Onenigheid in NG-kerk
over Sacla-bijeenkomst
Nederlands geld komt
in Kameroen goed terecht
Met gebedskalender
hele kerk rond
Britse en Australische
steun voor het PCR
Anglicaanse synode spreekt
weer over vrouw in het ambt
fcOOKj^1
Trouw
bevat acetosal
Christelijk blad
verboden
VANDAAG
VOORBIJGANGERS
Zorg over PCR
in Zuid-Afrika
DONDERDAG 5 JULI 1979
KERK
TROUW/KWARTET
2
PRETORIA (ANP) De blanke Nederduitse-Gereformeerde kerk (NGK) staat „niet onsym
pathiek tegenover de doelstellingen van Sacla" (de Zuidafrikaanse Christelijke Leiders-
Assemblee), die van 5 tot 15 Juni te Pretoria wordt gehouden. Dit verklaarde ds Henno Cronjé,
de perschef van de NGK, gisteren in een poging de gemoederen binnen de kerk tot bedaren te
brengen.
De Nederlandse gereformeerden en
de hervormden hebben leder 40.000
gulden aan de Sacla geschonken. De
Zuidafrikaanse raad van kerken
droeg 10000 gulden bij. Onder de
deelnemers aan de Sacla is de Leidse
theoloog prof. dr. H. Berhof, de voor
zitter van de Nederlandse raad van
kerken. De algemene synode van de
NGK heeft de predikanten toege
staan de conferentie bij te wonen, zei
ds. Cronjé. Sommige mensen staan
wel sceptisch tegenover Sacla. wat
ds. Cronjé niet geheel zonder reden
vond gezien het feit dat in het verle
den soortgelijke bijeenkomsten dien-
LONDEN (ANP) De anglicaanse primaat aartsbisschop
Donald Coggan heeft van de anglicaanse synode, die deze
week in Londen bijeen is, opdracht gekregen met zijn katho
lieke collega van Westminster, kardinaal Basil Hume, de
vraag te bespreken of de priesterwijding van vrouwen in de
anglicaanse kerk voor de katholieken een reden kan zijn om te
weigeren over te gaan tot wederzijdse erkenning van het ambt
over te gaan.
In de synode werd door kanunnik
Rhymes de vraag opgeworpen of de
priesterwijding van vrouwen een ln
het goddelijk recht gefundeerde hin
derpaal voor wederzijdse erkenning
zou kunnen zijn. Aan Coggan is te
vens gevraagd na te gaan of de pries
terwijding van vrouwen principieel
op andere bezwaren stuit dan de ang
licaanse wijding in het algemeen.
Tijdens de bijeenkomst van novem
ber 1978 heeft de anglicaanse synode
de priesterwijding van vrouwen met
272 tegen 246 stemmen afgewezen.
Coggan had toen gewaarschuwd geen
eenzijdige beslissingen te nemen zon
der de katholieke en orthodoxe ker
ken te raadplegen.
De voorzitter van het Vaticaanse se
cretariaat voor de eenheid der chris
tenen, de Nederlandse kardinaal WU-
lebrands heeft kortgeleden gezegd
dat hij de wijding van vrouwen een
Muziek en zang in kerk en ge
meente m.m.v. mej. M. Bauermann,
D. McClellan en K. de Jong. 17-20 Juli,
centrale plnksterbljbelschool.
Utrechtseweg 75. Zeist (teL
03404-15134).
Vredesonderwljs. Hoe kan de mo
bilisatie van mensen voor de vrede ln
opvoeding en onderwijs gerealiseerd
worden. 11-17 augustus, vormings
centrum der woodbrookers, Korte-
hemmen (tel. 05126-1313).
ernstig beletsel voor katholiek-angli
caanse betrekkingen acht.
De anglicaanse synode zal morgen de
vraag bespreken of vrouwen die door
anglicaanse kerken in het buitenland
tot priester gewijd zijn, in Engeland
dezelfde rechten kunnen krijgen als
haar (buitenlandse) mannelijke colle
ga's. In Nleuw-Zeeland. Hongkong,
Canada en de Verenigde Staten mo
gen vrouwelijke priesters de eucha
ristieviering lelden en de absolutie
verschaffen, wat in de kerk van
Engeland nog illegaal is.
Miss Elsie Baker, lid van de beweging
voor de wijding van vrouwen, noem
de de huidige situatie „pure discrimi
natie". Hoogkerkelijke kringen in de
anglicaanse kerk vrezen dat op deze
manier de priesterwijding van vrou
wen via een achterdeur de kerk bin
nenkomt. Miss Baker ontkent dit.
Het gaat er alleen om de buitenland
se vrouwen dezelfde rechten te geven
als de mannen. Bovendien Is de toe
stemming van de plaatselijke bis
schop nodig, aldus miss Baker uit
Blackheath, Zuid-Londen.
Wanneer de synode dit voorstel af
wijst. zal waarschijnlijk worden be
sloten de eerstkomende vijf jaar over
deze zaak geen enkele actie te onder
nemen. In die tijd kunnen de theolo
gische discussies over de wijding van
vrouwen met zowel de rooms-katho-
lieke als de oosters-orthodoxe kerk
worden afgerond.
ADVERTENTIE
Lees eerst de
gebruiksvoorschriften
den als een politiek platform voor
beschuldigingen tegen de blanke
kerken.
Ds Frans O'Brien Geldenhuys, direc
teur oecumenische zaken van de
NGK, is in een open brief ervan be
schuldigd dat hij zijn positie mis
bruikt om de Sacla te stimuleren. De
brief is geschreven door vier modera-
menleden van de regionale synode
Noord-Transvaal. Tot de onderteke
naars behoort ds J. E. (Kobus) Potgie
ter. assessor van de algemene NGK-
synode. Twee Zuidafrikaanse dagbla
den, Die Transvaler en Hoofdstad be
richten dat dr Geldenhuys gerechte
lijke stappen overweegt. Hij ontkent
dit. maar zal de kwestie wel voorleg
gen aan het moderamen.
In de zwarte gemeenschap van Zuid-
Afrika bestaan er echter grote bezwa
ren tegen de Sacla. De bijeenkomst
wordt het zoveelste voorbeeld van
een dialoog genoemd waarbij er geen
hoop is op resultaten voor de zwarte
bevolking.
Jonge zwarte leiders uit de vroegere
dochterkerken van de NGK zullen
niet aan Sacla deelnemen. Tot hen
behoren ds Sam Buti, dr Allan Boe
sak en ds Shun Govender. Een dezer
dagen wordt een verklaring met hun
argumenten verwacht.
Daarentegen zullen vooraanstaande
zwarten als de anglicaanse bisschop
Desmond Tutu, directeur van de
Zuidafrikaanse raad van kerken, de
Lutherse bisschop Manas Buthelezi
en de presbyteriaanse bisschop Al
pheus Zulu, alsmede de radicale lei
der Vusi Khanyile wel aan de Sacla
deelnemen. Tot nu toe is ongeveer
een kwart van de ruim 5000 aange
melde deelnemers zwart, verklaarde
de organisator, Frangois de Villiers.
De gemeenteraad van Pretoria (waar
in een ondertekenaar van bovenge
noemde brief, ds G. J. Davidtz. zit)
heeft geweigerd het grote Pilditch
stadion beschikbaar te stellen voor
de slotbijeenkomst van de Sacla op
zondag 15 juli. Beeld, een Zuidafri
kaans dagblad, noemde deze stap zo
wel „kleingeestig" als „futiel" omdat
de bijeenkomst nu in het nabijgele
gen Arenastadion zal plaats vinden.
Deze maatregel houdt geen tred met
de „waagmoedige openheid", waar
mee wij ln Zuld-Afrika hedentendage
handelen, aldus Beeld. Het gemeen
tebestuur is behept met „die skeefge-
trekte beeld" van Sacla. dat de laat
ste weken ln Pretoria ls verspreid,
aldus de krant.
Dr Piet Koornhof, de minister van
ontwikkeling en samenwerking (vroe
ger bantoesake, daarna plurale be
trekkingen). zal als ,,een christen in
de regering" de Sacla toespreken.
Soortgelijke getuigenissen worden
verwacht van dr Lennox Sebe, eerste
minister van Ciskei, en van chief
Gatsha Buthelezi van Kwa-Zulu.
Waarnemers zien hierin een bevesti
ging van dr Geldenhuys' opvatting
dat de Sacla een door God gegeven
mogelijkheid is om nieuw vertrouwen
te scheppen tussen verschillende
groepen in het land.
door Aldert Schipper
PRETORIA De Zuidafrikaanse re
gering heeft het derde nummer van
het blad „Contours of the kingdom"
verboden.
„Contours of the Kingdom" is een
tweemaandelijks tijdschrift dat een
bijbels getuigenis wil geven aangaan
de de Zuidafrikaanse samenleving.
Het wordt uitgegeven met medewer
king van het multiraciale, reformato
rische studiecentrum RASP in Ger-
miston bij Johannesburg.
Het verboden nummer bevat onder
'meer artikelen over het recht van
opstand, christelijke richtlijnen voor
arbeid, het Wiehahn-rapport, de is
lam. dienstweigering; en interviews
met Gibson Thula, een van de leiders
van de beweging Inkatha, en met de
gezaghebbende zwarte theoloog Al
lan Boesak.
Natuurweek, verkenning en on
derzoek van de levende natuur en de
relatie mens/maatschappij-natuur,
11-17 augustus. Den Alerdinck, Laag
Zuthem (teL 05290-541).
Deze kalender ontstond naar aanlei
ding van de oproep van de vijfde
assemblee van de wereldraad van
kerken in Nairobi, de geestelijke ban
den tussen de kerken te versterken.
Het rapport over de eenheid van de
kerk beval bijvoorbeeld aan „dat alle
kerken hun leden zouden aanmoedi
gen en helpen bij regelmatig en met
kennis van zaken gebed voor de ande
re kerken".
Dit is gemakkelijker gezegd dan ge
daan, want wat weet een Nederlands
gemeentelid nu precies van de lotge
vallen van de Georgische kerk? Men
kan er natuurlijk van uitgaan dat
God wel weet wat voor zo'n veraf
gelegen en ongekende kerkgemeen
schap nodig is, maar het is toch pret
tig dat er met enige kennis van zaken
aandacht aan de broeders en zusters
elders wordt gegeven.
De wereldraad heeft samen met het
secretariaat voor de eenheid een
boekwerkje samengesteld, waarin
voor elke week een land of een groep
van landen met hun kerken is gese
lecteerd. Het land en zijn kerkelijk
leven wordt kort beschreven, er volgt
een globaal kaartje en een lijst van
kerken en deze informatie wordt be
sloten met een dankzegging en een
gebed voor deze christelijke gemeen
schappen. Veelal is gebruik gamaakt
van eigen gebedsteksten van deze
kerken. Zo komt men in een jaar
biddend de wereld rond.
In Genève zelf, in het oecumenisch
centrum aan de route de Ferney, heb
ben ze een kapel, waar elke dag voor
de kerk wordt gebeden. Daar dit al
Jaren gebeurt, is in de wereldraad een
LONDEN (EPS) De Britse methodisten hebben met een
tweederde meerderheid besloten de bijdrage uit hun fonds
voor werk overzee aan het Speciale Fonds van het programma
tegen het racisme van de wereldraad van kerken te handha
ven. De methodisten zijn de enige kerk in Groot-Brittannië,
die het PCR uit hun algemene middelen steunen.
In de synode pleitte de secretaris van
het werk overzee van de methodisten
voor handhaving van de steun tegen
'de zwaar gesubsidieerde campagne
in voor hulp aan de blanke belangen
in Zuid-Afrika'. „Deze campagne
tracht ons het gevoel te geven dat we
ons behoren te vereenzelvigen met de
blanke Zuidafrikanen alleen omdat
zij blank zijn en ondanks het feit dat
velen van hen niet christelijk zijn".
Dr Colin Morris, een vroegere synode-
voorzitter, noemde het PCR 'het
sterkste middel voor vorming dat de
kerk in onze dagen bezit. Het heeft de
kerk geconfronteerd met een van de
grootste kwaden van onze tijd en het
verzet er tegen was alleen versterking
voor de kerk."
De verenigde kerk van Australië met
haar 300.000 leden heeft gevraagd om
25.000 dollar voor het PCR. Ds John
Brown heeft in de synode van de kerk
gezegd dat de oproep een teken is van
zorg over het racisme in de wereld en
in het bijzonder in Australië. De Au
stralische kerken hebben tot dusver
minder dan 15.000 dollar aan het Spe
ciale Fonds bijgedragen, terwijl groe
pen van aborigines (de oorspronkelij
ke bewoners van Australië) en anti-
apartheidsgroepen 100.000 dollar
hebben ontvangen gedurende de
laatste Jaren. Ds Brown zei dat geor
ganiseerd racisme in Australië toe
neemt en dat het land een bijzonder
doel is van de campagne om het PCR
in diskrediet te brengen.
echte traditie ontstaan. Deze traditie
diende als basis voor de gebedskalen
der. De kalender is ruimer dan alleen
de ledenkerken van de wereldraad,
maar lang niet alle bestaande kerken
zijn er in opgenomen. Zo ontbreken
van de gereformeerde gezindte in Ne
derland alle kerken ter rechter zijde
van de gewone gereformeerden. In
Ierland ontbreekt de kerk van domi
nee Paisley. Toch hoeft een kerk geen
lid te zijn van de wereldraad om toch
voorwerp van gebed te worden. Zo
worden in Groot-Brittannië 21 ker
ken genoemd, terwijl er maar zeven
tien lid van de wereldraad zijn. Mis
schien kan men bij een volgende uit
gave ook suggesties doen voor een
gebed voor niet-leden van de wereld
raad.
De vertaalster van de Nederlandse
uitgave heeft een steekje laten vallen
door de Socialistische Eenheidspartij
Duitsland, de communistische partij
in de DDR, de „verenigde socialisti
sche partij" te noemen, maar allez,
daarvoor wmrdt dan ook geen gebed
gevraagd.
Gebedsbrief
De gebruikswaarde van „Voor het
hele volk van God" wordt nog ver
hoogd doordat het met een maande
lijks verschijnende gebedsbrief wordt
verbonden, die actuele aanvullende
informatie zal geven. Daarvoor zocht
de Raad van Kerken contact met ds
A. Vos van het Zendingscentrum te
Leusden. Hij is al jarenlang de sa
mensteller van zo'n brief, „Wereld en
gebed" geheten, die in de gerefor
meerde kerken geschiedenis heeft ge
maakt en daar in een oplaag van
26.000 exemplaren (29ste jaargang)
zijn weg vindt. Die brief zal gaan
aanslutien op de basisinformatie van
het boek, waardoor de cyclus jaren
lang te gebruiken is.
Wie kunnen de gebruikers zijn? Er
kan individueel „voor het hele volk
van God" worden gebeden. Het kan
ook in gebeds-, gespreks- en bijbel-
groepen gebeuren. De mogelijkheden
reiken in die gevallen even ver als de
eigen vindingrijkheid. Maar de Raad
van Kerken hoopt ook, dat plaatselij
ke kerken boek en brief zullen gaan
gebruiken, door ze op een zinvolle
manier in haar liturgie in te passen.
Voor het gebruik in de kerk is een
speciaal hoofdstuk met aanwijzingen
in het boek opgenomen.
Voor het hele volk van God omvat
18S pagina's. De prijs bedraagt
29,90. De gebedsbrief van ds A. Vos
kan men aanvragen door éénmaal
2,50 over te maken op giro 215600
van het Zendingscentrum, postbus
204, beusden met vermelding: En
treegeld gebedsbrief. De bijgaande
tekening komt uit Saamhorig, 4de
jrg. nr. 6, juni 1979.
ADVERTENTIE
Chr. Lagere Land- en Tuinbouwschool
Sportlaan 83, Gouda. Tel. 01820-15791.
Gevraagd: LERAAR met voll. weektaak
(onderbouw) per 1-8-1979
Akte L I. L II, s of t vereist. Vakken: handel, scheikunde, wiskunde.
Inl.: G. W. Oussoren, dir. 01820-19929.
waarin opgenomen: De Rotier
dammer. met Oordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwarlel BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg O Poslma
HOOFDKANTOOR
PoslOus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraai 131
Amsterdam
tel 020-913456
te'e* 13006
Posfgto 66 00 00
8an* Ned Cred*ttiarm
Rtkenngrrf 23 00 12 574
Gemeentegiro Amsterdem
XI1000
REGK) ROTTE ROAM/OORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
tel 010-115580 (abonnementen
en bexorgmg)
tel 010-115588 (redactw)
tel 115700 (uitsluitend voor
edverlenties)
WestWaaM 4
Rod er dam
REGIO OEN MAAG/IEIOEN
Postbus 101
2501 CC Oen Haag
te' 070-469445
Parkstraat 22
Oen Haag
REGIO NOOROrOOST-NEDERLANO
lu'tsiu'tend adnwvsfatie i
Postbus 3
8000 AA Zwolle
let 05200-17030
Metamarkl 56
Zwo'ie
Abonnementsprijzen:
Per maand I 15.90
Per kwartaal 47,70
Per half iaar 95.40
Per (aar 188 ,60
Ad verterite!* emr oo aanvraag
adressen boven
Opgave tamrfceber-chren 9-19 30 van
maandag t'm m-dtq Op zondag van 18-
20 uur letel 020-913456
Opgave m>r« advertenties tel
020-936668 of schr.he*ri aan Mmt-Adv
atdei-ng postbus 43")
1000 AK AMSTERDAM
Adreswsz>g-ngen u'tsiurtend schoften*
aan onze Amsterdamse adressen
„Er stroomt vanuit Nederland
veel geld naar Kameroen, dat
voorzover we het hier kunnen
beoordelen altijd wel goed te
recht komt. Een belangrijke
schakel daarin is de Evangeli
sche Kerk van Kameroen. Zij
heeft een zekere structuur op
gebouwd voor ontwikkelings
werk. Met de ontwikkelings
fondsen die in Kameroen wor
den besteed wordt trouwens
ook aan de basis relatief veel
gedaan."
Aan het woord is Jan Zwaan, secreta
ris voor Franstalig Afrika van het
ICCO (Interkerkelijke Coördinatie
Commissie voor Ontwikkelingspro
jecten). Hij heeft er net een trip op
zitten van vijf weken door Kameroen,
en op reis niet alleen Nederlanders en
kerkelijke leiding, maar ook Kame
roenezen die bij de uitvoering van de
projecten zelf zijn betrokken, gespro
ken. HIJ is tot het Inzicht gekomen
dat Kameroenezen niet gemakkelijk
vrijuit spreken, maar dat er met som
migen van hen wel goed te discussië
ren valt over de manier waarop het
ontwikkelingswerk gebeurt of zou
moeten gebeuren.
Reeds in 1968 raakte het ICCO be
trokken bij de ontwikkeling van de
ambachtsschool ln Ndoungué. Onder
zeer primitieve omstandigheden wer
den hier timmerlieden en metselaars
opgeleid en de leerlingen die de
school verlieten waren ln staat een
muur te metselen en volgens een aan
geleerd procédé deuren en ramen te
maken, maar daar hield het wel mee
op. In een uitgebalanceerd bouwplan
werd deze school ln een reeks van
Jaren uitgebreid en vernieuwd. Er is
een afdeling elektriciteit, metaalbe
werking en auto-techniek bij geko
men. En een soort nijverheidsafde
ling die wil proberen het dorpsam
bacht en de huisindustrie te stimule
ren: zoals borduren van kleden, we
ven, knopen van tapijten, kunstsme
den, leerbewerking. houtsnijwerk. De
school voorziet in een wezenlijke be
hoefte van Kameroen waar een groot
tekort aan geschoolde krachten is.
Maar de op gang gekomen ontwikke
ling bergt aan de andere kant het
gevaar ln zich dat men mee doet in de
nationale race naar een soort top-
techniek die geen aansluiting heeft
bij de basisbehoefte en de technische
kennis van de bevolking. Jammer is
dat veel oud-teerlingen in de loop der
jaren verdwijnen naar topfuncties
waardoor de technische scholing
vaak een blijkbaar overbodige baga-
door dr Jaap van Slageren
Een trouwpartij in Kameroen op de hoofdweg tussen Sangmelima en Yaounde. De
feestvierders dansen op de weg en vrachtauto's die willen passeren moeten de bruid een
cadeautje geven. Foto: v*r. n«cim
ge is. Ondanks alle kritiek die kan
wordei. geoefend moeten we niet te
hard oordelen.
Jan Zwaan: „Met de fonsen die Ne
derland hier ter beschikking stelt
wordt een maximaal resultaat be
reikt met reconstructie en nieuw
bouw van het centrum: bouwmateria
len worden zelf Ingekocht of vervaar
digd en met de leerlingen zelf wordt
het hele complex gebouwd. Verder
moeten we leren letten op de geloofs-
oriéntatie van Kamerounese christe
nen. De Kamerocnees meent God het
beste ie dienen door zich zelf op te
werken uit de armoede naar een ho
ger levensniveau. Op die weg liggen
veel obstakels, waar hij zelf overheen
moet proberen te komen."
Medisch werk.
In Kameroen geldt het medische
werk als een evangelisatie middel bij
uitstek. De oorsprong van dit werk
ligt bij de medische zorg die gegeven
werd aan leerlingen van chr. scholen
en aan leden van de chr. gemeente.
Het medische werk beleefde een zeke
re groei in de Franse tijd, maar in de
burgeroorlog van de jaren '50-'60
bleef er niet veel van heel. Het was
voor de Nederlanders ln 1962 geen
eenvoudige opdracht om Ln die om
standigheden het werk van de wegge
vallen Fransen voort te zetten. Maar
nu zo veel jaren later: overal prachti
ge gebouwen, ook nieuw werk in de
steden, waar de mensen uit de slop
penwijken nog het meest van goede
medische hulp verstoken zijn. De na
druk ligt niet alleen op genezing (cu
ratief). maar ook op voorkomen en
oorzaken wegnemen van ziekten (pre
ventief): kindervaccinaties, moeder
en kindzorg, voedings- en hygiëne-
voorlichting. De overheid heeft haar
instemming met de gigantische uit
breiding van de christelijke zieken
huizen betuigd. Er is ook geen drei
ging tot nationalisering. Wel stelt de
overheid hoge eisen aan de salarissen
van verpleegkundigen en stagiaires
en aan de opleidingscriteria, zonder
daar zelf in de vorm van regerings
subsidie ook maar iets tegenover te
stellen. Christelijke ziekenhuizen in
Kameroen zijn geheel zelfsupporting
en bestaan van het geld dat via de
patiënten binnenvloeit. Er bestaat
geen algemene ziektekostenverzeke
ring. Maar de ziekenhuizen verkeren
nu eenmaal in het gelukkige voordeel
dat de Kameroenees bereid is om veel
voor zijn gezondheid te betalen.
Landbouw
Met behulp van het ICCO zijn een
aantal landbouwcentra geopend, een
soort boerderijscholen waar jonge
mannen leren een eigen landbouwbe
drijf op te zetten. De centra zijn uit
gegroeid tot modelstations voor kip
pen-, konijnen-, varkenshouderijen
en fruitteelt. Ze zijn op die manier
gaan functioneren als een bedrijf dat
allerlei produkten kan leveren waar
veel vraag naar is. Gevreesd wordt
dat van de opleiding zelf niet veel
terecht komt, want van de vele oud-
leerlingen zijn er maar enkelen in
geslaagd een bedrijfje te beginnen.
Een deel is gaan werken voor een
„fonctionnaire", iemand die een goe
de baan heeft en varkens en kippen
houdt als nevenactiviteit. Of voor de
familie, maar hij heeft dan weinig in
de melk te brokkelen, en wordt in een
afhankelijke positie gemanipuleerd.
Jan Zwaan: „De landbouwproblemen
zijn gigantisch groot. Je zou moeten
beginnen vanuit de basis. Er bestaat
maar een hele kleine marge van vrij
heid. Een verandering op dorpsni
veau is al een gebeurtenis van revolu
tionaire betekenis. Maar er zijn ook
goede voorbeelden. Bijvoorbeeld in
het overwegend moslimse noorden
van Kameroen waar de speelruimte
van de kerken uitermate beperkt is
en waar een landbouwproject toch
aansluiting vindt bij een onderliggen
de groep. Waar pompen worden ver
vaardigd en eenvoudige met pedalen
aangedreven machines om de rijst te
dorsen. In het noorden zijn zulke pro
jecten gemakkelijker te verwerkelij
ken omdat de besluitvorming een
voudiger is. In het zuiden van. Kame
roen daarentegen zijn er altijd veel
haken en ogen, diplomatieke taal,
gevoelige verhoudingen. De zuider
ling laat zich niet gemakkelijk mani
puleren. Het is wel belangrijk om
elkaar in de diepte van tegenstellin
gen te proberen te begrijpen. Probe
ren de formule te vinden die lokaal
hanteerbaar ls. Kijken naar trends
niet naar directe resultaten. Veel van
wat hier gebeurt mag je zien als een
uitbouw naar de mensen toe."
Onder de titel „Voor het hele volk van God" hebben de
uitgevers Kok in Kampen en Gooi en Sticht in Hilversum een
Nederlandse vertaling uitgegeven van „For all God's People",
de oecumenische gebedskalender.
HEEFT GOD ERMEE TE MAKEN?
De vraag die hierboven staat, zal bij
velen bevreemding kunnen wekken.
Ongetwijfeld zullen er lezers zijn, die
de gedachte voelen rijzen: Hoe komt
iemand op zo'n 5dee? Anderen
daarentegen zullen waarschijnlijk
verontwaardigd reageren en 't een
overbodige vraag vinden. Overbodig
en ook eigenlijk in onze krant
ongeoorloofd. Natuurlijk heeft God
•ermee te maken! Dat laatste kan ik
me beter indenken, al komt dan
natuurlijk onmiddellijk de vraag
naar voren: hoe dan? In de vorige
eeuw schroomden sommigen niet
God een grimmige wreker te noemen.
Alle rampen en ongelukken,
problemen die het uitzicht
belemmerden waren zijn straffen op
de handelwijze van mensen. Die
straffen golden volgens een zekere
van Zuylen van Nijevelt in 't
bijzonder Israël en Nederland. De
droogte van een paar jaar geleden
werd door sommigen ook gezien als
een oordeel Gods. Op anderen
maakte die zienswijze de indruk van
een zich al te gemakkelijk afmaken
van problemen. Wij hebben onze
eigen verantwoordelijkheid. Dat
neemt niet weg dat erin tot uiting
komt dat mensen God en de
geschiedenis bij elkaar willen
houden. En terecht. Dit zal alleen niet
zo gemakkelijk tot conclusies van
straf en oordeel, of in andere gevallen
van genegenheid en zegen kunnen
leiden. Het zijn op z'n best
geloofsinzichten en
geloofsuitspraken, die voor hen die
God en de geschiedenis niet met
elkaar in verband zien staan
verwarrend kunnen werken. Men kan
zich voor die uitspraken niet zomaar
op de profeten beroepen. De profeten
waren met hun hoorders verhonden
in een gemeenschappelijke
werkelijkheidsbeleving. Die i9 onder
ons niet meer aanwezig. Zelfs onder
gelovigen is er verschil in wat men
onder „werkelijkheid".verstaat. Het
zal hoe langer hoe meer een
aangelegen punt voor alle christenen
samen worden hoe God met al deze
dingen te maken hééft.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK.
Aangenomen naar Hagestein; U. W.
van Slooten kand. te Ridderk, die
bedankte voor Waspik; naar Parrega
- Hleslum (toez.): J. Woltinge kand. té
Hoogeveen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Vleyteji-De Meern: C. de
Ruyter te DeÖemsvafcrt; te óudega
(Smallingërland): A. P. Heiner te Co-
lijnsplaat c.a.
Aangenomen naar Damwoude: A. J.
L. Hoogkamer te Wagenborgen.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Bedankt voor Kralingseveer-Krim-
pen a.d. IJssel: H. Veldman te Wet-
singe-SauwerdjWinsum/Obergum
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Kaiamzoo (VS): A. Moer
kerken te Nieuw Beijerland.
Aangenomen naar Krimpen a.d. IJs
sel; J. de Pater kartd. te Boskoop,die
bedankte voor 36 andere beroepen.
Ignatius IV
Mgr. Ignace Hazim, Grieks-ortho
doxe bisschop van Lattaquieh, is
maandag gekozen tot Grieks-ortho
doxe patriarch van Antiochië en de
hele Oriënt. Mgr Hazim, die zich nu
Ignatius de Vierde noemt, is de opvol
ger van patriarch Elias Mouawad IV,
die 21 juni in de Syrische hoofdstad
overleed.
J. Muurling
Op 1 juli is in Groningen de hervorm
de emeritus prediktant J. Muurling
overleden. Hij wordt vandaag in Drie
bergen begraven. Ds Muurling werkte
voordat hij de studie-theologie aan
de Vrije Universiteit té Amsterdam
aanving als directeur van een reisbu
reau. Hij voerde in Friesland ver
scheidene tentcampagnes, was actief
in de CJMV en vervulde bestuurs
functies in de reclassering en in Pro
Juventute. Ds Muurling stond in
Maarn-Maarsbergen Kloosterhaar,
opnieuw Maarn-Maarsbergen en
Heerde. Hij was sinds 1975 met emeri
taat.
PRETORIA In de diocesane syno
de Pretoria van de anglicaanse kerk
is een motie verwprpen waarin de
anglicaanse kerk in Zuid-Afrika werd
opgeroepen zich terug te trekken uit
de wereldraad van kerken.
Een motie waarin zorg werd uitge
sproken over een schijnbare eenzij
digheid van het wereldraadprogram
ma tegen het racisme werd evenwel
aangenomen na een langdurig debat.
In de aangenomen motie werd tevens
uitgesproken dat in Zuid-Afrika on
recht bestaat en kw'am waardering
tot uitdrukking voor het hulpwerk
dat de wereldraad in Zuidelijk Afrika
doet. De „schijnbare" eenzijdigheid
van het PCR zou echter de wereld
raad verhinderen een bemiddelende
rol in het conflict in Zuidelijk Afrika
te spelen.
Nieuwe levensstijl, wanneer en
hoe? Voor allen die plaatselijk be
trokken zijn bij de tweede Kerken-
conferentie. 23-27 juli. Hedenesse.
Cadzand (tel. 01179-1654).
