Kirchentag zou bij
ons niet kunnen
Klacht van vakgroep:'kerkelijke'
doctoraalexamens onwettig
Dreigende breuk bij
Roemeense baptisten
pEnoiici
Trouw
Conferenties
VANDAAG
Bezinning op
levensstijl
in Zeeland
VOORBUGAN'
VRIJDAG 22 JUNI 1979
KERK
TROUW/KWARTET
door ds F. Mooi
We kunnen rustig aannemen, dat de Duitse Kirchentag ook in Nederland meer bekendheid
heeft dan onze bloedeigen Kerkenconferentie. Ik kom steeds nog meelevende kerkleden tegen
en zelfs predikanten of pastoors die niet weten dat er in ons land al een jaar lang een
Kerkenconferentie aan de gang is. Of ze weten in elk geval niet wat die Kerkenconferentie nu
precies is en wil. Maar dat er in Duitsland Kirchentage zijn, weet iedereen. Daarvoor kun je
zelfs in de meest geseculariseerde kranten lezen.
Nu de Kirchentag In Neurenberg ach
ter de rug is en wij ln ons land aan de
tweede ronde gaan beginnen, is het
interessant beide evenementen eens
met elkaar te vergelijken.
Er zijn enkele duidelijke overeen
komsten en nog duidelijker ver
schillen
Overeenkomsten:
Het thema van de Kirchentag was
..zur Hoffnung berufen". Dat is letter
lijk hetzelfde als de titel van de bro
chure van de Kerkenconferentie „ge
roepen tot Hoop". BIJ ons gaat het
over „rekenschap geven van de hoop"
en „nieuwe levensstijl" en de samen
hang tussen die beide. Onze ooster
buren hadden met de hun eigen
Gründlichkeit alles wat er tussen he
mel en aarde bestaat en denkbaar is
in verband gebracht met de christelij
ke hoop In een programma dat een
voudigweg barstte van de compleet
heid. van de deskundigheid en van de
ADVERTENTIE
Inbreng van mannen van naam in
kerk en samenleving.
Dit alles was bestemd voor de
gemeente", die massaal naar Neuren
berg was gekomen. Het totale aantal
aanwezigen bij de diverse program
mapunten varieerde van 80.000 tot
100 000 In Nederland Is de Kerken-
conferenUe ook heel duidelijk een
zaak van en voor de gemeente. Bij
ons zijn 30.000 40.000 mensen meer
of minder acUef bij de zaak betrok
ken. Dat is procentueel gezien aan
merkelijk meer dan in Duitsland! Ik
signaleer hier allereerst een overeen
komst: het ls alles met het oog op de
gemeente en op leder die daar op
enigerlei wijze bij betrokken wil zijn
Als derde overeenkomst noem ik de
oekumenische gerichtheid. Hoewel
het In Duitsland een Evangelischer Verschillen
Kirchentag is, speelt de oecumene
toch een grote rol. Zowel ln de zin van
interkerkelijke ontmoeting en sa
menwerking alsook en vooral van een
gerichtheid op de gehele mensenwe
reld en haar bewoonbaarheid, dichbij
en aardewijd.
Vandaag verschijnt het nieu
we nummer van
ZELFBESCHIKKING
met opzienbarende artikelen,
een interview, commentaren
en impressies.
Wilt u op de hoogte blijven
van de situatie van Zuidmo-
lukkers en Papoea's, neem
dan een abonnement op
ZELFBESCHIKKING.
Vraag ter kennismaking in
ieder geval vandaag nog een
gratis proefnummer aan.
Schrijf (portvrij) aan:
antwoordnummer 175,
GRONINGEN.
Zuidmolukkers en Papoea 's
zijn uw belangstelling waard!
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartel BV
Hoofdredacteur Jen/e Tammmga
Dwecteu' mg O Poslma
HOOFDKANTOOH
Posbus 859
1000 AW Amsterdam
lei 020913456
teiei (3006
Ptxig'o 66 00 00
Bark Ned Oerbar*
Rehenmqnr 23 00 12 574
GemeertcQito Amsterdam
X11000
RE GO ROTTE ROAM/OORORECHT
3000 AX Rotterdam
uw 010-11556
ei bejorgnq)
M 010-115566 (redactie)
lel 115700 (uitsluitend voor
advertenties)
Westblaak 4
Rofler dam
REGO DEN HAAG LEIOEN
Postbus 101
2501 CC Oen Haaq
lei 070-465*45
PerMireel 22
Oer- Haag
REGO NOORO OOST-NEOERLANO
(u isluitend admmtstiat'C)
P6*lt>os 3
SuOO AA ZmO-e
lei 05200-17030
Me'kmarht 56
2eo*e
Abonnementsprljien
Pe» maand I 15.90
Pw kwart Ml I 47.70
P»| half «aar 95.40
Per taar 186 60
Adverteeteraneven op aanvraag
U+ adressen boven)
Orgave la-vtet>er<mer- «-H30 van
m jamJag l m v^Sag Op rondéQ van 16-
20 uu» iele» 020-9'345*
Opqavr in..advertences W
X-0 136666 O» te^k aan Me* Adv
aMeknq postbus *33
1000 AK AMSTERDAM
Adreswtfigmgen vtDuHtK) sctmfl«k)k
aan on/e Amsterdamse adressen
ping: een echte evangelische motiva
tie, een oproep tot bekering van men
sen en kerken en structuren, omdat
het Koninkrijk van God nabij is. Het
Rijk, dat wij in Jezus, de Messias,
zien aanlichten in onze hopeloze we
reld. het Rijk waar wij om bidden, als
wij Jezus' woorden naspreken, het
Rijk dat wij zoeken, als wij Hem
volgen hoe zou dat ons allen niet
van de wijs brengen, als wij merken
dat wij in een ander magnetisch
krachtveld terecht komen dan dat
van onze eigenmachtige polarisatie?
Verdieping van de oecumene: je wa
gen in het spanningsgebied tussen
het Rijk van God en de rijken en de
rijkdommen geestelijk en materi
eel van deze wereld dat was in
Neurenberg evenzeer aan de orde als
in onze Kerkenconferentie.
Van links naar recits: Bondspresident Walter Scheel, minister-president Franz Josef Strausz, Kirchentagspresi-
dent Klaus von Bismarck en bisschop Krekel van het rooms-katholieke diosees Bamberg.
In Nederland ls de doelstelling van de
Kerkenconferentie geformuleerd als
„verbreding en verdieping van de oe
cumene".
Vanuit de overtuiging dat de oecume
ne zozeer een kernpunt van de bijbel
se verkondiging ls, dat zij een priori
teit is of zou moeten zijn voor
alle gelovigen en voor elke gemeente,
wordt gestreefd naar verbreding:
méér mensen er bij betrekken. Tege
lijkertijd wordt gewerkt aan verdie-
Wat het eerst opvalt is de geweldige
massaliteit van het Duitse gebeuren.
Ik heb Duitsers gesproken die er juist
daarom niet heen wilden: het herin
nerde hen teveel aan vroegere Nazi-
partijcongressen. Die angst ls begrij
pelijk. Ik ben persoonlijk ook eerder
wat allergisch voor zulke massale toe
standen. Toch was het beslist geen
grimmige, of eenvormig gediscipli
neerde meute, bereid om zich door
wie dan ook te laten manipuleren.
Er waren gewoon ontzettend veel
mensen, erg veel jongeren vooral, die
heel verschillende meningen en inte
resses hadden en ook mochten heb
ben. Er was een ontspannen, feestelij
ke sfeer.
Hoe heel anders gaat het bij ons. Wij
richten ons direct en vrijwel uitslui
tend op wat er plaatselijk gebeurt.
Onze deelnemers zitten in gToepen
die in eigen kring en vervolgens on
derling zich beraden op wat er plaat
selijk oecumenisch gedaan kan wor
den en moet worden. Dit vereist veel
meer initiatief en creativiteit van ker
keraden en parochieraden, van pasto
res en gemeenteleden. Ze krijgen
geen kant en klaar enkele-dagen-vul-
lend programma. Ze moeten zelf en
met elkaar aan de slag aan de hand
van een aantal richtlijnen en vragen
en opdrachten. Ga d'r maar aan
staan! Gelukkig zfjn zoveel mensen
er aan gaan staan. Er is in heel wat
plaatsen ook Iets heel wezenlijks aan
de gang. In hoeverre de Kirchentag in
Duitsland via de deelnemers en de
enorme publiciteit doorwerkt in de
plaatselijke situatie, weet ik niet. De
berichten die je daar over hoort zijn
heel verschillend, van optimistisch
tot zeer sceptisch. Ik denk dat in elk
geval de plaatselijke kerken en ge
meenten van Neurenberg een gewel
dige kick gekregen hebben door wat
er zich voor hun ogen en in hun
midden afspeelde, vooral in de ge
meenschappelijke avondmaalsvierin
gen en in het geëngageerd zijn van
zoveel Jongeren.
Wij bewandelen een heel andere weg.
In plaats van een vitaminestoot in
één keer, schrijven wij een twee jaar
durende kuur voor. Met meer of min
der resultaat? Ook dat valt moeilijk
te becijferen. In elk geval denk ik dat
zoiets als een Duitse Kirchentag bij
ons volstrekt onmogelijk is. om een
aantal redenen:
Wij zijn geen Duitsers.
Wij hebben niet een organisato
risch apparaat, zoals de Kirchentag
dat heeft in een staf van uiterst be
kwame lieden die twee jaar lang full
time aan de voorbereiding werken.
De organisatie had een mate van per
fectie die je gewoon blij maakte als er
eens een detail niet klopte. Door een
speling van het lot kwamen een Ne
derlandse R.K. pater en een N.H.-
ouderling ln een tweepersoons bed
terecht bij een faipilie, die zich ge
meld had om een Engels echtpaar te
ontvangen. Verder liep alles op rol
letjes.
Kerk en samenleving zijn in Duits
land minder geseculariseerd met
alle voordelen èn gevaren van dien
dan bij ons. Het zou bij ons nooit
zozeer geïntegreerd in het openbare
leven van een grote stad kunnen ge
beuren als dat in Neurenberg het ge
val was.
Dat blijkt ook in de publiciteit De
Kirchentag is in de Duitse pers een
welhaast nationale zaak. Bijna alle
kranten wijden veel aandacht, soms
in speciale nummers, aan dit evene
ment.
Onze jongeren behalve de E.O.-
jeugd zullen niet gemakkelijk in zo
groten getale willen bijeenkomen, uit
angst voor manipulatie, indoctrina
tie. onechtheid en vanuit een scepti
sche instelling tegenover massaliteit
in het algemeen.
Indringend
Sommige Nederlandse deelnemers in
Neurenberg hebben gevraagd: kun
nen wij in 1980 als slot van de Tweede
Kerkenconferentie ook niet een grote
kerkendag organiseren? Misschien is
het mogelijk een landelijke bijeen
komst van één dag te houden. Maar
in een Nederlandse „Kirchentag" ge
loof ik niet zo erg. Het is in Duitsland
een instituut geworden, dat ook daar
al bijna uit de hand loopt. Er waren
veel meer deelnemers dan men ver
wacht had. Op onze regionale kerke-
dagen van de Kerkenconferentie die
op veel kleiner schaal toch ook heel
inspirerende programma's hadden,
was de opkomst bepaald niet over
weldigend te noemen. Wij zullen het
in hoofdzaak moeten hebben van pro
cesmatig werken aan de basis, met
geduld en doorzettingsvermogen en
vindingrijkheid. Niet zo spectaculair
maar wel indringend.
Ds. F. Mooi, hervormd predikant te
Haren (Gr.), is coördinator van de
Tweede Kerkenconferentie.
ADVERTENTIE
AM8TERDAM (ANP) Het opnemen van vakken, die
vanwege de kerken worden gedoceerd (zgn. kerkelijke vak
ken). ln het doctoraal examen als een formeel deel van dat
examen is ln strijd met het academisch statuut.
Het is een aantasting van het „open
bare" karakter van het onderwijs in
de faculteit der godgeleerdheid en
raakt daarom een van de fundamen
tele verworvenheden van het Neder
landse onderwijsstelsel. Het tast de
geloofwaardigheid van de faculteit
aan Deze klacht van prof. dr J. Smit
Slbinga. voorzitter van de vakgroep
nieuwe testament, werd een dezer da
gen op een openbare vergadering be
handeld door de geschillencommissie
van de faculteit der godgeleerdheid
van de Universiteit van Amsterdam.
De commissie zal binnenkort uit
spraak ln deze zaak doen.
De scheiding tussen kerk en staat
aan de openbare theologische facul
teiten is geregeld in de wet op het
hoger onderwijs van 1878. Sindsdien
wordt gesproken van de „duplex or-
do" enerzijds zijn er door de kroon
benoemde docenten („staatshoogle-
raren"). anderzijds de door de kerk
ten) benoemde docenten („kerkelijke
hoogleraren"). De kerkelijke hoogle
ren mogen examineren „bij de exa
mens van de faculteit".
De kerkelijke examens schreef de
toenmalige staatssecretaris van on
derwijs en wetenschappen, dr G.
Klein, op 29 september 1976 aan het
college van bestuur van de rijksuni
versiteit te Lelden, „kunnen niet met
recht worden geacht te behoren tot
de ln het academisch statuur be
doelde vakken en zij kunnen niet
op grond van welke regeling dan ook
tot bijvak van het doctoraal examen
van de thologische faculteit van een
rijksuniversiteit worden gemaakt."
Pais, heeft zijn instemming met het
betoog van dr Klein betuigd in een
brief van 14 augustus 1978 aan het
college van bestuur van de universi
teit van Amsterdam.
Gewoonterecht
Namens het bestuur van de theologi
sche faculteit betoogde de decaan,
prof. dr S. de Boer (kerk en dogmen-
geschiedenis), dat er inzake het opne
men van kerkelijke vakken ln het
doctoraalexamen sprake is van ge
woonterecht. niet alleen aan de Am
sterdamse. maar aan alle openbare
theologische faculteiten. Bovendien
is het accademisch statuut ln de sec
tie theologie van de academische
raad en de structuur van de theologi
sche studie in het kader van de her-
programmering ter discussie. Het zou
van slecht bestuur getuigen, aldus
prof. De Boer, van de ene op de ande
re dag verandering ln de bestaande
situatie aan te brengen. Bovendien is
naar zijn mening zowel het niveau
van de doctoraalexamens als de
rechtspositie van de studenten ge-
waarbord door een „aangepaste pro
cedure" terzake, die de faculteitsraad
in november 1978 heeft aangenomen.
Student A. Korth, lid van het facul
teitsbestuur, zei dat toewijzing van
de klacht zowel de ontwikkeling van
het wetenschappelijk onderwijs als
de beroepsperspectieven van de stu
denten op het spel zou zetten. Daar
om pleitte hij ervoor de klacht niet
ontvankelijk te verklaren.
Mr B Olivier, wetenschappelijk me
dewerker aan de juridische faculteit
van de Universiteit van Amsterdam,
achtte het belang van de klager „zon
neklaar". De integriteit van de facul
teit. waaraan de klager ls verbonden,
is in het geding. Hij wees in dit ver
band naar soortgelijke kwesties aan
de theologische faculteiten van Gro
ningen en Leiden en naar recente
publikaties van mevrouw drs C. J. L.
Kloos en prof dr H. Berkhof in „Uni
versiteit en hogeschool".
Uit Egypte
Prof. dr P. A. H. de Boer, emeritus
hoogleraar oude testament van de
rijksuniversiteit Lelden, beantwoordt
de vraag „of het wettelijk mogelijk en
wetenschappelijk gewenst is de
scheiding van staat en kerk ln het
openbaar universitair onderwijs op te
heffen", negatief. Dit schrijft hij in
het woord vooraf van een recentelijk
door Brill te Lelden uitgegeven bro
chure: „Honderd Jaar, uit Egyp
te Leidse opstellen over de
scheiding tussen kerk en staat aan de
openbare theologische faculteit".
Hierin zijn bijeengebracht een voor
dracht van prof. dr. P. A. H. de Boer
en artikelen van mevrouw drs Carola,
J. L. Kloos. Noortje Evertsen en dr P.
Sj. van Koningsveld, die met prof de
Boer deze brochure heeft geredi
geerd.
Er bestaan momenteel meerderheids
besluiten van de openbare theologi
sche faculteiten ln ons land, die heb
ben geleid tot voorstellen tot herpro
grammering van de studie, waarin de
scheiding tussen staat en kerk wordt
doorbroken. Deze voorstellen liggen
met een gunstig advies van de acade
mische raad bij de minister van on
derwijs en wetenschappen ter goed
keuring. De auteurs van deze brochu
re spreken echter de wens uit „dat de
verantwoordelijke instanties in de
universiteit er nauwlettend op toe
zullen zien, dat de wettelijke schei
ding tussen staat en kerk aan de
openbare theologische faculteiten
strikt wordt nageleefd."
Wending, het maandblad voor
evangelie, cultuur en samenleving.
In deze aflevering:
JODEN EN
CHRISTENEN
IN GESPREK?
Op die vraag gaan in:
David Hartman,
Coos Schoneveld,
Awraham Soetendorp,
Lea Goldberg,
Hendrik Werkman,
Professor Boertien,
Maria de Groot,
Marion Wolff,
Ellen Flesseman,
D. J. van der Sluis.
Te bestellen bij:
Boekencentrum. Postbus 84176.
Den Haag: telefoon 070-512111
Stuur mij I exemplaar van het
juninummer van Wending
5,25 verzendkosten)
Stuur mij een proefabonnement
van 4 maanden voor 10,
Re-creatie in de Emmaui Priorij,
Maarssen. 9-15 juli. Inl. en opg. tel
03465-61678
De Stad van Axen: omgaan met
mensen, n a v het boek van Cuvelier,
9-14 Juli. Hedenesse. Cadzand (tel
01179-1654).
MIDDELBURG De hervormde
provinciale kerkvergadering (PKV)
van Zeeland heeft de kerkeraden ln
deze provincie opgewekt, de bezin
ning op de nieuwe levensstijl in hun
gemeenten te stimuleren
De PKV wil. dal de gemeenteleden
meedoen aan een brede maatschap
pelijke discussie over de kernenergie.
Men zou bij de overheid moeten aan
dringen op meer onderzoek naar an
dere energiebronnen en daarbij de
bereidheid moeten uitspreken om
een hogere prijs voor energie te willen
betalen
„We hebben de indruk." zo zegt de
PKV. „dat velen de ontwikkelingen
en daarin dus die van de kernenergie,
ais min of meer vanzelfsprekend over
zich heen laten komen Wellicht is er
ook nu nog in de gemeenten sprake
van pen zekere gelatenheid, waarbij
men zich neerlegt bij uitspraken van
deskundigen en besluiten overlaat
aan de politici Alsof die iets anders
kunnen doen. dan uitgaan van dat
wat de meerderheid van de bevolking
al of niet stilzwijgend van het be
staan verwacht en wil maken
Aanleiding tot de oproep was een
brief van de provinciale hervormde
jeugdraad na de gebeurtenissen in
Harrisburg In deze brief werd gepleit
voor het wtilleggen van kerncentrales
(zoals ln Borsself)
door Aided Schipper
In Roemeense gevangenissen
zit een klein aantal studen
ten. die lid zijn van het Comi
té voor Vrijheid van Gods
dienst en Geweten, dat in
april 1978 werd opgericht
door een groep Jonge baptis
ten, leden van pinkstergroe-
pen en orthodoxen.
Kortgeleden zijn Dlmitrie Iancolovici
tot zes maanden en Traian Bogdan
tot twee maanden gevangenisstraf
veroordeeld. Ludovic Oswath is tot
een onbekende penode dwangarbeid
en Calciu Oheorghe tot gevangenis
straf veroordeeld Petru Cocirten en
Ionel Prejban zijn zojuist vrijgelaten
Zondag 11 maart werd de leider van
het comité. Pavel Niculescu betrok
ken bij een aanrijding, die gelukkig
goed afliep, maar die volgens hemzelf
opgezet was door veiligheidsmensen,
want hij herkende enkele van de ge
zichten van de betrokkenen
Alhoewel drie maanden gevangennis-
straf niet bepaald prettig is, kun Je
moeilijk van echte christen-vervol
gingen spreken De zaak ligt daar
voor dan ook Iets te ingewikkeld. In
Roemenië is sprake van een groot
scheepse opleving van het geloof, zo
wel onder de orthodoxe als onder de
bapUstenjeugd Er zijn een aantal
begaafde Jongere theologen, onder
wie de bekende ds Joslf Ton. die veel
invloed onder Jongeren hebben.
De regering heeft dat niet zo graag
Het idee dat de godsdienst weldra zal
uitsterven mag zij wellicht hebben
opgegeven, maar een religieuze ople
ving is haar waarlijk te bar. Jongeren
van een christelijke jeugdgroep be
schrijven de situatie als volgt: „De
leden van de baptlstenkerk in Roe
menië zijn diep verdeeld. De kloof
loopt in hoofdzaak tussen de kerklei
ders en de leden. De leiders hebben
een geheel van ideeën overgenomen
van de top van het ministerie van
godsdienstzaken van ons land. Op
deze manier vormen zij een vervol
gingsorgaan net als de atheïsten, die
besloten hebben het christendom af
te remmen totdat het verdwijnt." De
jongeren gaan verder „De leiders van
het ministerie zijn diplomaten. Juris
ten, professoren, psychologen en an
dere intellectuelen. Zij staan tegen
over de kerkleiders, die geen intelle-
cuele bekwaamheden bezitten en ook
weinig theologische en politieke in
houd hebben Eigenlijk aanvaarden
zij wat hun tegenstanders ook van
hen verlangen
De jongeren laten weten dat op het
seminarie alleen studenten worden
toegelaten van wie verwacht wordt
dat zij weinig invloed op andere zul
len uitoefenen. De morele normen
zijn er laag en de meeste studenten
zijn volgzaam.
Intussen is ln Roemenië echter een
nieuwe generatie gelovigen ontstaan,
onder wie moedige intellectuelen. Zij
vormden vorig Jaar het Comité voor
Vrijheid van Godsdienst en Geweten
Zij hebben zich voorgenomen de re
gering te houden aan haar ln Helsinki
gedane belofte, de mensenrechten te
beschermen. Hun publikaties zouden
zij aan de staatsraad, de minister van
justitie en aan het ministerie van
godsdienstzaken. Vervolgens kwa
men zij bloot te staan aan allerlei
vervolgingen. Zij werden door colle
ga's en mede-studenten in het open
baar gekritiseerd en belasterd. Er
werd op aangedrongen dat zij zouden
moeten opgenomen worden in psy
chiatrische klinieken of gevangenis
sen of dat zij het land uitgezet dien
den te worden. Een van de comité-
leden werd ontslagen. Drie kregen
huisarrest. Zij werden er van beschul
digd agenten van het imperialisme te
zijn.
De doelen van het comité zijn echter
nogal simpel. Het wil alleen maar
informatie geven over de lotgevallen
van vervolgde christenen en hen hel
pen en de verhouding tussen de ker
ken verbeteren. Het comité wil zich
verder verdiepen ln het verschijnsel
van godsdienst in een socialistisch
land. Dat klinkt allemaal niet zo im
perialistisch.
Het comité wil een open gesprek tus
sen een vrije kerk en een vrije staat,
het wil dat de godsdienstige groepen
het recht van vergadering krijgen,
dat de evangelische beweging in de
orthodoxe kerk (het „Leger van de
Kerk") officieel erkend wordt en dat
de Roemenen openlijk hun geloof
kunnen belijden.
Intussen staat de baptistenkerk on
der hevige druk om zich te distantië
ren van de baptisten die meedoen
aan het comité. De kerkleiding zou
dan echter de kerkorde geweld moe
ten aandoen. Intussen heeft de unie
officieel verboden dat er openlijk
voor de gevangenen wordt gebeden.
Dit verbod is door enkele plaatselijke
gemeenten in de wind geslagen. Zo is
in Ploiesti ln de kerk gebeden voor
Pavel Nlcolescu, een van de comité
leden in moeilijkheden.
AFWEGEN EN LATEN WACHTl
Nog steeds hebben de christenen»
Turkije die hier een soort asiel vra arl
k)
|ie
rgi
geen duidelijk antwoord op hun
vraag. In het gesjacher met deze
mensen is men geneigd aan mett
van achter het ijzeren gordijn te
denken. Nu zal er niemand voor 1
september het land uitgezet wordisc
Daarmee zo bestaat nu de indnfëv
moeten deze mensen uit de
Bossche kerk gelokt worden. Daa
bestaat er geen enkele zekerheid
aanzien van de vervulling van hui
gerechtvaardigde wensen. Nog stefoll
wordt er gewerkt met „het schriji
leed" dat men moet ondergaan
hebben. Met andere woorden,
mensen van deze groep moeten m#ra
teruggaan, hoewel ze weten dat de
stemming tegen hen bepaald
vijandig is, ondervinden ze dan
schrijnend leed het lust mij niettó J
iets te bedenken van wat mensen^
elkaar ln zulke situaties kunnen
aandoen dan vallen ze in de
termen. Zo langzamerhand kan
zich afvragen of deze mensen allet
al gedurende hun verblijf in dit
tolerante land niet voldoende
schrijnend leed hebben ondervom
En dat alles gaat door voor een »r
christelijk beleid. Dit laatste is vo<
velen een volstrekt onbegrijpc-li ikt
onaanvaardbare zaak. Men zal ziel rk
dan ook niet moeten verwonderen k
wanneer ook dit beleid weer een
aantal mensen zal doen afhaken v
wat met dit christelijk geloof bedo 1
is. Daar kunnen de kerken niet teil
opwerken. Daar stoot een actie ali
Zending in Nederland uiteraard ht ei
hoofd tegen. Mensen die zo
gemakkelijk omgaan met hun
medemensen en hen zo gemakkell itl
laten wachten op duidelijkheid en
hulp laden een enorme
verantwoordelijkheid op zich en
maken de indruk hierop nauwelijkr
aanspreekbaar te zijn. Wij zijn
verontwaardigd over Maleisië dati
Vietnam-vluchtelingen de zee
opjaagt. Daar gaat het om duizendje
in een land dat totaal overbevolkt
Die toestand kennen wij niet. lede ie
vergelijking gaat hier mank, maar ie
gaan rustig verder met ons afwei
en laten wachten.
nra l
11« 1
t
dl
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te streekgem. De Drie ie
(wijkgem. Hem c.a.; toez.): A. Ko e
kand. te Leeuwarden; te Oude Toj.
A. W. v.d. Pas te Rijssen.
Aangenomen naar De Kaag: C. Kf1
man, kand. te Zoetermeer.
Bedankt voor Kinderdijk: C. J.
Plas te Delft.
Afscheid op 24 juni van Vollenhof2
P. C. Snoep, wegens vervroegd en
taat om gezondheidsredenen. n
Intrede te Exmorra: 8. Bronkh
kand. uit Amsterdam; te Woerden
n; te He«lj
L. v.d. Geer uit Heukelum;
veen: R. M. K. van der Grijp,
heen docent aan de theol. facultei^
Sao Leopaldo (Braz.); te Amersfof1
J. W. v.d. Heide uit Leeuwarden 1
Dronten; P. Hetebrij uit Assen
Middelharnis: G. C. de Jong uit M d'
kapelle; te Benschop: A. C. Kort
uit Waspik; te Utrecht: J. Noltes i
Harde (leraar godsdienst-onder
Mavo té Elburg); te Ermelo: A
Troost uit Asperen; te Puttershi
J. A. Woudenberg, kand. uit Ma
sen.; op 27 juni te Uddel: F.
Roest, kand. uit Wageningen.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Nieuwegein: I
Bos te Bolnes.
Afscheid van Klundert-Zevenberi
D. de Bruijn ber. te Den Ham;
Utrecht-Oost (arbeid onder studei
den): P. Heinen wegens benoen 1
tot leraar godsdienst aan de
acad. Rehoboth te Utrecht;
Rijnsburg: P. Huisman ber. te L
warden-West; van Dirkshorn: A.
tersma, ber. te Veenendaal; E.
Thijs, ber. te Bloemendaal; van
melo: A. IJkema ber. te Hoogevi
van Dieren: J. M. G. Sijtsma. dii
dezelfde dienst zal worden bevest
als legerpredikant in lang verba r
standplaats Nunspeet.
Intrede te Westeremden: K. Jo
kand. uit Kampen, te Metslawii
Koopman, kand. uit Kampen; te
terlee (Gr). W. J. Pantjes. kanc
Meppel; te Assen: J. A. van de Pi
uit Zeist; te Aalten: L. L. Pleijsr
Krabbendijke; te Papendrecht:
V. Schuddebeurs uit Ureterp.
;ant
-«!
Josif Ton
De positie van Josif Ton is intussen
niet duidelijk. Deze winter schreef hij
een brief ter ondersteuning van het
comité, maar later liet hij weer zijn
afkeuring blijken dat het comité zich
agressief tegen de hele kerkleiding
heeft verklaard. Van Ton is bekend
dat hij er alles voor over heeft om te
kunnen doorgaan met evangelisatie
werk. En daarvoor is het waarschijn
lijk nodig lid te blijven van de officië
le baptlsten-unle. Indien hij de unie
vaarwel zou zeggen, zou deze vermoe
delijk uiteenvallen.
Dr F. Malmberg s.j.
In Eindhoven ls plotseling overleden
dr. Felix Malmberg s.j. (75). Pater
Malmberg was Jarenlang professor ln
de theologie aan de jezuïetenoplei
ding „Canisianum" te Maastricht; tot
1967 was hij daar rector. Als expo
nent van de speculatieve neo-scholas-
tiek, de destijds gangbare rooms-kat-
holleke theologie, maakte hij van
zeer nabij de ontwikkelingen mee in
de Nederlandse rooms-kathoiieke
kerkprovincie. In de jaren '60 kwam
hij regelmatig in conflict met de auto
riteiten van zijn orde. omdat hij de
ontwikkelingen weigerde te dwarsbo
men. Malmberg was nauw betrokken
bij de oprichting van de Katholieke
Theologische Hogeschool te Amster
dam (KTHAj, waar ook de jezuïeten
opleiding werd ondergebracht. Sinds
1971 doceerde hij theologie aan het
Loyola College In Baltimore (VS).
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Afscheid van Valkenburg en
Katwijk: Th. Hoff wegens emerit
van Assen-Zuid (miss.pred. te Cu
ba, Brazilië): S. Braaksma, ber. tl
Hertogenbosch.
Intrede te Buitenpost: F. J. van H
kand. uit Nagele; te Dalfsen: A.r
man uit oldehoven.
NED. GEREF. KERKEN
Afscheid van Oosterbeek-Wolfb
E. Zwarteveen te Kampen.
Intrede te Amstelveen: K. H
Groot uit IJsselmuiden.
CHR. GEREF. KERKEN
AFscheid van Gouda: W. van 1
wegens benoeming tot directeur
het Ned. Bijbelinstituut te Bosch
Duin.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Capelle a d. IJssel: I
Moerkerken te Nieuw-Bijerland:
Aalst, Sprang-Capelle, Scherpen! i
Enkhulzen, Eindhoven en Ho*
veen: A. B. v.d. Heiden, kand i
Veen; te Enschede, Puttershi
Borssele, Vlissingen, Bodegra
Scherpenzeel en Katwijk aan Zet
de Pater. kand. te Boskoop te Mid
burg-Zuid, Goudswaard en Bosto
M Golverdlngen, kand. t«
thuizen
Afscheid van Werkendam: J. KaJ
ber. te Beekbergen.
REMONSTR. BROEDERSCHAP
Intrede te Meppel: mevr. E. van 8
nis uit Naarden.
