Oldenburgs Mouse Museum in Kröller-Müller
Plezierige resultaten va
Scapino's workshop
Werk van Badings
grootste winstpunt
eildfi
h«<kn4aapfi
iUlflSl
iHJds
Mollie Sugden als
vliegende huisvrouw
m
Komende popconcerten
Pop Art: consumptiemaatschappij als inspiratiebron
Rock tegen
racisme
Jeff Beck
Rotterdam
Folk 79
speciaal vandaag Internationaal Koorfestival '79
Hüsstege
STEDELIJK
WAAGMUSEÜ
Rijksmuseum
Meermanno-
Westreenlanum
VRIJDAG 29 JUNI 1979
KUNST/RADfO/TELEVISIE
TROUW/KWARTET
Z door Jac. Lelsz
Had de berg om met Horatius en vele navolgers te spreken een muis gebaard toen de
Amerikaanse kunstenaar Claes Oldenburg zijn zogenaamde Mouse Museum tot stand had
gebracht? Ach. op deze wijze klinkt het wat denigrerend, en dat is nou ook weer niet nodig.
Wel geloof Jk dat het goed is Olden
burg s Mouse Museum nuchter te be
kijken. op het eerste gezicht welis
waar een verzameling rariteiten,
maar bij wat nadere beschouwing een
upstjpeling van bewijzen, dat hij niet
aflatend geboeid werd door de vor
men van de dingen van het leven van
alle dag Zeil zag hij het m hoger
licht ..Het cruciale punt Is natuurlijk
dat in de kern van mijn gebruik van
Pop Art een liefde voor het verworpe
ne ligt. onverklaarbaar en simpel
Het door Claes Oldenburg, een Zweed
die zich in Amerika heeft gevestigd,
samengestelde Mouse Museum is tot
de 29ste juli te zien m het Kröller-
Müller Museum op de Hoge Veluwe.
Een museum dus fn een museum
Want het Is een écht museum, al is
het een der kleinste musea ter wereld
en ook een der beperkts te Een speci
aal Pop Art-museum. een merkwaar
dig Pop Art-document. De platte
grond gaat terug op een beeld van
Oldenburg, de Geometrische Muis
De stereotiepe tekenfilm-muis in
combinatie met de vroegere filmca
mera. Een gestileerde muis twee cir
kels. een rechthoek een uitgerekte
lus Dit bouwwerk ongeveer tien
bij tien meter is uitgevoerd in
geribbeld, zwart gelakt aluminium
Via de „neus" treden de bezoekers
Model voor bet Mouse Museum in
ribcarton.
binnen. Benauwd is het in de kleine
ruimte niet. want het Mouse Museum
heeft een eigen luchtverversingsin
stallatie. Binnen is het de wonderlljs-
te Winkel van Sinkel. die zich denken
laat. Vitrines vol bazaargoederen, en
dikwijls in de afschuwelijkste, wee
makende kleuren. Lang leve de
kitsch. Heeft Oldenburg Pop Art niet
eens genoemd „kunst die net zo zoet
en net zo dom is als het leven zelf"?
Vormen
Zo'n 400 dingen zijn bijeengebracht.
Een balpen, een tandenborstel, een
speelgoedbadkamer, een sponsje, een
deurknop, een ijshoorn. een vibrator,
een plastic hyacint, groente van
kunststof. Zelfs de feestneuzenwinkel
is vertegenwoordigd. Dingen van alle
dag. dingen waaraan we voorbijgaan,
maar allemaal dingen met vormen,
die Oldenburg op een of andere wijze
hebben gefascineerd. Uit die alle
daagse gebruiksvoorwerpen groeiden
zijn ideeën voor soms aparte sculptu
ren. plastieken, objecten hoe moe
ten we ze noemen? die de meesten
de schouders doen ophalen, die bij
sommigen een glimlach oproepen en
die bij waarschijnlijk nog een kleiner
aantal mensen naast een glimlach
een zekere mate van waardering oog
sten. Oldenburgs werk gaat vaak te
rug tot alledaagse gebruiksvoorwer
pen. Door ze honderden malen te
vergroten, ontstaat, zoals dat ge
noemd is. een „vervreemdende" wer
king. Zo staat in het centrum van
Twee kijkjes in het Mouse Museum.
Philadelphia zijn 14 meter hoge
wasknijper, in Chicago een slaghout
van 33 meter en, dichter bij huls. in de
beeldentuin van Kröller-Müller op de
Hoge Veluwe een 12 meter hoge met
selaarstroffel, die mij, hoe vaker ik
hem zie. steeds meer gaat intrigeren.
Leven
Pop Art ontstond, zoals bekend, in
Amerika. Nadat pop corn en pop mu
sic waren voorgegaan, waaide Pop
Art over naar Europa. En nu heeft ElOGrS
menig land zijn eigen tak van Pop
Art. Een registratie van de manier
van leven in de jaren '60. Waarvan de
supermarkt, de reclame, de „mass
media" niet los te denken zijn. Olden
burg wilde met zijn kunst geen kri
tiek leveren op de consumptiemaat
schappij, de produkten daarvan dien
den hem veeleer als inspiratiebron
om hun rijk geschakeerde wereld-van
vormen. En van kleuren. Die overi
gens vaak foeilelijk waren. Maar zo
werd de kitsch toch aan de kunst
dienstbaar.
zien, namelijk in 1972 op de 5de Docu-
menta in Kassei. Daarna werd het
nog in enige Amerikaanse steden ge
toond. Inmiddels is het hele complex
aangekocht ten behoeve van het toe
komstige museum Ludwig te Keulen,
waar het in 1985 zal worden geplaatst.
Voordien kan het nog één keer elders
in Europa bekeken worden, en dat is
dan nu in Kröller-Müller. Samen met
Oldenburg's Ray Gun Wing dat
met inhoud te zijner tijd eveneens
naar Keulen gaat.
tooltje. Binnenkomend via
ziet men een arsenaal van eni|L(
derden voorwerpen, gevondi
kocht gekregen of gemaakt
enigermate de vorm van een I
hebben. Het materiaal is ui c
pend, hout, ijzer, touw. cho zfi
blik. plastic, schuim, papiersn
tot en met een overreden hand
made in Hongkong.
Zo ontstond het Mouse Museum.
Éénmaal was het eerder in Europa te
Iets dergelijks als het Mouse Mu
seum. Ditmaal wat plattegrond be
treft in de vorm van een kinderpis- apart.
Samenvattend: hoe ongewoot^r)
gewone zijn. Of. zoals iemand lei
niet met uiterlijk schoon was (j,
dadigd: ik ben niet mooi m;
flZl
Pop en politiek staan
dicht bij elkaar Dat
bleek o.a. vorige week
in het Amsterdamse
Bos tijdens de Nacht
van Van Agt toen tal
loze groepen deze ma
nifestatie muzikaal on
dersteunden En dat
bleek eveneens uit het
landelijk voorjaarsof
fensiefdat de Stich
ting RAR iRock
Against Racism) Ne- 1
derland de afgelopen
maanden hield. In het
kader hiervan werd in
een groot aantal plaat
sen concerten georga
niseerd Doel van deze
RAR-concerten was en
is zwarte, gekleurde
en blanke (rock)mu-
ziek als antwoord op
de toenemende racisti
sche discriminatie in
de Nederlandse sa
menleving Zaterdag
30 Juni zal de afsluiting
van dit offensief
plaatsvinden, weder
om in het Amsterdam
se Bos Jan van de
Grond. Rosa King.
China Street. The
Only Ones. Sweet
d'Buster. Clmarons en
Squeeze maken deel
uit van een 18-tal groe
pen. die vanaf 10.30
uur op twee podia zul-
len optreden
De Engelse new wave
band The Only Ones
spelen ..only twice",
want binnen een
Loudon Wainwright
komt naar Rotterdam
Folk *79
maand komen ze terug
voor nog een concer
tenreeks 29 juni in
Don Quishotte te Sit-
tard. 30 juni RAR-fes-
tival in het Amster
damse Bos en 's a-
vonds in Tjou te Oude
water; zondagmiddag
1 Juli in het Vondel
park.
De Londénse Squeeze,
die het tijdens de Tu
bes-tournee liet afwe
ten. verpakken hun
humoristische teksten
alsnog in lekkere rock
muziek Althans op 29
Juni in het Rotterdam
se Openluchttheater
en 30 juni in het Am
sterdamse Bos. Nadat
hij begin juni het tien
de Pinkpop mocht be
ëindigen. zal Peter
Tosh nogmaals ons
tand bezoeken. Samen
met Steel Pulse en de
Regulars concerteert
hij in de Menkenhal te
Dordrecht (2 juli i. de
Vereeniging te Nijme
gen i3 juli) en de Jaap
Edenhal te Amster
dam <4 juli). Een dag
later i5 juli) vindt in
dezelfde Jaap Edenhal
het enige Nederlandse
concert van Jeff Beck
plaats. Beck is afkom
stig uit de legendari
sche jaren '60 groep de
Yardbirds, die andere
gitaarfenomenen als
Eric Clapton en Jim
my Page voortbracht.
De laatste jaren oriën
teert hij zich op de
jazz-rock hetgeen de
aanwezigheid van
Stanley Clarke in zijn
huidige begeleidings
groep verklaart. Clar
ke kan beschouwd
worden als een van
s werelds beste bassis
ten. zodat woensdag
avond een wensdag-
avond kan worden
Binnen vier jaar heeft
Rotterdam Folk zich
grootscheeps ontwik
keld tot folkhaven
nummer één van Euro
pa. Vorig Jaar was Bob
Dylan de trekpleister;
ook dit jaar zijn er gro
te namen te verwach
ten. Het internationale
gezelschap, dat 5. 6 en
7 juli in de Doelen op
treedt bestaat onder
meer uit; Doc Watson.
Martin Carthy. Sone-
rien Du. Richard <51
Linda Thompson. Me-
lanie Harold en Lou
don Wainwright III.
door Ineke Sluiter
ADVERTENTIE
Mollie Sugden als de vliegende huisvrouw mrs. Noah.
Van onze radio- en tv-redactle
HILVERSUM De Engelse actrice Molly Sugden. bekend als
de hoofdverkoopster mrs. Slocombe in Wordt u al geholpen?
is zaterdag weer te zien als hoofdrolspeelster In de eerste
aflevering van een andere komische BBC-serie Come back
mrs. Noah, dat in het Nederlands wel heel vrij wordt vertaald
in Geef 'r de ruimte.
Het verhaal speelt zich af in de eenen
twintigste eeuw. wanneer Engeland
volgens de optimistische voorspellin
gen dank zij olieboringen op de
Noordzee een rijke toekomst te wach
ten staat. Het land is zelfs zo gezond
dat het een eigen ruimteproject kan
financieren. Spoedig zal een enorme
raket worden gelanceerd.
Toevallig is een zekere mrs. Noah, die.
zojuist een kookwedstrijd heeft ge
wonnen. bij de bezichtiging. Vrolijk
kwebbelend betreedt ze de ruimte-
gigant. geheel onkundig wat haar te
wachten staat. Tijdens de bezichti
ging gaat ineens het alarm en voordat
het gezelschap weet wat er aan de
hand is wordt de raket per ongeluk
afgeschoten. Dat brengt de nodige
complicaties met zich mee.
Tour de France recht
streeks verslag van de indivi
duele tijdrit van Luchon naar
Superbagneres
Ned. 2/15.10
Samenvatting van genoemde
etappes
Ned. 2-18.30
De laatste uitvinding op
kwi.ssengebied is de Barry
Hughes kwis waarin de KRÓ
de Engelse Haarlemse voetbal
trainer de presentator laat zijn
Ned. 2/19.25
In Taxi speelt ilrinz Rüh-
mann in vier speciaal voor de
televisie in Amsterdam. Parijs
en Engeland opgenomen schet
sen een taxichauffeur
Ned. 2/20.27
Albert de Klerk, organist is
een portret van hem aan de
vooravond van de jaarlijkse
Haarlemse orgelmaand dat
Aart Nagelkerke regisseerde
Ned. 1/21.55
In Brandpunt aandacht
voor het moeizame proces bij
het adopteren van kinderen,
nieuws over de economische
top in Tokio, een interview
met dr. 11. J. H'itteveen. voor
malig topman van het interna
tionaal monetair fonds, en
beelden van de nieuwe reeks
afleveringen van „Dagboek
van een herdershond".
Ned. 222.00
In Tocht door de middel
eeuwen vanavond pelgrims
reizen naar Jeruzalem. Noord-
Spanje en Maastricht
Ned. 2/22.35
In Europees concertpodium
een rechtstreekse uitzending
uit de studio te Brussel met
Nederlandse en Belgische sa
menwerkende musici
Hilv 2 20,00
door Adr. Hager
DEN HAAG - Het Interna
tionaal'Koorfestival 79. het
achtste in successie, bestaat
in feite uit drie onderdelen.
Maandag zijn in het congres
gebouw de workshops ge
start. woensdagmiddag het
eigenlijke concours en woens
dagavond het eerste presen
tatieconcert.
Nu het waarschijnlijk is te achten dat
het negende concours over vier in
plaats van over twee jaar zal worden
gehouden, is de gedachte geopperd
de ateliers (workshops) voor Neder
landse koren wel in 1981 doorgang te
laten vinden. Dat ls een goede zaak!
Naar mate de concoursweek vordert,
groeit de saamhorigheid van de zan
gers "en zangeressen
Het atelier „De Engelse koorlitera
tuur" geleid door jurylid Stephen Wil
kinson trekt de grootste belangstel
ling Hij studeert werken in van onder
meer Britten en Vaughan Willians en
behoudens de taalbarrière (een Hon
gaars koor bleek alleen de eigen taal
*.e spreken» zal uit deze samenwer
king zeker een goed resultaat groeien
Juryvoorzitter Ton de Leeuw leidt
de moderne koorliteratuur". En be
handelt zijn composities „The birth
of muslx" en „The magic of music"
Hij deed dat met de notatie als uit
gangspunt. Zeer vakbekwaam. Jan
Boeke heeft uitsluitend Nederlanders
in zijn groep, het onderwerp is dan
ook „componisten uit de Nederlan
den. perioden 1500-1640" De resulta
ten van dit alles kan men a.s. zater
dag op het slotconcert. beluisteren
Chaotisch
Het concours werd geopend met deel
name van tien jeugd- en kinderkoren.
„Een chaotisch begin." zoals presen
tator Jos Franken de middag ken
schetste. De aanvangstijd werd ver
overschreden, de diploma's moesten
nog worden getekend en er was veel
heen en weer geloop. Doch uiteinde
lijk kwam de zang aan de beurt en
dat was bij de kinderkoren niet zo
indrukwekkend. Van de vier koren
bleven er twee onder de 210 punten,
het vereiste minimum voor een
avondoptreden, een Noors koor
kwam bij het concours aan exact 210
punten en een koor uit het Ameri
kaanse Georgia behaalde 211 punten,
respectievelijk tweede en derde prijs.
Bij de Jeugdkoren driestemmig be
haalde „Antifonia" uit Roemenië in
het concours 233 punten (tweede
prijs) Het koor bestaat uit conserva
toriumstudenten en men vraagt
zich af of zi) qua opleiding en leeftijd
nog wel zouden mogen deelnemen.
Geen nieuw probleem overigens).
Een koor van dezelfde naam en even
eens onder leiding van Constantin
Ripa behaalde 's middags de top in
de Jeugdkoren vierstemmig, 250
punten
Ook na het presentatieconcert bleven
zij aan die top. Beide ensembles
maakten tijdens het presentatiecon
cert een voortreffelijke indruk. Dicht
bij elkaar in het concours lagen het
koor van het St. Maartenscollege (di
rigent Ad de Groot) en het koor van
de universiteit van California, door
de jury in het avondconcert onderge
waardeerd, met respectievelijk 244 en
243 punten. Ad de Groot is met zijn
schoolkoor een vaste deelnemer, eer*
van de slechts zeven Nederlandse ko
ren. Hij verdiende zijn tweede prijs
ten volle.
Niet makkelijk
De buitenlandse koren hebben het
duidelijk niet gemakkelijk met de
werken van Sweelinck en Badings.
Wel is gebleken, dat de „Cantiones
Sacrae et Profane" van Badings een
grote aanwinst genoemd kunnen
worden.
Het ontstaan van dit werk is een van
de winstpunten voor dit koorfestival.
Zaterdagavond kan men de koren
beluisteren die volgens Juryleden Ton
de Leeuw, Jan Kasal en 8tephen Wil
kinson (bijgestaan door Jan Eelke-
ma. Hans van den Homberg en Paul
Hupperts) in aanmerking kwamen
voor een prijs
In het kader van dit festival dirigeer
de Richard Ram donderdagavond de
koren Deo Sacrum en de COV Sche-
veningen in drie delen uit het Re
quiem van Brahms als afsluiting van
zijn conservatoriumopleiding koordi
rectie
AMSTERDAM Zoals al ge
meld in de krant van woens
dag, vond die avond de pre
sentatie plaats van de resulta
ten van een workshop, die
voor de dansers van Scapino
georganiseerd was, en die ne
gen nieuwe choreografieën
opleverde. Het was duidelijk,
dat er met groot enthousias
me gewerkt was. De organisa
tie van de voorstelling, zoals
costuums, belichting en decor
was door de dansers zelf ver
zorgd en het geheel oogde
heel aangenaam.
Ik vermoed, dat het voor de meeste
choreografen een debuut betekende:
over de hele linie maakten de getoon
de werken een prille indruk, vooral de
uitwerking van de ideeën in dans.
Veel nieuws was er niet te zien, en dat
is ook geen wonder, het is moeilijk als
toch wel door het werk van anderen
geconditioneerde danser een eigen
bewegingsscaia te ontwikkelen In een
eerste choreografie. Wel waren er leu
ke en originele Ideeën, die het ver
dienden op meer interessante wijze
overgebracht te worden.
Nogal conventioneel was Brahms in
blauw van David Needham, te gebon
den aan het klassieke idioom om de
schwung van Brahms' walsen opus 39
gestalte te geven. Wel interessante
overgangen tussen de afzonderlijke
delen en verdiende aandacht voor
pianist Jan Schouten. You say stop
en I say go van Hiroshi Okazaki ver
beelde het conflict van het al dan niet
gemotiveerd bezig zijn met je werk en
hoe je elkaar kunt inspireren, in ieder
geval heel duidelijk. Aan het strand
van Peter Sawtell was een Joop ter
Heul-achtige dans over een jongen en
een meisje die elkaar best aardig vin
den. maar waar heel wat schuchter
heid overwonnen moet worden voor
er een happy end te voorschijn komt.
Cliché, van Patricia Kapp, was heel
origineel, voor een kleine danser en
een grote danseres, heel inventieve
vondsten, vertedering oproepend
voor de problemen van deze mensen.
Twee op een bank zegt het al. weer
twee dansers, die een menselijke rela
tie uitbeelden, gemaakt door Henk
Knaap, helemaal duidelijk werd het
niet. maar wel plezierig en lichtvoe
tig. Intégrales, van Rita Willemstein,
op de gelijknamige muziek van Varè-
se. heette een muziekballet te zijn,
(waar de muziek als het ware zicht
baar gemaakt wordt) maar er waren
toch wel spanningen en emoties, op
geroepen door de choreografie, die
wat vraagtekens zetten bij wat er op
het toneel gebeurde. Maar toch mooi
van beweging en goed van spanning.
Why not, van Itoshi Ito, een ballet
mèt een sportief gegeven, zette met
zachte spot concurrentie en presta
tiedrang te kijk, heel fris en ont
spannen.
Hoofdstuk zeven van Robin Woolmer
had ook een heel origineel gegeven
voor drie dansers en een boek. De
uitwerking ervan echter ook hier,
conventioneel en wat weinig karakte
ristiek, alhoewel goed geprobeerd.
Cakewalking Babies was de beroem
de vrolijke uitsmijter aan het eind.
ook van David Needham. een grap.
meer ook niet. en over cliché's ge
sproken
Toch. al met al. kinderziekten incluis,
een uitstekend initiatief, dat naar te
hopen is in de toekomst menig aan
komend choreograaf een kans kan
geven, zijn kunnen te toetsen en een
bijdr :ge te leveren aan Nederlands
repertoire.
Bijzonder zomer-expositil
Schilderijen, Gouaches en Gra
en Peter John Voormey bij
Hüsstege expositie vanaf 29 jun|
tot eind augustus. )tjt
geopend dagelijks van 10-18 uir I
zondags van 14-18 uur =p
Hüsstege expositie, e r
Alja Lengkeek-Sonneborn, ,sc
Driehoven 12, Haaren N.B. it l
Kunst- en veilingzaalx
makelaars-veilinghouders in
roerende goederen
regelmatig veilingen van kunst antiek en inboe
dels voor onze clientele roeken wi| obiecien voor
goed gehalte verkoopcondities op aanvraag ook
voor a' uw ia«aties inzake verrekeringen suc
cessie etc
lel. 070-ft4427l
Nassau Dillenburgstraat 3
Oen Haag
CLAES OLDENBURG
Mouse Museum
Ray Gun Winc
16 juni-29 juli
De opvallende catalogus (140 pag\/
ill.) wordt U toegezonden na ove»
king van 29.50 op postgiro 82}
t.n.v. Kröller-Müller Stichting,
Otterlo, tel. 08382-241 '*r
Maak eens een toneelgeluid fa
Vergelijk Uw acteertalent met dat van Guus Hermus het
Toets Uw kennis van de kleinkunst in 1 voor 10 met Jofcoi
Koopman j°*
Kijk naar wisselende voorstellingen op video van de Kea
sentuin, Agamemnon en Mooi weer vandaag fez
.n WONDERLAND tng
Het Nederlands Theater Instituut tentoongesteld
Theatermuseum. Herengracht 168, Amsterdam. Tel. 020-235104
Openingstijden: Ma. t/m za. 10.00 tot 17.00 uur,
zon- en feestdagen 13.00 uur tot 17.00 uur
WIJ MAKEN
koperbeslag op oude
statenbijbels
RESTAUREREN
antieke horloges en klokken
GEVEN
prima vakwerk en goede
schriftelijke garantie
Bel 033-43694
Fa HOOGENDOORN
postbus 32
3830 AA leusden-C
ENKHUIZEN
Kaasmarkt 8
Tel. 02280-3382 ot 5540K„
vanaf 7 juli tot 12 aug.
„CORNEILLE"
eén van de Cobra-groep
schilderijen en gouaches
permanent,
chirurgijnsgildekamer 1636;fenl
kraamkamer 18e eeuws
antieke medische instrument
en medische boeken
Prinsessegracht 30 's-Gravenhage.
Aan het Malieveld tel. 070-462700.
Tot en met 19 augustus
2 TENTOONSTELLINGEN:
Miniatuur boeken 15e tot 20e eeuw
en
Hans Vredeman de Vries 1526-1606
boeken met ornamenten en architectuur prenten
Open: maandag t/m zaterdag van 1-5 uur in de middag. Toegaat
kosteloos.
nc
ere
inl
