Raad: Unie
jeen adressen geven
NS gaan wissels
beter verwarmen
lit brieven van lezers
'Drijvend eiland' zakt
naar bodem van vijver
advies alleen op juridische gronden'
•ectie Hoogovens
•liest kort geding
Conclusies na barre winter
TH stopt met artistiek experiment
Tandartsen richten
waarschuwing tegen
Rotterdams centrum
ERDAG 30 JUNI 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
iu
ter
re
•STERDAM De Hervormde Raad voor kerk en school heeft aan het moderamen van de
ide het advies gegeven de adressen van de hervormde kerkeraden niet beschikbaar te
(en voor de stichting „Unie school en evangelie". De unie, die dit jaar het feit van honderd
christelijk onderwijs viert, had om de adressen gevraagd om de aandacht van de
:eraden te vragen voor het christelijk onderwijs.
Bert de Jong
Kis meer dan eenmaal", aldus de
Ztf die veizondern zou worden,
d g(ft de Unie zich tot de kerken
k t^bt met het verzoek zich mede
itwoordelijk te weten voor op-
oll ng en onderwijs van de klnde-
:evefler gemeente. Het zou toch ui-
lalejbelangrijk zijn indien de kerken
rs en scholen hulp zouden bie-
>lj het ontwerpen en toepassen
renhljbelse richtlijnen inzake opvoe-
zaken onderwijs. Ook zou het van
opbootste belang zijn indien de
telkens weer de zorg voor een
i opvoeding in het gebed op
stek aan de Here Goed," aldus de
id
ïen t brief wordt dan verder aan de
eraden gesuggereerd aan het be-
ran het nieuwe schooljaar in au-
een themadienst te beleggen,
Iheljin opvoeding en onderwijs van-
e bijbel centraal staan. Bij de
is een drukwerk ingesloten met
baajliturgieën en preekschetsen, ge
ren door dr A. J. Onstenk, die
urrnd predikant in Hoogeveen is.
bijdrage van dr Onstenk zal
r zijn hervormde collega's niet
bereiken, wanneer het moderamen
van de hervormde synode het advies
van de raad van kerk en school op
volgt. Brief en preekschetsen zijn wel
ontvangen door de kerkraden van
andere protestantse kerken, waarvan
de synodes geen bezwaar hadden te
gen het beschikbaar stellen van de
oHrocspn
In de brief aan de kerkeraden wordt
ook nog de aandacht gevraagd voor
een gebedsdienst voor het onderwijs,
die zondag 23 augustus in de Her
vormde Grote Kerk te Maassluis
wordt gehouden. De NCRV zal deze
dienst via de radio uiteenden.
Uitnodiging
TERDAM (ANP) Het week-
Nieuwe Revu, mag een artikel,
In het personeelsbeleid van de
üdense Hoogovendirectie kri-
onder de loep wordt genomen,
rkort publiceren. Gisteren heeft
resident van de Amsterdamse
;bank, B. J. Asscher, in een kort
ig de eis, van een publikatiever-
door de Hoogovens, afgewezen,
gens de schrijver van het arti-
Wim Renzen, zou het bedrijf in
winstcijfers hebben verdoezeld
odoende het afvloeien van ruim
ind werknemers voor de vak-
te rechtvaardigen. In het arti-
lat in het nummer van volgende
woensdag verschijnt, is sprake
geheime directiecijfers", waar-
lijkt dat het bedrijf vorig jaar
winst boekte van 400 miljoen
n.
Het besluit een negatief advies uit te
brengen over het verzoek de adressen
te mogen gebruiken is door de Her
vormde raad voor kerk en school una
niem genomen. De raad heefh het
echter niet bij deze weigering willen
laten en heeft de Unie „School en
evangelie" een uitnodiging in het
vooruitzicht gesteld voor een gesprek
om na te gaan waar de raakvlakken
liggen tussen het werk van de unie en
de hervormde adviesraad.
In kringen van School en evangelie
kan men echter niet enthousiast zijn
over deze uitnodiging. Het niet verle
nen van medewerking van officiële
hervormde zijde is een pijnlijke erva
ring. Vooral omdat gebleken is, dat er
wel een hartelijke samenwerking be
staat met een andere hervormd ad
viescollege, de Raad voor de zending.
In samenwerking met deze raad stelt
de unie de lijst van projecten op,
waarvoor de opbrengst van de beken
de uniecollectie is bestemd.
worden als een gevolg van dit plei
dooi.
De Hervormde Raad voor kerk en
school zit echter met de moeilijkheid,
dat hij niet alleen te maken heeft met
het christelijk onderwijs, waarvoor
de unie ijvert, maar ook met het
openbaar onderwijs. De raad wil, zo is
het ooit eens uitgedrukt, beide
zegenen.
Unie-voorzitter Gilhuis heeft echter
de indruk, dat de hervormde raad een
voorkeur heeft voor het nlet-verzuil-
de onderwijs, voor het openbaar on
derwijs en de samenwerkingsschool.
Hij vraagt zich af, waaruit na de
weigering van de adressen, de zegen
van de hervormde raad voor het bij
zonder onderwijs kan bestaan.
Drs. R. H. Wissink, met ingang van 1
augustus voorzitter van de raad voor
kerk en school, zegt, dat het pro
bleem van de raad was dat de adres
sen gebruikt zouden worden door één
van de zuilen. De beslissing een nega
tief advies uit te brengen was zuivere
juridisch. De Nederlandse Hervorm
de Kerk kan zich op welke manier
dan ook niet vereenzelvigen met de
Unie „School en evangelie", en ande
re particuliere organisaties.
rigens niet, dat de brief en de preek
schetsen niet verstuurd kunnen wor
den naar de kerkeraden. Wissink ver
wijst daarom de administratie van de
unie de adressen naar Van Alphen.
het boek met de adressen van alle
Nederlandse predikanten. Tegen Drs> f. M. Gilhuis
deze procedure heeft de raad geen
enkel bezwaar. moderamen van de synode alsnog het
Unie-voorzitter Gilhuis is bang, dat ®dvies n®ast
het afwijzend advies van de raad tot brief toch nog naar de kerkeraden
polarisatie leidt. Hij hoopt, dat het verstuurd kan worden.
UTRECHT (ANP) De Nederlandse Spoorwegen willen in de
komende maanden gaan werken aan het verbeteren van de
wisselverwarmingen, die het in de afgelopen barre winter
vaak lieten afweten. Ook zal de informatie over de treinenloop
via stations en de radio beter worden georganiseerd.
Nieuw beleid
Openbaar
Ter gelegenheid van de viering van
het honderd-jarig bestaan van de
Unie „School en evangelie" heeft
voorzitter drs. Titus M. Gilhuis ge
pleit voor meer aandacht van de ker
ken voor het onderwijs. De brief aan
de kerkeraden en de suggestie thema
diensten te beleggen moet dan gezien
Dat neemt echter niet weg, dat de
hervormde raad een zeer hartelijke
verhouding met de unie nastreeft en
graag samen met de unie een nieuw
beleid wil uitstippelen voor het on
derwijs en de opvoeding. Er moet een
samenwerking mogelijk zijn, zegt drs.
Wissink. Misschien kunnen we, niet
meer voor het komende, maar het
daarop volgend schooljaar gezamen
lijk een brief opstellen, die naar de
kerkeraden gaat.
Ten overvloede wijst drs. Wissink
erop, dat het zeker niet de bedoeling
is terug te vallen op de oude histori
sche stellingen (geschil Kuyper-Hoe-
demaker - red.). Het niet beschikbaar
stellen van de adressen betekent ove-
Van een onzer verslaggevers
ENSCHEDE Op het terrein van de Technische Hoge
school Twente In Enschede is een bedrag van ongeveer
een ton letterlijk in het water gegooid. Een artistiek
experiment met een „drijvend eiland" werd op last van
het college van bestuur gestaakt. Het is nu naar de bodem
van de vijver gezakt.
Waarschijnlijk zal het daar blijven
liggen, tenzij het om milieu-rede
nen moet worden opgetakeld en
vervolgens naar de schroothoop
wordt verwezen. Op de TH wordt
het experiment als mislukt be
schouwd; een eventuele techni
sche oplossing zou te veel geld
gaan kosten.
Het kunstwerk was een ontwerp
van de Hagenaar Ray Staakman.
Deze heeft het gemaakt voor de
vijver van het gebouw, waarin on
der meer de afdeling toegepaste
wiskunde ls ondergebracht. In eer
ste instantie is het bekostigd uit
de zogeheten 1 procentsregeling.
Het (kijvend eiland bestaat uit
een metalen plaat van ongeveer
tien bij tien meter, waaronder zich
rubber zakken bevinden.
De aardigheid zou zijn geweest
dat het onregelmatig en dus bij
verrassing door het inbrengen en
uitlaten van perslucht in de rub
ber zakken aan het oppervlak zou
verschijnen. Hierdoor zou de wa
terspiegel veranderen. Bovendien
zou de invloed van het licht tot
aardige neveneffecten kunnen lei
den. In 1975 werd het drijvend
eiland te water gelaten, maar het
is nooit helemaal gaaf naar boven
gekomen, omdat het scheef ging
hangen.
Extra geld
Wetenschappelijke medewerkers
van de TH bemoeiden zich ermee,
alsmede experts van het TNO en
mensen van het Scheepvaartkun
dig Laboratorium. Het lukte niet
de zaak zodanig te herstellen dat
het drijvend eiland kon gaan func
tioneren.
Misschien was een mechanische
oplossing te vinden geweest voor
het afwisselend stijgen en zakken,
maar dat zou mogelijk weer eens
50.000 gulden hebben gevergd, en
op een vergoeding daarvan door
het ministerie van CRM kon niet
worden gerekend. Daarom besloot
het collega van bestuur van de TH
dezer dagen het drijvend eiland
maar helemaal af te schrijven.
Dat zijn twee belangrijke punten uit
het rapport „evaluatie winterproble-
men", waarin de spoorwegen op een
rijtje hebben gezet wat er de afgelo
pen winter tussen de rails is misge
gaan.
Voor een betere wisselverwarming,
die ervoor moet zorgen dat de wissels
niet vastvriezen, wordt een bedrag
van 2,7 miljoen gulden uitgetrokken.
Ook de capaciteit van de verwarming
bij belangrijke spoorknooppunten
zal worden vergroot.
Over de voorlichting aan het wach
tende reizigerspubliek merkt het rap
port op, dat die tijdens het slechte
weer veel te onduidelijk was. In de
trein zelf was de informatie helemaal
slecht, doordat conducteurs en ma
chinisten niet op de hoogte waren
van wat er zich verder op het spoor
wegnet afspeelde.
De NS wil nu een systeem ontwikke
len waarbij er een verbinding moge
lijk is tussen de trein en de stations.
De spoorwegen onderzoeken of een
dergelijk telereilsysteem financieel
haalbaar is.
Ook de treinen zelf, die vaak last
hadden van uitgevallen motoren en
het volstuiven met sneeuw van auto
matische koppelingen, waardoor de
deuren niet meer open wilden, onder
gaan verbetering. De afdichtingsdek-
stels van de motoren worden herzien,
het gebruik van ijsolie bij de koppe
lingen wordt bestudeerd en de toe
gankelijkheid en afdichting van de
deuren gaat naar een hoger plan. Dit
laatste wordt overigens over een peri
ode van twee Jaar gespreid.
mende winter klaar zijn. Pas in no
vember van dit Jaar gaat de NS-dlrec-
tie de hoofdlijnen ervan bespreken.
Het winterrapport, dat ruim tachtig
conclusies en aanbevelingen bevat,
waarvan de NS-directie er direct 54
van heeft overgenomen, is aangebo
den aan minister Tuijnman van ver
keer en waterstaat
Leidingen
De bovenleidingen, die vaak voor
moeilijkheden zorgden, doordat zich
er ijzel op vastzette, zullen worden
voorzien van een waarschuwingscir
cuit dat de verkeersleiding van de NS
op de hoogte moet stellen van het
functioneren van het bovenleidingen-
net. De NS zullen geen extra ontdooi
ingssystemen aanleggen vanwege de
te hoge kosten.
De spoorwegen gaan ook werken aan
een noodvervoerplan voor landelijke
ontregelingen. Zo'n plan zou ook bij
andere ingrijpende storingen, zoals
rampen, gebruikt kunnen worden.
Dit plan zal echter niet voor de ko-
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM „Ronduit slechte
tandheelkunde" wordt er bedreven in
het tandheelkundig centrum aan de
Vlasmarkt in Rotterdam. Deze waar
schuwing richten de Rotterdamse
tandartsen aan het adres van mensen
die zich willen laten behandelen in dit
centrum, dat geëxploiteerd wordt
door de Rotterdamse zakenman Van
Wijk. De heer Van Wijk exploiteert
nog een aantal omstreden tandtech
nische inrichtingen in de Maasstad.
Mede op aandrang van de tandartsen
is het centrum aan de Vlasmarkt eni
ge tijd gesloten geweest omdat er
Engelse tandartsen werkten, die in
Nederland niet bevoegd waren. Het
centrum draalt nu echter weer op
volle toeren, volgens Van Wijk. HIJ
heeft twee Franse huisartsen aange
trokken. die na hun studie een cursus
tandheelkunde hebben gevolgd:
zogenoemde stomatologen.
Deze mensen mogen zich wèl in ande
re EEG-landen vestigen en daar de
tandheelkunde bedrijven, hetgeen
door de tandartsen in Rotterdam he
vig wordt aangevochten. Deze week
zijn de twee stomatologen beëdigd
door het ministerie van volksgezond
heid en milieuhygiëne, omdat er for
meel niets tegen hen is in te brengen.
Van Wijk belooft fondspatiënten aan
trekkelijke financiële voorwaarden
als ze zich bij hem laten behandelen.
Volgens een woordvoerder van de
Rotterdamse ziekenfondsen is het
nog altijd zo dat de fondsen behande
lingen in commercieel werkende
tandheelkundige centra niet ver
goeden.
ize rubriek is uilsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
richten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten,
troepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
trden). De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor. Hierover of over
I niet plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas niet corresponde-
1. Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw. Postbus 859,1000
V Amsterdam. Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver
rmeld.
luschagne (2)
de boekjes „Wat zegt de bijbel in
i naam?" en „Gods oude plak-
van de Groninger theoloog La-
hagne gelezen heeft, behoeft zijn
i stellingen niet te herlezen,
hierin zet hij precies uiteen wat
jedoelt. Exegese die boeit van
tot eind,, van kaft tot kaft.
ischagne pretendeert niet de
leid in pacht te hebben, maar
de domgehouden gelovigen bin-
in een wereld die enorm rijk is
nieuw verworven inzichten om-
de mens en God. Hij preten-
ook niet zoals de heer de Jong
Trouw van 25 juni j.l. stelde, de
heid in pacht te hebben, maar,
le ons tot nog toe (anno 1979!)
al te vaak voorgehouden primi-
theologie ontdoen van het myt-
(isch kleed waarin het nog maar
veel gekleed gaat. Niet alleen
ischagne. maar evenzeer theolo-
als Grollenberg, Harvey Cox,
ert, Wiersinga en nog vele ande-
villen de mensen zelf laten ont-
en wat er met de bijbel en de
die daarin of daaruit „spreekt"
de hand is. Voor mij kan hun
ten soms het spreken van God
Waarom zou God niet meer
iken" tegenwoordig?
■Aalburg
H. Biesheuvel
)eidsplaatsen
iet kleuteronderwijs en globaal
in het lager onderwijs is de zoge
nde 31 schaal van toepassing. De
rwijsorganisaties vinden de 24
al de meest wenselijke. Het zon-
1 neer toepassen/invoeren van de
ihaal zal grote financiële conse-
itles hebben door het aantrekken
extra leerkrachten en de bouw
extra lokalen. Volgens mij is de
inde oplossing, die geen extra
kost, mogelijk: de 31 schaal blijft
ndhaafd als maxim umschaal,
toudt in dat vermeerdering van
aantal leerkrachten blijft, zoals
6 ook het geval is. De 24 schaal
t ingevoerd als minimumschaal,
houdt in dat geen leerkrachten
even af te vloeien en op wacht
te worden geplaatst zolang aan
1 schaal wordt voldaan. Hieraan
geen kosten verbonden, daar de
rachten en de lokalen reeds aan-
5 zijn. Vervanging van een ver
ende leerkracht kan zonder
plaats vinden. Het extra geld,
Tij komt uit de aftopping van de
issen kan gebruikt worden voor
andere, ook belangrijke, verbete-
'n in het onderwijs,
fts H. Veenstra
Christen-Turken (8)
Al weken lang horen en lezen wij over
Turkse christenen, die hun toevlucht
hebben gezocht in de Bossche Kathe
draal. Hun geweten hebben ze onder
Gods dak neergelegd. Hun geweten is
in nood, ik hoor hun geweten hier
huilen, smeken en bidden. Christus
werd geslagen keer op keer. Wij,
christenen, slaan het geweten van
onze Turkse geloofsgenoten aan flar
den. Dat trachten wij althans, geluk
kig is hun geweten ijzersterk. Voor
heel wat mindere zaken staken we,
gaan de straat op, grote krantekop
pen. Wij zijn verontwaardigd over
Maleisië dat de Vietnam-vluchtelin-
gen de zee opjaagt. Rusland doet
allerlei dingen, daar zijn we witheet
over. In Amerika en Afrika zijn sta
ten, die het geweten van een ander
aan hun laars lappen. Vele zich noe
mende christenen doen daar aan
mee. Is het dan eigenlijk niet logisch,
dat mensen zich tegen christenen af
zetten? Laten we het wereldgeweten
verbeteren, door bij ons eigen gewe
ten te beginnen.
Amsterdam A. M. Dellemi ju
Woordenboek
Het artikel in Trouw van 23 juni over
het Russisch-Nederlands woorden
boek van de Utrechtse slavist dr A. H.
v.d. Baar lokt mijns inziens wel enige
discussie uit. Is het niet-opnemen in
een lexicon van bepaalde woorden
onder het begrip „taboe" te vangen?
Men kan dit „de Russen" wel aanwrij
ven, maar zal niet elk volk met nor
maal taalgevoel onderscheid maken
tussen wat wel en wat niet binnen het
gangbare spraakgebruik valt? Die
onderscheiding lijkt mij zo vanzelf
sprekend, dat ik niet inzie, waarom
hier van een taboe gesproken moet
worden. Wel zou dit het geval kunnen
zijn ten aanzien van „scabreuze" taal,
zoals ons die ook in ons land vla radio
en toneel maar al te goed bekend is.
Maar waarom zou hantering van dit
taboe nu „hypocriet" moeten heten?
Wie scabreuze taal bezigt, zal daar
juist z'n plezier aan beleven, zo stel ik
mij voor, omdat het als het ware
illegale taal is, met andere woorden
omdat de gebruikte woorden niet in
het woordenboek staan. Hypocriet
zou het veeleer zijn, te doen alsof het
algemeen geaccepteerde worden zijn.
Lochem J. van Leeuwen
Mensenrechten
U nam op 25 juni een bericht van
Amnesty International op, dat de re
gering van de Sowjet-Unie 321 staats
burgers in gevangenissen of psychia
trische inrichtingen heeft opgesloten,
omdat deze gebruik maakten van de
rechten die de akkoorden van Helsin
ki hun hadden toegekend. In hetzelf
de nummer kunnen we lezen, dat Iran
een sluipmoordenaar wil huren om de
ex-Sjah en zijn familie te vermoor
den. In datzelfde nummer is een be
richt opgen omen dat een zekere Ter
Beek voor een volledige boycot van
Zuid-Afrika ijvert en er erg blij mee
is, dat bij een eventueel succes van
een Zuidafrikaanse coureur zijn
volkslied niet ten gehore gebracht en
zijn vlag niet gehesen zal worden. Het
zou mijns inziens de geestelijke
volksgezondheid van het Nederland
se volk ten goede komen, wanneer
het van de heer Ter Beek c.s. zou
mogen vernemen, of zij dezelfde be
zwaren koesteren tegen vlag en volks
lied van Sowjet-Unie, Iran en dozij
nen andere landen die zich van de
universele verklaring van de rechten
van de mens volslagen niets aantrek
ken. En zo niet, wat zij onder „gerech
tigheid" verstaan.
Ede
C. A. de Leeuw
Vakantie
Met grote verbazing las ik, dat minis
ter Andriessen op de vraag waar hij
dit jaar zijn vakantie doorbrengt ant
woordde, dat dit niemand wat aan
gaat, daar dit een privé zaak is. Nu
vraag ik mij af waar Andriessen dan
wel de pretentie en het cynisme van
daan haalt, zelf wel iets te zeggen
aangaande het privé leven van ande
ren, namelijk het om financiële rede
nen aanbevelen van een vakantie in
eigen land. Met Andriessens weige
ring iets over zijn eigen privé leven te
zeggen, impliceert hij dat voor hem,
kennelijk per definitie, andere maat
staven gelden. Andriessen komt zo
niet alleen als inconsequent, onge
loofwaardig en hypocriet over, hij
roept tevens gevoelens van minach
ting op. Wat dit laatste betreft, dit is
helaas niet een houding waar An
driessen alleen in staat, veel politici
hebben maar al te zeer de neiging hun
opvattingen en beleid in sterk ver
minderde mate op zichzelf van toe
passing te achten. Het zou goed zijn
als daar eens verandering in kwam.
Groningen Margriet Appelmelk
Vermogend (3)
Bij het lezen van de stukjes van de
heren Hellings en Anema heb ik mij
afgevraagd of de heren wel alles heb
ben opgebiecht ten aanzien van het
geen zij bedoelden te publiceren. Om
bij de heer Anema te blijven. Deze
heeft een eigen bewoond huis. Wan
neer de inspecteur der directe belas
tingen de fiscale waarde van zijn wo
ning met 89.000 gulden verhoogt,
duidt dit erop, dat A. niet bepaald in
een arbeidershuisje woont. Daarbij
moet bedacht worden, dat dit tevens
inhoudt dat de economische ver-
keerswaarde van zijn huis ook be
langrijk. zo niet meer, is gestegen.
Deze fiscale verhoging kost de heer A
per jaar 89 8 712 gulden extra aan
vermogensbelasting. Indien A. meent
deze verhoging ten onrechte te moe
ten betalen en de fiscale waarde weer
met 89.000 gulden verminderd wil
zien, dan zou hij in principe ook be
reid moeten zijn, zijn huis tegen die
lagere prijs te verkopen. Dat hij daar
toe genegen is, betwijfel ik. Voorts
moet nog in aanmerking worden ge
nomen, dat voor de vermogensbelas
ting voor een gehuwde of een oudere
ongehuwde een vrijgestelde som
geldt Van 59.000 gulden. Voor iemand
ouder dan 65 jaar komt daarbij nog
eens een vrijstelling van 38.000 gul
den. Totaal der vrijstelling 97.000 gul
den. Het een bij het ander voegend
kom ik tot de conclusie, dat A. er toch
wel warmpjes bij zit en beslist niet
alleen van een gecompenseerde a.o.w.
behoeft te leven. Wel zou ik A. willen
vragen, alvorens onze volksvertegen
woordigers de oren te wassen, eens na
te gaan hoe groot zijn vermogen per
1 januari 1969 was en hoe groot dit
per 1 januari 1979 is. Misschien komt
hij tot de ontdekking dat het toch
maar beter is de hand op de mond te
doen.
Den Haag L. Runia
Ambassadeur
Met blijdschap heb ik in uw krant
gelezen dat binnenkort de VS-ambas-
sadeur in Moskou, Malcolm Toon,
vervangen zal worden. Ik ben het
echter geheel niet eens met de strek
king in uw bericht, namelijk dat am
bassadeur Toon een kritische hou
ding tegenover de Sowjets aannam.
Ik moet erop wijzen dat reeds gedu
rende een jaar zeven Pentecostalis-
ten in zijn ambassade verblijven,
daarheen gevlucht als gevolg van de
afwezigheid van godsdienstvrijheid
in de USSR. Deze zeven zitten daar
nog steeds en de houding van de
Amerikaanse diplomaten ten opzich
te van deze, al gedurende 19 jaar
vervolgde mensen is niet alleen on
vriendelijk, maar zelfs vijandig. Ook
in het verleden hebben dissidenten
minder prettige ervaringen met Toon
gehad. Ik zie het verdwijnen van am
bassadeur Toon met blijdschap tege
moet en hoop dat de nieuwe ambas
sadeur de zeven Pentecostallsten en
toekomstige vluchtelingen mens
waardiger zal behandelen.
Rotterdam R. v. Voren,
coördinator Nederland Int. Comm.
to Defend the Podrabinek
Brothers
Ministers eerlijk?
Onze ministers Scholten en Van der
Klaauw hebben openlijk hun af
schuw voor rassendiscriminatie uit
gesproken (Trouw 23 Juni). Ze zijn
daarbij in het goede gezelschap van
de Israëlische professor I. Shahak.
Onlangs hebben wij die man nog kun
nen zien en horen in de film „De
plaats van de vreemdeling" van Ru-
dolf van den Berg. Daarin vertelde hij
over zijn jeugd; het ghetto van War
schau, concentratiekamp, ontsnap
ping, twee Jaar Bergen-Belsen, toen
in 1945 naar Israël, waar hij nu orga
nische chemie doceert. Hij beweerde
in de film, dat in Israël de niet-Jood
op allerlei gebieden wordt achterge
steld bij de andere burgers; dat
noemde hij racisme. Op de vraag
waarom hij dan in Israël blijft wonen,
gaf hij onder andere als reden aan:
„Dit is de beste plaats om het Zionis
me te bestrijden Het was goed,
de man gezond en wel op die film te
zien. Want eind 1974 sprak hij hier in
Nederland met Kamerleden (PSP en
PPR) over de rassendiscriminatie in
Israël. Toen werd hij in de Israëlische
pers uitgemaakt voor onder meer
„landverrader" en zelfs „giftige anti
semiet" (heus!) en stelde iemand in
het parlement voor een booby-trap in
zijn labóratgrium aan te brengen. Hij
schreef: „de eerste stap bestaat hier
in, dat men de waarheid toegeeft: de
staat Israël is een racistische staat,
en dat racisme is een noodzakelijk
gevolg van de Zionistische beweging.
Feiten zijn feiten. Hiema kunnen wij
praten, als wij dat willen, over de
vraag waarom zulk een racisme „ver
boden" is tegen Joden, en een goede
daad wordt als het gepraktiseerd
wordt door Joden" (cursief van Sha
hak). Zouden onze ministers durven
zeggen dat zij een afschuw hebben
van rassendiscriminatie zonder
meer?
Nijmegen Lucas Grollenberg
Energiebeleid (4)
De regeringsleiders van de negen
E.G.-landen in Straatsburg bijeen,
hebben besloten, ondanks Harris-
burg, alles te zullen doen aan verdere
toepassing van kernenergie. En pre
mier Van Agt heeft na terugkeer van
die conferentie verklaard dat er „als
de wiedeweerga, als de bliksemse ka
ters" (wat kan die man soms „enig"
uit de hoek komen!) de problemen,
die aan deze vorm van energievoor
ziening kleven, moeten worden opge
lost, waar de kopstukken in Straats
burg het dan ook mee eens zijn, als ze
stellen, dat de veiligheid van de bur
ger natuurlijk gegarandeerd moet
zijn. Hoe? Nou Ja, dat moet ieder lid
maar voor zichzelf bekijken. In dit
laatste ligt iets van „ieder lid moet
maar zien hoe 't zijn eigen volk gaat
manipuleren". Want de heren weten
natuurlijk deksels goed dat garantie
'voor de burgerveiligheid in verband
met deze techniek (zoals met elke
techniek) nooit absoluut haalbaar is
en de onmogelijkheid met kernener
gie is nu juist dat die wel absoluut
haalbaar moet zijn. De berekening
van „kans op een ongeluk: één op de
miljoen jaar" kunnen de heren niet
meer hanteren, maar ze vinden er wel
weer wat op (deze week komen ze in
Tokio bijeen want de economische
ontwikkeling gaat boven gezondheid,
leven alles. Je moet maar durven!
Voorburg
J.J. Vegter
Amnesty (10)
In het gekrakeel over christelijk al
ternatief ja of nee voor Amnesty In
ternational wordt het tijd dat de ker
kengroep Groningen van Amnesty
International zich laat horen. Die ker
kengroep bestaat uit christenen, af
komstig uit een aantal verschillende
kerken die elkaar vinden In het wer
ken voor de medemens in nood. De
kerkengroep bedrijft dus praktische
oecumene, ten dienste van de lijden
de naaste. Nu zijn er christenen die
helaas moeite met deze oecumene
hebben en daarom moeilijk aan het
werk van Amnesty International deel
kunnen nemen. Voor déze mensen
zou de bewuste alternatieve groep
misschien een oplossing betekenen.
Maar laten we wèl even bedenken
waar we mee bezig zijn. De groep
waar het in de allereerste plaats om
gaat, zijn de gewetensgevangenen,
van wie men geen handelswaar mag
maken, waarin concurrentie bedre
ven kan worden. Deze mensen zijn
alleen maar gebaat bij de kwaliteit
van de hulpverlening. En hoe die bij
de alternatieve groep uitvalt, is niet
bekend. Daarentegen publiceerde
Amnesty International bijvoorbeeld
dat in de maand maart 1979 van de
door A.I. geadopteerde gevangenen
er 105 waren vrijgelaten. Wij willen
niet op de aantijgingen van de alter
natieve werkgroep ingaan iedereen
die voldoende bekend is met de werk
wijze van Amnesty International zal
ze als niet ter zake dienend beschou
wen. Het is onze mening dat wij ons
niet aangetrokken voelen tot een eli
tair groepje „O God. wij danken u
dat wij niet zijn zoalsetc."
Liever steken wij zijde aan zijde met
andersdenkenden de handen uit de
mouwen om slachtoffers van vervol
ging te helen om zó metterdaad
getuigen van onze Heer te zijn. En wij
roepen de Christenen in dit land op
om net als wij, in gebed en daad, het
werk van Amnesty International te
(blijven) steunen.
Groningen
AMNESTY INTERNATIONAL
Kerkengroep
J. M. Borghorst-Verkade
Inkomstenbeleid
Als de regeringspartijen een straf in
komensbeleid willen voeren en men
aan ieder de nullijn wil opleggen dan
moet de massa natuurlijk de nullijn
aanvaarden. Zou het dan niet „recht
door zee" zijn als de regertngs-verte-
genwoordigers ook de nullijn zouden
aanvaarden? Wanneer de samenle
ving de grootste macht bezit, wie zou
vanuit de samenleving hierop tegen
zijn. Ik ben ervan overtuigd van géén.
Recht door zee doet fundamenteel
rechtlijnig leven. Het zijn toch de
politieke figuren die hun inkomen de
laatste tien jaren zagen verviervou
digd en daardoor het voorbeeld heb
ben gegeven om in deze chaos te
komen. Alle vermogen is welzijnsver
mogen en om het „welzijn" hebben
we voedingswaarde nodig waaruit
ons arbeidsvermogen kan worden ge
vormd. Géén enkele wet of daad mag
tegen het „welzijn" van het volk wor
den gehandhaafd of worden ge
vormd. Dit voorbeeld geeft nu één
„wanbeeld" en géén klankbeeld. Wat
men dus de ander opleggen wil moet
men zelf ook willen aanvaarden want
het spreekwoord „wat gij niet wilt dat
U geschiedt, doet dat ook de ander
niet" is mijns inziens toch nog altijd
van kracht en bezit waardigheid. Dan
kan „Bestek 81" wel worden uitge
voerd. Het zal de massa niet moeilijk
zijn om vrijwillig tot de nullijn over te
gaan als ze dat van de initiatiefne
mers ook mag verwachten en dan de
voorzieningen treffen naar behoefte
zou de grootste weldaad zijn voor het
gehele volk. Daarop wacht de massa.
Oss J. A. van Deutekom
Tondo
In Trouw van zaterdag 16 Juni waren
enkele foto's opgenomen bij het arti
kel van Nico Kussendrager: „Met de
Filippijnen gaat het beter, met de
Filippino's steeds slechter" Tot mijn
verbazing herkende ik daaronder een
foto die door mij was ingezonden. De
ondertitel was „een dierentuin voor
bezoekers die zich christen ntemen."
Dit was een foto van diakonessen
tijdens hun bezoek aan Tondo gedu
rende de in januari in Manila gehou
den wereldconferentie. Zij noemen
zich niet alleen christen, maar van
hen mag gezegd worden, dat ze het
ook zijn. Op de foto staat een zuster
die dagelijks in Tondo werkt. Juist
deze diakonessen zetten zich zo met
overtuiging in voor de lijdende mede
mens. dat zij geen bezoekers van een
dierentuin genoemd kunnen worden
wanneer zij naar Tondo gaan. Naar
aanleiding van dit bezoek besloot Di-
akonia, de Wereldfederatie van Dia-
konessengemeenschappen, in de ko
mende jaren een hulpactie in te zet
ten voor de armste bevolkingsgroe
pen in de Filippijnen. Een dergelijk
misbruik van foto's is mijns inziens
beneden het niveau van Trouw.
Zeist
A. H. van der Mersch
(Uit de tekst van Kussendrager bleek
naar onze mening duidelijk dat „een
dierentuin voor bezoekers die zich
christen noemen" niet denigrerend
was bedoeld; hij liet de opmerking
ook en vooral op zichzelf terugslaan.
Mochten wij niettemin met het on
derschrift iemand hebben gekwetst,
■dan spijt dat ons zeer. Redactie).
Aantjes (7)
De doofpot in Nederland is zeer diep.
Reeds in 1946 werden er bij het toen
malige Bureau Nationale Veiligheid
manipulaties gepleegd. Degenen, die
al 30-35 Jaar het oorlogsleed meedra
gen door die vervloekte SS, met al of
niet Waffen- of Germaanse ervoor
worden de maatschappij nog uitge
trapt. Meneer Aantjes doet er wijs
aan, zich van enige politiek te on-
houden.
Voorburg
A. A. de Jong
Aantjes (8)
In de loop van 1944 begeleidde ik
twee onderduikers van Zeeuws-
Vlaanderen via Kruiningen Perkpol-
der verder per trein naar station Lage
Zwaluwe. In opdracht van het verzet.
Van Lage Zwaluwe per bus naar een
boerderij bij Klundert. Bij de bus
stond een S8-man. Paniek dreigde.
Twee loodzware houten koffers als
bagage. Desgevraagd zette SS'er die
koffers op de bus voor de „vakantie
gangers". Aldus werd de SS gebruikt
als transportmiddel van verzet. Niet
temin was en bleef principiële afwij
zing van SS overeind. Aantjes ging
weliswaar een stap verder, maar ge
bruikte Germaanse SS uitsluitend
als transportmiddel. Hij werd tenslot
te gevangene en dwangarbeider in
Port Natal. RIOD heeft het bewijs
van lidmaatschap niet kunnen leve
ren. Aantjes heeft het formeel niet
ontkend. Wel dat het geen feitelijk
materieel lidmaatschap betrof. Nor
maal is: goede trouw, zolang het te
gendeel niet is bewezen. In 1973 vond
men het niet, eind 1977 wel oppor
tuun Aantjes te laten vallen. Toen
was het nogal te doorzichtig, maar in
oktober 1978 sloeg men toe. Een dezer
dagen verklaarde dr. L. de Jong blij te
zijn „deze zuivering te hebben be
werkstelligd". Met welk motief?
Veorburg
J. Keljaer
