ünergie besparing
;een zelfkwelling
)PEC wil orde scheppen in prijzenchaos
Boeren ontevreden
over EG-besluit
r. Spaa (Philips): mensen
jvoeden tot zuinige gebruikers
Nieuwe lampen
Prijsverhoging onvoldoende geacht
Enquêteverzoek
van Unie BLHP
afgewezen
Bouwfonds: betere
regeling nodig voor
premiekoopwoningen
Benzine duurder
in Frankrijk
2J ERDAG 23 JUNI 1979
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
-31
r J. G. Wolters
t OV
o9l ISTERDAM „We denken nu wel dat we op de huidige energieproblematiek moeten gaan
ostijgeren door een soort van zelfkwelling (geen autorijden, geen TV), maar dat is een verkeerde
ipak. Wat we moeten doen is de mensen opvoeden om zuiniger met energie te zijn". Dat
dr. J. H. Spaa, medewerker van het Centraal Ontwikkelingsbureau van Philips, als we
hem spreken over het onderwerp „energie".
hebben er bijzonder weinig aan
we een TV-loze avond invoeren en
helft van onze bevolking kijkt
een buitenlands station of gaat
He avond omdat er toch geen
met de auto naar familie,
nden of kennissen in een andere
lts. Dan gebruiken we namelijk
wat meer energie dan wanneer
een avondje TV kijken.
;r," zegt hij, „het is nodig dat we
matigen in ons energieverbruik,
ir dan wel daar waar het zoden
de dijk zet. We moeten de men-
niet hun comfort ontnemen,
uwens er bestaat ook geen nood-
daartoe. Wie zich zelf echter wil
llen door bij voorbeeld in het don-
naar de TV te gaan zitten kijken,
ïu we leven in een democratisch
tref-"
tens de heer Spaa is, wat er nu
eurt om tot energiebesparing te
len, macro-economisch gezien
nmelen in de marge". „Hiermee
30f de grote winst echt niet te beha-
Wat echter niet wegneemt, dat
altijd verstandig is om minder
gie op welke manier dan ook
>bruiken".
mergiepolitiek komt op verschil-
wijzen op een industrie als Phi-
af. Als industrie gebruikt Philips
raard energie. Daarnaast zijn de
het bedrijf geproduceerde pro-
en, of het nu consumentenpro-
len zijn of professionele produk-
typische energieverbruikers.
energieverbruik van de professio-
produkten stelt overigens, zo
nt de heer Spaa, niets voor. Dit
gevolg van het op ruime schaal
assen van transistoren, integra-
circuits en dergelijke. Anders is
gesteld met het energieverbruik
tuishoudelijke apparatuur.
>42
obaal kan worden gesteld, dat het
mik van primaire energie (alle
9|rlgie in /ie vorm van gas, olie,
nkool enz.) door huishoudingen
iveer 30 procent van het totaal
raagt. Een gelijk percentage
jckpit de industrie voor haar reke-
Ongeveer 20 procent van de
e energiebehoefte is bestemd
de opwekking van elektriciteit,
rocent voor het verkeer en dan is
ig een verlies aan energie, bij
leeld door de opwekking van
)m), dat ook op zo'n 10 procent
worden gesteld.
DOtste
I 61
it tide huishoudingen is de verwar-
edig ig de grootste slokop van primaire
rgie met liefst 86 procent. Huis-
delijke apparaten, zoals wasma-
les, koelkasten, TV, lampen en de
ip van de centrale verwarming
oen de resterende 14 procent voor
rekening. Hieruit wordt dus on-
dellijk duidelijk waar de grote
paringen zijn ,te halen, namelijk
de verwarming.
mafdaar"
jl in
zegt de heer Spaa. „is
AMSTERDAM Philips hoopt het
volgende jaar een zogenaamde gas
ontladingslamp op de markt te bren
gen, die de bestaande oneconomi
sche gloeilamp op den duur zou
kunnen vervangen. Naar verwach
ting zal de prijs van deze nieuwe
lamp het 20-voudige bedragen van
die van de conventionele gloeilamp.
Derhalve zo'n 20.
Gezien dit prijsverschil zal de nieu
we lamp vooralsnog in hoofdzaak
wel voor professionele doeleinden
worden aangewend. Overigens ziet
het ernaar uit, dat er meer lampenfa
brikanten met een dergelijk soort
lamp, die een levensduur zou hebben
die het vijfvoudige bedraagt van die
van de bestaande gloeilamp (1000
uur) zullen komen. Dat zal tot gevolg
hebben, dat de produktiekosten te-
zijnertijd omlaag zullen kunnen.
Voordeel van de nieuwe lamp is ver
der een geringer (vijfmaal kleiner)
stroomverbruik van de nieuwe
lamp.
De Amerikaanse General Electric
heeft dezer dagen aangekondigd be
gin 1981 met een nieuwe lamp ter
vervanging van de gloeilamp te
willen komen. Ook deze lamp zou
een aanmerkelijk langere levens
duur hebben en veel minder stroom
gebruiken.
goede isolatie van woningen van zo'n
groot belang. Wat de overheid zou
moeten doen is als een haas alle wo
ningen gaan isoleren." Hij geeft het
volgende voorbeeld van energiebe
sparing, dat dat kan opleveren. Door
3,3 vierkante meter spouwmuur veen
woning van isolatie-materiaal te
voorzien is het mogelijk de energie te
besparen waarmede een hoeveelheid
elektrische energie kan worden opge
wekt om een modern TV-apparaat
1000 uur per jaar te gebruiken.
.Warmtepompen
Verder wijst hij op nieuwe ontwikke
lingen, zoals toepassen in de wonin
gen van warmtepompen; apparaten,
die warmte van de ene plaats naar de
andere pompen. In een koelkast zit
zo'n pomp; de uit de koelkast ge
pompte warmte komt aan de achter
kant vrij. Dergelijke systemen nu
kunnen ook gebruikt worden voor
huisverwarming, indien de warmte
bij voorbeeld aan de grond of aan de
buitenlucht wordt onttrokken. Kort
om, op het gebied van de verwarming
liggen vele mogelijkheden om energie
te besparen.
„De Consumentenbond heeft ons",
aldus de heer Spaa, wel eens gezegd,
„jullie zouden je koelkasten beter
moeten isoleren. Maar daarbij komt
wel het een en ander om de hoek
kijken. Nemen we alleen al het feit,
dat het opzetten van een geheel nieu
we serie koelkasten enkele jaren
vergt. En wie garandeert, dat er klan
ten voor zijn.
Zo'n koelkast zou dikkere wanden
moeten hebben, dus minder binnen
ruimte. En dat is iets wat het publiek
niet wil. Voorts zou de prijs ervan
hoger worden. En als we dan beden
ken, dat voor jonge mensen, die wel
een koelkast willen, maar vaak met
hoge hypotheeklasten zitten, de
vraag „wat kost het" primair is (bij
een bedrijf wordt in de eerste plaats'
naar de onderhouds- en energiekos
ten gekeken) dan is het zeer de vraag,
of je klanten zou kunnen vinden voor
zo'n serie nieuwe koelkasten.
Daarom zoeken we het niet in die
richting." Dat gebeurt ook al niet
omdat als de industrie meer „energie-
bewuste" apparaten ontwikkelt, het
effect daarvan toch altijd afhankelijk
blijft van het energiebewustzijn van
de verbruiker. Voor een industrie als
Philips ligt er dan ook een taak om de
koper van haar produkten duidelijk
te maken wat een goed energiebe-
wust (en milieubewust) gebruik van
het apparaat is.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG/LUXEMBURG Het besluit van de EG-minis-
ters van landbouw om de prijzen voor het op 1 juli beginnende
jaar 1979/1980 met 1.5 procent te verhogen, is in agrarische
kringen niet in goede aarde gevallen De besluiten dragen niet
bij tot een oplossing van de moeilijkheden voor de Nederland
se boer, aldus het Landbouwschap. Overigens vindt het Schap
dat een verder uitstel van de besluiten grote schade zou
hebben toegebracht aan de EG-landbouwpolitiek.
Door een gewijzigde constructie van de ovens, gebruikt bij de produktie van
TL-buizen, kon Philips het energieverbruik met 1,5 miljoen kubieke meter
aardgas per jaar omlaagbrengen.
len aan te geven om dit gebruik terug
te dringen.
Actief beleid
Wat doet Philips als industrie zelf op
het stuk van energiebesparing. We
vragen het aan dr ir J. J. A. Ploos van
Amstel, hoofd Concernbureau Milieu
en Energie. „We voeren naast een
actief milieubeleid sinds 1978 ook een
actief energiebeheersingsbeleid.
Daarbij wordt ervan uitgegaan, dat
het persoonlijk gemotiveerd zijn van
mensen en een goede organisatie ze
ker zo belangrijk zijn als de techno
logie.
Wil je succes hebben op het gebied
van de energiebesparing (het energie
verbruik per werknemer van Philips
in Nederland is momenteel vier en
een half maal lager dan dat per werk
nemer bij de Nederlandse industrie
buiten Philips) dan moet je de men
sen meekrijgen", aldus de heer Ploos
van Amstel. Dit najaar begint in alle
Philips-bedrijven in Nederland een
energiebesparingsactie met als doel
in het hele bedrijf die plaatsen op te
sporen, waar meer energie wordt ge
bruikt dan noodzakelijk is en midde-
In dit kader zal een centraal beleids
orgaan in het leven worden geroepen,
energieraad geheten. Er is overigens
sedert 1973 al het nodige gedaan in
het bedrijf om te komen tot een be
sparing van energie, zo zegt de heer
Ploos van Amstel. Een paar graden
koeler in de gebouwen, een verdere
temperatuursverlaging gedurende de
nachtelijke uren en in het weekeinde
en waar mogelijk wat minder verlich
ting hebben al een besparing van zo'n
zes procent opgeleverd. Meer specta
culaire besparingen (soms zelfs tot 25
procent) zijn bereikt door isolatie van
gebouwen, (kleinere ramen, betere
ventilatiesystemen) en aanpassingen
van machines. Zo gebruiken de nieu
we glasovens in de glasfabriek nog
maar éénderde van de energie, die de
oude ovens nodig hadden. „De nieu
we gebouwen, die wij sinds nog maar
de helft van de energie van de gebou
wen, die van vóór de energiecrisis
dateren. Dit overigens met groter
comfort voor de mensen die erin moe
ten werken.
Er kan echter nog heel wat meer
gebeuren", zo meent hij. „We hebben
in het verleden onze milieu- en ener-
giebril eigenlijk nooit opgezet. Dat
verandert nu. Daar spelen de mensen
op de „vloer" nu ook veel meer mee.
En in dat verband is de communica
tie van zo'n groot belang. De techniek
is niet de bottleneck bij dit soort
zaken. Gelukkig zijn onze jonge inge
nieurs van huls uit erg energie-be
wust. De oudere generatie denkt no
gal eens: het zal mijn tijd wel duren.
Overigens kijken deze mensen wel
meer naar de kosten".
ADVERTENTIES
AMSTERDAM/EINDHOVEN (ANP)
De Ondernemingskamer van het
Amsterdamse Gerechtshof heeft het
verzoek van de Unie BLHP om een
onderzoek in te stellen naar de gang
van zaken en het beleid van de direc
tie bij de Verenigde Hollandse Luci-
ferfabriek in Eindhoven afgewezen.
De Unie had onlangs in het kader van
enquêterecht om zo'n onderzoek ge
vraagd.
In een eerste reactie noemde Unie-
bestuurder Ger van Os deze ontwik
keling „bijzonder betreurenswaar
dig". Verder commentaar wilde hij
nog niet geven. „Het arrest van de
ondernemingskamer is achttien pagi
na's dik. Die wil ik eerst met onze
juridische adviseurs bespreken."
De Unie BLHP had zich tot de Onder
nemingskamer gericht omdat Swe
dish Match, de Zweedse multinatio
nal waartoe de luciferfabriek be
hoort, van plan is de luciferfabrikage
in de Benelux te concentreren in Bel
gië. De fabriek in Eindhoven waar 100
mensen werken zou dan gesloten
moeten worden.
Volgens Van Os heeft een extern or
ganisatiebureau vastgesteld dat het
Eindhovens bedrijf wel degelijk toe
komstmogelijkheden heeft. Er zou
den dan naast lucifers ook enkele
andere produkten gemaakt moeten
worden. Aan een ondeizoek daarnaar
weigert de directie mee te werken.
TOKIO (AP) China is bereid om
bedrijven die volledig buitenlands ei
gendom zijn, in het land toe te laten.
Dit heeft althans volgens het Ja
panse persbureau Kyodo de Chine
se vice-premier Deng Xiaoping ge
zegd tegen de Japanse minister van
justitie Yoshimi Furui. Deze bezocht
deze week de Chinese Volksrepu
bliek. Deng zou, zo meldt het Japanse
persbureau, hebben verklaard dat
China grond zou willen aanbieden in
ruil voor een deel van de winst.
De gemiddelde EO-prijsverhoging
van 1,5 procent ligt belangrijk onder
de gemiddelde verhoging tussen 2 en
4 procent, die volgens het Landbouw
schap nodig is. Verder is de Neder
landse concurrentiepositie verslech
terd doordat deze prijscompensatie
gekoppeld is aan een voor Nederland
ongustige wijziging van de monetair
compenserende bedragen, (Heffingen
aan de grenzen om prijsverschillen
tussen EG-landen glad te strijken,
red.) Voor melk verandert deze hef
fing niet.
CBTB
Voorzitter P. Bukman van de Christe
lijke Boeren- en Tuindersbond zei in
een commentaar dat de algemene
prijsverhoging van IV* procent bij
lange na niet voldoende is om de
kostenontwikkeling in de landbouw
te compenseren. Dit geldt nog in ver
sterkte mate voor de melkveehoude
rijsector, waar geen enkele prijsver
hoging plaatsvindt.
Een en ander spreekt des te meer
tegen de achtergrond van de recente
sterke kostenstijgingen en de zware
tegenvallers door het slechte weer.
Door deze prijsbeslissing komt de in
komensontwikkeling in de sector
zwaar onder druk. wat nog zal worden
versterkt door wat er in de monetaire
sfeer is beslist. Dit heeft namelijk een
direct negatief effect op de Neder
landse landbouwprijzen en een indi
rect negatief effect doordat de Neder
landse concurrentiepositie met name
op de Italiaanse, Franse en Engelse
markten wordt verzwakt. Het zal
noodzakelijk zijn dat er nationaal
aanvullende maatregelen worden ge
nomen om de concurrentiekrachten
te versterken en de inkomens op peil
te houden.
Wensen ingewilligd
Minister Van der Stee is redelijk te
vreden, zo zei hij na afloop van het
vierdaagse debat in Luxemburg. Alle
speciale wensen van Nederland zijn,
zo vindt de bewindsman, ingewilligd.
Voor de Nederlandse boeren, vond
Van der Stee, betekenen de nu geno
men beslissingen een hele verbete
ring vergeleken met de oorspronkelij
ke voorstellen der Europese commis
sie. Voor de akkerbouw, hadden zijn
ambtenaren voor hem uitgerekend,
scheelt het wel 20 tot 25 miljoen
gulden.
Voor de melkveehouders is het gelijk-
blijven van de medeverantwoorde
lijkheidsheffing een meevaller verge
leken met wat hun boven het hoofd
leek te hangen: in haar oorspronkelij
ke voorstellen had de commissie het
heffingspercentage willen stellen op
het dubbele van het percentage van
de melkproduktiegroei. Een voor Ne
derland plezierig bericht is zeker ook
dat de schoolmelkvoorziening van 1
september af volledig door de ge
meenschap zal worden gesubsidieerd
(thans voor 75 procent).
Het is, vertelde Van der Stee, een hele
touwtrekkerij geweest om tot het nu
bereikte resultaat te komen. Toen
woensdag de hele zaak dreigde vast
te lopen en de Franse voorzitter ver
daging van de besprekingen tot vol
gende week voorstelde, had hij een
compromisvoorstel gedaan met (on
der meer) twee procent prijsverho
ging voor alle produkten behalve
melk en verhoging per 1 oktober van
de medeverantwoordelijkheidshef
fing op melk van een half tot een
procent. De dlcussie daarover werd
donderdag nog zo hevig, dat de Ne
derlandse bewindsman zelf met zijn
voorstel maar terugging tot eerst 1,75
toen 1,5 procent prijsverhoging en
handhaving van de huidige heffing.
De nieuwe Britse minister van land
bouw, Walker, Is gisteren in het La
gerhuis door de Labouroppositie hef
tig aangevallen. „U bent afgeranseld
door uw EG-collega's en u hebt de
Britse huisvrouw verraden," aldus
Labourwoordvoerder Mason.
HOEVELAKEN (ANP) - De ovA
heid moet de premieregeling voor h$t
woningbezit zo wijzigen, dat de sub»
die hoger wordt met het stijgen van
de hypotheekrente. Als dat niet gë
beurt vallen ook hier weer de laagsfjc
inkomens uit de boot.
Dit heeft drs G. van Veenen, presi
dent-commissaris van het Boudl
fonds Nederlandse Gemeenten
zegd op de jaarvergadering van
instelling. Door de hoge hypothei
rente worden de woonlasten van eon
premiekoopwoning toch nog bijzon
der zwaar voor de inkomensgroepen
waar de regeling voor bestemd is.
stelde hij. „Sterker nog. de bereik
baarheid valt deels zelfs helemaal
weg."
Van Veenen wees erop, dat menseji
met een inkomen rond de twintigdui
zend gulden geen hypotheek meer
kunnen krijgen. Naarmate de renr
hoger is, gaat dat ook voor bet
betaalden gelden. Het Bouwfom
heeft ook kritiek op het ontbreken
van de zekerheid in de premiereg^
ling, dat bij een minder snelle lootf-
stijging ook een minder snelle af
braak van de subsidie komt. De over
heid gaat voor de afbraak van d«
subsidie uit van de verwachting dat
het nominale loonpeil jaarlijks met
vier procent blijft stijgen. „Deze aaq-
name is in verband met de economi
sche vooruitzichten rijkelijk optimis
tisch en voor de lage inkomensgroe
pen heel riskant."
PARIJS (Reuter) Superbenzine zql
in Frankrijk met ingang van vandaag
2,95 frank (ongeveer 1,39) per liter
gaan kosten. Vrijdag besloot de FraiJ-
se regering de prijzen van olieproduc
ten voor de derde maal dit jaar t£
verhogen.
Normale benzine kost nu 2,74 frank
.(ongeveer 1,29) per liter, terwijl db
prijs van dieselolie is gestegen tot
1,91 frank (ongeveer 90,2 cent) per
liter.
de Dr J. G. WOLTERS
011
MSTERDAM De ogen van de wereld zijn de komende week meer dan ooit gericht op
enève. In deze Zwitserse plaats wordt a.s. dinsdag namelijk opnieuw een bijeenkomst
houden van de ministers voor oliezaken van de landen van de OPEC, de Organisatie van
Uroleum Exporterende Landen. Meer dan ooit, is de interesse groot, omdat de energiesitua-
in de wereld er sinds de gebeurtenissen in Iran belangrijk op is achteruitgegaan. Iedereen
«ft vandaag de dag veel olie nodig, maar niet iedereen heeft het in voldoende mate. Olie is
haarser geworden en bijgevolg duurder.
twee partijen in de wereld, die het
lespel" meespelen, zijn aan de ene
nt de olieverkopers en aan de ande
kant de oliekopers. De olieverko-
s zijn merendeels verenigd in de
EC. Een organisatie van een der-
'tal landen, die met elkaar over
zienlijke oliereserves beschikken,
ar over een geringe industriële
wikkeling. Zij hebben zich aan
gesloten om te voorkomen, dat zij
slachtoffers worden van de vrije
markten, die het werkterrein zijn
een aantal machtige afnemerlan-
Om zich in deze strijd staande te
men houden hebben de OPEC-
ien onderling afspraken gemaakt
het stuk van de prijzen.
de andere kant staat de machti-
j»club" van oliekopers, waartoe
"In behoren als de Verenigde Sta-
Japan, West-Duitsland, Enge-
d, Canada, Frankrijk en andere,
dan is er eigenlijk ook nog een
«le groep, die meedoet in „het spel
de olie". Dat zijn de communisti-
landen en de Derde Wereld-lan-
De hoofdspelers zijn echter de
EC en het blok van de grote indu-
elanden. Twee groepen, die elkaar
ftdurend argwanend en nauwlet-
1 gadeslaan, maar toch ook weer
buiten elkaar kunnen
fildgroei"
gezegd, de OPEC-landen gaan
ie «6 juni a.s. in Genève weer om de
zitten. Opzet van de bijeen-
die het karakter heeft van een
normale halfjaarlijkse vergadering
van de OPEC, is o.a. wat orde te
scheppen op het gebied van de prij
zen van ruwe olie. Sedert de bijeen
komst van maart van dit jaar. toen de
OPEC-landen weliswaar besloten tot
een vaste bodemprijs van 14,5 dollar
per vat (van 159 liter) ruwe olie, maar
daarenboven tevens ieder lid van de
OPEC werd vrijgelaten om naar be
lieven bovenop deze prijs een bepaal
de heffing te leggen, is er nogal wat
„wildgroei" in de prijzen geweest. En
zo is dan ook de wens ontstaan bin
nen de kringen van de OPEC-landen
iets te doen aan een zekere uniformi-
sering van prijzen, teneinde zo een
einde te maken aan de nu veelal
bestaande chaotische prijstoe-
standen.
Voorstel
Naar het zich laat aanzien, zal a.s.
dinsdag worden aangestuurd op eer
nieuwe officiële olieprijs van onge
veer 20 dollar per vat. Dat is ruim
éénderde hoger dan de thans gelden
de bodemprijs, maar nog altijd gelijk
aan of zelfs lager dan de prijzen, die
momenteel al in rekening worden ge
bracht voor de diverse soorten ruwe
olie van de OPEC. De huidige OPEC-
president Mana al Oteiba heeft deze-
week in Londen gezegd, dat hij een
prijs van 20 dollar zal voorstellen als
nieuwe officiële prijs met daarboven
een plafond voor extra-heffingen
voor ruwe olie van hoge kwaliteit.
Het lijkt erop, dat het voorstel van
Oteiba wel gehoor zal vinden in Ge
nève, te meer waar Oteiba door mid
del van een rondreis in een aantal
OPEC-landen, waaronder het voor
naamste OPEC-land Saoedi-Arabië.
zich al enigermate op de hooge heeft
gesteld van de daar bestaande inzich
ten. Komt het voorstel er door, dan
zal de officiële olieprijs van nu van
14,546 dollar met 38 procent stijgen
en daarmee 57 procent hoger komen
te liggen dan de hoogste prijzen, die
zes maanden geleden nog van kracht
waren.
Terwijl alle OPEC-landen tot dusver
re wel een heffing op de bodemprijs
voor ruwe olie hebben gelegd in een
of andere vorm, heeft Saoedi-Arabië
zièh hiervan steeds onthouden. De
olieminister van Saoedi-Arabië, sjeik
Achmed Zaki Jamani, is een voor
stander van een vaste prijs. Zijn land,
de grootste olie-exporteur ter wereld,
die bijna éénderde van dc gehele
OPEC-produktie voor zijn rekening
neemt, heeft zich al meermalen als
de zee te hoog dreigde te gaan op een
OPEC-conferentie een matigende
partij getoond. Verwacht mag wor
den, dat Saoedi-Arabië ook ditmaal
het beleid van gematigdheid en wijs
heid zal voortzetten.
Jamani weet dat hij de nodige
harde tegenwind zal krijgen. Er zal
namelijk zeker een aantal OPEC-lan
den zijn, dat zal aandringen op een
zeer drastische prijsverhoging van
ruwe olie en daarnaast ook op het op
die inmiddels echter weer wat zijn
teruggelopen tot momenteel zo'n 30
dollar per vat.
Sjeik Jamani heeft er overigens ook
nimmer misverstand over laten be
staan, dat er wat gebeuren moet. Zo
zei hij onlangs nog, dat wat de wereld
nu beleeft slechts een mini-oliecrisis
is en dat als de wereld doorgaat olie
te verbruiken in een mate, zoals nu
gebeurt, de grootste narigheid nog
moet en ook zal komen. Vandaar zijn
meer dan eens herhaald beroep op de
industrielanden zich te matigen in
hun olieverbruik. „En als de indu
strielanden dat doen.' aldus Jamani,
„dan willen wij niet achterblijven
met een verhoging van de olieproduk-
tie van Saoedi-Arabië." Daarbij
dacht hij aan een stijging van 8.5 tot
9.5 miljoen vaten per dag. „Voorwaar
de is echter, dat de westerse wereld
zijn levensstijl moet veranderen en
energie moet gaan besparen." zo zei
Jamani. Dat laatste zal er namelijk
ook toe bijdragen dat de OPEC-lan
den. die dat persé zouden willen de
olieprijzen niet zo maar naar believen
zullen kunnen verhogen. Dat is nu
wél het geval, want de vraag naar olie
is schier onbegrensd en praktisch ie
dere prijs, die wordt gevraagd wordt
ook betaald.
Dat het tijdens de OPEC-conferentie
van a.s. dinsdag zal lukken om te
komen tot een regeling van de olie-
produktie, lijkt overigens minder
waarschijnlijk. Zeker, nu Saoedi-Ara
bië daarop tegen is en de situatie in
de OPEC in feite zo is. dat „niemand
iets kan doen zonder de steun van dit
land".
Marginaal
De wereld danst naar de OPEC-pijpen
elkaar afstemmen van de olieproduk-
tie. Zij zullen er daarbij zeker op
wijzen, dat de prijs van ruwe olie op
de vrije oliemarkten (o.a. in Rotter
dam) aanzienlijk is uitgestegen bo1
ven de prijs van 20 dollar per vat.
Eerder deze maand werden al prijzen
betaald van 40 dollar per vat. Prijzen,
Welke effect een eventueel besluit
van de OPEC-landen om de officiële
prijs voor ruwe olie te verhogen van
14.5 dollar tot 20 dollar per vat zal
hebben op de consumentenprijs voor
olieprodukten zal moeten worden af
gewacht Gezien echter het gegeven
dat nu al in de meeste gevallen een
prijs van 17-19 dollar per vat. en
hier en daar zelfs meer wordt betaald
voor ruwe olie, die In het kader van
gesloten leveringscontracten wordt
afgenomen, lijkt het op het eerste
gezicht waarschijnlijk dat er slechts
sprake zal zijn van marginale verho
gingen van de consumentenprijzen
Dit alles echter vooropgesteld, dat
het de „duiven" (w.o. Saoedi-Arabië)
gelukt de „haviken" (w.o. Libië) in de
hand te houden tijdens de a.s. confe
rentie van de OPEC-landen. Met
name Libië wil nog wel eens met zeer
harde eisen op tafel komen er is
door dit land al gesproken over een
basisprijs van 27 dollar en ook
Algerije, producent van ruwe olie van
hoge kwaliteit, die de OPEC nogal
eens heeft verweten de belangen van
haar leden niet goed te vertegenwoor
digen. is een harde noot voor Saoedi-
Arabië om te kraken.
In hun strijd om een zeer sterke ver
hoging van de olieprijs worden deze
„haviken" nu gesteund door OPEC-
landen als Nigerië, Irak en Iran Een
middenmoot wordt gevormd door Ve
nezuela. Indonesië, Gabon, Ecuador
en Koeweit. Saoedi-Arabië als mati
gende partij kan zich slechts van de
steun verzekerd weten van de Vere
nigde Arabische Emiraten en wel
licht Qatar. Zoals de zaken er nu
voor staan, lijkt Saoedi-Arabië met,
zijn matigende invloed de strijd wel'
te kunnen winnen, mits er voldoende
mogelijkheden zullen worden ge-'
creëerd om variaties in de bodemprijs
te brengen voor hoogwaardige ruwe
oliën.
Een resultaat, dat uiteraard in de
geïndustrialiseerde landen en nleti
in de laatste plaats In de ontwikke
lingslanden zal worden verwelkomd
Het zal namelijk weliswaar een hoge-
re prijs voor ruwe olie betekenen.,
maar niet een buitensporig hogere i
Wat de ontwikkelingslanden betreft
is de OPEC zich ervan bewust, dat'
het vooral deze landen zijn die het|
bijzonder moeilijk zullen hebben met,
een verhoging van de olieprijzen i
Mede daarom is enkele Jaren geleden1
door de OPEC een fonds in het leven
geroepen om deze landen te kunnen'
steunen. Een faciliteit, waarvan tot,
dusverre overigens nog maar in gerin
ge mate gebruik is gemaakt
