andelvierdaagse eindigt
oms in spurt om trofee
Hogere eisen aan vrijwilligers
en aan ontwikkelingslanden'
Bestuurscollege op
Curasao treedt af
opers doen zich tegoed aan bier en frikadellen
Skylab valt in
'gunstige' baan
Paz Estenssoro
waarschijnlijk
president Bolivia
Verkiezingsuitslag werkt averechts
Europa: een
gekraakt ei
igbert Jacobs, nieuwe chef van SNV:
:ei
'Geen contacten
van VS met PLO'
Onderminister
VS stapt op
Cuba laat laatste
gevangenen vrij
ENSDAG 11 JULI* 979
BINNENLAND/BUITENLAND
TROUW/KWARTET P6-RHS1 1
ADVERTENTIE
m een onzer verslaggevers
'ELDOORN Nabij de
Ijenberg, tussen Loenen en
sekbergen, toneel van een
oedige strijd in de 80-jarige
irlog, rustte gisterochtend
i alleszins vreedzaam leger-
uit. Het waren de deelne-
ers aan de 26ste Apeldoorn-
wandelvierdaagse.
hadden op deze historische plek
eerste grote rust. Het voetvolk
sd zich te goed aan patat, worst en
iadellen benevens bier, chocolade-
ik en frisdrankjes, en het lag aan
boorden van de op dit punt lang-
un voorbij stromende Spreng alsof
kruis van verdienste al binnen
n magnifiek wandeldagje gisteren,
•ale temperatuur, zo nu en dan wat
n, boeiende wolkenpartijen en vol-
natuurschoon. De blarentrekkers
telden nog nauwelijks in actie te
men. Toch eiste deze eerste dag
n tol: van de 1538 wandelaars, die 's
I irgens gestart waren, moesten het
zes opgeven. Er zijn dit jaar wat
nder deelnemers dan in 1978, maar
was het dan ook voor de 25ste
dat de Apeldoornse vierdaagse
vafrd 6ehouden-
ets
"lik
ditmaal ligt het accent weer dui-
jk op het toeristisch wandelen. De
'Jrtig kilometer dus. Een kleine 1200
insen schreven daarvoor in. De rest
fgiekte voor de veertig kilometer (zo'n
en voor de 50 kilometer (125).
ie! ihalve Nederland zijn twaalf natio-
jliteiten vertegenwoordigd, met De-
'0' marken, Noorwegen en Zweden als
jtschieters.
ir velen heeft de Apeldoornse vier-
agse al iets vertrouwds gekregen,
aarom keert bij voorbeeld een ruim
Sfl-jarige dame uit Pisa, zij het met
derbrekingen, telkens terug? Ro-
'etjana Molendi raakt niet uitgekeken
Nederland, dat zo heel anders is
Italië. Bovendien is zij een wan-
laarster, met passie. Zo een die het
k woon niet laten kan. Er is dit maal
te i Amerikaan van de partij en ook
Canadezen waaronder Arthur
v<*emesurier en zijn zoon Andrew die
n®et vakantie is in Nederland. Zij
d^en niet alleen deze week aan de
>eldoomse vierdaagse maar volgen-
week ook aan de Nijmeegse vier-
"a agse mee.
iar
p lus
De eerste dag van de Apeldoornse wandelvierdaagse ging in
de richting van Ugchelen, Beekbergen en Loenen. Op de foto
een groep wandelaars in de omgeving van Loenen.
WASHINGTON (AP, Reuter)
Zes uur vanavond is in de
laatste voorspellingen van de
Amerikaanse autoriteiten het
meest waarschijnlijke tijdstip
waarop hun kunstmaan Sky
lab naar beneden komt. De
NASA is daar best tevreden
mee, want in die periode draait
het gevaarte zijn „onschuldig
ste" baantjes: veel boven zee
en dunbevolkte gebieden.
Als de berekening uitkomt, val
len de brokken in een strook
die zuidelijk om Afrika heen
loopt: voor de westkust en in
de Indische Oceaan. Maar dat
is nog volstrekt speculatief. Als
Skylab even lang doorvliegt
komt het over het midden-wes
ten van Australië en als het een
keer tegen de dichtere luchtla
gen „afketst" kunnen er ook
nog brokken in Amerika zelf
vallen. Om die kans op afket
sen te verkleinen en dus de
voorspelbaarheid te vergroten,
wil men in de loop van de mor
gen het nu nog georiënteerd
vliegende Skylab aan het tui
melen brengen.
Het Skylab-gebeuren heeft vol
gens de politie van de Filippij
nen daar inmiddels zijn eerste
slachtoffer gemaakt. De 58-ja
rige Simeon Ga Ivez kreeg za
terdag een hartaanval na een
nachtmerrie. De man had in
zijn slaap „Skylab, Skylab" ge
roepen.
De Indonesische minister van
defensie, generaal Mohammed
Joesoef, heeft verklaard dat hij
zich geen zorgen maakt, „om
dat alles door God is besloten."
Een Fins reisbureau boekte de
vakanties van twee echtparen
op hun verzoek van Grieken
land over naar Spanje, omdat
zij het idee hadden dat Skylab
in Griekenland zou vallen. De
kans dat ergens ter wereld ie
mand getroffen wordt, is vol
gens de jongste gegevens één
op 1500.
Fonnerha/Sneek/Holland
d< filitaire oefeningen verboden"
aat er een beetje overbodig bij de
gang van de Loenermarkt, een
raalf hectare groot natuurgebied
|i et flinke hoogteverschillen en soms
n ook met een wat buitenlandse
I* lure. Veel Nederlanders kennen
•I -ze plek niet. Ook het gros van de
leldoomse vierdaagse-wandelaars
Ct et. Alleen de deelnemers aan de
ertig kilometer en de vijftig kilome-
)vir komen er door. Ze kunnen er
lninieten van wondermooie panora-
Aj a's, maar het blijft een klus om de
lenermark te nemen. En dat duide
k op de eerste dag, maar goed, dan
iCja de kop er ook meteen goed af.
de'p deze tocht naar Loenen werden
mj ik vele kilometers getrokken over
ifelijk slingerende paden door Lan-
1( luwen waar het graan stond te rij-
ge :n, hoewel dat helaas steeds minder
ordt, want de boeren zien meer in
on elkproduktie. Vandaag, gaat de
andeling via het park van Paleis
'p( et Loo naar Wiessel, richting Vaas-
sen en Epe, voor een groot deel even
eens agrarisch gebied. Morgen, per
traditie weereen tocht door het
Kroondomein naar Kootwijk. Vrij
dag ten slotte wordt er naar Hoender-
loo gewandeld. Allemaal met zorg uit
gezette parcoursen waar veel te ge
nieten valt, maar wat jammer genoeg
lang niet door iedereen wordt uitge
buit, gezien de snelheid waarmee ve
len steeds weer op de finish (het cul-
tureel-centrum Orpheus) aangaan.
Soms als honden opgejaagd door een
stuk leverworst (lees in dit geval: de
trofee) voor hpn neus te laten bun
gelen.
Gips
Een uitvaller had de Apeldoornse
vierdaagse al enige weken voor dat
deze begon, de heer T. Achterberg uit
Zeist, secretaris van het organisatie
comité. Toen hij de tekst voor het
programmaboekje naar de drukker
bracht, kreeg hij een ongelukje waar
door hij nu met een voet in het gips
loopt. „Nijmegen en Apeldoorn heb
ben nu elk hun eigen plaats," zegt hij.
„De strijdbijl is begraven, de kruit
damp opgetrokken. We zijn geen con
currenten meer van elkaar. Maandag
avond waren de topfiguren van de
KNBLO bij de openingsceremonie in
Apeldoorn en volgende week hopen
wij als NWB-bestuur in Nijmegen pre
sent te zijn."
Vrijdagmiddag tussen drie uur en
half vier houdt het vierdaagse leger
tje met veel muziek zijn intocht in
Apeldoorn.
Fietsen
In Assen zijn gisteren fietsters begon
nen aan de Drentse rijwielvierdaagse.
Er waren vier routes van veertig kilo
meter uitgezet, en een voor degenen
die zestig, tachtig of honderd kilome
ter wilden fietsen. Hoewel de zon niet
overvloedig scheen was het behoor
lijk fietsweer.
De 20.000ste deelnemer, Frank Oo-
men uit Emmen kreeg een gereed
schapskist aangeboden. De commis
saris van de koningin in Drente, me
vrouw A. P. Schil thuis fietste alleen
gisteren mee.
LA PAZ (AFP) De overwinnaar bij
de onlangs in Bolivia gehouden alge
mene verkiezingen, de gematigd link
se kandidaat Hernan Siles Suazo,
maakt weinig kans op het president
schap. Siles bleef met 37 procent van
de stemmen acht procent voor op zijn
naaste rivaal, Victor Paz Estenssoro,
de centrum-rechtse kandidaat. Om
dat geen van de kandidaten echter
een absolute meerderheid haalde, zal
het parlement nu binnenkort de pre
sident. moeten kiezen De verwach
ting is dat de overige partijen ter
rechter zijde van het centrum Paz in
het zadel zullen helpen, ondanks
voortdurende oproepen in en buiten
het parlement om de kandidaat die
de meeste stemmen haalde bij de
verkiezingen tot president te maken,
omdat hij op de meeste steun van de
bevolking kan rekenen.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Het bestuurscollege (het dagelijks bestuur)
van het eiland Curacao is, nauwelijks één week nadat het was
gevormd, afgetreden. Dat heeft alles te maken met de uitslag
van de vrijdag gehouden verkiezingen voor een centraal
parlement van de Antillen.
Bij de verkiezingen voor de eilandsra
den in april van dit jaar was de MAN
van Don Martina op Curasao de grote
overwinnaar (met zo'n 23 procent van
de stemmen) een succes, dat vorige
week bij de parlementsverkiezingen
nog groter bleek te zijn (42 procent,
wat resulteerde in zeven van de
twaalf voor Curacao beschikbare
zetels).
Hoewel de MAN een middelgrote par
tij was, bleek het bij de onderhande
lingen over de vorming van een nieuw
bestuurscollege voor Curacao niet
mogelijk overeenstemming met de
MAN te bereiken. Don Martina koes
terde namelijk grote bezwaren tegen
de persoon van George Hueck, die
door de Nationale Volkspartij naar
voren was geschoven als gedeputeer
de (dat is: lid van heh bestuurscol
lege).
Want Martina verdacht Hueck van
wanbestuur en corruptie tijdens een
vorige bestuursperiode. Martina zei
daarom ook pas verder te willen on
derhandelen als Hueck geen kandi
daat meer zou zijn. Tegelijk vroeg hij
om een accountantsonderzoek naar
het reilen en zeilen van de dienst
woningbedrijf onder het bewind van
Hueck.
PASADENA (AP) Europa,
de laatste van Jupiters manen
die nog niet van dichtbij was
gefotografeerd, ziet er als een
gekraakte eierschaal uit. Er lo
pen kriskras ondiepe spleten
over het oppervlak, die breu
ken lijken in een dunne ijslaag.
Dat beeld gaven de onderzoe
kers van de foto's die de Voya
ger 2 maandag gedurende vier
uur maakte op een kleinste af
stand van 240.000 kilometer
van Europa. Eerder had de
Voyager op 60.000 kilometer
aan Ganymedes gesnuffeld,
waar dramatischer bijzonder
heden te zien waren: giganti
sche inslagkraters en langs el
kaar geschoven rots- en ijs
massa's.
'Bedrog'
an een onzer verslaggevers
t o EN HAAG Er worden ho
en tre eisen gesteld aan vrijwil-
rot gers, en aan dé ontwikke-
agslanden waar die vrijwilli-
;di srs naar toe gaan.
en
'at is de kern van het betoog
an mr. Egbert Jacobs, die
nlangs is benoemd tot
:hef" van de Stichting Ne-
erlandse Vrijwilligers (SNV).
aar zijn zeggen hebben „de
va annen en vrouwen met een
an lecdote" plaats gemaakt
lor „meer serieuze vrijwilli-
va ers. Het vrijwilligerswerk is
,ar linder avontuurlijk en min-
an|er liefdadig geworden, en ge-
JJj olitiseerd in de goede zin'
jchtmasten
Cti
OOI
lat cobs haalt er de man bij „die hier
e 1 :htmasten heeft geschilderd, en dan
ild een ontwikkelingsland wil gaan
cej ïrken. Zomaar, omdat het avon-
urlijk lijkt. Dat kan niet meer. Vrij-
lligheid in die zin is achterhaald, en
de derde wereld zit ook niemand
op te wachten."
„De vrijwilligers vragen zich steeds
meer af: wat doe ik hier, waarvoor
word ik gebruikt, wie hebben er baat
bij? Inderdaad de kleine boeren, of de
mensen in de sloppenwijken? Pas in
de tweede plaats komt dat men als
vrijwilliger naar de derde wereld
gaat. De ontwikkelingslanden vragen
ook niet of iemand er als vrijwilliger
werkt, maar ze willen weten wat de
vrijwilliger doet en kan."
In een brief aan de mensen die in de
derde wereld werken schrijft Jacobs
in feite dat vrijwilligheid in de zin van
een betrekkelijk lage beloning, moei
lijke werkomstandigheden en een ge
brek aan carrière-mogelijkheden ach
terhaald is. Oud-vrijwilligers (vere
nigd in de Kontaktgroep Nederland
se Vrijwilligers: KNV) zijn daarover
nogal verbolgen. Volgens hen is het
beeld dat Jacobs schept al lèng ach
terhaald, maar past de „vrijwilliger"
op basis van onder andere de solidari
teit met de doelgroep een bewuste
financiële zelfbeheersing". Door
daaraan voorbij te gaan „doet de chef
een belangrijk deel van de vrijwilli
gers te kort", aldus de reactie van de
oud-vrijwilligers, die is afgedrukt in
het SNV-blad Vice Versa
Nog verschil?
Gezien de mening van Jacobs over
„zijn" SNV. is het wel de vraag wat
het verschil is tussen SNV en DTH
(de directie technische hulp van het
ministerie van buitenlandse zaken,
die deskundigen tegen goede beta
ling uitzendt naar de derde wereld».
Volgens Jacobs groeien SNV en DTH
wel naar elkaar toe: maar zullen ze
toch op „gepaste afstand", van elkaar
blijven bestaan. Wel ziet hij steeds
meer vrijwilligers „overspringen" na
beëindiging van hun contract, naar
de dienst technische hulp.
Het verschil tussen SNV en DTH is
volgens Jacobs de „grotere betrok
kenheid van de vrijwilliger", die zich
meer „vereenzelvigt met de club die
hem of haar uitzendt. In tegenstelling
tot mensen van DTH, die .gewoon' bij
een .baas' werken". Jacobs noemt
ook de „vergader- en inspraakfolklo-
re" die SNV onderscheidt van DTH.
Dit soort uiVspraken over vergaderen
en inspraak is Jacobs ook niet in
dank afgenomen. In zijn brief schrijft
hij dat SNV niet in de eerste plaats
„een laboratorium voor besluitvor
mingsexperimenten is". Bij veel vrij
willigers is dit hard aangekomen, na
de roep om democratisering die de
afgelopen jaren door de organisatie
klonk. Desondanks is de beslissings
bevoegdheid binnen SNV niet wezen
lijk verandeid. en is de zeggenschap
van de vrijwilligers niet groter ge
worden.
Door zijn uitspraken is Jacobs als
nogal eigenzinnig overgekomen,
„maar", zegt hij, „ik ben minder auto
ritair dan het lijkt. Maar uiteindelijk
ben ik wel degene die de beslissingen
neemt, nadat alle betrokkenen ge
hoord zijn. Ik houd niet van wollig
taalgebruik, en de mensen weten nu
tenminste wat ze aan me hebben".
Grote behoefte
Er bestaat, aldus Jacobs, een grote
behoefte aan vrijwilligers in de arm
ste ontwikkelingslanden, waar de
SNV dus met name actief wil zijn.
Nadruk wordt gelegd op arme landen
als Benin, Guinee Bissau, Mali, Niger.
Er is een „tijdelijke inzinking" ge
weest doordat activiteiten in een aan
tal (rijkere) landen sneller werden be
ëindigd of beperkt, dan ze elders weer
konden worden opgebouwd. Boven
dien bestond bij veel potentiële vrij
willigers aarzeling omdat ze bang wa
ren bij terugkeer in Nederland geen
baan te vinden. „Veel mensen komen
echter helemaal niet op de arbeids
markt terecht", zegt Jacobs. „Of ze
gaan studeren, of ze gaan opnieuw in
de derde wereld werken, al dan niet
via SNV"
Jacobs is ervoor dat vrijwilligers lan
ger op pad gaan dan voor twee jaar.
zoals nu het geval is. De „vakvrijwiili-
Mr. Egbert Jacobs
ger" die hij voor ogen heeft zou zijn of
haar werk beter kunnen afmaken bij
een langer verblijf, terwijl het voor
zowel de SNV als het ontvangende
land verstandig kan zijn „langlopen
de afspraken" te maken. „Er ls niets
op tegen dat wij in land „X" op ons
zouden nemen alle bruggen te verbe
teren.
Belangrijk bij de inzet is het ontwik
kelingsbeleid dat derde wereldlanden
voeren, maar het is niet doorslag-
gend. Vrijwilligers kunnen ook wor
den uitgezonden naar landen waar bij
het totale ontwikkelingsbeleid nog
wel wat vraagtekens te zetten zijn. als
zij maar zo kunnen werken dat het de
doelgroepen ide armste bevolkings
groepen blijvend ten goede komt".
Jacobs tot slot: „De kwaliteit van de
projecten neemt gestaag toe, net als
de kwaliteit van de vrijwilligers.
Daardoor groeit ook de voldoening"
Op die eis wilden de andere partijen
niet ingaan, met het resultaat dat de
MAN buitenspel kwam te staan bij de
vorming van een bestuurscollege.
„Bedrog" noemde de Antilliaanse
krant Amigoe de uitslag van deze
onderhandelingen in een commen
taar en in zekere zin kan het grote
succes van Martina bij de parle
mentsverkiezingen van vrijdag als
een bevestiging van die uitspraak
door de kiezers worden beschouwd.
In ieder geval hebben nu de andere
Curacaose partijen de consequentie
getrokken, zodat er opnieuw met de
MAN (en over George Hueck en een
eventueel accountantsonderzoek) zal
moeten worden onderhandeld.
AMMAN. WENEN (AFP. AP) Er
bestaan geen geheime contacten tus
sen de Verenigde Staten en de Pales
tijnse Bevrijdingsorganisatie PLO.
Dit zei de woordvoerder van het Ame
rikaanse ministerie van buitenlandse
zaken, Hodding Carter, in een giste
ren gepubliceerd interview met een
Jordaanse krant. De Verenigde Sta
ten zullen pas contact met de PLO
opnemen als deze organisatie resolu
tie 242 van de Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties onderschrijft en
daarmee het bestaansrecht van Israël
erkent. Hodding Carter sloot een her
vatting van de Geneefse conferentie
over het Midden-Oosten uit en meen
de dat alleen via Sadats initiatief een
omvattende vredesregeling in het
Midden-Oosten te bereiken is.
Egypte heeft zich positief uitgelaten
over de ontvangst van de Palestijnse
leider Arafat door de Oostenrijkse
kanslier Krelsky en de voorzitter van
de Westduitse SPD, Willy Brandt.
Egypte steunt de pogingen van de
socialistische Internationale om de
Palestijnen te betrekken bij de het
vredesproces, heet het in een officiële
verklaring.
Volgens politieke waarnemers heeft
de ontvangst van Arafat in Wenen
schade berokkend aan de positie van
de Israëlische Arbeiderspartij, on
danks het feit dat deze partij, die in
de oppositie is, zich eensgezind ach
ter de regering schaarde in haar ver
oordeling van Arafats bezoek. De Ar
beiderspartij is ook lid van de socia
listische Internationale.
WASHINGTON (UPI) - De plaats
vervangend minister van energieza
ken van de Verenigde Staten, John
O'Leary, heeft in Washington bekend
gemaakt dat hij per 4 september wil
aftreden. Hij is voorstander van de
ontwikkeling en produktie van syn
thetische brandstof. Naar verluidt
verschilde hij in beleidskwesties van
mening met topmedewerkers van
president Carter, zoals Stuart Eizen-
stat en Jack Watson.
Toen het in het gehele land kwam tot
rijen auto's voor de benzinepompen
en op sommige plaatsen schaarste
ontstond, nam het aantal congresle
den dat O'Leary en zijn baas, minis
ter James Schlesinger, weg wilde heb
ben, snel toe. Er zijn geruchten ge
weest dat O'Leary dit jaar af zou
treden, maar volgens ambtenaren
van zijn ministerie wilde hij in ieder
geval niet opstappen voordat de hui
dige energiecrisis was opgelost, al
had hij laten weten „niet met zijn
baan getrouwd te zijn"
HAVANA (Reuter. AFP) - Cuba
heeft aangekondigd de laatste poli
tieke gevangenen te zullen vrijlaten.
Het gaat om 610 veroordeelden die
nog steeds vast zitten wegens delic
ten die ze begaan hebben tijdens de
machtswisseling van 1959 die Castro
aan de macht bracht. De aanstaande
vrijlating werd bekend gemaakt door
de Cubaanse ballingenleider Jorge
Roblejo Lorie op een door de Cubaan
se regering belegde persconferentie.
Roblejo heeft in Havana verzoeken
van in de Verenigde Staten Woonach
tige Cubanen overhandigd voor de
vrijlating van de betrokken gevan
genen.
Directeur De psychiater W. J. Har
deman, momenteel plaatsvervan
gend hoofdinspecteur voor de geeste
lijke volksgezondheid bij het ministe
rie van volksgezondheid, is benoemd
tot algemeen directeur van het psy
chiatrisch ziekenhuis Veldwijk te Er-
melo. Zijn benoeming gaat op 1 no
vember van dit jaar in. De heer Har
deman volgt dan dr. H. van Andel op.
die een functie heeft aanvaard bij het
Nationaal Ziekenhuis Instituut (NZI».
waar hij zich zal bezighouden met de
kwaliteit van de patiëntenzorg
