Geen enkele mededeling aan de pers
Kurt Scharf overtroeft
Zuidkoreaans regime
De christen de beste (ergste?) burger
V#
Zwarte synode achter
actie Indische kerk
Conferenties
Trouw
Diakenen sturen
telegram aan
Weense top
VANPAACi
Engelse kerken
waarschuwen
tegen Moonies
VOORBJJGANGE
le
WOENSDAG 20 JUNI 1979
TROUW/KWARTET
door A. J Klei
Ons bereikte het bericht dat zes
leden van de gereformeerde
kerkeraad te Klundertzijn
opgestapt, omdat er twee
vrouwelijke diakenen zijn gekozen.
Een nogal opmerkelijk bericht,
want sinds jaar en dag kunnen in de
gereformeerde kerken vrouwen
diaken, ouderling of dominee
worden en daar wordt eigenlijk
nooit drukte over gemaakt.
Onlangs is een vrouw in het
moderamen (bestuur) van de
gereformeerde synode gekomen en
ook dit heeft niet tot enige
opwinding geleid En nu opeens die
Klundertse uittocht.
Omdat wij secure Pieten zijn,
gooien wij een op ons bureau
neergeworpen bericht niet zomaar
in de krant. Je wilt je afnemers zo
goed mogelijk op de hoogte
brengen van wat gaande is en
vandaar dat wij de telefoon pakten
en een van de beide gereformeerde
predikanten van Klundert om
preciese gegevens en nadere
bijzonderheden vroegen.
We kregen echter te horen dat het
moderamen van de kerkeraad
besloten had. geen enkele
mededeling aan de pers te doen. Bij
deze mededeling werd het advies
gevoegd, maar over de zaak te
zwijgen.
Een merkwaardig besluit en een
merkwaardig advies.
Als ik lid van de gereformeerde
kerkeraad van Klundert was
geweest en deel uitmaakte van
deszelfs moderamen, had ik aldus
gesproken: denk eraan, broeders,
als Je opgebeld wordt door
journalisten, licht ze dan zo goed en
zo nauwgezet mogelijk in, anders
komen er praatjes in de krant.
Nee, zeggen de eerwaarde broeders
in Klundert. wij houden onze mond.
Dat is toch afgesproken, nietwaar?
En al zouden er de dolste verhalen
over gereformeerd Klundert
gepubliceerd worden, de
gereformeerde kerkeraad ziet het
lijdzaam aan, conform het besluit.
Wij vernamen dat één van de zes
heengegane ambtsdragers tevens
bedankt heeft als lid van de kerk. Is
dat waar? Is hij nu lid geworden van
een andere kerk of begint hij voor
zichzelf? En: is het bij die éne
gebleven? Ik zeg maar zo: als er één
schaap over de brug is En
waarom zeg ik dat zo? Omdat de
gereformeerde kerkeraad van
Klundert ons geen enkele
mededeling verschaft.
Het advies om over de kwestie te
zwijgen, is al even dwaas. Een krant
is, heel gewoon, nieuwsorgaan en
het is, heel gewoon, nieuws wanneer
anno 1979 een niet weg te vlakken
minderheid van een gereformeerde
kerkeraad de benen neemt omdat
er een paar vrouwelijke diakenen
gekozen zijn. Dat nieuws verzinnen
we nietik zou nooit op zoiets
gekomen zijn dat nieuws is er,
niks aan te doen. En dan is het
beter, dat goed in de krant te zetten
dan met de natte vinger te werken,
waartoe de Klundertse
gereformeerde kerkeraad ons
noopt.
Ja maar. zegt iemand, moeten zulke
dingen dan in de krant. Ja, dat
moet, want het is, zoals gezegd,
nieuws. Als we dit nieuws weglaten,
wordt de verkeerde indruk gewekt
dat overal in de gereformeerde
kerken de vrouw-in-het-ambt
hartelijk omhelsd wordt.
Ik krijg ook wel eens de
raad om over „gewone" dingen in
het kerkelijk leven te schrijven. Dat
gaat immers onder alle tegenslag
van verwereldlijking en afvalligheid
gestaag door en dat is toch mooi.
Dat is zeker mooi, maar niet om
over in de krant te schrijven. Daar
is een krant namelijk niet voor. Er
staat 's maandags ook niet in de
krant dat we dankbaar zijn omdat
de meeste Nederlanders voor een
verkeersongeval bewaard zijn, we
melden, overeenkomstig onze taak,
hoeveel dodelijke ongelukken
plaatsvonden.
Geen enkele mededeling aan de
pers. 't Zou een fraaie boel worden,
als iedere kerkelijke instantie dit
devies had. 'tZou wel rustig zijn:
nooit meer synodestukken op je
bureau, nooit meer rapporten met
achtergrondinformatie, nooit meer
een interview of een gesprek over
het hoe en waarom van een
bepaalde zaak. Maar ik vermoed
dat dan een pagina twee zou
ontstaan, die zelfs het moderamen
van de gereformeerde kerkeraad te
Klundert weinig zou bevallen.
Van een medewerker
BERLIJN Eigenlijk had de Berlijnse evangelische oudbisschop Kurt Scharf naar de
Kirchentag in Neurenberg willen gaan, maar het liep alles anders. En de regering in Zuid-
Korea zal zijn tweede bezoek zeker niet gauw vergeten.
Eind mei. begin juni reisde bisschop
Scharf voor de eerste maal naar Se
oel. in opdracht van de evangelische
kerk in Duitsland. Zijn opdracht: hij
zou de medewerkers van het christe
lijk vormingscentrum van Seoel een
brief overbrengen, waarin de christe
nen in West-Duitsland zich solidair
verklaarden met hetgeen dit vor
mingscentrum doet.
Deze brief en het bezoek van 8charf
hadden een aanleiding. Zes medewer
kers van het vormingscentrum zitten
gevangen. Zij worden beticht van
pro-communistische activiteiten. De
voornaamste verdachte is Lei Woo
Yae Hem wilde Scharf in de gevange
nis bezoeken.
De Zuidkoreaanse regering treuzelde.
Zo snel kunnen wij dat niet beslissen.
Pas toen Scharf zich al op de terug
reis naar Duitsland bevond, kwam de
toezegging: U kunt Lei Woo Yae be
zoeken. Het is duidelijk, dat men
daarmee had gewacht, tot Scharf af
gereisd was. Niemand in Zuidkore
aanse regeringskringen had ver-
waarin opgenomen: De Rotter
dammer, met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg O Poslma
HOOFDKANTOOR
PoslDus 859
1000 AW Amsterdam
lel 020-913456
iele* 13006
Postgiro 66 00 00
Bank Ned Cred-etbank
Reken,rgnr 23 00 12 574
REGIO ROTTEROAM/DORORECHT
Posbus 948
3000 AX Rotterdam
lel 010-115588 (pbonnementen
en berorgmg)
lel 0*0-115588 (redactie)
lei 115700 (uitsluitend voor
Advertenties)
Westblaak 4
Rotterdam
REGIO OEN HAAG. LEIOEN
Postbus lOt
2501 CC Cen Haag
lel 070-469445
Parkslra.il 22
Oen Haag
REGIO NOORD OOST-NEOERLANO
iuitsluitend administratie)
Postbu? 3
8000 AA Zwolle
le> 05200-17030
Melkmarkt 56
Zwc'"»
Abonnementsprijzen:
Per maand 15.90
Per kwartaal f 47.70
Per ha« iaar f 95 40
Per par 188.60
AOrertent eteneven op aanvraag
Ttieten-serie abonnemenienopdrachten
1/ie adressen boven)
Opgave lamiiiebenchten 9-19 30 van
miandag i m vrqdag Op zondag v*n 18-
20 uur iele! 020-913456
Opgave mmi-advertenties te'
020-936868 oi scte-Uet»* aan Mm-Adv
«ipei.ng postbus 433
1000 ak amsteroam
Adreswijzigingen uisluitend schriften*
aan o«ue Amsterdamse adressen
wacht, dat bisschop Scharf, die met
zijn 76 jaar niet meer-een van de
jongsten is, nog eens naar Seoel terug
zou komen.
Maar al is Scharf dan ereburger van
Seoel, men schijnt hem daar toch niet
zo goed te kennen. Terug in Berlijn,
tijdens de persconferentie over zijn
eerste reis. besloot 8charf niet naar
de Kirchentag in Neurenberg te gaan,
maar terug naar Seoel, om daar in de
gevangenis Lei Woo Yae op te zoeken.
Dat lukte hem ook, met hulp van de
Westdultse ambassade en na wat tal
men van Zuidkoreaanse regeringsin-
s tan ties.
Zo overtroefde Scharf de Zuidkore
aanse diplomatie. Maar zijn bezoek
had nog een ander doel. Er bestaat nu
namelijk wat meer hoop, dat deze
gevangenen niet in het geheim zullen
worden veroordeeld, buiten de schijn
werpers van de wereldopinie.
Deze mensen zijn namelijk allesbe
halve communisten. Zij hebben in
het christelijk vormingscentrum, dat
eens naar Westduits model opgericht
werd, niet anders gedaan, dan wat
hun collega's in dergelijke centra in
West-Europa dagelijks doen: in hun
vormingswerk voor rijstboeren en
textielarbeidsters maakten zij de
mensen zich bewust van him situatie.
Kamp van Westernieland van de
basisbeweging, bezinnlngs- en scho-
lingsweken o.l.v. Herman Verbeek en
Fred Keesen. naar keuze 9 Juli-6 au
gustus, Westernieland. Inl. en opg.
tel. 05909-541.
Opvoeden, ja maar hoe? voor ge
zinnen, 7-13 Juli, Oud-Poeigeest,
Oegstgeest (tel. 071-152445).
Samenleven aal ons een zorg zijn,
voor alleenstaanden van 25-45 jaar, 9-
14 Juli. De Drieklank, Paterswolde
(tel. 05907-2700).
Alternatieve woon- en leefvor
men. voor alleenstaanden (met kinde
ren), 9-13 juli, Ons Erf, Berg en Dal
(tel 08895-1744).
De boeren krijgen namelijk van de
rijstopkopers van de overheid een
prijs, die beneden hun kosten van
levensonderhoud ligt. Evenzo is het
met de door de staat vastgestelde
lonen van de textielarbeidsters. Die
zijn veel te laag.
Natuurlijk kon het werk van het vor
mingscentrum in Seoel christelijk
sociaal werk het regime van Park
niet welkom zijn. En wat was eenvou
diger, dan hen als communisten te
bestempelen? En dat hoewel elk van
hen familieleden in het communisti
sche Noord-Korea heeft, die daar on
derdrukt worden omdat ze christenen
zijn.
Bekentenis
De Zuidkoreaanse geheime dienst
probeerde door folteringen valse be
kentenissen af te dwingen. Lei Woo
Yae, die het boerenprogram van het
vormingscentrum leidde, nam op
zich, dingen toe te geven die hij nooit
gedaan had, om zo twee gevangen
vrouwen te vrijwaren van verdere fol
teringen.
Toen Scharf bij hem was, zei Leo Woo
Yae tegen de Berlijnse bisschop, dat
hij het hier (in de gevangenis) beter
had dan voorheen (bij de geheime
dienst). Meer durfde hij niet te zeg
gen. Meer durfde bisschop Scharf ook
Kurt Scharf
niet te vragen, want de officier van
justitie, die bij het gesprek tegen
woordig was, liet alleen maar heel
algemene vragen toe.
Maar de eerste gevolgen zijn al te
merken. Kim Jong Pil, de speciale
afgezant van president Park, die nu
in Bonn is, heeft van Westduitse poli
tici te horen gekregen, dat zij het
optreden tegen de medewerkers van
het christelijk vormingscentrum met
grote bezorgdheid volgen.
Scharf heeft dus zijn doel bereikt.
Ook de politici van de Bondsrepu
bliek kunnen nu niet meer doen, alsof
ze niets weten.
JOHANNESBURG (ANP) Geen persoon, groep of natie
mag een ander dwingen te leven in een situatie waarin deze
„vir altyd nood of gebrek sal ly, slawe of dienstknechte sal bly
of voorwerpe van mensllke barmhartigheid of verlossing sal
bly". Dit is de meest opvallende aanvulling, die de synode van
de (zwarte) Nederduits gereformeerde kerk in Afrika (NGKA)
heeft gegeven op het rapport van haar commissie inzake
..Volkerverhoudinge in bybelse perspectief". De synode, die te
Umgababa (Natal) bijeen is, besloot maandag dit rapport in
het Afrikaanse en het Engels te publiceren.
Bisschoppensynode over geboorteregeling
ROME Het Vatikaan vraagt
rooms-katholieke bisschoppen naar
hun mening over kunstmatige ge-
boortenbeperking. Deze meningen
zuilen verzameld worden met het oog
op de wereldsynode van bisschoppen
van 1980. Zo'n synode wordt Iedere
drie jaar gehouden en zal ditmaal
„het christelijke gezin" als onderwerp
hebben.
Voor de wereldsynode zullen ruim 200
bisschoppen. vertegenwoordigers
van alle bisschoppenconferenties,
volgend jaar september bijeenko
men. Of er dan iets zal veranderen ln
de houding van de rooms-katholieke
kerk ten opzichte van geboortenbe-
perking is nog maar de vraag. De
paus wordt gezien als verdediger van
de lijn die Paulus VI in „Humanae
Vitae" uiteen heeft gezet.
„De taak van het christelijk gezin"
geeft trouwens aanleiding tot heel
wat meer gespreksstof dan alleen de
geboortenregellngkwestie. Het hangt
af van de synode en van de paus wat
er precies op de agenda komt. maar
de kwestie kan in het uiteindelijke
„werkdocument" voor de synode
moeilijk worden vermeden wanneer
de bisschoppen in die richting uitge
sproken suggesties doen.
Een en ander is meegedeeld door de
vaste secretaris-generaal van de bis
schoppensynode, de Pool Wladyslaw
Rubin, die binnenkort kardinaal
wordt.
Van een onzer verslaggevers
LEUSDEN De deputaten voor het
werelddiakonaat van de gereformeer
de kerken in Nederland hebben een
telegram gestuurd naar Wenen, aan
zowel de Amerikaanse president Car
ter als aan de Russische partijleider
Brezjnev.
Zij vragen beide staatslieden contact
op te nemen met de regering van
Vietnam over de achtergrond van het
zeer ernstige probleem van de vluch
telingen uit dit land. Ook vragen zij
Carter en Brezjev, hun gezamenlijke
mogelijkheden te gebruiken om ver
anderingen te bewerkstelligen in de
huidige situatie, om zo vele mensen
levens te redden.
Het gereformeerde werelddiakonaat
is betrokken bij de opvang van boot
vluchtelingen. Deputaten besloten
ook aan de Nederlandse regering een
brief te schrijven over deze zaak.
De commissie verwerpt krachtig de
opvatting, dat kerk of staat kunnen
voorschrijven met wie iemand moet
huwen, daar er aldus het rapport
geen bijbelse gronden voor die opvat
ting zijn. Wel is de commissie van
mening dat de kerk een pastorale
taak heeft inzake culturele, godsdien
stige en verschillen op basis van ras,
die een huwelijk kunnen bemoei
lijken.
De commissie veroordeelt de Zuid-
afrikaanse immoraliteitswetten, die
huwelijken en seksuele omgang tus
sen leden van verschillende rassen
verbieden. Deze rassenwetten wor
den egoïstisch genoemd, omdat ze
bedoeld zijn om de blanke identiteit
te beschermen. De synode vraagt de
staat deze wetten op te heffen.
Daarmee steunt de NGKA het ver
zoek van de Reformed Church in Afri
ca (de Nederduits gereformeerde kerk
voor de Indische bevolking), die vori
ge week de NO zusterkerken opriep
zich eveneens tegen deze wetten uit
te spreken. Vijf Jaar geleden heeft de
NG sendingkerk (kleurlingen) al eens
pogingen in deze richting onder
nomen.
Het rapport is ondertekend door S.
M. Makheta, L. W. Mazamisa, J. J.
Burden (De Coligny theologische
school), D. R. de Villiers (theol. school
Witsieshoek), P. R. van Dyk, S. Ntila-
ne, I. T. Lekhula en prof. J. E. (Lex.)
van Wyk, hoofd van de theologische
school te Turfloop.
Ds L. R. Lekula Ntoane bracht de
synode de groeten over van de theolo
gische hogeschool te Kampen, waar
hij momenteel studeert. In zijn toe
spraak sprak hij van een „angstwek
kende onverschilligheid", die er bij
blanke collega's bestaat tegenover
aspiraties in de zwarte kerk en ge
meenschap. Dit leidt volgens hem tot
hypocrisie en ongeloofwaardigheid
bij de zwarte leden van de kerk. Lang
had hij de hoop gekoesterd, dat de
door dr. C. Rijnsdorp
In mijn jeugd was de zegswijze gangbaar: „De (beste) christen is de beste burger." Burger te
zijn werd positief gewaardeerd. Vermoedelijk onder invloed van de theologie van Karl Barth
en de geschriften van Kierkegaard kwam in de jaren dertig hierin verandering. Men ging
spreken over de burgerlijkheid van de kerk. „Burgerlijk" werd bijna een scheldwoord.
Het internationaal r.k. tijdschrift
Concilium heeft onder de titel Chris
tendom en burgerlijkheid aan dit on
derwerp een dik en nogal moeilijk
geschreven themanummer gewijd,
no. 5 van de 15e Jaargang. Het num
mer telt 138 dichtbedrukte bladzij
den en is voor 12,50 te bestellen bij
De Horstlnk, postbus 400, 3800 AK
Amersfoort. Vijftien geleerde auteurs
uit zes landen hebben een bijdrage
geleverd, waaronder vier uit Neder
land en zes uit de Duitse Bondsrepu
bliek. De redactie wil laten zien „dat
er niet alleen een marxistische, maar
ook een echt christelijk-theologische
kritiek op de burgerlijke wereld be
staat". Bij deze kritiek komt in de
eerste plaats de bijbel van pas, daar
na theologen als Klerkega&rd, Barth,
Bonhoeffer en A. Th. van Leeuwen.
Burcht
Het woord „burcht" betekende ln de
middeleeuwen niet alleen ridder
burcht maar ook volksburcht, de ver
sterkte stad. Plaatsnemen die op -
burg eindigen, herinneren hieraan.
„Burger" is sinds de twaalfde eeuw de
Inwoner van een stad. Hij kan zijn
een „bourgeois", in de zin van stede
lijke neringdoende, handelsman enz.,
en „citoyen", actief lid van de burger
lijke samenleving. Steden ontwikkel
den zich onder bescherming van kei
zer of landsvorst. Door hun belastin
gopbrengst maakten de steden het
staatsbestuur en de uitgaven van de
vorst mogelijk. In Frankrijk werd het
burgerdom de belangrijkste materië
le steun van de monarchie.
Na de Franse revolutie ontstond er
zoiets als een „burgerlijke klasse",
met een bijzondere manier van den
ken en voelen, een eigen cultuur, een
eigen schaal van waarden en sommi
ge bijzondere vormen van gods-
Karl Marx
dienst. Bij Marx is de bourgeois een
kapitalist, die niet meer zelf in zijn
bedrijf hoeft mee te werken. In een
later stadium van het kapitalisme
leeft de bourgeois alleen van de rente
die het kapitaal oplevert. Past men
deze definitie streng toe, dan zou de
bourgeoisie slechts een kleine min
derheid vormen, nauwelijks meer dan
één procent van de bevolking.
Middelklasse
In de praktijk van alle dag verstaat
men onder burger voornamelijk de
middelklasse. En deze Is ln de kerken
over het algemeen het sterkst verte
genwoordigd. Dat Is geen wonder:
hard werken en sober leven heft het
kerklid op uit het proletariaat; offer
zin. alsook beperktheid van gaven en
kansen, verhinderen een onbelem
merde bezitsvorming. Vaak heb ik uit
de Statenvertaling Spreuken 30 vers
8 horen citeren: „Armoede noch rijk
dom geef mij niet; voed mij met het
brood mijns bescheiden deels." Hier
mee lijkt de burgerlijkheid in de H.
Schrift gefundeerd te zijn. Ik zie nóg
Jan Schouten tijdens de eerste we
reldoorlog, gemobiliseerd en in uni
form, op het podium staan van het
Nut in de Rotterdamse Oppert en
hoor hem de woorden zeggen die mij
altijd zijn bijgebleven: binnen het
raam van de bestaande maatschap
pelijke toestand." Dat was het kader
waarbinnen de christenburger zich
thuisvoelde, van dóór uit ontplooide
hij zijn activiteiten.
Wanneer de christen ook burger is,
dan hoeft er niets aan de hand te zijn.
Maar wanneer de burger ook christen
is. dan krijg je de burgerlijkheid van
de kerk. Deze bestaat in de angst
voor het onbekende, nieuwe, onvoor
stelbare; de behoefte aan maatschap
pelijke geborgenheid binnen beken
de. niet te ruime grenzen en het ver
langen naar veiligstellende, niet te
ruime grenzen en het verlangen naar
veiligstelling voor de toekomst. Alles
heel menselijk en begrijpelijk en wie
ontwaart niet de burger in zichzelf?
Maar was het niet Paulus. die schreef:
„ons burgerschap is in de hemelen"?
Dit houdt niet in verachting van het
aardse leven, maar het zich op de
juiste wijze daarin bewegen en daar
aan deelnemen.
Norm
Het evangelische burgerschap is kwa
litatief verschillend van het niet-
evangelische burgerschap. De vraag
is maar in hoever wij aan die norm
voldoen. Johann Baptist Metz. hoog
leraar te Münster en een van de me
dewerkers. zegt ln zijn bijdrage over
de crisis ln de kerk ln West-Duitsland
ongeveer het volgende. Bekeren wij
ons of geloven wij in bekering; volgen
wij Jezus na of geloven wij ln de
navolging van Christus; hebben wij
lief of geloven wij in de liefde; lijden
wij mee of geloven wij in medelijden?
Of is ons sympathie in werkelijkheid
apathie? Op mijzelf toegepast: schrijf
ik dit omdat ik deze kritiek accepteer
en mij daaronder buig, of is het mij
alleen maar te doen om een paar goed
lopende volzinnen in een krante
stukje?
Ik zou de lezer geen dienst bewijzen
door te proberen de inhoud van der
tien bijdragen-in-vaktaal na te vertel
len. Wat ik hier schrijf is meer een
reactie op de lectuur. En dan lijkt mij
het volgende belangrijk.
Oplossen
De burgerlijke cultuur van de negen
tiende eeuw is bezig zich op te lossen.
Enkele begaafde denkers hebben dit
al vroeg zien aankomen: Kierkegaard
en Marx. Deze liquidatie houdt niet
bij de kerken halt. Zij blijken nu te
zeer door hun historie bepaald te we
zen, te zeer uit op zelfhandhaving. De
kerken willen hun leven behouden en
hebben dit niet om Christus' wil ln de
waagschaal durven stellen. Nu wordt
hun leven van binnen uit bedreigd.
De oude zelfverzekerdheid lijdt
schipbreuk of probeert krampachtig
de schijn op te houden. Dieter Schel-
long Spreekt van „het geestelijk rook
gordijn van onze werkelijkheid" (blz.
95).
Flinke positie
Zonder een* flinke portie burgerlijk
heid kan de samenleving niet draai
en. Wie naar een revolutionaire mas
sa-bijeenkomst gaat, verwacht toch
dat de treinen op tijd rijden en dat hij
zijn auto kwijt kan. Orde moet er
zijn; het gaat alleen over de kwaliteit
van die orde. Jezus stond terzijde van
alle maatschappelijke onderscheidin
gen; het was hem om de mens te
doen. Daarom ook nam Hij het op
voor allen die een mensonwaardig
bestaan leidden. Wie hier een element
van klassenstrijd wil zien heeft het
volkomen mis. Het evangelie kent
geen partijen; eigenlijk staat het
haaks op de werkelijkheid. „Ik ben
gekomen om vuur op de aarde te
werpen" en dat is het beginsel van
S. Kierkegaard
eeuwig leven, dat zich alleen maar
tijdelijk met aardse categorieën laat
verbinden en daarin altijd het kriti
sche element blijft. De crisis in de
kerken is ten diepste een evangeli
sche crisis. Daarom is elk kerkisme
onevangelisch. De wereldgeschiede
nis wordt fundamentaal bepaald
door de stuwkracht van het konink
rijk Gods. Een kerk is alleen kerk
wanneer en voorzover het aan die
dynamiek deel heeft.
CELINE
Dor
J"
nuft
oei
blanken zelf terug zouden treden, op
dat de zwarte zonen van de kerk zelf
de richting van de kerk konden aan
geven. Dat zou nooit daarheen voeren
waarheen de blanken het zouden wil
len, aldus ds Ntoane.
Ik pleit niet voor apartheid, zo zei ds
Ntoane. „De dialoog moet wordep
voortgezet, maar wij zwarten moeten
daarin de leiding van de blanken
overnemen."
Ds Ntoane is de zoon van de zeer
gerespecteerde ds S. G. Ntoane. Na
zijn promotie, hoopt hij naar Zuid-
Afrika terug te keren.
LONDEN (ANP) - De Britse raad
van kerken heeft een informatiebro
chure uitgegeven over „Unification
Church" naar de oprichter Sun
Myung Moon uit Korea ook wel de
„Moonies" genoemd en in ons land
opererend onder de naam „vereni
gingskerk". De brochure behandelt
geschiedenis en theologie van deze
moderne sekten, behandelt de be
schuldigingen inzake hersenspoeling
en gezinsscheiding. Ten slotte tracht
de brochure de lezers ertoe te bren
gen zich af te vragen waarom jonge
mensen zich bij deze sekte aan
sluiten.
Wat moeten vrienden en ouders doen
wanneer iemand in hun omgeving bij
zo'n sekte terecht komt, vraagt de
raad zich af, en geeft dan de volgende
adviezen. (1). Het is onwijs ervan uit
te gaan dat deze door hersenspoeling
volledig in de macht van zo'n groep is
gekomen. (2). Zoveel mogelijk con
tact met hem houden en trachten te
begrijpen waarom hij in de groep
blijft. (3) Hem aan moedigen deze
ervaring even kritisch te ondergaan
als elk ander.
De aftrek die het tweede boek
Céline, dat hier vertaald werd
op krediet", vindt na een eeri.
oplaag van 6000 exemplaren nui
tweede druk staat in geen
verhouding tot de werkelijke
betekenis van deze man. Tamar
schreef in Vrij Nederland een zee
lezenswaardig artikel over deze
affaire (16 juni 1979). De grootste
moeilijkheid is niet dat Céline
chaotisch schrijft, dat hij, zoals
Menno ter Braak eens over hem
schreef, „zijn wereld reduceertt<
elementairste instincten", dat hi
negatief geschrijf een erkende
matador is en dat zijn F1"
scheldkanonnades van een
ongemene kwaliteit zijn, maarn*
schijnt bij deze figuur telkens rdl
opnieuw gemakkelijk te vergeten
hij één van de grootste anti-semif
was, in en voor de oorlog. Zijn
anti-semletisch boek „Bagatelles
pour un massacre" werd in het Dj
vertaald en daar dus kennelijk ah ie
een belangrijke hulp gezien in hel
vergiftigen van menselijk denken pot
over andere mensen. Het heet das ,td
„Die J udenverschwörung in tri,
Frankreich" en tffevat een
onnoemelijk aantal van die beken
verhalen waaruit zou moeten blij)
dat joden voor de oorlog niets ami wt
te doen hadden dan bij elkaar teg
zitten en samenzweringen te smen g
tegen de „Germaanse" cultuur. M 1
voert wel al te gemakkelijk ter
verontschuldiging van dit
anti-semitisme aan dat het voorde
oorlog nu eenmaal in literaire krip
in Frankrijk „en vogue" was om j |t
anti-semiet te zijn. Ik denk dat
daarvoor weinig begrip zal gevond
kunnen worden bij de nabestaand
van hen die, mede door dit boek a
z'n invloed in de gasovens terecht
kwamen. Het is eenvoudig een
schandaal om vanwege, boveni
nog zeer aanvechtbare, kwaliteil
van een schrijver, dit misdadig
verleden over 't hoofd te zien. 7
gaat het uiteenhouden van kui
leven althans bij mij niet. Dit si
reductie maakt een einde aan i(
norm.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Benoemd tot voorganger van dehCJ,"
evangelisatie te Vriezsnveen: J.
Heikamp te Driedorp.
Beroepen te Goudswaard: J. C.i.„
Olie te Linschoten; te Assen (toert 2
ter Steege te Aalsum; te De Kaag
Kolkman kand. te Zoetermeer.
Aangenomen naar Vlaardingea fr
H. de Jong te Oud-Loosdrecht;i
Ophemert (toez.): G. A. v.d. W vi
kand. te Renkum, die bedankte i
Heukelum (toez.). voor Ransdorpt
(toez.) en voor Zuidland.
ng:
Toegelaten tot de evangeliebe ze
ning en beroepbaar: C. Kolkn mi
Haagse Bos 103, Zoetermeer. rtr
GEREF. KERKEN (VRIJG)
Bedankt voor Hattem: A. de Snoo ns
Mussel.
Aangenomen naar HoogezandE 'f
pemeer: M. Heemskerk te Bussue nq
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Wildervank: M. W.
hof kand. te Apeldoorn.
Bedankt voor Veenendaal: J.
man te Almelo.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Klaaswaal en te Goi.
chem: J. de Pater, kand. te Bosktx
te Berkenwoude: A. B. v.d. Heid
kand. te Veen; te Herkingen, Uitb
zen, Den Haag-Centrum, Apeldofl
Emmeloord. Oud-Beijerland, Oosi c)
land en te Groningen: M. Golverdf
gen kand. te Benthuizen.
sse
ati
trd
OUD GEREF. GEM. IN NED.
Beroepen te Oosterland: J. v.d. Jfi?
te Ede; te Kampen: M. Pronk teDfts
drecht.
BAPT. GEMEENTEN
Bedankt voor Drachten-Elim: t
Huizinga te Harlingen.
Dr. J. H. Gunning
Hzn.
In ons bericht over het zestig-j>
bestaan van het blad Het Zoel'
(zie Trouw van gisteren) staat
onrechte, dat dit blad in zijn
tijd prof. dr. J. H. Gunning jr. or
zijn medewerkers telde. Prof.
ning was reeds in 1905 overle
bedoeld werd zijn zoon dr. J. H.
ning J. Hzn.. die (ook) bekend wasl
de man van het door hem geredigi^
de blad Pniël. De herdenking
zestig jaar Het Zoeklicht is op I
augustus a.s. U
Dr. A. F. de Jong
De faculteitsraad van de theolo
sche faculteit van de universiteit v
Amsterdam heeft met algeme
stemmen de voordracht van zijn l
noemingscommlssie overgenomen
de vacature-prof. dr. J. A. OosU
baan. die wijsbegeerte van de god
dienst en zedekunde doceerde. A
eerste op de voordracht staat dr. A
de Jong (45), wetenschappelijk
werker aan deze faculteit en aan
centrale interfaculteit van de unM
siteit van Amsterdam. Dr. De Jong
doopsgezind, evenals prof. Oosk
baan. die ook bijzonder hoogler» J*
vanwege het doopsgezind seminif
was. Tweede op de voordracht U
H. van Luijk.
