^Aftreden' van Luie
eidt tot onrust
Treurnicht zet
Botha klem
)e nieuwe getto's van de bondsrepubliek
Ook Mauroy niet
naar Straatsburg
Sandinisten werpen
vliegtuigen in strijd
i r.
Jegandese leger in gevecht met demonstranten
vi®
ofazi Wagner
eer vrij
oi Brazilië
België bestraft
verkrachting
binnen huwelijk
adioactief afval
isschien veilig
de oceaanbodem
Kritiek VS na moord op journalist
Quebec stemt
in voorjaar
Spionnen gepakt
Gastarbeiders blijven in het isolement
rijdag 22 juni 1979
BUfTENLAND
trouw/kwartet
«•JaMPALA (AFP, Reuter, AP; De sfeer in Oeganda werd gisteren gekenmerkt door
rwarring en onrust. Grote groepen demonstranten protesteerden tegen het aftreden van
"Resident Luie. Zij werden uiteengedreven door schietende soldaten. Twee mensen zouden
jn gedood en vijftig gewond.
.00
de
verwarring ontstond na een mede- woensdag was gedwongen zijn aftre
ling van professor Luie dat hij de den bekend te maken. Radio-Oegan-
leider van Oeganda zou blijven, da beweerde gisteren later op de dag
zei tegen verslaggevers dat hij echter het tegendeel en bevestigde
dat Godfrey Binaisa nu president is.
Het straatbeeld in Oeganda deed
weer denken aan de tijd dat Idi Amin
ten val werd gebracht. Op de hoeken
van de straten stonden tanks: scho
len, banken, winkels en openbare ge
bouwen waren gesloten. Duizenden
demonstranten begaven zich naar
een hotel waar veel Oegandese minis
ters verbleven. De demonstranten,
voor een groot deel leden van de
Bagada-stam, keerden zich tegen een
eventuele terugkeer van de „linkse"
Milton Obote, de president vóór het
tijdperk Idi Amin. Obote zou er toe
bijgedragen hebben dat de Baganda-
stam minder invloed kreeg.
Enkele uren na de schietpartij ver
klaarde nieuwe regering van Binaisa,
dat de situatie in Oeganda weer on
der controle was en dat het gehele
Oegandese volk achter Binaisa
stond. Gisteravond was het rustig in
de hoofdstad Kampala.
UNLF werd in maart gevormd om het
regime Amin omver te werpen en
bestaat uit groeperingen met ver
schillende politieke achtergrond.
de
1ASILIA (Reuter, UPI) De com-
'e ndant van de vernietigingskam-
n Solibor en Treblinka, Gustav
gner, mag gaan en staan waar hij
.-Een Braziliaans hooggerechtshof
ift de verzoeken om uitlevering
ewezen en bepaald dat de ex-nazi
qA hospitaal waar hij nu verblijft
l verlaten. Gustav Wagner was
t bij de uitspraak aanwezig. Hij
n niet zonder hulp kunnen lopen en
r ziek zijn.
■30 advocaat van Gustav Wagner zei
de teren dat hij West-Duitsland om
artegeld zou vragen, omdat zijn
fent een jaar voor niets in de gevan-
ós had gezeten en daardoor nu
g V t meer in staat zou zijn het zieken-
rkgi s te verlaten.
0™ st-Duitsland, Polen, Oostenrijk en
iël hadden Brazilië om uitlevering
raagd van Wagner, die ervan
rdt beschuldigd verantwoordelijk
rijn voor de dood van zeker 250.000
len. Een Westduits uitleverings-
0(Zoek werd verworpen, omdat de
ltse wet bepaalt dat iemand niet
echt kan staan voor een misdaad
hij meer dan twintig jaar geleden
egde. Polen zou zich beroepen
iben op een wet die pas na de
log gemaakt is. Oostenrijk, aldus
Braziliaanse hof, had geen inte-
5e in de zaak en Israël bestond nog
t ten tijde van de door Wagner
ane misdaden.
vr<|
67-jarige Gustav Wagner, die se-
83 1950 in Brazilië woont, werd een
nder geleden gearresteerd. Simon
vai senthal had hem herkend op een
aan 5, waarop mensen stonden die de
oortedag van Hitier vierden.
Israëlische minister van justitie
inuel Tamir noemde gisteren de
lissing van het Braziliaanse hof
ed.
Kritiek
President Luie had zich de kritiek
van „links" Oeganda op de hals ge
haald door drie aanhangers van Mil
ton Obote hun belangrijke minsters-
posten af te nemen en daarvoor in de
plaats een onbetekende positie aan te
bieden. Later probeerde Luie dit te
herstellen door weer veranderingen
ten gunste van Obote-aanhangers in
te stellen, maar dit mocht niet meer
baten.
door Hennle Serfontein
JOHANNESBURG Binnen enkele uren maakten twee
gebeurtenissen woensdag zonneklaar dat de Zuidafrikaanse
regering weinig kans maakt het conservatieve verzet tegen
belangrijke wijzigingen van de apartheid te breken. Toch
hebben regeringswoordvoerders vol zelfvertrouwen en ent
housiasme die beloften gedaan voor toehoorders in binnen- en
buitenland.
De vroegere advocaat Godfrey Bnaisa wordt beëdigd als
nieuwe president van Oeganda. De afgetreden president
Luie verklaar dat hij was gedwongen heen te gaan.
Tanzania
In regeringskringen in Tanzania, het
land dat Amin heeft verdreven, werd
gisteren gezegd dat de regering van
president Nyerere achter de nieuwe
president Binaisa staat. Tanzania
zou de advocaat Binaisa steunen, om
dat hij werd verkozen door het Oe
gandese nationale bevrijdingsfront
(UNLF). Robert Serumaga, de min
ster van handel die gisteren nog in
buurland Kenia was, stelde zich ech
ter achter Luie en kritiseerde Binaisa.
„De weg. die hij en zijn vrienden-
samenzweerders hebben bewandeld,
is in strijd met de grondwet, ondemo
cratisch en illegaal", aldus Seruma
ga. „We laten ons niet terugduwen in
het tijdperk Amin". Volgens hem kan
alleen een volledige vergadering van
het Bevrijdingsfront bepalen of een
president afgezet moet worden. Het
PARIJS (AFP) Ook de nummer twee op de Europese Mjst
van de Franse socialistische partij, Pierre Mauroy, zal niet
naar Straatsburg gaan.
Woensdag had lijstaanvoerder Fran
cois Mitterrand al bedankt voor een
zetel in het Europees parlement uit
protest tegen de beslissing van de
nationale commissie voor de Europe
se verkiezingen om één zetel meer toe
te kennen aan de regeringspartijen
ten koste van de socialisten. Mauroy
vindt dat niet hij, maar Mitterrand de
fractie moet leiden, en dat de partij
leider op zijn besluit zou moeten te
rugkomen.
De socialistische partij van Frankrijk
heeft gisteren beroep aangetekend
bij de staatsraad tegen de beslissing
van de nationale commissie. Volgens
de PS heeft de commissie misbruik
van haar macht gemaakt door in
stembussen aangetroffen folders
voor lijsttrekker Simone Veil voor de
giscardisten mee te tellen als geldige
stembiljetten. De kiezers zouden die
bij vergissing in de stembus hebben
gedeponeerd, ervan uitgaande dat
het gewone stembiljetten waren.
De Franse kieswet is op dit punt zeer
nauwkeurig: alleen het stembiljet
mag worden geteld en hierop mogen
geen foto's, kleuren en vignetten
voorkomen. Op de folder prijkte niet
alleen een foto van Simone Veil, maar
het pamflet was ook in blauw uitge- i
voerd.
BRUSSEL (AP) Voor het
eerst heeft een rechtbank in
België een man veroordeeld
wegens verkrachting binnen
het huwelijk.
Het hof maakte met zijn uit
spraak een eerder vonnis van
een lagere rechtbank ongeldig.
De 25-jarige Brusselaar was
toen alleen wegens mishande
ling veroordeeld tot drie
maanden.
Het hof gaf hem nu een jaar
voorwaardelijke gevangenis
straf. De rechter stelde dat de
vrouw niet verplicht is tegen
haar wil seksueel contact met
haar man te hebben en dat de
wet geweld niet aanvaardt als
mogelijkheid van overredine.
0(
NTA BARBARA (AFP) Ameri-
mse onderzoekers achten het na
jaar studie mogelijk, en mis-
Haa|ien ongevaarlijk, om radioactief
al op te bergen onder dikke afzet-
gen op de bodem van de oceanen.
:e mogelijkheid werd met „voor-
ïtig optimisme" uiteengezet door
rg'rtj, lessor Charles Hollister van het
eanografisch instituut in Woods
Ie (Massachusetts).
sc\ len containers met radioactief af-
zouden onder 30 tot 90 meter
ke sliblagen moeten worden opge-
gen op speciaal uitgezochte plek-
die geologisch stabiel zijn, waar
n zeestroming staat en waar geen
ngaanknollen voorkomen die later
ileiding zou kunnen zijn voor ver-
rende winning van mineralen, al-
Hollister.
B..
ermf
sprak op een symposiiftn over
Zeel anografie en politiek in Santa
bara (Californië). Woods Hole, dat
onderzoek uitvoerde met finan-
steun van het ministerie van
'P^rgie, meent nog tien of vijftien
nodig te hebben om de onschul-
heid van deze opbergmethode- af-
nde vast te stellen. De resultaten
ipun den uitgewisseld met Engeland,
fg sl nkrijk, Nederland en Japan.
i
MANAGUA (AFP, AP, Reuter) Het Sandinistisch Bevrij
dingsfront heeft gisternacht voor het eerst gebruik gemaakt
van vliegtuigen in de strijd tegen president Somoza. De
Sandinisten wierpen uit een toeristenvliegtuigje drie bommen
op de hoofdstad Managua.
Gisteravond was het wachten op een
uitspraak van de Organisatie van
Amerikaanse Staten over de kwestie-
Nicaragua. In regeringskringen in
Managua wordt met smart uitgeke
ken naar de komst van een vredes
macht. Somoza zelf heeft inmening
van buiten afgewezen.
Eerst haalde dr. Andrles Treurnicht.
de puritein van de regeringde Natio
nale Partij, fel uit naar de liberale
toespraak van dr. Koomhof van en
kele dagen eerder. Koomhof had toen
op een internationaal congres in Cali
fornië gezegd dat de apartheid „op
sterven na dood is".
Dr, Treurnicht is de leider van Trans
vaal, de sterkste provincie die de
helft bezet van de parlementszetels
van de regeringspartij. Hij is woord
voerder van de machtige behoudende
vleugel in de partij, ook al is hij op
één na de jongste minister in de ploeg
van premier Botha.
Koomhof is minister van samenwer
king en ontwikkeling, verantwoorde
lijk voor de rassenbetrekkingen en de
belangen van de zwarten. Hij is een
van de oudgedienden.
Vervolgens was er het witboek van de
regering, waarin de belangrijkste
aanbevelingen van de commissie-
Riekert werden afgewezen. De com
missie had gepleit voor afschaffing
van het beruchte pasjessysteem en
voor verzachting van het vestigings
beleid, op grond waarvan Jaarlijks
honderdduizenden zwarten worden
gearresteerd of veroordeeld.
Het rapport van deze commissie was
een van de voorbeelden die dr.
Koornhof in Palm Springs aanhaalde
om te bewijzen dat er drastische wij
zigingen op komst waren. Koornhof
vertelde de conferentie dat hij de
pasjeswetten „de oorlog had ver
klaard".
Sterk
Het samenvallen van deze twee ge
beurtenissen is veelzeggend. Het be
wijst dat Treurnicht op de dag dat hij
werd opgenomen in de regering-Bot-
ha de premier deed dat met grote
tegenzin zich direct sterk genoeg
voelde om openlijk een ervaren colle
ga af te vallen die zeer nauw met de
premier samenwerkt. En de gedeelte
lijke afwijzing van het rapport-Rie-
kert duidt erop, dat de regering door
haar rechtervleugel klem is gezet.
Botha is kennelijk bang voor een
scheuring in de partij als hij te veel
naar links overhelt. Zeker nu dr. Con
nie Mulder, de in ongenade gevallen
vroegere minister van voorlichting,
zint op een eigen politieke partij.
De toespraak van Koornhof in Cali
fornië sloeg in als een bom bij de
nationalistische parlementariërs. Zij
zeiden openlijk dat hij afweek van de
officiële politiek en filosofie van de
Nationale Partij.
geteisterd door ziektes. Er is een
groot gebrek aan water en medicij
nen. Het Rode Kruis heeft ongeveer
70.000 mensen onder zijn hoede.
Opmerkelijk
Een Nicaraguaanse vrouw beschermt haar dochter en kijkt
„onder de dekking" van een witte vlag naar de strijd tussen
sandinisten en regeringstroepen.
De Amerikaanse president Carter uit
te gisteren scherpe kritiek op het
bewind van Somoza, nadat een Ame
rikaanse tv-journalist was neerge
schoten door een soldaat van de Na
tionale Garde van /Somoza. De Nica
raguaanse president haastte zich te
verontschuldigen en liet de soldaat
aanhouden. Hij wordt voorgeleid aan
een krijgsraad wegens moord. Eerder
had president Somoza via de radio
laten verklaren dat de journalist was
vermoord door Sandinisten. Film
beelden hebben echter het gegendeel
aangetoond.
Radio Sandino berichtte gisteren dat
het hoofdkwartier van Somoza, de
bunker, bijna is veroverd. De Sandi
nisten hebben ook een aanval gedaan
op een hotel in Maganua waar veel
buitenlandse journalisten en ambte
naren van Somoza verbleven.
De bevolking wordt op het ogenblik
QjjUEBEC (AP. Reuter) Premier
René Levesque van de Canadese pro
vincie Quebec heeft aangekondigd
djat het referendum over afscheiding
wan dit Franssprekende gebied in het
voorjaar zal plaats hebben. Een da
tum heeft hij nog niet genoemd.
Hoe de vraag zal luiden waarover de
inwoners van Quebec moeten beslis
sen. is ook nog niet vastgelegd. Daar
van zal afhangen of de regering-Le-
vjesque met de centrale overheid gaat
onderhandelen over totale afschei
ding, of over zelfbestuur met handha
ving van de economische banden. Mi
litante aanhangers van afscheiding
van Quebec hadden het referendum
al in het najaar willen laten houden,
oim te voorkomen dat de „federalis
ten" een tegenaanval kunnen voorbe
reiden.
Koornhof deed dan ook de volgende
opmerkelijke uitspraken:
De thuislanden waren niet de „alfa
en omega" van het nationalistische
beleid. Hij kon zich voorstellen dat
alle Zuidafrikanen burgerrechten
zouden krijgen en dat er een „fede
raal of confederaal" systeem zou wor
den ontwikkeld om het rassenpro
bleem van het land op te lossen. Alle
burgers zouden dan volop meedoen
aan de besluitvorming.
De regering accepteerde volgens
hem de permanente aanwezigheid
van zwarten in de stedelijke gebieden
en onderzocht hoe zij konden worden
ingepast in het juridische stelsel van
'het land.
De pasjeswetten zouden worden
afgeschaft; alle mensen zouden bur
gerrechten krijgen en de mensenrech
ten zouden zonder onderscheid naar
ras worden toegepast.
Zonder de premier een kans te geven
Koornhof van repliek te dienen,
daagde Treurnicht de „verligtes" en
de leiding van de partij uit. Hij zei dat
hij op Koornhofs uitlatingen reageer
de „na sterke aandrang van verschei
dene kanten" daarmee te kennen
gevend dat de rechtervleugel in op
stand was gekomen.
Gescheiden
„Ons beleid van ontwikkeling en zelf
beschikking voor de zwarte staten
maakt onverbrekelijk deel uit van
een gescheiden ontwikkeling," zei hij.
„Daar zonder zouden we afkoersen op
een politiek eenheidssysteem voor
alle inwoners van Zuid-Afrika, het
geen de politieke ineenstorting van
naties zou betekenen. Een federaal
systeem is geen beleid van de Natio
nale Partij. Wat de stedelijke zwarten
betreft is het beleid van de Nationale
Partij dat zij geen aparte zwarte natie
zullen vormen noch deel zullen wor
den van de blanke gemeenschap. De
zwarten blijven verbonden met be
paalde zwarte naties, die hun eigen
staten hebben en hun eigen politieke
expressie. Zij maken geen deel uit
van het blanke politieke stelsel en wij
moeten niet de verwachting wekken
dat de zwarte politieke expressie ge
realiseerd kan worden in een blank
Zuid-Afrika."
Een van zelfvertrouwen blakende dr.
Treurnicht oordeelde dat de bal nu
bij Koornhof was. „Ik heb geen ruzie
met hem. Ik heb alleen bepaalde be
leidsverklaringen weerlegd die wer
den gepresenteerd als het beleid van
de regering of van een verantwoorde
lijke minister."
Een belangrijke tegenslag voor de
regering bij haar pogingen de wereld
ervan te overtuigen dat er belangrij
ke binnenlandse veranderingen op
komst zijn, was haar eigen witboek
dat afrekende met twee belangrijke
aanbevelingen van de commissie-
Riekert. Het witboek handhaaft de
bepaling dat zwarten zonder toestem
ming niet langer dan 72 uur in „blan*
ke" stedelijke gebieden mogen ver
blijven. En het legde voorts vast dat
zwarten ook in de toekomst bestraft
kunnen worden als zij „illegaal" wer
ken in stedelijke gebieden. De com
missie had aanbevolen alleen de
werkgever hiervoor verantwoordelijk
te stellen.
Dr. Riekert, een hoge ambtenaar en
voorzitter van de commissie, gaf
openlijk blijk van zijn teleurstelling
en voorspelde dat het aantal arresta
ties op grond van passenovertredln-
gen niet zal afnemen.
De regering heeft bovendien geen
tijdslimiet gesteld waarbinnen de wèl
overgenomen aanbevelingen van de
commissie zullen worden ingevoerd.
Zij heeft zich slechts verplicht „te
beginnen met de voorbereidingen
voor de invoering" van deze be
sluiten.
Deze aanbevelingen zullen het leven
vergemakkelijken voor de zwarten
tdie voldoen aan de stringente voor
waarden waaronder zij in de stedelij
ke gebieden mogen verblijven: gebo
ren in het gebied, of tien Jaar dienst
bij dezelfde werkgever of voortdu
rend legaal verblijf in het gebied ge
durende 15 jaar.
Dr. M. Motlana, de Invloedrijke zwar
te leider en voorzitter van de commis
sie van tien uit Soweto, zei dat het
witboek hem staafde in de mening
dat de regering niet van plan is haar
rassenbeleid te wijzigen.
KARLSRUHE (AP) De Westduitse
politie heeft weer drie mensen garres-
teerd die worden verdacht van spio
nage voor Oost-Duitsland. zo is giste
ren in Karlsruhe bekend gemaakt.
Het zijn een kolonel die werkte bij de
generale staf van de Bundeswehr, een
Duitse technicus die voor het Ameri
kaanse leger werkte en een medewer
ker van de culturele dienst Inter Na-
tiones in Bonn.
vi >r D. H. Grasman
de wijk Bahnhofs-/Gutleutviertel vlak bij het centraal station van
kfurt woonden in 1970 ruim twaalfduizend inwoners, van wie
uizend buitenlanders. Vier jaar later woonden er nog maar elfdui-
id, onder wie meer dan zesduizend buitenlanders. In die tijd waren er
lendertighonderd Duitsers verdwenen en vijfentwintighonderd bui-
ilanders gearriveerd.
hun gezinnen te isoleren; ook op de scholen
tekent zich dit Drobleem af.
Toen Duitsland in de jaren zestig vreesde,
dat verdere economische groei in gevaar
zou komen door een tekort aan werkne
mers, werd gelijktijdig drie maatregelen
getroffen; nieuwe investeringen zouden tot
arbeidsbespraing moeten leiden, de scho
ling en vorming werden sterk gestimuleerd
en in het buitenland werden werknemers
aangeworven.
Sedert het midden van de jaren zeventig is
het probleem omgedraaid. Er zijn nu geen
tekorten, maar overschotten. Het proces
van de jaren zestig is echter nauwelijks
omkeerbaar. Dat geldt zeker voor de bui
tenlanders in Duitsland, en dat zijn er nogal
wat: vier miljoen in totaal, van wie de
meesten afkomstig zijn uit de aanwervings-
landen Turkije, Joegoslavië, Italië, Grie
kenland, Spanje en Portugal.
ichok
ndei 1974 had 81 procent van de geboorten
eg 2 rekking op buitenlandse baby's. Voor de
27 4°len in deze wiJk betekent dit, dat acht
de tien kinderen die in 1980 naar school
n buitenlander zijn. De weinige Duitsers
en vermoedelijk hun kinderen naar
Dien in andere wijken sturen en zo vol-
:t zich de afscheiding tussen Duitsers en
tenlanders.
iwelijks zal het mogelijk zijn om beter
korter het demografisch probleem waar-
f Duitsland worstelt weer te geven dan
bovenstaand voorbeeld dat professor
mm uit Dortmund gebruikte tijdens een
lerentie van de Duitse vakbeweging in
senkirchen.
ider t
""♦kort
ie bondsrepbullek Duitsland is een ster-
neiging buitenlandse werknemers en
Men mag aannemen dat zij nog geruime tijd
willen blijven. Van alle buitenlanders in de
bondsrepubliek heeft minder dan de helft
een dienstbetrekking; de overigen zijn er
niet om te werken, maar om te leven. Ook
stijgt de gemiddelde verblijfsduur. Meer
dan driekwart van de buitenlanders is al
langer dan vier Jaar in Duitsland. En de
tachtig- tot honderdduziend buitenlandse
kinderen die er jaarlijks in de bondsrepu
bliek worden geboren kennen hun vader
land niet, of hoogstens van een vakantiebe-
zoek.
Een enquête onder Italianen bevestigt het
vermoeden dat veel buitenlanders nog zeer
lang willen blijven: van de onvervraagden
wilde 51 procent niet terug naar Italië, 25
procent wist het nog niet en slechts 24
procent wilde terug.
Minderheid
Buitenlanders vormen uiteraard een min
derheid, en zij onderscheiden zich van de
grootste groep, de Duitsers, in vele opzich
ten: door taal, door religie, door herkomst
en geschiedenis en zelfs door hun uiterlijk.
De grootste groep beschouwt hen als min
deren en discrimineert ben dientengevolge.
Voorts zijn de meeste buitenlanders een
voudige werknemers en nemen zij in het
algemeen de laagste functies waar.
Dit betekent dat hun opleiding in vergelij
king met die van de Duitsers gering is. dat
zij als werknemer alweer in vergelijking
weinig warden geacht, dat hun rechtspo
sitie minder is dan van vergelijkbare Duitse
groepen, en dat hun algemene levensvoor
waarden beduidend minder goed zijn dan
die van de Duitsers.
Een onderzoek in Mannheim illustreert wat
het kan betekenen om in Duitsland tot een
minderheidsgroepering te behoren. Vier
buitenlanders daar moeten het met drie
bedden doen (elke Duitser heeft zijn eigen
bed); drie buitenlanders delen er één kamer
(elke Duitser heeft zijn eigen kamer) en de
buitenlander betaalt DM 4,63 huur per vier
kante meter tegen de Duitser DM 3,97.
Slechter en duurder een kenmerk van de
sociale positie van de buitenlander in de
bondsrepubliek.
beroepsonderwijs zelfs de helft. Van de leer
plicht komt weinig terecht.
Maar ook als buitenlandse kinderen wel
naar school gaan ziet het er niet goed uit. In
het schooljaar 1977-78 verliet in Baden-
Württemberg bijna de helft van de buiten
landse leerlingen de school als mislukt. Het
betekent dat in totaal slechts een derde van
de leerplichtige buitenlandse jeugd de
school met succes doorloopt.
Ook uit andere gegevens blijkt dat slechts
een van de zes buitenlandse jongeren een
beroep leert. En men ziet ook hier: buiten
landse scholleren die noch een school- noch
een beroepsopleiding ontvangen, blijven in
de situatie waaruit ze kwamen. Zonder taal
kennis blijven ze een minderheid, zonder
opleiding, een underdog. Vooral de taal is
het probleem
School
Het onderwijsstelsel in de bondsrepubliek
draagt er net als in andere westerse
landen in belangrijke mate toe bij de
bestaande sociale ongelijkheid te handha
ven. En dat heeft ook zijn gevolgen voor de
tweede generatie buitenlanders. Een groot
deel van de leerplichtige buitenlanders in
Duitsland gaat helemaal niet naar school.
Bij de algemene scholen blijft een kwart
van de leerlingen weg, bij scholen voor
Getto's
De jongeren kunnen er zelf niet zo veel aan
doen; ze zijn eerder het slachtoffer van het
feit dat ze een minderheidsgroep zijn. Zij
houden in Duitsland hun achterstand en
kunnen bovendien niet terug naar hun ei
gen land, want ook daar missen ze een
opleiding. Een onderzoek onder Italiaanse
jongeren leerde dat een kwart van hen de
Italiaanse taal slecht tot zeer slecht kent.
Ook in hun eigen land zijn ze dus vreemden.
Hiervoor werd al opgemerkt dat het aantal
geboorten in Duitse gezinnen terugloopt en
bij buitenlandse gezinnen groeit. In de ko
mende jaren zal één op zes scholleren een
buitenlandse kind zijn. Dat hoeft geen pro
bleem te zijn, ware het niet dat er grote
verschillen per streek en per school optre
den. In grote steden als Keulen en Frank
furt lopen de percentages op tot tegen de
vijftig en in sommige wijken nog veel hoger.
Het isolatieverschijnsel wordt daardoor
steeds sterker, en de school levert geen
bijdrage om dit probleem tegen te gaan.
Er treedt vandaag in Duitsland al een soort
getto-bewustzijn op onder de buitenlanders
de „apartheid" gaat meer en meer een rol
spelen. In de Duitse samenleving wordt een
tijdbom geplaatst die het bestaan van de
democratie kan bedreigen.
Dit hele proces is nu zichtbaar in de bonds
republiek Duitsland. Misschien zijn er vrij
grote verschillen met de situatie in Neder
land. Toch ls dezelfde grondtoon in ons land
merkbaar, en ook wij zullen met dit pro
bleem te maken krijgen.
D. H. Grasman is secretaris van het Chris
telijk Nationaal Vakverbond.
