r
Hogere
rente
bij de ABN.
ABN Bank
Russisch woordenboek zonder taboes
ijmpoging Arnhems
burgemeester gelukt
jtrechts slavist boekstaaft 'volkstaal' en kampjargon
ogressieven betreuren optreden
EN
Luchtlijn tussen
Manston-R'dam
73/4% (was 7'/2%) Spaardeposito 36 mdn. opzegging
7V4% (was 7 Spaardeposito 24 mdn. opzegging
674% (was 53/4%) Spaardeposito 12 mdn. opzegging
53/4% (was 5V4%) Spaardeposito 6 mdn. opzegging
572% (was 5 Spaardeposito 3 mdn. opzegging
Vatikaan rood Bisschoppensymposium
over jeugd en geloof
Nieuwe boeken
Renovatie van
dertig huizen
voor miljoen
IRDAG 23 JUNI 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
27
nd
anc
rat
or Leo Kleyn
g(
drie u
de
Het
ïrinj
;o nk 2
zi
n ov
ninsk
Iramfei
te vi
LEX^i
ling
jaar of wat geleden
ijled er nog wel eens een
ijnodiging van de Russi-
ie ambassade bij hem in
bus, of onthaalden de af-
"lanten van het Kremlin
op een flesje wodka,
zij de bemiddeling van
ambassade kon de
rechtse lector in de slavis-
dr. A. H. van den Baar
in nog van tijd tot tijd de
schudden van een Rus
Russin die onderwijs
am geven op zijn insti-
it. Daaraan kwam een
de, toen die medewerking
duur werd. Sindsdien zijn
betrekkingen tussen de
tor en de Sowjet-diploma-
in Den Haag er niet har
ijker op geworden.
ge verbetering van de relatie
ook niet te voorzien, nu slavist
den Baar de laatste hand heeft
rgd aan een Russisch-Neder-
ds woordenboek dat in Den
g menige wenkbrauw moet heb-
doen fronsen. Onder de 40.000
orden en samenstellingen die het
k telt, zijn er nogal wat die niet
en van de straat zijn opgeraapt,
ook zijn ontleend aan naar het
n gesmokkelde boeken van
iidente Russenl als Amalrik en
fjenitsin.
Dr. A. H. van der Baar: 'hypocriet'.
grond daarvan mag het lexicon
Van den Baar, waaraan hij vijf
heeft gewerkt, uniek worden
oemd. In het officiële, zeventien
en beslaande woordenboek dat
Russen zelf tot leidraad dient,
breken de zogeheten vulgaris-
waarmee binnenskamers de
wordt gekruid, evenals, uiter-
de uitdrukkingen die in de
ssische strafkampen worden ge-
jigd. De Moskou-getrouwe auto-
iten in Den Haag moeten van de
verwerping van het taboe onaan-
0p. fiaam hebben opgekeken,
k in Russisch-Duitse, Russisch-
gelse en Russisch-Franse woor-
jn j. ïboeken ontbreekt volgens Van
Baar de buiten de officiële taal
ïouden woordenschat. De Brit-
beschikken wel over een boekje
is gevuld met Engelse vertalin-
van RUSSiSch kampjargon. Van
Baar heeft daarvan bij de sa-
rstelling van zijn woordenboek
gebruik gemaakt. „Een aantal
rukkingen is niet te vertalen,
blijkt ook uit dat Engelse boek-
»Die heb ik dan ook niet opge-
N.
i.t ge
J dra!
tn t bi:
jetenschap
ussische teksten geïnteresseer-
Nederlanders moesten het tot nu
stellen met een in 1923 samenge-
ld Russisch-Nederlands woor-
ïboek van de naar Nederland ge-
ichte en nog steeds in Amster-
n wonende Rus Raptsjinski. Dat
k, in de jaren vijftig nog een
:r herdrukt, is sinds lang uitver-
:ht.
n den Baar vervaardigde in 1965
beknopt Russisch-Nederlands
ordenboek, dat bij uitgeverij Het
ectrum verscheen. Een jaar of
f geleden benaderde hij diezelfde
geverij met het voorstel een aan-
nlijk uitgebreider lexicon op de
Nrkt te brepgen. Het Spectrum
eg aan het rekenen, en liet een
in jaar later weten dat de afzet-
igelijkheden te gering zouden
n om het ambitieuze plan te kun-
ri verwezenlijken.
den
chr
>edo<
Ook de Organisatie voor zuiver-we-
tenschappelijk onderzoek, ZWO,
toonde zich onwillig, toen Van den
Baar daar aanklopte. Woordenboe
ken werden niet als wetenschappe
lijke werken beschouwd, en daar
naast bestond er een lichte huiver
voor de financiering van een project
dat eventueel winst zou kunnen op
leveren.
Van den Baar: „Ik ben toch maar
doorgegaan met het; maken van dat
boek. En ik heb een jaar of wat
gesjouwd om dat geld van ZWO los
te krijgen. Ik weet niet wat weten
schap is, laat staan wat zuivere we
tenschap is. Er is ook niemand die
me dat kan vertellen. Ten slotte heb
ik ZWO ervan kunnen overtuigen
dat het woordenboek toch gesubsi
dieerd moest worden, al was het
alleen maar omdat het kan dienen
als handvat om toegang te krijgen
tot wetenschappelijke publikaties".
De kansen voor Het Spectrum wa
ren toen verkeken. Van den Baar
vertrouwde zijn somtijds onortho
doxe teksten toe aan de jonge uitge
verij Dick Coutinho in Muiderberg,
die het prijzige boek in een eerste
oplage van 1500 exemplaren op de
markt bracht.
Tot niet geringe verbazing van de
auteur bleek die eerste oplage al na
een paar weken te zijn uitverkocht.
Er wordt nu hard gewerkt aan een
tweede druk, die in september moet
verschijnen. De oplage zal, met 4500
exemplaren, aanzienlijk groter zijn
dan de eerste.
„Een aantal van 6000 exemplaren",
zegt Van den Baar. „is verschrikke
lijk veel. Dat is meer dan ik mij in
mijn stoutste optimisme kon voor
stellen." Behalve in Den Haag, bij
de ambassade, zal er ook bij Het
Spectrum zijn opgekeken.
Huichelachtig
Het succes verzoet het bloed, het
zweet en de tranen die de vervaardi
ging van het woordenboek de sa
mensteller heeft gekost. In een pers
bericht waarin de Utrechtse univer
siteit de uitgave van het lexicon
aankondigde, werd gesproken van
een „lijdensweg" die de auteur
moest afleggen. Verderop vielen uit
drukkingen als „monnikenwerk" en
„een gebed zonder end" te lezen.
In dat persbericht, bevestigt Van
den Baar, stonc^ niet te veel. Het
boek heeft een aanslag gepleegd op
zijn vrije tijd, die hij eigenlijk liever
had besteed aan zijp twee harts
tochten, het circus en het cabaret.
„Ik heb er duizenden en duizenden
uren in gestoken. Ik had beter een
volkstuintje kunnen nemen, bij wij
ze van spreken,"
De weerzin waardoor hij van tijd tot
tijd werd bevangen, werd mede ver
oorzaakt door het „vloekwerk",
waarvan hij zich had voorgenomen
het niet uit de weg te gaan. „Af en
toe stolde mijn bloed bij het verta
len daarvan. Maar ik had geen enkel
argument om het niet op te nemen.
Het functioneert binnen de gemeen
schap waarin de Hussen leven."
Anders dan de Nederlandse, aldus
Van den Baar, duiden de Russische
krachttermen op een sterke preoc
cupatie met geslachtsdelen, „gepro
jecteerd op de Moeder Gods". De
inwoners van de Sowjet-Unie heb
ben er geen enkele moeite mee hun
gesprekken met die termen te door
spekken, al nemen ze daarbij wel
enige voorzichtigheid in acht: offici
eel wordt er in Rusland niet ge
vloekt, en wie het toch doet, is straf
baar.
Scabreuze taal wordt niet alleen uit
het zeventiendelige Russische wor-
denboek, maar uit elk bovengronds
geschrift geweerd. Onwelvoeglijk
heden duiken slechts op in het mon
delinge taalgebruik en in verhalen
die via de schrijfmachine' illegaal
van hand tot hand gaan.
Van den Baar vindt het „hypocrie-
ter dan hypocriet" om te doen alsof
ze niet bestaan, zoals de, wat hij
noemt, „systeem-Russen" doen. Al
even huichelachtig is het naar zijn
mening van „volkstaal" te spreken.
„Wat dat is, wordt nergens gezegd.
Er wordt gesuggereerd dat het gaat
om een taal die eigen is aan het
eenvoudige volk. Maar dat is een
misvatting. Die taal wordt in alle
kringen gebruikt. Men schuift het
van zich af, door er een etiket op te
plakken".
De registratie van die officieel niet
bestaande woorden en vooral van
het kampjargon, heeft hem ook wel
enig genoegen verschaft, erkent
Van den Baar. Hij heeft de macht
hebbers in de Sowjet-Unie een
waarschijnlijk niet ongevoelig
plaagstootje kunnen geven, waarbij
hij het op de koop toe neemt dat
zijn instituut waarschijnlijk op een
zwarte lijst is beland.
De Utrechtse lector („ik ben nogal
emotioneel van aard") maakt geen
geheim Van zijn afschuw voor het
officiële Rusldnd, dat naar zijn me
ning niet aflaat het westen in te
pakken. De „systeem-Russen" die
nen naar zijn opvatting niet dan
met de grootste achterdocht te wor
den gadegeslagen.
Zijn weerzin tegen de machtheb
bers in het Kremlin is zelfs zo groot
dat hij nog nooit een voet in de
Sowjet-Unie heeft gezet, en ook niet
van plan is dat te doen: „Ik doe
geen dingen waarvan ik'weet dat ik
ze niet leuk zal vinden".
Die uitspraak is wel in strijd met
■zijn verzuchting dat hij liever in zijn
denkbeeldige volkstuintje was ge
bleven, in plaats van dag en nacht
te ploeteren aan zijn woordenboekv
In die tuin zal hij trouwens ook de
komende jaren niet te vinden zijn:
op zijn programma staat nog een
Nederlands-Russisch woordenboek,
dat waarschijnlijk in 1985 zal ver
schijnen. Hij is er al druk mee
doende.
Vermoedelijk weet hij dan ook hoe
achter het ijzeren gordijn (om in
zijn geest te spreken) is gereageerd
op zijn lexicografische kantteke
ning bij de verbroedering. „Binnen
kort schrijf ik een brief naar mijn
vriend de ambassadeur, om hem
officieel van de uitgave van het
woordenboek in kennis te stellen.
Of ik krijg een uitnodiging, waama
ik tot mijn knieën in de wodka word
gezet, of die brief blijkt nooit te zijn
aangekomen. Ik denk dat het het
laatste wordt".
ADVERTENTIE.
i een onzer verslaggevers
"i NHEM De samenwerking tussen de verschillende partij-
werl n de gemeenteraad van Arnhem is, althans voorlopig, weer
e a'ed. Ter elfder ure werd een lijmpoging van burgemeester
J. A. F. Roeien met succes bekroond.
)ntstonden enige weken geleden CDA en WD stuurden de progressie-
t be
ilijkheden toen PvdA, PSP en
l, (verenigd in de PPP) tegen een
ie stemden van CDA, WD en
I over het optreden van de politie
kee ien demonstratie. De progressieve
ve ties hebben nu verklaard dat hun
ding inderdaad aanleiding heeft
nen geven tot misverstanden.
ven vervolgens een „standpuntbepa
ling" waarin was vastgelegd wat er
voortaan van de PPP-fractie werd
verwacht. Toen de progressieven dit
schrijven als een ongewenst „dic
taat" dreigden af te wijzen, voor
kwam burgemeester Roeien een tota
le breuk tussen de groeperingen. Hij
deed een compromis-voorstel, dat
aar ele weken geleden trad de Arn- niet veel afweek van het schrijven
trek
Pa
se politie op, toen demonstran-
op een aantal leegstaande, ver-
tende panden aan het verven gin-
CDA, WD en D'66 wensten per
ie dat optreden goed te keuren.
PPP-fractie wilde met de motie
gaan. maar dan zou tegelijkertijd
ricl motie van haar kant moeten wor-
Per aangenomen, waarin bij het ge-
werd aangedrongen
meer aandacht voor dergelijke
den. CDA, WD en D'66 stemden
ïrdaad voor laatstgenoemde mo
maar groot was hun verbazing dat
progressieven min de twee
A-wethouders uiteindelijk
tegen hün motie stemden.
•ordbreuk" oordeelden CDA en
en omdat er al meer controver-
waren geweest, voelden zij er veel
de samenwerking in het afspie-
ngscollege te beëindigen. Het ge-
hiervan zou waarschijnlijk een
college zijn waarin CDA en
zouden samenwerken of een col-
bestaande uit CDA. WD en
Een poging van de zijde van
om de zaak te redden, was tot
lukken gedoemd.
jj
van CDA en WD maar dat door de
progressieven in elk geval sympathie
ker werd ervaren.
Daarmee was de samenwerking in b.
en w. veilig gesteld. De PPP-fractie
sprak er spijt over uit dat zij de
indruk had gewekt vóór de motie van
CDA en WD te zullen stemmen. De
progressieven verzekerden verder als
betrouwbare partners te zullen fun
geren.
ROTTERDAM Met ingang van 17
september gaat de Engelse lucht
vaartonderneming Air Kent een da
gelijkse lijndienst onderhouden tus
sen het plaatsje Manston in Kent en
de Rotterdamse luchthaven. De
luchtlijn zal aanvankelijk met een
klein vliegtuig worden gehouden. Als
de tweemaal dagelijkse dienst goed
loopt, overweegt Air Kent een Fokker
Friendschip op de route in te zetten.
ADVERTENTIE
In verband met de ontwikkeling van de rente op de
geld- en kapitaalmarkt heeft de ABN besloten een
aantal rentetarieven te verhogen.
V
Met ingang van 25 juni 1979 geldt de volgende
rentevergoeding:
97t% (was 9 Spaardeposito 6 jaar vast
9V4% (was 9 Spaardeposito 5 jaar vast
83/4% (was8'/2%) Spaardeposito 4 jaar vast
8V4% (was 8 Spaardeposito 3 jaar vast
8 (was73/4%) Spaardeposito 2 jaar vast
9 (was83/4%)
9 (was83/4%)
9 (was83/4%)
872% (was8'/4%)
8 (was 7VM)
9 (was83A%) Groeikasbiljet na 5 jaar
872% (was8'/4%) Groeikasbiljet na 4 jaar
8 (was73/4%) Groeikasbiljet na 3 jaar
73/4% (was7'/2%) Groeikasbiljet na 2 jaar
772% (was 7 Spaar-Extra-rekening II
672% (was 6 Spaar-Extra-rekening/boekje
572% (was 5 Girospaarrekening
472% (was 4 Spaarrekening/Spaarboekje
874% (was 8 Jeugdspaarboekje Zilvervloot
Kasbiljet einddatum 1-3-1986
Kasbiljet einddatum 1-3-1985
Kasbiljet einddatum 1-3-1984
Kasbiljet einddatum 1-3-1983
Kasbiljet einddatum 1-3-^1982
Dagelijkse renteberekening.
ROME (Reuter) Het Vatikaan
dreigt in de rode cijfers te zakken.
Kardinaal Vagnozzi, die over het Va-
tikaanse geld gaat, heeft laten weten
dat hij spoedig zal moeten gaan inte
ren als er niets gebeurt.
Stijgende kosten en stagnerende in
komsten maken de situatie nu al zeer
zorgelijk. Het Vatikaan heeft nogal
wat kapitaal geïnvesteerd in flat-
bouw. Maar jammer genoeg heeft Ita
lië de huren bevroren, waardoor velen
voor hun flatje niet meer dan 25 gul
den per maand aan de kardinaal
overmaken. Men hoopt dat een nieu
we, eerlijker huurregeling binnenkort
soelaas zal bieden.
Het Vatikaan is doorgaans nogal
zwijgzaam over zijn uitgaven, maar
kardinaal Vagnozzi heeft laten door
schemeren dat het bisdom Chicago
met zijn jaaromzet van 440 miljoen
gulden ongeveer tweemaal zo hoog
zit als de Vatikaanse huishouding.
Jantje Paganini, door Jo Juda. Derde
deel van de levensherinneringen van
de violist Jo Juda. Uitg. Heuff, Nieuw
koop. 293 blz - 26,50.
Het proces om de schaduw van een
ezel, een satire getekend en geschre
ven door L. Leonhard. Uitg. Heureka,
Nieuwkoop. 80 blz. - 25.
De koploper, een ongewone liefdesro
man geschreven door Patricia Nell
Warren. Uitg. Tiebosch, Amsterdam.
258 blz - 24,50.
Het vierde paradijs, roman van M. M.
Kaye. Uitg. De Kern, Bussum. 764 blz
- ƒ44,50.
De uitgeverij Luitingh, Laren ver
schenen de volgende boeken.
De laatste verzoeking roman van J.
Viertel. Het boek gaat over twee jon
ge joodse mensen, levend in 1937, die
na vier jaar onderduiken na de oorlog
in Israël, hun thuisland, aankomen
(396 blz 32,90) en Vertel het mijn
zoon, de keiharde werkelijkheid van
een zinloze oorlog, beschreven door
R. K. Pratt.
Het donkere uur. een arts in twee
strijd door C. Barnard en S Stander,
uitg. Hollandia. Baarn 302 blz -
24,50.
Het Churchill Commando, een gehei
me organisatie bestrijdt een ontaarde
samenleving. een burgeroorlog
dreigtdoor T. Willis uitg. Veen,
Ede. 206 blz 18,50.
VLAARDINGEN Dertig van de 190
woningen uit de Zuidbuurt in Vlaar-
dingen krijgen een opknapbeurt.
Kosten van deze renovatie, waarvoor
de plannen zijn gemaakt in samen
werking met de bewoners, zullen
ruim een miljoen gulden bedragen.
Een deel van de kosten zal verhaald
kunnen worden op het Rijk. De isole
rende maatregelen die worden geno
men worden doorberekend in de
huurprijs.
ROME/AMSTERDAM. Deze wéék is
voor de vierde maal een symposium
gehouden van Europese rooms-ka-
tholieke bisschoppen. Voor de tweede
achtereenvolgende maal werd deze
bijeenkomst in Rome gehouden, na
dat de eerste keren in Nederland
(Noordwijkerhout - 1967) en in Zwit
serland (Chur - 1969) vergaderd was.
Onderwerp was ditmaal „jeugd en
geloof".
Een symposium van bisschoppen is
weer iets anders dan een bisschop
pensynode, iets anders dan een bis
schoppenconferentie en ook iets heel
anders dan een concilie. Een sympo
sium is de meest vrijblijvende vorm
van bisschoppelijk overleg. In dit ge
val waren een 70-tal bisschoppen uit
vrijwel alle landen van Europa bijeen
voor een uitwisseling van gedachten
en ervaringen omtrent de problemen
,met Jeugdpastoraat, de wijze waarop
de kerk met jeugd omgaat, de jeugd
al of niet weet te bereiken enzovoort.
Namens de Nederlandse bisschoppen
woonden Simonis (Rotterdam) en
Möller (Groningen) het symposium
bij, samen met dr Vriens. secretaris
generaal der kerkprovincie en dr Ter
Reegen van het bureau der Europese
priesterraden.
In verschillende landen was voorbe
reidend werk gedaan door sociolo
gisch onderzoek naar kerk- en ge
loofsbeleving van jongeren. Uiter
aard bleek men niet te kunnen spre
ken van „het" probleem van „de"
jeugd. De situatie blijkt naar plaats
en klasSe nogal verschillend; begrip-,
pen als „ongelovigheid" en „onkerke-»
lijkheid" blijken elkaar niet te dek
ken. In Oost- en West-Europa weet de
rooms-katholieke geestelijkheid ge
middeld slechts 10% van de jongeren
te bereiken. In het algemeen vinden
de jongeren hun eigen mentaliteit,
taal, ideeën niet terug in wat de ker
hun aanbiedt. Volgens sommige bis
schoppen zouden de jongeren wel een
kerk willen die „trouw is aan het
evangelie" en die „hun de vrijheid
laat ervaren die vandaag de dag zo
ernstig in gevaar) is" de jeugd wenst
een „geëngageerde; open. niet-mate-
rialistisch ingestelde, arme en be
scheiden kerk", aldus bisschop
Skvorc van Zagreb.
De raad van Europese bisschoppen
conferenties die het symposium geor
ganiseerd heeft, koos ook een nieuwe
voorzitter. Het is de aartsbisschop
van Westminster, Basil Hume (56).
die de opvolger werd van aartsbis
schop Etchegarray van Marseille.
Baldewijn mag
paardenras in
Groningen redden
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN De Groninger
hengst Baldewijn is voorbe
stemd het Groninger paarden
ras „.Groninger warmbloed"
voor uitsterven te behoeden.
De hengst, die bezig is z'n laat
ste levensjaren te slijten in het
jeugdpark Nlenoord te Leek,
was al afgekeurd.
