CDA moet breken met Bestek'81
amer verwerpt
lan voor VDSM
asino-bestuur onder curatele
Snel
Kiesuwkado
in deze krant
Nederlandse projecten
in China op lange baan
Regering
Sandinisten
al benoemd
UNieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Zonnig
HET WEER
bekijkt
k van
irken opnieuw
Vrije Scholen
groeien door
Oproep FNV-voorzitter tijdens massale demonstratie in Utrecht
:huld loonbelasting geen drie maar twaalf miljoen gulden
Hitte eist in
Griekenland
dertien levens
Trouw
Structureel
I Bezorg Trouw een nieuwe abonnee
I Kado naar keuze: DA. DB. DC. DD. (aankruisen
I Lees een krant met overtuiging: Trouw
rouw
37STE JAARGANG NR 10876 - WOENSDAG 20 JUNI 1979
Droog en zonnig maar in het Waddengebied eerst nog wolkenvelden
Middagtemperaturen van achttien graden op de Wadden tot vijfentwintig
graden elders. Weinig wind
Morgen en overmorgen: aanhoudend vrij warm zomerweer
Zon op: 05.19
Maan op: 03.47
onder 22.04
onder 18.41
Voor Bouw en Interieur LESTELLA B.V.
Willem öarentszstraat 19. Leiden. Tel. 071-13 45 41
Keukens, Open Haarden, Tegels, Sanitair.
LOSSE NUMMERS 60 CENT
ooze verslaggevers
.G/DEN BOSCH Staats-
Haars (justitie) zal de tot
afgewezen verzoeken om toela-
van Turkse christenen opnieuw
iverweging nemen. Aanleiding
deze stap zijn berichten dat de
«rw itie voor de christenen in Turkije
ongunstig ontwikkelt. Mevrouw
heeft tevens besloten dat geen
de hier verblijvende Turkse
len voor 1 september zal wor-
uitgewezen. Voor degenen voor
ertrek onafwendbaar is, zal in de
jtijd een onderkómen elders
mi gezocht.
touw Haars heeft dit gisteren in
notitie aan de Tweede Kamer
gedeeld. Vandaag zullen de Ka-
ommissies voor justitie en bui
zaken hierwer niet haar en
ster Van der Klaauw overleg
ihonderd Turkse christenen,
_j Pasen in de Sint-Jan in Den
verblijven, en degenen die de
ïën begeleiden en adviseren, za-
nkoe gisteren vooralsnog geen aanlei-
hun opstelling tegen het beleid
mevrouw Haars te wijzigen. Zij
>n de inhoud van de notitie te
en de Turken zullen de Sint Jan
!n Bosch dan ook niet verlaten.
trvolg op pag. 3, kol. 6
PAGINA 2:
Christenen, de
beste burgers?
PAGINA 4:
Nieuw absurdistisch
beeldend theater
PAGINA 5:
PAGINA 7:
Strauss doet geen
goed aan de
christen-democratie
PAGINA 9:
Brokx let scherp
op huren kamers
PAGINA 11:
Salt II wijzigt weinig in
machtsverhoudingen
PAGINA ECONOMIE:
Bezorgdheid over
schulden publiek
PAGINA SERVICE:
Eetrubriek, strips, feuilleton,
puzzel, radio- en tv-programma's,
weeroverzicht.
Van onze soc. econ. redactie
AMSTERDAM/UTRECHT
FNV-voorzitter Wim Kok
heeft gisteren in Utrecht ten
overstaan van zo'n vijftigdui
zend demonstrerende vak
bondsleden het parlement, en
met name het CDA, opgeroe
pen te breken met Bestek '81.
„Ik roep het parlement op eindelijk
eens naar ons te luisteren, ons niet
verder te tergen en uit te dagen, maar
de rechten van de werknemers te
respecteren en geen keiharde bezuini-
gingspolitiek te voeren over de rug
gen van de gewone mensen", riep
Kok aan het slot van de FNV-mani-
festatie in de stampvolle Irene-hal.
Hij richtte zich daarbij in het bijzon
der tot de „twijfelaars" in de CDA-
fractie, die het geloof in Bestek '81
allang hebben opgegeven. Hij vroeg
hen of de coalitie met de WD belan
grijker is dan de sociale verhoudin-'
gen in ons land.
Over de toekomst van die sociale
verhoudingen liet Kok geen enkel
misverstand bestaan. „Aanvaarding
van de bezuinigingsplannen", waar
schuwde hij, „betekent politieke
steun aan de oorlogsverklaring van
het kabinet-Van Agt aan de vakbewe
ging. Dat vraagt om een keiharde
confrontatie-politiek van de kant van
de FNV tegenover het kabinetsbe
leid." De Tweede Kamer heeft het
volgens hem vandaag en morgen
tijdens het Bestek-debat in de
hand hoe het de komende tijd zal
gaan met de arbeidsverhoudingen.
Als de plannen doorgaan dan zijn die
verhoudingen wat de FNV betreft
verpest.
Werkonderbrekingen
Kok sprak aan het eind van een nogal
emotioneel verlopen dag, die vooral
werd gekenmerkt door acties en
werkonderbrekingen van tienduizen
den werknemers. In een groot aantal
bedrijven en instellingen werd het Tntimirlntiptt
werk voor kortere of langere tijd on- lll»,ll,UÖUCS
derbroken, maar dat gebeurde niet
massaal. Het gevolg was dat zich op
verschillende plaatsen confrontaties
voordeden tussen actievoerders en
werkwilligen. Dat gebeurde in het
streekvervoer, waar bijvoorbeeld in
Haarlem uitrijdende bussen werden
bekogeld en in Amsterdam waar de
politie verschillende keren werkwilli
ge trambestuurders moest bescher
men tegen woedende stakers.
De samenwerking met de politie ver
liep ook niet overal even soepel. In
Den Haag trad de politie hardhandig
op bij het doorbreken van een blok
kade van het industrieterrein Blnck-
horst. In Amsterdam werd een vak
bondsbestuurder. die pamfletten uit
deelde, gearresteerd en opgebracht.
De Amsterdamse politie liet later we
ten dat de man ten onrechte was
meegenomen. De overtreding had ter
plaatse moeten worden afgehandeld.
De FNV deed in de loop van de dag
een beroep op de politie om beheerst
tegenover demonstranten op te
treden.
In de hoofdstad bleef zo'n 70 procent
van de trams en 50 procent van de
stadsbussen rijden, maar de werkwil-
i on2e parlementsredaclie
N HAAG De Tweede Kamer
mt geen genoegen met het kabi-
rv v spian voor de werk VD6M op Ro-
fcurg. Na de PvdA hebben gis ter-
mi ook de beide regeringspartij-
CDA en WD duidelijk gemaakt,
er meer geld moet komen voor
oud van de grote scheepsbouw.
A-woordvoerd Van Zeil drong er
ininister Van Aardenne (economi-
zaken) op aan het plan, dat door
ikbonden is afgewezen, te her-
In een motie, waaronder ook de
tekening van de WD-er Jacobse
d, vroeg Van Zeil om een steun-
ïg dat „substantieel hoger" is,
tweehonderd miljoen gulden. Dit
ste bedrag is gemoeid met slui-
van de werf, de laatste bouw-
ats van grote schepen in ons land.
kabinetsplan, dat circa; tweehon-
I vijftig miljoen kost, leidt tot
les van tenminste 750 arbeids
plaatsen. VDSM wordt daarin een rol
toebedacht als assemblagebedrijf
voor andere werven. Dit plan bete
kent niets minder dan „sluiting op
termijn" zei gisteren districtsbes
tuurder Berkhoud van de Industrie
bond FNV. Hij meent dat een steun
bedrag van tenminste vierhonderd
miljoen gulden vereist is voor het
behoud van VDSM.
Van Aardenne bestreed gisteravond
in de Kamer, dat VDSM tot „een
afschuifdokje" wordt teruggebracht.
„Met ons plan" aldus de minister,
„moet het mogelijk zijn, voldoende
opdrachten te verwerven om de capa
citeit van VDSM op bevredigende
wijze te bezetten". De werf zou be
schikbaar blijven voor grote schepen
en offshore (booreilanden en dergelij
ke), „als de markt voor scheepsbouw
ooit weer aantrekt". De kennis en
ervaring, die nu op de werf aanwezig
is, zou niet verloren gaan, zo probeer
de de minister de Kamer duidelijk te
maken.
ligen maakten aan de rand van het
centrum rechtsomkeert, omdat zij in
de binnenstad intimidaties vreesden.
Die vrees was niet ongegrond, want
zowel 's morgens als 's middags de
den zich schermutselingen voor tus
sen actievoerende chauffeurs en hun
werkwillige collega's. Bij het Cen
traal Station probeerden demon
stranten passagiers te beletten in de
tram te stappen. Alleen het metro-
personeel en de straatmakers staak
ten honderd procent.
Streekvervoer
Het streekvervoer in de randstad
ging gisterochtend voor een groot ge
deelte plat. Zes streekvervoersbedrij-
ven reden niet of slechts gedeeltelijk.
In Den Haag, Rotterdam en Dord
recht gold dat ook voor het stadsver
voer tijdens de ochtendspits.
In Den Haag, waar het openbaar ver
voer pas laat in de ochtend weer op
gang kwam, stonden de acties niet
alleen in het teken van de antl-Be-
stek-acties. Bij de HTM staakten de
Vervoersfederatie FNV en de Ver-
voersbond CNV ook voor vernieu
wing van de CAO. De nieuwe CAO
met een verbeterde compensatierege
ling voor onregelmatig werk moest
al op 1 juni 1978 in werking treden,
maar minister Tuijnman van verkeer
en waterstaat weigert het onderhan
delingsresultaat te bekrachtigen. El
ders in het land distancieerde het
CNV zich van de acties.
Bezetting ministerie
In Rijswijk bezetten ABVA en KA-
BO-leden voor het eerst een
ministerie. In de vroege ochtend
drongen ongeveer honderd vak
bondsleden het gebouw van CRM
binnen en sloten de deuren af met
kettingen. De buiten wachtende
ambtenaren kregen te horen dat ze
tot tien uur vrij waren. Een jonge
ambtenaar pikte dat niet en deed een
poging het gebouw binnen te dringen
door met een fietsketting een glazen
deur in diggelen te slaan De man
werd snel weer door hetzelfde gat in
de ruit naar buiten gewerkt. De overi
ge CRM-ambtenaren namen de be
zetting laconiek op.
Ook bezet werden voor korte tijd
het stadhuis in Delft en de Lichtfa
brieken in Leiden. Verder melden de
Bouwbonden, de Voedingsbonden, de
Dienstenbonden en de Industriebon
den tientallen acties, korte werkon
derbrekingen en demonstraties tij
dens de lunchpauze. De ambtenaren
bonden voegden daar nog eens acties
in de stadsreiniging in Rotterdam en
Dordrecht, bij de plansoenendien-
sten en publieke werken (stratenma
kers) in Rotterdam en Amsterdam
aan toe. In de hoofdstad werden ver
der drie scholen bezet en hingen er
aan de Bijlmerbajes spandoeken. In
Groningen werden er behalve in be
drijven ook prikacties gevoerd in de
universiteitsgebouwen en de openba
re bibliotheek.
Bij de posterijen, in het grootwinkel
bedrijf en bij de Rotterdamse ha
venslepers was de animo om acties te
voeren maar gering. Van vertragin
gen was niet veel te merken.
Meer belangstelling
De manifestatie in Utrecht trok veel
meer belangstelling dan de FNV had
verwacht. Wim Kok sprak deze week
nog over zo'n 20 25.000 demonstran
ten, maar in werkelijkheid versche
nen er in de Domstad 50.000 FNV-
leden, voorzien van honderden vlag
gen, demonstratieborden en span
doeken. Toen de laatste demonstran
ten het Jaarbeurscomplex verlieten
voor de protesttocht door de binnen
stad kwamen de eersten al weer aan.
Vervolg op pag. 3, kol. 4
FNV-voorzitter Wim Kok
spreekt in de Irenehal in
Utrecht vijftigduizend de
monstranten toe: „Een laat
ste beroep op het parlement"
(foto hiernaast). In Den Haag
bleven in de ochtenduren de
stadsbussen en de trams in de
remise (foto uiterst linkson
der). In Amsterdam kwam
het op enkele plaatsen tot
schermutselingen tussen
werkwillenden en stakers.
Op de foto rechtsonder be
smeuren stakers voor het
Centraal Station een nog rij
dende stadsbus.
Van onze redactie economie
DEN HAAG China wil pas over twee of drie jaar beginnen met de
uitvoering van projecten waaraan door Nederlandse bedrijven zal worden
meegewerkt. De Chinese minister van buitenlandse handel, Li Qiang, die na
een vijfdaags bezoek gisteren uit ons land vertrok, hëeft dat aan Nederlandse
bewindslieden meegedeeld.
De Chinezen blijven belangstellend voor economische en technologische
samenwerking. Maar door een herwaardering van de economische doelstellin
gen hebben andere zaken de voorrang gekregen, zo zei de Chinese minister
volgens een mededeling van het ministerie van economische zaken.
Het belangrijkste Nederlandse project is de aanleg van een grote haven in
China door het Port and Delta consortium. Daarin nemen deel Bos Kalis, IHC
Holland en het ingenieuersbureau Nedeco. Bos Chinezen hebben zich waar
schijnlijk ook op de kosten (een miljard gulden) verkeken.
to onze parlementsredactie
HAAG De Stichting Casinospelen, die de casino's van
ndvoort en Valkenburg exploiteert, komt vrijwel volledig
der curatele te staan van de staatssecretaris van economi
se zaken. Bovendien zal het gehele bestuur van de stichting
seten aftreden. Voorts blijkt de schuld aan loonbelasting,
tstaan doordat bijna eenderde van het salaris van croupiers
i onrechte als „onkosten" was opgegeven, niet drie miljoen
zijn zoals in april in een kamerdebatje werd gedacht, maar
z'n minst twaalf miljoen gulden.
blijkt uit een brief met bijlagen
staatssecretarissen Hazekamp
M»mlsche Zaken) en Haars (Jus-
gisteren hebben gestuurd aan
Tweede Kamer.
casino's kampen al meteen belas-
Schuld van tientallen miljoenen
Jens door een niet goed werkende
teem van kansspelbelasting op de
fcn. De kwestie met de schuld aan
belasting is echter een andere
De casino-directie had eigen
wil?. dwars tegen mededelingen
1 oe belastingdienst in dat zoiets
®tóal niet kon, 30 procent van het
van de croupiers belastingvrij
tetaaid. Als argument hiervoor is
twen dat men andere niet aan
croupiers kon komen op de „interna
tionale arbeidsmarkt".
Nog optimistisch
Deze belastingzaak is nu uitgezocht
door de accountantsdienst van Eco
nomische Zaken. De schuld bedraagt
over 1976, 1977 en 1978 twaalf miljoen
gulden, inclusief een boete van tien
procent. De Raad voor de Casinospe
len. die namens de overheid toezicht
moet houden, tekent hier echter bij
aan dat het bedrag nog hoger wordt
doordat ook de eerste vijf maanden
van 1979 de verboden belastingaftrek
nog is toegepast. Bovendien is een
boete van tien procent „wellicht opti
mistisch". Daar staat tegenover dat
nog niet duidelijk is In hoeverre de
croupiers persoonlijk nog kunnen
worden aangesproken door de fiscus
vanwege hun deels belastingvrije
salaris.
Deze kwestie kwam in maart aan het
licht, en was begin april in het
vragenuurtje in de Tweede Kamer.
Hazekamp kondigde toen al aan het
de voorschriften voor de casino-lei
ding zouden worden verscherpt. De
Raad voor de Casinospelen heeft hier
nu een aantal voorstellen voor ge
daan, waarmee de staatssecretaris
sen zich „in grote lijnen" verenigen.
De voorstellen komen neer op wijzi
gingen in de statuten die volgens de
Op vakantie verongelukt
NICE (ANP) De heer B. Stlnesen
uit Zevenaar is bij het oversteken van
een weg in de omgeving van Nice
door een auto gegrepen. Hij werd
zwaargewond en overleed in een zie
kenhuis. Het slachtoffer dat met va
kantie was, was 57 j,aar.
raad zelf .zeer ingrijpen". De raad
zegt dat de kritiek op de eerste jaarre
kening van de casino's „voor een be
langrijk deel kritiek op het handelen
van de stichting" is.
ATHENE (AP. DPA) - In Orieken-
land zijn tot nu toe dertien mensen
door de hitte om het leven gekomen.
De temperaturen in Griekenland ste
gen gistermiddag tot boven de 40
graden Celsius in de schaduw. In de
stad Larissa was het zelfs 42 graden.
Honderden mensen moesten in zie
kenhuizen worden opgenomen. De
meesten hadden last van een zonne
steek.
MANAGUA (Reuter. AFP, AP)
President Somoza van Nicaragua ver
liest iedere dag meer terrein aan de
Sandinisten en kan geen steun meer
vinden om het Sandinistisch Bevrij
dingsfront te bestrijden.
De Sandinisten hebben een regering
van nationale wederopbouw uitge
roepen. Deze nieuwe regering, die
klaar staat om Somoza na zijn val op
te volgen, heeft aan „alle democrati
sche regeringen van Latijns-Amerika
en de wereld" gevraagd om erken
ning. Vijf landen willen al tot erken
ning van de nieuwe Sandinlstische
regering overgaan: Mexico, Panama,
Costa Rica, de Dominicaanse Repu
bliek en Suriname. De Organisatie
van Amerikaanse Staten zal morgen
bijeenkomen over de kwestie Nica
ragua.
De Verenigde Staten hebben de OAS
gevraagd te bemiddelen In de kwestie
uit vrees voor een militaire overwin
ning van het Sandinistisch Bevrij
dingsfront. Amerika ziet in Nicara
gua het liefst een regering verschij
nen met een zo breed mogelijke basis.
Een Sandinlstische overwinning kan
volgens Washington leiden tot een
anti-Amerikaans regime in Managua,
dat een slechte invloed kan hebben
op andere landen in Centraal
Amerika.
De Sandinisten hebben gisteren een
felle strijd gevoerd met soldaten van
Somoza ln de stad Rivas, waar de
voorlopige regering gevestigd zal
moeten worden. In de tweede stad
van Nicaragua waait de vlag van de
Sandinisten al op de officiële gebou
wen. Een aanval van regeringstroe
pen op deze stad hebben de Sandinis
ten weten af te slaan.
De 25 Nederlanders die in Nicaragua
verblijven hebben nog niet besloten
te evacueren. Het ministerie van bui
tenlandse zaken heeft voorbereidin
gen getroffen om alle Nederlanders
uit Nicaragua te halen. De Nederlan
ders maken deel uit van acht gezin
nen. Zes gezinnen wonen ln de hoofd-
stat Managua en twee in andere
plaatsen.
Zelden zal er zo alert gereageerd zijn op een massale
vakbondsactie. De FNV wandelt door Utrecht en
prompt vraagt minister Albeda de SER advies over een
kaderwet inkomensvorming en een adviescommissie
inkomensbeleid. Zo heeft toch alles met alles te maken.
6 sprookjes op I LP (A)
Verteld door Ton van Duinhoven
Ko van Dijk. Hetty Blok en Ina van
Faassen
Lektuurhanger (B)
Nooit meer zoeken naar de krant of
tv-gids. Decoratief jute lectuur-
hangcr.
Lederen halstasje (C)
Sierlijke eenvoud en praktisch bo
vendien F.cht naturel leder met ge
vlochten koordie
Ketting met armband (D)
De nieuwe modetrend: ketting en
arm-bandje van keramiek.
Naam nieuwe abonnee:
Adres nieuwe abonnee:
Postcode en plaats:
Giro:
Uw naam:
Uw adres:
Postcode en plaats:
Tel.:
I Voor het kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaal
periode een welkomstkorting van 7.
Ia.u.b.)
Bon in open envelop zonder postzegel zenden aan
I Trouw, Antwoordnummer 2792, 1000 PA Amsterdam.
Of bel 020-859388 (uitsluitend voor opgaven).
Voor bezorginformatie 020-913456.
cfb