PLO maakt einde aan
{bezetting ambassade
Venezuela wil opstand
tegen Somoza bundelen
|ierinvoering Britse galg maakt niet veel kans
Kinderen hebben
is riskant in de
Indiase politiek
^Bloedige gevechten
in provincies Iran
Nieuwe verkiezingen
in Portugal zijn
nog lang niet zeker
2
Egypte geeft Syrië de schuld
livia toneel van
-jolitieke spanning
en^elle kritiek op regering
'Positie leider
Cambodja wankel'
Ruimterecord
NDAG 16 JULI 1979
BUITENLAND
TROUVWKWARTET
MKARA (Reuter. UPI, AP, AFP) Twee uit Damascus gekomen functionarissen van de
aiestijnse Bevrijdingsorganisatie PLO zijn er gisteren in geslaagd een einde te maken aan de
setting van de Egyptische ambassade in de Turkse hoofdstad Ankara. Egypte, dat
tnvankelijk de PLO verantwoordelijk had gesteld voor de actie, liet zich gisteren heel wat
natigder uit over de Palestijnse organisatie.
de Palestijnse actie in de Egypti-
ie ambassade kwam gisterechtend
een einde. De vier guerrillastri j-
rsïegden hun wapens neer, omhels-
elkaar en gaven zich over aan de
kse autoriteiten. De actie, die vrij-
begon en die, in tegenstelling tot
lere berichten, aan drie mensen
j£ leven kostte, kwam tot een einde
een spannende nacht, waarin het
ik van geweld tot de mogelijk-
len behoorde. De Turkse autoritei-
hadden 500 militairen met pant-
roertulgen om het gebouw samen-
•kken, terwijl de vier Palestijnen,
zouden behoren tot de organisa-
„adelaars van revolutie", dreig-
al hun gijzelaars te doden en het
pjjlbouw de lucht in te laten vliegen.
ÏLO-kantoor
ij het begin van de actie vrijdag
akodden de vier Palestijnen twee
sfcrkse agenten die bij de ambassade
i wacht stonden. Eén Egyptische
plomaat werd gedood en één zwaar
wond toen zij van de bovenste ver-
jbping van de ambassade naar bene-
i sprongen om te vluchten.
PAZ (Reuter. AFP) Hemón
les Suazo heeft zich tot verkozen
sident van Bolivia uitgeroepen,
„ar de kans dat hij ook president
»rdt. is niet groot Bij de begin deze
and gehouden verkiezingen be
ide de centrum-linkse Suazo meer
35 procent van de stemmen,
larmee hij zeven procent voor bleef
zijn naaste rivaal, de centrum-
:htse Paz Estenssoro. Aangezien
n van de kandidaten de helft van
stemmen haalde, zal het parle-
;nt nu een president moeten kie-
i. Siles Suazo zou er niet in ge-
lagd zijn voldoende steun bij ande
partijen te krijgen om zijn kandi-
tuur geldend te maken. Vooralsnog
ten de ter rechter zijde opererende
oeperingen onder leiding van oud-
:tator Hugo Banzer, de voorkeur te
ven aan Paz Estenssoro. De kans
it er daarna moeilijkheden zullen
tbreken in het land. wordt niet ge
lig geacht.
De bemiddeling van een PLO-delega-
tie onder leiding van Aboe Firas,
heeft de banden tussen deze organi
satie en Turkije aanzienlijk versterkt.
De Turkse premier prees het vastbe
raden optreden van de twee Pales
tijnse bemiddelaars. Firas zei dat de
bezetters zich onvoorwaardelijk had
den overgegeven. Hij kondigde aan
dat de PLO spoedig een kantoor in
Ankara zou openen, al haastte hij
zich te verklaren dat de beslissing
daarover al voor de gijzelingsactie
genomen was. Op een vraag aan de
Turkse premier wat voor gevolgen dit
zou hebben voor de betrekkingen met
Israël, verwees Ecevit naar de landen
die ook een kantoor van de Palestijn
se organisatie op hun gebied hebben.
De vier bezetters van de ambassade
zullen, zo verzekerde Ecevit, in Tur
kije zich voor de rechter moeten ver
antwoorden. De Egyptische regering
deelde gisteren mee niet om hun uit
levering te zullen vragen. Het viertal
mocht zich gisteren al vast tegenover
de verzamelde pers verantwoorden.
In een verklaring maakten zij hun
excuus voor het doodschieten van de
twee Turkse agenten. Ze onderstreep
ten echter tot hun actie te zijn geko
men om wille van de rechtvaardig
heid van de Palestijnse zaak. Een van
de eisen van de vier guerrillastrijders
was de vrijlating van twee compag
nons die in Egyptische gevangenis
sen zitten, nadat ze geprobeerd had
den in dat land wapens binnen te
smokkelen.
sche organisatie Al Saika, die onder
leiding staat van Zoehair Mohsen.
Omdat Saika deel uitmaakt van de
PLO, acht Jeruzalem de hele Pales
tijnse Organisatie voor de actie ver
antwoordelijk. Mohsen zou in de PLO
een positie innemen vergelijkbaar
met die van minister van oorlog, al
dus Jeruzalem.
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM De val van
de 83-jarige premier Morarji
Desai van India is in de eerste
plaats het werk van zijn vorig
jaar ontslagen minister van
gezondheid Raj Narain, de
man die er ruim twee jaar
geleden in slaagde mevrouw
Indira Gandhi aan de kant te
schuiven.
Het ontslag moet voor de premier
toch enigszins als een opluchting ko
men. hoezeer hij zich er tot het laatst
toe tegen heeft verzet. Desai, die Ja
renlang in de gevangenis heeft geze
ten, zei onlangs nog over zijn verblijf
daar: „In leder geval had ik daar niets
om me druk over te maken, geen
verantwoordelijkheid en geen
plicht." Aanvankelijk zag het er naar
uit dat de premier tot het laatst toe
zijn positie zou blijven verdedigen.
Voor gisteravond had hij een toe
spraak tot het volk willen houden via
radio en televisie, waarna hij van
daag de stemming over de motie van
wantrouwen zou hebben afgewacht.
Represailles
Het vreedzame karakter van de af
loop van de gijzeling zal mogelijke
represailles tegen de in Egypte wo
nende Palestijnen kunnen voorko
men. De Egyptische kranten lieten
zich gisteren opvallend gematigd uit
over de houding van de PLO, die,
volgens een commentaar van Al Mis-
.sa, „sedert kort luistert naar de stem
van de redelijkheid en op het punt
staat te gaan deelnemen aan de vre
desbesprekingen". Volgens andere
berichten in de Egyptische bladen
zou de recente matiging in het Pales
tijnse standpunt ingegeven zijn door
de regeringen van Saoedi-Arabië en
Jordanië. Ook in Egypte wordt de
ontmoeting vorig weekeinde van Ara
fat met Kreisky en Brandt be
schouwd als een stap op weg naar de
bereidheid van de PLO om aan het
vredesproces deel te nemen.
Fernandes
Op het laatste moment heeft de pre
mier hiervan afgezien. Dit weekeinde
traden weer verscheidene parle
mentsleden en ministers uit de rege-
ringscoEilitie, onder wie de socialisti
sche minister voor industrie George
Fernandes, die meedeelde dat met
hem de socialistische groep van de
uit vijf groeperingen bestaande Jana-
ta-coalitie het vertrouwen in Desai
opzegde. Daarmee daalde het aantal
stemmen waarop Desai in de 544 ze
tels tellende Lok Sabha, het Indiase
parlement, kon rekenen tot 200. Ook
op de steun van de Communistische
Partij kon Desai niet meer rekenen,
nadat hij weigerde in te gaan op een
voorstel van deze partij om de sta
king bij de Nationale Bank van India
wettig te verklaren in ruil voor haar
steun.
De rebellie tegen de regering van pre
mier Desai werd geleid door Raj Na
rain die door Desai vorig jaar ontsla
gen werd als minister van gezond
heid, omdat hij gevraagd had om een
onderzoek naar beweerde corrupUe
door de zoon van premier Desai. Kan
ti. Enkele weken geleden trok Narain
zich terug uit de Janata-groep en met
hem een groot deel van zijn volgelin
gen. Daarop trok een toenemend aan
tal parlementariërs en uiteindelijk
ook ministers de steun aan Desai in.
Narain noemde de door hem opge
richte nieuwe politieke groepering
Janata 8. waarbij de letter S staat
voor seculair, dat wil zeggen nJet aan
religie gebonden. Een opgewonden
parlementslid riep toen uit dat pre
mier Desai zijn partij voortaan maar
Janata C moest noemen, waarbij de
letter C zou kunnen staan voor cor
rupt, crimineel, door crises ver
scheurd en meer dergelijke minder
fraaie kwalifikaties.
Geweld
Desai's vermogen om het land leiding
te geven kwam hevig in discussie na
felle botsingen tussen leden van ver
schillende kasten en conflicten tus
sen hindoes en moslems. Een muiterij
bij de politie liet de premier door het
leger neerslaan, waarbij zeker vijfen
twintig politiemensen en militairen
om het leven kwamen. De rellen tus
sen hindoes en moslems kostten aan
zeker 150 personen het leven.
Ook economisch is het land onder
Desai een chaos geworden. Toen hij
twee Jaar geleden aan het bewind
kwam. beloofde hij binnen tien Jaar
een eind aan de armoede in het land
te maken. De discriminatie van de
harijans, de kastelozen, zou binnen
vijf Jaar een einde nemen. Maar al
gauw bleek dat de aan de Janata-
regering deelnemende partijen wei
nig meer gemeen hadden dan een
afkeer van mevrouw Gandhi. De po
pulariteit van de premier daalde snel.
Janata was en bleef een coalitie van
vijf partijen.
Dertien van de 48 ministers hebben
het kabinet-Desal voortijdig verla
ten. De socialistische leider Fernan
des, die gisteren uittrad, liet weten,
dat ook ministers die nog in het kabi
net waren gebleven, voorstander wa
ren van het aftreden van Desai. On
der hen was ook minister van buiten
landse zaken. Atal Bihari Vajpayee.
Fernandes liet weten dat de kans
groot is dat er op korte termijn een
nieuwe regering gevormd zal worden.
De vleugel van de hindoe-premier De
sai, die ervan wordt verdacht nauwe
contacten te onderhouden met de mi
litante hindoe-beweging Rasjtriya
Swayamsevak Sangh die verant
woordelijk wordt geacht voor de bot-
Morarji Desai, de afgetreden
premier van India
singen met de moslems zou in een
nieuw kabinet niet terugkeren.
Gandhi
De kans dat de vroegere premier van
India, mevrouw Indira Gandhi, even
tueel na vervroegde verkiezingen te
rugkomt. lijkt te verwaarlozen.
8teeds meer leden van haar toch al
gescheurde Congrespartij scharen
zich achter de eerste minister van de
deelstaat Karantaka. DevraJ Urs. die
door haar de partij was uitgezet. Urs
heeft Inmiddels opgeroepen tot ver
sterking van de eenheid in de partij
zeker nu de politieke crisis een wisse
ling van de wacht dichterbij brengt.
Urs speculeerde daarmee duidelijk
op samenwerking met de leider van
het al eerder afgesplitste deel van de
Congrespartij onder leiding van Swa-
ran Singh. Samenwerking van Urs en
Singh zou het definitieve einde bete
kenen van Indira Ghandhl haar poli
tieke carrière. Ook bij haar waren het
de activiteiten van zoon 8andji die
haar de politieke nekslag gaven. De
sai en Gandhi weten het nu beiden:
kinderen hebben is riskant in de Indi
ase politiek.
Syrië
De Egyptische premier, Moestafa
Khalil, die eerder de Palestijnse be
vrijdingsorganisatie verantwoorde
lijk had gesteld voor de aanslag op de
ambassade, liet zich gisteren veel lo-
vender uit over de houding van de
PLO. In plaats daarvan werd de
schuld voor de aanslag geschoven op
de Syrische regering die door derge
lijke acties het Egyptisch-Israëlische
vredesinitiatief in de wielen zou wil
len rijden.
Ook in Israël werden gisteren derge
lijke geluiden vernomen. Volgens Is
raëlische woordvoerder is de naam
„adelaars van de revolutie" een
scherm om de ware identiteit van de
bezetters te verhullen, in feite een
commando-eenheid van de pro-Syri-
IHERAN (Reuter, AP, AFP) Gevechten en aanslagen in
Iraanse provincies Koerdistan, Khoezestan en West-
'"jerbeidsjar, hebben het afgelopen weekeinde aan tientallen
insen het leven gekost. Vooral in de Koerdenstad Marivan
i de grens met Irak was de strijd zeer bloedig. Hier kwamen
Iker 24 mensen om het leven.
Van onze correspondent
LISSABON De Portugese president Eanes heeft dit week
einde nog geen datum voor de ontbinding van het Portugese
parlement genoemd. Ook heeft Eanes nog geen eerste minis
ter benoemd voor het zaken-kabinet dat de regering Mota
Pinto op moet volgen. De formatie van dit kabinet kan nog op
grote moeilijkheden stuiten.
President Ramalho Eanes beloofde
het Portugese volk een strikt neu
traal zakenkabinet. Het regeringspro
gramma van dit kabinet zal eerst nog
ter goedkeuring aan het parlement
worden voorgelegd, voordat dit ont
bonden wordt. Wordt dit programma
verworpen dan valt de nieuwe rege
ring. In gevolge de grondwet ls ont
binding van het parlement dan niet
meer toegestaan. Pas nadat een rege
ringsprogramma drie achtereenvol
gende keren door het parlement ver
worpen ls. mag en moet de president
het parlement ontbinden.
Het vormen van een neutrale rege
ring zal nog een hele toer zijn. In het
l Khon-amsjar in de olleprovincie
loezestan kwamen gisteren zeker
f mensen om het leven toen onbe-
fdjnden een handgranaat in een mos-
bljie gooiden. Er vielen 47 gewonden.
(teen na <le aanslag bestormden
esllkele honderden revolutionairen de
u bning van de geestelijk leider van
Arabische minderheid in de pro
vide Sjeik Khaghani. Daarbij zijn
1 larschijnlijk vier doden gevallen.
gouverneur van de stad Alavi
21 eft verklaard ontslag te zullen ne-
n0*n omdat de regering in Teheran
ets zou ondernemen om de rust te
en weerkeren.
eik Khaghani had eerder gewaar-
luwd dat „contrarevolutionaire
ichten met hulp van imperialis-
l" Iran tot een tweede Libanon
Jden maken. Hij leverde daarbij
tiek op de regering-Bazargan. Zij
bben ondanks herhaalde waar-
mwingen geen antwoord kunnen
ven, alleen maar holle redevoerin-
ijkf De oliebronnen en -installaties
J Ie eigendom van het gezamenlijke
Iraanse volk zijn" zijn in gevaar, al
dus de minderheidsleider.
De in Teheran verschijnende krant
Ettelaat meldt dat in de provincie
West-Azerbeidsjan veel doden en ge
wonden zijn gevallen bij gevechten,
die uren hebben geduurd. Honderden
gebouwen zouden in vlammen zijn
opgegaan. In het noorden van Tehe
ran is gisteren een moordaanslag ge
pleegd op een naaste medewerker
van de geestelijk leider van Iran aya
tollah Khomeini. Ayatollah Razi Sji-
razl kreeg schoten in de maagstreek,
benen en hadden toen hij een moskee
verliet. De groepering Forgan zou in
middels verklaard hebben verant
woordelijk te zijn voor de aanslag.
Intussen zijn in Iran nieuwe execu
ties verricht. Vier mensen zijn te
rechtgesteld wegens „contrarevolu
tionaire activiteiten" en in het oosten
van het land stonden vier politieman
nen voor vuurpeletons wegens het
martelen en doden van demon
stranten.
De vier ontwapende Palestij
nen steken hun hand in de
lucht en maken: een victorie
teken als ze door Turkse vei
ligheidsmensen worden weg
geleid van de Egyptische am
bassade in Ankara, nadat ze
zich hebben overgegeven.
TOKIO (AP) De Cambodjaanse
leider Heng Samrin, die het door Viet
nam gesteund bewind in Phnom
Penh leidt, lijkt bezig zijn positie te
verliezen aan zijn minister van defen
sie, Pen Sovan. Bij een ontmoeting
met een delegatie van de Japanse
communistische partij, nam Pen So
van een duidelijk meer vooraan
staande plaats in dan Heng Samrin.
Pen Sovan verklaarde tegenover de
Japanners dat de strijd tegen het pro-
Chinese regime van Pol Pot nog
steeds niet ten einde was. Hij zei
verder dat het nieuwe bewind bezig is
de totaal ontwrichte openbare voor
zieningen in het land weer op gang te
helpen.
CARACAS (Reuter, AFP, AP) Venezuela wil verzet tegen de Nicaraguaanse president
Somoza gaan bundelen. Dat moet dan gebeuren op een bijeenkomst vandaag ln de
Venezolaanse hoofstad Caracas.
Vertegenwoordigers van alle opposi
tiegroeperingen tegen Somoza zijn na
de conferentie van de landen van het
Andespact naar Venezuela gekomen
voor het overleg. Mario Chamorro
van het brede oppositiefront noemde
onder meer de Sandinisten, het brede
oppositiefront, het nationale patriot
tische front, de nationale bisschop
penconferentie en de commissie voor
de rechten van dc mens. Aan de bij
eenkomst zullen de Organisatie van
Amerikaanse Staten, het Rode Kruis
en de Interamerikaanse mensenrech
tencommissie als waarnemer deel
nemen.
Somoza is zaterdag weer naar zijn
bunker in de Nicaraguaanse hoofstad
Managua teruggekeerd nadat hij in
Guatemala overleg had gepleegd met
de leiders van dat land, Honduras en
El Salvador. Somoza heeft zijn buur
landen om militaire hulp gevraagd
maar het is niet duidelijk of hem die
steun ook is toegezegd. De drie lan
den delen Nicaragua's mening dat
het verzet in het land wordt aange
wakkerd door de Cubanen maar zou
den ln verband met de Amerikaanse
houding tegenover Somoza aarzelen
met hulp. De ex-president van Vene
zuela Perez heeft al verklaard dat
Somoza nu ieder moment zijn positie
zal opgeven.
Woordvoerders van de Junta van te
genstanders van Somoza hebben zich
zeer lovend uitgelaten over een ge
sprek dat de Amerikaanse afgezant
William Bowdler zaterdag met hen
heeft gehad. De ontmoeting de
laatste uit een lange reeks was „de
positiefste sinds Bowdler twee weken
geleden hier aankwam" aldus één
van de woordvoerders. Ook werd
meegedeeld dat de Junta een kabinet
van achttien mensen heeft samenge
steld.
Troepen van Somoza hebben een fort
heroverd nabij de door de Sandinis
ten beheerde stad Masaya in het zui
den van het land maar desondanks
zouden Sandinistische guerrillastrij
ders zich opmaken voor de laatste
beslissende slag met de Nationale
Garde van Nicaragua. De gardisten
zouden langzamerhand zonder muni
tie komen te zitten. Somoza heeft in
een vraaggesprek met buitenlandse
verslaggevers gezegd dat hij nog
steeds bereid is al te treden maar dat
de Garde en de nu regerende liberale
partij een rol moeten kunnen blijven
spelen.
bijzonder wat betrert de uitvoering
van de wet op de landhervorming is
nauwelijks een neutrale politiek
denkbaar. De linkse partijen zien het
opschorten van de wet en de landte-
ruggaven als neutraal. De conserva
tieven beschouwen een „normale uit
voering" van de wet als een afhande
ling van lopende zaken.
Komt de door Eanes te benoemen
eerste minister het linkse standpunt
tegemoet dan verliest de president
het prestige dat hij met ontbinding
van het parlement bij de conservatie
ven Juist gewonnen heeft. Stelt het
zakenkabinet zich op het conserva
tieve standpunt dat is de kans groot
dat haar programma door de linkse
meerderheid verworpen wordt. De
ontbinding van het parlement gaat
dan echter niet door
De Portugese communisten reageer
den zaterdag positief op de presiden
tiële toespraak. ZIJ waardeerden ln
het bijzonder de toezegglnc van Ea
nes dat de nieuwe verkiezingen
slechts voor een jaar zullen gelden In
kringen van de „democratische alli
antie" het anti-marxistisch verkie
zingsfront van sociaal- en christende
mocraten zijn stemmen opgegaan
de grondwettelijk voorgeschreven
verkiezingen van 1980 na het houden
van een volksreferendum te laten ver
vallen. Het dit najaar te kiezen nieu
we parlement zal op die manier de
bevoegdheid krijgen tot het wijzigen
van de half-sociaiistische grondwet.
MOSKOU «Reuter» De Russische
ruimtevaarders LJachow en Rjoemln
doorbraken gisterochtend vroeg in
het laboratorlum.Saljoet 6 het duur-
record voor rulmtevluchten In no
vember vorig Jaar was dit record door
de vorige bemanning, Iwantsjenkow
en Kowaljonok, gesteld op ruim 139
dagen. De huidige bewoners vierden
hun mijlpaal met een dagje rust en
tv-kljken.
Dor Bert van Panhuis
-• Britse Conservatieve regering lost deze week een belofte in die
ve remier Margaret Thatcher aan het begin van de verkiezingscampagne
ibJeeft gedaan. Het Lagerhuis zal zich morgen uitspreken over het al dan
r i let herinvoeren van de doodstraf, bij de westerburen meestal als
langing" aangeduid.
jaar daarvoor was Ruth Ellis de laatste
vrouw aan wie het doodvonnis werd vol
trokken.
dc:
ït conservatieve parlementslid Eldon
In riffiths. die ook adviseur is van de Britse
m ilitiebond. mag van de leider van het
ri igerhuis Norman St John-Stevas donder-
sti een motie indienen waarin herinvoering
ils ,rdt gevraagd. Griffiths en enkele geest-
de rwanten hadden dit begin april bedongen
•n] de moord door Ierse extremisten op de
'ry-schaduwminister voor Noord-Ierland.
kl Neave. Diens auto werd in de uitrit
3g n de parkeergarage van het Lagerhuis
*t een krachtige bom opgeblazen
jj zien het feit dat Thatcher niet alleen
orstander is van de doodstraf maar Nea-
ook nog een persoonlijke vriend en advi-
5»ur van haar was, viel het de Conservatieve
Ider niet moeilijk akkoord te gaan. Moch
ten de Tories de verkiezingen winnen dan
zou er zo spoedig mogelijk een stemming
komen. En zo gebeurt dus.
Galg
De doodstraf is een onderwerp dat de Brit
ten. ook al is ze tien jaar geleden na een
proeftijd van vier jaar afgeschaft, nog tel
kens weer in beweging brengt Recente on
derzoeken hebben aangetoond dat onge
veer driekwart van de bevolking in bepaal
de gevallen de galg weer wil laten gebrui
ken Dat is in 1964 voor het laatst gebeurd
Toen werd voor het laatst onder het Britse
strafrecht een man terechtgesteld; negen
Een hoge gevangenisfunctionaris moest vo
rige week in een vraaggesprek met The
Observer dan ook toegeven nog nooit een
schavot te hebben gezien en hetzelfde geldt
voor zijn meeste collega's. Er bestaat trou
wens nog maar één galg, die ln de gevange
nis van de Zuidlondense wijk Wandsworth.
Die staat daar voor de bestraffing van hoog
verraad, waaroj) nog steeds de dood staat.
Veel gevangenisautoriteiten mogen dan
niet meer weten hoe een schavot eruit ziet,
dat zal zeker niet gelden voor menig gewone
burger. Tot aan de Jaren zestig was
„hanging" een mengeling van volksver
maak en publieke genoegdoening. De Con
servatieve oud-minister van binnenlandse
zaken Lord Carr herinnert zich nog de Cup
Flnalachtige optochten naar de Londense
vrouwengevangenis Holloway Het was een
zomeravond in juli 1955 en de volgende dag
zou bi) het krieken van de dageraad Ruth
Ellis worden terechtgesteld Robert Carr.
die in de verkeerschaos zat, was verbijsterd
door deze reactie van het publiek. Tot dan
had hij steeds voor handhaving van de stond op het standpunt: lieden, die dat
doodstraf gestemd; sindsdien is hij over- soort dingen doen verdienen het niet verder
tuigd tegen. .te leven."
Op de Jaarcongressen van de Conservatieve
partij blijkt ook dat de galg nog heel wat
aanhangers heeft en de leiding moest steeds
alle moeite doen om de kwestie uit het
politieke programma te houden. De voor
malige Schotse Toryparlementariër Teddy
Taylor probeerde vorig Jaar zijn leider nog
over te halen over de doodstraf ln leder
geval een referendum te houden. HIJ was er
als één van de weinigen van zijn partij die
uit „het gewone volk" komt van over
tuigd dat er een grote meerderheid voor
wederinvoering zou blijken te zijn
Links-rechts
Maar het overgrote deel van zijn partijgeno
ten in het Lagerhuis denkt daar anders
over. Toen in 1969 op voorstel van Labour-
afgevaardigde Silverman zonder hoofdelij
ke stemming de proeftijd ln een afschaffing
werd omgezet was er groot verzet in de
Tory-banken. Maar voor- en tegenstanders
van „hanging" vallen niet samen met de
verdeling Jinks en recht*". In de Labour-
partij is een weliswaar zeer kleine groep
voorstanders en een zeer rechtse houwde
gen als de Noord-Ier Enoch Powell heeft
zich altijd voor afschaffing uitgesproken.
Maar als er stemmen opgaan om de galg
weer in gebruik te stellen dan komen die
gewoonlijk van de kant van de Tory-fractie
In het najaar van 1975 bij voorbeeld wilden
de Conservatieven een artikel over de dood
straf opnemen ln de toen aan de orde zijnde
wet op de bestrijding van het terrorisme. De
IRA. het verboden Ierse republikeinse leger
had toen net enkele huisdrempelmoorden
gepleegd in Londen en Tory-lelder Thatcher
Vrije stemming
Toch is het tijdstip nog ver dat de partij de
doodstraf als programmapunt zal aanvaar
den Hanging en bij voorbeeld de abor
tus. zijn kwesties die zozeer met geweten en
ethiek samenhangen dat er vrije stemmin
gen aan worden verbonden. Komende don
derdag zal blijken dat een aanzienlijk aan
tal vooraanstaande conservatieven tegen
wederinvoering is. Oud-premier Edward
Heath bij voorbeeld, minister van land
bouw Peter Walker, zijn collega sir Geoffrey
Howe van financiën om enkele gezagheb
bende (ex-)mlnisters van Thatcher te
noemen.
Maar het meeste gewicht leggen St John-
Stevas en minister van binnenlandse zaken
en Justitie en tevens vice-premier Willie
Whltelaw in de schaal. Vooral Whitelaw
weet waar hij het over heeft. Als minister
voor Noord-Ierland onder Heath en ook nu
weer heeft hij Inzicht ln het effect van de
doodstraf op terroristische acties Whltelaw
ls er van overtuigd dat herinvoering al
was het alleen maar voor de zwaarste activi
teiten slechts martelaren kweekt. Zoals
The Economist onlangs schreef; „Als wij ln
1916 geen martelaren van de Ieren hadden
gemaakt zou de IRA nu door Jongeren niet
met zo'n geur van heroïek worden om
geven
De verwachting is dat er donderdag zo'n
vijftig Lagerhuisleden meer tegen dan voor
herinvoering zijn. Nog een flink aantal
maar, en dat maakt tegenstanders van de
galg toch wat bezorgd, telkens weer minder
dan bij de vorige stemming.
