Vooral zaterdag
vakantiedrukte
Gardeniers pakt
vijfde macht aan
Sky lab: vuurwerk boven Australië
Leden
Kïesuwkado
ij Kostbare bibliotheek
tot compost verwerkt
ijselijk lekker.
deze krant
5 met Nieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Veranderlijk
HET WEER
Victor Noach
Kabinet sluit
gesprekken over
begroting '80 af
Ook de bouw trekt erop uit
Duitse order
Stork motoren
'Tunesië verruilt
voedselhulp voor
wapens in vliegtuig'
Trouw
Structureel beter
Archeologische
ochten Drente
Walvisvangst
verboden
I Bezorg Trouw een nieuwe abonnee
i
Nicaraguanen
nemen toevlucht
in ambassades
j Lees een taant met overtuiging: TrOUW
37STE JAARGANG NR. 10895 - DONDERDAG 12 JULI 1979
Zonnige perioden maar in de middag in het zuiden van het land meer
bewolking en een kleine kans op onweer. Middagtemperaturen van 20
graden op de Wadden tot 24 graden elders. Tot matig toenemende
oostenwind.
Morgen en overmorgen: veranderlijk zomerweer
Zon op: 05.35 onder: 21.56
Maan op: -- onder: 10,17
WEST-DUITSLAND DM 1.90 ENGELAND £0.50 ITALIË LIRE 800 LUXEMBURG Bfrs 13 LOSSE NUMMERS 60 CENT
Nieuwe voorraden
yjy grootse keuze
oosterse tapijten
Grote Marktstraat 26
Den Haas Tel. 070 - 6S 53 31
Peter Tosh doorbreekt
cultuurbarrière
Van een onzer verslaggevers.
HEEMSTEDE Duizenden waardevolle boeken uit de
bibliotheekcollectie van het bisschoppelijk college Hage-
veld in Heemstede zijn enkele weken geleden in vuilcon
tainers gestort en tot compost verwerkt. Dit in opdracht
van het bestuur van het college.
PAGINA 2:
Het falen van een
koloniale kerk
PAGINA 3:
Woede om lezing
van Glimmerveen
PAGINA 4:
PAGINA 5:
In het spoor van
de walvisvaarder
PAGINA 7:
Einde aanslagen in
Spanje lijkt nabij
PAGINA 9:
Weekbladen
PAGINA 11:
Studentenstops bij
HBO erger dan
bij universiteiten
PAGINA ECONOMIE:
Vrije olieprijs in
Rotterdam daalt t
PAGINA SPORT:
Tour: Hinault
krabbelt terug
PAGINA SERVICE:
Verkeersrubriek, strips, feuilleton,
puzzel, radio- en tv-programma's,
weeroverzicht.
DEN HAAG (ANP) Het kabinet is
het gisteren eens geworden over de
begroting voor 1980. De beraadslagin
gen hierover zijn afgesloten.
Dinsdag hadden de ministers zoals
gemeld al een akkoord bereikt over
de hoofdlijnen van het beleid voor
volgend jaar, waaronder de omvang
van het financieringstekort. Toen wa
ren de bewindslieden het ook over het
dekkingsplan eens geworden.
Dit blijkt uit een artikel in de
schoolkrant van Hqgeveld. Enkele
honderden boeken konden nog
door docenten en studenten wor
den gered, maar veel theologisch
en letterkundig materiaal uit de
afgelopen vier eeuwen moet als
verloren worden beschouwd. De
collectie bevatte boeken op het
gebied van theologie en kerkge
schiedenis, naslagwerken, docu
menten, het verzamelde werk van
Brederode en Rodenbach en boe
ken van andere bekende vader
landse schrijvers.
Hageveld heeft tot eind van de
jaren zestig gefungeerd als klein
seminarie. Daarna werd het een
opleiding voor gymnasium en
athenaeum. Aangezien de biblio
theek haar gebruiksfunctie daar
door had verloren besloot het be
stuur van het college de biblio
theek te ontruimen en de vrijgeko
men ruimte te verhuren.
Volgens directeur Hans Krol van
de openbare bibliotheek in Heem
stede heeft een antiquair bepaald,
dat de meest waardevolle boeken
geveild zouden worden. Andere
zouden aan antiquairs worden
verkocht. De rest kwam in vuilnis
containers terecht. „Er zijn. zoals
nu is gebleken, bij die schifting
grove beoordelingsfouten ge
maakt door het bestuur vauHage-
veld, dat cultureel altijd hoog aan
geslagen werd. De studenten, die
nog wat boeken met karretjes
konden wegvoeren, spreken zelfs
van cultuurbarbarisme. Er is niet
serieus geprobeerd een andere be
stemming voor dit kostbare bezit
te vinden. Men wilde zo snel moge
lijk geld zien en daarom is er met
de botte bijl gewerkt", aldus de
heer Krol, die de boekencollectie
graag zou hebben overgenomen.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De grote
vakantie-uittocht van ko
mend weekeinde als ook de
bouw erop uittrekt, zal aller-
wege in ons land tot grote
drukte leiden, zowel op de we
gen, op de stations als op
Schiphol.
De luchtvaartmaatschappijen heb
ben vrijwel al hun beschikbare mate
riaal moeten inzetten. Zo voert de
KLM van donderdag tot en met
maandag een record-aantal van 59
chartervluchten uit met in totaal
ruim 9.600 passagiers. Het grootste
deel van hen gaat naar Spanje. Mar
tinair komt met 15.000 passagiers in
die periode nog hoger.
Het accent van de drukte zal komen
te vallen op zaterdag. Op Schiphol
verwacht men op die dag 58.000 in- en
uitgaande passagiers te verwerken,
inclusief het normale verkeer. Op
stoppingen op de luchthaven worden
dan ook niet uitgesloten.
Ten aanzien van vertragingen in de
lucht, kan nog geen enkele lucht
vaartmaatschappij voorspellingen
doen. De Franse verkeersleiders heb
ben voor het weekeinde nog geen
acties aangekondigd, maar de prak
tijk heeft geleerd, dat deze van het
ene op het andere uur kunnen be
ginnen.
Voor het geval de wachttijden zullen
uitlopen, heeft men op Schiphol de
speelgoedkast angevuld: la minute
kan de inhoud daarvan beschikbaar
worden gesteld aan zich vervelende
jonge passagiers.
Ook bij de spoorwegen verwacht men
grote drukte. In de 20 D en 25 TEE-
treinen, die vrijdag, zaterdag en zon
dag vertrekken, heeft men 190 extra
rijtuigen moeten inlassen. Er is vrij
wel geen plaats meer vrij.
De verkeerscentrale van de rijkspoli
tie verwacht dat de grote stroom over
de weg al vrijdagmiddag zal begin
nen. Afstand houden, naar de radio
luisteren en tijdig alternatieve routes
kiezen, is haar advies aan de kara
vaan-rijders.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister Gardeniers van CRM heeft gisteren een stuurgroep aan het werk gezet
die een eind moet maken aan de veelal ongecontroleerde machtspositie van besturen van
gesubsidieerde particuliere instellingen. Het gaat hier om verenigingen en stichtingen op alle
mogelijke terreinen van het welzijn, kortweg aangeduid met de term „vijfde macht".
De stuurgroep bestaat uit ambtena
ren van bijna alle departementen en
staat onder leiding van prof. mr P. L.
Dijk, hoogleraar in notarieel en vên-
nootschapsrecht aan de Vrije Univer
siteit in Amsterdam. Zij gaat regels
opstellen die moeten garanderen dat
de instellingen democratisch en doel
matig functioneren.
Prof. Dijk noemde het btf de installa
tie in Den Haag een welhaast onuit
roeibaar misverstand van deze tijd,
dat een vereniging democratisch van
karakter zou zijn en een stichting
autoritair. Dat geldt volgens hem
weliswaar voor een vereniging met
een bestuur en ledenvergadering,
maar de werkelijkheid is dat er veel
verenigingen zijn die geen andere le
den meer kennen dan bestuursleden.
Corruptie
Prof. Dijk wees op het gevaar van
corruptie in zulke verenigingen, voor
al als er formeel controle bestaat door
een ledenvergadering die uit dezelfde
personen bestaat als het bestuur. Al
leen een accountant van buitenaf en
de overheid controleren dan nog.
Volgens de stuurgroepvooreitter
overtreffen de particuliere instellin
gen in aantal vermoedelijk de ven
nootschappen, waarvoor uitvoerig re
gels zijn uitgewerkt. De bedragen die
bij de instellingen omgaan zijn dik
wijls groot, vooral bij verenigingen of
stichtingen die een ziekenhuis of be
jaardentehuis exploiteren.
Prof. Dijk betwijfelde of er in de
toekomst nog mensen zijn te vinden
om als amateurs in hun vrije tijd
zulke instellingen te besturen. Hij
vroeg zich daarbij af, of men die ver
antwoordelijkheid nog wel kan dra
gen. „Het is niet uitgesloten dat in de
komende jaren deze aangelegenhe
den ingrijpend veranderen," aldus de
hoogleraar.
Door de grote invoer van buitenlands fruit haalden de appels
op de veiling van Gronsveld in Limburg niet de minimum
prijs van 33 cent per kilo. Duizenden tonnen fruit werden
daarom doorgedraaid.
AMSTERDAM Stork-Werkspoor
Diesel heeft van de Duitse werf Ho-
waldtswerke te Hamburg een op
dracht gekregen voor de levering van
acht dieselmotoren van het type TM
620. De order heeft een waarde van
ongeveer 45 miljoen.
De dieselmotoren zijn bestemd voor
de ombouw van vier containersche
pen van gasturbines naar diesel. Dit
ter besparing van brandstofkosten.
ADVERTENTIE
en 1/
zo'n scheutje PatMealeu's cream -
cocktail over uw roomijs!
Washington iap, Reuter)
hri- De laatste en lichtste brok
en lukken van de Amerikaanse
in unstmaan Skylab vlogen
steravond als vuurwerk
enjver het zuidwesten van Au-
:r)i ralië, in de richting van de
9- intrale woestijn. Persoonlij-
t ongelukken of schade wer-
n niet gemeld.
~)e grootste stukken moeten
onderden kilometers ten
lidwesten van Australië in
.Je Indische Oceaan zijn ge-
-I illen op dat moment niet
aargenomen door een van
e 28 volgstations.
et vuurwerk boven Australië was de
latste schoonheidsfout in het bewo-
ïn bestaan van het ruimtelaborato-
um: de NASA had verwacht dat het
ele gebeuren zich boven de oceaan
>u voltrekken. Het begon gisteroch-
nd om half zes met een drastische
erziening van het meest waarschijn-
jke valgebied: niet in een boog om
ïidelijk Afrika heen, maar eerder, in
et noorden van de Stille Oceaan,
iet mogelijke uitloop over Canada.
9.47 uur: Volgens het gereedliggende
plan wordt Skylab in een laatste ma
noeuvre aan het tuimelen gebracht,
om de oorspronkelijke schattingen
weer te bereiken. 8.17 uur: Het volg-
station Madrid bevestigt dat de ma
noeuvre is geslaagd. 15.00 uur: De
prognose wordt bijgesteld tot 17.51
uur, met een marge van ruim een uur
naar beide kanten.
Intussen hebben om 14.50 uur de Por
tugese autoriteiten voor alle zeker
heid toch maar het luchtverkeer stil
gelegd, terwijl Skylab daar hope
lijk voor het laatst overvliegt. 17.25
uur: De prognose wordt bijgesteld tot
18.27 uur, met een marge van een half
uur. 18.07 uur: Het volgstation op
Ascension, in de Atlantische Oceaan
ten westen van Afrika, meldt dat de
zonnepanelen van Skylab zijn afge
broken. Het door de toenemende
wrijving opwarmende Skylab wordt
in zijn laatste 34.981ste baan
geleidelijk onttakeld.
Het Zuidafrikaanse luchtverkeer
wordt gewaarschuwd, maar niet aan
de grond gehouden. 18.56 uur: Au
stralische piloten en vliegvelden mel
den dat er tientallen blauw tot rood
gloeiende brokstukken zichtbaar zijn
op naar schatting tien kilometer
hoogte. Skylab heeft het net iets lan
ger volgehouden dan de autoriteiten
gedacht hadden. Australië hoort de
klap. Aan de paniek, die in India en
op de Filippijnen het grootst is ge
weest, kan een eind komen. Geen van
beide landen was ook maar in de
buurt van Skylab in zijn laatste uur.
De grootste kunstmaan is nu de Rus
sische Saljoet, die in augustus naar
beneden zou komen als er niet zou
worden ingegrepen. Maar de beman
ning heeft deze dagen nieuwe brand
stof ingenomen, dus dat zal wel later
worden.
EEN KREATIE UIT DE DISTILLEERDERIJEN VAN SIEBRAND
TUNIS (AP, UPI) Een Amerikaans
chartervliegtuig, dat met goederen
van het Rode Kruis voor de slachtof
fers van de burgeroorlog in Nicaragua
op weg was van Beiroet naar Costa
Rica, heeft in Tunis, waar het moest
landen om medische hulpgoederen te
laden, in plaats daarvan wapens en
munitie aan boord gekregen die be
stemd zijn voor de Sandinisten in
Nicaragua. De directeur van de be
trokken Amerikaanse chartermaat
schappij Global zei gisteren dat zijn
toestel gedwongen was te landen in
Tunis en dat de Tunesische autoritei-
ten voedsel en andere hulpgoederen
had verruild voor wapens. Dit zou
gebeurd zijn op de basis Bizerta.
De Amerikaanse ambassadeur in Tu
nis voerde gisteren besprekingen met
de autoriteiten van dat land over de
verwijdering van het oorlogstuig. De
bemanning van het toestel is voor
dertig uur gevangen gezet. Volgns de
Tunesische autoriteitn heeft het toe
stel, een Boeing 707, nooit op Bizerta
gestaan. De Boeing bevindt zich nu
op de officiële luchthaven van Tunis.
Er zouden onderhandelingen aan de
gang zijn wanneer het weer kan op
stijgen. Op berichten als zouden Pa
lestijnse guerrillastrijders het toestel
gekaapt hebben, wilde de Tunesische
regering niet ingaan.
Sommige verenigingen hebben geen andere leden dan
bestuursleden. Daar liggen niet veel mensen wakker
van, maar dat wil niet zeggen dat het deugt. De vijfde
macht is soms een ongecontroleerde macht. Als dit
geheimtaal is, hebben wij alwéér zinnig nieuws voor u.
sta nou op Jan, dit is ons
igen bed niet
LONDEN (Reuter) De walvis
vangst door fabrieksschepen wordt
voor onbeperkte tijd verboden. De
internationale walviscommissie heeft
dat in Londen besloten, om 's werelds
grootste zoogdier voor uitroeiing te
behoeden. Alleen de dwergvinvis, die
niet bedreigd wordt, is van de maat
regel uitgesloten.
In de praktijk betekent de maatregel
ook, dat bijvoorbeeld de Eskimo's
onbeperkt op walvissen die voor
hen een onmisbaar middel van be
staan zijn mogen jagen. Zij vangen
er maar weinig.
Achttien van de 23 leden van de com
missie stemde voor het verbod, twee
tegen, en drie landen onthielden zich.
Japan en de Sowjet-Unie zijn het niet
met de maatregel eens, maar konden
gisteravond niet zeggen of ze zich er
al dan niet bij zullen neerleggen. Een
Japanse woordvoerder wees op het
grote economische belang van de
walvisvangst voor zijn land, en be
streed dat het dier bedreigd wordt.
Bovendien menen de twee landen dat
het verbond hen extra treft, omdat zij
vrijwel uitsluitend gebruik maken
van fabrieksschepen. Deze moeder
schepen, zetten kleinere bootjes uit,
die gevangen walvissen voor onmid
dellijke verwerking naar het fabrieks-
schip brengen.
6 sprookjes op I LP (A)
Verteld door Ton van Duinhoven
Ko van Dijk. Hetty Blok cn Ina van
Faassen
Lektuurhanger (B)
Nooit meer zoeken naar de krant of
tv-gids Decoratief jute lectuur-
hangcr.
Lederen halstasje (C)
Sierlijke eenvoud cn praktisch bo
vendien F.chl naturel leder met ge
vlochten koordje
Ketting met armband (D)
De nieuwe modetrend: ketting en
«irm-bandje van keramiek
Naam nieuwe abonnee:
Adres nieuwe abonnee:
Postcode en plaats:
Giro:
Uw naam:
Uw adres:
Postcode en plaats:
Tel.:
MANAGUA (AFP, AP, Reuter)
Ongeveer 350 personen, onder wie
drie officieren van de Nationale
Garde, hebben hun heil gezocht in de
ambassade van Colombia in de Nica
raguaanse hoofdstad Managua en
hebben daar politiek asiel gevraagd.
De situatie op andere buitenlandse
ambassades is al niet veel anders.
De situatie van de regering van pre
sident Somoza en de positie van de
Nationale Garde wordt met het uur
beroerder. De Garde is nauwelijks
meer opgewassen tegen de steeds
verder oprukkende Sandinisten, die
een siotoffensief op Managua hebben
aangekondigd.
Het laatste wapenfeit van de Natio
nale Garde was het neerhalen van
een toestel dat vanuit Costa Rica
materiaal vervoerde voor de Sandi
nisten. Een zeer jong lid van de Na
tionale Garde houdt de wacht bij dit
in het zuiden van Nicaragua neerge
haalde toestel, terwijl een ander het
toestel inspecteert, (foto).
Meer nieuws op pagina 7.
Voor het kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaal
periode een welkomstkorting van 7.
Kado naar keuze: CDA. DB. OC. DD. (aankruisen
a.u.b.)
Bon in open envelop zonder postzegel zenden aan
Trouw, Antwoordnummer 2792, 1000 PA Amsterdam.
Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven).
Voor bezorginformatie 020-913456.
