egering Iran
ijkt onder
ruk Khomeiny
uzorewa heeft
gesprek met Carter'
Portugal pakt landbouwcoöperaties te hard aan
Zuidelijk Afrika
wil steun westen
Regering India in de knel
ffief militaire politie blijft
Treinramp in Italië
Vertrouwen in premier Desai taant
ribunaal veroordeelt beleid van regering:
ENSDAG 11 JULI 1979
BUITENLAND
TROUW/KWARTET R H S7
IERAN (AFP, AP, Reuter) Saif Amir Rahimi blijft
'o mandant van de Iraanse militaire politie. Rahimi blijft op
e rukkelijk bevel van ayatollah Khomeiny, nadat hij was
i lagen door minister van defensie Taghi Riahi. De handha-
van Rahimi bevestigt nog eens de machteloze positie van
"gering van premier Bazargan tegenover Khomeiny en de
)ec lutionaire raad.
no,lster van defensie Taghi Riahi liet
ren weten: „De beslissing van
m Khomeiny staat boven de mij-
in die van de regering en ik ge-
zaam zijn orders". De chef van
generale stad, generaal Farbod
vai laarde eveneens Khomeiny ge-
PI zaam te zullen zijn en het door
de mede ondertekende ontslag van
c hoofd van de militaire politie on-
st ian te zullen maken.
Ie
t, ehabilitatie van generaal Rahimi
hai ior hem een persoonlijke overwin-
ITen tijde van het bewind van de
zat Rahimi verscheidene jaren in
evangenis wegens zijn verzet te-
e diens buitenlandse politiek,
rdoor geniet hij een vrij grote
ïlariteit. Het ontslag van Rahimi
mede verband te houden met'
chillen van mening in de leiding
gr0 de strijdkrachten over het al dan
di
niet aantrekken van buitenlandse ad
viseurs voor de training van het leger.
Rahimi is daarvan een verklaard te
genstander. Hij vindt dat de militaire
leiding van het leger op eigen kracht
haar boontjes wel kan doppen.
Het intrekken van het ontslag van
generaal Rahimi heeft meer dan iets
anders duidelijk gemaakt dat de re
gering BaÉargan geheel onderworpen
is aan de bevelen van ayatollah Kho
meiny en de islamitische revolutio
naire raad in Qom, die voor het groot
ste deel bestaat uit Islamitische gees
telijken. De crisis in de verhouding
van regering tot Khomeiny is overi
gens vrijwel geheel aan de bevolking
van Iran voorbijgegaan, aangezien er
gisteren geen kranten verschenen.
Het was gisteren namelijk een natio
nale vrije dag in verband met de
viering van de geboortedag van de
twaalfde Iman, die 1200 jaar geleden
verdween en die volgens de islamtiti-
sche gelovigen in Iran op het eind der
tijden zal terugkeren.
ARUSHA (Reuter) De „frontlijnlanden" in zuidelijk Afrika
hebben extra steun gevraagd van het westen Zij willen
economisch minder afhankeljk worden van Zuid-Afrika.
Bij een treinongeluk in Italië zijn zeker dertien mensen om het leven gekomen. Aan de voet van de Vesuvius, bij
Napels, reden rond het middaguur twee overvolle forensentreinen op elkaar. De schade was groot, en reddingsploe
gen moesten snijbranders gebruiken om de slachtoffers te bevrijden. De ene trein was op weg naar Napels over de
enkelspoorlijn rond de Vesuvius, terwijl de andere er juist vandaan kwam. Hoe het mogelijk was dat de twee
treinen zich tegelijkertijd op hetzelfde spoor bevonden is nog niet bekend.
>°eg4eer abortussen
West-Duitsland
oniïSBADEN (DPA) In vergelij-
en met 1977 is het aantal abortus-
ngjln West-Duitsland vorig jaar met iWW.
pr r dan 35 procent gestegen Voor SChe rechtbanken zullen voortaan
Doodvonnissen
edijsterke stijging zorgden met name
I ingehuwde vrouwen in de leeftijd
18 tot 25 jaar. Zo'n 14.000 namen
besluit de zwangerschap te onder-
d( en.
na otaal hebben 73548 vrouwen en
es" sjes één tot twee jaar na de her-
ning van de Duitse abortuswetge-
hun zwangerschap voortijdig la
ma] beëindigen. Dat levert een stij-
it rop van 35,4 procent, maai vol-
t ds de statistici in Wiesbaden blijft
>egi i met een onbekende factor zitten
anks het feit dat de artsen in
it-Duitsland zich beter houden
l hun meldingsplicht.
:d 1 meeste abortus-ingrepen werden
yegistreerd in Noordrijnland-West-
mesn (80 procent meer), in Rijnland-
(72 procent) en in Bremen (61
ïggpent). In Beieren was de stijging
Jdii vijf procent het geringst.
Personen die ter dood zijn veroor
deeld door revolutionaire islamiti-
niet meer onmiddellijk ter dood mo
gen worden gebracht. Radio Teheran
maakte gisteren bekend dat er zeker
tien dagen moeten verstrijken na het
uitspreken van een doodvonnis voor
dat dit ten uitvoer mag worden ge
bracht. De eerste voor wie deze rege
ling geldt is een soldaat die door een
rechtbank in Arabil in het noorden
van Iran ter dood is veroordeeld. De
periode van tien dagen is bedoeld om
de openbare aanklager in Teheran de
gelegenheid te geven om zijn oordeel
over het vonnis te vormen en het
eventueel ongedaan te maken. Tot
dusver was het gebruikelijk dat een
ter dood veroordeelde onmiddellijk
na het vonnis geëxecuteerd werd.
Hiervoor is al eens een humanitaire
reden opgegeven. Het zou namelijk
volgens de wetten van de Islam niet
toegestaan zijn een ter dood veroor
deelde nog eten of drinken te geven.
NEW DELHI (AFP, Reuter) Nog eens veertien leden van de
regerende Janata-partij in India hebben het vertrouwen in de
regering opgezegd. De steun voor premier Morarji Desai is
daardoor opnieuw kleiner geworden, juist op de dag dat hij
het vertrouwen van de volksvertegenwoordiging wil vragen.
Toch wordt aangenomen dat de rege
ring het wel zal halen, hoewel de
toekomst door de stijgende inflatie
en het geweld in verschillende delen
van India weinig rooskleurig is.
De meeste dissidenten sloten zich
aan bij de voormalige minister van
volksgezondheid Raj Narain, die uit
de Janatapartij is gestapt vanwege
het eigenzinnige optreden van Desai.
Hij zei dat hij zich niet langer kan
verenigen met de toenemende in
vloed van „kapitalisten en multi-na-
tionale ondernemingen" in India.
Volgens de oud-bewindsman is Desai
zijn verplichtingen tegenover het In
diase volk niet nagekomen. Narain en
zijn groep zullen vandaag dan ook
het vertrouwen in de regering op
zeggen.
Een motie daartoe is ingediend door
de vleugel van de Congrespartij on
der leiding van oud-minister Javan.
Een andere vleugel van de Congres
partij staat onder leiding van ex-pre
mier mevrouw Indira Gandhi. Deze
liet aanvankelijk weten eveneens de
Janata-regering naar huis te sturen,
maar verklaarde later dat beter ge
wacht kan worden totdat het kabi-
net-Desai zijn meerderheid in het
parlement kwijt is.
Desai kan nog rekenen op steun van
271 van de 538 parlementsleden, on
der wie de communisten. Het verzet
tegen de Janata-regering (een bunde
ling van vijf partijen van links tot
rechts) groeit echter met de dag.
Boven het bewind hangt de dreiging
van de invloedrijke minister van in
dustrie, de socialist George Fernan-
des, die heeft gezegd dat hij de rege
ring zal laten vallen als de „geest van
het verkiezingsmanifest uit 1977" ver
vliegt.
de mededelingen daaromtrent
n zegslieden in Washington juist
n, is het voor het eerst dat Carter
it een leider van de afvallige Britse
eei}lonie praat. De ontmoeting zou
*en latsvinden op het buitenverblijf
öar^n de Amerikaanse president, Camp
eer vid, Carter beraadt zich daar mo-
fnteel over de energieproblema-
u
de
lgens de zegslieden hoopt Carter
:em-)g steeds dat Muzorewa zich zal
ASHINGTON (Reuter, UPD Premier Muzorewa van Zim-
ibwe (Rhodesië) zal vandaag een gesprek hebben met de
nerikaanse president Carter.
vastleggen op politieke wijzigingen,
die moeten leiden naar een daadwer
kelijk zwart meerderheidsbestuur in
Zimbabwe (Rhodesië) en uiteindelijk
tot erkenning van het land. Muzore
wa zei bij aankomst in Washington
dat hij klaar stond iedereen „die wil
luisteren de waarheid te vertellen",
over Zimbabwe.
De Britse minister van buitenlandse
zaken, Lord Carrington, zal later dit
jaar met voorstellen té komen inzake
Rhodesië. Dat zal gebeuren na over
leg binnen het Gemenebest.
De bewindsman liét in het midden op
wat voor voorstellen hij doelt, maar
Carrington zei dat ze door Zimbabwe
als „eerlijk en redelijk" zullen worden
beschouwd. „Er zal rekening worden
gehouden met wat al bereikt is" in
Zimbabwe, zei hij, met een duidelijke
verwijzing naar de huidige regering
van het land. Deze wordt door het
radicale Patriottisch Front niet er
kend, omdat zij niet de bevolking van
Rhodesië vertegenwoordigt.
Premier Muzorewa
Anderzijds hekelen de socialisten de
radicale hindoe-groepen, die Desai de
schuld geven van de rellen tussen
hindoes en moslems die onlangs in
het oosten van India plaatsvonden.
Duizenden moslems vluchtten daar
op naar het aangrenzende Bangla-
desj.
Oud-minister Narain heeft geëist dat
bewindslieden van de Janata-rege
ring hun lidmaatschap van extreme
hindoe-groeperingen opgeven. Desai
denkt er echter niet over hen dat te
vragen.
Inmiddels doet de vroegere premier'
van India, mevrouw Indira Gandhi,
wanhopige pogingen uit de cel te blij
ven. Zij had maandag voor de rechter
moeten verschijnen, wegens machts
misbruik gedurende de noodtoe
stand, die onder haar bewind bijna
twee jaar van kracht was. De zitting
werd echter uitgesteld, omdat me
vrouw Gandhi de rechtsgeldigheid
van de speciale rechtbank had aange
vochten.
De beschuldigingen die tegen haar
zijn ingebracht kunnen de oud-pre
mier komen te staan op zeven jaar
gevangenisstraf en ontzegging van
het recht kandidaat te staan bij ver
kiezingen. De eerste beschuldiging
behelst het valselijk vervolgen van
vier ambtenaren in 1975, toen dezen
een onderzoek wilden instellen naar
de handel en wandel van mevrouw
Gandhi's zoon Sanjay.
Deze werd juist gisteren enkele uren
vastgehouden, nadat hij een demon
stratieverbod in Patna, een stad in
het noordoosten van India, aan zijn
laars had gelapt. Hij wilde met een
paar honderd aanhangers betogen te
gen de bijzondere hoven die hem en
zijn moeder moeten berechten.
De tweede beschuldiging die tegen
mevrouw Gandhi wordt ingebracht
houdt de koop van 139 jeeps, zonder
betaling, in. De voertuigen werden
gebruikt bij de verkiezingen in 1977,
die door mevrouw Gandhi werden
verloren nadat zij elf jaar aan de
macht was geweest. Mevrouw Gan
dhi werd vorig jaar november herko
zen, maar verloor haar zetel een paar
weken later door de rechtszaken die
tegen haar lopen.
Ministers uit Tanzania, Zambia,
Botswana, Angola en Mozambique
willen medewerking van het westen
voor een economische samenwerking
tussen „zwarte landen" in zuidelijk
Afrika. De vijf staten hebben de afge
lopen dagen in de noord-Tanzaniaan-
se stad Arusha geconfereerd. Op een
bijeenkomst van donorlanden, zou,
aldus de „frontlijnstaten" tot een
daadwerkelijke verhoging van de
steun beslist moeten worden.
De president van Botswana, sir Seret-
se Khama, gaf het dilemma van de
„frontlijnlanden" weer, toen hij zei
dat deze „enerzijds de duivelse poli
tiek" van Zuid-Afrika veroordelen,
maar anderzijds met handen en voe
ten aan de goede wil van de Zuid
afrikanen gebonden zijn. „Wij vragen
het westen om steun voor onze strijd
om ons van de blanke minderheidsre
geringen te bevrijden", aldus Khama.
Samenwerking
Ministers van de frontlijnlanden zei
den dat een economische samenwer
king uiteindelijk ook Malawi. Leso
tho, Swaziland, Zimbabwe (Rhode
sië) en Namibië (Zuidwest-Afrika) zal
omvatten. Deelneming van Zaire zou
welkom zijn.
In een gezamenlijke verklaring zei
den de ministers dat op het ogenblik
de regio volstrekt afhankelijk is van
Zuid-Afrika voor het vervoer, de im-
en export van goederen, de invoer
van goedkope arbeid en de uitvoer
van diensten.
„Zuidelijk Afrika wordt gemanipu-
leefd", aldus de verklaring, waarbij
nadruk wordt gelegd op de moeilijke
positie van Zambia en Botswana.
Deze landen zijn voor hun handel
voor een groot deel op Zuid-Afrika
gericht, door het onbreken van een
eigeh transportsysteem.
Van de zijde van de donorlanden
heeft Zweden positief gereageerd op
het verlangen van de „frontlijnsta
ten". De Nederlandse regering doet er
vooralsnog het zwijgen toe.
Zegslieden van de „frontlijnlanden"
zeiden zich ervan bewust te zijn dat
een onmiddelljke verhoging van de
ontwikkelingshulp niet voor de hand
ligt. Toch noemde de assistent-secre
taris-generaal van de Verenigde Na
ties, Gordon Gourderey, de bijeen
komst van de Arusha „de belangrijk
ste die de afgelopen 20 jaar over zui
delijk Afrika is gehouden".
De economische samenwerking in
zuidelijk Afrika zou een tegenhanger
moeten zijn van de constellatie van
zuidelijk Afrikaanse staten die Preto
ria voor ogen heeft en zoals die on
langs werd aangekondigd door pre
mier Botha. Als eerste stap naar sa
menwerking (behalve wat betreft ver
voer, uiteindelijk ook aangaande in
dustrie, landbouw en energie) is een
commissie opgericht, die de aanzet
moet geven voor de oprichting van
een „bevrijdingsfonds" voor zuidelijk
Afrika. De kosten worden geschat op
ongeveer 3 miljard gulden voor de
komende tien jaar.
Binnenstaten
Zes van de betrokken landen zijn
binnenstaten (zonder toegang tot zee)
en slechts twee zijn economisch min
of meer onafhankelijk van Zuid-Afri
ka.
Het moeilijkste heeft het Zambia, dat
voor de uitvoer van koper (veruit de
belangrijkste inkomstenbron) en de
invoer van voedsel (nodig door de
tegenvallende landbouwopbreng-
sten) helemaal op Zuid-Afrika en
Zimbabwe (Rhodesië) is aangewezen.
De door de Chinezen aangelegde
spoorlijn door Tanzania is voortdu
rend verstopt (de capaciteit van de
verbinding is beperkt, en de haven
van de Tanzaniaanse hoofdstad Dar
es Salaam te klein) terwijl de Bengue-
la spoorlijn door Angola nog steeds
gesloten is.
De spoorwegen van Botswana maken
nog immer deel uit van het koloniale
net, dat het met Kaapstad in Zuid-
Afrika verbindt. Zegslieden uit Bots
wana zeiden dat het streven is naar
een verbinding door Namibië (Zuid
west-Afrika), als daar een „aanvaard
bare regering" komt. Mozambique is
voor de inkomsten uit vervoer nog
steeds aangewezen op Zimbabwe
(Rhodesië), en voor goedkope arbeid
op Zuid-Afrika. Politieke onafhanke
lijkheid van Rhodesië is een „wezen
lijke voorwaarde" voor de economi
sche onafhankelijkheid van Mozam
bique, aldus een van de verklaringen
van de conferentie van „frontlijnlan
den" in Arusha.
Verontwaardiging
Van zijn kant heeft Zuid-Afrika met
verontwaardiging gereageerd op de
plannen van Zuidelijk Afrika voor
een eigen vervoerssysteem. De voor
stellen worden beschouwd als een re
actie op de plannen van een zuidelijk
Afrikaans verbond onder Zuidafri-
kaanse heerschappij, het streven van
Pretoria zuidelijk Afrika economisch
onder zijn heerschappij te brengen.
ving
sge-
>or Jan Halkes
ISSABON Zo'n veertig tot vijftig landarbeiders, juristen, economen,
lurnalisten, historici en landbouwkundige ingenieurs vormden de ge-
ligen voor een tribunaal over de landhervorming in Portugal dat het
gelopen weekeinde in Lissabon werd gehouden. Het tribunaal veroor-
elde de aanslagen op de landhervorming, de illegale praktijken, de
illekeur, het machtsmisbruik en de gewelddadige onderdrukking waar
de arbeiders op de collectieve boerderijen in het zuiden van Portugal
et slachtoffer zijn.
Iet tribunaal was een initiatief van een
mvangrijke commissie bestaande uit voor-
anstaande figuren uit linkse Portugese
ringen. Zoals het Russell tribunaal in
itockholm de wreedheden van de Amerika-
en in Vietnam aan de orde stelde, zo richt-
e dit tribunaal zich op de afbraak van de
mdhervorming door de Portugese rege-
Ing. Minister van landbouw, Vaz Portugal,
aat immers ongestoord door met een poli-
iek gericht tegen de landbouwcollectieven
- of hij nu demissionair is of niet.
idvocaat
>e openbare aanklager van het tribunaal
fas advocaat Fernando Luso Soares, die in
ijn praktijk het grootste deel van de 202
•rocessen van landbouwcoöperaties tegen
et ministerie voor zijn rekening neemt. In
e twee-en-een-halve dag van vrijwel onaf
fe ebroken getuigenverklaringen werd veel
erteld over het leven dat de landarbeiders
adden onder de grootgrondbezitters voor-
lat zij bij de revolutie van 1975 de landerij-
n bezetten en de produktie in eigen hand
amen.
lo vertelde een van de getuigen over de
moord op Alfredo Lima tijdens een honger
oproer op de arbeidsmarkt van Santarem.
Op dergelijke markten zochten grootgrond
bezitters elke ochtend de sterkste mannen
en vrouwen uit om van zonsopgang tot
zonsondergang voor zo weinig mogelijk
geld voor hen te werken. Alvaro Brasileiro
vertelde het tribunaal hoe op die dag de
vrouwen weigerden aan het werk te gaan als
het dagloon niet omhoog zou gaan. Dat
leidde vrijwel onmiddellijk tot de komst
van de republikeinse garde die zich zeer
onheus jegens de vrouwen gedroeg. Ze wer
den geduwd en betast door de agenten tot
de menigte verontwaardigd raakte. Daarop
begon de garde in het wilde weg te schieten
en Alfredo Lima werd dodelijk getroffen.
Anno 1979 blijkt het gedrag van de republi
keinse garde niet wezenlijk veranderd. Dat
bleek wel uit de getuigenverklaring van
Manuel Anta die bij teruggave van land aan
een grootgrondbezitter door een rubberko
gel van de garde werd getroffen. Manuel
Anta is daardoor al bijna twee Jaar niet
meer tot werken in staat.
Film
Ook twaalf Nijmeegse studenten overhan
digden het tribunaal een getuigenverkla
ring. Zij brengen hun vakantie door met het
werken voor de landbouwcoöperatie Che
Guevara in Alvalade de Sado in Alentejo.
Op 27 juni zagen zij met eigen ogen hoe
landarbeiders van de coöperatie Tres de
Outubro door de garde op straat waren
gezet, terwijl bij de teruggave van deze
coöperatie bepaald was dat zij hun vijf
woningen mochten behouden. Later werd
een van de Nederlanders door de garde een
filmrolletje afgepakt, omdat deze leden van
de garde fotografeerde toen zij op weg wa
ren naar een andere coöperatie. Toen de
Nijmegenaar daarop een protest indiende,
kreeg hij zijn filmpje weer terug.
Eerder was mij iets dergelijks overkomen,
wat toen leidde tot stappen van de Neder
landse ambassade in Lissabon bij het Por
tugese ministerie van binnenlandse zaken.
Het ministerie deelde toen mee dat ik tevo
ren toestemming had moeten vragen voor
het nemen van.foto's. Toen ik dat deed gaf
iedereen niet thuis. De dienstdoende offi
cier van de republikeinse garde op het
hoofdkwartier in Lissabon beweerde zelfs
dat het ministerie van binnenlandse zaken
helemaal1 niet dergelijke toestemming kon
geven. „Wij bepalen zelf wel wanneer we
gefotografeerd mogen worden," zei hij.
Toch werd het tribunaal geen klaagzang
over gewelddadig optreden van de Portuge
se politie. Verscheidene getuigen benadruk
ten dat men de goede agenten van de slech
te moet onderscheiden en dat het ministerie
van landbouw de hoofdschuldige is. De be
langrijkste uitspraken van het tribunaal
betreffen dan ook het recht van de landar
beiders op het bewerken van de grond en
het ongrondwettelijke karakter van de
maatregelen die leidden tot een terugdraai
en van de landhervorming in een poging om
de situatie van grootgrondbezit te her
stellen.
Nederlanders
Als buitenlandse waarnemers waren op het
tribunaal ook vier Nederlandse juristen
aanwezig. Ondanks hun uiteenlopende ach
tergrond waren hun conclusies bijna gelijk
luidend. Hun oordeel gold niet alleen het
tribunaal maar ook de bezoeken aan land
bouwcoöperaties en politieke partijen die
vorige week door de delegatie werden afge
legd.
De ARP-er mr. L. J. van der Burg, lid van de
interkerkelijke commissie voor ontwikke
lingsprojecten, vatte zijn oordeel in drie
punten samen: De uitbuiting van de landar
beiders door de grootgrondbezitters tijdens
de lange nacht van het fascisme dat in
Portugal eerst in 1974 aan de dijk werd
gezet. De landarbeiders waren in die perio
de een soort lijfeigenen in een middeleeuw
se samenleving. De landbezettingen van
1975 waren alleen daardoor al gerechtvaar
digd. Verder benadrukte Van der Burg de
discipline en het gemeenschapsgevoel
waarmee de bezettingen en het collectieve
beheer van de boerderijen gepaard gingen
en gaan. Ten slotte lijkt er, aldus Van den
Burg, geen twijfel mogelijk dat het de be
doeling van de regering is de coöperaties te
ondermijnen en te vernietigen door terug
gave van het land en het niet treffen van
steunmaatregelen.
Van de ongeveer vijfhonderd coöperaties en
collectieven hebben al 33 de strijd om het
bestaan moeten opgeven, wat in flagrante
strijd is met de Portugese grondwet, die de
regering Juist verplicht hun levensvatbaar
heid te verzekeren. Een bijbelse plicht,
vindt Van der Brug, die in de wijze waarop
de coöperaties worden beheerd veel terug
vindt van wat in het Oude Testament ge
schreven staat.
Democraten thuis hoort. Maar ook de socia
listische partij krijgt van haar geen pluim:
„Ze praten aan één stuk door, zonder iets te
zeggen."
Van onderen
Mr J. W. Kroon, specialist in landhervor
mingsproblemen aan de landbouwhoge
school in Wageningen, benadrukte het ei
gen karakter van de Portugese landhervor
ming, die geheel van onderop begonnen is.
Het rendement ervan zou daarom veel gro
ter kunnen zijn dan in andere landen, waar
regeringsmaatregelen op verzet van de boe
ren stuiten. Opvallend vindt Kroon ook dat
het de coöperaties niet gaat om het bezit
maar om het gebruik van de grond. De
landarbeiders wilden de gTond niet in elge-
nom hebben, maar wilden de grond door de
staat laten nationaliseren. De maatregelen
van de regering tegen de hervorming zien ze
als een aanslag op de nationale voedselpro-
duktie en dus op de Portugese economie.
Kroon vat het hele probleem zo samen: „De
wijze waarop de Portugese wet op de land
hervorming wordt toegepast is een schen
ding van de mensenrechten."
Mevrouw Mr Ph. M. Wijenborg-Pot, een
vooraanstaand lid in het Brabantse CDA,
deed ook nog een hartig woordje over het
gesprek met de conservatieve Portugese
partijen die achter het regeringsbeleid
staan. „Ze weten geen enkel zinnig argu
ment tegen de coöperaties in te brengen."
zegt ze. De houding van de christen-demo
cratische CDS in Portugal heeft haar zo
verontrust, dat zij zich afvraagt of deze
partij wel in de Europese Unie van Christen-
Europa
Volgens sommige tegenstanders van de
landhervorming kan Portugal niet meedoen
in de Europese Gemeenschap zolang er in
dat land coöperaties bestaan waarin de
werkgelegenheid zwaarder weegt dan de
gemiddelde produkttviteit per arbeider. De
coöperaties stellen eigenlijk een overschot
aan arbeidskrachten te werk. Mr A. W. M.
Willems van een Amsterdams advocaten-
collectief vindt dat eigenlijk erg goed.
„Moeten die mensen anders maar honger
lijden ter wille van de gemiddelde produkti-
viteit?", vraagt hij zich af. Het zijn nota
bene mensen die bereid zijn maanden lang
hun salaris opzij te leggen om investeringen
te doen waarin de grootgrondbezitters nooit
geïnteresseerd zijn geweest.
Terwijl de Nederlandse delegatie maandag
ochtend van gedachten wisselde met de
Nederlandse ambassadeur in Portugal, be
zocht de republikeinse garde de coöperatie
Che Guevara. Een vroegere pachter van de
rijstvelden bij de coöperatie kwam „zijn
land" opeisen. Afgelopen vrijdag kreeg de
coöperatie daar bericht van In strijd met
de wet werd hun mening daarover niet
gevraagd. De aanspraken van de pachter
werden niet bewezen De republikeinse gar
de was er met vijf Jeeps en vijftien agenten
te paard. En opnieuw mocht er niet gefoto
grafeerd worden. Ik kreeg te horen „dat
men mij wel in de gaten had". De taak van
het Portugese landbouwtribunaal is nog
niet geëindigd.
