Horeca laat klanten
veel te veel betalen
Strijd Nicaragua ten einde
Weg
Kiesuwkado
I
Diefstal chèques blijkt weer probleem
r
Bacteriën maken groeihormoon mens
i
se/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Af en toe regen
HET WEER
1
laars wil 100
ietnamese
igezen opnemen
Waarschuwing voor
aping olietankers
Ichip zinkt voor
lust Den Helder
5])ntvangst na
Je vierdaagse
Sandinisten nemen hoofdstad in
Vanavond, lekker uit eten
HU
voor maar n. 2^ een heel menu.
Waar is dat?
T
Overalwaarudil
blauwe boni zietl c>
i
Trouw
Grondige ontspanning
I Bezorg Trouw een nieuwe abonnee
J^Lees een krant met overtuiging: TrOUW
rouw
37STE JAARGANG NR 10902 VRIJDAG 20 JULI 1979
Veel bewolking en af en toe regen. Middagtemperaturen om
streeks zeventien graden. Matige, aan de kust en boven het
IJsselmeer nu en dan krachtige wind uit west tot noordwest.
Morgen en overmorgen: aanhoudend koel en enkele buien.
zon op: 05.45
Maan op: 03.41
onder: 21.47
onder. 19.34
ZOMER-VEflKOOPTENTOONSTELLING
van 13 |ull t/m 4 aug.. dagelijks van 10-16 uulfN
zondags gesloten
85 werken uit de Romantisch-,
Hoogse- en Nabloei Haagse school
Kunsthandel
'Les Beaux Arts',
Noordelnde 113A. 2514 GE Den Haag, tel., 605891
WEST-DUITSLAND DM 1.90 ENGELAND C0.50 ITALIË LIAO 800 LUXEMBURG Bfr 13
LOSSE NUMMERS 60 CENT
PAGINA 2:
I
Vrouwen
zwijgen niet
PAGINA 3:
'Ook vrouw kan
50 kilometer lopen'
PAGINA 4:
NCRV-serie over
de hongerwinter
PAGINA 5:
Apollo-project
in zijn eigen
succes gesmoord
PAGINA 7:
Peres wil
doorbraak
Arafat stuiten
PAGINA SPORT:
Zoetemelk houdt
schade beperkt
PODIUM:
Niet panikeren
dank zij Tour
AMSTERDAM Dit jaar
zullen weer honderden Ne
derlanders hun Euro-
chèques kwijtraken. In de
meeste gevallen hebben ze
dat aan zichzelf te wijten,
omdat er te onzorgvuldig
met deze waardepapieren
wordt omgesprongen.
Hiervoor waarschuwt een woord
voerder van de Stichting Bevorde
ring Chèqueverkeer in Amster
dam. Volgens hem komen er ver
houdingsgewijs veel aanmeldin
gen binnen van diefstal van
chèques uit auto's. Vele mensen
zijn nog steeds geneigd te geloven,
dat een auto een brandkast is.
voegt hij hieraan toe.
De verzekering zal dit jaar zodoen
de ettelijke miljoenen guldens op
tafel moeten leggen voor mensen,
die door diefstal of verlies hun (in
dit geval verzekerde) chèques zijn
kwijtgeraakt. De eerste berichten
wijzen erop dat. alle waarschuwin
gen ten spijt, het aantal gevallen
van vermissing dit jaar niet lager
zal liggen dan in voorgaande
jaren.
De beste beveiliging tegen diefstal
of misbruik van deze chèques ls,
zoals eens opgemerkt in de Consu
mentenrubriek, de chèques en het
betaalpasje gescheiden van elkaar
te bewaren. Voorts is het aan te
raden, niet met alle chèques op
zak te lopen.
Files
De woordvoerder van de Stichting
Bevordering Chèqueverkeer
spreekt voorts van ..filevorming"
bij banken in de typische vakan
tie-oorden van mensen, die door
verschillende oorzaken zonder
geld zijn komen zitten.
Niet alleen het verlies van chèques
is daarvan overigens de oorzaak.
Vele mensen blijken hun vakan
tie-uitgaven te onderschatten, en
moeten dan noodgedwongen
via een buitenlandse bank tele
grafisch geld vanuit Nederland la
ten overboeken.
onze parlementsredactie
[N HAAG Staatssecretaris
ars (justitie) gaat proberen om on-
honderd alleenstaande Viet-
hese vluchtelingetjes in Neder-
id onder te brengen. De bedoeling
dat deze kinderen geadopteerd
in worden.
kri aantal op te nemen Vietnamese
ideren is niet inbegrepen bij het
jtal bootvluchtelingen dat Neder-
zal onderbrengen. Eind juni be-
)t de ministerraad duizend van
vluchtelingen extra in Neder-
op te nemen.
jgens het ministerie van justite
nog niet worden overzien of
^ptie van de Vietnamese vluchte-
jetjes in alle gevallen mogelijk is.
^situatie in het land van herkomst
namelijk nog niet voldoende
^end.
1 de adoptie zal de bestaande rege-
voor de opneming van buiten
pleegkinderen worden toege
in de eerste plaats zullen de
irant pleegouders in aanmerking
jnen, die al in het bezit zijn van een
beginsel toestemming. Hieruit
t dat er geen bezwaren zijn tegen
teming van een buitenlands pleeg-
1 met het doel van adoptie.
1 is overigens denkbaar dat de
jptie in dit geval langer gaat duren
t normaal. Eerst zal er duidelijk-
l moeten zijn over eventuele ou-
lelu, iiciuiillcvc uIsL-ud v^r.
kind en het ontbreken van op-
nogelijkheden in het eigen
lieu.
vatssecretaris Haars zal de adoptie
h de Vietnamese vluchtelingetjes
sprake brengen op de vluchtelin-
■^conferentie, die vandaag en mor-
-h in Genève wordt gehouden.
HINGTON (AP) Het Ameri-
;e ministerie van buitenlandse
eziken heeft Amerikaanse tankers die
dartor de Straat van Hormuz, aan de
id van de Perzische Golf, varen,
aarschuwd voor kapingen. Via de
raat van Hormuz wordt het groot-
deel van de westelijke wereld van
voorzien. De waarschuwing ls ge-
n op basis van gegevens van de
ierikaanse inlichtingendienst. Eer
zijn er uitspraken gedaan door
itijnse kringen dat men de toe-
ig tot de Perzische Golf oqder con-
kan houden.
En HELDER (anp) De West-
11 tttse kustvaarder Michel S is giste-
h ongeveer honderd kilometer ten
tordwesten van Den Helder gezon-
tn. Het schip kwam 's ochtends in
bellij kheden, nadat er water in de
lachinekamer was gelopen. Een
5 Dols schip, dat langszij kwam. heeft
^iarna de drie bemanningsleden aan
•bord genomen. De bemanning werd
:afler door een helikopter van de mari-
naar Den Helder overgebracht.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De horeca lapt de prijsvoorschriften van de overheid aan de
laars. Consumenten betalen veel te veel voor dranken en spijzen.
Het Konsumenten Kontakt leidt dit af uit officiële cijfers en verlangt dat staatssecretaris
Hazekamp (economische zaken) „meteen in de slag gaat met de horeca". Volgens een
woordvoerder van de bewindsman is de Economische Controle Dienst al bezig met een
onderzoek.
De Belgische kotter Hosanna uit Zeebrugge is gisteren op het strand van Kijkduin vastgelopen. Een reddingboot
die de Hosanna te hulp kwam, overkwam hetzelfde. Beide boten moesten door een reddingboot uit IJmuiden
worden vlotgetrokken. Meer nieuws op pagina 6
Het Konsumenten Kontakt heeft de
presentatie van Hazekamp toeristi
sche nota (zie pagina 3) gisteren aan
gegrepen om de forse prijsstijgingen
in de horeca aan de kaak te stellen.
Momenteel mogen horecaonderne
mers geen enkele prijsverhoging toe
passen, omdat zij vorig jaar al een
„voorschot" hadden genomen op de
prijzenbeschikking van het minis
terie.
„Aan de hand van cijfers van het
Centraal Bureau voor de Statistiek
MANAGUA (AFP, AP, Reu
ter) Met de verovering van
Somoza's bunker op de Natio
nale Garde hebben de Sandi
nisten gisteren een einde ge
maakt aan de burgroorlog in
Nicaragua. Somoza's opvol
ger president Urcuyo is giste
ren voor zonsopgang naar
Guatemala gevlucht, nadat
duidelijk was geworden dat
soldaten van zijn leger op gro
te schaal deserteerden.
De plaatsvervangende opper
bevelhebber van de Nationale
Garde heeft gisteravond zijn.
lever bevolen zich onvoor
waardelijk over te geven. Hij-
gaf het bevel via de radio van
de Sandinisten.
Het gebeier van kerkklokken kondig
de gisteren in de vroege ochtend de
verovering van de buitenwijken van
de hoofdstad Managua door de sandi
nisten aan. Soldaten van de Nationa
le Garde gooiden in paniek hun wa
pens en uniformen weg en probeer
den zo snel mogelijk uit de buurt van
de bunker het militaire hoofdkwar
tier te komen. Enige uren na zons
opgang bereikte het sandinistische
leger de bunker, die ze tegen het
middaguur zonder al te veel moeite
wisten te veroveren.
Vier van de vijf leden van de voorlopige junta van Nicaragua. Van links
naar rechts: Alfonso Robelo, Violeta Chamorro, Sergio Ramirez en Daniël
Ortega.
Op verschillende plaatsen in de
hoofdstad bevonden zich nog kleine
verzetshaarden van Somoza-getrou-
wen, die volgens een woordvoerder
van de sandinisten nauwelijks meer
schade aan konden richten. Ook op
het internationale vliegveld Las Mer
cedes zou nog een groep soldaten
weerstand bieden. Bevelhebbers van
de Nationale Garde waren in onder
handeling met de legerleiding van de
sandinisten over een formele over
gave.
In Managua werd bekend gemaakt
dat de sandinistische junta afgelopen
nacht of vandaag zich in de hoofd
stad zou installeren. Volgens de ra
diozender van Nicaragua, die door de
opstandelingen is overgenomen, be
geeft een kolonne van vierduizend
sandinisten zich vanuit Leon, waar de
voorlopige regering zich aanvanke
lijk vestigde, naar Managua.
Francisco Urcuyo. door de gevluchte
dictator Somoza benoemd tot opvol
ger, nam gisteren in alle vroegte zelf
de benen nadat hij inzag dat de situa
tie voor hem hopeloos was. Hij wist
het vliegveld te bereiken, vanwaar hij
per helikopter naar Guatemala vloog.
Urcuyo. die nog geen twee dagen pre
sident ls geweest, verlengde in feite
door oorlog in zijn land, door tegen
alle afspraken in aan te kondigen dat
hij tot 1981 president zou blijven. De
Verenigde Staten dreigde Somoza
daarop met uitwijzing, als hij er niet
binnen 24 uur voor zorgde dat zijn
opvolger van gedachten veranderde.
Bolivia wees gisteren een verzoek om
politiek asiel van Somoza van de
hand.
Met Urcuyo namen ook een aantal
hoge officieren van de Nationale Gar
de de vlucht. Met legervliegtuigen
verlieten zij het land. Een groep sol
daten kaapte een vliegtuig van het
Internationale Rode Kruis en dwon
gen het naar Honduras te vliegen.
Het Rode Kruis heeft alle kerken en
ambassades tot neutraal grondge
bied verklaard, waar ongewapende
mensen hun toevlucht konden ne
men. Aangenomen wordt dat dit een
van de afspraken is, die Washington
begin deze week met de sandinisten
heeft gemaakt.
Amerikaanse steun
liet Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken betuigde gisteren in
het openbaar steun aan de sandinis
ten en plaatste zich achter de oproep
van de junta geen vergeldingsmaat
regelen te nemen. Woordvoerder
Hodding Carter noemde de oproep
van het nieuwe bewind „een zeer con
structieve stap" die positief is voor
het herstel van de vrede in Nicaragua.
en m'n hele make-up na-
taurlijk naar de knoppen
Van onze redacteur
wetenschappen
AMSTERDAM Een Ameri
kaans commercieel laborato
rium heeft voor het eerst klei
ne hoeveelheden menselijk
groeihormoon geproduceerd
met behulp van bacteriën.
Het vermogen daartoe was
door de onderzoekers van Ge-
nentech in San Francisco in
de erfelijke eigenschappen
van de bacteriën kunstmatig
ingebouwd.
Dit kan gezien worden als een door
braak in de praktische toepassing
van de biologische technieken die be
kend staan als genetische manipula
tie. Het is niet het eerste menselijke
hormoon dat via een kunstgreep uit
bacteriën wordt gewonnen. Eerder
maakten de Amerikanen zo het groei-
remmende hormoon somatostatine.
Maar de daarvoor gebruikte techniek
was niet algemeen toepasbaar en ln
een ruimere aanvoer van somatosta
tine waren hooguit enkele ander bio- leerd uit de hypofyses van overleden
logische onderzoekers geïnteres- donoren en was daardoor zeer
seerd. schaars en duur.
Het menselijke groeihormoon echter
is absoluut nodig voor een goede be
handeling van patiëntjes die het zelf
niet of onvoldoende aanmaken in de
hypofyse, een kliertje onder de herse
nen. Het betekent het verschil tussen
dwerggroei en een betrekkelijk nor
male ontwikkeling. Groeihormoon
kon tot nog toe alleen worden geïso-
De produktle, aldus het bericht van
Louise Kehoe in de New Scientist, zal
ter hand genomen worden door het
Zweedse farmaceutische bedrijf
Kabi, dat ook het onderzoek finan
cierde. Genentech schat dat het twee
of drie jaar zal duren voordat het
gekweekte hormoon de test- en regis
tratieprocedure heeft doorlopen die
Brandwonden
ADVERTENTIE
TOURIST
isP
Meer dan 700 restaurants in Nederland serveren het.
w
MENU
De meeste VVV's hebben de kom plet e adreslijst.
hebben wij vastgesteld dat de horeca-
sector op massale wijze de prijsvoor
schriften overtreedt," aldus directeur
Donia van het Konsumenten Kon
takt. Volgens Donla moet het gaan
om „honderden bedrijven". Donia:
„Tussen eind 1977 en juni van dit jaar
zijn veel horeca-produkten zeven
tien procent in prijs gestegen. Deze
prijsovertredingen moeten zo snel
mogelijk teruggedraaid worden."
De Economische Controle Dienst
kan, bij gebleken overtredingen, de
bewuste bedrijven „manen tot cor
recties". Levert dat geen resultaat op,
dan wordt proces-verbaal opgemaakt
en kan een overtreding een zaak voor
de rechter worden. Staatssecretaris
Hazekamp had gisteren nog geen In
druk over de omvang van de overtre
dingen „Het Konsumenten Kontakt
moet de klachten maar bij de Econo
mische Controle Dienst deponeren,"
zei de bewindsman desgevraagd.
Het bedrijfschap voor de Horeca
kaatste gisteren de bal terug naar de
overheid. „Hazekamp heeft ln zijn
nota helaas niets gezegd over belas
tingen en heffingen, die de horeca
ondernemer worden opgelegd. Op de
een of andere manier moet de horeca
dat terugverdienen," aldus woord
voerder Merk van het bedrijfschap.
HIJ gaf toe, „dat de prijzen in ons land
aan de hoge kant zijn", maar voegde
daar aan toe dat de prijzen „de toets
der kritiek kunnen doorstaan, in ver
gelijking met omliggende landen".
Het Konsumenten Kontakt verweet
het bedrijfschap, dat het de achter
ban van horeca-ondememers niet in
de hand kan houden. Merk wierp te
gen, dat veel ondernemers „zich niet
kunnen veroorloven om bij de over
heid het fijne over de prijsvoorschrif
ten te weten te komen". Ook biedt de
overheid „veel mogelijkheden voor
ontheffing" van de voorschriften, zo
dat een prijsverhoging legaal kan
worden doorgevoerd.
Het Konsumenten Kontakt waar
schuwde staatssecretaris Hazekamp
gisteren voor een „explosieve prijs
ontwikkeling" ln de hele toeristische
sector. De organisatie heeft bere
kend, dat zowel een vakantie in eigen
land als een vakantie bulten de gren
zen „in anderhalf jaar tijd zo'n twin
tig procent duurder is geworden".
Meer nieuws over de
Hazekamp op pagina 3.
nota van
Het hing al ln de lucht natuurlijk, deze weken, maar
nou ls het ook goed raak: vakantie. Sommige mensen
zijn gewoon weg en daarmee uit. Onze ploeg achterblij
vers pakt het breder aan. Zorgvuldig gedoseerd over de
pagina's één, drie en vijf: het vakantieprobleem.
6 sprookjes op 1 LP (A)
Verteld door Ton van Duinhoven.
Ko van Dijk. Hctty Blok cn Ina van
Faasscn
Lektuurhanger (B)
Nooit meer zoeken naar dc krant of
tv-gids. Decoratief jute lectuur-
hanger.
Lederen halstasje (C)
Sierlijke eenvoud cn praktisch bo
vendien Echt naturel leder met ge
vlochten koordje
Ketting met armband (D)
Dc nieuwe modetrend ketting cn
arm-bandje van keramiek.
voorafgaat aan de toelating als ge
neesmiddel voor algemeen gebruik.
Dat gebruik zou ln de toekomst ver
der kunnen gaan dan alleen de be
handeling van groeistoornissen. Uit
onderzoek zijn zeer voorlopige aan
wijzingen verkregen dat groeihor
moon van belang zou kunnen zijn bij
de behandeling van brandwonden,
botbreuken en spierverslapping bij
bejaarden. Maar de beschikbaarheid
van menselijk groeihormoon was tot
nog toe zo gering dat het zowel onmo
gelijk als niet zinvol was om het on
derzoek ln deze richting voort te
zetten.
Het gen dat ln de bacteriën voor de
produktle van het hormoon zorgt, ls
door de biologen van Genentech voor
een deel uit menselijk hypofysemate-
rieel geïsoleerd en voor een ander
deel ln het laboratorium nagemaakt.
De kunstgreep die de bacterie ertoe
brengt om de voor hem zinloze stof
ook te gaan produceren, ls dertig
maal zo doeltreffend als de eerder
gebruikte techniek.
Naam nieuwe abonnee:
Adres nieuwe abonnee:
Postcode en plaats:
Giro:
Uw naam:
Uw adres:
Postcode en plaats:
Tel.:
Voor het kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaal
periode een welkomst korting van 7.
Kado naar keuze: DA. DB. DC. DD. (aankruisen
a.u.b.)
Bon in open envelop zonder postzegel zenden aan
Trouw, Antwoordnummer 2792, 1000 PA Amsterdam.
Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven).
Voor bezorginformatie 020-91,3456.