orzaak armoede blijft links liggen
Hieprijs daalt
>p vrije markt
Hogere
rente
bij de ABN.
ABN Bank
Minder groei en meer
inflatie in Duitsland
'ExamenVoor
derde wereld?
ndaags gesprek in Rome over plattelandsontwikkeling
^raag blijft achter bij grote aanvoer
■otest uitgevers
gen hogere porto
972% (was9'/4%) Spaardeposito 6 jaar vast
972% (was9'/4%) Spaardeposito 5 jaar vast
974% (was 9 Kasbiljet einddatum 1-3-1986
974% (was 9 Kasbiljet einddatum 1-3-1985
974% (was 9 Kasbiljet einddatum 1-3-1984
974% (was 9 Groeikasbiljet na 5 jaar
Hypotheekrente per 10 juli
Door prijsverhoging ruwe olie
Nieuwe golf in
zeetransport
van laadkisten
Vraag naar
varkensvlees
Tuinbouwproject
bepleit voor
Oost-Groningen
Twee gegadigden
voor Nederhorst
(SiDERDAG 12 JULI 1979
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
13
;",NI
Nico Kussendrager
ME Veel vertegen-
irdigers van boeren-
egingen in de derde
eld konden moeilijk
r Rome komen. Re-
ngen wilden hen niet
gaan.
boerenleiders zijn in de
ijaanse hoofdstad voor een
Aaagse conferentie over
^hervormingen en platte-
jntwikkeling, die van-
begint. De voedsel- en
fbouworganisatie van de
igde Naties (FAO) gaat
op hun aanwezigheid,
veel zullen de kleine
sn niet te vertellen heb-
&ls ze al iets te brengen
;n In Rome.
leenkomst ls er wederom één
(ringen, die er niet over pieke-
elgen beleid aan de kaak te
De Filippijnen willen niet
over de eenzijdige aandacht
industriële ontwikkeling ten
van de landbouw, Brazilië wei-
;t te hebben over de ongelijke
ig van de grond en de bittere
zaak van landhervormingen,
iia heelt niet zo veel behoefte
discussie over de vraag waarom
teeds meer voedsel moet invoe-
de stijgende import ls het gevolg
talend beleid.
kerkelijke oorzaken van de ar-
öe in de derde wereld blijven in
èn e grotendeels links liggen. Niet
j nlijk wordt gepraat over machts-
tmdingen in ontwikkelingslan-
over de ongelijke inkomensver-
g waardoor mensen geen voed-
unnen kopen en het dus vaak
niet geproduceerd wordt en
de oorzaak, waardoor plattelan-
al in de derde wereld nu slechter af
netfan tien Jaar geleden.
uwe orde
fio (Nederlandse vereniging voor
üeuwe internationale orde; meer
(t belang van de ontwikkelings-
en) vond dat dat voor Nederland
eden moest zijn niet naar Rome
reizen. In feite vroeg een hoge
te na ar dr. ir. Dick de Zeeuw,
:teur onderzoek van het ministe-
an landbouw zijn eigen minis-
t- Fons van der Stee thuis te
en met prof. dr. Wouter Tims van
tichting wetenschappelijk onder-
voedselvraagstukken onderte-
le De Zeeuw het NlO-verzoek. De
>rlandse delegatie naar de confe-
ie over plattelandsontwikkeling
middels in Rome.
►aard, want een meelevend lid
de Verenigde Naties als ons land
op een dergelijke bijeenkomst
verstek laten gaan. De Zeeuw en
hebben daarover een gesprek
kd met minister Jan de Kpnlng
Krtkkelingssamenwerking). Hij
le dat het internationale beleid er
q zaken bespreekbaar te houden,
al zitten oplossingen op korte
lijn er niet in. Verhoudingen bin-
Vrouwen in de derde wereld zoals hier in Boven-Volta moesten door de „ontwikkeling"
van het platteland vaak nog harder werken.
Minister De Koning
.we gaan naar Rome.
nen ontwikkelingslanden zijn pas op
lange termijn te veranderen, zo zei
hij. We gaan naar Rome.
Eigen beleid
De minister heeft natuurlijk gelijk
met zijn vaststelling. Alleen is de
vraag hoe lang je je daar als westers
land bij moet neerleggen. Ontwikke
lingslanden weigeren te praten over
hun eigen beleid, maar hekelen wel
voortdurend het achterblijven van de
hulp van de westerse landen, en hun
gebrek aan medewerking om te ko
men tot een nieuwe internationale
orde.
Er bestaat een soort „examen" van
de OESO de Organisatie voor Eco
nomische Samenwerking en Ontwik
keling; de westerse industrielanden
plus Japan waarbij de ontwikke
lingshulp jaarlijks wordt doorgelicht.
Nederland haalt een ruime vol
doende.
Het valt niet in te zien waarom het
ontwikkelingsbeleid van derde we
reldlanden niet ook op de één of an
dere manier „geëxamineerd" zou
worden (zonder overigens voorbij te
gaan aan de houding van het westen,
of de rol van het internationale be
drijfsleven; integendéel). Een derge
lijk onderzoek past niet bij de gebrui-
.kelijke vriendelijkheden en .beleefd
heden van internationale conferen
ties, maar kan wel onthullend zijn.
Slechts zelden worden er harde woor
den aan het adres van de derde we
reld gesproken. Twee voorbeelden: de
vertegenwoordiger van de wereld
raad van kerken tijdens de vorige
Unctad, en de Nederlandse ambassa
deur in Peru, tijdens een conferentie
van Zuidamerikaanse landen. Beiden
wezen nadrukkelijk op de grote ver
schillen binnen ontwikkelingslanden.
Kleine boer
Minister De Koning zei onlangs in
een studiebijeenkomst in Wagenin-
gen, dat er nauwelijks een project
valt aan te wijzen, waar de kleine
boer baat bij heeft gehad zonder dat
het de bedoeling was van de regering
van het desbetreffende ontwikke
lingsland. Laten we dan ook eens
kijken, welke landen die bedoeling
hebben.
Nederland doet zulks al wat betreft
de ontwikkelingshulp. Steun wordt
„geconcentreerd" op die landen, die
een evenwichtige sociaal- en polltiek-
economische politiek voeren. Waar-
om deze houding ook niet tijdens het
internationale overleg tot gelding
brengen? Omdat het niet hóórt?
Prof. Tims verwacht heil van het di
recte overleg tussen het hulpgevende
westerse land en het hulpontvangen-
de ontwikkelingsland. Naar zijn idee
moet er niet te veel nadruk worden
gelegd op het internationale forum,
maar moet in het bilaterale gesprek
zaken aan de kaak worden gesteld.
Regeringen van ontwikkelingslanden
weten niet wat ze doen, en wij kunnen
hen op fouten wijzen. Zo kwam het
betoog van Tims een beetje over in
een bijeenkomst in het Tropeninsti
tuut, vorige maand.
Tims werd daar fel aangevallen door
Aziz Khan (hij komt uit Bangladesj
en is directeur; van werkgelegenheids
programma in Azië van het interna
tionale arbeidsbureau). Volgens de
Khan weten regeringen in ontwikke
lingslanden wel degelijk wat ze doen
en laten, en vinden ze het prima zo.
Het beleid bevoordeelt de kleine elite
waarvan zij deel uitmaken.
Kritisch
Nu Nederland deelneemt aan de
FAO-conferentie in Rome is er alle
gelegenheid en alle reden om van een
kritische houding ten aanzien van het
beleid van een aantal ontwikkelings
landen blijk te geven. De Konings'
voorganger, Jan Pronk, kreeg al te
maken met de smalle marges van het
ontwikkelingsbeleid van een klein
land, en voor de huidige bewindsman
geldt dat nog veel sterker.
Maar toch: op de conferentie over
plattelandsontwikkeling en landher
vorming zijn de problemen van de
derde wereld samengebald. Meer dan
de helft van de wereldbevolking leeft
in dorpen en gehuchten van ontwik
kelingslanden, of trekt er rond met
vee. Meer dan tachtig procent van de
landbouwgrond in de derde wereld is
echter in handen van nog geen twin
tig procent van de bevolking. Onont
koombaar is een betere verdeling van
de grond, waardoor meer boeren hun
eigen lapje kunnen bewerken. Vol
gens een onderzoek van de Wereld
bank in Brazilië, Colombia, India,
Maleisië en Japan betekent landher
vorming stijging van de opbrengsten
met 19 tot 49 procent, en in het straat
arme noorden van Brazilië zelfs van
tachtig procent.
Lang niet alle bewoners van het plat
teland in de derde wereld zullen ech
ter een baan in de landbouw kunnen
vinden. Voor hen zou er werk moeten
zijn in bedrijven die met de landbouw
samenhangen (het repareren van
landbouwmachines, of het verwerken
van landbouwprodukten). Alleen op
die manier kan de trek naar de slop
penwijken van de steden enigermate
binnen de perken worden gehouden.
Op het ogenblik gaat het leeuwedeel
van de overheidsuitgaven in de derde
wereld juist naar de steden. De nood
zaak daarin verandering te brengen,
en meer te besteden aan een „samen
hangende" ontwikkeling van het
platteland zal ook in Rome bespro
ken worden. Met samenhang wordt
bedoeld dat bij voorbeeld een betere
gezondheidszorg geen zin heeft, als er
geen schoon water en voldoende
voedsel is in een dorpje, en dat ver
groting van de landbouwopbrengst
nutteloos blijft, als er geen weg is om
de produkten naar de markt te bren
gen. Het ligt voor de hand, maar de
„samenhang" wordt vaak vergeten.
Aardbeien
Werkgelegenheid op het platteland
bergt wel het gevaar in zich, dat die in
dienst staat van de zogenaamde
„agri-business'. Grote bedrijven die
bij voorbeeld in Senegal verse groen
te produceren om 's winters in Euro
pa te verkopen, of in Mexico aard
beien en asperges voor de Ameri
kaanse markt. Ten koste van de
voedselopbrengsten, en tot nadeel
van de kleine boeren die eigen grond
moeten opgeven en een baantje vin
den op de mammoet-tuinbouwbedrij
ven.
De kleine boeren dreigen toch het
kind van de rekening te worden bij
ontwikkeling van de landbouw in de
derde wereld. Hun grote broeders
durfden risico's te nemen en nieuwe
technieken te gebruiken (kunstmest,
beter zaaigoed). De kleine boer die
maar één oogst van de honger af
staat, bedenkt zich wel een paar keer
voordat hij begint aan nieuwerwet-
sigheden.
Door het optreden van de rijkere boe
ren, stegen de rente en de grondprij
zen in veel ontwikkelingslanden,
waardoor de kleine boer slechter af
was.
Grootste slachtoffer van de „ontwik
keling" van het platteland van de
derde wereld waren echter vaak de
'vrouwen, die harder moesten werken,
of juist door de invoering van nieu
we werktuigen „minder waard"
werden, en daardoor nog minder te
vertellen kregen.
^an een onzer verslaggevers
ROTTERDAM De olieprijzen op de vrije markt in
Rotterdam zijn licht aan het dalen. De benzine is de
aatste dagen iets goedkoper te krijgen, terwijl produkten
"s nafta en gasolie met ongeveer vijf dollar per ton
zakt zijn tot respectievelijk 350 en 360 dollar.
ten goed vol, al valt de situatie in
Nederland nog mee in vergelijking
met de Verenigde Staten. „Daar
raak je crude (ruwe olie) aan de
straatstenen niet kwijt," zegt de
oliehandelaar. Volgens hem liggen
er op het moment geladen tankers
voor de kust te wachten, tot er
opslagcapaciteit vrijkomt. Dat
duurt soms dagen.
Sffect op de Nederlandse benzine-
>rijzen, zal de prijsdaling voorlo-
>ig niet hebben. Volgens het mi-
dsterie van Economische Zaken
pelen de gestegen OPEC-prijzen
laarbij een veel zwaardere roL
>e oliehandel is gewend aan
- jkhommelingen in de prijs en
ICpaagt zich niet graag aan voor-
pellingen. Maar volgens een
(root bunkerbedrijf in Rotter-
lam, moeten de prijzen wel blij-
ren zakken als de aanvoer niet
tagneert. Naast het gebruikelijke
ómer-effect, is de grote aanvoer
'an de laatste tijd de grote prijs-
lrukker, want de vraag blijft daar-
>ij achter.
let is volgens verschillende olie-
landelaren op het moment niet
gemakkelijk in de Rijnmond olie
>p te slaan. De meeste tanks zit-
Evenals het ministerie van Econo
mische Zaken verwacht de olie
handel niet, dat de prijzen-aan-de-
pomp zullen zakken door de ont
wikkeling op de zg. spot-market.
Benzine kost nog altijd tegen de
vierhonderd dollar per ton tegen
globaal 250 op de binnenlandse
markt. „Ook al gaat de prijs bij de
benzinestations omhoog, het ver
schil blijft groot en in Nederland is
het nog steeds goedkoop tanken,"
aldus een oliehandelaar.
8TERDAM De Nederlandse
anisatie van Tijdschrift-Uitge-
NOTU heeft bij de staatssecreta-
van Verkeer en Waterstaat gepro-
eerd tegen de voorgenomen ver
ing van het zgn. periodiekentarief
de PTT met 12 procent.
NOTU zegt dat deze verhoging op
reeds in strijd is met het te
Krachten prijsbeleid voor 1980. Bo-
dien doorkruist deze voorgeno-
verhoging de in 1978 gemaakte
met de PTT.
Verhoging opslagrente
AMSTERDAM De Algemene Bank
Nederland gaat met ingang van van
daag voor in rekening-courant ver
strekte kredieten de opslag op de
debetrente met 0,5 pet verhogen tot 1
pet.
De bank zegt tot deze verhoging te
hebben besloten, in verband met de
stijging van de tarieven waarop depo
sito's en andere passieve financie
ringsmiddelen worden aangetrokken.
In geldmarktkringen verwacht men
dat andere banken de stap van de
ABN zullen volgen.
In verband met de ontwikkeling van de rente op de
kapitaalmarkt heeft de ABN besloten onderstaande
rentetarieven te verhogen.
Met ingang van 12 juli 1979:
Met ingang van 16 juli 1979
De rentevergoedingen op de overige
spaarvormen zijn ongewijzigd gebleven.
Dagelijkse renteberekening.
Naam
bank
Rente vast
gedurende
Afslultprov.
(procenten)
Rentepercentage
met zonder
gemeentegarantie
(in jaren)
Opg
bank.
werke
lijk
Opg
bank
werke
lijk
ABN
1 jaar
5 jaar
1.5
1.5
9.5
9.5
10.03
10.03
9.5
9.75
10.03
10.30
AMRO-Bank
variabel
5 Jaar
1.5
1.5
9.5
9.5
10.12
10.12
9.75
9.75
10.46
10.46
Bouwfonds
5 jaar
1.5
9.9
10.65
9.9
10.65
Centraal Beheer
5 jaar
9.8
10.17
9.8
10.17
Ennia
10 jaar
-
9.2
9.52
9.2
9.52
NVL
5/10 jaar
-
9.2
9.52
9.2
9.52
NMB
3 jaar
5 jaar
1
1
9.4
9.75
10.14
10.53
9.4
9.75
10.14
10.53
Rabobank
(adviesrente)
variabel
1.25
9.5
9.88
9.5
9.88
Rabo-Hyp. Bank
5 jaar
1.5
9.8
10.45
9.8
10.45
RPS
5 jaar
1
9.5
9.85
9.5
9.85
Spaarbank R'dam
1 jaar
2
8.5
8.91
8.5
8.91
3/5 jaar
1
9.5
9.85
9.5
9.85
Centrumbank
5 jaar
1
9.5
9.85
9.5
9.85
Westland/Utrecht
standaard
no risk
5/10 jaar
5/10 jaar
2
2
9.4
9.8
10.27
10.72
9.6
10
10.50
10.95
In de vakantieperiode is de hypotheekrente meestal vrij stabiel, thans
hebben echter enkele banken de rente verhoogd.
(Publikatie samengesteld door de Vereniging Eigen Huis Amersfoort.)
PARIJS (Reuter) Als gevolg van de prijsverhoging van
ruwe olie zal de economische groei in West-Duitsland in de
periode tot medio 1980 een half procent kleiner en de inflatie
een half procent groter uitvallen dan eerder werd verwacht.
Dit staat in het jaarlijks rapport over de economische ontwik
keling van de Bondsrepubliek van de OESO. de Organisatie
voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling in Parijs.
De economische deskundigen van
deze uit 24 industrielanden bestaan
de instelling verwachten, dat het
overschot op de lopende rekening
van de Westduitse betalingsbalans in
dezelfde periode als gevolg van de
olieprijsverhoging 1,75 miljard dollar
kleiner zal worden. Overigens waren
de ramingen van de OESO al opge
steld vóórdat de OPEC (Organisatie
van Olie Exporterende Landen) eind
vorige maand jaar nieuwe prijsbeslui-
ten nam.
De OESO schat dat het Westduitse
bruto nationaal produkt (de markt
waarde van alle geproduceerde goe
deren en diensten) in de eerste helft
van dit jaar reëel (dus gecorrigeerd
voor de stijging van de prijzen) met
drie procent zal toenemen (op jaarba
sis), in de tweede helft v^n het jaar
met vier procent en in de eerste helft
van het komende jaar met 3,25 pro
cent. De inflatie wordt voor de eerste
helft van 1979 op 4,25 procent ge
raamd (eveneens op jaarbasis), voor
de tweede helft op 4,75 procent en
voor de eerste helft van 1980 op 3,5
procent.
Verstoringen
In het algemeen verwacht de OESO
voor de Bondsrepubliek de komende
tijd een economisch herstel dat zich
zelf in stand kan houden, als tenmin
ste verstoringen van buitenaf uitblij
ven en wordt afgezien van het strak
ker aanhalen van de fiscale en mone
taire touwtjes op een te vroeg tijd
stip. Het voornaamste gevaar dat
moet worden afgewend is het impor
teren van inflatie, met andere woor
den het doorwerken van de prijsstij
ging van buitenlandse goederen in
het prijspeil van binnenlandse pro
dukten.
Dat kan volgens de deskundigen van
de OESO het beste gebeuren door
een doeltreffend monetair beleid, het
tegengaan van kostenstijgingen in ei
gen land en verbetering van de con-
ROTTERDAM (ANP) Het
Instituut voor Maritieme Eco
nomie in Bremen verwacht
een nieuwe golf in het vervoer
van laadkisten per zeeschip.
Het Instituut baseert deze verwach
ting niet alleen op het in de wereld
nog steeds groeiende aantal laadkis
ten dat wordt overgeslagen, maar ook
op de vele opdrachten van rederijen
bij de werven voor de bouw van laad-
kistschepen.
Voorts neemt het aandeel van de
laadkisten in de totale stukgoederen-
omslag gestadig toe. Ook in de ont
wikkelingslanden krijgt deze vorm
van transport steeds meer voet aan
de grond.
De orderportefeuille bij de werven
over de gehele wereld omvat thans
395 laadkistschepen met een tonnage
van 4,9 miljoen dwt. Tegen het einde
van dit jaar zal het aantal laadkisten
gestegen zijn tot 1,1 miljoen een
heden.
Het maritieme instituut sluit niet uit,
dat de komst van zovele laadkist
schepen tegeLijk, tijdelijk tot een
overcapaciteit zal lelden. Dit hangt
echter af van de ontwikkeling van de
wereldhandel en het openen van
nieuw vaargebieden.
currentiepositie van de Westduitse
exportprodukten op de wereldmarkt.
De organisatie meent, dat de Bonds
republiek op het ogenblik heel goed
in staat is om aan deze drie voorwaar
den te voldoen.
RIJSWIJK De varkensmarkt heeft
zich de laatste weken gunstig ontwik
keld. Dit zei de heer J. J. Koch, secre
taris van het produktschap voor Vee
en Vlees, gisteren tijdens de bestuurs
vergadering.
De gunstige gang van zaken wordt
met name veroorzaakt door de goede
vraag naar varkensvlees uit het bui
tenland. Uitgerekend is, dat het aan
bod van slachtvarkens in de Europe
se Gemeenschap in 1978 voor het
derde achtereenvolgende jaar met
vijf procent is toegenomen. Minder
goed gaat het in de kalvermesterij,
waar vrij sterke verliezen zijn
geleden.
SLOCHTEREN (ANP) In Oost-
Groningen moet een tuinbouwpro
ject van de grond komen waar zo'n
zeshonderd mensen werk kunnen vin
den. Het tuinbouwproject moet een
impuls zijn voor de werkgelegenheid
in het gebied en tevens een verstevi
ging van de daar reeds bestaande
tuinbouwactiviteiten betekenen. Dit
staat in een raamplan voor de ont
wikkeling van de tuinbouw voor
Oost-Groningen. Enkele jaren gele
den werd daartoe een overleggroep
opgericht, di" nauw samenwerkte
met de Heidemij Nederland.
Voorzitter J. J. Matthijsse van de
overleggroep meent dat indien nu
niets gedaan wordt, de tuinbouw in
Oost-Groningen gedoemd zal zijn af
te sterven. Het raamplan voorziet
ontwikkelingen voor de boomkweke
rij, de groenteteelt voor de volle
grond en de glastuinbouw. Bij de
verdere ontwikkeling van deze plan
nen moeten het ministerie van land
bouw en visserij en de provincie Gro
ningen financiële steun verlenen. Vol
gens het raamplan is ruim vijftig mil
joen gulden nodig. De plaatselijke,
bevolking heeft voor het op papier
zetten van het raamplan zo'n 100.000
gulden bijeengebracht.
UTRECHT Er zijn twee serieuze
gegadigden over voor de overname
van Koninklijke Nederhorst Bouw
(KNB), onderdeel van het Neder-
horst-concern. Dit heeft bestuurder
Schellekens van de Federatie Bouw
en Houtbonden gisteravond in
Utrecht meegedeeld.
Volgens Schellekens bestaat de mo
gelijkheid, dat er enkele honderden
werknemers van KNB in de verdruk
king komen, namelijk uitvoerend
technisch en administratief perso-
veel.
Binnenkort verwacht de federatie
antwoord van minister Albeda (Soci
ale Zaken) over een passende regeling
voor deze werknemers.