ommissie weerlegt rapport-Aantjes
ESïüia
Van Agt ziet
kernenergie
als 'realiteit'
CDA blijft ijveren voor
lagere aftoppingsgrens
Kiesuwkado
I
wasem kap
Afgevaardigd
deze krant
met Nieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Mogelijk een bui
HET WEER
'om fort en mode
gaan hand in hand met
schoenen!
JKsci
Geen bewaker Port Natal
Geen lid Waffen-SS
Niet vrijwillig naar Duitsland
Commissie Patijn
kritiseert
vroegere AR-top
Pakistan kocht
lier onderdelen
roor UC-fabriek
eer Vietnamezen
laar West-Europa
Zonnesteek-
penning voor
Van Aardenne
Vertrouwen
in Aantjes
groeit weer
Inde58bouwmarkten van
Ondanks 'winst' op punt van sociale uitkeringen
Trouw
telt mee
Staking ontregelt
vliegverkeer
Amsterdam-Londen
I Bezorg Trouw een nieuwe abonnee
Lees een krant met overtuiging: TrOUW
I
I
I
I
I
I
I
I
rouw
37STE JAARGANG NR 10878 VRIJDAG 22 JUNI 1979
Koeler weer met mogelijk een regenbui, maar later ook weer zon
Middagtemperaturen omsteeks achttien graden. Matige westen wind, aan
de kust vrij krachtige wind.
Morgen en overmorgen: Wisselvallig en "rij koel
Zon op: 05.20
onder: 22.04
Maan op 04.59
onder 20 46
damessandalen in 4 breedtematen
KShoe Shops: Den Haag: Hoogstraat 21, Spuistraat 25;
Winkelcentrum Leidsenhage: Berkenhove 11
LOSSE NUMMERS 60 CENT
i/
W da
PAGINA 2:
Kirchentag zou bij
ons niet kunnen
PAGINA 3:
Raad van State
kritiseert
beleid Haars
PAGINA 4:
Zoeken naar theatrale
vormen voor toneel
PAGINA 5:
Onvrede in de
sociale werkplaats
PAGINA 11:
Nieuwe films
Vietnamees leed
als koopwaar
PAGINA PODIUM:
Soekarno voor SDAP
op weg naar Kamer
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De „Commissie van drie", die in de zaak-Aantjes een onderzoek
heeft ingesteld naar de feitelijke gang van zaken in de oorlogsjaren, weerlegt
enkele heel belangrijke punten uit het rapport van het Rijksinstituut voor
oorlogsdocumentatie uit november J978.
De Commissie van drie bestond uit het oud-lid van de Hoge Raad, mr J. Enschede, het lid van
de Raad van State mr P. J. Boukema en de historicus drs J. Bank.
Enkele duidelijke weerleggingen van
de conclusies van De Jong en Van der
Leeuw van het RIOD zijn:
Aantjes in niet toegetreden tot de
Waffen-SS, maar hij heeft zich
aangemeld bij de Germaanse SS
(het eerste was een militaire, het
tweede een politieke organisatie).
Vast staat dat Aantjes in oktober
1944 in het opleidingsdepot in
Hoogeveen geweigerd heeft te te-
kenen en het Duitse uniform aan
te trekken. Daarom is hij naar Port
Natal in Assen gebracht. Hij was
daar geen bewaker of staflid, maar
gevangene en dwangarbeider.
fan onze parlementsredactie
PEN HAAG Nederland
ieft Pakistan ongewild niet
en aan geheime techni-
jie kennis over de ultracen-
uge geholpen, maar ook
onderdelen voor de bouw
een ultracentrifugefa-
(riek.
beeld komt steeds sterker naar
in uit het ambtelijke onderzoek
Nederland momenteel, in samen-
erking met andere Westeuropese
inden, instelt naar de Pakistaanse
ictiviteiten op de atoom-markt. Als
lit onderzoek is afgerond zal worden
esloten of er voldoende gegevens
ijn om een echt justitieel onderzoek
ie beginnen naar mogelijke strafbare
eiten.
Hinlster Van Aardenne (economische
lüen) deelde git teren in de Tweede
Ki/ner mee. dat Pakistan in een aan
tal westelijke landen onderdelen voor
Ie ultracentrifuge heeft aangekocht.
I'
Vervolg op pag. 3, kol. 6
STRAATSBURG(STOCKHOLM
De Belgische premier Wilfried Maer-
lens heeft gisteren zijn Europese col
za's bij de Europese Raad in
traatsburg laten weten dat België
eee keer zoveel vluchtelingen uit
ietnam zal opnemen (zeshonderd in
plaats van driehonderd). Hij stelde
oor dat de andere EG-landen dit
(oorbeeld volgen.
Ook Zweden neemt 1250 extra vluch
telingen op, eveneens een verdubbe-
ing. Israël is bereid nog tweehonderd
levluchte Vietnamezen toe te laten.
Onze redacteur Johan ten Hove stel-
4e in Maleisië vast dat sommige par
tijen flink verdienen aan het leed van
vluchtelingen. Zijn relaas staat op
pagina 11.
De vereniging milieudefensie
heeft gisteren op het Binnen
hof minister Van Aardenne
(economische zaken) een „zon
nesteekpenning" aangeboden
in het kader van een landelijke
actie om meer aandacht te vra
gen voor het gebruik van
zonne-energie.
Morgen wordt in ongeveer zes
tig plaatsen met tentoonstel
lingen en andere manifestaties
voor een krachtiger aanpak
van de ontwikkeling en toe
passing van de zonne-energie
gedemonstreerd. Milieudefen
sie wil dat energiebesparing
en zonne-energie prioriteit
krijgen en dat particulieren
door belastingfaciliteiten en
subsidies moeten worden ge
stimuleerd zonne-energie te
gebruiken.
Op de foto minister Van Aar
denne met de „zonnesteekpen
ning", temidden van kinderen
die ballonnen oplieten met de
opwekking werk te maken van
zonne-energie.
Aantjes is in 1942 niet gaan stude
ren, niet omdat hij weigerde de
loyaliteitsverklaring te tekenen
(zoals hij eerst verklaarde), maar
omdat Aantjes weigerde de ar
beidsdienstplicht te vervullen. Op
grond daarvan kon hij niet op de
universiteit worden toegelaten. In
zijn eerste verklaring aan De Jong
blijkt Aantjes die twee gebeurte
nissen door elkaar gehaald te
hebben.
Aantjes is in 1943 niet vrijwillig
naar Duitsland vertrokken om
daar te werk te worden gesteld.
Er is geen reden aan het Nederlan
derschap van Aantjes te twijfelen.
Angels
Er zijn desondanks een paar angels
blijven hangen. Daar is in de eerste
plaats het lldmaatscap van de Ger
maanse SS. Weliswaar was dat niet'
zo'n hondse militaire organisatie als
de Waffen-SS (na de oorlog in Neu
renberg als „misdadige organisatie"
veroordeeld), maar toch door die twee
letters „SS" onderdezelfde doem ge
bracht.
De commissie van drie zegt, dat Aan
tjes „in formele zin" lid geweest is.
De commissie van drie toont aan. dat
„de Germaanse SS als transport mid
del" wel meer gebruikt is. De Jong en
Van der Leeuw hadden het verhaal
om via aanmelding bij de Germaanse
SS naar Nederland te komen niet zo
geloofwaardig gevonden.
Mr. W. Aantjes
beurtenissen hebben geleid tot het
rapport van het Rijksinstituut voor
oorlogsdocumentatie.
Het is de commissie gebleken dat
Aantjes' aanmelding bij de „Ger
maanse SS" aan een aantal personen
bekend was. Een aantal ex-gedeti
neerden van Port Natal wist ervan en
daarnaast oud-ARP-vooreitter dr
Berghuis, die hierover was ingelicht
en tenslotte de huidige commissaris
van de koningin in Gelderland mr
Geertsema, die het naar hij zich
meende te herinneren van wijlen de
heer J. Smallenbroek had gehoord.
De laatste is hierover, aldus de com
missie door dr Berghuis ingelicht
evenals wijlen dr Bruins Slot. Weer
andere personen waren slechts ten
dele op de hoogte van Aantjes oor
logsverleden.
Vervolg op pag. 3, kol. 4
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Een onlangs
gehouden NIPO-enquête heeft
aangetoond dat het vertrou
wen in de vorig jaar afgetreden
CDA-fractievoorzitter mr w.
Aantjes nog steeds groeiende
is. Maar liefst 46 procent van
bijna twaalfhonderd onder
vraagden zei vertrouwen in
Aantjes te hebben. Precies de
helft (50 procent) was van me
ning dat Aantjes weer ln de
Tweede Kamer moet terug
keren.
Het NIPO-onderzoek werd in
april van dit jaar gehouden en
was een herhaling van de twee
onderzoeken die in november
vorig jaar na het Kamerdebat
over de zaak Aantjes werden
gehouden. Toen bleek een klei
ner percentage (41) vertrouwen
ln Aantjes te hebben.
Een uitsplitsing van de nieuwe
vertrouwensscore naar politie
ke en kerkelijke herkomst van
de ondervraagden gaf aan dat
met name veel CDA-stemmers
en gereformeerden het vertrou
wen in Aantjes hebben be
waard. Uitsplitsing van de on
dervraagden die menen dat
Aantjes ln de Kamer moet te
rugkeren, leerde dat veel CDA-
en D'66-stemmers die mening
zijn toegedaan, evenals veel
rooms-katholieken en gerefor
meerden.
ADVERTENTIE
Zuivering
Een ander punt is dat Aantjes bij de
studentenzuivering in 1945 in Utrecht
zijn lidmaatschap van de Germaanse
SS heeft verzwegen, waartegenover
Aantjes stelt dat hij de zuiveringsver
klaring heeft ondertekend omdat hij
naar zijn oordeel geen lid van een der
in die verklaring genoemde organisa
ties was geweest.
De Tweede Kamer commissie Pa
tijn heeft haar onderzoek vooral toe
gespitst op het politieke functioneren
van de heer Aantjes. Voor deze com
missie waren vragen belangrijk als
welke personen hebben sedert 1945
kennis gedragen van het oorlogsver
leden van Aantjes, op welke wijze is
deze kennis door die personen gehan
teerd, bestaat er enige grond voor een
complot tegen Aantjes en welke ge-
Twee snelheden en
^Met Kema-heur.
1T wee snel heden en
J verlichting.
Geschikt
voor
recirculatie.
Gammaprijs
Eèn week geldig.
ADVERTENTIE
Bert van Panhuis
'TRAATSBURG Premier van Agt aanvaardt de kernener-
)e als „een realiteit". Het is daarom zaak de problemen die
un deze vorm van energievoorziening kleven „als de wiede
weerga, als de bliksemse katers" om met de premier te
breken op te lossen.
'in Agt zei dit gisteravond aan het einde van de eerste dag
'in de Europese Raad, het topoverleg van de EG-regeringslei-
ters te Straatsburg.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het CDA in de Tweede Kamer blijft ijveren voor aftopping van prijscompensa
tie op 1 juli voor inkomens vanaf 50.000 gulden in plaats van 55.000. Samen met D'66 is hiertoe
gisteravond een wijziging ingediend op het wetsontwerp van het kabinet voor het pakket
bezuinigingen per 1 juli. Het ziet er echter 'naar uit dat deze wijziging het vanavond, als de
Kamer stemt over de maatregelen, niet zal halen.
Je kunt leuk Europese verkiezingen houden, maar
daarna moet je nog maar afwachten of de verkozenen
ook in dat parlement gaan zitten. De ene Franse
socialist na de andere vertikt dat, ze zijn helemaal in de
war van de officiële uitslag. Dat begint gezellig.
'olgens van Agt kan de regering zich
j>«t betrekking tot de komende „bre-
maatschappelijke discussie" op
^standpunten stellen. Of men zegt
•"omwonden nee tegen de kernener-
M. of men probeert het zo lang mo-
ttijk uiten de deur te houden of
daar neigde hij dus naar men
•Dvaardt het mits de veiligheidspro-
•wnen zijn opgelost.
kwestie van de alternatieven voor
werden met name aan de orde
&teld door de Duitse bondskanse-
T Helmut Schmidt. Van Agt sprak
J" -de cholerische staatsman").
*20 ei in het topverleg dat er slechts
alternatieven zijn: kolen en ker-
•energie En volgens van Agt had
«nmidt tegengesproken.
energie beheerste, zoals was voor
in, het beraad van gisterenmiddag.
"Wdelijk is dat Schmidt niet bereid
tot verregaande afspraken over de
prijsbeheersing van de vrije markt
de zogenaamde spotmarket in Rot
terdam en Genua als de Amerika
nen en Japanners zich niet met derge
lijke regelingen akkoord verklaren.
Tegen het Franse voorstel om recht
streeks die prijsontwikkeling te beïn
vloeden staat het voorstel om het dan
eventueel te proberen via het consu
mentenbeleid. Zo zal het dan onvoor
delig kunnen worden om op de vrije
markt olie te kopen. De kwestie van
de prijsbeheersing zal vandaag nog in
uitgebreidere vorm aan de orde
komen.
De Britten en Italianen hebben voor
af aan de energiediscussie de kwestie
van de bijdrage aan de EG-begroting
aangekaart. Afgesproken is dat de
Europese Commissie een becijfering
zal opstellen waarin ook de jongste
landbouwafspraken zijn verwerkt.
Het kabinet was het CDA gisteren ver
tegemoet gekomen op heh andere ge
voelige punt. de korting op de sociale
uitkeringen. Minister Albeda (sociale
zaken) zegde toe dat, na de korting op
l juli, op 1 oktober alle uitkeringen
één procent tussentijds worden ver
hoogd, als voorschot op de halfjaar
lijkse verhoging van 1 januari. Het
CDA hoeft nu niet langer bezorgd te
zijn dat de koopkracht van de uitke
ringen dit najaar door de nullijn zou
kunnen zakken bij een tegenvallende
prijsstijging.
Het CDA had om zo'n tussentijdse
verhoging gevraagd, maar een verho
ging van een vol procent was wat
meer dan waarop in CDA-kring was
gerekend. Sommige CDA'ers vinden
het nu niet meer zo dringend dat de
grens voor de aftopping van prijs
compensatie wordt verlaagd. Maar er
zijn in de fractie ook nog leden die
aarzelen of zij wel akkoord gaan met
de korting zonder een aftopping van
af 50.000
Verbazing
De toezeggging van Albeda leidde tot
nogal wat verbazing in de wandelgan
gen van het Kamergebouw, waar on
der meer CNV-voorzitter, Van der
Meulen en FNV-bestuurder Drabbe
het debat volgden. Drabbe ziet een
winstpunt ln de toezegging: „De uit
keringstrekkers krijgen nu tenminste
waar ze recht op hebben, het kor
tingsplan van het kabinet wordt nu
ongedaan gemaakt. Het CDA heeft
op dit punt materieel gewonnen en de
VVD heeft theoretisch gewonnen om
dat de korting formeel doorgaat. Het
debat op dit punt stelt nu niets meer
voor. Het gaat nog slechts -om des
Minister Andriessen liet de
Kamer gisteren van zijn zor
gen blijken.
keizers baard. De wijze waarop dit
allemaal Is gelopen, vind ik onvoor
stelbaar". Overigens handhaaft de
FNV-bestuurder zijn overige kritiek
op de juli-maatregelen.
Van der Meulen: „Alle trammelant
over dit onderdeel van het pakket
was niet nodig geweest Principieel
blijf lk tegen de korting want die
loopt vooruit op het SER-advles.
Door eerst de korting en daarna de
verhoging gaan de laagste uitkerin
gen er nu wat 1979 betreft nog iets op
vooruit. Bij elkaar kost het kabinet
het nog geld ook. Ik vind het een heel
rare manoeuvre. Het zal hogere poli
tiek zijn, want ik kan het niet vol
gen". Overigens betreurde de CNV-
voorzitter het dat nu de aandacht is
afgeleid van de andere punten in het
juli-pakket waar het cnv ook.bezwa
ren tegen heeft, met name het niet
laten doorwerken van de bouw- en
uitzend-CAO.
Van der Doef (PvdA) feliciteerde gis
teravond in het debat het CDA met
het behaalde succes. Hij vond echter
dat nu beter de korting zelf achterwe
ge gelaten kan worden.
Vervolg op pag. 3, kol 2
8CHIPHOL (ANP) Het luchtvaart-
verkeer op Londen zal vandaag moei
lijkheden ondervinden ten gevolge
van een staking van luchtverkeerslei
ders van het Londense vliegveld
Heathrow Slechts vijfentwintig pro
cent van het luchtverkeer zal nor
maal worden afgehandeld Dat bete
kent dat vier KLM-vluchten (twee
vanaf Schiphol en twee vanaf Rotter
dam) op Heathrow zullen doorgaan.
De diensten op het Londense vlieg
veld Gatwick gaat gewoon door,
evenals die op Manchester en Bir
mingham.
6 sprookjes op 1 LP (A)
Verteld door Ton van Duinhoven
Ko van Dijk. Hetty Blok en Ina van
Faasscn
Lektuurhangcr (B)
Nooit meer zoeken naar de krant of
tv-gidv Decoratie! jute lectuur
hanger.
Lederen halstasje ;(C)
Sierlijke eenvoud en praktisch bo
vendien Echt naturel leder met ge
vlochten koordie
Ketting met armband (D)
De nieuwe modetrend ketting en
arm-handje van keramiek
Naam nieuwe abonnep:
Adres nieuwe abonnee:
Postcode en plaats:
Giro:
Uw naam:
Uw adres:
Postcode en plaats:
Tel.:
Voor het kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaal
periode een welkomstkorting van 7.
Kado naar keuze: OA. OB. OC. OD. (aankruisen
a.u.b.)
Bon in open envelop zonder postzegel zenden aan
Trouw, Antwoordnummer 2792, 1000 PA Amsterdam.
Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven).
Voor bezorginformatie 020-913456.
<70
