Enschede stopt met isolatie UF-schuim Advocaat wil stappen tegen discriminatie Capri- Sonne Ander geloof, andere soort ontspanning Sociaal conflict Helmondse politie houdt 21 wapenhandelaren aan ij deel van woningen te hoge concentratie formaldehyde c 53edrijven willen 'Hollandse jongens' 5 Twee man gepakt voor ontvoering van Maup Caransa Ministerie geeft geen subsidie meer voor isolatie metselwerk Venkatk Twee werkplaatsen ontdekt Katholieken beweeglijk, protestanten hechten meer aan cultuur Plan-Hofstra 1 januari invoeren IRIJDAG 6 JULI 1979 BINNENLAND TROUW/KWARTET 3 Van een onzer verslaggevers ENSCHEDE - In de gemeente Enschede, waar uitgesmeerd over een jaar of vijf zo'n 25.000 woningen zullen worden geïsoleerd, is opdracht gegeven voorlopig te stoppen mét het gebruik ■■■(van UF-schuim, (ureum-formaldehyde). Blijkens een onderzoek van dé keuringsdienst van Waren kwam bij een deel van de woningen een te hoge concentratie formaldehyde vrij. In sommige extreme gevallen liep dit op tot driehonderd a vierhonderd milligram pér kubieke neter lucht terwijl de landelijk toegestane norm voor dit gas 120 milligram is. )verigens heeft het onderzoek tot itkomsten geleid, die men in En- chede niet helemaal kan verklaren, eden waarom staatssecretaris Brokx ran Volkshuisvesting gevraagd zal /orden op korte termijn een door lem al aangekondigd onderzoek te tarten. Volgens eerdere berichten zou UF- chuim bij woningisolatie vooral chadelijk kunnen zijn als er sprake s van binnenmuren met schoonmet- elwerk. Dit in tegenstelling tot de rvaring met dit materiaal bij ge- ileisterde wanden. Het vrijkomende ormaldehyde geeft bij sommige nensen klachten. In Enschede wer- ien echter niet alleen te hoge concen- raties van het gas geconstateerd in luizen met schoonmetselwerk, maar 10k in woningen met alleen maar lehangetjes, latex of andere vormen /an muurbedekking. „Dat is vreemd" aldus wethouder C R. Cornelissen, die vandaag met j burgemeester H. Wierenga staatsse- I JILkOIYIS L6I1 cretaris Brokx het rapport met de Enschedese bevindingen aanbiedt. nT"lHPY*7f)PK „We zullen hem vragen met spoed het vjiiu:vj- - r# aangekondigde onderzoek te starten. a en te beginnen in Enschede". Om de Uil V t/I rviddl UdCLl isolatie van twee en een kwart mil joen woningen in Nederland te bevor deren, is een landelijke stuurgroep in het leven geroepen. Het doel ervan is: energiebesparing. bij veertien woningen niets bijzon ders aan de.-hand. In Enschede had het onderzoek naar het gebruik van UF-schuim twee kan ten. In de eerste plaats is het proces van de isolatie bij een vijftiental wo ningen op de voet gevolgd. Eerst werd er gemeten voordat het schuim werd ingespoten en vervolgens enige keren met bepaalde tussenpozen na het inbrengen van het materiaal. Ge heel volgens de verwachting was er Indianenverhalen? Op het stadhuis van Enschede had men destijds, toen besloten was tot een onderzoek, gezegd: „We willen zelf eens kijken.-of er van die india nenverhalen wat waar is". Van ver schillende zijden doken nogal alar merende berichten .óp. Bij de veertien woningen in Enschede liep het vrijkomende formaldehyde in de eerste twee weken na isolatie op tot 150 k 160 milligram. In de derde week daalde het tot zestig k zeventig milligram. Terwijl de toegestane norm 120 milligram is. Er was echter één totaal afwijkend, zeer ongunstig geval, hoewel de betreffende woning tot precies hetzelfde rijtje behoorde. „Het onderzoek van staatssecretaris Brokx, waarbij men ook wil bekijken of ook nog andere bronnen een rol kunnen spelen, is dus heel belang rijk", vindt wethouder Cornelissen. Behalve dat bekeken werd hoe het met de vijftien woningen ging voor en na isolatie, zijn 38 steekproeven geno men bij de vierduizend in de afgelo pen twee jaar geïsoleerde woningen. Bij. vijftig procent was alles in orde,, maar ook bij vijftig procent kwamen te hoge concentraties voor, hier en daar zelfs oplopend tot driehonderd k vierhonderd milligram. Minerale wol De woningbouwverenigingen beslo ten daarop en het gemeentebe stuur was het daar volledig mee eens dat het gebruik van UF-schuim zal worden beëindigd in afwachting van nader onderzoek. Om niet achterop te komen met het schema zal voort gegaan worden met andere isolatie- werken (aan ramen, deuren, daken). Bovendien zal in de zesduizend Wo ningen, die voor 1979 op het program ma staan, minerale wol gestopt worden. In Enschede is destijds niet welbe wust gekozen voor UF-schuim, zegt wethouder Cornelissen. Beide mate rialen worden trouwens in deze stad gebruikt. Sommige bedrijven werken met schuim, andere met wol. Het verwerken van wol is iets duurder: een gulden tot drie gulden meer huur per maand. In Nederland zijn tot nu toe een 120.000 woningen met UF-schuim ge ïsoleerd. Dat leverde zo'n 75 klachten op. In vijftig gevallen betrof het wo ningen met schoonmetselwerk. In Enschede hebben enkele raadsleden zich destijds tegen het gebruik van dit materiaal gekeerd en ook werd daar een handtekeningenactie contra dit middel gehouden. jij A A.\ V. 7 ff tVfL*.* E i O-1 - V*.' boek van strafrecht. Zij herinnert het OM aan een motie die de Tweedè Kamer 6 februari heeft aangenomen en waarin de Kamer zich uitspreekt voor vervolging van werkgevers die weigeren Surinamers in dienst te ne men. Arbeidsbureaus zouden voor zulke werkgevers niet meer mogen bemiddelen, aldus de werkgroep. Het plan is om naast het aandringen op justitieel optreden ook een zwart boek uit te brengen over discrimiria- tie op de arbeidsmarkt. Daartoe is een vragenlijst verspreid, waarop ge- mJ^ühfcëvin- Het ministerie van sociale zaken heeft laten, weten het niet uit te slui ten, dat dé'OóbMnt Spong gevonden Van een onzer verslaggevers DEN HAAG De Haagse advocaat mr. G. Spong wil dat er gerechtelijke1 stampen worden dt ondernomen tegen een aantal werkgevers, arbeidsbureaus en een krant, I^e-zputjen Tfjch schuldig hebben gemaakt aan discriminatie op grond van ras. In een brief aan dé^ffiqieren van justitie te Amsterdan, Utrecht en Zwolle vraagt mr. Spong om hiertegen een strafrechte lijke vervolging in te stellen. De Haagse advocaat heeft de brief geschreven in opdracht van de „Werkgroep tegen discriminatie op de arbeidsmarkt", waarin organisa ties van Surinamers, Molukkers en buitenlandse werknemers samenwer ken. De brief gaat vergezeld van ko pieën van kaarten uit de openbare vacaturebanken van de arbeidsbu reaus in Amsterdam en Utrecht en van een kopie van een personeelsad vertentie uit De Telegraaf. S iDé officier van justitie in Amsterdam wordt gewezen op drie vacaturekaar- ten, die afkomstig zijn van het ar- lieidsbureau Zaanstreek. Ze zijn ge- ronden in de openbare vacaturebank van het GAB Amsterdam. Op de kaarten vragen de kantoormeubelen- fabriek Asmeta in Assendelft, Mole naar Papier in Westzaan en de me- taalwarenindustrie Sandas in Zaan dam arbeidskrachten, maar dat mo gen geen buitenlanders zijn. raa,. Mpaaj-ÖUearbeids- wïl8 dat Zij niet ;rk£n" ft&rï arbe.id$be- r.'^eA/djsCtinlihererid' Ook vraagt mr. Spong de aandacht van de Amsterdamse officier voor een personeelsadvertentie uit De T., waarin het hoofdstedelijke schoon maakbedrijf GOM vraag om „nette, Hollandse dames en heren" voor schoonmaakwerkzaamheden. Op een vacaturekaart van het ar beidsbureau in Lelystad die eveneens bij het GAB Amsterdam is gevonden probeert het elektronisch ontwikke lingsbureau Daca-Conté in Lelystad een chef-produktie te werven onder de toevoeging „moet Nederlander zijn". Spong vraagt de officier van justitie in Zwolle tegen dit geval op te treden. „Nederlandse jongens" is de aanduiding die voorkomt op een kaart uit de bakken van het arbeids bureau in Utrecht, waarop de zeilma kerij Lammerts Van Buren leerling zeilmakers oproept te solliciteren. Ook in dit geval vraagt mr. Spong om gerechtelijke stappen tegen het be drijf en het arbeidsbureau. De Werkgroep tegen discriminatie op de arbeidsmarkt verwijt het open baar ministerie laksheid in zijn optre den tegen overtreders van de anti- discriminatie-artikelen in het wet- Mevrouw Ahodjo (links), de echtge note van de Kameroense president bracht gisteren in gezelschap van prinses Margriet (midden) een be zoek aan de Nederlandse Blindenbi bliotheek in Den Haag. Mevrouw Ahodjo, die veel belangstelling toon de voor de lectuurvoorziening voor blinden werd een brailleermachine aangeboden. Op de achtergrond de heer W. Pluygers, voorzitter van het bestuur van de Nederlandse Blin denbibliotheek. De foto toont de be zoekers op de afdeling waar de ge sproken tijdschriften en boeken wor den vervaardigd. een btjëf Jïi' bureaus, W3! mögën-IJnëef middeling k^r&kt^" Officier vkn justitie mFBèrgër'zèï m een eerste reactie, dat- het openbaar ministerie in Amsterdam zich eerst nog moet beraden of er een onder zoek zal worden ingesteld naar de door Spong-aartgedragen beschuldi gingen. De officier van justitie in Utrecht kon -nog,geen oordeel geven over de brief, omdat hij deze nog niet had ontvangen ërt' bij het openbaar ministerie in Zwolle waS 'niejnand voor. commentaar bereikbaar. Ons commenfaaMtaat' «p pa- -r-p 1 '-'V MILAAN (UPI) De Milanese politie heeft gisteren twee Zuidamerikanen gearresteerd, die mogelijk betrokken zijn geweest bij de ontvoering van Maup Caransa in 1977. De arrestan ten zijn een Chileen en een Argentijn. De politie gelooft met deze arresta ties een beslissende slag te hebben toegebracht aan een internationale groep van ontvoerders, die in grote delen van Europa opereert. De Milanese politie is op grond van haar onderzoek de mening toegedaan dat de groep, waartoe de twee beho ren, betrokken is geweest bij de ont voering van Caransa: De Argentijn werd bovendien ge zocht in verband met een aantal ont voeringen in Italië en de ontvoering van de Belgische miljonair Francois Apers. De Chileen wordt ervan ver dacht de hand te hebben gehad in de ontvoering van een zakenman uit Noord-Italië, Ander Amonn. Er zijn ook aanwijzingen dat de twee Zuidamerikanen contact onderhiel den met de Argentijn Luis Alvarez, die verleden jaar na een schietpartij in het Hilton-hotel in Milaan aan de politie ontsnapte. In verband met de ontvoeringen wordt nog een Zuid amerikaan gezocht. De politie gelooft dat hij zorgde voor gestolen auto's die bij de ontvoeringen gebruikt werden. DEN HAAG Het Isolatiema teriaal ureum-formaldehyde moet niet in muren met schoon metselwerk aan de binnenkant worden verwerkt. Deze muren zonder pleisterlaag zijn te po reus om het doordringen van formaldehyde-gas te voorko men. Vanaf 1 juli 1979 zal het ministerie van volkshuisves ting en ruimtelijke ordening daarvoor geen subsidie meer verlenen aan projecten waar UF-schuim in muren met schoon metselwerk wordt toe gepast. Dit zijn enkele conclusies van het rapport „De aanvaardbaar heid van spouwmuurisolatie met UF-schuim", dat door de stuurgroepnationaal isolatie programma is uitgebracht. Het onderzoek kwam op gang na zestig klachten van provinciale directies van de volkshuisves ting, gemeenten, woningbouw verenigingen en particulieren. Voor 75 procent betrof het wo ningen met schoon metsel werk. De zestig klachten zijn inmiddels tot tevredenheid van alle partijen opgelost. In Enschede zijn de werkzaam heden met UF-schuim na nieu we klachten opgeschort. Hoe wel de eerste gegevens van het onderzoek geen aanwijzing ge ven dat de concentraties for maldehyde alleen uit de aan wezigheid van UF-schuim af komstig zijn, heeft men hiertoe besloten om ongerustheid bij de bewoners weg te nemen. Het ministerie ziet in de gege vens geen reden de subsidie op het gebruik van UF-schuim ge heel af te voeren. De stuur groep is het hiermee eens. ADVERTENTIE Capri-Sonne, een heerlijke, zuivere sinaasappel limonade. In het handige éénpersoons-pakje met de vele gebruiksmomenten. Zuiver fris in "t onderwegkoifertje Bet wapentuig, dat de politie vond. Van een onzer correspondenten HELMOND Een speciaal opsporingsteam van de Helmond- se politie en recherche van de rijkspolitie district Eindhoven heeft de afgelopen twee maanden 21 mensen gearresteerd die in het bezit waren van wapens. Bij 39 huiszoekingen werden twee werkplaatsen ontdekt en werden 1 machinepistool, elf geweren, 27 vuistvuurwapens, 1805 patronen, 328 hulzen, 202 kogelpunten, 156 onderdelen van vuurwapens, 1650 slaghoed jes, 114 kruidvullingen, twee kilo kruit, vier slagwapens en een grote hoeveelheid gereedschap waaronder een kogelvulappa- raat in beslag genomen. De zaak kwam aan het rollen toen op 23 mei twee mannen werden aange houden ln Maarheeze die op een par keerterrein langs de E3 wapens ver handelden. Hierop werden in Weert en Beek en Donk twee werkplaatsen ontdekt. Oebleken Is dat vanuit West-Duitsland en België sierwapens en alarmpistolen werden ingevoerd die hier zijn omgebouwd tot vuurwa pen. Vooral het CZ-pistool, dat in West-Duitsland vrij te koop is als sierwapen, was erg in trek. Minstens honderd van deze pistolen zijn omge bouwd, waarna een aantal weer werd verkocht in België. Van de 21 ver dachten, die het vijftien man tellende rechercheteam aanhield, zitten er nog tien in het huis van bewaring. De arrestanten variëren in leeftijd van twintig tot veertig jaar. Volgens de politie is er steeds meer vraag naar vuurwapens en neemt het bezit onrustbarend toe. Opvallend daarbij is dat er niet veel meer aan vragen komen voor een vergunning dan voorheen. Het daardoor onstane illegale bezit vindt haar oorzaak in de behoefte zichzelf te beschermen, ge bruik bij criminaliteit en als kleinste groep het prettig vinden om een vuur wapen te bezitten. De Helmondse adjudant Van Nierop, die het rechercheteam leidde, pleit er voor dat de wetgeving in de verschil lende landen beter op elkaar wordt afgestemd. Door de veel vrijere han del in West-Duitsland en België en het gegeven dat er nauwelijks grens controle is, wordt illegaal vuurwapen bezit volgens hem in de hand gewerkt. Vervolg van pagina 1 het kabinet gisteren een vrief ge schreven. Het kabinet vergadert deze weken bijna dagelijks over de opstel ling van de rijksbegroting 1980, de „miljoenennota" die met prinsjesdag in september openbaar gemaakt moet worden. De hoofdopdracht is volgens de werkgevers thans, dat de loonkosten per eenheid produkt „in forse percentages" zal moeten achter blijven bij de loonkostenstijging in het buitenland. Nederland staat met die Hosten nu hoog op de Europese lijst. De loonkosten per produkt wor den geremd door lage stijging van CAO-lonen, door verbetering van pro- duktiviteit met minder mensen toch hetzelfde werk doen), maar ook door waardevermindering van de gulden in het internationale geldverkeer. „Mede om nieuwe achterstanden ten opzichte van het buitenland te voor komen dient in ieder geval uitvoering te worden gegeven aan de motie-Eng- wirda," aldus de werkgeversbrief. Deze motie „verzoekt de regering te bevorderen dat bij toepassing van de prijscompensatie de stijging van energie- en milieukosten daarin niet wordt doorberekend". De motie, inge diend door D'66, is in mei in de Twee de Kamer aangenomen met steun van CDA (minus de oud-vakbonds man Van der Gun), WD, SGP, GPV. DS'70 en Boerenpartij. Rietkerk (WD) en Lubbers (CDA) zeiden daar toen wel bij, dat de zaak zorgvuldig moest worden bekeken en dat een dergelijke opschoning van prijscom pensatie niet zomaar vanuit de poli tiek kan worden opgelegd. Inflatie Het is nog onduidelijk hoe groot het effect zou zijn van opschning voor energie van de prijscompensatie. De enorme prijsstijging voor ruwe olie sinds december vorig jaar, leidt niet alleen tot hogere prijzen voor benzi ne, olie en na enige vertraging aardgas en elektriciteit. De bedrijven zelf gebruiken ook energie en nogal wat produkten worden mede ge maakt uit olieprodukten. De bedrij ven zullen proberen hun hogere kos ten voor energie en grondstoffen door te berekenen in de prijzen. Er zijn al schattingen gemaakt dat de prijsstij ging voor olie de inflatie met zeker één procent zal opstuwen. Bij opscho ning van de prijscompensatie zouden de bruto lonen dan eenprocent min der omhoog gaan. Het directe effect prijsstijging voor olie, benzine, aardgas, elektriciteit is vrij eenvoudig uit te zuiveren uit het cijfer van het Centraal Bureau voor de Statistiek inzake de prijsstij ging. Zo steeg de prijs voor energie in en om de woning tussen mei vorig jaar en mei dit Jaar de laatstbeken- de cijfers met 0,2 procent. De indi recte effecten van de duurdere ener gie zijn echter moeilijk precies te berekenen en af te zonderen. Aardappelen Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Er is een duidelijk (maar afnemend) verschil in de manier waarop rooms-katholieken, protestanten en inkerkelijken hun vrije tijd besteden. Dat wordt nog eens bevestigd in een rapport van het Centraal bureau voor de statistiek. Zo doen rooms-katholieken betrekkelijk veel aan gymnas tiek en turnen, bezoek aan re vue, shows en circus, meedoen aan optochten, schaken, dam men, kaarten, bezoek aan dans- en disco-avonden en aan trimmen. Ook bioscopen en stadsparken zijn bij hen populair en ze doen ook vaak aan het bespelen van muziek instrumenten, vissen en tafel tennis. Veel minder actief zijn ze met boeken, tijdschriften, kranten lezen en platen draaien. Hervormden, gereformeerden en andere protestanten ne men betrekkelijk weinig deel aan de meeste vrijetijdsactivi teiten, maar zingen en musi ceren graag. Hierbij spelen overigens ook culturele ver schillen tussen noord en zuid een rol. Onkerkelijken gaan relatief vaak naar de bioscoop en naar café's en doen veel aan sport. Bij deze laatste categorie blijkt overigens de afnemende invloed van het geloof. In 1955 was bij een onderzoek geble ken dat kerkmensen weinig naar sportwedstrijden gingen kijken. Voor de ouderen gaat dat nu nog steeds op. maar bij de Jongeren maakt het al of niet naar de kerk gaan vrijwel geen verschil meer als het om de sport gaat. Handwerken Twee van de drie vrouwen houden zich regelmatig bezig met handwerken, breien of naaien, tegen slechts 1,4 pro cent van de mannen (wat toch nog enige tienduizenden per sonen betekent). Doe-het-zel- ven wordt gedaan door 17 pro cent van de vrouwen en 41 procent van de mannen; ge huwden duidelijk meer dan ongehuwden. Er zijn ook grote verschillen in vrijetijdsbesteding tussen hoofd- en handarbeiders. Vooral leerkrachten, artsen, verplegenden, wetenschaps beoefenaars en kunstenaars gaan naar concerten, toneel, ballet, musea en bibliotheken, spelen muziek en lezen boe ken. Maar knutselen, sleute len, biljarten, voetballen en vissen vormen de favoriete ontspanning van chauffeurs, bouwvakkers, metaalarbei ders. boeren en vissers Tuinieren Voor gepensioneerden en WA- O'ers is tuinieren de belang rijkste vorm van actieve tijds besteding. Aan andere activi teiten nemen ze weinig deel en ook ontvangen zij weinig be zoek en gaan zij weinig op bezoek. Dezelfde discussie als nu over de sprongsgewijze stijging van de olie prijs deed zich drie jaar geleden voor in België, toen daar door de droge zomer de prijs voor aardappelen om hoog sprong. Toen wilde de regering daar de aardappelprijs uit het infla tiecijfer verwijderen. De aardappelen wogen zwaar in het systeem waarmee in België de prijsstijging wordt bere kend. De Belgische regering stuitte indertijd ook op zwaar verzet van de vakbeweging. In ons land speelde deze kwestie toen minder, doordat in ons systeem prijsstijgingen en -dalin gen voor groente en fruit worden uit gesmeerd over drie maanden. Boven dien werkte er toen in Nederland een loonmaatregel, en kregen de werkne mers vanwege de tegenvallende prijs stijging mede door de droge zomer in het najaar een uitkering Ineens in hun loonzakje. Belastingverlaging Het NCW (Christelijke Werkgevers) heeft vorige week al geopperd de prijscompensatie te schonen voor energie, maar de werknemers als compensatie een verlaging van belas tingen of sociale lasten te geven. De regering zou die verlaging gemakke lijk kunnen betalen uit de rond vier miljard gulden per Jaar die het aard gas meer oplevert voor het rijk, wan neer de prijsstijging voor olie goed is doorgewerkt in de gasprijs. Ook in hun brief aan het kabinet schrijven de gezamenlijke werkge vers nu dat de regering de extra in komsten uit het aardgas moet laten terugvloeien naar het bedrijfsleven in de vorm van lagere lasten voor werk gevers en/of werknemers. In „De Vakbondskrant" spreekt FNV-voorzitter Kok de verwachting uit dat de miljoenennota van septem ber een beleid te zien zal geven „dat nog scherper tegenover de denkbeel den van de FNV zal staan" dan tot nu toe. Hij signaleert verder een groeien de behoefte bij de regeringspartijen aan een loonmaatregel in enigerlei vorm. Kok waarschuwt dat zo'n maatregel een' breed sociaal verzet zou oproepen, „zo zeker als twee keer twee vier is. Zo'n benadering miskent bovendien de redelijke houding van de vakbeweging. Alsof wij een onrea listisch beleid nastreven en niet be reid zouden zijn om keuzen te doen", aldus Kok. DEN HAAG De regering moet per 1 Januari 1980 overgaan tot een infla- tleneutrale belastingheffing, zoals die is voorgesteld in het rapport-Hofstra. Dat schrijft het Nederlands Christe lijk werkgeversverbond in het bald „De Werkgever" Het NCW noemt invoering van de inflatieneutrale belastingheffing een rechtvaardige zaak omdat bereke ning van de fiscale winst volgens het gulden-is-gulden-stelsel volgens deze organisatie bij voortgaande inflatie leidt tot het belasten van schijnwin sten. ..Daardoor wordt het geïnvesteerde vermogen in reële termen aangetast. Bovendien roept belastingheffing over schijnwinsten afwenteling op en is daarmee inflatiebevorderend," al dus het NCW. Om problemen met rente-aftrek in de sfeer van het eigen woningbezit te voorkomen zal met dat deel van de voorstellen van Hof- stra voorzichtig moeten worden om gesprongen. vindt het NCW

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 3