adat en Begin
sens over Libanon
Benzineprijs in
VS niet omhoog
>panje vervroegt 'operatie zomer'
k
Garde Nicaragua
^gedemoraliseerd
Muzorewa houdt
voet bij stuk
1
^verleg levert verder weinig op
Thermostaten moeten omlaag
Regering Iran
verliest greep
op hele land
nd aan reeks bomaanslagen door ETA lijkt nabij
IDERDAG 12 JULI 1979
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
7
EXANDRIË (ïReuter, AP, AFP) De besprekingen tussen de Egyptische president Sadat
I de Israëlische premier Begin hebben weinig concrete resultaten opgeleverd op de
inpunten van de geschillen tussen beide landen. Wel delen beide leiders het standpunt dat
lanon niet uit elkaar mag vallen. President Sadat zal eind volgende maand een bezoek aan
pël brengen.
een gemeenschappelijke
conferentie van EJegin en Sadat
aarden de twee 'ieiders om strijd
„zeer belangrijke" gesprekken
en gehad over de Palestijnse au-
Bij de besprekingen zijn
eringen gemaaktt maar Sadat en
weigerden te zeggen wat die
eringen dan wei inhielden. Ze
bn alleen dat zei eind volgende
nd in het Israëlis che Haifa verder
iaiden praten. „Presiident Sadat mag
met zijn jacht komen", aldus
De twee punten waarover Sadat en
Begin uitgebreid van mening ver
schilden, waren de vestiging van
Joodse nederzettingen in de bezette
gebieden en de Israëlische bombarde- IntBlTritêit
menten op Palestijnse posities in het 6
zuiden van Libanon. Premier Begin
verdedigde andermaal de nederzet
tingenpolitiek van zijn regering. „We
doen er niets fouts mee", aldus Begin,
door niet in cultuur gebrachte gron
den op de westelijke Jordaanoever in
gebruik te nemen. Begin zei dat Sa
dat en hij elk hun mening over de
nederzettingen naar voren hadden
gebracht en dat zij het erover eens
waren dat ze het er niet over eens zijn.
„HANAGUA (AFP) Somoza's Nationale Garde raakt
ledemoraliseeTd door de nederlagen tegen de sandinisten
:n door de politieke onzekerheid over het al dan niet
lanblijven van de president. Dit knelt nog meer nu de
Bndinlsten van plan schijnen te zijn een nieuwe aanval
tp de hoofdstad van Nicaragua, Managua, te onder-
vliemen.
let
uiic
4 Jiist de beste troepen van de Na-
timale Garde zij n naar het zuiden
gstuurd, naar het grensgebied
net Costa Rica, en naar de om-
steden stad Masaya. Volgens
wsterse militaire deskundigen
bgint de slagvaardigheid van de
mfcjGirde snel af te riemen, ook al zijn
d gardisten nog veel beter bewa-
pnd dan de sandinisten. Het le-
gr van Somoza 'is sinds het begin
un de burgeroorlog ongeveer ge-
êcimeerd, en ongeoefende recru-
illeitn moeten de opengevallen plaats
100 en vullen.
De laatste maanden hebben onge
veer vijftigduizend Nicaraguanen
het land per vliegtuig verlaten.
Over land verdwenen er nog eens
zestigduizend naar Honduras en
meer dan honderdduizend naar
Costa Rica.
Vliegveld
I
linnen twee weiten zal de Garde
ermoedelijk door de munitie
.een zijn. Steeds meer officieren
.eserteren en i&oeken een toe-
lucht in buiterillandse ambassa-
e's in Managua» Talloze militai-
en hebben ook een uitreisvisum
angevraagd om het land te kun-
:en verlaten, zo<lra zij geen ver-
rouwen meer hebben in de toe
komst. Tot dea.e ontwikkeling
leeft ongetwijfeld bijgedragen
en uitzending van de „rebellen-
adio", waarin een lange lijst is
oorgelezen met namen van „mis-
adige officieren".
Alleen vanaf het vliegveld Las-
Mercedes worden nog vluchten
naar de buurlanden gemaakt.
„Belangrijke lieden zoals hoge
ambtenaren, parlementsleden en
echtgenotes van Garde-officieren
hebben het land in groten getale
verlaten", zegt een woordvoerder
van de Nicaraguaanse luchtvaart
maatschappij Lanica.
Alle vluchten moeten in dollars
worden betaald. Er is dan ook een
levendige zwarte handel in dollars
ontstaan, want de banken zijn al
een maand gesloten. In het Inter
continental Hotel in Managua aar
zelen volksvertegenwoordigers,
die daar bijeen zijn in afwachting
van een bijeenkomst van het par
lement, niet om aan buitenlandse
journalisten en zakenlieden te
vragen hun dollars te verkopen.
De Egyptische president en de Israë
lische premier waren het wel eens
over Libanon. Sadat zei: „Wij steunen
de volledige integriteit van Libanon
en we zullen nooit instemmen met
iets dat de desintegratie van het land
veroorzaakt". Begin betuigde hier
mee zijn instemming al herhaalde hij
dat Israël de christelijke militie blijft
steunen en de strijd zal voortzetten
tegen „de zogenaamde PLO", zoals
Begin de Palestijnse Bevrijdingsor
ganisatie steevast pleegt te omschrij
ven. Politieke waarnemers maken uit
Begins woorden op dat Israël niet van
plan is de door Saad Haddad uitge
roepen vrijstaat Libanon te er
kennen.
Het ziet er overigens nog niet naar uit
dat de grenzen tussen Israël en Egyp
te ook daadwerkelijk op korte ter
mijn zullen worden opengesteld. Van
Egyptische zijde werd gehoopt dat
Israëlische toenadering wat betreft
de politiek op de bezette gebieden
mogelijk geruild zou kunnen worden
voor een intensivering van verkeer
van toeristen en zakenlieden tussen
beide landen, maar dat zat er dit keer
niet in. Het overleg tussen Begin en
Sadat duurde vandaag twee uur.
Vanmorgen zien de twee elkaar nog
eens voorafgaande aan het vertrek
van de Israëlische leider.
Plan
Er bestaat een gemeenschappelijk
plan van de Verenigde Staten, de
Sowjet-Unie, Roemenië en Oosten
rijk om Israël eft de Palestijnse be
vrijdingsorganisatie PLO dichter bij
elkaar te brengen. Dit meldde giste
ren de Egyptische krant Al Akhbar.
Tijdens de topontmoeting van Brezn-
jew en Carter in Wenen zouden de
twee grote mogendheden over het
streven naar Israëlisch-Palestijnse
toenadering overeenstemming heb
ben bereikt.
De volgende stap in dit toenaderings
proces, dat goed op gang kwam door
Arafats ontmoeting met Kreisky en
Brandt in Wenen, is een bezoek van
de Roemeense president Ceaucescoe
aan Damascus. Volgens een Libanees
blad gaat Ceaucescoe naar de Syri
sche hoofdstad met een amendement
op zak op de bekende resolutie 242
van de Veiligheidsraad van de Vere
nigde Naties, waardoor de resolutie
meer recht zou doen aan de aanspra
ken van de Palestijnen.
WASHINGTON (AP, AFP, Reuter) De thermostaat in de
openbare gebouwen van de Verenigde Staten gaat naar bene
den, maar er komt geen prijsverhoging voor benzine. Dit is de
kern van het plan van de Amerikaanse president Carter voor
de bezuiniging op energie. De nieuwe maatregel gaat aan
staande maandag in.
Vance en Muzorewa voor hun gesprek los koutend in het
ministerie van buitenlandse zaken.
WASHINGTON (AP, AFP,
Reuter) Premier Muzorewa
van Zimbabwe (Rhodesië)
houdt voet bij stuk: er komen
geen wezenlijke veranderinr
gen in het beleid van zijn re
gering.
Hij heeft dat duidelijk gemaakt aan
de Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Cyrus Vance, en zou het
later nog eens uiteenzetten aan presi
dent Carter. Hun verrassende ge
sprek zou naar verwachting kort du
ren. Carter wil de bisschop uiteen
zetten wat naar zijn idee nodig is om
te komen tot een daadwerkelijk
zwart meerderheidsbestuur in Zim-/
babwe (Rhodesië).
Carter vindt de grondwet te blank, en
meent dat de constitutie herschreven
moet worden zodat de zwarten meer
zeggenschap krijgen. Pas dan kan
gedacht worden aan het opheffen van
de economische sancties tegen Zim
babwe (Rhodesië), of eventueel aan
erkenning van het land. Muzorewa zei
echter na het gesprek met Vance dat
hij alles gedaan heeft wat er gedaan
moest worden, en dat verdere stap
pen niet op zijn weg liggen.
Later deze week vliegt Muzorewa
naar Londen, waar aanhouding
dreigt op grond van beschuldigingen
wegens moord en verraad.
Het besluit van de Amerikaanse pre
sident om de benzineprijs niet te ver
hogen is Ingegeven door de vrees dat
een prijsstijging de inflatie zou aan
wakkeren en verdere schade zou be
rokkenen aan de Amerikaanse econo
mie. Bovendien zouden dergelijke
maatregelen de president wellicht de
woede van de Amerikaanse bevol
king op de hals halen met alle gevol
gen daarvan voor diens mogelijke
herverkiezing volgend jaar. Wel moet
de thermostaat voor de verwarming
van overheidsgebouwen omlaag en
voor de airconditioning omhoog. Dit
zou een aanzienlijke besparing aan
energie opleveren. Op overtreding
van deze maatregelen zijn zware boe
tes gesteld.
Niet iedereen is even gelükklg met de
door Carter genomen maatregelen.
Met name de Amerikaanse minister
voor energie. James Schlesinger, is
van oordeel dat alleen prijsstijging
voor benzine de Amerikanen daad
werkelijk zal aanzetten wat zuiniger
met energie om te springen.
Werk
De Amerikaanse president zette gis
teren zijn uitgebreide raadplegingen
met alle mogelijke deskundigen
voort op zijn buitenverblijf Camp Da
vid. Hij besprak met hoge regerings
functionarissen en vertegenwoordi
gers van het bedrijfsleven de situatie
van de werkgelegenheid. De stijgen
de prijs van de olie heeft ook daarop
namelijk een sterke weerslag en de
verwachting is dat de werkloosheid
zal stijgen van 6,2 tot 6,9 procent eind
volgend jaar. Dat betekent dat er dan
1,3 miljoen Amerikanen zonder baan
komen te zitten. Jody Powell, de
woordvoerder van de Amerikaanse
president, verklaarde dat er onder de
door de president geraadpleegde des
kundigen een qpvallende eensgezind
heid bestond over de aanpak van de
problemen van energie en economie.
De verkiezing van de Amerikaanse
president door een college van kies
mannen blijft voorlopig gehand
haafd. Een voorstel om dit college af
te schaffen en de president recht
streeks door de bevolking te laten
kiezen haalde het niet. Van de senato
ren stemden 51 voor het betreffende
amendement op de grondwet en 48
tegen, ruim onvoldoende voor de ver
eiste meerderheid van twee derden.
SALT
De discussie over het tweede akkoord
voor beperking van de strategische
bewapening, SALT II, in de Ameri
kaanse volksvertegenwoordiging
werd gisteren voortgezet met de me
dedeling van de hoogste Amerikaan
se generaals dat het akkoord in het
belang van de Verenigde Staten is en
dat het alleszins aanvaardbare risi
co's heeft De voorzitter van de vere
nigde chefs van staven, generaal Da
vid Jones, beklemtoonde overigens
wel dat het akkoord gepaard moet
gaan met een grootscheepse moder
nisering van de strategische wapens
die de Verenigde Staten op dit mo
ment hebben. Niemand van ons, al
dus Jones, is helemaal in zijn sas met
het akkoord, maar het is aanvaard
baar. De discussie over het tweede
SALT-akkoord vindt momenteel
plaats in commissievergaderingen
van de Amerikaanse Senaat. Het is
de eerste fase in een debat dat moge
lijk tot november zal duren.
Het deze week bekénd geworden ak
koord tussen de Sowjet-Unie en de
Verenigde Staten over een verbod op
radiologische wapens heeft een gun
stig onthaal gekregen in de Verenigde
Naties. Van verschillende kanten
werden de twee grote mogendheden
met dit akkoord gefeliciteerd. De
overeenkomst voorziet in een volle
dig verbod op de aanmaak, de ont
wikkeling of het in stelling brengen
van alle radiologische wapens.
TEHERAN (Reuter, AFP) Het ge
zag van de regering van de Iraanse
premier Bazargan over het land
neemt zienderogen af. In de provincie
Khoezistan in het zuiden van het
land, voor een belangrijk deel be
woond door Arabieren, nemen de on
geregeldheden toe. Herhaaldelijk zijn
er aanslagen gepleegd op oliepijplei
dingen, waardoor de belangrijkste
bron van inkomsten dreigt op te dro
gen. In de nacht van dinsdag op
woensdag heeft een dergelijke aan
slag een grote brand veroorzaakt.
Dinsdag deed zich eveneens een ex
plosie voor bij een spoorlijn in de
omgeving van Khoramshar, de
hoofdstad van Khoezistan.
De beheersing van de moeilijkheden
is opnieuw aanleiding tot moeilijkhe
den tussen de legerleiding en de rege
ring. Het hoofd van de militaire poli
tie, generaal Rahimi, verklaarde zich
gisteren bereid om onmiddellijk met
3.000 man orde op zaken te gaan
stellen in Khoezistan, ook wel Arabls-
tan geheten. De minister van defen
sie. generaal Taghl Riahi, die eerder
deze week vergeefs probeerde Rahimi
aan de kant te schuiven, zei dat zoiets
niet nodig is, omdat er ai voldoende
militairen in de betrokken streek zijn.
Het verzoek aan Rahimi om iets te
doen kwam van Hassan Nazlh, hoofd
van de Nationale Olie Onderneming,
die daarmee de regering passeerde.
Tienduizenden Koerden hebben gis
teren in het noord-westen van Iran
grootscheepse betogingen gehouden
voor autonomie voor hun gebied.
Veel demonstranten waren gewa
pend. De demonstratie viel samen
met een algemene staking van de
Koerden, die was uitgeroepen door de
Koerdische Democratische Partij.
Van gewelddadigheden werd overi
gens geen melding gemaakt.
u een medewerker
MPLONA De Baskische af-
feidsbeweging ETA heeft met de
ente reeks bomaanslagen in
janse toeristencentra een ge-
i(ige snaar geraakt bij de rege-
X in Madrid. Het lijkt er op dat
regering nu volledig tegemoet-
nt aan de eisen van ETA-politi-
militar, de „gematigde tak" van
afscheidsbeweging.
Baskische toeristen moesten de afgelo-
r dagen hun vakantie aan de Spaanse
nkust afbreken. Auto's met Baskische
omerborden werden in brand gestoken,
lad of beschadigd. De meeste Basken
nu voortijdig naar huis terug keren, zijn
/an overtuigd dat de bedreigingen aan
adres weinig te maken hebben met de
laanslagen.
e is al langer een bekend verschijnsel dat
iken in andere delen van het land last
iervinden vanwege hun herkomst. Velen
j hen denken dat de bedreigingen in de
fistische streken acties zijn van plaatse-
b bewoners, die in iedere Bask een terro-
rzien, of die zich geschaad zien in hun
nomische belangen. In Santander staat
>:en muur de leus geschilderd: „We willen
n honden en geen Basken".
-i.V -
waking
r het ministerie van informatie en toe-
ïe waren de bomaanslagen aanleiding
.operatie zomer" te vervroegen. Dit hield
lat de extra politiemacht, die ieder jaar
ie maanden juli en augustus naar de
t wordt gestuurd, nu twee weken eerder
actie moest komen. Josep Meiia, staats-
Iretarls van Informatie en toerisme, deel-
I onlangs mee dat nu tweeduizend man
litie extra is ingezet.
1 kondigde verder extra bewaking van de
egvelden en strenge controle van de ho-
gasten aan. Openbare telefooncellen zul-
ia d6 gaten worden gehouden en zono-
afgeluisterd. Hotel- of bareigenaren die
ir riet aan mee werken, kunnen een boete
ij gei van een half miljoen peseta's, onge-
er li.000 gulden. En de verkeerspolitie is
k nvt tweehonderd man versterkt, aldus
stadssecretaris.
eiia zó dat de sensationele berichtgeving
er de bomaanslagen, die volgens hem de
twricltlng van het Spaanse toerisme be
en, inde toekomst vermeden moet wor-
n. „Ik weet dat het in de andere landen
De bomaanslagen
hebben bun uit
werking niet ge
mist; sommige
normaal overvolle
stranden liggen er
vrijwel verlaten
bij. Het ziet er ech
ter naar uit, dat
binnenkort de
reeks aanslagen is
afgelopen. De rege
ring heeft één eis
van de Basken al
ingewilligd en
over de andere
wordt onderhan
deld.
wel voorkomt, maar daar zitten er economi
sche belangen achter," voegde de staatsse
cretaris daar aan toe.
Steunpilaar
De maatregelen van Madrid duiden er op
dat de Spaanse regering niet met zich laat
sollen als het om het toerisme gaat. Het
toerisme is een steunpilaar van de Spaanse
economie, naast de deviezen die de in het
buitenland werkende Spanjaarden naar
hun moederland overmaken.
Volgens de ETA is het nooit haar bedoeling
geweest de toeristen uit Spanje weg te
jagen. In een tekst getiteld „Naar een revo
lutionaire Baskische strategie" schreef de
ETA tien jaar geleden: „Het toepassen van
bepaalde vormen van terrorisme, gericht op
toeristen uit andere landen en met als doel
de politieke ontwikkeling van het regime
tegen te houden, is een zeer irrealistische en
uitermate reactionaire daad."
Een woordvoerder in Pamplona van Euska-
diko Eskerra, een linkse politieke organisa
tie die steun krijgt van ETA-pm, zegt dat
dit nog steeds opgaat.Deze woordvoerder,
die anoniem wilde blijven, ziet overigens
wel verschil met de tekst van toen en de
situatie zoals die nu is: „De ETA van nu is
anders. Tien jaar geleden bestond er één
ETA. Later is die organisatie gesplitst in de
ETA en de ETA-pm (politiek-militair)."
De ETA, die zich regelmatig verantwoorde
lijk stelt voor bomaanslagen met dodelijke
afloop, is door middel van een splintergroe
pering vertegenwoordigd in Herri Batasu
na. Deze-coalitie van linkse Baskische par
tijen strijdt voor een volledige onafhanke
lijkheid van Baskenland en behaalde bij de
laatste verkiezingen drie zetels.
ETA-pm, die verantwoordelijk is voor de
reeks bomaanslagen in de toeristencentra,
steunt de politiek van Euskadiko Eskerra.
Deze partij heelt samen met de Baskische
Nationalistische Partij (PNV), de socialisti
sche PSOE en de Baskische parlementa
riërs van de regerende UCD het statuut van
Guernica getekend. Dit statuut, waarover
op dit moment onderhandeld wordt met de
regering van premier Suarez, moet vooralen
in autonomie voor Baskenland.
Doel
Volgens de woordvoerder van Euskadiko
Eskerra werden de bomaanslagen, die altijd
van tevoren werden aangekondigd en waar
bij geen doden vielen, gepleegd met een
duidelijk en concreet doel: „Ze zijn niet
tegen de toeristen gericht, maar bedoeld als
pressiemiddel tegen de regering. Wij wilden
met de aanslagen bereiken dat de Spaanse
politie zich terugtrekt uit de gevangenis
van Soria. Daarnaast willen we de regering
laten zien hoe belangrijk het voor ons is dat
het statuut van Guernica wordt goedge
keurd."
De eerste els is afgelopen zaterdag ingewil
ligd. Toen vertrok de politie uit de gevange
nis van Soria, waar de gevangen Basken
doorgaans worden ondergebracht. De on
derhandelingen over het statuut van Guer
nica zijn nog in volle gang en wat het
uiteindelijk resultaat zal zijn la nog een
open vraag.
Het statuut voorziet ln de vervanging van
Spaanse politie door Baskische eenheden,
erkenning van Navarra als Baskische pro
vincie en erkenning van het Baskisch als
officiële taal naast het Spaans.
Waarnemers verwachten dat de regering op
dit moment geneigd is of zich zelfs ge
dwongen voelt het statuut vrijwel onge
wijzigd te accepteren. Dit, en het Inwilligen
van de eerste els, betekent volgens de
woordvoerder van Euskadiko Eskerra dat
ETA-pm waarschijnlijk af zal zien van ver
dere bomaanslagen in toeristische ge
bieden.
