden van 2 tot
8 september en het thema is „worden
als een kind". Het is namelijk de
bedoeling, dat de kinderen ook met
nadruk betrokken worden in het ge
sprek over de bijbel.
De nationale bijbelweek is een initia
tief van de raad voor contact en over
leg betreffende de bijbel. Dat Is het
gespreksorgaan van enerzijds dertien
kerken en geloofsgemeenschappen,
anderzijds de bijbelorganisaties. Eer
der werd in het najaar van 1977 een
nationale bijbelweek gehouden. De
bedoeling is bezinning op de vraag:
De bijbel Is er voor allen: wat doen
wij er samen mee?
Het nu verschenen werkboekje is toe
gestuurd aan de meeste predikanten
en pastores in ons land. Het bevat
suggesties voor de kerkdienst op de
startzondag 2 september. Geadvi
seerd wordt te preken over Romeinen
15 vers 4. waarin Paulus schrijft, dat
de Schrift is opgetekend voor onze
lering, opdat wij in hoop zullen leven.
Het boekje geeft verder aanwijzingen
hoe het thema kan worden uitge
werkt in gespreksgroepen, catechisa
ties, jeugd- en kindergroepen.
In veel plaatsen organiseren de ker
ken de bijbelweek gezamenlijk, in
andere doet iedere kerk voor zich
mee. Maar ook christelijke organisa
ties bereiden activiteiten in het kader
van de bijbelweek voor. De katholie
ke bijbelstichting (KBS) organiseert
op 4 september een wat meer weten
schappelijke bijeenkomst in Amster
dam en het Nederlands bijbelgenoot
schap viert op 8 september ter afslui
ting zijn 165e verjaardag in Utrecht.
Scholen
De KBS heeft de r.k. scholen opge
roepen om mee te doen en in het blad
Inkom komt een artikel, waarin de
protestants-christelijke scholen sug
gesties krijgen. Ook een beweging als
Youth for Christ bereidt eigen activi
teiten voor, terwijl het zendingson
derwijsblad Marimba zijn september
nummer geheel in het teken van de
bijbelweek heeft geplaatst.
Het werkboekje is te krijgen door drie
gulden te storten op girorekening
42618 van de Centrale voor vormings-
werk/HVD te Driebergen (bestelnum
mer BK 121).
VREDE
Vanavond zijn we eerst even bij 1
Hanne wezen kijken. Ze heeft immw
dat akelige ongeluk gehad toen ze
door die auto werd aangereden, 't
Was wel haar eigen schuld want ze
nam op de fiets de binnenbocht. 'tyis
Gaat nu weer goed met haar. Was
haar gezicht de vorige week nog
ontoonbaar door de iei
bloeduitstortingen bij haar oog, ni V
was er vrijwel niets meer te zien. Z r
was ook een stuk monterder dan
daarvoor. „Dat moet dan zo maar'
S
rondde ze ons gesprek over haar
kwalen af. En toen kwam onze
buurman Bert binnen. Hij vond, tépi
wij opstonden om plaats te maken
dat we nog best even „een
kiekenbroedsel" konden blijven ili£
zitten. En metz'n grote gestalte vl rv
bij me: „gie weet toch wa' dat ns
betekent!" Enfin, het betekende, e in
korte tijd. Toen we toch volhardde gt
in ons voornemen om weer op huis rn
aan te gaan nodigde hij ons uit omp d
ook bij hem te komen buurten. „E KI:
borreltje vatten, zeggen ze wel een efc
voegde hij eraan toe. „Want", ging d
verder, „gij spiegt 'r ook niet in". E lie
dat was zo. Thuisgekomen pakte il
de fiets om nog even de bossen in t
gaan. Bij de mulder ging ik linksaf n
langs de oude pastorie en stapte eid
af om tussen de huizen door naar d
kerk te kijken. Dat leek wel iets vo
een tekening. Wat zie je toch veel
meer als je niet in de auto zit. Bij
vroegere clublokaal ging ik over 1
pleintje naar buiten, langs die
vreemde bedoening waar iemand
midden in het land een piepklein
stukje met een veel te groot hek h
afgepaald. En daar staat dan van
alles, tot een molentje toe. Even la
stond ik in hey bos. „Eén van de
bossen om ons dorp heen. Tussen
hoge dennen op een verende vloer 96
van dennenaalden. 't Was echt wat 0j
wel eens zeggen, alsof je in een kerl
was. Iets als de Dom in Keulen. En
dan Marie-Claire Allain op het orgt
van de vogelgeluiden. Dat was vrei^
Ver weg hoorde ik een koekoek.
ei
ijhk
r h«
op
ken over abortus en gezinsplanning.
Bijzonder jammer was de afwezig
heid van de zwarte bevrijdingstheolo
gie, die hier in de Verenigde Staten
toch zeker wel enkele waardevolle
bijdragen had kunnen leveren. We
moesten het nu doen met de wel
grondige maar zeer duidelijke theolo
gie van dr Gerhard Liedke, die de
derde wereld weinig te bieden had.
Saamhorigheid
Wat betekent deze conferentie voor
de toekomst van de oecumenische
beweging? Het voordeel van dit soort
conferenties, die onderwerpen behan
delen die voor verreweg de meeste
kerken in de wereld nog spiksplinter
nieuw zijn, is, dat zij niet gauw schei
ding tussen hen teweeg zullen bren
gen. En dat is precies het laatste waar
de wereldraad nu om zit te springen.
Zo kan deze conferentie misschien
helpen de saamhorigheid van de ker
ken in de wereldraad in het gezamen
lijk dragen van hun verantwoorde
lijkheid ten aanzien van wat er in de
wereld omgaat, te verstevigen. En dat
is tamelijk belangrijk, nu de oecume
nische beweging zich in toenemende
mate bezig houdt met zaken die er
echt toe doen in de wereld.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen door de gen. syn. als pic
voor buitengew. werkz. (vlootpn j
kant): kand. C. Spaans te Utrech ine
Bedankt voor streekgemeente ui'
Drieslag (wijkgem. Hem c.a.H (toede
kand. A. Kobus te Leeuwarden.
Den Ottolander
Op 52-jarige leeftijd is te Utre
overleden dr P. den Ottolander.
was oorspronkelijk protestant, gQ
op latere leeftijd over naar de r.k.k
en is daar bekend geworden als
dediger van wat hij noemde de ort
doxe katholieke leer. Jarenlang
hij een vaste medewerker van
conservatieve maandblad Confroi
tie. Dr Den Ottolander was Ier
Nederlands aan het Gelders lyce
in Arnhem.
he
NOTTINGHAM (VS) (EPD)
De „kerk van de Nazarener" in
Nottingham, een dorpje ten
zuiden van Pittsburgh (VS)
heeft een boete van 978 dollar!te
(1956 gulden) gekregen wegens
te hard zingen tijdens de kerk
diensten. De rechter bepaalde
tevens, dat daar 326 dollar bij
komt voor elke keer, dat de
(circa vijfhonderd) nazareners
weer de rust van de omwonen
den verstoren. De kerleden
toonden zich niet onder de in
druk van de rechtszaak, die
zich afspeelde terwijl zij bezig 1
waren met de voorbereiding1
van een gebedsdienst. Zij gin-ïe.
gen gewoon al zingend door.
ie
HAARLEM (ANP) De officier
justitie bij de rechtbank in Haarlrd
mr. C. van Riel, gaat in hoger ber11
tegen de vonnissen, die de rechtl
vorige week donderdag uitsprak
Haarlemse bouwfraudezaak.
Riel is het niet eens met de anderl V(
jaar, die de 37-jarige onderaannei ,s
J. N. uit Marken heeft gekregen, erf
straffen van één jaar, waarvan
maanden voorwaardelijk, voor de
jarige L. G. uit Drachten en de
jarige P. K. uit Hoofddorp. Tegen
van de laatste twee had de offi
anderhalf jaar geëist, tegen de eei
die hij als één van de aansticht
beschouwt, twee en een half.
luie
itb
kil*
i ït€
WASHINGTON (EPD)
Conservatieve „evangelicals"
uit verschillende Amerikaan
se kerken willen met een orga
nisatie, die zich „Christian
Voice" (Christelijke Stem)
noemt, invloed uitoefenen in
de Amerikaanse politiek.
De groep, die al meer dan honderd
duizend leden zou hebben, duldt zich
zelf aan als „lobby", om er geen twij
fel over te laten bestaan dat het eer
ste doel is. de congresleden en senato
ren te beïnvloeden.
Volgens directeur Gary Jarmin be
reidt Christian Voice het grootste pu
bliciteitsprogramma voor, dat de
Amerikaanse kerken ooit gekend
hebben. Duizend radiostations gaan
evangelische „spots" van dertig tot
negentig minuten uitzenden, waarin
belangrijke wetsvoorstellen zullen
worden besproken en waarin aanwij
zingen zullen worden gegeven, hoe
men in Washington druk kan uitoefe
nen. Christian Voice denkt daarbij
vooral aan ethische kwesties zoals
abortus en seksualiteit, maar ook aan
economische problemen en de ver
houding tot China.
Jarmin noemde de evangelicals een
„slapende reus" in de Amerikaanse
politiek. Wanneer zij hun inzichten
meer uit zouden dragen, en speciaal
L'
tegenover iedere politicus afzont u0
lijk, zou dat eraan kunnen bijdrag sc
„de ogen van de leiders van ons v 74
weer op God en de zedelijke waarc 1
te richten".
Een vooraanstaand lutheraan, Ch v
les Bergstrom, heeft inmiddels sch >t
pe kritiek geuit op de „onverdraag 1 j
ke arrogantie" van de nieuwe or ga
satie, die „de waarheid alleen to,
pacht denkt te hebben". Hij noen nd
het een aanmatiging, te beweren
de christelijke stem tot nu toe lgi
weinig in de Amerikaanse politih
wordt gehoord en dat er onder fcri
afgevaardigden te weinig christenfce
zouden zijn. jai
tsi
