Neurenberg bij toeval
nazistisch centrum
Tussen werkbank en kerkbank
Burundi wijst
missionarissen uit
Trouw
Kirchentag wordt zondag met massale dienst afgesloten
Bidden voor
de DC-10
Gereformeerd
protest tegen
mgr. Gijsen
Aparte sectie raad
van kerken voor
wereldgodsdiensten
Diakonale stichting Onesiforus
Geen Onze Vader en kruisen
in kerkdienst met joden
Conferenties
Folder Waalse
bibliotheek
w—r Imvm?
Vrije
evangelisch^
akkoord me
hervorming
VRUDAG 15 JUNI 1979
TROUW/KWARTET
door Aldert Schipper
NEURENBERG Hitier heeft ooit Neurenberg de meest Duitse stad genoemd. En het is dus
onvermijdelijk dat het Duitse verleden, nu de Kirchentag hier wordt gehoudn, meer dan
elders een rol speelt. De Duitse geschiedenis is een van de twee kernpunten van de
bijeenkomst, die zondag met een massale dienst in de openlucht wordt besloten.
De televisieserie Holocaust blijkt on
der de Westduitsers de vraag te heb
ben losgemaakt hoe kon het alle
maal zover komen0 Gisteren kwamen
theologische hoogleraren en studen
ten uit Erlangen. In de buurt van
Neurenberg aan het woord over de
verklaring, die In 1933 werd aangeno
men en die er in voorzag dat alle
Joodse theologen uit de eerbiedwaar
dige theologische faculteit van Erlan
gen en uit de protestantse kerk kon
den worden gezet. De kerkhistorica
prof Von Lilienfeld legde uit dat de
protestanten ln Duitsland na de
ineenstorting van het keizerrijk in
het algemeen meenden dat de repu
bliek van Welmar inging tegen de
volgens Luther door God gewilde
eenheid van troonenaltaar en dat het
derde rijk deze oude traditie herstel
de Daarom waren de meeste protes
tanten geestdriftig voor het nationaal
socialisme en gaven zij alle ruimte
aan de rassenleer van de nazi's.
Neurenberg zelf werd eigenlijk min of
meer toevallig een nazistisch cen
trum. Als wij prof. Klaus Scholder uit
Tüblngen mogen geloven, was Neu
renberg tot in de Jaren dertig een van
de steden met een sterke socialisti
sche minderheid. In 1933 stemden
meer dan veertig procent van de Neu-
renbergers links. Maar toen HiUer er
in slaagde, duidelijk een einde te ma-
JAKARTA (Reuter) De In
donesische minister van gods
dienstzaken. Prawiranegara,
heeft de islamieten in zijn land
gevraagd. Allah te bidden dat
de DC-10's weer spoedig kun
nen vliegen. In oktober begin
nen de pelgrimstochten naar
Mekka weer. Prawiranegara
zei, dat de DC-10 het populair
ste vliegtuig van de Indonesi
sche pelgrims was. Garuda In
donesian Airways heeft vier
DC-10's, die tot nader order op
de grond moeten blijven.
ADVERTENTIE
waarin opgenomen: De Rotter
dammer, met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
Directeur mg O Postma
HOOFDKANTOOR
PoslUus 059
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131
iel 0Z0-913456
tde» 13006
Postyro 66 00 00
03"* Ned Oed-etbanh
Rekenngnr 23 00 12 574
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
iel 010-115S00 (abonnementen
en Dezorg-ngi
lei 010-115508 fredact>e>
let 115700 (ui
Rotier dam
REGIO OEN HAAG LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Cen Haaq
1e' 070-469445
Parkstraat 22
Den Haag
REGIO NOORO OOST-NEOERLAND
lurtsiuitend administratie)
8000 AA Zwolle
le" 05200-17030
Melkmarkt 56
Zwone
Abonnementsprijzen:
Per maand 15.90
Per kwartaal I 47 70
Per ha" jaar 95.40
Per laar I 188 60
Adnyte.TfM'eten cp aanvraag
Teltton.sche abonnementenoodrachten
(re adressen boveni
Opga.e 9-1C30 van
miandag t m v» ,oag Op lonoag **r t®
20 uur Wet 020 9'3456
Opgavf m.r.-atf*ertent'es tel
020 936868 o« se". aan M<n.-Adv
a»3e''ng postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Ad»esw>iz.g.ngen scnnH»h|k
aan ome Amsterdamse adressen
ken aan de werkloosheid, ging Neu
renberg ook voor hem op de knieën.
Begin 1935 werden hier meer dan 150
socialisten gearresteerd, van wie er
veel terecht kwamen in Dachau.
Sindsdien hebben de socialisten noch
de communisten in deze stad een
voet aan de grond gekregen en dat is
tot op de dag van vandaag nog zo.
Rijkspartijdag
In 1923 hield de natlonaal-socialisti-
sche arbeiderspartij SDAP haar eer
ste Rijkspartijdag ln Neurenberg. De
SDAP sloot daarmee handig aan bij
de oude tradities van deze stad. In
een Rijksdag van het heilige Duitse
rijk werd hier in 1356 de zogeheten
Gouden Bul vastgesteld, een grond
wet die tot 1806 het rijk heeft gere
geerd. En elke Duitse koning voelde
zich verplicht zijn eerste Rijksdag in
Neurenberg te houden. Hitier wist
door in Neurenberg zijn Rijkspartij
dagen te houden de Duitsers de in
druk te geven dat hier sprake was van
historische continuïteit.
Met Neurenberg is de naam verbon
den van Julius Streicher, de man die
meer dan wie ook begTeep wat Hilter
met de Joden voorhad. Van Neuren
berg uit begon Stretchers weekblad
Der StOrmer zijn „glorletocht" over
heel Duitsland. Streicher was „Gau
leiter" van de Franken, de Duitse
stam die volgens de Germaanse over
levering rondom Neurenberg groot
geworden is. Toch was Neurenberg
voor de oorlog niet een typisch anti
semitische stad. De antisemitische
vereniging werd er ln 1901 wegens
gebrek aan belangstelling opgeheven
en de groep-Theodor Fritsch. die na
de eeuwwisseling hier een rol speelde,
had in 1913 slechts 23 leden. Dat
Streicher ln Neurenberg met zijn gif
tige werk begon, kwam slechts door
dat hij hier onderwijzer was.
Eeuwig stempel
In de jaren twintig en dertig hield de
NSDAP in Neurenberg zijn beruchte
'Rijkspartijdagen, grandioze propa
ganda-meetings, die centraal geregis
seerd werden en waar al in 1933
400.000 mensen aan meededen. Elke
keer zorgde Hitler er voor dat de
architectonische omgeving voor de
bijeenkomst aangepast was. In 1938
deden 1,6 miljoen mensen mee. De
rijksarchitect Albert Speer bouwde
er een nationaal-socialistlsch draak
achtig gebouw voor met tribunes en
parade-wegen, congreszalen en sta
dions. Alles groter en fantastischer
dan ooit ln de wereldgeschiedenis ge
bouwd was. Hoewel dat alles bedoeld
was voor de eeuwigheid, bleek het
niet allemaal even solide, maar de
tribune van de huidige Nurburgring
is een overblijfsel uit deze cultuur. De
Rijksdagen. Streicher en ten slotte de
Neurenberger wetten, die het antise
mitisme legaal moesten doen schij
nen. dat alles bracht Hitler er toe
Neurenberg tot een model te bestem
pelen. Hij was in 1937 in het raadhuis
van Neurenberg en zei: „Zo ontvangt
het overige Duitsland in Neurenberg
zijn toekomstige en daardoor eeuwi
ge stempel."
socialisten noch communisten kregen een voet aan Neu-
renbergse grondOp de foto de Neurenbergse burcht,
gezien op westelijke toren.
Van een medewerker
MAASTRICHT De gereformeerde
classis Maastricht heeft „nadrukke
lijk en openbaar" geprotesteerd te
gen het optreden van bisschop Gijsen
tegen de studentenecclesia en het ci
ty-pastoraat in Maastricht.
„Dat de bisschop anders over de oe
cumene denkt dan wij." aldus de ver
klaring, „is ons natuurlijk uit onder
vinding bekend. Dat hij een gedach-
tenwisseling daarover ontwijkt en de
reformatie het liefst negeert, is te
betreuren. Maar dat anderen in de
rooms-katholieke kerk, die naar onze
mening genuanceerder en verdraag
zamer over deze zaken denken, syste
matisch en stuk voor stuk uit de
provincie worden verwijderd, vervult
ons met grote zorg en tegelijkertijd
met verbazing, dat het allemaal maar
kan."
De gereformeerde classis zegt de stu
dentenecclesia en het city-pastoraat
van Maastricht haar steun toe. „Bei
de groepen proberen gestalte te ge
ven aan de kerk van de toekomst."
aldus de verklaring. De classis omvat
vijfduizend gereformeerden in de pro
vincie Limburg.
VOORBIJGAf
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Nootdorp (t(
mer te Witmarsum; te
<(toez.): W. Huisman te Axeiü]
brugge: E. S. Klein Kranenbia
voor buitengew. werkz. (vlood
Hoevelaken; te Wijnjeterp
N. Langhout te Akkerwou<
Bedankt voor Stolwijk: E.
gunst te Middelharnis; voor R
P. Warners te Zeist.
Beroepbaar: P. v.d. Kraan, Va
AMERSFOORT (ANP) - Het leggen
van contacten tussen de kerken en
aanhangers van andere godsdiensten
en theologische bezinning op de ont
moeting met anders gelovigen. Dat
zullen de voornaamste taken zijn van
de dezer dagen opgerichte sectie we
reldgodsdiensten van de raad van
kerken. Prof dr D. C. Mulder uit Am
sterdam zal als voorzitter aan de raad
worden voorgedragen.
Deze activiteiten acht de raad van
kerken nodig, omdat de samenleving
door immigratie steeds meer te ma
ken krijgt met aanhangers van ande
re religies. Zo wordt het aantal mos
lims in ons land or ongeveer 200.000,
het aantal hindoes op 50.000 en het
aantal boeddhisten
geschat.
op 15.000
Andere taken van de sectie zullen zijn
internationale relaties onderhouden
met instellingen die op hetzelfde ge
bied werkzaam zijn, het bewaken van
de mensenrechten in religieus, cultu
reel opzicht, het aandacht geven aan
de dialoog en het als adres fungeren
van de kerken in Nederland voor an
ders gelovigen. Het uitvoerend secre
tariaat verzorgt drs J. M. Handgraaf.
Vrije Universiteit te Amsterdam.
Aanslag
In oktober 1934 trokken duizenden
inwoners van Neurenberg naar de
markt, waar woensdagavond de Kir
chentag werd geopend. De kwestie in
1934 was dat de Reichskirche, die
door nationaal socialistische kerkle
den werd geleld, eiste dat de protes
tantse bisschop Hans Meiser afgezet
zou worden. Duizenden mensen heb
ben tegen deze aanslag op „hun" bis
schop vergeefs geprotesteerd. In 1938
preekte Wilhel Geyer tegen de po
groms op de joden, maar het bleven
incidenten. En hoewel in deze stad
kleine groepen „nee" bleven zeggen;
hun protest werd steeds zwakker. In
1940-'41 stond de stad als één man
achter Hitier en dat Is bijna zo geble
ven totdat de geallieerden na de oor
log hun tribunaal tegen de oorlogs
misdadigers organiseerden. De stad
lag toen grotendeels in puin. Alleen al
in een bombardement begin 1945 ver
loren 2000 mensen het leven en wer
den er 100.000 dakloos.
Van een onzer verslaggevers
OOUDA In de gereformeerde ge
zindte Ls opgericht de Nederlandse
stichting voor christelijke handrei
king Onesiforus. Deze stichting stelt
zich hulpverlening ten doel in nood
gevallen, die' zo groot zijn, dat de
dlakonie er ln eigen kracht niet meer
in kan voorzien. Men denkt daarbij
vooral aan mensen, die om principië
le redenen niet verzekerd zijn.
Ook wil Onesiforus op korte termijn
een gezinsvervangend tehuis voor ge
handicapten stichten. Eerste voorzit
ter is ds. F. Mallan te Rhenen (geref.
gemeente ln Nederland) en tweede
voorzitter ds. P. J. Dorsman te Stap
horst (hervormd).-
NEW YORK (ANP) De Amerikaanse raad van kerken en de vereniging van
Hebreeuwse gemeenten ln de Verenigde Staten zijn het eens geworden over
de vorm van gemeenschappelijke kerkdiensten van protestantse en joodse
gemeenten. Deze diensten dienen „in principe" in een gewijde ruimte plaats
te vinden. Het Onze Vader dient zo veel mogelijk vermeden te worden, „niet
zozeer vanwege de tekst, maar omdat dit gebed op grond van de traditie met
de christelijke kerk ln verband wordt gebracht". Bovendien wordt aanbevo
len af te zien van het gebruik van het kruisteken en van crucifixen, „omdat
daardoor tragische herinneringen losgewoeld kunnen worden".
Namens de joodse gemeenten werd medegedeeld dat deze voorschriften
nieuwe mogelijkheden voor christelljk-Joodse kerkdiensten openen omdat ze
uitgaan boven de huidige, ongeregelde situatie. De lutherse theoloog dr
William L. Weiier (New York) zei dat het hier om belangrijke geestelijke
aanwijzingen gaat die er toe kunnen bijdragen dat de gemeenschappelijk
diensten meer worden dan kennismakingsbijeenkomsten.
Kernwapens de wereld uit!? Wat
zijn de alternatieven? 2-6 juli, Oud
Poelgeest, Oegstgeest (tel.
071-152445).
Opvoeden in je eentje, voor eenou
dergezinnen (met de kinderen), 2-7
juli. De Drieburg, Driebergen (tel.
03438-3193). (Herhaling: 30 juli-4 au
gustus).
Als de kinderen de deur uit zijn,
voor huisvrouwen van 45 tot 65 jaar
voorbereiding op een nieuwe levens
fase, 2-6 juli, Ons Erf, Berg en Dal
(Old.) (tel. 08895-1744).
Kommunlkatie, oefenen in het be
ter verstaan van zichzelf en anderen,
2-6 Juli, Vinea Domini, Witmarsum
(tel. 05175-1444) (herhaling: 6-11 au
gustus).
Inzicht in vooruitzicht, voor 60-
plussers, 2-7 Juli. De Drieklank, Pa-
terswolde (tel. 05907-2700). (Herha
ling: 27 augustus-1 september).
AMSTERDAM (ANP) - De commis
sie voor de geschiedenis van de Waal
se gemeenten en de Waalse biblio
theek ln Nederland hebben een rijk
geïllustreerde folder uitgegeven over
doel en werkwijze van de Waalse bi
bliotheek. Deze is te Amsterdam ln
het Hospice Wallone gevestigd. De
Waalse bibliotheek bevat ongeveer
duizend archiefstukken, o.m. de acta
van de Waalse synoden (1563-1810),
de Nederlandse geloofsbelijdenis, ar
chieven van Waalse gemeenten en
correspondentie van beroemde perso
nen (o.a. Bayle, Jurieu en De Laba-
die). In de bibliotheek zijn ook ruim
tienduizend boeken bijeengebracht,
waaronder bijbels, psalmboeken en
andere geschriften uit de hervor
mingstijd en studies over de geschie
denis van de Hugenoten en Waalse
gemeenten.
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM. BRUSSEL In de
Afrikaanse staat Burundi heerst een
conflit tussen de rooms-katholieke
kerk en de regering. Ruim veertig
missionarissen en tien zendelingen,
voornamelijk afkomstig uit Italië,
België en Noord-Amerika, zijn het
land uitgezet; verwacht wordt dat
anderen spoedig zullen volgen.
President Bagaza heeft de kerk ver
weten „staatsgevaarlijk" bezig te
zijn, de bisschoppen zouden ver
deeldheid zaaien en dat moest „nu
maar eens uit wezen". Burundi is het
meest rooms-katholieke land van
Afrika (60%). Al enige Jaren geleden
begonnen de bisschoppen basisge
meenschappen te vormen. Daar wor
den zogenaamde Sahwanyavergade-
ringen gehouden in het open veld op
een door-de-weekse dag. Begin mei
bepaalde de regering dat deze bijeen
komsten voortaan alleen nog maar
op zondag in kerken mochten plaats
vinden, omdat „de bevolking zich be
ter kan wijden aan de opbouw van
het land".
Volgens de uitgewezen missionaris
sen hebben deze basisgemeenschap
pen een bewustwordingsproces onder
de bevolking ln gang gezet, ook maat
schappelijk en politiek, hoewel dat
aanvankelijk niet eens zozeer was
beoogd.
Burundi, een klein staatje tussen
Zaïre en Tanzania en een voormalige
Belgische kolonie, is al eeuwenlang
het toneel van een stammenstrijd
tussen de Hutu's (een onderdrukte
meerderheid) en de Tutsi's, die van
ouds de macht hebben. Onlangs werd
beweerd dat de Burundese regering
zich schuldig zou maken aan massale
vervolgingen en moordpartijen.
De provinciale overste van de Witte
Paters in Brussel die zijn ordebroe
ders op het vliegveld opwachtte, deel
de mee dat hier geen sprake van is.
Wel zouden de geruchten voor de
regering aanleiding kunnen zijn ge
weest tot het betreurde optreden. In
tussen proberen de Burundese bis
schoppen het contact met president
Bagaza te hersteilen en heeft ook de
paus gevraagd om „de dialoog weer
op te nemen tot welzijn van de katho
lieke gemeenschap en het hele Bu
rundese volk, dat mij zeer dierbaar
is".
Eén van de Witte Paters in Nederland
die nu niet naar Burundi kan terug
keren merkte op dat er nauwelijks
iets in de pers kwam toen de stam-
menoorlog honderdduizenden het le
ven kostte, maar wel nu er een paar
blanken het land moeten verlaten.
ADVERTENTIE
Wij geloven daarin en soms horen wij ervan.
Kon naar de Mownkomsten in Soest en in Groningen
waar zendeling ERLO STEGEN met zijn team vertelt van
wat God doet in Zoeloeland.
De samenkomsten worden gehouden pp zondag
17 juni, zaterdag 23 en zondag 24 juni aanvang 16.00 en
19.00 en dinsdag 19 en donderdag 21 juni, aanvang
19.30 in Evangelie Gemeente „In de Ruimte", Klein
Engondortweg 52, Soest. Inl. 02155-18014
en zaterdag 16, maandag 18, woensdag 20 en vrijdag 22
juni, aanvang 20.00 uur in de Goede Herderkerk, Joh.
de Wit straal 2, Groningen. Inl. 05921-1569.
door Pleter Meijer
Morgenmiddag neemt in Breda drs.
Jan van der Meer afscheid als hoofd-
bedrijfsaalmoezenier van het bisdom
Breda. Na achttien jaar dit moeilijke
„vak" te hebben uitgeoefend is hij
benoemd tot provinciaal van zijn
orde. Of het toevallig is of in verband
met dit afscheid, weet ik niet, maar in
elk geval verscheen juist nu het boek
je „Tussen werkbank en kerkbank",
een „geschreven fotoboek" over het
industriepastoraat door het team in
dustriepastores in het bisdom Breda.
Het is. laat dat maar direct gezegd zijn, in al
zijn bescheidenheid één van de beste boekjes,
die in Nederland over het industnepastoraat
zijn verschenen. Het is fijn om deze lof aan dit
team pastores te kunnen toezwaaien en niet
minder aan hun teamleider, onder wiens lei
ding ze dan toch toch maar zó aan het werk
zijn geweest en daar zó verslag van hebben
gedaan.
Wat het boekje vooral zo boeiend maakt is dat
het zo „werkelijk" ls Om te beginnen be
schrijft het de werkelijkheid waarin mensen
werken, vanuit de contacten die ze met men
sen over hun werk hebben: de werkende jonge
ren. buitenlanders, leidinggevenden, mensen
in ploegendienst, mensen zonder werk. In die
tien paragraafjes van het eerste deel merk Je
hoe er scherp en kritisch doorvragend is geluis
terd en gekeken naar mensen, hoe achter-
grondvragen aan het licht zijn gebracht en
geordend.
Nergens zijn de verhalen van mensen gebruikt
om aanleiding te vormen voor de eigen verha
len van het team. die ze kerk en wereld wel
eens ln het gezicht zullen slingeren Wel zijn de
verhalen van mensen zó geordend en verhelde
rend. dat ook anderen, die ln staat worden
gesteld om met hen mee te beleven wat werk
soms voor het leven van mensen betekent. En
zó ook de kritische vragen die bepaald niet
worden verdoezeld over onze manier van
werken als het ware uit zichzelf boven te voe
len komen. Of kritisch te reageren op
„oplossingen" die met alle goede bedoelingen,
wel zijn bedacht.
Erg belangrijk is ook de aandacht die meer dan
eens wordt gevestigd op de handicap van de
niet-welbespraakten. En dat in een cultuur,
waarin Je Je woordje moet kunnen doen en
begrijpen (zeker ln de kerk)!
Natuurlijk zet Je. al lezend, hier en daar ook
vraagtekens. Soms zou je nog wel eens wat
meer willen weten: hoe het komt dat de relatie
met de bedrijven er in de loop der jaren minder
op werd. En of de beleving van ander werk in
het bedrijf of sociale werkplaats door partieel
arbeidsongeschikten zo bevredigend is als
wordt beschreven, vraag ik me af. En zo ls er
wel meer. Maar dat doet niets af aan de waar
dering voor dit eerste stuk.
Tussen deel I en n staat een stukje, „zwart
boek" geheten. De vraag is dan of de industrie
pastores in hun weergave van ervaringen van
mensen zwartkijkers zijn. Kenmerkend voor
de toon van dit boekje is: hoe ze daarin hun
eigen werk ook ten dele durven relativeren en
er toch ook volledig achter blijven staan. Juist
zo wint hun boekje aan geloofwaardigheid.
In het tweede deel beschrijven ze het werk dat
ze als industriepastor doen. Er staat niet allen
in dót ze bedrijfsbezoek doen, maar ook hóe
dat nu gaat. Niet alleen dót ze huisbezoek
doen, maar ook hoe dat ontstaat en wat zo'n
bezoek van een industriepastor betekent.
En het effect van zo'n beschrijving van hun
werk kan dan wel eens zijn dat anderen er het
een en ander van leren in eigen werk, als
gemeentepastor, als ouderling. Dat zou een
bést resultaat zijn voor dit boekje, waar de
schrijvers zich zeer over zouden verheugen. Ze
zien niet zo vaak veel resultaat. Ze schrijven
zonder opsmuk of verbittering, hoe ze vaak
randfiguren zijn. Ook in de kerk. En dat. ter
wijl ze toch ook volop in die kerk bezig willen
zijn. de zo naar binnen gekeerde kerk binnen
ste buiten zouden willen hebben om daardoor
de kerk te helpen weer kerk te zijn, niet voor de
eigen club binnen, maar voor de wereld en de
mensen buiten.
Ze zouden daarom blij zijn als de'anderen
binnen de kerk zouden kunnen inspireren met
hun werk. Want die bestaande kerk. hoe moei
lijk ze het er soms ook mee mogen hebben, is
bij hen niet afgeschreven. Daarbij is kerk ln
hun visie echt niet alleen de r.k. kerk. Ze
noemen in hun boekje een paar keer de samen
werking in landelijk verband met het protes
tantse industriepastoraat. Maar hoe vaak
heeft Jan van der Meer in de bijna tien jaren
die ik hem ken, niet gepleit voor en protestant
se industriepastor in hun gebied, die dan ook
volledig mee zou mogen draaien in hun team.
Het is helaas nooit gelukt, totnogtoe. Zo'n
protestant te midden van deze r.k. pastores
had een béste plaats gehad. Maar wie weet
Inmiddels, Jan van der Meer zal dat niet meer
meemaken. Hij mag tevreden terugzien op een
welbesteed stuk van zijn leven in dienst van de
mensen, kerk en niet het minst van de Heer
van de kerk en de mensen. Hij zal die tevreden
heid zelf nooit zo willen uitspreken. Maar dit
boekje over het werk van hem en zijn collega's
geeft er reden toe. Want het verraadt zo op en
top de stijl van denken, geloven en werken van
dit team en niet minder, denk ik. van de man
die het leidde. En daar mogen ze in het Bra
bantse best trots en dankbaar voor zijn.
Als ik jouw paus was. Jan. dan kreeg je van mij
een lintje in de orde van de een of andere sint.
Als protestant heb ik die mogelijkheid niet
maar bij deze suggestie aan je kerkelijke over
heden kan ik allen maar zeggen, zoals ze het bij
jou ongeveer zeggen: dó ge bedaankt zijt, Jan.
hartstikke. Bedankt voor het werk dat je met
Je team deed en voor het boekje dat jullie
erover schreven. We zullen je missen in dit
werk. atè mens, als vriend, als pastor, als mede
gelovige. Maar je zult ook je nieuwe werk
ongetwijfeld gaan doen op de manier, zoals dat
ergens in jullie boekje over je huidige werk
staat: „omdat God nu eenmaal beslag op Je
heeft gelegd en je doodgewoon niet anders
kunt en wel door móet gaan ondanks moei
lijkheden en teleurstellingen en dagen dat je
het niet meer ziet zitten."
Drs. P. C. Meijer, predikant voor kerk en
bedrijfsleven van de gereformeerde kerken
bespreekt het boekje: Tussen Werkbank en
Kerkbank. Een „geschreven fotoboek" over
het Industriepastoraat. Bisdom Breda Bro
chure nr. 18. Uitg. Persdienst bisdom Breda
Veemarktstraat 48, 4811 ZH Breda, ƒ4,50. De
illustratie is van dit boekje.
Dl
Reylaan 43, Zeist: U. W. van
A. Cuypstraat 46, Ridderkerk;
Hoepmakerstraat 17, Gorincb
Afscheid op 17 juni van Midde
P. Datema ber. te Vollenhoi r*
Vlaardingen: J. J. v. Thiel i
Rotterdam-Zuid; van Asperet
Troost, ber. te Ermelo.
Bevestiging te Niebert (evangi w!
en apostolaat; part-time): j.J"
trie, kand. te Noordwijk (Gr.)
GEREF. KERKEN
Afscheid van Franeker: J. M.R V\
manse ber. te Veenendaal; var.; OP
(pastoraat Sophiaziekenhuisi mi
Nood ber. te Gent (België); van
ningen: L. C. Rietveld ber. te i de
van Brandwijk-Molenaan l»u
(parttime): P. C. Suurmond de
Sprang. (0
on
Intrede te Den Burg (Texel)
Blaauw te Krabbendijke c.a v E«
P. J. v. Gulik te Breda; te 0a bc
mevr. A. J. J. v. Noord ka op
Kampen. vi
Al
GEREF. KERKEN (VRIJG.) Lc
Beroepen te Kralingseveer-Kij de
a.d. IJssel: H. Veldman te R!
Sauwerd. tie
be
Intrede te Sneek: P. de Jong li Oi
Utrecht; te Marum-Kornhont u
Oosterhuis te Lemelerveld; tl
ster: H. J. C. C. J. Wilschut 1|
Oegstgeest.
NED. GEREF. KERKEN
Afscheid van Doesburg-V(
Zwarteveen ber. te Kampen
24-6 afscheid van Oosterbeek!
ze).
CHR. GEREF. KERKEN
A. W. Velema, Emmalaan 31,
doorn is niet beroepbaar (verb
Afscheid van Bussum: B.
ber. te Heerde.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Aalburg: J. de
kand. te Boskoop.
BAPT. GEMEENTEN
Intrede te Lemmer: de heerO
tenbley te Amsterdam.
Erlo Stegen
Zendeling Erlo Stegen uit
ka is enkele dagen in Nedt
te spreken over een geestel
ving in Zoeloeland, die nu ill
dan tien jaar aan de gang
spreekt 16, 18, 20 en 22 juni 'si
in de Goede Herderkerk, Jand
straat 2, in Groningen, en 17,lli
en 24 juni in „In de Ruimt»*,f
Engendaalweg 52, Soest. Ei'
brengt een team van bli
zwarten mee. Onder hen is e
waarvan gezegd wordt, datzflj
dood zou zijn opgestaan. Vi
gen zouden tijdens deze opv
beweging in Zuid-Afrika veleni
dood zijn opgestaan. De I
worden georganiseerd door
Ruimte" en het Reveilwerk,
Groningen en Friesland.
Van een medewerker
LAGE VUURSCHE De boni
vrije evangelische gemeenten k
land heeft op zijn bondsvergad
besloten een overeenkomst in2ii
ambtsdragers aan te gaan me
hervormde kerk. Omgekeerd hs
hervormde synode eerder deze
al tot een dergelijke consensus!
ten. Het is nu mogelijk dat pred
ten in eikaars kerken preken e
sacramenten bedienen en ove
weer ook bijstand in het past
verlenen.
De bepaling aangaande de wede:
se beroepbaarheid is nog niet ge
omdat de commissie, die een«
der heeft voorbereid, het bete)
deelde vooralsnog niets te regel
De nota taakvervulling in de
tejgemeente werd met grote ir
heid van stemmen aanvaard. N-
relatief groot deel van de bot)
meenten vacant is of dreigt te wc
is er grote behoefte aan toenif
van gemeenteleden en vorming
kader. Men denkt daarbij aanf
ling op drie gebieden: prediking,
chese en pastoraat. Iemand dk
met regelmaat wijdt aan de
ling van één of meer genoemde ti
moet zich daarvoor de nodigt
kwaamheid verwerven. Zeker
neer het werk zich uitstrekt totj
re gemeenten, is een soort kwsl
tie, afgegeven door het comik
wenst. Naast het al bestaande C
consent zou een catecheseconsfl
pastoraatconsent ingesteld n*
worden.
Het gaat er niet om een nieuw1
ambsdrager te creëren of een
openen tot het predikantscbi
ders dan in de bond is vastgelef
gaat er om elkaar als gemeente
te staan met het ter beschikking
len van kennis, ervaring en
kracht.