SACLA kan op termijn
grote gevolgen krijgen
Wereldraad: stopzetting
produktie kernwapens
Conferentie over
Jeruzalem gevraagd
Uit brieven van lezers
Waarborgen voor
religie in China
Ierland opgewonden
over bezoek paus
*-In
Trouw
*4
Een happening in Zuid-Afrika
Conferentie akkoord met verzwakte resolutie
Conferenties
VANDAAG
DINSDAG 24 JULI 1979
TROUW/KWARTET
Trouw heelt enige malen be
richt ever een reuzenbijeen-
komst. die in Zuid-Afrika
werd voorbereid: de 'Zuid-
afrikaanse christelijke leiders
assemblee", SACLA. Onder
"leiders" werd daarbij alles
verstaan, van zondagsschool
leiders tot regeringsleiders.
Het initiatief kwam uit de hoek van
de stevig-orthodoxe groepen, de zg.
evangelicals, waarvan de meeste van
het Billy Grahem-type zijn. Maar van
meetaf werd besloten, ook voorstan
ders van de wereldraad (de zg. ecume-
nicals) er volop een plaats in te geven-
Het was veelzeggend, dat als leider
van het geheel werd aangewezen de
hoogleraar in de zendingswetenschap
te Stellenbosch, prof. David Bosch,
een man die een breed begrip voor
allerlei religieuze uitingen paart aan
een scherpe bewustheid van de poli
tieke zonden der blanke minderheid.
Wat men beoogde, leek even onmoge
lijk als noodzakelijk: gelovigen van
alle rassen en kerken bijeenbrengen
om hun eenheid in Christus te bele
ven en vandaaruit hun weg te zoeken
tot een gemeenschappelijk getuige
nis van Christus" liefde en heerschap
pij in woord en daad.
door prof. dr. H. Berkhof
lerminst. Na en naast allerlei opwek
kingstoespraken stuurde men voor
de tweede helft der samenkomst erop
aan, dat vooral in de kleinere groepen
de politieke tegenstellingen be
spreekbaar zouden worden. Als Inlei
ding daartoe spraken op de midden
dag van de conferentie, woensdag 11
juli. op één avond de minister voor de
niet-blanke aangelegenheden Piet
Koornhof en de Zulu-leider Gatsha
Buthelezi.
der zijn eigen conferentie beleefde,
afhankelijk van zijn situatie en ver
wachting. Maar de initiatiefnemers
hadden er iets mee voor en we kun
nen wel vragen of de bijeenkomst
daaraan heeft beantwoord.
Getuigenis
Soort Kirchentag
Onmogelijk en noodzakelijk, omdat
er weinig landen ter wereld zullen
zijn, waar de bevolkingsgroepen zo
langs elkaar heen leven en zo weinig
van elkaar weten. Dat geldt natuur
lijk vooral van de kloof tussen blan
ken en zwarten; maar niet minder
van die tussen Boeren en Britten,
opwekkingschristenen en revolutio
nairen. Wie ze bij elkaar brengen,
solliciteert naar kortsluitingen en
ontploffingen. En dan nog: wat zal
het uithalen?
Men heeft in Trouw kunnen lezen, dat
de meerderheid van de Afrikaans
sprekende kerken (de "boerenker-
ken") medewerking aan zo'n "voorbe
reiding voor het communisme" wei
gerde en dat belangrijke radicale lei
ders van de zwarten aan zo'n "ver
sluiering van de werkelijke proble
men" evenmin wilden meedoen. Toch
wilde de leiding zo'n versluiering al-
Dat dit alles politiek mogelijk was
en nog wel in het opzettelijk daarvoor
gekozen regeringscentrum Pretoria
is zeker mede te danken aan de val
van mensen als Vorster, Mulder en
Krüger. en het aantreden van een
regering, die in elk geval naar mati
ging van de conflicten streeft. Wat
niet wegneemt, dat bij de voorberei
ding van vele kanten blanke tegen
werking is ondervonden. En toch is
het doorgegaan en hebben zesdui
zend deelnemers een happening be
leefd, zoals ze die in Zuid-Afrika niet
voor mogelijk hadden gehouden.
Want dat was het vooral: een happe
ning. misschien nog het meest te ver
gelijken met de Duitse Kirchentag:
een markt van mogelijkheden, varië
rend van tongentaai tot informatie
over misstanden.
Wat kwam er nu uit? Die vraag is
moeilijk te beantwoorden, omdat le-
Op de laatste werkbijeenkomst die ik
meemaakte, stapte buiten de orde
een zwarte dame naar voren om nog
een „getuigenis" te geven. Het we
melde van getuigenissen, maar dit
werd iets anders. Zij stelde zich voor
als lid van het Comité van Tien, het
door de zwarten gekozen vertegen
woordigend orgaan van Soweto. Als
zovele zwarten daar was ook zij door
verhoren en gevangenschap heenge
gaan. Ze zei, hoe ze zich eraan geër
gerd had, dat minister Koornhof die
als zodanig een verdrukker is, op zo'n
christelijke conferentie mocht spre
ken. Maar nu ze hem gehoord had,
was ze tot de conclusie gekomen: „Hij
is mijn broeder in Christus." Maar in
één adem zei ze er achteraan: ..hoewel
ik zijn beleid principieel blijf afwij
zen." Die woorden aan het slot geven
voor mij precies weer wat er naar
mijn indruk wel en niet is gebeurd en
in hoeverre de conferentie haar doel
heeft bereikt.
„Hij is mijn broeder in Christus!" Dat
of iets dergelijks zijn talloze deelne
mers tot hun eigen verbazing gaan
zeggen. Want de groepen in Zuid-
Afrika. ook de christelijke, leven met
hun gevoelens lichtjaren van elkaar.
En juist op dat punt is de conferentie,
naar ik van tallozen hoorde, een groot
succes of liever een grote zegen ge
worden. Voor een buitenstaander was
het vaak al te „gevoelig". Maar dat
komt omdat wij zo weinig weten juist
van de gevoelens (van superioriteit,
vooroordeel, angst, bitterheid enz.)
die daar alom leven, onuitgesproken
naar de anderen toe.
De wijze waarop de deelnemers zich
vooral in de kleine groepen geestelijk
uitspraken, heeft gewerkt als een ver
rassende herkenning, bevrijding en
reiniging. Er is eindelijk een besef
gegroeid van eenheid als lichaam van
Christus. Dat zal verre gevolgen heb
ben, juist op het vlak van de plaatse
lijke verhoudingen (waar de voorbe
reiding voor dit gebeuren gedurende
meer dan een jaar ook al veel heeft
losgemaakt). Er is in Zuid-Afrika een
nieuw feit geschapen, waarachter
men moeilijk terug zal kunnen: een
enorme geestelijke inhaalmanoeuvre
in de kerken, die tegelijk een oecume
nisch, een raciaal en een politiek feit
is.
Zwakte
Maar daarnaast: hoewel ik zijn
beleid principieel blijf afwijzen." De
conferentie heeft duizenden ln Chris
tus bijeengebracht. Dat werd haar
kracht. Ze heeft hen niet op een ge
meenschappelijke weg kunnen bren
gen. Dat werd haar zwakte. De ver
schillen zijn zelfs nauwelijks be
spreekbaar geworden.
Dat lag niet aan de opzet zoals ik die
heb beschreven. Het lag deels aan het
ontbreken van uiterst rechts en links.
En het lag vooral daaraan dat de
meeste deelnemers het eigenlijk niet
wilden. Ze wilden die geweldige een
heidservaring niet door politieke dis
cussies verstoord zien. Toch zijn er
vele pogingen gedaan om ook poli
tiek terzake te komen. Maar dan
haastte de meerderheid in de groepen
zich om die met een stichtelijke saus
te overgieten. Gesprekken op politiek
vlak plachten in de kortste keren te
verzanden.
Daartoe werkte de zwijgzaamheid
van de zwarten samen met de praat-
zaamheid van de blanken. De zwar
ten keken wel uit, omdat je nooit
weet of een van de deelnemers mis
schien informant van de geheime po
litie is. Maar na afloop van een
groepsdiscussie kreeg ik meer dan
eens onder vier ogen de meest radica
le confidenties te horen. En de blan
ken die wél praten, bewezen met hun
vaagheden of detailvoorstellen voor
het gevoel van de zwarten, dat ze er
nog niets van hadden begrepen.
hoewel ik zijn beleid principieel
blijf afwijzen", zelfs dat hebben wei
nigen openlijk gezegd.
Dat is de zwakte van deze grote hap
pening geworden. Ik betreur dat,
vooral om de vele goede en karakter
volle mensen uit de nederduitse gere
formeerde kerk die ik daar heb ont
moet. Want zij willen een echte veran
dering. En bij de nieuwe regering
maken zij eindelijk kans enig gehoor
te vinden. Maar zelfs hun radicaalste
ideeën staan nog veraf van wat er in
de bewuste voorhoedes van de zwar
ten leeft. Die rusten niet, voordat heel
de gruwzame thuislandenpolitiek is
opgeheven. Zouden die verschillen te
overbruggen zijn?
Dat had op de SACLA ter sprake
moeten komen. Maar welke groep
doet ooit vrijwillig afstand van haar
privileges?! Wij Nederlanders eisen
van de blanken ginds een honderd
maal groter offer dan wij hier van
anderen vragen en zelf niet opbren
gen! En toch denk ik, dat dat grote
offer ginds moet worden gebracht, als
men Christus wil volgen en aan een
burgeroorlog wil ontsnappen.
Eerstelingen
Bij de mensen is dat onmogelijk. We
zeggen dan direct christelijk en stich
telijk: „Maar wat bij de mensen on
mogelijk is, is mogelijk bij God!" Ja.
maar God wil dat onmogelijke doen
door zijn gemeente, die Hij „heeft
voortgebracht om in zekere zin eer
stelingen te zijn onder zijn schepse
len" (Jacobus 1 vers 18). Zo vaak is de
kerk echter meer een laatsteling dan
een eersteling, ook in Zuid-Afrika.
Maar wie weetPas over een lan
gere tijd zullen we kunnen zeggen,
wat de happening van Pretoria aan
vruchten heeft opgeleverd. Ze kan
een stichtelijke ballon blijken, maar
ook een tijdbom die straks pas ont
ploft, of ook een zaad waaruit op de
duur een boom groeit. Ik ben niet
zonder hoop, dat deze bijeenkomst,
die geen wonderbomen heeft kunnen
laten groeien, op grotere afstand zal
blijken de akker te hebben toebereid
waarop initiatieven voor een recht
vaardiger samenleving kunnen wor
telen en groeien.
Prof. dr. H. Berkhof, theoloog te Lei
den en voorzitter van de raad van
kerken in Nederland, maakte de
SACLA op uitnodiging mee.
door Aldert Schipper
BOSTON De conferentie die de Wereldraad van Kerken in Boston houdt over geloof,
wetenschap en de toekomst is akkoord gegaan met een verzwakte resolutie die oproept geen
nieuwe kernwapens aan te maken. Daarmee is de eis om te komen tot eenzijdige kernontwape
ning van de baan.
In de nu aanvaarde resolutie wordt
verder gevraagd om steun voor het
Wereldraadprogramma inzake ont
wapening en tegen militarisme en de
wapenwedloop en om extra aandacht
aan een studie die moet nagaan hoe
de wapenindustrie kan worden omge
zet in een vredeslndustrie.
De resolutie vraagt steun voor de VN-
programma's inzake ontwapening en
voor de aanvaarding van de tweede
3ALT-overeenkomst tussen de VS en
de Sowlet Unie. De resolutie wil een
verbod op kernproeven. De gevolgen
van een kernoorlog moeten volgens
de resolutie onderwerp worden van
onderwijs, zodat de mensen niet lan
ger het spreken over een kernoorlog
vermijden, omdat het te omvangrijk
zou zijn om er mee om te gaan. De
conferentie vraagt voorts herstel van
Internationaal vertrouwen, te werken
aan het wegnemen van angst en te
gen het zaaien van haat.
In de resolutie spreekt de conferentie
haar zorg uit over het feit dat zoveel
jonge wetenschappers van hoge kwa
liteit hun brood moeten verdienen
met het zoeken naar middelen voor
wederzijdse vernietiging en dat de
steeds schaarser wordende hulpbron
nen ln de wereld voor wapens worden
gebruikt in plaats van voor meer ge
rechtigheid voor de armen. De confe
rentie noemt de bewapening ten slot
te een onaanvaardbare belasting
voor een wereldeconomie die juist nu
radicaal moet worden vernieuwd.
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg O Postma
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
tel 020-913456
tem 13006
Poüg'O 66 00 00
Pan* Ned Credictbank
Rekenmgnr 23 00 12 574
Gemeentegiro Amsterdam
X11000
REGIO ROTTERDAM/DORORECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
tel 010-115588 (abonnementen
en bezorging)
let 010-115588 (redactie)
tel 115700 (uitsluitend voor
advertenties)
Westblaak 4
Rotterdam
REGIO DEN HAAGTEIDEN
Postbus 101
2501 CC Oen Haag
iet 070-469445
Parkstraat 22
Den Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLAND
(uitsluitend admmtstrat-e)
Postbus 3
8000 AA 2wo"e
tel 05200-17030
Melkmarkt 56
Zwo»e
Abonnementsprijzen
Per maand 1 15,90
Per kwartaal 47,70
Per hall iaar 95.40
Per raar 188.60
Adverlerteta' cven op aanvraag
Tetetomscne abonnementenopdrachten
(zw adressen boven)
Opgave lar-vi-eber-cMen 9-19 30 van
maandag t'm vndag Op zondag van 18-
20 uur tetef 020-913456
Opgavo mim-advertenties tet
020-936868 Ol Xhntm* a-n M rn-Adv
atdeimg postous 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswi|zgngen u'ts'mlend schnflekfk
aan onze Amsterdamse adressen
INDIAN APO LI8 (VS) (EPD) De generale synode van de verenigde kerk van
Christus in de Verenigde 8taten heeft de wereldraad van kerken gevraagd,
een internationale conferentie te beleggen over de status van Jeruzalem. Aan
deze conferentie zouden vertegenwoordigers van de christelijke kerken, van
het Jodendom en de islam moeten deelnemen.
De synode noemt het vredesverdrag tussen Israël en Egypte een „veelbelo
vend begin" op de weg naar een rechtvaardige en duurzame vrede in het
Midden-Oosten, maar zegt. dat Jeruzalem een van de moeilijkste kwesties is,
die nog om een oplossing vragen. Omdat godsdienstige aspecten daarbij
minstens zo belangrijk zijn als de politieke, is een oriënterend gesprek vereist
tussen vertegenwoordigers van alle godsdiensten die heilige plaatsen in
Jeruzalem hebben.
In de Tibetaanse hoofdstad Lhasa
doet een boeddhistische monnik het
hek open voor de gelovigen, die de
religieuze plechtigheden in de Jok-
hang-tempel willen bijwonen. Wes
terse journalisten mochten vorige
week een kijkje nemen in Lhasa, het
„dak van de wereld", vandaar dit
plaatje dat moet aantonen, dat bet
met de godsdienstvrijheid weer OK
is. De tempel was zo vol, dat er
maatregelen genomen moesten wor
den om de stroom belangstellenden
in goede banen te leiden, meldden de
reporters. Het zal wel niet toevallig
zijn, dat de Chinese regering dezer
dagen de Dalai Lama, de religieuze
leider van de Tibetanen, in zijn bal
lingsoord in India heeft laten weten,
dat hij welkom is, als hij terug wil
komen. Alleen moet hij de Chinese
soevereiniteit over Tibet erkennen.
Zaterdag maakte het Vaticaan be
kend, dat de paus van 29 september
tot 1 oktober een driedaags bezoek
zal brengen aan Ierland. Daags daar
na wil hij dan in New York de algeme-
Discriminatie
In verband met de hervatting van het
ambt als predikant voor de gemeente
Groningen-Hoogkerk legde ds B. K.
W. Dijkstra zijn functie als ambte
naar bij de gemeentelijke dienst voor
volkshuivesting in Rotterdam neer.
Zijn ervaringen waren blijkens het
interview in Trouw niet in alle opzich
ten gunstig. „Weet Je wat er hier wel
gebeurt? Reorganiseren en reorgani
seren. Dat zal best nodig zijn. maar
dat gebeurt hier op een verschrikke
lijke manier. Er wordt met mensen
geschoven. Er wordt niet gekeken
naar vakbekwaamheid. Ais je politie
ke kleur niet in het straatje past. kan
het gebeuren dat Je uitgerangeerd
wordt, ook al sta je bij wijze van
spreken bol van kennis op volkshuis-
vestingsgebied." Deze uitlating ruikt
toch wel sterk in de richting van een
discriminatoire personeelspolitiek bij
de gemeente Rotterdam. Dit zou wei
eens waar kunnen zijn.
Rotterdam J. E. v.d. Burg
Waterwonderland
Nadat ik laatst had gelezen dat het zo
slecht staat met ons drinkwater, om
dat de Rijn dat riool dat hij geworden
is. wel zal blijven, zodat onze enige
toevlucht het IJsselmeer zal moeten
worden, lees ik nu dat men een .wa
terwonderlandter attractie van toe
risten daarin wil maken. Wanneer ik
over noodzakelijke bezuinigingen en
nieuwe levensstijl lees schrik ik altijd
wanneer ik in de reclame weer dure
en overbodige dingen hoor „op zo
breed mogelijke wijze" geadverteerd.
Met de financiering zal het wel loslo
pen. want aan zo'n nieuw „attractie-
punt" zal wel kortstondig geld te ver
dienen zijn. net als aan het casino in
Scheveningen. Maar omdat de vkan-
ties in Duitsland verkort worden en
wij dat met lonen en Inkomsten doen.
en omdat we hoe langer hoe meer last
zullen krijgen van slecht weer door
luchtvervuiling, straaljagers, de ener
gieverslinders. ontbossingen, files op
de wegen, bewapeningsexperimenten
enz. zal het met de verdienste ook
niet zo'n vaart lopen. Dat tenminste
zou de heer Hazekamp wel mogen
overdenken.
Wassenaar Hilde Slotemaker
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM Volgens de Zwitserse Informatiedienst „Ge
loof in de tweede wereld" hebben het nationale volkscongres
in Peking en de politieke raadgevende conferentie van het
Chinese volk besloten tot nieuwe wettelijke waarborgen voor
de „vrije uitoefening van religie".
De volgelingen van Jezus van Na
zareth, over verschillen tussen gelovl- T?aHif)
gen. 6-10 augustus. Kontakt der Kon-
tinenten. Soesterberg (tel.
03463-1755).
In het wetboek van strafrecht is een
nieuw artikel ingevoegd, waarin staat
dat ambtenaars gestraft zullen wor
den, wanneer zij een burger „hinde
ren in zijn legitieme godsdienstvrij
heid". Aan de raadgevende conferen
tie namen vertegenwoordigers van
het boeddhisme, de islam, katholie
ken en protestanten deel. Het Oos
tenrijkse persbureau Kathpress
meldt, dat Peking het Vaticaan heeft
laten weten diplomatieke betrekkin
gen op prijs te stellen. Enige obstakel
is nog liet feit, dat het Vaticaan met
nationalistisch China betrekkingen
onderhoudt. Peking zou reeds bis
schop Khia Shu van Sjanghai als
bemiddelaar hebben voorgesteld.
Kathpress sluit de mogelijkheid niet
uit, dat kerken hersteld zullen wor
den. Tachtig procent van de oude
geestelijken is Rome trouw gebleven.
Volgens de wereldbond van bijbelge
nootschappen in Stuttgart hebben
dit jaar ai meer dan tienduizend Chi
nezen gereageerd op de christelijke
programma's van radio Far East
Broadcasting Station (Hongkong).
De luisteraars vragen vooral om bij
bels en informatie over het christelijk
geloof. Vroeger kreeg het radiosta
tion amper brieven als reactie op de
Chineestallge programma's. Men
heeft de indruk, dat de brieven tot
eind vorig jaar werden onderschept
door de censuur.
Binnenkort begint het radiostation
met een op bijbelteksten gebaseerde
cursus Engels. Voor kinderen staat
een tweetalige uitzending in het Chi
nees en het Engels op stapel.
Hoe neem je jezelf mee overzee?
Voor hen, die binnen niet al te lange
tijd uitgezonden worden voor ontwik
kelingswerk. zending of bedrijfsle
ven, 25-26 augustus. Handrik Krae-
mer Instituut. Oegstgeest (tel. 071-
152940). Herhaling: 20-21 oktober.
1 ti
d
n
UIT NINEVÊ
want ik wist, dat Gij een J'
genadige en barmharige Godzijt,
lankmoedig en groot van
goedertierenheid en berouw hebb
over het kwaad." (Jona 4,2)
Na de preek van zondagmorgen za
nog wat na te denken over die mat
Jona. Je kunt niet zeggen dat hij e
verkeerd beeld van God had, toen
God hem indertijd riep om te
prediken „tegen" Ninevé. „Ik heb
toen al gezegd en ik wist het wel",
preken „tegen" Ninevé, dat zal je
zien, dat loopt nog op een bekerin
uit. Hij wist precies wie deze God
was. Hij gebruikt er zelfs woorden
voor die hij ergens in een leerhuis
moet hebben opgedaan: genadig t
barmhartig, lankmoedig en groot
goedertierenheid, een overvloed v
goedheid en liefde. Hij wist het en
zal er weieens over gesproken
hebben: zo is onze God! Kom daar
maar eens om onder de goden! Ma
toen het er op aan kwam, toen pas
het niet in zijn beeld van wat er «"til
de mensen gebeuren moet. De sta
Ninevé moest in zijn ogen zich
verharden en vernietigd worden, J
had hij tenminste, zelfs tegen al di 1
hardheid en boosheid in, kunnen
zeggen dat zijn missie volbracht w
Nu neemt het God het initiatief. I
initiatief van zijn goedheid. En da
zint mensen niet altijd. Als 'tzo m|
gaan, waar hebben we dan altijd o
best voor gedaan? Heel onze moraya
raakt in de war. Er is geen teken vi_
hoop zo groot als dat van Ninevé.
zo lang geleden werd ik in as
Amsterdam uitgenodigd om de er
verloving van twee Turkse jonge kv.
mensen bij te wonen. We raakten
de praat en we hadden het over de®
week daarna. J amaar dan kunne
wij niet, zeiden ze ineens. Dan vasie i
wij. Ze kwamen uit de buurt van (nd
Ninevé. Nog altijd is dat teken er olg
onder ons. Gods goedheid die onzfoe
zekerheden overwint. v,
ke
VOORBIJGA
Beroepingswerk
BELFAST/ROME (Reuter/AFP) Noord-Ierland is helemaal
in opwinding van de gedachte, dat paus Johannes Paulus dit
gebied weieens zou kunnen bezoeken.
Geref. Kerken
Aangenomen naar Gorinchem: d
van der Laan, voorheen hoogT
Reformed Theological Colleg
Geelong (Australië), woonachtJj
Zutphen; naar Haarlemmer-C
de: A. P. Heiner te Colijn
Geersdijk en Wissenkerke, d
dankt voor Oudega; naar Vleut&r
De Meern: C. de Ruyter te DedL
vaart; de benoeming tot geestj^:
verzorger van het P. C. Borsünig
Hengelo: K. Sierink em. pre^g
Assen. >e,
IVI
Beroepen te Urk: J. L. Posthumi
Twijzelerheide. e
na
CH. GEREF. KERKEN Fj
Bedankt voor Driebergen: A- Baavc
Urk. ln
rei
GEREF. GEMEENTEN Jg
Bedankt voor Amcaster (Can-f™
Vergunst te Veen. ;t 1
DOOPSGEZ. BROEDERSCHA1
Aangenomen naar Utrecht:
man te Bussum.
>01
th(
Hans Küng
ne vergadering van de Verenigde Na
ties toespreken. Hoewel met geen
woord over een bezoek aan Ulster
gesproken werd en daarvoor ook nau
welijks tijd lijkt te zijn. heeft de aan
kondiging daar de nodige deining
veroorzaakt. Lagerhuislid Gerry Fitt
hoopte, dat de paus in staat zou zijn.
de jongeren af te brengen van het
geweld, dat ln Noord-Ierland sinds
1969 aan duizend mensen het leven
heeft gekost. Maar de fanatiek pro
testantse dominee Ian Paisley heeft
de Britse staatssecretaris voor
Noord-Ierland Atkins gevraagd, een
bezoek van de paus te verhinderen.
Hij kondige protestacties aan.
In de Ierse republiek kwam het
nieuws van het bezoek van de paus
als een verrassing. Het programma is
nog niet bekend. Het enige wat zeker
lijkt, is dat de paus naar het dorpje
Knock zal gaan. In Knock wordt her
dacht. dat Maria daar honderd jaar
geleden zou zijn verschenen en dit
eeuwfeest schijnt een belangrijke fac
tor te zijn geweest in de beslissing
van de paus om nog dit jaar naar
Ierland te gaan. De paus bezoekt op 2
oktober de VN op uitnodiging van
secretaris-eeneraal Kurt Waldheim.
In 1965 sprak zijn voorganger Paulus
VI de algemene vergadering in New
York toe. Men verwacht, dat hij er
nog een paar dagen Verenigde Staten
aan zal vastknopen. Aangenomen
wordt, dat de paus Chicago en Phila
delphia zal bezoeken, waar bijzonder
veel Polen wonen. Ook denkt men.
•dat hij een bezoek zal brengen aan
president Carter in het Witte Huis in
Washington. Mevrouw Carter heeft
met dochter Amy aleens een bezoek
aan de huidige paus gebracht. Het
wordt de derde buitenlandse reis van
Johannes P.aulus, die nog geen jaar
paus is. Eerder bezocht hij de Domi
nicaanse Republiek en Mexico en Po
len. Deze paus heeft al verschillende
malen gezegd, naar zpveel mogelijk
landen te willen reizen om zo „de
eenheid van Gods kinderen te laten
zien".
De bekende Zwitserse theoloog Hl r
Küng heeft paus Johannes Paulu t
opgeroepen, de mooie woorden di^ 1:
tot de wereld spreekt ook toe te p i
sen in de kerk zelf. Küng doelde' c
uitspraken van de paus over de nt
senrechten en over de waarde van
mens. Die moeten volgens hem c
sequenties hebben voor het bd g
van de kerk ten opzichte van pr. j
ters die willen trouwen of ten opzi c
te van kerkleden die willen scheid
Ook volgt er volgens Küng ult.J
paus Johannes Paulus het standi i
van de kerk inzake geboorteregeli i
zoals Paulus VI dat geformuld
heeft, moet veranderen.
